Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

SUƐI LEBOLII 8

Mi Kunda Wanaa Laalaŋnda “Sɔla Tiŋ Kɔl Nyuloo”

Mi Kunda Wanaa Laalaŋnda “Sɔla Tiŋ Kɔl Nyuloo”

Mi Sɔɔl, wana wa Kilisiɔŋnda nyɛpalaa tusioo choo wo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ

O tɔlnuŋ o Walta Kiilaa 9:​1-43 choo

1, 2. Yɛɛ Sɔɔl ndoo kɛɛsiaa yɛ le tosaa Damasikɔɔ?

 WANAA cho kɔlaŋ Kilisiɔŋnda nyɛpalaa tusioo choo wa cho niŋ Damasikɔɔ ikɛi, nduyɛ a kɛɛsiaŋ o kɔl le nda suɛi wɔɔŋnde tosallo. A cho nda lakɔ soli o chiɛila ndalaŋ niŋ, ma yii nda, ma tusi nda siɔmbulaŋ, nduyɛ ma hiŋ a nda Chulusalɛm o Laŋgbaa Kalaa Kialu Yamaŋ Nda lo le nda nyɛpalaa tusioo choo.

2 Wana wa nda chilaŋndo wa Sɔɔl ni. Ndoo nɔ niŋ balaŋ o piɔm Stiiviŋ ndo niŋ. a Ndu chɛl ni ma vii vii Stiiviŋ, buɛi ndoo nɔ laalaŋndo o Chiisu niŋndo a poltaŋ haaa ma dii ndu. (Walta. 7:​57–8:​1) Ndoo hini wɔ kɔl a nyɛpalaa ndoo tusi buɛiyaa Chiisuaa choo Chulusalɛm ndo le. Lelaŋ mbo kɛɛsiaŋ o kɔl le Kilisiɔŋnda ba o ba fee nyɛpalaa tusioo choo. Ndoo yeema wanaa wa o “Nɛi Tonyaa Choo” wa kpou diuwo.—Walta. 9:​1, 2, tofa kɔfoo hoo “ Kpaaya Sɔɔl Ndoo Sɔla Damasikɔɔ Wo.”

3, 4. (a) Yɛɛ ndoo yɔŋnuŋ yɛ Sɔɔl? (b) Nyunala kuɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa?

3 O lepilɛ niŋ kpe, mi paŋgeloo tiu Sɔɔl choo silɔ. Mi kɔndɔfillo bii puaa apiliaa. Ndaa sina nyɛ ndaa tosa wo le. Okoŋ mi Sɔɔl del lɛŋ, mbo suma o foofo. Mbo tuɛi diomndo suɛi o ndu lo aa: “Sɔɔl, Sɔɔl, le yɛɛnɛ ŋ cho yɛ ya nyɛpalaa tusioo choo?” Mi kaamaa bii ndu, mbo nyuna aa: “Num nɛɛnɛ?” Mi muli o sɔla wo pilaŋ ndu kɔllo tau. Ndu wa ni aa: “Ya ni, Chiisu, wana ŋ cho nyɛpalaa tusioo choo wo.”—Walta. 9:​3-5; 22:​9.

4 Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o diomnda tasela Chiisu ndoo dimul Sɔɔl laŋ niŋ? Tɔnɔɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ yaasiaa pɛ sɔɔŋ tosa mi Sɔɔl simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ woŋ? Nduyɛ yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ a mɛɛ kundaa ndoo soliŋ teleŋ pɔmbɔ ndaa sɔla kɔl nyuloo wo kpeku, mɛɛ Sɔɔl simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ?

“Le Yɛɛnɛ Ŋ Cho yɛ Ya Nyɛpalaa Tusioo Choo?” (Walta Kiilaa 9:​1-5)

5, 6. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ Chiisu ndoo dimul Sɔɔl lo niŋ?

5 Mɛɛ Chiisu kuuna Sɔɔl kɔlaŋ Damasikɔɔ, o nyuna ndu nuaa aa: “Le yɛɛ ŋ cho yɛ buɛiyaa niaa nyɛpalaa tusioo choo” le. Kɛ mbo nyuna aa: “Le yɛɛnɛ ŋ cho yɛ ya nyɛpalaa tusioo choo?” (Walta. 9:​4) A tonya, mi Chiisu sinaŋ nyɛ nɛiyaa wa buɛiyaa nduaa choo wo.—Maa. 25:​34-40, 45.

6 Te a tusi num niŋ pɛ nyɛpalaa choo le laalaŋ ŋ nɔ o Kiliti niŋndo, nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa nda Chiisu sina bahawɛi numndo. (Maa. 10:​22, 28-31) A koŋ kpou, Chɛhowa feŋa niŋ nyɛpalaa cho num choo suŋ suŋndo le. Loonuŋ maa, Chiisu wa tofaa mi Sɔɔl chɛl ma dii Stiiviŋ, nduyɛ mbo luɛi o chiɛila wanaa laalaŋnda niŋ Chulusalɛm mbo sɛɛsuu nda. (Walta. 8:​3) Kɛ, Chiisu feŋa nda tɔɔndaŋ koŋ choo o foofo le. A koŋ kpou, mi Chɛhowa soliŋ Chiisu kpeku le Stiiviŋ, a buɛiya apiliaa yoomuaŋ lueiyo le loo o laalaŋ ndaa choo.

7. Sɔɔŋ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le nyɛkindilaa biuwɔŋndo?

7 Num bɛɛ tiuba ma biunuŋ nyɛkindilaa, te a tosa pɛ sɔɔŋ hiɔɔloŋ muŋ. (1) Kɛɛsiaŋ o kɔl le hiouwɔɔ lachi a lo lechoo wo chɔmndo mɛɛ mɛɛ sɔɔŋ wa. (2) Piɛi o Chɛhowa lo le mbo mala num. (Filipi. 4:​6, 7) (3) Mal Chɛhowa sɔɔŋ o ba le mbo miŋgi maa. (Luomaŋ. 12:​17-21) (4) Nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho num yoomuaŋ luei ma hiou lachi a biuwɔŋndo haaa mbo huŋ faŋa sɔɔŋ cho num choo woŋ.—Filipi. 4:​12, 13.

“Sɔɔl, Chaaŋ Nuu, Masanɔɔ . . . Vem Ya Ni” (Walta Kiilaa 9:​6-17)

8, 9. Vɛɛ Ananaaya ndoo yiyaŋ yɛ a wali ndoo sɔla wo okɔɔ?

8 Mɛɛ Chiisu muli nyuna Sɔɔl lo, mbo dimul ndu aa: “Chɔŋ ma hel chiee. A cho lakɔ num dimul nyɛ ŋ nɔ ma tosa wo.” (Walta. 9:​6) Sɔɔl wa wɔ o sumɛi ma kua a ndu Damasikɔɔ. Mbo bii sumndo nduyɛ mbo piɛi le palɛi i yaa. Okoŋ mi Chiisu dimul Ananaaya, o ‘Chuuwa kpou Damasikɔɔ ndaa dimi sɔɔŋ kɛndɔŋ a ndu okɔɔ wo,’ le mbo kuɛ o Sɔɔl lo.—Walta. 22:​12.

9 Yiyaŋndɔ a sɔɔŋ teŋgeŋ teŋgeŋ wa Ananaaya o kɔl loŋ! Chiisu, wana cho kunda leKilisiɔŋndo bolleŋndo, soo o ndulo, nduyɛ mbo hɛli ndu le wali teŋgeŋndo tosaa. Bɛɛleŋ pila ndoo sɔla ni. Kɛ i ve bɛɛŋ bɛɛŋ te. Lelaŋ mbo dimi aa: “Masanɔɔ, I tuei niŋ sɔɔŋ bɔɔbɔɔ a po koŋ okɔɔ, sɔɔŋ wɔɔŋ o tosal buɛiyaa num aa diandaa o Chulusalɛm niŋndoŋ kpou. Nduyɛ masaa wanaa soliaa lasalaa ke ndu dioo le mbo bii wanaa cho diola numndaŋ veeloo wa kpou.”—Walta. 9:​13, 14.

10. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ Chiisu o ba a mɛɛ o bii Ananaaya yɛ?

10 Chiisu dounuŋ tumbe le nyɛ Ananaaya ndoo dimi wo le. Kɛ, mi Chiisu ke ndu nɛi chɔmaa nduyɛ mbo tɛɛsial ndu sabu ndoo yeema ndu mbo tosa wali koŋ ndo. Mbo dimul ndu a Sɔɔl okɔɔ aa: “I hɛli poo hoo le mbo dimul waŋnda, masaa waa, a waŋnda Isɔluɛi a ya okɔɔ. I cho ndu chɔm kpendekele mɛɛ kpɛ o sɔla niŋ nyɛpalaa le diola nilaŋ yɛ.” (Walta. 9:​15, 16) Okoŋ mi Ananaaya tosa nyɛ Chiisu ndoo dimul ndu wo sakpo. Mɛɛ o saaluŋ Sɔɔl, mbo dimul ndu aa: “Sɔɔl, . . . Masanɔɔ Chiisu, o chɔɔmuŋ num o nɛi teleŋ ŋ wa hunɔɔ wo vem ya ni le ma che vɛlɛ, nduyɛ ma sɔla nyina diandaa.”—Walta. 9:​17.

11, 12. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ a Chiisu, Ananaaya vɛlɛ a Sɔɔl okɔɔ?

11 Ŋ tiuba miŋ pɛɛku sɔɔŋ tau o bundɛi hei niŋ a Chiisu, Ananaaya vɛlɛ a Sɔɔl okɔɔ. Le tamaseliiyo, Chiisu cho nɛi chɔmaa yɔŋgoo ni le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ a mɛɛ o chua buŋgɛi yɛ. (Maa. 28:​20) Mi che bɛɛ Chiisu suu hau o naa a pilɛŋ pilɛŋ nda lo sakpo le, kɛ mbo soliŋ buɛi cho sakpo wo kpeku le nɛi chɔmaa yɔŋgoo o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ. Nduyɛ buɛiyo hoo o handu chaaŋaa nduaa buɛiya lachi ni. (Maa. 24:​45-47) O nɛi chɔmaa Dialii Kuumbaŋ Choo Ve bɛŋgu, mi wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa, a kɔɔfaa nuuviaa wanaa yeema sinaa a Kiliti okɔɔ wa. O suɛi lebolii naŋ hiou ve niŋ, miŋ cha maa mi waŋnda haa a bɔɔbɔɔ piɛi le mi Seiyaa Chɛhowaa komal nda.—Walta. 9:​11.

12 Mi Ananaaya chɛl wali Chiisu ke ndu wo. Lelaŋ mbo sɔla salalaŋ tau. Baa ma diikuŋ pa sawa Chiisu ke naa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo o yɔŋ bɛɛ ma nɔ siooŋnde le ndu tosaa? Le apum, simullo pila i wa ni le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo chiɛiyo a chiɛiyo, ɔɔ o wanaa nda sina le wa lo. Apum yɛ, simullo pila i wa ni le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o fondaŋnda leyulalaŋ, o nɛila bɛndulaŋ choo, o foŋndo choo ɔɔ yaulaŋ poonyiaa. Mi Ananaaya tiu siooŋnde ba. Okoŋ mbo mala Sɔɔl le nyina diandaa sɔlaa. b Mbo sɔla batiuwaa kanifuule, mbo tiindaŋ Chiisu, nduyɛ mbo cha Sɔɔl maa puaapilɛnɔ. Maa Ananaaya, naa bɛɛ nɔla miŋ tiu siooŋnde ba, te ŋ laalaŋ pɛ kɛsɛ maa Chiisu yɔŋgu nɛi chɔmaa o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ ni, miŋ nɔ nyɛiye le waŋnda, nduyɛ miŋ che waŋnda maa puaapiliaa naa.—Maa. 9:​36.

“Mbo Kandu Yooŋgu Kɛndɔɔ Dimioo . . . Maa Chiisu Cho Po Mɛlɛkaa Ni” (Walta Kiilaa 9:​18-30)

13, 14. Te o yɔŋ pɛ maa a cho Baabuiyo pɛɛkoo kɛ a yiŋndɔ le, vɛɛ tamasi Sɔɔl lo mala yɛ num?

13 Mi Sɔɔl keleŋa nyɛ o pɛɛku wo dɔwɔɔ o wali niŋ. Mɛɛ o seŋgu, mbo yɔŋguŋ le yiŋɔɔ. Okoŋ mbo kandu Kilisiɔŋnda Damasikɔɔ holnɔŋndo. Konaa dimi aa: “O lepilɛ niŋ kpe, mbo kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o chiɛila Chuuwa piɛi Mɛlɛka laŋ niŋ maa Chiisu cho Po Mɛlɛkaa ni.”—Walta. 9:​20.

14 Te o yɔŋ pɛ maa a cho Baabuiyo pɛɛkoo nduyɛ a yiŋndɔ le, baa a cho pa wa maa Sɔɔl le nyɛ ŋ pɛɛku wo dɔwɔɔ o wali niŋ nduyɛ ma sɔla yiŋɔɔ? Mɛɛ Sɔɔl che kaama Chiisu tosa wo a lehɔl pɛɛŋ, mi keŋ nyindu ndu le mbo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ. Kɛ mi wanaa cheleŋ bɛɛ cha kaamala Chiisu ndoo tosalaŋ. Le tamaseliiyo, mi kunda Falisiiya cha mbo siŋgi po ba vesɛiyo, nduyɛ Chuuwaa bɔɔbɔɔ ndaa sina maa mi Chiisu miŋgi Lasalɔɔ yoomu. Kɛ a kaamaalaŋ ndaŋ kpou, wanaa bɔɔbɔɔ chɛl ma tol ndu kɔɔli le, nduyɛ pɛŋ mi apum simul ndu. (Maki 3:​1-6; Chɔŋ 12:​9, 10) Kɛ mi Sɔɔl ndu siŋgaŋ. Le yɛɛ Sɔɔl ndoo simnuŋ yɛ buɛi Chiisu wo, mi che bɛɛ mi a tuaa kɛɛ? Kanifuule le mɛɛ ndoo nɔ siooŋii Mɛlɛkɛi, nduyɛ mbo chɔm balika melaa le nyɛiyii Chiisu ndoo tuiinuŋ ndu ve. (Filipi. 3:​8) Num bɛɛ te a tosa pɛ keŋ, a cho chɛlɔɔ mi nyɛ o nyɛ kuuna num wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa, a suliŋndo le yiŋɔɔ le.

15, 16. Yɛɛ Sɔɔl ndoo tosa yɛ o chiɛila Chuuwa piɛi Mɛlɛka laŋ niŋ, nduyɛ yɛɛ Chuuwaa Damasikɔɔ ndaa tosa yɛ?

15 Mi kɔndɔfillo bii faŋgaa, mɛɛ nda che Sɔɔl yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a Chiisu okɔɔ o chiɛila Chuuwa piɛi Mɛlɛkalaŋ niŋ. Okoŋ ma nyuna aa: “O cho poo hoo le tusi wanaa cho diolaŋ ndaŋ veeloo wa nyɛpalaa choo Chulusalɛm te?” (Walta. 9:​21) Mbo tɛɛsial nda sabu o siŋga yiyaŋ ndɔɔ a Chiisu okɔɔ wo, nduyɛ mbo ‘chɔm nda maa Chiisu cho Kiliti ni.’ (Walta. 9:​22) Kɛ keŋ siŋga nda kposoŋ te. Kanifuule ndaa laalaŋ a ndi okɔɔ le. Ndaa nɔ kaa heelaŋndo, nduyɛ yiyaŋnda ndalaŋ laa tɔlnuŋ o naamulaŋ choo. A koŋ kpou, Sɔɔl vi ŋdial te.

16 Wɔsioŋ ŋgaa okoŋ kɔɔli, Chuuwa Damasikɔɔ wa wɔ Sɔɔl simullo kɛ. Nduyɛ ma kindiŋ le ndu diyɔɔ. (Walta. 9:​23; 2 Kɔliŋ. 11:​32, 33; Kalee. 1:​13-18) Mɛɛ o tuei a ndi okɔɔ, mbo kɛɛsiaa le mbo nyaanuŋ. Okoŋ mbo chɛl ma wou ndu o kambɛiyo niŋ, ma tusi ndu o tɛɛŋgii saasa chioo lekɔɔli. Mi Luku veelu wanaa mala Sɔɔl la aa, ‘buɛiyaa nduaa’ (Walta. 9:​25) Hei chɔm maa naapum mi wanaa o dimul yooŋgu kɛndɔɔ Damasikɔɔ wa chɛl ndu, okoŋ ma simnuŋ buɛiyaa Kiliti wa.

17. (a) O nɛila kuɛɛ niŋ waŋnda chɛllɛ tonya Baabuiyo? (b) Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ lambaŋ tosaa, nduyɛ le yɛɛ?

17 Mɛɛ ŋ kandu yuŋgu numndo, chaaŋaa numnda, a wanaa cheleŋ dimullo a sɔɔŋ kɛndɛŋ ŋ pɛɛku woŋ okɔɔ, naapum a wa kɔl maa a cho tonya Baabuiyo chɛlɔɔ. Kɛlɛŋgaa mi apum chɛl, kɛ apum chɛl te. Naapum mi yuŋgu numndo che num maa yaamɔɔnɔɔ ŋ cho ni. (Maa. 10:​32-38) Kɛ, te a lambaŋ pɛ sɛmbɔɔ dɔwɔɔ le Diom Mɛlɛkaa tɛɛsiaa nyɛkɛndɛi, nduyɛ ma hiou lachi a kaa leKilisiɔŋndo nɔɔ, naapum waŋnda haa cho siŋgaŋ te teleŋ tiŋ hiou pɛ.—Walta. 17:​2; 1 Pitɛ 2:​12; 3:​1, 2, 7.

18, 19. (a) Mɛɛ Banabaa mala Sɔɔl, yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo? (b) Vɛɛ naŋ tuallɛ tamasi Banabaa nda Sɔɔl lo kɔɔli?

18 Mɛɛ Sɔɔl kuɛ Chulusalɛm, Kilisiɔŋnda apiliaa ndaa laalaŋ ndɔ maa o simnuŋ buɛi Kiliti wo le. Kɛ, mi Banabaa dimul nda maa Kilisiɔŋnɔɔ o cho ni. Okoŋ mi kiilaa chɛl ndu, nduyɛ mbo chua teleŋ tiŋ a nda. (Walta. 9:​26-28) Sɔɔl wa yekeŋ, kɛ ndoo nɔ lasiɔmbu le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo le. (Luomaŋ. 1:​16) O yɔŋ isiooŋ le ndu dimioo Chulusalɛm, naa ndoo tusi buɛiyaa Chiisuaa nyɛpalaa choo wa le. Mi Chuuwaa Chulusalɛm sina maa, wana ndoo sim waŋnda lachi le Kilisiɔŋnda nyɛpalaa tusioo choo wo bɛɛ simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ. Okoŋ mi siooŋnde bii nda, ma kɛɛsiaa le ndu diyɔɔ. Baabuiyo dimi aa: “Mɛɛ puaapiliaa sina a ndi okɔɔ, ma kua a [Sɔɔl] Sisaliaa, okoŋ ma yɔŋ ndu Taasɔɔ.” (Walta. 9:​30) Mi Sɔɔl tual nɛi chɔmaa Chiisu ndoo yɔŋgu o kunda leKilisiɔŋndo niŋndo kɔɔli. Le hei, mi ndu a kundaa kpou sɔla tɔnɔɔ.

19 Loonuŋ maa mi Banabaa mala Sɔɔl. Mi keŋ tosa mi chaŋyɛi kpɛɛluŋnde luɛi nda tɛɛŋ. Baa a cho pa maa Banabaa le wanaa sɛnɛiya malaa o kundaa niŋ, kɔlaŋ a nda o wali pollo niŋ, nduyɛ a nda malaa ma kendu o Mɛlɛka piɛiyo niŋ? Chɛhowa cho num salaa dɔwɔɔ tau le keŋ. Baa wana dimiaa yooŋgu kɛndɛ sɛnɛiyo ŋ cho ni? Ma chɛl pa mala nda ke numndo maa Sɔɔl? Te a tosa pɛ wallo latulu a wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa nɔ taasioo tau wa, a cho hiouwɔɔ lachioo tosa, ma sɔla nyaaloo, nduyɛ ma sɔla chaŋyaŋ kpeekpeiyoŋ.

“Mi Wanaa Bɔɔbɔɔ Laalaŋ o Masanɔɔ Niŋ” (Walta Kiilaa 9:​31-43)

20, 21. Vɛɛ wanaa Mɛlɛkaa o sindɔɔ niŋ, a haa suŋ suŋ soliŋ yɛ ‘teleŋ kɔl nyuloo’ kpeku?

20 Mɛɛ Sɔɔl simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ nduyɛ mbo nyaanuŋ yɔŋii ndaa dii ndu, ‘mi Kilisiɔŋnda Chudiaa, Kalili, a Sameeliaa kpou sɔla tiŋ kɔl nyuloo.’ (Walta. 9:​31) Vɛɛ ndaa soliŋ yɛ “teleŋ kɛndɔɔ” hoo kpeku? (2 Timo. 4:​2) Baabuiyo dimi aa: “Mi tiindaŋ ndaa chɔɔlu kalu poŋ.” Mi kiilaa, a puaapiliaa cheleŋ wa chilaŋ chuaa wa kindi tiindaŋ buɛiyaa Chiisuaa poŋ. Le hei, mi kundaa “nɔ siooŋii Chɛhowa ve, mi nyina diandaa wa nda kɔltaŋ dɛɛniaa ma hiau lachi a kuiyo.” Le tamaseliiyo, mi Pitɛ soliŋ teleŋ koŋ kpeku le Kilisiɔŋnda Lida, o Dɛŋgbɔɔ Sialɔŋ niŋ yoomuaŋ lueiyo. Le hei, mi wanaa bɔɔbɔɔ loŋ “laalaŋ o Masanɔɔ niŋ.” (Walta. 9:​32-35) A dounuŋ ndapila o walta cheleŋ tosaa niŋ te. Kɛ ma yɔŋguŋ kpou le maaliaŋndo vellaa velle, a le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Fulamakɔɔlioo wa ni, mi kundaa “hiau lachi a kuiyo.”

21 A wɔsiŋ 1900 mɛɛlulaŋ, mi Seiyaa Chɛhowaa o lɛŋii bɔɔbɔɔ niŋ sɔla tiŋ “kɔl nyuloo.” Mi Masɛi wa wanaa Mɛlɛkaa nyɛpalaa tusioo choo le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ ve mɛɛlu. Nduyɛ, i wa niŋ tɛtɛlɛ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o lɛŋii ndaa kuunaa wali naa ve niŋ. Mi Seiyaa Chɛhowaa o waalaŋ niŋ soliŋ teleŋ koŋ kpeku le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o luŋ kpendekele. Nduyɛ ma sɔla fulamakɔɔlila kɛndɛlaŋ tau.

22. Vɛɛ ŋ soliŋ yɛ hɛnɛkɛyɛi numnde kpeku suŋ suŋ?

22 Baa a cho pa hɛnɛkɛyɛi ŋ nɔ ve soliŋndo kpeku nyɛkɛndɛi? Te o yɔŋ pɛ ma wa o lɛŋnde wana wa hɛnɛkɛ le Mɛlɛka piɛiyo leŋ niŋ, Setana cho num tɔɔndaŋ le ma yɔŋguŋ o nyɛm kiɔŋ nuuviaa niŋ, okoŋ ma puɛɛnuŋ a Masale Mɛlɛkaleŋ. (Maa. 13:​22) Chɛl mbo tiu num ba le. Kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le teleŋ koŋ soliŋndo kpeku nyɛkɛndɛi. Chɔ ndi maa fondaa ŋ sɔla koŋ ni le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo nyɛkɛndɛi, nduyɛ a le kundaa taŋgullo. Loonuŋ maa, sɔɔŋ nɔla miŋ siŋgaŋ o lepilɛ niŋ kpe.

23, 24. (a) Sɔɔŋ kuɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ ndoo yɔŋnuŋ Tabita wo niŋ? (b) Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le tosaa?

23 Yiyaŋndɔ a nyɛ ndoo yɔŋnuŋ buɛi pilɛ diolaŋ aa Tabita, ɔɔ Dɔkaasi wo okɔɔ. Chopa o wa ichali ni. Chioo hoo wa kpɛɛluŋ a Lida. Mbo soliŋ teleŋ ndɔɔ, a nyɛsɔlaa ndɔɔ kpeku le wanaa bala fonduaa, a wanaa cheleŋ kɛndɔŋ tosallo. Kɛ o lepilɛ niŋ kpe, mbo del a naa, okoŋ mbo wu. c Mi mɔnɛi bii Kilisiɔŋnda Chopa tau, o bii fau a ndaa vii piaanduaa mi ndoo tosal nda kɛndɛi ya. Mɛɛ Pitɛ fuuluu naa o wa ihini wa, mbo tosa kaamaa. Kiilanɔ Chiisu kɛ kɛ ndoo tosa wɔ keŋ te. Mɛɛ Pitɛ piɛi, mi Tabita miiŋgu yoomu. Nuawɔ se mɛɛ wanaa ndaa vii piaanduaa, a wanaa cheleŋ ndaa dɔunuŋ nyaale yɛ. Mi nda kpou cha mi Tabita miiŋgu yoomu. Mi hei luei nda yoomuaŋ le tɔɔndaŋndaŋ biuwɔŋndo. A tonya, “mi tɔɔ koŋ tiu Chopa silɔ. Mi wanaa bɔɔbɔɔ laalaŋ o Masanɔɔ niŋ.”—Walta. 9:​36-42.

Vɛɛ naŋ tuallɛ tamasi Tabita wo kɔɔli?

24 Ŋ pɛɛku sɔɔŋ sɔviɔŋ ŋmuuŋ o nyɛ ndoo yɔŋnuŋ Tabita wo niŋ. (1) Yoomu wanachioo bendu le. Lelaŋ o bɛnda ni miŋ nɔ diola kɛndɛlaŋ a Mɛlɛka suŋ suŋ. (Ikili. 7:​1) (2) Tiindaŋ fulasɛiniŋndo cho kpeekpei. Mi Chɛhowa miŋgi Tabita yoomu le sɔɔŋ kɛndɛŋ ndoo tosa woŋ. Naa bɛɛ te ŋ vi pɛ, o cho naa miŋgi yoomu le wali kɛndɛ naŋ tosa wo te Amakɛdɔŋ hiou pɛ. (Hibu. 6:​10) O yɔŋ bɛɛ aa ŋ cho ‘teleŋ wɔɔŋndo’ biuwɔŋndo, ɔɔ ŋ cho “teleŋ kɛndɔɔ” tueiyɔɔ yeela, ŋ hiounuŋ lachi a waŋnda dimullo a Kiliti okɔɔ.—2 Timo. 4:​2.

a Tofa kɔfoo hoo, “ Falisiinɔɔ Sɔɔl.”

b Teleŋnda bɔbɔɔ, kiilaa kinɛi ndaa tosa ni mi waŋndo ndoo sɔla nyina diandaa. Kɛ mi Chiisu ke Ananaaya kpaayaa le mbo tosa mi Sɔɔl sɔla nyina diandaa. Mɛɛ Sɔɔl simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ, teleŋndo hiou fɛŋ tiŋ tuupa mbo chiikaŋ a kiilaa 12. Nduyɛ Sɔɔl wa niŋ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo kpeekpei. Mi Chiisu cha maa mi Sɔɔl sɔla yoomuma ndoo yeema waŋ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo.