Daaniɛɛ 2:1-49

  • Masaa Nɛbukanɛɛsa sɔl luaŋ mi ma paaliaŋ ndu (1-4)

  • Wana taasi kɛ kɛ nɔla luaŋ maŋ chɔm te (5-13)

  • Daaniɛɛ piɛi o Mɛlɛka lo le malaa (14-18)

  • Saŋgalaa cho o Mɛlɛka lo le suɛi viaŋnaŋnde chɔɔmuuwo (19-23)

  • Daaniɛɛ dimul masaa lɔma o sɔl laŋ (24-35)

  • Tɛɛsiaa lɔmasɔlaŋ (36-45)

    • Pou sim le masaleŋ ndo pesi pesi piɔmndo (44, 45)

  • Masaa beŋ Daaniɛɛ wulaŋ le ndu bɛɛleŋ kioo (46-49)

2  Wɔsi diiŋ ndɔ Masaa Nɛbukanɛɛsa wa o masaleŋ choo wo, mbo sɔl lɔma sɔlaama bɔɔbɔɔ. Nduyɛ mi hei paaliaŋ ndu tau tau, ndoo nɔla mbo lɔl te.  Mi masaa viam waŋnda le ma veelu wanaa maŋgalaa, wanaa ŋwaŋ vilɛiya, wanaa viamaa layauwaa, a Kaadiaŋnda,* le ma dimul masaa lɔma o sɔl laŋ. Mi nda kpou huŋ sim masaa lachi.  Okoŋ mi masaa dimul nda aa: “I sɔl luaŋ, nduyɛ ma cho ya paaliaŋndo, kanifuule I yeema mi sina lɔma ya sɔl laŋ.”  Mi Kaadiaŋnda mulul masaa o Aluamakiiye* niŋ aa: “Oo fallo masaa, maa viou naa choo fɔ! Dimul buɛiyaa numnda lɔma ŋ sɔl laŋ, ŋ cho num tɛɛsiaa ndɔɔ chɔm.”  Mi masaa dimul Kaadiaŋnda aa: “Diomnde nile mɛɛlaaleŋ le cho leŋ ni. Te la chɔm ya lɔma ya sɔl laŋ vɛlɛ a tɛɛsiaa ndɔɔ le, I cho nya kili kili vee vee, nduyɛ mi siiŋguu chiɛila nyalaŋ naa kuaa yondo niŋnda* le wana o wana.  Kɛ te la dimul la pɛ lɔma ya sɔl laŋ vɛlɛ a tɛɛsiaa ndɔɔ, I cho nya fanda, mi ke nya nyɔɔŋ, nduyɛ mi tosa mi la sɔla bɛɛleŋ tau. Lelaŋ, la dimul la lɔma ya sɔl laŋ vɛlɛ a tɛɛsiaa ndɔɔ.”  Ma mulul ndu vɛlɛ aa: “Fallo masaa, dimul buɛiyaa numnda lɔma ŋ sɔl laŋ, okoŋ miŋ chɔm num tɛɛsiaa ndɔɔ.”  Mi masaa dimul nda aa: “I sina maa kindiŋndo nya cho ni le mi la sɔla teleŋndo, kanifuule la sina diomnde mɛɛlaale ya dimul nya leŋ.  Te la dimul la lɔma ya sɔl laŋ te, nyɛpalaa pilɔɔ kpe ya cho nya tusi choo ni. Kɛ la chɛlaŋ le mi la hui ya, mi la dimul la choolaŋ haaa mi sɔɔŋ siŋgaŋ. Lelaŋ la dimul la lɔma ya sɔl laŋ, okoŋ I cho sina maa la tiuba mi chɔm ya tɛɛsiaa ndɔɔ.” 10  Mi Kaadiaŋnda mulul masaa aa: “Wana o wana cho o chieeŋndo* choo mbo tiuba le nyɛ masaa dimi hoo wo tosaa le. Masa bɛndu ɔɔ masa ibuŋga kɛ kɛ nyuna wɔ wanaa maŋgalaa, wanaa ŋwaŋ vilɛiya, a Kaadiaŋnda suɛi waa nuaa le. 11  Nyɛ masaa cho hoo nyunaa wo kendu bɔɔ. Nduyɛ wana o wana cho o tiuba mbo tosa nyɛ o nyuna hoo wo le, mɛɛ mɛlɛkaa a cho ichali ŋwaŋnda chiee tɛɛŋ te wa.” 12  Okoŋ mi masaa duaunuŋ tumbe mbo tuulu kɔl ŋama ŋama, nduyɛ mbo dimi le ma diu diu wanaa taasiaa kpou o Babilɔŋ niŋ. 13  Mɛɛ masaa yɔŋ diomndeŋ nduyɛ ma wa bɛɛndiaŋndo le wanaa taasiaa diu diuwo, ma kua vɛlɛ Daaniɛɛ a chaaŋaa nduaa nuuviaa le nda diyɔɔ. 14  A boondii keŋ, mi Daaniɛɛ suaa sɔɔsɔɔ o nɛi taasi niŋ naa Aliɔɔki chua, wana bɛndu wanaa manda masaa wa, teleŋ o wa kɔlaŋ le wanaa taasiaa Babilɔŋ diu diu wo wo. 15  Mbo nyuna Aliɔɔki, wana bɛndu wanaa manda masaa wa aa: “Le yɛɛnɛ masaa yɔŋ yɛ diomnde kala kala waa nuaa?” Okoŋ mi Aliɔɔki dimul Daaniɛɛ nyɛ o nyɛ a suɛi keŋ okɔɔ. 16  Mi Daaniɛɛ kua naa masaa chua mbo dimul ndu le mbo ke ndu teleŋndo, mbo tɛɛsial ndu lɔma o sɔl laŋ. 17  Mi Daaniɛɛ miiŋgu o chiɛi ndɔɔ, mbo kɔ dimul chaaŋaa nduaa Hananaya, Misiayɛɛ, a Asaluaya a suɛi hei okɔɔ. 18  Mbo dimul nda le ma piɛi Mɛlɛka cho o choo choo niŋndo mbo tuiinuŋ nda inyiɛɛ a suɛi viaŋnaŋnde hei okɔɔ, le halikpeŋ Daaniɛɛ a chaaŋaa nduaa sɔla piɔmndo a wanaa taasiaa Babilɔŋ latulu le. 19  Mi suɛi viaŋnaŋnde hei chɔɔmuŋ Daaniɛɛ ichɔllo o yilaŋnde niŋ. Okoŋ, mi Daaniɛɛ saŋgala Mɛlɛka cho o choo choo niŋndo. 20  Mbo dimi aa: “Maa diola Mɛlɛka laŋ la sɔla saŋgalaa le fɛɛŋ a fɛɛŋ,Kanifuule ndupilɛ kpe nɔ taasioo a kpaayaa ni. 21  Ndu siŋga teleŋndaŋ a boondoŋ ni,Ndu faŋa masaa waa ni mbo miŋgi masaa.Mbo ke wanaa taasiaa taasioo, nduyɛ mbo ke wanaa kɔl kaluaa sinapɛŋgoo. 22  Mbo chɔɔmuu sɔɔŋ cho yiŋgoloŋ ndoŋ a sɔɔŋ cho ŋ viaŋnaŋ ndoŋ.O sina nyɛ cho o nyumndaŋ niŋndo,Nduyɛ ndu nɔ paŋgeloo ni. 23  Oo Mɛlɛka finyaa niaa mamaa, I mel num balikaa nduyɛ mi saŋgala num,Kanifuule a ke ya taasioo a kpaayaa. A tosa mi sina nyɛ naŋ nyuna num le ndu wo,Nduyɛ a tosa miŋ sina nyɛ masaa yeema le sinaa wo.” 24  Okoŋ mi Daaniɛɛ kua o Aliɔɔki lo, wana masaa yulu iso le wanaa taasiaa Babilɔŋ diu diu wo wo, mbo dimul ndu aa: “Wanaa taasiaa Babilɔŋ kpou, dii o kɛ kɛ le. Kɔ a ya o masaa lo. I cho ndu lakɔ lɔma o sɔl laŋ tɛɛsial.” 25  Mi Aliɔɔki kua chɔ chɔ a Daaniɛɛ o masaa lo, mbo kɔ dimul masaa aa: “I saaluŋ waŋndo o wanaa nda soli Chuda ma huŋ a nda o biyɔɔ niŋnda tɛɛŋ. O nɔla mbo tɛɛsial num lɔma ŋ sɔl laŋ.” 26  Mi masaa dimul Daaniɛɛ, o ndoo nɔ vɛlɛ diolaŋ aa Bɛtisiaasa wo aa: “A nɔla ma dimul la nyɛ ya che o lɔma sɔlaŋ niŋndo vɛlɛ a tɛɛsiaa ndɔɔ?” 27  Mi Daaniɛɛ dimul masaa aa: “Wana o wana cho wana taasi, wana ŋwaŋ vilɛi, wana maŋgalaa, ɔɔ wanaa pɛɛku a looŋ okɔɔ wa, wana pilɛ bɛɛ nɔla mbo dimul masaa suɛi viaŋnaŋii ŋ cho hei nyunaa a ndi okɔɔ ve le. 28  Kɛ Mɛlɛka cho o choo choo niŋ o chɔɔmuu sɔɔŋ viaŋnaŋndoŋ ndo. Nduyɛ, o chɔm Masaa Nɛbukanɛɛsa nyɛ nɔ le yɔŋnɔŋndo o palɛi mɛɛlɛi niŋndo. Lɔma ŋ sɔl laŋ ma cho maŋ ni, nduyɛ yilaŋuŋ ŋ che teleŋ ŋ wa ihini o kpele numndo choo woŋ cho muŋ ni: 29  “Oo fallo masaa, a wa ihini o kpele numndo choo, ma sɔl luaŋ a nyɛ nɔ le hunɔɔ yɔŋnɔŋndo o chilaŋ niŋndo okɔɔ. Nduyɛ mi wana chɔm sɔɔŋ viaŋnaŋndoŋ ndo tosa ma sina nyɛ nɔ le hunɔɔ yɔŋnɔŋndo wo. 30  O cho nuaa maa le mɛɛ ya nɔ taasioo mbo hiau wana o wana yɛ le suɛi viaŋnaŋnde hei chɔɔmuŋ ya le. Kɛ le mi tɛɛsial masaa nyɛ luaŋ maŋ ma sim ndo, nduyɛ ma sina nyɛ ŋ cho kɔllo keelaa choo wo. 31  “Oo fallo masaa, a lo tofaa, ma cha piɔm bɛndu bɛndoo. Piɔm wa hoo o bɛndu bɛndu, mbo wa wolioo wo wa isisi num lachi, nduyɛ mbo luei num siooŋnde tau tau. 32  Bolle piɔm koŋ, koolii kɛndɛ kɛndɛi le wa ni. Takpa ndɔɔ a bala ndɔlaŋ, kanii humbuei la wa ni. Dembe ndɔɔ a lɔlula ndɔlaŋ, chiliŋii siaŋɛi* la wa ni. 33  Peluŋ ndɔŋ, chiliŋndoŋ ŋ wa ni. Nduyɛ, bɛŋgula ndɔlaŋ la wa la muuliaŋ a chiliŋnde vɛlɛ a puuloo.* 34  A lo tofaa haaa mi pouwo fula faŋ, kɛ o cho wanachiee o ba le, mbo huŋ koŋ piɔm koŋ bɛŋgula wa la muuliaŋ a chiliŋnde vɛlɛ a puuloo laŋ, mbo chuii laŋ mululu. 35  A teleŋ koŋ, mi chiliŋnde, puuloo, chiliŋii siaŋɛi, kanii humbuei, a kooliiye kpou chuiinuŋ mululu, nduyɛ mi nyɔɔŋ muŋ simnuŋ mɛɛ tɛfɛlaŋ la wa nuaa o yasaba luaa ŋwitiiyo a wɔɔleŋ yɛ. Okoŋ mi hueiye kuaŋnuŋ a muŋ kpou, nyɛɛmbuiinii bɛɛ wanaa seeluŋ muŋ te. Kɛ mi pou huŋ koŋ piɔm koŋ ndo simnuŋ pembii bɛndu bɛnduei, mi i chua lɛŋndeŋ kpou. 36  “Lɔma ŋ sɔl laŋ ma cho maŋ ni fallo masaa, nduyɛ ŋ cho num niko tɛɛsiaa ndɔɔ chɔm. 37  Oo fallo masaa, num cho masa hiou masaa wo ni. Mɛlɛka cho o choo choo niŋndo ke num masaleŋ, kpaayaa, yoomuaŋ a bɛɛleŋ. 38  Mbo ke num vɛlɛ kpaayaa waŋnda chieeya choo ba o ba nda wa, visiaa yonduaa, a youwaa balu o choo choo niŋnda. Mbo siiŋguu num masaa nyɛ o nyɛ fee choo. Num kpeekpei cho bolle cho a kooliiye leŋ ni. 39  “Te num faŋaŋ pɛ, masale cheleŋ le cho miiŋgu, kɛ le nɔ niŋ kpaaya maa num te. Masale yaa ndɔle cheleŋ le cho vɛlɛ hunɔɔ o leŋ kɔɔli, mi le pɛŋgɛlaŋ o lɛŋndeŋ choo kpou. Leŋ le sim le chiliŋii siaŋɛi ni. 40  “Masale hiɔɔlu leŋ le wa niŋ le kala kala maa ichiliŋ. Mɛɛ chiliŋnde pesi pesi nuaa nyɛ o nyɛ mi i chuii ndu mululu yɛ, a tonya, mɛɛ chiliŋnde chuii nuaa nyɔɔ yɛ, lende masaleŋ ndeŋ le cho masɛi hei kpou tɛɛmbuu ni. 41  “Mɛɛ ŋ che nuaa bɛŋgula ndɔlaŋ a sooŋ ndɔŋ ŋ muuliaŋ a puulu ŋkpɛɛnɔɔ vɛlɛ a chiliŋnde yɛ, masaleŋ ndeŋ le cho wa le piɔuwaŋ. Kɛ le nɔ niŋ tiŋ kpaaya ichiliŋndo, mɛɛ ŋ che nuaa chiliŋnde i muuliaŋ a puuloo yɛ. 42  Mɛɛ ŋ che nuaa sooŋ ndɔŋ labɛŋgoŋ ŋ muuliaŋ a chiliŋnde vɛlɛ a puuloo yɛ, lende koni masaleŋ ndeŋ le nɔ niŋ kpaayaa ni vɛlɛ a dialuŋ vilɛiyoŋ. 43  Nduyɛ mɛɛ ŋ che nuaa chiliŋnde i muuliaŋ a puuloo yɛ, lende masaleŋ ndeŋ le wa niŋ le muuliaŋ a waŋnda chieeya* ni. Kɛ mɛɛ chiliŋnde nɔla nuaa mi i biilaŋ a puuloo le yɛ, a ve niŋ o diompilɛ niŋ te. 44  “A teleŋ masaa haa cho wa o masaleŋ choo wo, Mɛlɛka cho o choo choo niŋndo cho masale ndɔleŋ kila. Masaleŋ ndeŋ le tembu niŋ le fɛɛŋ a fɛɛŋ te. Nduyɛ, wanachiee kɛ kɛ ve niŋ o masaleŋ ndeŋ choo le. Le cho masɛi hei kpou pesi pesi, nduyɛ mi le tɛɛmbuu ndi. Leŋ le cho lo isisi le fɛɛŋ a fɛɛŋ ni. 45  Ma cha mi pouwo fula o pembei choo faŋ, kɛ o cho a ba wanachiee le, mbo huŋ pesi pesi chiliŋnde, chiliŋii siaŋɛi, puuloo, kanii humbuei, vɛlɛ a kooliiye. Mɛlɛka Bɛndoo tosa mi masaa sina nyɛ nɔ le hunɔɔ yɔŋnɔŋndo o chilaŋ niŋndo. Lɔma sɔlaŋ maŋ ma cho tonya, nduyɛ tɛɛsiaa ndɔɔ cho nyɛ wana nɔla ma tiindaŋ.” 46  Okoŋ mi Masaa Nɛbukanɛɛsa baŋ wulaŋ, mbo fuuluu hɔlla lɛŋ Daaniɛɛ lachi le ndu bɛɛleŋ kioo. Okoŋ mbo dimi le ma ke Daaniɛɛ nyɔɔŋ, nduyɛ ma lom nyɛm chuŋ kɛndɔŋ le ndu. 47  Mi masaa dimul Daaniɛɛ aa: “A tonya, Mɛlɛka numndo cho Mɛlɛka hiou mɛlɛkaa, a Masanɔ hiou masaa wo ni. Nduyɛ ndu chɔɔmuu sɔɔŋ viaŋnaŋndoŋ ni, kanifuule a tiuba ma chɔm ya suɛi viaŋnaŋnde hei.” 48  Mi masaa ke Daaniɛɛ foofo filioŋndo vɛlɛ a nyɛm kɛndɔŋ tau. Mbo siiŋguu ndu masaa o tanda Babilɔŋ ndo niŋ kpou, nduyɛ mbo siiŋguu ndu wana bɛndoo le wanaa taasiaa kpou o Babilɔŋ niŋ. 49  Mi masaa tosa nyɛ Daaniɛɛ nyuna wo. Mbo yulu Siɛduaa, Misiaki, a Abɛniko iso, le ma wa masaa o tanda Babilɔŋ ndo niŋ. Kɛ mi Daaniɛɛ ndu lo wallo tosaa o chiɛi lemasaa niŋ.

Tɛɛsiaalaŋ

Koŋ cho ni, kunda wanaa chaa walta nyinaa wɔɔŋnda wa a wanaa pɛɛku a looŋ okɔɔ wa.
Chɔŋ Da 2:4b haaa 7:28, o Aluamakiiye niŋ nda poonyiaa ndu ni.
Ɔɔ naapum, “naa viauwaa billa ɔɔ bembe sallo.”
Ɔɔ “lɛŋnde vesɛileŋ.”
Ɔɔ “kapaa.”
Ɔɔ “puulu luamaa.”
Ɔɔ “chuauwaa waŋnda chieeya.” Koŋ cho ni, wanaa cho o masale leŋ bɛŋgu wa.