1-2. Us we sɔntɛm dɛn go trit wi we nɔ fia?

 JIZƆS bin pul wan parebul bɔt wan uman we in man bin dɔn day we bin kɔntinyu fɔ beg wan jɔj fɔ ɛp am bikɔs sɔmbɔdi nɔ bin de trit am fia wan. Wan dawt nɔ de se Jizɔs in disaypul dɛn bin ɔndastand aw da uman de na di parebul bin de fil bikɔs dɛn nɔ bin de trit bɔku pipul dɛn fia wan da tɛm de. (Lyuk 18:​1-5) Wisɛf ɔndastand aw di uman bin de fil bikɔs pipul dɛn go mɔs dɔn trit wi we we nɔ fia.

² Insay di wɔl we wi de tide, pipul dɛn de tek wan pɔsin bɛtɛ pas ɔda pɔsin, dɛn nɔ de trit ɔda pipul dɛn fayn, ɛn dɛn de ɔprɛs ɔda pipul dɛn, so wi nɔ go sɔprayz if dɛn nɔ trit wi fia wan. (Ɛkli. 5:8) Bɔt sɔntɛm, wi nɔ go ɛkspɛkt se wi brɔda ɔ sista go jɔj wi di rɔng we, bɔt dat kin apin. As wi ɔl no, wi brɔda ɛn sista dɛn nɔ de agens di trut. Dɛn jɔs nɔ pafɛkt. Wi go lan bɔku tin frɔm wetin Jizɔs bin du we wikɛd pipul dɛn we bin de agens am nɔ bin trit am fia wan. If wi ebul peshɛnt we pipul dɛn we de agens wi nɔ de trit wi fia wan, yu nɔ tink se i go fayn mɔ fɔ mek wi peshɛnt wit wi brɔda ɛn sista dɛn? Aw Jiova de fil we wi brɔda ɔ sista ɔ pɔsin we nɔ de sav Jiova nɔ trit wi fia wan? Fɔ se i bisin bɔt wetin de apin to wi?

3. Yu tink se Jiova bisin we wi de sɔfa bikɔs dɛn nɔ de trit wi fia wan? Wetin mek?

 ³ Jiova rili bisin bɔt aw dɛn de trit wi. “Jiova lɛk fɔ du tin fia wan.” (Sam 37:28) Jizɔs ɛp wi fɔ no se Jiova go ‘mek wi gɛt wi rayt kwik kwik wan’ we di rayt tɛm rich. (Lyuk 18:​7, 8) I nɔ go te igen, Jiova go pul ɔl di tin dɛn we de mek wi sɔfa ɛn i go mek ɔlman trit in kɔmpin fia wan.—Sam 72:​1, 2.

4. Wetin Jiova de du tide fɔ ɛp wi?

⁴ As wi de wet fɔ di tɛm we ɔlman go de du wetin rayt na di wɔl, Jiova de ɛp wi fɔ bia we dɛn nɔ trit wi fia wan. (2 Pit. 3:13) I de tich wi aw fɔ du tin wit sɛns we dɛn nɔ trit wi fia wan. Jiova de yuz in Bɔypikin in pafɛkt ɛgzampul fɔ tich wi aw fɔ biev we dɛn nɔ trit wi fia wan. Dɔn bak, i dɔn gi wi fayn advays dɛn na di Baybul we wi go fala we dɛn nɔ trit wi fia wan.

TEK TƐM DU TIN WE DƐN NƆ TRIT YU FIA WAN

5. Wetin mek wi fɔ tek tɛm du tin we dɛn nɔ trit wi fia wan?

⁵ Sɔntɛm, wi go rili vɛks ɔ wi at go pwɛl we dɛn nɔ trit wi fia wan. (Ɛkli. 7:7) Jiova in fetful savant dɛn lɛk Job ɛn Abakɔk bin fil da sem we de. (Job 6:​2, 3; Aba. 1:​1-3) Pan ɔl we i nɔmal fɔ fil dɛn we dɛn ya, wi nid fɔ tek tɛm du tin so dat wi nɔ go du sɔntin we nɔ mek sɛns.

6. Wetin wi lan frɔm Absalɔm in ɛgzampul? (Luk bak di pikchɔ.)

⁶ Sɔntɛm wi go want fɔ tɔn-am-gi we dɛn nɔ trit wi ɔ pɔsin we wi lɛk fia wan. Bɔt if wi tɔn-am-gi, sɔntɛm di prɔblɛm go wɔs pas aw i bin de. Lɛ wi tɔk bɔt Absalɔm we na Kiŋ Devid in bɔkpikin in ɛgzampul. Absalɔm bin vɛks bad bad wan we Amnɔn we na dɛn stɛp-brɔda rep Tema we na Absalɔm in bɛlɛ-bɔn sista. Akɔdin to di Lɔ we Gɔd Bin Gi Mozis, Amnɔn bin fit fɔ day fɔ wetin i du. (Liv. 20:17) Pan ɔl we Absalɔm bin gɛt rayt fɔ vɛks, i nɔ bin gɛt di rayt fɔ kil Amnɔn.—2 Sam. 13:​20-23, 28, 29.

7. Wetin wan pan di man dɛn we rayt di sam buk bin du fɔs we i bin de si we pipul dɛn nɔ de du tin fia wan?

⁷ We dɛn nɔ de pɔnish di wan dɛn we nɔ de du tin fia wan, sɔntɛm wi go bigin dawt if i rili mek sɛns fɔ du wetin rayt.  Lɛ wi tɔk bɔt wan pan di man dɛn we rayt di sam buk. To am, i bin tan lɛk se wikɛd pipul dɛn de go bifo pan ɔl we dɛn nɔ bin de trit di wan dɛn we de du wetin rayt fia wan. I bin tɔk se, “Dis na di wikɛd wan dɛn we tin izi fɔ ɔltɛm.” (Sam 73:12) Bikɔs in at bin rili pwɛl ɛn i bin de si se pipul dɛn nɔ de trit dɛn kɔmpin dɛn fia wan, i bigin fɔ tink se i nɔ mek sɛns fɔ sav Gɔd. I tɔk se: “We a tray fɔ ɔndastand am, i nɔ bin izi fɔ mi.” (Sam 73:​14, 16) Infakt, i tɔk se: “As fɔ mi, i lɛf smɔl mek a kɔmɔt na di rayt rod; a bin want fɔ fɔdɔm.” (Sam 73:2) Dis sem kayn tin bin apin to wan brɔda we wi go kɔl Albato.

8. Aw di trit we dɛn nɔ bin trit wan brɔda fia wan bin afɛkt am?

⁸ Sɔm brɔda dɛn bin lay pan Albato se i tif mɔni na di kɔngrigeshɔn. Dat bin mek i stɔp fɔ du di wok dɛn we i bin gɛt na di kɔngrigeshɔn ɛn bɔku pipul dɛn we bin no bɔt wetin apin nɔ bin gɛt rɛspɛkt fɔ am igen. I tɔk se, “A bin fil bad, a vɛks, ɛn mi at bin rili pwɛl.” I bin alaw di we aw i bin de fil fɔ afɛkt in padi biznɛs wit Jiova ɛn i ivin stɔp fɔ atɛnd mitin fɔ fayv ia. Dis ɛkspiriɛns de sho  wetin kin apin if wi vɛks bad bad wan we dɛn nɔ trit wi fia wan.

FALAMAKATA DI WE AW JIZƆS BIN BIA WE DƐN NƆ BIN TRIT AM FIA WAN

9. Us we dɛn bin trit Jizɔs we nɔ bin fia? (Luk bak di pikchɔ.)

⁹ Jizɔs sɛt pafɛkt ɛgzampul bɔt aw fɔ bia we dɛn nɔ trit wi fia wan. Lɛ wi tɔk bɔt aw in fambul dɛn ɛn ɔda pipul dɛn nɔ bin trit am fia wan. In fambul dɛn we nɔ bin biliv am tɔk se in ed nɔ de, di bigman dɛn pan Gɔd biznɛs bin lay pan am se i de wok wit di dimɔn dɛn, di Roman sojaman dɛn bin provok am, bit am, ɛn leta dɛn bin kil am. (Mak 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37) Bɔt Jizɔs bin bia ɔl dɛn tin dɛn de ɛn wetin pas ɔl na dat i nɔ bin tɔn-am-gi. Wetin wi lan frɔm in ɛgzampul?

10. Wetin Jizɔs bin du we bin ɛp am fɔ bia we dɛn nɔ bin trit am fia wan? (1 Pita 2:​21-23)

¹⁰ Rid 1 Pita 2:​21-23. a Jizɔs sɛt pafɛkt ɛgzampul fɔ wi we go ɛp wi fɔ biev di rayt we we dɛn nɔ trit wi fia wan. I bin no ustɛm fɔ sɛt mɔt ɛn ustɛm fɔ tɔk. (Mat. 26:​62-64) Nɔto ɔl tɛm i bin de difɛnd insɛf we pipul dɛn lay pan am. (Mat. 11:19) Di tɛm dɛn we i bin de disayd fɔ tɔk, i nɔ bin de tɔk bad tin dɛn bɔt di pipul dɛn we bin de mek i sɔfa ɔ trɛtin dɛn. Jizɔs bin ebul fɔ kɔntrol insɛf bikɔs i bin “put in op pan di Wan we de jɔj di rayt we.” I bin no se di tin we impɔtant pas ɔl na aw Jiova de si  tin. I bin biliv se we di rayt tɛm rich, Jiova go mek dɛn trit ɔlman fia wan.

11. Wetin na sɔm we dɛn we wi go kɔntrol di we aw wi de tɔk? (Luk bak di pikchɔ dɛn.)

¹¹ Wi go falamakata Jizɔs in ɛgzampul we wi tek tɛm tɔk we dɛn nɔ trit wi fia wan. Sɔntɛnde, if na jɔs smɔl tin apin i kin izi fɔ mek wi fɔgɛt bɔt am. Ɔ sɔntɛm wi kin disayd fɔ sɛt mɔt so dat wi nɔ go tɔk sɔntin we go mek di prɔblɛm wɔs. (Ɛkli. 3:7; Jems 1:​19, 20) Ɔda tɛm dɛn, sɔntɛm wi go nid fɔ tɔk we wi si se dɛn nɔ trit pɔsin fia wan ɔ we wi nid fɔ difɛnd di trut. (Akt 6:​1, 2) Bɔt if wi disayd fɔ tɔk, wi fɔ tray tranga wan fɔ tek tɛm tɔk ɛn sho rɛspɛkt.—1 Pit. 3:15. b

12. Aw wi go sho se wi abop pan “di Wan we de jɔj di rayt we?

¹² Wi kin falamakata Jizɔs bak we wi abop pan “di Wan we de jɔj di rayt we.” We dɛn jɔj wi di rɔng we ɔ trit wi bad, wi fɔ biliv se Jiova no wetin apin. We wi biliv dat, i de ɛp wi fɔ bia we dɛn nɔ trit wi fia wan bikɔs wi no se we di rayt tɛm rich Jiova go mek dɛn lɛf fɔ trit wi da we de. We wi lɛf ɔltin na Jiova in an, dat go mek wi nɔ vɛks ɔ kip grɔj. If wi de vɛks ɔ kip grɔj, dat go mek wi du tin we wi nɔ fɔ du, wi nɔ go gladi, ɛn wi go ambɔg wi padi biznɛs wit Jiova.—Sam 37:8.

13. Wetin go ɛp wi fɔ kɔntinyu fɔ bia we dɛn nɔ trit wi fia wan?

¹³ Fɔ tru, wi nɔ go ebul fɔ fala Jizɔs in ɛgzampul pafɛkt wan. Sɔntɛnde, wi go tɔk ɔ du sɔntin we wi go rigrɛt leta. (Jems 3:2) Ɛn sɔntɛnde, di trit we dɛn nɔ trit wi fia wan go mek wi fil pen ɛn wi at go rili pwɛl te wi day. If na dat de apin to yu, gɛt kɔnfidɛns se Jiova no wetin de apin to yu. Jizɔs no aw yu de fil bikɔs pipul dɛn nɔ bin trit insɛf fia wan. (Ibru. 4:​15, 16) Apat frɔm Jizɔs in pafɛkt ɛgzampul, Jiova de gi wi fayn advays dɛn we de ɛp wi fɔ bia we dɛn nɔ trit wi fia wan. Lɛ wi tɔk bɔt tu vas dɛn insay di Baybul buk we nem Romans we go ɛp wi.

“UNA LƐF UNA KES TO GƆD”

14. Wetin i min fɔ “lɛf [wi] kes to Gɔd”? (Romans 12:19)

¹⁴ Rid Romans 12:19. Apɔsul Pɔl bin ɛnkɔrej Kristian dɛn fɔ “lɛf [dɛn] kes to Gɔd.” Wi de lɛf wi kes to Jiova bay we wi de alaw am fɔ disayd ustɛm ɛn aw i go mek ɔlman gɛt jɔstis. We dɛn nɔ bin trit wan brɔda we nem Jɔn fia wan, i tɔk se: “A bin nid fɔ tray tranga wan nɔ fɔ du tin mi yon we fɔ sɔlv di prɔblɛm. Romans 12:19 bin ɛp mi fɔ peshɛnt ɛn abop pan Jiova.”

15. Wetin mek i fayn fɔ wet fɔ mek Jiova sɔlv wi prɔblɛm?

¹⁵ Wi de bɛnifit we wi wet fɔ mek Jiova sɔlv wi prɔblɛm. We wi du dat, i go mek wi nɔ strɛs pasmak ɛn wi go avɔyd di pwɛlat we pɔsin kin gɛt bikɔs i de tray fɔ sɔlv prɔblɛm fɔ insɛf we nɔ izi. Jiova rɛdi fɔ ɛp wi. I tan lɛk i de tɔk se, ‘We dɛn nɔ trit yu fia wan jɔs lɛf ɔltin na mi an, a go du sɔntin bɔt dat.’ If wi biliv Jiova in prɔmis we se “a go tɔn dɛt,” wi go lɛf di prɔblɛm na in an ɛn gɛt kɔnfidɛns se i go sɔlv am di bɛst we. Na dat bin ɛp Jɔn we wi bin dɔn tɔk bɔt. I tɔk se, “If a wet fɔ mek Jiova sɔlv di prɔblɛm, di we aw i go sɔlv am bɛtɛ fa fawe pas aw mi go sɔlv am.”

 “UNA GO DE DU GUD TIN FƆ WIN DI BAD”

16-17. Aw prea go ɛp wi fɔ “go de du gud tin fɔ win di bad”? (Romans 12:21)

¹⁶ Rid Romans 12:21. Pɔl insɛf bin ɛnkɔrej Kristian dɛn fɔ “go de du gud tin fɔ win di bad.” We Jizɔs bin de prich ɔp wan mawntin, i bin tɔk se: “Una kɔntinyu fɔ lɛk una ɛnimi dɛn ɛn pre fɔ di wan dɛn we de mek una sɔfa.” (Mat. 5:44) Na dat i bin du. Wi go mɔs dɔn tink bɔt di sɔfa we Jizɔs bin sɔfa we di Roman sojaman dɛn bin nel am na di tik. Na imajin nɔmɔ wi go ebul imajin aw i bin bia di pen we i bin fil, di disgres we dɛn bin disgres am, ɛn di trit we dɛn nɔ bin trit am fia wan.

¹⁷ Jizɔs bin kɔntinyu fɔ sho lɔv ɛn sav Jiova fetful wan pan ɔl we dɛn nɔ bin trit am fia wan. Bifo i pre fɔ mek Gɔd pɔnish dɛn sojaman dɛn de, i bin pre se: “Papa, fɔgiv dɛn, bikɔs dɛn nɔ no wetin dɛn de du.” (Lyuk 23:34) We wi de pre fɔ di wan dɛn we nɔ de trit wi fayn, i de mek wi nɔ vɛks ɛn kip grɔj, ɛn i de ivin chenj di we aw wi de si di wan dɛn we de ɔfɛn wi.

18. Aw prea bin ɛp Albato ɛn Jɔn fɔ bia we dɛn nɔ bin trit dɛn fia wan?

¹⁸ Prea bin ɛp di tu brɔda dɛn we wi bin dɔn tɔk bɔt insay dis atikul fɔ bia we dɛn nɔ bin trit dɛn fia wan. Albato tɔk se: “A bin pre fɔ di brɔda dɛn we nɔ bin trit mi fia wan. A bin pre to Jiova bɔku tɛm fɔ ɛp mi fɔ stɔp fɔ vɛks bikɔs ɔf wetin dɛn bin du mi.” Naw, Albato dɔn bigin fɔ sav Jiova fetful wan bak. Jɔn tɔk se: “A bin pre bɔku tɛm fɔ di brɔda we nɔ bin trit mi fayn. Dɛn prea dɛn de bin ɛp mi fɔ si mi brɔda di rayt we ɛn lɛf fɔ jɔj am. Ɛn dɛn prea dɛn de bin ɛp mi bak fɔ gɛt kolat.”

19. Wetin wi fɔ du te dis wɔl dɔn? (1 Pita 3:​8, 9)

¹⁹ Wi nɔ no di tin dɛn we pipul dɛn go du to wi we nɔ fia bifo dis wɔl de dɔn. Ilɛk wetin apin to wi, lɛ wi nɔ ɛva stɔp fɔ pre to Jiova fɔ ɛp wi. Dɔn bak, lɛ wi falamakata di we aw Jizɔs bin biev we dɛn nɔ bin trit am fia wan ɛn kɔntinyu fɔ aplay Baybul prinsipul dɛn. If wi du dat, wi go gɛt kɔnfidɛns se Jiova go blɛs wi.—Rid 1 Pita 3:​8, 9.