Saamiɛɛ Tasoo 14:1-52

  • Chonataŋ chiŋalaŋ waŋnda Mikimaasi (1-14)

  • Mɛlɛka mal wooluŋ wooluŋndo yaamɔɔwaa Isɔluɛiya tɛɛŋ (15-23)

  • Sɔɔ chua buŋgɛi o yiyaŋ te (24-46)

    • Waŋnda de visioŋ a koowaŋ (32-34)

  • Chɔula Sɔɔ tosa laŋ. Yuŋgu ndɔɔ (47-52)

14  Paale pilɛ, mi Chonataŋ po Sɔɔ wo dimul buɛi ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo aa: “Huŋ kɔ o dɔɔŋgɔ Filitiaŋnda ikɛi.” Kɛ o dimul finya ndɔ le.  A teleŋ koŋ, Sɔɔ wa ichali Kibiya chiee lekɔɔ, o yɔm pɔmɛkilanetii wa Mikilɔŋ ndo bɛŋgu. Puaa le 600 wa a ndu latulu.  (Nduyɛ Ahicha, po Ahitubi wo wa kɔlaŋ a doma biŋgioo.* Ahitubi yɛ, pɔmbɔ ndɔ wa Ikabɔɔ ni. Ikabɔɔ, finya ndɔ wa Finihaasi ni. Finihaasi, finya ndɔ wa Ilai ni, wana soliaa lasala Chɛhowa wo o Silɔɔ niŋ.) Wana o wana ndoo sina maa Chonataŋ kuɛŋnuŋ te.  Nɛi Chonataŋ keeku le kɔlaŋ o dɔɔŋgɔ Filitiaŋnda niŋndo, poutaŋ la wa loŋ la tiɔɔŋ, velaŋndo pila a chiŋndoŋ. Hoo wa kpeŋgei hei, o pilɔɔ wa kpeŋgei i pilɛi. O pilɛ ndoo nɔ diolaŋ aa Bosɛsi, o pilɔɔ ndoo nɔ diolaŋ aa Sɛnɛɛ.  Pouwo o pilɔɔ wa maa lesuŋgbu, mbo muli hɔlla ba luaŋ ndo Mikimaasi, nduyɛ mi o pilɔɔ muli hɔlla ba tou wo Kiba.  Okoŋ, mi Chonataŋ dimul wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo aa: “Huŋ kɔ o dɔɔŋgɔ wanaa sɔla haa hivi chiɛi kɔɔli le wa ikɛi. Kɛlɛŋgaa dɔɔ mi Chɛhowa mala naa, kanifuule nyɛ o nyɛ kuuna Chɛhowa wanaa nduaa piŋioo le, a wa tau ɔɔ nyɛɛmbɔ.”  Mi wana biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo dimul ndu aa: “Nyɛ o nyɛ kɔl numndo nyindu num pɛ le tosaa, tosa. Nduyɛ ba o ba kɔl numndo nyindu num pɛ le kɔlaŋ, I cho num kɔɔli.”  Mi Chonataŋ dimi aa: “Ŋ cho lakɔ o puaa haa lo, nduyɛ miŋ tosa ma che naa.  Te a dimul naa pɛ aa, ‘La sim ndɔ loŋ kinɛi, ŋ cho hunɔɔ!’ ŋ cho lasisi, nduyɛ ŋ cho lakɔ o nda lo le. 10  Kɛ te a dimi pɛ aa, ‘La huŋ mi la komal naa!’ ŋ cho lakɔ, kanifuule Chɛhowa cho nda naa malɔɔ o ba. Tamasioo cho wa koŋ le naa ni.” 11  Okoŋ, mi nda ŋiɔɔŋ kpou kua o dɔɔŋgɔ Filitiaŋnda, nduyɛ ma tosa mi Filitiaŋnda cha nda. Mi Filitiaŋnda dimi aa: “La tofawɔ! Hibuluiya cho fuuliaa o sooŋnda nda wa a viaŋnaŋ ndaŋ niŋ.” 12  Mi puaa wa o dɔɔŋgɔɔ wa dimul Chonataŋ a wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo aa: “La komal naa nanuŋ, ŋ cho nya chɔm!” O lepilɛ niŋ kpe, mi Chonataŋ dimul wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo aa: “Tol la kɔɔli, kanifuule Chɛhowa cho nda malɔɔ waŋnda Isɔluɛi o ba.” 13  Mi Chonataŋ wuu a laba mbo hel, nduyɛ wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo wa ndu kɔɔli. Okoŋ, mi Chonataŋ kandu Filitiaŋnda chiɛɛluuwo, mi wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo diu diu nda amakɔɔ. 14  O chiŋalaŋ tase Chonataŋ nda wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo chiŋalaŋ Filitiaŋnda wo, ma diu puaa le ŋwaŋ 20 o tiŋ biŋgi niŋ.* 15  Mi siooŋii bɛnduei bii wanaa wa o dɔɔŋgɔɔ niŋnda kpou, a wanaa wa isisi mɛŋgɛlaa wa. Nduyɛ kundala del waŋnda choo laŋ bɛɛ, mi siooŋii bɛnduei bii nda. Mi lɛŋndeŋ le kandu nyiiyaa, nduyɛ mi Mɛlɛka tosa ma yɔŋnuŋ pulaŋ pulaŋ. 16  Puaa mɛŋgɛlaa Sɔɔ wa wa Kibiya o tanda Bɛŋjamiŋ ndo niŋ, ma cha maa wooluŋ wooluŋ bɛndoo wa tiuwo o dɔɔŋgɔ Filitiaŋnda niŋ kpou. 17  Le hei, mi Sɔɔ dimul wanaa wa a ndu latulu wa aa: “A yandii la chɔm waŋnda, le miŋ sina wana faŋaŋ naa choo wo.” Mɛɛ nda chɔm waŋnda, ma cha maa Chonataŋ a wana ndɔ biilul ndu wolɔɔla chɔulaŋ ndo ve loŋ te. 18  Mi Sɔɔ dimul Ahicha aa: “Huŋ a Kɔfu Mɛlɛka tonyaa ikɛi nanuŋ!” (Kanifuule a teleŋ koŋ,* kɔfu Mɛlɛka tonyaa wa Isɔluɛiya o ba.) 19  Teleŋ Sɔɔ wa suɛi o wana soliaa lasalaa lo wo, wooluŋ wooluŋndo wa tuŋ hiouwɔɔ lachi a pɛŋgɛlaŋndo o dɔɔŋgɔ Filitiaŋnda niŋ. Okoŋ mi Sɔɔ dimul wana soliaa lasalaa aa: “Mallɔ nyɛ ŋ cho koŋ tosaa wo.” 20  Mi Sɔɔ a wanaa wa a ndu latulu wa kpou chuuŋgiaŋ naapilɛ ma kua o chɔuwo. A komal Filitiaŋnda mululaŋ ndapila a mɔɔŋ faŋndoŋ, nduyɛ mi fondaŋndo yɔŋnuŋ wɔkɔ wɔkɔ bɛndu. 21  Hibuluiyaa ndaa tol Filitiaŋnda kɔɔli okoŋ ma kua nda ndaa o dɔɔŋgɔ ndaa niŋnda bɛɛ, ma miiŋgu Isɔluɛiya choo, Sɔɔ nda Chonataŋ o ba bɛŋgu. 22  Mɛɛ puaa Isɔluɛiyaa wa a viaŋnaŋ o fondaŋ ŋpemboo o tanda Ifiluem ndo niŋnda kpou tuei maa Filitiaŋnda nyaanuŋ, mi nda bɛɛ sɔɔŋguu, ma tisa Filitiaŋnda kɔɔli a sɔŋgɔɔ. 23  Mi chɔuwo hiau lachi a timbulaŋndo haaa Bɛti-aviŋ. O paale leŋ choo, mi Chɛhowa piŋi Isɔluɛiya. 24  Paale leŋ, puaa Isɔluɛi wa a saŋgɛi yɔkɔɔ. Kanifuule mi Sɔɔ dimul waŋnda aa: “Haaa mi paaleŋ le del nduyɛ mi yem yaamɔɔwaa niaa, wana o wana de pɛ nyɛdiaa,* sendioo cho ndu choo!” Le hei, wana o wana di nyɛdiaa le. 25  Okoŋ mi waŋnda* kpou kua o bundɔɔ niŋ, ma komal liaaŋ lɛŋ. 26  Mɛɛ nda fuuluu o bundɔɔ niŋ, ma cha liaaŋ taaliaŋndo. Kɛ wana o wana yee baa mbo mɛɛnuŋ te, kanifuule a wa siooŋnde le sendioo. 27  Kɛ Chonataŋ ndoo tui nyɛ finya ndɔ dimul waŋnda wo le. Le hei, mbo siɛndi tinda wa ndu o ba wo mbo sɔɔŋa hɔllo o waa maliɔɔ niŋ. Mɛɛ o soli ndu mbo wounuŋ o sondo, mbo miiŋgu o ndupila niŋ.* 28  Okoŋ, mi wana pilɛ o nda tɛɛŋ dimi aa: “Finya num luei sendioo o kala kala maa, ‘Wana o wana de pɛ hau nyɛdiaa, sendioo cho ndu choo!’ Lelaŋ waŋnda cho hau nuaa a saŋgɛiya yɔkɔɔ ni.” 29  Kɛ mi Chonataŋ dimi aa: “Finya nuu tusi hau waŋnda kpundɛ bɛndoo* choo. Tofawɔ, mɛɛ ya dembi dɔɔ liaaŋ maŋ nyɛɛmbɔ, mi miiŋgu o yapila niŋ. 30  Ndii wa niŋ bɔɔ suɛi kɛndɛ bɛndu, te waŋnda ndaa wa pɛ hau fɛɛsɛŋ le nyɛm nda puŋga yaamɔɔwaa ndaa o ba woŋ dioo! Keŋ wa tosa mi naŋ chɔɔlu Filitiaŋnda diu tau tau.” 31  O paale leŋ choo, ma hiau lachi a Filitiaŋnda diuwo chɔŋ Mikimaasi haaa kɔ Aichalɔŋ. Nduyɛ mi puaa chɔuwa saŋga yɔkɔɔ. 32  Okoŋ, ma tual nyɛm nda puŋga woŋ choo a pululeŋ. Ma bii saa a nauwa ma dii nda lɛŋ ndoŋ, ma kandu visiŋ muŋ dioo a koowaŋ. 33  Ma dimul Sɔɔ aa: “Waŋnda cho hakioo tosaa a Chɛhowa, ma wa visioŋ dioo a koowaŋ.” Mɛɛ o tuei hei, mbo dimi aa: “La kɛɛ loo o lediom. La pimbul pou bɛndoo nanuŋ chɔ chɔ.” 34  Mi Sɔɔ dimi aa: “La balu waŋnda choo mi la dimul nda aa, ‘Wana o wana huŋ a saa ndɔɔ vɛlɛ a nau ndɔɔ mbo dii nda nanuŋ, mbo de. La dia visioŋ a koowaŋ, mi la tosa hakioo a Chɛhowa le.’” Ichɔl koŋ, mi wana o wana huŋ a nau ndɔɔ ma dii nda loŋ. 35  Okoŋ, mi Sɔɔ taŋgul bandu luamaa lasalaa le Chɛhowa. Nduyɛ, bandu tase o taŋgul le Chɛhowa wo wa hoo ni. 36  Okoŋ kɔɔli, mi Sɔɔ dimi aa: “Ŋ kɔŋnuŋ Filitiaŋnda kɔɔli a nyumndaŋ, miŋ kɔ lo nyɛm ndaŋ puŋgaa haaa mi paaleŋ le sɛ. Wana pilɛ bɛɛ ŋ cho mɛi yoomu le.” Ma dimul ndu aa: “Tosa nyɛ o nyɛ ŋ yiyaŋ pɛ maa o bɛnda num o hɔl.” Okoŋ mi wana soliaa lasalaa dimi aa: “Ŋ nyunaŋ Mɛlɛka tonyaa nanuŋ a ndi okɔɔ.” 37  Mi Sɔɔ nyuna Mɛlɛka aa: “Baa I kɔ sɔŋga a Filitiaŋnda? Baa a cho nda pa malɔɔ Isɔluɛiya o ba?” Kɛ Mɛlɛka mulul ndu o paale leŋ choo le. 38  Okoŋ mi Sɔɔ dimi aa: “Nya waŋ banaa Isɔluɛi kpou, la huŋ mi la yaasiaa le sinaa haki tosaŋ hau wo. 39  I mɛnaŋ po o Chɛhowa, Mɛlɛka cho yoomu nduyɛ mbo piŋi Isɔluɛiya wo lo maa, o yɔŋ bɛɛ aa Chonataŋ po ni tosa i waa lende ni, o nɔ mbo sɔla piɔmndo.” Kɛ wana o wana mulul ndu le. 40  Okoŋ, mi Sɔɔ dimul waŋnda kpou aa: “Nya cho wa kpeŋgei i pilɛ, mi naŋ wa kpeŋgei i pilɛi naa Chonataŋ po ni.” Mi waŋnda dimul ndu aa: “Tosa nyɛ o nyɛ ŋ yiyaŋ pɛ maa o bɛnda num o hɔl.” 41  Mi Sɔɔ piɛi o Chɛhowa lo aa: “Oo Mɛlɛka Isɔluɛiya, mulul naa sanaa a Tumim.” Okoŋ, mi Chonataŋ nda Sɔɔ sɔla hɛlioo, nduyɛ ma mal waŋnda a tuaa. 42  Mi Sɔɔ dimi vɛlɛ aa: “La wuu kooŋ le sinaa te ya ɔɔ Chonataŋ po ni tosa hakioo ni.” Nduyɛ mi Chonataŋ sɔla hɛlioo. 43  Mi Sɔɔ nyuna Chonataŋ aa: “Dimul la, yɛɛnɛ ŋ tosa yɛ?” Mi Chonataŋ mulul ndu aa: “Liaaŋ nyɛɛmbɔ nuaa kinɛi ya dembi ni a tinda cho ya hoo o ba wo. Lelaŋ a che ya, I chɛl le mi vi!” 44  Okoŋ mi Sɔɔ dimi aa: “Te a sɔla hau piɔmndo le Chonataŋ, Mɛlɛka tusi ya nyɛpalaa bɛndoo choo.” 45  Kɛ mi waŋnda dimul Sɔɔ aa: “Baa Chonataŋ nɔ pa mbo sɔla piɔmndo le hei? Keŋ i yɔŋnuŋ te! Ndu tosa ni mi Isɔluɛiya yam yaamɔɔwaa ndaa. Ŋ mɛnaŋ po o Chɛhowa, Mɛlɛka cho yoomu wo lo maa, yiiŋndeŋ le pilɛ bɛɛ le nɔ mi le kendiŋ ndu o lebol mi le del lɛŋ te. Kanifuule, a mala Mɛlɛkaa o tosa hau hei ni.” Le hei, mi waŋnda piŋi* Chonataŋ, o vi lɛ le. 46  Mi Sɔɔ pɛŋgi Filitiaŋnda touwɔɔ, okoŋ mi Filitiaŋnda miiŋguŋ o tanda ndaa niŋ. 47  Mi Sɔɔ tosa mi masale ndɔleŋ le simnuŋ masale kpaaya bɛndu o Isɔluɛi niŋ. Nduyɛ, mbo sɔŋga a yaamɔɔwaa ndaa balu ndu wa kpou. Nda cho ni, Mowabaitiiya, Amɔnaitiiya, Idɔmaitiiya, masaa wa Soba wa, a Filitiaŋnda. Nduyɛ ba o ba ndoo kuɛ pɛ, yomɔɔ ndoo yam nda ni. 48  Mbo chɔm kɔl simulaa le Amalɛkaitiiya chɔulabaa, nduyɛ mbo yam nda. Mbo piŋi Isɔluɛiya wanaa ndaa del nda choo ma poondiaa nyɛm ndaŋ nda o ba. 49  Sɔɔ puaa nduaa wa haa ni: Chonataŋ, Isivi, a Maliki-suaa. Nduyɛ ndoo nɔ waŋ laanduaa a ŋiɔɔŋ. Kaasoŋnɔɔ ndoo nɔ diolaŋ ni aa Mɛluabi, nduyɛ pɔmbɔ ndɔ wa Maikaa ni. 50  Lanɔɔ Sɔɔ ndoo nɔ diolaŋ ni aa Ahinowam, chua Ahimaasi wo. Masa puaa nduaa chɔuwa ndoo nɔ diolaŋ ni aa Abina, po Nɛɛ bom ndɔ wo. 51  Kisi wa finyaa Sɔɔ ni, nduyɛ Abiɛɛ velu Nɛɛ ni, finyaa Abina. 52  O palɛi Sɔɔ ve niŋ kpou, chɔuwo wa nda tɛɛŋ o tuu kpɛi nda Filitiaŋnda. Lelaŋ, te Sɔɔ ndoo che pɛ wana nɔ dialuŋ kalaŋ nduyɛ mbo nɔ kɔl simulaa wo, o chua ndu o siiŋguu ndu wana ndɔ chɔuwo.

Tɛɛsiaalaŋ

Tofa Tɛɛsiaa.
Ɔɔ “buŋgɛi nauwa a ŋiɔɔŋ niilu waa kpɛŋ nde tɛndaa tɛɛŋ.”
Hibuluiye, “o paale leŋ choo.”
Hibuluiye, “beediiyo” ɔɔ “buloo.”
Hibuluiye, “lɛŋndeŋ.”
Hibuluiye, “mi hɔlla teŋga ndu.”
Ɔɔ “hiŋ a sendioo.”
Hibuluiye, “baŋa.”