Go dayrɛkt to di men tin

Go dayrɛkt to di say we di difrɛn difrɛn atikul dɛn de

Us Wok we Uman dɛn De Du we Dɛn De Sav Jiova?

Us Wok we Uman dɛn De Du we Dɛn De Sav Jiova?

“Bɔku [‘uman dɛn,’ NW] kin kɛr di nyuz go.”—SAM 68:11.

1, 2. (a) Us gift we Gɔd bin gi Adam? (b) Wetin mek Gɔd bin mek wɛf fɔ Adam? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.)

JIOVA gɛt gud rizin we mek i mek di wɔl. I ‘mek am fɔ lɛ pipul dɛn de de.’ (Ayz. 45:18) Di fɔs mɔtalman we Gɔd bin mek na Adam. Adam bin pafɛkt ɛn Gɔd bin gi am wan fayn fayn ples usay i go de. Dɛn kɔl dis ples di gadin we bin de na Idɛn. Dis gadin bin gɛt bɔku bɔku tik, wata, ɛn difrɛn difrɛn animal dɛn! Bɔt wan impɔtant tin de we Adam nɔ bin gɛt. Wetin na dis tin? Jiova bin sho wi, we i tɔk se: “I nɔ gud fɔ mek di man in wangren de. A go mek sɔmbɔdi we dɛn tu go de, fɔ ɛp am.” So Papa Gɔd mek Adam slip dip dip wan, dɔn i pul wan pan in rib dɛn ɛn ‘i tek di rib we i pul na di man in sayd ɛn mek wan uman.’ We Adam wek pan slip, i bin rili gladi we i si di uman. So i tɔk se: “Dis na mi kayn, dis na bon we kɔmɔt pan mi yon bon, ɛn flɛsh we kɔmɔt pan mi yon flɛsh. I nem ‘Uman’ bikɔs, na pat pan man dɛn tek mek am.”—Jɛn. 2:18-23.

2 Dis uman we Gɔd gi Adam na bin spɛshal gift, bikɔs in na bin pafɛkt pɔsin we Gɔd gi Adam fɔ ɛp am. Gɔd bin gi am wan spɛshal wok, we na fɔ bɔn pikin dɛn. Infakt, “Adam gi in wɛf nem Iv bikɔs nain na di mama fɔ ɔl mɔtalman.” (Jɛn. 3:20; futnot.) Dis gift we Gɔd bin gi Adam ɛn Iv fɔ bɔn pikin, rili wɔndaful! Dɛn bin fɔ ebul fɔ bɔn pafɛkt pikin dɛn. Ɛn dis bin fɔ mek di wan ol wɔl bi Paradays; na soso pafɛkt pipul dɛn bin fɔ dɔn de ɔlsay na di wɔl. Ɛn na dɛn pafɛkt pipul ya bin fɔ dɔn de kɔntrol di ɔda tin dɛn we gɛt layf.—Jɛn. 1:27, 28.

3. (a) Fɔ lɛ Adam ɛn Iv gɛt Gɔd in blɛsin, wetin dɛn bin fɔ dɔn du? Bɔt wetin bin apin? (b) Us kwɛstyɔn dɛn we wi de kam tɔk bɔt?

3 Fɔ lɛ Adam ɛn Iv go gɛt di blɛsin dɛn we Jiova dɔn tɔk bɔt, dɛn fɔ obe Jiova ɛn gri se na in gɛt di rayt fɔ rul dɛn. (Jɛn. 2: 15-17) Di wangren tin we go mek Adam ɛn Iv ɛnjɔy ɔl dɛn tin ya na we dɛn kɔntinyu fɔ du wetin Gɔd want. Bɔt o-ya, dɛn bin lisin to “da snek” we dɛn kɔl Setan, ɛn dɛn tɔn dɛn bak pan Gɔd. (Rɛv. 12:9; Jɛn. 3:1-6) Aw dis tɔn we dɛn tɔn dɛn bak pan Gɔd, dɔn afɛkt uman dɛn? Wetin uman dɛn we bin de fred Gɔd bin ebul fɔ du trade trade? Wetin mek wi go se di Kristian uman dɛn we de tide “bɔku”?—Sam 68:11.

WETIN BIN APIN WE ADAM ƐN IV TƆN DƐN BAK PAN GƆD?

4. Udat Gɔd bin blem fɔ di bad tin we Adam ɛn Iv bin du?

4 We Jiova aks Adam wetin mek i it di frut we i bin dɔn tɛl am se i nɔ fɔ it, Adam tray fɔ pul di blem pan insɛf we i tɛl Jiova se: “Na di uman we yu put ya wit mi, gi mi fɔ it.” (Jɛn. 3:12) Adam nɔ bin gri fɔ tek di blem fɔ in sin. Bifo dat, i tray fɔ blem Iv, ɛn i ivin tray fɔ blem Gɔd we gi am di uman. Na tru se, na Adam ɛn Iv bin sin, bɔt na Adam Gɔd bin blem fɔ di bad tin we dɛn du. Na dis mek di apɔsul Pɔl bin rayt se “na wan man [Adam] mek sin kam na [di] wɔl ɛn sin mek day kam pan mɔtalman.”—Na wi mek am italiks; Rom 5:12.

5. We Gɔd alaw mɔtalman fɔ rul dɛnsɛf fɔ sɔm tɛm, wetin dat dɔn sho?

5 Setan bin mek Adam ɛn Iv tink se dɛn nɔ nid Jiova fɔ rul dɛn. Dis bin briŋ kam wan impɔtant kwɛstyɔn: Udat gɛt di rayt fɔ rul? Fɔ lɛ ɔlman no udat gɛt di rayt fɔ rul, Gɔd bin alaw mɔtalman fɔ rul dɛnsɛf fɔ sɔm tɛm. I bin no se mɔtalman nɔ go ebul fɔ rul dɛnsɛf if in nɔ put an de. Frɔm we Gɔd alaw mɔtalman fɔ rul dɛnsɛf, na soso prɔblɛm dɔn de mit mɔtalman. Insay di wan ɔndrɛd ia we dɔn pas, na lɛk 100,000,000 man, uman, ɛn pikin dɛn dɔn day pan wɔ. So wi ɔl dɔn si klia wan se ‘mɔtalman nɔ ebul fɔ kɔntrol in yon layf ɔ dayrɛkt in stɛp dɛm.’ (Jɛr. 10:23) We wi dɔn no dis, wi dɔn gri se na Jiova nɔmɔ fɔ rul wi.—Rid Prɔvabs 3:5, 6.

6. Na plɛnti say dɛn na di wɔl, aw pipul dɛn de trit uman ɛn gyal pikin dɛn?

6 Ɔlman we de na dis wɔl we Setan de kɔntrol, dɔn sɔfa. (Ɛkli. 8:9; 1 Jɔn 5:19) Bɔt na uman dɛn mɔ dɔn sɔfa. We yu kɔnt 100 uman dɛn na di wɔl, 30 pan dɛn go tɛl yu se dɛn man ɔ dɛn bɔy frɛnd dɔn bit dɛn ɔ rep dɛn. Na sɔm say dɛn, pipul dɛn kin gladi we dɛn gɛt bɔy pikin. Wetin mek? Na bikɔs dɛn kin tink se we di pikin dɔn big, i go kɔntinyu wit di famili nem ɛn kia fɔ in mama, in papa, ɛn in grani ɛn granpa dɛn we dɔn ol. Na ɔdasay dɛn na di wɔl, pipul dɛn nɔ want gyal pikin dɛn, ɛn dɛn kin pul bɔku gyal pikin dɛn bɛlɛ pas bɔy pikin dɛn.

7. Wetin Gɔd bin du fɔ mek Adam ɛn Iv ɛnjɔy layf?

7 Jiova nɔ gladi atɔl fɔ di kayn we aw dɛn de trit uman dɛn. I de trit uman dɛn fayn ɛn i de rɛspɛkt dɛn. Aw wi no dis? Wi no dis bay we i bin mek Iv pafɛkt wan. I nɔ bin mek am fɔ bi slev to Adam, bɔt i bin mek am as pafɛkt pɔsin we go ɛp Adam. Na dis mek di Baybul se afta Gɔd dɔn mek di difrɛn difrɛn tin dɛn, i “luk ɔl wetin i bin dɔn mek, ɛn i si se ɔltin gud ɛn fayn.” (Jɛn. 1:31) Fɔ tru, “ɔl wetin” Jiova mek bin “gud ɛn fayn.” I bin mek ɔltin fayn fɔ lɛ Adam ɛn Iv ɛnjɔy layf.

UMAN DƐN WE JIOVA BIN DE SƆPƆT

8. (a) Aw pipul dɛn de biev tide na di wɔl? (b) Frɔm we mɔtalman de na di wɔl, na udat dɛn Gɔd dɔn sho se i lɛk?

8 Afta Adam ɛn Iv mek tranga-yes na di gadin na Idɛn, pipul dɛn kɔntinyu fɔ du wetin bad na Jiova in yay. Ɛn insay di las ɔndrɛd ia we dɔn pas, di we aw pipul dɛn de biev dɔn go frɔm bad to wɔs. Di Baybul bin dɔn tɔk se pipul dɛn go du wikɛd tin dɛn we di wɔl want dɔn. Di bad bad tin dɛn we mɔtalman de du ɔlsay na di wɔl dɔn sho klia wan se na tru di Baybul bin tɔk we i se “di tɛm go traŋa.” (2 Tim. 3:1-5) Frɔm we mɔtalman de na di wɔl, “GƆD Ɔlmayti” dɔn sho se i lɛk di pipul dɛn we biliv am, we de obe am, ɛn we dɔn gri fɔ lɛ i rul dɛn.—Rid Sam 71:5.

9. Ɔmɔs pipul dɛn bin sev we da ebi ebi Ren bin kam? Wetin mek dɛn bin sev?

9 We Gɔd bin mek di ebi ebi Ren kam ɛn kil ɔl di wikɛd pipul dɛn we bin de na Noa in tɛm, di pipul dɛn we bin sev nɔ bin bɔku. If Noa in brɔda ɛn sista dɛn bin stil de da tɛm de, dɛnsɛf go dɔn day we di ebi Ren bin kam. (Jɛn. 5:30) Bɔt na 4 uman ɛn 4 man bin sev we da ebi ebi Ren bin kam. Di wan dɛn we bin sev na Noa, in wɛf, dɛn tri bɔy pikin dɛn, ɛn dɛn wɛf dɛn. Dɛn bin sev bikɔs dɛn bin de fred Gɔd ɛn dɛn bin de du wetin i want. So di bɔku bɔku pipul dɛn we de na di wɔl tide, kɔmɔt frɔm dɛn et pipul ya we Jiova bin de sɔpɔt.—Jɛn. 7:7; 1 Pit. 3:20.

10. Wetin mek Jiova bin de sɔpɔt uman dɛn we bin de fred am?

10 Gɔd bin kɔntinyu fɔ sɔpɔt in fetful savant dɛn wɛf dɛn we bin de fred am. Gɔd nɔ bin fɔ dɔn de sɔpɔt dɛn if dɛn bin de grɔmbul bɔt aw tin dɛn de apin na dɛn layf. (Jud 16) Wan pan dɛn uman ya na Ebraam in wɛf we nem, Sera. We Jiova tɛl dɛn fɔ kɔmɔt na di fayn fayn ples we dɛn bin de na Ɔ ɛn go liv na tɛnt na ɔda kɔntri, i nɔ bin de grɔmbul. Bifo dat, Sera “kin du ɔl wetin Ebraam tɛl am fɔ du ɛn wɛn i de tɔk to am, i kin kɔl am in masta.” (1 Pit. 3:6) Wan ɔda ɛgzampul, na Ribɛka. Ribɛka na bin gud uman we Jiova bin gi to Ayzak as fayn gift. No wɔnda we mek “Ayzak bin lɛk Ribɛka ɛn . . . dat ɛp am fɔ bɔkɔp as in mama bin dɔn day.” (Jɛn. 24:67) Tide, wi rili gladi we wi gɛt uman dɛn we de fred Jiova jɔs lɛk Sera ɛn Ribɛka!

11. Aw di tu uman dɛn we bin de ɛp di Izrɛlayt dɛn fɔ bɔn, bin sho se dɛn gɛt maynd?

11 Di tɛm we di Izrɛlayt dɛn bin de as slev na Ijipt, dɛn bin jɔs de bɔku, so Fɛro pas lɔ se dɛn fɔ kil ɛni bɔy pikin we di Izrɛlayt dɛn bɔn. Bɔt tu uman dɛn bin de, we sɔntɛm na dɛn bin de oba di ɔda uman dɛn we bin de ɛp bɛlɛ-uman dɛn fɔ bɔn. Dɛn nem dɛn na Shifra ɛn Pua. Dɛn uman ya nɔ bin gri fɔ du wetin Fɛro se bikɔs dɛn bin de fred Jiova. So Jiova bin blɛs dɛn ɛn gi dɛn, dɛn yon pikin dɛn.—Ɛks. 1:15-21.

12. Us gud tin Dɛbora ɛn Jeɛl bin du?

12 Insay di tɛm we di jɔj dɛn bin de rul Izrɛl, wan uman prɔfɛt bin de we Gɔd bin de sɔpɔt. In nem na Dɛbora. Dɛbora bin de ɛnkɔrej Jɔj Barak, ɛn i bin de ɛp di Izrɛlayt dɛn we dɛn ɛnimi dɛn bin de kam fɔ fɛt dɛn. Bɔt i bin tɔk se nɔto Jɔj Barak go gɛt di prez we di Izrɛlayt dɛn go win di Kenanayt dɛn. Bifo dat, i tɛl am se “na uman” Gɔd go yuz fɔ kil Sisɛra, we na di bigman pan di soja dɛn na Kenan. Ɔl wetin Dɛbora bin tɔk, bin apin. Na wan uman we nɔto bin Izrɛlayt, we nem Jeɛl, bin kil Sisɛra.—Jɔj 4:4-9, 17-22.

13. Wetin di Baybul tɔk bɔt Abigɛl?

13 Naw lɛ wi tɔk smɔl bɔt wan ɔda fetful uman we nem Abigɛl. Abigɛl bin de na di wɔl lɛk 1,100 ia bifo Krays. Na bin uman we gɛt sɛns, bɔt in man, we nem Nebal, bin wikɛd, i bin ful, ɛn i nɔ bin sabi tɔk to pipul dɛn. (1 Sam. 25:2, 3, 25) Devid ɛn in man dɛn bin dɔn protɛkt Nebal in prɔpati dɛn, bɔt we dɛn go aks Nebal fɔ lɛ i gi dɛn tin fɔ it, i “kɔs, kɔs dɛn” ɛn i nɔ gi dɛn natin. Di tin we Nebal bin du bin mek Devid vɛks bad, so i bin plan fɔ kil Nebal ɛn ɔl in man dɛn. We Abigɛl yɛri dis, i kɛr it ɛn drink fɔ Devid ɛn in man dɛn. Bikɔs Abigɛl bin du dis gud tin, Devid nɔ bin kil Nebal ɛn in man dɛn igen. (1 Sam. 25:8-18) Leta, Devid bin tɛl Abigɛl se, ‘I fɔ tɛl PAPA GƆD tɛnki fɔ we i sɛn am to am.’ (1 Sam. 25:32) Afta Nebal day, Devid mared Abigɛl.—1 Sam. 25:37-42.

14. Us wok we Shalɔm in gyal pikin dɛn bin ɛp fɔ du? Aw Kristian uman dɛnsɛf de du di sem tin we Shalɔm in gyal pikin dɛn bin du?

14 We di Babilonian dɛn bin kam pwɛl Jerusɛlɛm ɛn di tɛmpul insay di ia 607 bifo Krays, dɛn bin kil bɔku man, uman, ɛn pikin dɛn. Bɔt di Izrɛlayt dɛn bin bil Jerusɛlɛm in wɔl bak insay di ia 455 bifo Krays. Da tɛm de na Nɛimaya bin de bifo pan di wok. Sɔm pan di wan dɛn we bin kam fɔ ɛp fɔ bil di wɔl, na bin Shalɔm in gyal pikin dɛn. We yu sheb Jerusɛlɛm midul, Shalɔm na bin wan pan di prins dɛn fɔ af pat pan Jerusɛlɛm. (Nɛi. 3:12) Bɔt in gyal pikin dɛn bin stil jɔyn fɔ du dis kayn wok. Tide, bɔku uman dɛn de we kin ɛp fɔ bil Kiŋdɔm Ɔl dɛn ɛn ɔda ples dɛn we wi kin yuz fɔ wɔship Jiova. Wi want fɔ tɛl dɛn plɛnti plɛnti tɛnki fɔ di fayn wok we dɛn de du.

UMAN DƐN WE BIN DE FRED GƆD INSAY JIZƆS IN TƐM

15. Us ɔnɔ we Gɔd bin gi Meri?

15 Jiova bin blɛs uman dɛn we bin de fred am, ɛn i bin gi dɛn spɛshal wok fɔ du. Wan pan dɛn uman ya na bin Meri, we na bin vajin. Afta Josɛf bin dɔn ɛngej Meri, oli spirit bin kam pan Meri we mek i gɛt bɛlɛ. Wetin mek na Meri Gɔd bin chuz fɔ bɔn Jizɔs? Na bikɔs Meri bin lɛk Gɔd ɛn i bin de du gud tin dɛn, so Gɔd bin no se i go fit fɔ mɛn in pafɛkt pikin frɔm we i smɔl te i big. Na big big ɔnɔ Meri bin gɛt fɔ bɔn di pɔsin we impɔtant pas ɔlman we dɔn liv na di wɔl!—Mat. 1:18-25.

16. Gi wan ɛgzampul we de sho se Jizɔs bin de trit uman dɛn fayn.

16 Jizɔs bin de trit uman dɛn fayn. Fɔ ɛgzampul, we wan uman we bin de blid fɔ 12 ia, bin go midul di krawd ɛn tɔch Jizɔs in klos, Jizɔs nɔ bin vɛks pan am, bifo dat, i tɔk to am fayn we i tɛl am se: “Mi pikin, bikɔs yu biliv, yu dɔn wɛl, go wit kol at ya, da kayn sik de nɔ go kam pan yu igen.”—Mak 5:25-34.

17. Wetin bin apin insay Pɛntikɔst 33?

17 We Jizɔs ɛn in apɔsul dɛn bin de travul, sɔm uman dɛn we bin biliv Jizɔs bin de ɛp fɔ kia fɔ dɛn. (Lyuk 8:1-3) Ɛn insay Pɛntikɔst 33, na lɛk 120 man ɛn uman dɛn Gɔd in oli spirit bin kam pan. (Rid Di Apɔsul Dɛn Wok [Akt] 2:1-4.) Jiova bin dɔn tɔk se: “Di tɛm go rich we i go put in Spirit pan ɔlman; dɛn bɔy ɛn gyal pikin dɛn go de tɔk [in] Wɔd. . . . In Spirit go ivin go pan dɛn wokman ɛn savant-gyal dɛn.” (Joɛl 2:28, 29) Di tin we bin apin insay Pɛntikɔst, sho se Gɔd bin dɔn pul in an pan di Ju pipul dɛn we bin dɔn lɛf am, ɛn i dɔn put in spirit naw pan sɔm man ɛn uman dɛn we de du wetin i want. Dɛn pipul ya go bi nyu neshɔn to am. (Gal. 3:28; 6:15, 16) Sɔm pan di uman dɛn we bin de prich di gud nyus insay Jizɔs in tɛm, na bin Filip in 4 gyal pikin dɛn.—Akt 21:8, 9.

“BƆKU” UMAN DƐN DE WƆSHIP JIOVA

18, 19. (a) Us spɛshal wok we Gɔd dɔn gi man ɛn uman dɛn? (b) Wetin wan pan di man dɛn we rayt di Sam buk tɔk bɔt di uman dɛn we de prich di gud nyus?

18 Insay dɛn 1870, sɔm man ɛn uman dɛn bin rili want fɔ no di tru tin dɛn we de na di Baybul. So dɛn bigin fɔ stɔdi di Baybul. Ɛn na dɛn bigin fɔ prich di tru tin dɛn we de na di Baybul insay wi yon tɛm. Jizɔs bin dɔn tɔk se dis go apin we i se: “Pipul go tɛl ɔlman na [di] wɔl di Gud Nyuz bɔt wɛn Gɔd go rul di wɔl, so dat ɔlman go gɛt di chans fɔ yɛri ɛn biliv di Gud Nyuz; na da tɛm de di wɔl go dɔn.”—Mat. 24:14.

19 Dis smɔl grup we bin de stɔdi di Baybul dɔn bɔku te dɛn dɔn rich lɛk 8,000,000 pipul dɛn so. Dis grup ya na Jiova Witnɛs dɛn. Insay 2013, i pas 11,000,000 pipul dɛn we bin go di Mɛmorial fɔ mɛmba Jizɔs in day. Bɔku pan dɛn pipul ya we bin go di Mɛmorial na uman dɛn. Dɔn, pan di 1,000,000 pipul dɛn we de yuz ɔl dɛn tɛm fɔ prich di gud nyus, bɔku pan dɛn na uman. Fɔ tru, Gɔd dɔn gi fetful uman dɛn di ɔnɔ fɔ prich di gud nyus bɔt in Kiŋdɔm. Wan pan di man dɛn we rayt di Sam buk bin tɔk bɔt dis we i se: “Wɛn di Masta tɔk, bɔku [‘uman dɛn,’ NW] kin kɛr di nyuz go.”—Sam 68:11.

Di uman dɛn we de prich di gud nyus rili “bɔku” (Luk na paregraf 18 ɛn 19)

BƆKU BƆKU BLƐSIN DE FƆ UMAN DƐN WE DE FRED GƆD

20. Wetin na sɔm tin dɛn we wi fɔ stɔdi bɔt?

20 If wi se wi de tɔk bɔt ɔl di uman dɛn we bin fetful to Gɔd, say nɔ go de fɔ rayt bɔt dɛn insay dis magazin. Bɔt wi ɔl go ebul fɔ rid bɔt dɛn insay Gɔd in Wɔd ɛn insay ɔda atikul dɛn we wi kin rayt. Fɔ ɛgzampul, wi kin rid ɛn tink gud wan bɔt Ruth we nɔ bin gri fɔ lɛf in mɔdɛnlɔ ivin we tin bin tranga. (Ruth 1:16, 17) Ɛn wi go gɛt mɔ fet we wi rid Kwin Ɛsta in stori na di Baybul ɛn ɔda atikul dɛn we tɔk bɔt am. Wi go gɛt bɔku bɛnifit if wi stɔdi bɔt dɛn fetful uman dɛn ya we wi de du wi Famili Wɔship. If na wi wangren de na wi os, wi kin stil stɔdi bɔt dɛn fetful uman dɛn ya.

21. Aw uman dɛn we de fred Jiova dɔn sho se dɛn biliv am ivin we tin nɔ bin izi fɔ dɛn?

21 Jiova kin blɛs di prichin wok we uman dɛn de du, ɛn i de sɔpɔt dɛn we i nɔ kin izi fɔ lɛ dɛn wɔship am. Fɔ ɛgzampul, i bin ɛp uman dɛn we de fred am, fɔ tinap tranga wan we di Nazi gɔvmɛnt ɛn ɔda bad pipul dɛn bin de rul. I bin ɛp dɛn fɔ kɔntinyu fɔ biliv pan am, pan ɔl we dɛn bad rula ya bin de mek bɔku pan dɛn sɔfa ɛn ivin kil sɔm pan dɛn bikɔs dɛn bin de obe am. (Akt 5:29) Tide sɛf, wi sista ɛn brɔda dɛn we wi ɔl de wɔship Jiova dɔn chuz Jiova fɔ bi dɛn Rula. I jɔs tan lɛk se Jiova de ol dɛn rayt an, lɛk aw i bin du to di Izrɛlayt dɛn, ɛn tɛl dɛn se: “Nɔ fred, A go ɛp yu.”—Ayz. 41:10-13.

22. Wetin na sɔm pan di fayn fayn tin dɛn we wi gɛt fɔ du tumara bambay?

22 I nɔ go te igen, di man ɛn uman dɛn we de fred Jiova go ɛp fɔ mek dis wɔl bi Paradays, ɛn dɛn go ɛp bɔku bɔku pipul dɛn we go dɔn gɛt layf bak, fɔ lan bɔt wetin Jiova want. Te da tɛm de rich, lɛ wi ɔl nɔ alaw ɛnitin fɔ ambɔg wi we wi de tray fɔ sav Jiova wit “wanwɔd.”—1 Kɔr. 1:10.