Masaa Tasiaa 1:1-53

  • Deeve nda Abisiaki (1-4)

  • Adonicha yeema simnɔŋndo masaa (5-10)

  • Netaŋ nda Ba-siɛɛba tosa isɔɔ (11-27)

  • Deeve dimi le ma pɔya Sɔlɔmɔŋ (28-40)

  • Adonicha nyaanuŋ o bandu luamaa lasalaa (41-53)

1  Masaa Deeve ndoo chii niŋ wɔsilaŋ* tau, nduyɛ ndoo yuuwa niŋ. Ndaa kuumbuu ndu niŋ bɛɛ kolalaŋ, dialloŋ muŋ tuulu lɛ ndu le.  Le hei, mi buɛiyaa nduaa dimul ndu aa: “Masanɔ naa, ŋ nuuvial lɔ num chuaambɔ laandu yufuaanɔɔ le mbo wa num ikɛi, mbo manda num. Nduyɛ, ndu cho num wa hinilaŋ o ibuŋ ni le mi dialloŋ tuulu num.”  Ma nuuviaa o tanda Isɔluɛiyo niŋ kpou le chuaambɔ laandu naŋ tau wo, nduyɛ ma saaluŋ Abisiaki, chuaambɔ waa Sunɛm. Okoŋ ma huŋ a ndu naa masaa chua.  Chuaambɔɔ hoo ndoo hiou ba a naŋɔɔ. Ndu wa niŋ masaa ikɛi ni, mbo wa ndu mandaa. Kɛ masaa hiviŋ ndu kɔɔli le.  O teleŋ koŋ bɛŋgu, Adonicha, po Hakiti wo wa kuundiaŋndo kpeekpei, mbo wa dimioo aa: “Ya cho simnɔŋ masaa ni!” Mbo sɔla nyɛ nyaanaŋ suaa naŋndo, a puaa kua o suaa choo wa. Nduyɛ mbo chua vɛlɛ puaa ŋwaŋ 50 le ma wa ndu kiltaŋ lachi.  Kɛ finya ndɔ ndoo yeema mbo tɛɛmbuu ndu kɔl te. Lelaŋ, le pilɛ bɛɛ o nyuna ndu aa: “Le yɛɛnɛ ŋ cho yɛ hei tosaa?” le. Naŋɔɔ pila Adonicha ndoo naŋ vɛlɛ ni. Nduyɛ, Abisalɔm fɛlɛŋ nda velu tuupa mi kala ndɔ vialu ndu.  Mi Adonicha kei Chowaabi po Sɛluiya wo kɔɔli, a Abiaata wana soliaa lasalaa, nduyɛ nda kpou ma toolu ndu.  Kɛ Sadɔki wana soliaa lasalaa, Bɛnaya po Chɛhoyada wo, Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo, Simɛi, Luiya, a kuubaa chɔuwaa Deeve wa, a toolu Adonicha le.  Okoŋ kɔɔli, mi Adonicha soli salaa a saa, nauwa, a chɔluaa chelulɛiyaa cheleŋ o pouwo Sohɛlɛti, o cho pioo Ɛŋ-lokɛɛ ikɛiyo. Nduyɛ mbo veelu pɔmbuaa nduaa kpou, nda yɔŋnuŋ maa puaa masaa velu wa ni, a puaa Chuda kpou a wa wallo le masaa wa. 10  Kɛ Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo ni, Bɛnaya ni, kuubaa chɔuwa ni, a Sɔlɔmɔŋ pɔmbɔ ndɔ bɛɛ, o veelu nda le. 11  Okoŋ, mi Netaŋ dimul Ba-siɛɛba kalaa Sɔlɔmɔŋ aa: “A tuei pa maa Adonicha po Hakiti wo simnuŋ masaa, nduyɛ maa Masaa Deeve sina nyɛ o nyɛ a ndi okɔɔ le? 12  Lelaŋ, yandii yaŋ nilaŋ ma tuei nyɛ ya cho num dimul lo, le ma piŋi yoomu numndo a yoomu Sɔlɔmɔŋ po numndo. 13  Kɔ o Masaa Deeve lo ma dimul ndu aa: ‘Masanɔ nuu, o cho num te mɛnaŋ o ya buɛi numndo lo ma dimi aa, “Te I faŋaŋ pɛ, Sɔlɔmɔŋ po num cho miiŋgu o lemasa ni, nduyɛ mbo chal o kpeŋgbei* ni lemasaa choo” le? Mɛɛ le yɛɛ Adonicha simnuŋ yɛ masaa?’ 14  A teleŋ ŋ cho wa suɛi o masaa lo wo, ya bɛɛ cho luɛiyɔɔ num kɔɔli, mi chɔɔlu kindila nyɛ ŋ dimi wo.” 15  Okoŋ mi Ba-siɛɛba kua o masaa lo, mbo kɔ luɛi naa o wa o lumui ndɔɔ niŋnda. Masaa wa niŋ o yuwɛi kudɛɛ, nduyɛ Abisiaki chuaambɔ Sunamaitiinɔɔ wa ndu mandaa ni. 16  Mɛɛ Ba-siɛɛba luɛi, mbo beŋ masaa wulaŋ mbo tundu hɔlla lɛŋ. Okoŋ mi masaa nyuna ndu aa: “Yɛɛnɛ ŋ yeema yɛ?” 17  Mbo mulul ndu aa: “Masanɔ nuu, num mɛnaŋ o ya buɛi numndo lo o diola Chɛhowa Mɛlɛka numndo niŋ ni, ma dimi aa, ‘Te I faŋaŋ pɛ, Sɔlɔmɔŋ po num cho miiŋgu o lemasa ni, nduyɛ mbo chal o kpeŋgbei ni lemasaa choo.’ 18  Kɛ nduyɛ masanɔ nuu, Adonicha simnuŋ masaa. Nduyɛ a cho bɛɛ pɛŋ o sina choo le. 19  O soli salaa a nauwa, chɔluaa chelulɛiya, a saa a hɔbɛi. Nduyɛ mbo veelu puaa ŋ velu wa kpou, a Abiaata wana soliaa lasalaa, a Chowaabi masa puaa chɔuwa, kɛ o veelu Sɔlɔmɔŋ buɛi numndo le masanɔ nuu. 20  Lelaŋ masanɔ nuu, num waŋnda Isɔluɛi kpou cho niŋ nuaa ni, le ma chɔm nda wana cho miiŋgu o kpeŋgbei num lemasaa choo wo te a faŋaŋ pɛ. 21  Te o cho koŋ te, a vi dɔɔ pɛ ma kumbu num maa finyaa num aa mamaa, ya ni, Sɔlɔmɔŋ po ni ni, a cho naa chua maa yaamɔɔwa naŋ cho ni.” 22  Ba-siɛɛba wa wɔ suɛi o masaa lo, mi Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo luɛi. 23  Okoŋ ma dimul masaa aa: “Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo hiŋ!” Mi Netaŋ luɛi naa masaa wa wa, mbo kɔ beŋ masaa wulaŋ, mbo tundu bolleŋ. 24  Okoŋ mi Netaŋ dimi aa: “Masanɔ nuu, baa num dimi ni maa Adonicha cho miiŋgu o lemasa ni te a faŋaŋ pɛ, nduyɛ maa ndu cho miiŋgu o kpeŋgbei num lemasaa choo ni? 25  Kanifuule, o kuɛ hau mbo kɔ soli salaa a nauwa, chɔluaa chelulɛiya, a saa a hɔbɛi. Nduyɛ mbo veelu puaa ŋ velu wa, a masaa cho puaa chɔuwa bolleŋ nda, a Abiaata wana soliaa lasalaa. A cho nyɛdiaa dioo ma wa kolɔɔlaŋ kpeekpei a ndu latulu, nduyɛ ma wa dimioo aa, ‘Maa Masaa Adonicha viou naa choo fɔ!’ 26  Kɛ ya buɛi numndo ni, Sadɔki wana soliaa lasalaa ni, Bɛnaya po Chɛhoyada wo ni, a Sɔlɔmɔŋ buɛi numndo, o veelu naa le. 27  Baa mbo wa maa num masanɔ nuu kɛɛsiaa hei ni a dimul ya buɛi numndo, wana cho miiŋgu o kpeŋgbei num lemasaa choo wo le?” 28  Okoŋ mi Masaa Deeve dimi aa: “La veelul la Ba-siɛɛba.” Mi Ba-siɛɛba luɛi mbo sim masaa lachi. 29  Okoŋ, mi masaa chua buŋgɛi mbo mɛnaŋ aa: “I mɛnaŋ Chɛhowa lachi, Mɛlɛka cho yoomu nduyɛ mbo soli ya* o nyɛpalaa o nyɛpalaa niŋndo maa, 30  buŋgɛi ya chuel num mi mɛnaŋ o Chɛhowa, Mɛlɛka Isɔluɛiya lo mi dimi aa, ‘Te I faŋaŋ pɛ, Sɔlɔmɔŋ po num cho miiŋgu o lemasa ni, nduyɛ mbo chal o kpeŋgbei ni le masaa choo’ ve, I cho ndi hau peelu.” 31  Okoŋ mi Ba-siɛɛba tunduŋ masaa lachi, mbo dimi aa: “Maa masanɔ nuu, Masaa Deeve viou naa choo fɔ!” 32  O foofo koŋ choo, mi Masaa Deeve dimi aa: “La veelul la Sadɔki wana soliaa lasalaa, Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo, a Bɛnaya po Chɛhoyada wo.” Okoŋ, ma huŋ naa masaa chua. 33  Mi masaa dimul nda aa: “La chua buɛiyaa niaa, nduyɛ mi la heelu Sɔlɔmɔŋ po ni o chɔlu ni yɛiyii muuliaŋ* ndo choo, okoŋ mi la liila ndu o pioo Kihɔŋ. 34  Sadɔki wana soliaa lasalaa, a Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo nɔ ma pɔya ndu loŋ, le mbo simnuŋ masaa le Isɔluɛi. Te a pɔya ndu pɛ, la hɔŋ buloo mi la dimi aa, ‘Maa Masaa Sɔlɔmɔŋ viou naa choo fɔ!’ 35  Okoŋ mi la tol ndu kɔɔli, nduyɛ mbo huŋ chal o kpeŋgbei ni lemasaa choo. Ndu cho wa masaa o foofo nuu ni. Nduyɛ I cho ndu ke kpaayaa le mbo wa masaa le Isɔluɛi a Chuda.” 36  Mi Bɛnaya po Chɛhoyada wo lo okoŋ mbo dimul masaa aa: “Amiina! Maa Chɛhowa, Mɛlɛka masanɔ nuu tosa mi i yɔŋnuŋ fɔ. 37  Maa Chɛhowa wa a Sɔlɔmɔŋ latulu, mɛɛ o wa a masanɔ nuu yɛ fɔ. Nduyɛ, maa o tosa mi masale ndɔleŋ le wa le bɛndu mbo hiou bɛɛ masale masanɔ nuu Deeve.” 38  Okoŋ, mi Sadɔki wana soliaa lasalaa, Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo, Bɛnaya po Chɛhoyada wo, Kɛluitaitiiya, a Pɛlɛtaitiiya kɔ heelu Sɔlɔmɔŋ o chɔlu yɛiyii muuliaŋ Masaa Deeve wo choo. Nduyɛ, ma liila ndu o pioo Kihɔŋ. 39  Mi Sadɔki wana soliaa lasalaa chua chuɛima wa o lioo niŋ o tɛndiiyo niŋndaŋ, mbo pɔya Sɔlɔmɔŋ. Nduyɛ ma kandu buloo hɔŋndo, okoŋ mi waŋnda kpou deŋi choo choo aa: “Maa Masaa Sɔlɔmɔŋ viou naa choo fɔ!” 40  Okoŋ kɔɔli, mi waŋnda tual ndu kɔɔli le miiŋgoo. A wa kɔlaŋ a sɛŋnde hɔŋndo o kɔl kɛndɛ bɛndoo niŋ, haaa mi lɛŋndeŋ le nyiiya a bɔɔluu bɛndu nda wa wo. 41  Mi Adonicha a wanaa o veelu wa kpou tuɛi bɔɔluu koŋ a teleŋ nda chii nyɛdiaa dio wo. Dimioo nuaa mi Chowaabi tuɛi bulu nda hɔŋ ndo, mbo nyuna aa: “Bɔɔluu maavɛɛ cho yɛ hoo chiee?” 42  Chowaabi wa wɔ suɛi, mi Chonataŋ po Abiaata wo, o cho wana soliaa lasalaa wo huŋ. Okoŋ mi Adonicha dimi aa: “Luɛi, kanifuule wana kɛndɔɔ* ŋ cho ni, nduyɛ I laalaŋ maa a hiŋ a yooŋgu kɛndɔɔ.” 43  Kɛ mi Chonataŋ mulul Adonicha aa: “Yooŋgu kɛndɛ bɛɛ! Masanɔ naa Deeve siiŋguu Sɔlɔmɔŋ masaa. 44  O vem Sadɔki wana soliaa lasalaa, Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo, Bɛnaya po Chɛhoyada wo, Kɛluitaitiiya, a Pɛlɛtaitiiya, ma kua a Sɔlɔmɔŋ o chɔlu yɛiyii muuliaŋ Masaa Deeve wo choo. 45  Okoŋ mi Sadɔki wana soliaa lasalaa, a Netaŋ wana suaa le Mɛlɛka wo pɔya ndu o pioo Kihɔŋ le mbo wa masaa. Mɛɛ nda chii, ma miiŋgu a nyaaloo. Nduyɛ waŋnda kpou cho kpeŋjoo chiee. Bɔɔluu koŋ nya wa hoo tueiyɔɔ ni. 46  O faŋaŋndɔ o hei kɔɔli, Sɔlɔmɔŋ chal o kpeŋgbei lemasaa choo. 47  O cho ko keŋ te. Buɛiyaa masanɔ naa, Masaa Deeve wa kuɛ ma mel ndu balikaa, ma dimi aa, ‘Maa Mɛlɛka tosa mi Sɔlɔmɔŋ pɛlnuŋ ladio mbo hiou num, nduyɛ mbo tosa mi masale ndɔleŋ le hiou masale numndeŋ fɔ!’ Okoŋ, mi masaa baŋ bolleŋ o kpele. 48  Nduyɛ mi masaa bɛɛ dimi aa, ‘Maa Chɛhowa, Mɛlɛka Isɔluɛiya sɔla saŋgalaa fɔ, kanifuule o soli hau waŋndo le mbo chal o kpeŋgbei ni lemasaa choo, nduyɛ mbo tosa mi yapila cha ndi a lehɔl pɛɛŋ!’” 49  Mɛɛ wanaa Adonicha veelu wa tuei hei, nda kpou mi siooŋnde bii nda. Nduyɛ mi wana o wana chaŋ mbo bii nɛi ndɔɔ. 50  Adonicha bɛɛ, siooŋnde wa ndu le Sɔlɔmɔŋ. Le hei, mbo chaŋ mbo kuaŋnuŋ, nduyɛ mbo kɔ saa leela wa o bandu luamaa lasalaa laŋ. 51  Okoŋ ma dimul Sɔlɔmɔŋ aa: “Siooŋnde bii Adonicha le num Masaa Sɔlɔmɔŋ. Nduyɛ, o kuɛ mbo saa leela bandu luamaa lasalaa mbo dimi aa, ‘Le mi faŋaŋ nanuŋ, mɛɛ mi Masaa Sɔlɔmɔŋ mɛnaŋ o ya buɛi ndɔɔ lo maa o cho ya diyɔɔ a muɛi faŋnde le.’” 52  Mi Sɔlɔmɔŋ dimi aa: “Te o chaa kela pɛ, yiiŋnde ndɔleŋ le pilɛ bɛɛ le del niŋ lɛŋ te. Kɛ te o chiee kela le, o cho piɔmndo sɔla.” 53  Okoŋ, mi Sɔlɔmɔŋ viam waŋnda le ma kɔ faŋa ndu o bandu luamaa lasalaa. Mɛɛ o hiŋ, mbo beŋ Masaa Sɔlɔmɔŋ wulaŋ. Okoŋ kɔɔli, mi Sɔlɔmɔŋ dimul ndu aa: “Kɔ o numndo bɛɛ.”

Tɛɛsiaalaŋ

Hibuluiye, “palɛi.”
Ɔɔ “kpɛŋɛ.”
Ɔɔ “o baŋa yoomu nuu.”
Chɔloo hoo, sofɛlɛ piaandoo hel so laandoo ni mbo kom ndu.
Ɔɔ “sɔviɔɔ.”