Saamiɛɛ Diiŋ Ndɔɔ 13:1-39

  • Aminɔŋ kpuuwa Tamaa (1-22)

  • Abisalɔŋ dii Aminɔŋ (23-33)

  • Abisalɔŋ nyaanuŋ Kɛsiɔɔ (34-39)

13  Abisalɔŋ, po Deeve wo ndoo nɔ yemaa diolaŋ aa Tamaa. Naŋɔɔ pila ndoo naŋ ni, nduyɛ mi yeemɛi chuaambɔɔ hoo luɛi Aminɔŋ, po Deeve wo o kɔl.  Mɛɛ yeemɛi hiu Aminɔŋ biyɔɔ tei le Tamaa yema ndɔ, mbo naa fiaa. Kanifuule yufuaanɔɔ o wa ni, nduyɛ ndoo nɔ mɛɛ o mɛɛ ndoo tosa mbo sɔla ndu le.  Aminɔŋ ndoo nɔ chaaŋ ndɔ pilɛ diolaŋ aa Chɛhonadabi, po Siimiaa wo, bɛndoo Deeve. Nduyɛ wana kɔl kaloo pila Chɛhonadabi wa ni.  Mbo nyuna Aminɔŋ aa: “Le yɛɛnɛ num po masaa, ma wa a kɔl tambɛiyo nuaa teleŋ o teleŋ? Yɛɛnɛ cho yɛ num paaliaŋndo?” Mi Aminɔŋ mulul ndu aa: “Kaala Tamaa wo luɛi ya o kɔl ni, yemaa Abisalɔŋ pɔmbɔ ni.”  Mi Chɛhonadabi dimul ndu aa: “Hiniŋ o numndo kpele, ma tosa maa a naa ŋ cho ni. Te finya num hiŋ pɛ num yilɔɔ, dimul ndu aa, ‘Yandii, dimul Tamaa yema ni mbo huŋ toosial la nyɛdiaa pɔmbɔ. Te o huŋ toosiaa pɛ nyɛdiaa nda ke wana naa wo* ya o hɔl mbo ke ya, I cho dio.’”  Okoŋ mi Aminɔŋ hiniŋ, mbo tosa maa a naa o cho ni. Nduyɛ mi masaa huŋ le ndu yilɔɔ. Mbo dimul masaa aa: “Yandii, dimul Tamaa yema ni mbo huŋ toosiaa katoo* kpuŋgbaŋ ŋ muuŋ ya o hɔl le mbo ke ya mi de.”  Okoŋ mi Deeve yɔŋ yooŋgoo o Tamaa lo aa: “Yandii, kɔ o Aminɔŋ yema numndo bɛɛ ma toosial ndu nyɛdiaa.”*  Okoŋ mi Tamaa kua o Aminɔŋ yema ndɔ lo bɛɛ, naa o wa ihini wa. Mbo chua kpeyaŋndo, mbo linda ndu o hɔl, okoŋ mbo toosiaa katoo.  Mɛɛ o chii, mbo chua mbo ke ndu. Kɛ mi Aminɔŋ kɛɛ le dioo. Mbo dimi aa: “Wana o wana fula o bɛɛ!” Okoŋ mi wana o wana fulaŋ. 10  Mi Aminɔŋ dimul niko Tamaa aa: “Chuu ya nyɛdiaa o lumui nuu niŋ ma ke ya mi de.” Okoŋ, mi Tamaa chua kato o toosiaa wo mbo yoo Aminɔŋ yema ndɔ o lumui ndɔɔ niŋ. 11  Mɛɛ o yoo ndu le mbo de, mbo saa ndu kpau, mbo dimul ndu aa: “Huŋ miŋ wa naa num yema nuu.” 12  Kɛ mi Tamaa dimul ndu aa: “Ɛ ɛ yema nuu, tɛɛmbuu ya labɛɛ le! Suɛi waa nuaa nɔ mi i tosaŋ o Isɔluɛi niŋ te. Tosa suɛi lasiɔmbuii bɛnduii waa nuaa le. 13  Vɛɛ kpeekpei ya nɔla yɛ mi biunuŋ siɔmbulaŋ ndaŋ? Nduyɛ num bɛɛ, waŋnda cho num chua maa puaa nɔ lasiɔmbu o Isɔluɛi niŋ te wa o pilɛ ŋ cho ni. A yandii, soo o masaa lo, o cho kɛɛ le, o cho ya num ke.” 14  Kɛ mi Aminɔŋ kɛɛ le ndu nilaŋ yaŋɔɔ, mbo kpuuwa ndu, nduyɛ mbo tɛɛmbuu ndu labɛɛ. 15  Mɛɛ o chii wa a Tamaa, mbo tul ndu niko vɛlɛ leyɛ tau tau. Yɛle ndoo tul ndu niŋ ndeŋ lee hiou poloŋ a kaala ndoo nɔ le ndu wo. Okoŋ mi Aminɔŋ dimul ndu aa: “Chɔŋ ma fula!” 16  Kɛ mi Tamaa dimul ndu aa: “Ɛ ɛ yema nuu. Te a tou ya pɛ, ndi hiau niŋ lewɔu a nyɛ ŋ tosa a ya wo.” Kɛ o yeŋ ndu lani le. 17  Mbo veelu buɛi ndɔɔ, mbo dimul ndu aa: “Yandii, huŋ faŋa ya chuaa hoo o hɔl, ma soli ndu o bɛɛ, okoŋ ma kinda dioo.” 18  (Tamaa ndoo nɔ doma vilɛi teŋgeŋndo* lekɔɔ. Nduyɛ, doma suu koŋ chuaa laanduaa masaa a wa yufuaa wa ndaa wounuŋ ni.) Mi buɛi ndɔɔ hoo huŋ mbo soli Tamaa o bɛɛ, okoŋ mbo kinda dioo. 19  Mɛɛ o soli ndu, mi Tamaa kuandu pultaŋ mbo duaunuŋ o lebol, okoŋ mbo sɛɛsiaa doma kɛndɛ kɛndɛ wa ndu lekɔɔ wo. Nduyɛ mbo bii balaŋ o lebol, mbo wa kɔlaŋ a chaŋndo. 20  Okoŋ kɔɔli, mi Abisalɔŋ yema ndɔ nyuna ndu aa: “Baa Aminɔŋ yema num wa a num ni? Yandii yema nuu, dimul wana o wana a ndi okɔɔ le. Yema num o cho ni, puɛɛnuŋ a nyɛ yɔŋnuŋndo okɔɔ.” Okoŋ mi Tamaa kua o Abisalɔŋ yema ndɔ lo bɛɛ, nduyɛ mbo wa loŋ yololɛ. 21  Mɛɛ masaa Deeve tuei a nyɛ yɔŋnuŋ ndo kpou okɔɔ, mbo tuulu kɔl tau. Kɛ o tosal Aminɔŋ nyɛ o nyɛ le, kanifuule po ndɔ tasoo o wa ni, nduyɛ ndoo kaala ndu tau. 22  Abisalɔŋ suu nyɛ o nyɛ o Aminɔŋ lo le, ikɛndɛ ni, iwɔɔŋ ni, kanifuule mbo tul Aminɔŋ leyɛ le mɛɛ o tɛɛmbuu Tamaa yema ndɔ labɛɛ yɛ. 23  Wɔsilaŋ la tiɔɔŋ okoŋ kɔɔli, waŋnda wa saa Abisalɔŋ nda yiiŋnde kilioo Baal-hasɔɔ, Ifiluem ikɛi. Nduyɛ, mi Abisalɔŋ veelu puaa masaa kpou le yelelaŋndo. 24  Mi Abisalɔŋ kua o masaa lo, mbo dimul ndu aa: “Waŋnda cho saa niaa yiiŋnde kilioo. Lelaŋ a yandii, I yeema mi num a buɛiyaa numnda kpou kuɛ a ya latulu.” 25  Kɛ mi masaa dimul Abisalɔŋ aa: “Ɛ ɛ, po nuu. Te naa kpou kuɛ pɛ, ŋ cho wa kalaŋndo le num.” Mi che bɛɛ mi Abisalɔŋ hiau lachi a masaa nyɔɔloo le mbo kuɛ, kɛ o chɛl te. Salaa koni o dɔu ndu ni. 26  Mi Abisalɔŋ dimul ndu aa: “Te num kue le, mɛɛ a yandii, ŋ kua wɔ naa Aminɔŋ waa.” Mi masaa mulul ndu aa: “Le yɛɛnɛ mi la kuɛ nya ndaa?” 27  Kɛ mi Abisalɔŋ lambaŋ ndu nyɔɔloo. Okoŋ, mbo chɛl le mi Aminɔŋ a puaa masaa a tuaa kpou kuɛ a ndu latulu. 28  Okoŋ, mi Abisalɔŋ dimul buɛiyaa nduaa aa: “La wa tofaa, te Aminɔŋ kol pɛ muɛiyaŋ mbo wa a kɔl kɛndɛ, I cho nya dimul aa, ‘La dii Aminɔŋ!’ Okoŋ, mi la dii ndu. La yɔŋ isiooŋ te. La nɔ dialuŋ kalaŋ, mi la nɔ kɔl simulaa, kanifuule ya vem nya ni.” 29  Mi buɛiyaa Abisalɔŋ nda tosa mɛɛ o dimul nda yɛ. Okoŋ mi puaa masaa a tuaa kpou chaŋ ma hel o chɔluaa ndaa yɛyii muuliaŋnda* choo ma nyaanuŋ. 30  A wa o nɛi tɛɛŋ mi yooŋgoo komal Deeve aa: “Abisalɔŋ diu puaa masaa kpou, o pilɛ bɛɛ lo le.” 31  Okoŋ mi masaa chaŋ, mbo sɛɛsiaŋ nyɛlaŋ lekɔɔ, mbo hini lɛŋ. Nduyɛ buɛiyaa nduaa kpou bɛɛ wa isisi ndu ikɛi a nyɛla sɛɛsiɛilaŋ lekɔɔ. 32  Kɛ mi Chɛhonadabi po Siimiaa wo, bɛndoo Deeve dimi aa: “Masanɔ nuu, o cho puaa numnda kpou le nda diu le. Aminɔŋ kinɛi nda dii ni. Abisalɔŋ dimi ni maa a dii ndu. Nduyɛ, chɔŋ a teleŋ Aminɔŋ tɛɛmbuu Tamaa yema ndɔ labɛɛ wo o kɛɛsiaa le keŋ tosaa ni. 33  Lelaŋ masanɔ nuu, kona ŋ tuei maa puaa masaa kpou vi wo, o cho tonya le.* Aminɔŋ kinɛi nda dii ni.” 34  Mɛɛ hei yɔŋnuŋ, mi Abisalɔŋ nyaanuŋ. Mɛɛ nyɔɔ viou tiŋ, mi wana mɛŋgɛlaa chua hɔlla, mbo cha waŋnda hunɔɔ tau o nɛi wa ndu amakɔɔ o pembei ikɛiyo. 35  Okoŋ, mi Chɛhonadabi dimul masaa aa: “Masanɔ nuu, puaa numnda cho hunɔɔ. I dimul num fau.” 36  Dimioo nuaa o chii suɛi, mi puaa masaa luɛi a chaŋndo choo choo kpeleŋ. Mi masaa a buɛiyaa nduaa bɛɛ kpou chaŋ chaŋndo pila. 37  Kɛ mi Abisalɔŋ nyaanuŋ mbo kua Kɛsiɔɔ o masaa Talimai lo, po Amihudi wo. Mi Deeve chaŋ po ndɔɔ le palɛi bɔɔbɔɔ. 38  Mɛɛ Abisalɔŋ nyaanuŋ mbo kua Kɛsiɔɔ, mbo kɔ chii loŋ wɔsilaŋ la yaa. 39  O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, mi Masaa Deeve yeema le kɔlaŋ o Abisalɔŋ ndo, kanifuule ndoo sɔla niŋ kɔl dɛɛniaa* le piɔm Aminɔŋ ndo.

Tɛɛsiaalaŋ

Ɔɔ “beedii” ɔɔ “bulu” kɔl dɛɛniaa.
Kato nda toosiaa maa kɔllo wo.
Ɔɔ “beedii” ɔɔ “bulu” kɔl dɛɛniaa.
Ɔɔ “doma nda toosiaa a nyɛm kɛvɛlɔŋ ndo.”
Chɔloo hoo, sofɛlɛ piaandoo hel so laandoo ni mbo kom ndu.
Hibuluiye, “kɛsiŋ keŋ o kɔl te.”
Ɔɔ “ndoo chal niŋ kɔl.”