Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI 15

Dio Wali Numndo Tɔnɔ

Dio Wali Numndo Tɔnɔ

‘Wana o wana o dio mbo kol, nduyɛ mbo de saŋga ndɔɔ tɔnɔ.’—IKILISIAATII 3:​13.

1-3. (a) Vɛɛ wanaa bɔɔbɔɔ che yɛ wali ndaa? (b) Vɛɛ Baabuiyo yeema yɛ miŋ che wallo? Nduyɛ, nyuuniaala kuɛɛ naŋ nɔ yɛ le yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

WANAA bɔɔbɔɔ o chieeŋndo hoo niŋ, a tuii wallo yeela kposoŋ te. Ma saŋga yɔkɔɔ o wallo niŋ. Le saboo hoo, ma kuɛ lepaa o lepaa o wallo niŋ a ŋɔɔchiaŋndo. Yɛɛ nyindu yɛ wanaa cho o bahawɛiyo hoo niŋnda ma hɛnaŋ a wali ndaa? Nduyɛ, vɛɛ nda looku yɛ ma sɔla kɔl hiniaa o wali ndaa niŋ?

2 Baabuiyo dɛɛniaa naa mɛɛ naŋ nɔ miŋ che wallo yɛ. O dimi maa kulii wallo kuamnde ke naa tɔnɔɔ. Mi masaa Sɔlɔmɔŋ dimi aa, “Wana o wana o dio mbo kol, nduyɛ mbo de saŋga ndɔɔ tɔnɔ.” Ke Mɛlɛka wo hei cho ni. (Ikilisiaatii 3:​13) Chɛhowa kaala naa bɔɔ. O nɔ yeemɛi lɔɔlɔɔ le mbo ke naa nyɛ bɛnda le naa wo. O yeema miŋ sɔla kɔl hiniaa o wali naa niŋ, nduyɛ miŋ tuei tɔnɔla naŋ sɔla o wallo niŋndaŋ yeela tau. Le miŋ lo o kaala ndɔɔ bɛŋgu, ŋ nɔ miŋ che sɔɔŋ mɛɛ ndu bɛɛ che muŋ yɛ, te o hiŋ pɛ a nɛi baalaa okɔɔ.—Nuawɔ Ikilisiaatii 2:​24; 5:​18.

3 Ŋ cho yaasiaa nyunalaŋ la hiɔɔlu o buŋgɛi hei niŋ. Laŋ la cho ni, vɛɛ naŋ saaluŋ yɛ tɔnɔɔ o wali naa niŋ? Wali kuɛɛ Kilisiɔŋnɔ tonyaa nɔ yɛ mbo tosa le? Vɛɛ naŋ wa yɛ kpeŋ kpeŋ a wali naŋ tosa wo, vɛlɛ a walta naala leKilisiɔŋndaŋ? Nduyɛ, wali sɔvɛ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ vɛlɛ miŋ tosa? Kɛ ŋ yaasiaŋndɔ fɛŋ a wanaa baalaa bɛnduaa a ŋiɔɔŋ okɔɔ le chieeŋndo kpou. Nda cho ni, Chɛhowa Mɛlɛka nda Chiisu Kiliti.

WANA WALI BƐNDOO LE CHIEEŊNDO KPOU NDA WANA NDƆ BAALAA

4, 5. Vɛɛ Baabuiyo chɔm yɛ maa wana wali kɛndɔɔ Chɛhowa cho ni?

4 Chɛhowa cho wana wali bɛndoo le chieeŋndo kpede ni. Chɛnɛsee 1:​1 dimi aa, “O kandɔŋndo, mi Mɛlɛka toosiaa choo choo a lɛŋndeŋ.” Mɛɛ Mɛlɛka chii nyɛ o nyɛ toosiaa o lɛŋndeŋ choo, mbo dimi maa, “o bɛnda tau.” (Chɛnɛsee 1:​31) Mɛlɛka kɔl kɛndɔɔ Chɛhowa cho ni. Lelaŋ mbo naŋ kɔl tau a baala ndɔ o tosa wo.—Timoti Tasoo 1:​11, NW.

5 Mɛlɛka naa tosa bɔɔ baalaa. O saŋga a baalaa le. Mɛɛ boondii vilɛi hiou chɔŋ a teleŋ lɛŋndeŋ a nyɛ o nyɛ fee cho lechoo wo chuu toosiaa, mi Chiisu dimi aa, “Le teleŋ o teleŋ Finya nuu cho wallo.” (Chɔŋ 5:​17) Wali yɛɛ Finya ndɔ wa yɛ tosaa? Chɔŋ a teleŋ koŋ, o cho wɔ tuŋ wallo le waŋchieeyaa o toosiaa wa mandaa. O hɛli ŋwaŋ Kilisiɔŋnda tɛɛŋ mbo pɔya nda a nyina ndɔ diandaa, ma simnuŋ wanaa sɛnɛi le waa o masaleŋ o choo choo niŋ a Chiisu latulu. (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 5:​17) O cho hiouwɔɔ lachi kɛ a wallo le mi nyɛ o dimi a waŋchieeya okɔɔ wo yɔŋnuŋ. Le mi wanaa kaala ndu wa sɔla yoomu fafɛɛŋndo o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ. (Luomaŋnda 6:​23) Kɔllo pila Chɛhowa naŋ ni mɛɛ o che wali kɛndɛ o tosa wo. Waŋnda o miiliɔŋndaŋ niŋ chɛl niŋ hau yooŋgu kɛndɛ leMasaa hoo. A chɛl mi Mɛlɛka naŋ nda, ma tosa siŋgaŋndaŋ o yoomu ndaa niŋ le ma lo o kaala ndɔɔ bɛŋgu.—Chɔŋ 6:​44.

6, 7. Yɛɛ chɔm yɛ maa wana baalaa kekelee Chiisu wa ni?

6 Baabuiyo chɔm maa Chiisu bɛɛ wana wallo pila o cho ni le teleŋ vilɛi. Lɔɔpa mbo huŋ o chieeŋndo choo, mi Mɛlɛka chua ndu maa “wana chaa taŋgullo wo” le “nyɛ o nyɛ cho ɛchɛnɛ a o chieeŋndo choo” toosiaa. (Pulɔwaa 8:​22-31; Kolosiaŋnda 1:​15-17) Teleŋ Chiisu wa o lɛŋndeŋ choo wo, o wa hiouwɔɔ lachi a wallo tosaa o kala kala. O chɔnɔŋ ndɔɔ o chuaambɔya, mbo pɛɛku wali taŋgulaa. Le saboo hoo ndaa veelu ndu ni aa, “kaapinda.” * (Maki 6:​3) Wallo hoo wali kalaa pila o cho ni, nduyɛ taasioo pila yeemaŋ le ndu tosaa ni. Nduyɛ teleŋ koŋ yɛ, maasiila tɛndaa iyɔm ve le, naa wana ndoo kua ma pendu nyɛm taŋgulaa ve wɔ vɛlɛ le. Yiyaŋndɔ mɛɛ Chiisu ndoo kiaŋ yɔmde mbo sasu ndi o naa nduaa baalaa yɛ. Yiyaŋndɔ vɛlɛ mɛɛ o wa yindɔla chiɛilaŋ chuaa yɛ, diolaŋ toosiaa, vɛlɛ a nyɛm cheleŋndoŋ siɔlɔɔ le kɛsioo chiɛiniŋ yɛ. Mi Chiisu pila sina kɛsɛ maa kɔl hiniaa cho tau o wali kɛndɔɔ tosaa niŋ.

7 Chiisu wana baalaa kpeekpei o wa ni o wali pollo niŋ. Le wɔsilaŋ la yaa a tɛndaa tɛɛŋ, o wa wali sɔvɛ bɛndoo hoo tosaa. Ndoo nɔ yeemɛi tau le waŋnda malaa. Lelaŋ, mbo soliŋ palɛi nduɛi kpeku idii a ichɔl le waŋnda diom Mɛlɛkaa dimullo. (Luku 21:​37, 38; Chɔŋ 3:​2) Mbo “balu o chieeŋ bɛndoŋ a chieeŋ pɔmbɔŋ mbo dimul waŋnda yoogu kɛndɔɔ a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ.” (Luku 8:​1) Chiisu wa kɔlaŋ o tiŋnda vilɛi vilɛi laŋ niŋ a ŋpelu o nɛila chundulaŋ choo, le waŋnda yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa dimullo.

8, 9. Vɛɛ Chiisu de yɛ wali ndɔɔ tɔnɔ?

8 Baa mi Chiisu saaluŋ pa tɔnɔɔ o wali ndɔ pollo niŋ? Ei, mbo sɔla. Mbo saŋ kulloŋ a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ. Mbo mɛi tandalaŋ le kowɔɔ o wali pollo niŋ. Chiisu ndoo nɔ bɔɔ dialuŋ fulaŋ le wali Mɛlɛkaa tosaa. Mi ndoo kɛɛ pɛŋ nyɛdiaa lepum halikpeŋ mbo chii wali ndɔɔ tosa. (Chɔŋ 4:​31-38) Yiyaŋndɔ a mɛɛ Chiisu ndoo naŋ kɔl lɛ mɛɛ o chii wali ndɔ pollo o lɛŋndeŋ choo. Lelaŋ, mɛɛ o wa konaa dɔunɔŋndo o Finya ndɔ lo mbo dimi a dialuŋ fulaa aa, “Boodii ya I wa o chieeŋndo choo ve, mi I chɔm waŋnda mɛɛ ŋ cho wana kɔndɔfili yɛ, sanaa a chii ya I chii wali ŋ ke ya le tosaa wo wo.”—Chɔŋ 17:​4.

9 I cho tonya maa mi Chɛhowa nda Chiisu saaluŋ tɔnɔɔ tau o wali nda kɛndɔɔ niŋ. Taamasi kɛndɔɔ pila nda kɛsul naa ni. Kaala naŋ nɔ le Mɛlɛka wo tosa ni miŋ “chua kaala ndɔlaŋ.” (Ɛfisiaŋnda 5:​1) Kaala naŋ nɔ vɛlɛ le Chiisu wo mala naa miŋ “tol peluŋ ndɔŋ kɔɔli.” (Pitɛ Tasoo 2:​21, NW) Mɛɛ ŋ yaasiaŋ niko miŋ sina mɛɛ naa bɛɛ sɔla tɔnɔɔ o wali naa niŋ yɛ.

Ŋ SƆLA TƆNƆƆ O BAALA NAA NIŊ

Sila Baabuiyo tolɔɔ kɔɔli mala num ma de baala numndo tɔnɔ

10, 11. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a wali naa?

10 Nyɛ sɔviɔɔ pila wali mapuuloo cho le Kilisiɔŋnda ni. Ŋ yeema miŋ sɔla kɔl hiniaa o wali naa niŋ. Kɛ hei wa suɛi kala lepum te o yɔŋ pɛ miŋ wa baala naŋ hɛnaŋ te wo tosaa. Vɛɛ naŋ looku yɛ miŋ sɔla tɔnɔɔ o baala naa niŋ o teleŋ waa naa bɛŋgu?

11 O bɛnda miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ. Ŋ tiuba miŋ siŋga nyɛ cho naa ŋɔwɔɔ wo le, kɛ ŋ tiuba miŋ siŋga yiyaŋnda naalaŋ. Ŋ yiyaŋ pɛ a mɛɛ Mɛlɛka che wallo yɛ, o mala naa miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a wallo okɔɔ. Le taamaseliiyo, te o yɔŋ pɛ aa num cho yuŋgoo bolleŋ ni, kɛsiŋ o kɔl maa o yɔŋ bɛɛ aa wali ŋ cho tosaa wo cho wali bɛndu le, kɛ o mala num ma sɔla nyɛ le yuŋgu numndo mandaa. Le wanaa naŋ kaala wa nyɛdiaa nuuviallo, i cho suɛi kpɛdɛ Mɛlɛka o hɔl te. Baabuiyo dimi maa te wana laalaŋndo kɛɛ le yuŋgu ndɔɔ mandaa pɛ, mɛɛ “wana waa lende o wɔu mbo hiau bɛɛ wana cho wana laalaŋ te wo.” (Timoti Tasoo 5:​8) Te a nɔ pɛ o kɔl maa wali numndo cho num mala ma tosa kalaŋ cho num kuee maa Kilisiɔŋnɔ wo, mɛɛ hei cho tosa ma sɔla kɔl hiniaa o baala numndo niŋ. O chaaŋaa numaa baalaa nɔla bɛɛ ma sɔla le wo.

12. Te ŋ wa pɛ wanaa nɔla baalaa, nduyɛ miŋ chɔm sandei o ndu niŋ, tɔnɔla kuɛɛ naŋ sɔla yɛ?

12 Nɔla wallo ma wa wana sandaa. Te a tosa pɛ wallo o kala kala, nduyɛ ma sina mɛɛ ŋ tosa ndu yɛ, hoo ke num tɔnɔlaŋ tau. Wanaa nɔla wallo, nduyɛ ma nɔ taasioo le ndu tosaa wa, yeemaa pila waŋnda yeema nda o wallo niŋ ni. (Pulɔwaa 12:​24; 22:​29) Naa Kilisiɔŋaa tonyaa, ŋ nɔ miŋ chɔm sandei o wali naa niŋ. Ŋ nɔ miŋ chiimbuu nyɛsɔlaa le, miŋ chiimbuu la wolɔɔ le, vɛlɛ miŋ chiimbuu teleŋ wana ke naa baalaa wo le. (Ɛfisiaŋnda 4:​28) A mɛɛ naŋ pɛɛku o buŋgɛi naŋ laŋga hiou ve niŋ yɛ, sandei chuu naa tɔnɔɔ tau. Wana baalaa nɔ pɛ diola kɛndɛlaŋ a sandei okɔɔ, mi wana ke ndu baalaa wo dɔu laalaŋndo o ndu niŋ tau. Wana ke naa baalaa wo chɔ sandii nɛi, o cha le, ŋ sɔla kɔl hiniaa tau kanifuule, ŋ sina maa kɔl naa iyamaa choŋnuŋ walaŋ. Nduyɛ vɛlɛ, ŋ sina maa ŋ cho Mɛlɛka naŋ kaala wo kɔllo nɛŋioo.—Hibuluiya 13:​18; Kolosiaŋnda 3:​22-24.

13. Fula makɔɔli kɛndɛ kuɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ chɔm pɛ kaa kɛndɔɔ o naa baalaa?

13 Ŋ nɔ miŋ sina maa kaa naa ke Mɛlɛka tɔɔ kɛndɔɔ. Te ŋ chɔm pɛ kaa leKilisiɔŋndo o baala naa niŋ, chaaŋaa naa nɔla ma che kaa kɛndɛ koŋ. Yɛɛ wa yɛ fula makɔɔlioo? O mala naa miŋ tol “pɛɛku . . . Mɛlɛka piŋi naa wo” kɔɔli. (Taitɔɔ 2:​9,10) Tonya i cho ni maa kaa naa kɛndɔɔ tosa mi waŋnda che mɛɛ piɛile naaleŋ le naŋ yɛ, nduyɛ ma hiŋ o tonyaa niŋ. Vɛɛ kɔllo wa yɛ num te wana nya cho baalaa wo chua pɛ tonyaa le kaa num kɛndɛ ŋ chɔm o fondaŋ num baalaa wo? Tofawɔ vɛlɛ suɛi sɔvɛ cheleŋ. Ɔɔ tɔnɔ kɛndɛ cheleŋ cho o hoo kɔɔli wo, te kaa num kɛndɔɔ chuu pɛ Mɛlɛka tɔɔ kɛndɔɔ, nduyɛ mbo nɛŋi ndu kɔllo?—Nuawɔ Pulɔwaa 27:​11; Pitɛ Tasoo 2:​12.

SOLIŊ TAASIOO KPEKU LE BAALAA NUUVIAA

14-16. Te ŋ wa pɛ kɛɛsiaa tosaa le baalaa nuuviaa, nyunala suu kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl?

14 Te o hiŋ pɛ a nɛi wallo okɔɔ, Baabuiyo suu a wali naŋ nɔ miŋ tosa wo le. O chɔm vɛlɛ naa o naŋ nɔ miŋ tosa loo le. Hoo chɔm naa maa wali o wali naŋ sɔla pɛ, ŋ nɔ miŋ tosa ndu le. Baabuiyo mala naa le miŋ tosa wali ke naa tɔnɔɔ wo, vɛlɛ o tosa miŋ wa wanaa sandaa Mɛlɛka o hɔllo. Wali o wali tɛɛmbuu Mɛlɛka kɔllo, ŋ nɔ miŋ faŋaŋ ndu kɔɔli. (Pulɔwaa 2:​6) Te ŋ wa pɛ kɛɛsiaalaŋ tosaa a wallo okɔɔ, ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ nyunala sɔvɛlaŋ la tiɔɔŋ o kɔl. Ŋ yaasiaŋndɔ laŋ.

15 Te I chɛl pɛ wallo hoo, I cho pa balaŋ luei o nyɛ Baabuiyo kɛɛ wo tosaa niŋ? Diom Mɛlɛkaa kɛɛ viileŋ kpoŋ, choolaŋ, vɛlɛ a piɔmnda siɔlɔɔ. (Ɛsɔdɔɔ 20:​4; Walta Wanaa Chiisuaa 15:​29; Ɛfisiaŋnda 4:​28; Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 21:​8) Ŋ nɔ miŋ kɛɛ wali tosa miŋ luei balaŋ o nyɛm suu waa naa niŋndo. Kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo chɛl naa kposoŋ le miŋ luei balaŋ o wali tosa miŋ tɛɛmbuu sawala ndɔlaŋ ndo le.—Nuawɔ Chɔŋ Tasoo 5:​3.

16 Te I chɛl pɛ wallo hoo, I wa pa waŋndo opilɛ le kaa Mɛlɛka yeema le wo hivioo lachi? Ŋ tofaŋndɔ taamaseliiyo opilɛ. Te o yɔŋ yɛ ma wa wana chɔmaa nɛi le wanaa yeema folilaŋ tɛɛmbuu wo wa? Te a chɛl pɛ le baala waa naa tosaa, o chɔm naa maa wana tɛɛmbaa lafoli le ŋ cho le. Kɛ o kpeekpei niŋ, bala numndaŋ la cho leniŋ. Nduyɛ, pɛpɛ bɛɛ Mɛlɛka yeema kaa waa naa le. (Ɛsɔdɔɔ 21:​22-24) Maa wanaa nɔ kaalaa le Chɛhowa wa, ŋ yeema miŋ tosa nyɛ o nyɛ Baabuiyo kɛɛ wo le.

17. (a) Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl te ŋ wa pɛ kɛɛsiaa tosaa le baalaa nuuviaa? (Tofa kɔfoo o  pei 177.) (b) Vɛɛ kɔl iyama naa mala yɛ naa le kɛɛsiaa nɛŋi Mɛlɛka kɔllo wo tosaa?

17 Te a nɔ pɛ nyulalaŋ tau a baala suu ŋ yeema le tosa wo okɔɔ, mulilaŋ le nyunala tiɔɔŋnda cho o pɛlta 15 a 16 niŋndo mala num, te a yaasiaa laŋ pɛ nyɛ kɛndɛi. Nyɛm cheleŋ cho vɛlɛ ŋ naŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl loŋ te ŋ wa pɛ kɛɛsiaa tosaa a baalaa okɔɔ. * Kɛsiŋ o kɔl maa, o cho sɔɔŋ kpou le Dialii Kuumbaŋ Choo ve chɔm naa le tosaa le, te o hiŋ pɛ a nɛi baalaa okɔɔ vɛlɛ a nyɛm cheleŋ. Kɛ ŋ soliŋ taasi naa kpeku. A mɛɛ naŋ pɛɛku o Buŋgɛi 2 niŋ yɛ, ŋ nɔ miŋ pɛɛku le kɔl naa iyamaa mandaa. Nyɛ naŋ pɛɛku o Diom Mɛlɛkaa niŋndo dɔuwɔɔ o wali niŋ mala naa ni miŋ tosa hei. Te ŋ pɛɛku pɛ kɔl iyama naa, o mala naa miŋ “sina yɛ yɔɔ suɛi naŋ le tosaa ve tɛɛŋ a suɛi niŋ le tosa le ve.” Hei mala naa miŋ tosa kɛɛsiaa nɛŋi Mɛlɛka kɔllo wo, nduyɛ mbo mala naa le miŋ lo o kaala ndɔɔ bɛŋgu.—Hibuluiya 5:​14.

O BƐNDA MIŊ NƆ YIYAŊ KƐNDƆƆ A WALLO OKƆƆ

18. Le yɛɛ o cho yɛ hau suɛi kala le sɔɔŋ Mɛlɛkaŋ kɛsioo nyɛ tasoo peŋ o yoomu naa niŋ?

18 Le sɔɔŋ Mɛlɛka woŋ kɛsioo nyɛ tasoo peŋ baala naa lachi, o cho suɛi kpɛdɛ o “palɛi mɛɛlɛi” nɔ hei “nyɛ palaa” o hɔbɛi ve niŋ te. (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​1) O cho suɛi kpɛdɛ le wallo nuuviaa, vɛlɛ a ndu kɛsioo le. Naa Kilisiɔŋaa tonyaa che wallo tosaa nyɛ sɔvɛ. Ndu mala naa ni le yuŋgula naalaŋ mandaa. Kɛ te ŋ ve yekeŋ te, simulta komal naa o baalaa niŋndaŋ, te koŋ te, yiyaŋ chieeŋndo nɔ a nyɛm kiɔɔŋ okɔɔ wo, tosa miŋ kɛɛ suɛi Mɛlɛkɛi kɛsioo nyɛ tasoo o yoomu naa niŋ. (Timoti Tasoo 6:​9, 10) Ŋ yaasiaŋndɔ mɛɛ naŋ looku miŋ “hɛli suɛi hiou bɛnda kpou le tosaa ve.”—Filipiaŋnda 1:​10.

19. Le yɛɛ naŋ duau yɛ tiindaŋ naa kpede o Chɛhowa niŋ, nduyɛ yɛɛ tiindaŋndo hoo mala yɛ naa le miŋ kpakpala?

19 Dɔu tiindaŋ numndo kpede o Chɛhowa niŋ. (Nuawɔ Pulɔwaa 3:​5, 6.) Vɛ, o bɛnda miŋ dɔu tiindaŋndo o ndu niŋ te? O fula wɔ bɛɛ o koŋ kɔɔli, o buulaŋ a naa. (Pitɛ Tasoo 5:​7) O sina balahawɛila naalaŋ mbo hiau mɛɛ naapila sina a laŋ okɔɔ yɛ. Nduyɛ, o bumba naa mala le. (Sam 37:​25) Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ yaŋ nilaŋ o nyɛ Diom ndɔɔ dimul naa hoo wo. Ndu cho ni, “La duau kɔlta nyalaŋ o kaala ŋkanioo le. Nduyɛ, la hini kɔl a nyɛ nya nɔ wo. Kani fuule, Mɛlɛka dimi aa, “I feŋaŋ nya ikɛi le, nduyɛ, o nyɛ palaa niŋ bɛɛ I mel nya nya kpeele le.”” (Hibuluiya 13:​5) Wanaa cho o wali Mɛlɛkaa niŋ lɔɔlɔɔ wa nɔ sinapɛŋgoo maa Chɛhowa tiuba le mbo ke nda nyɛ nda hau ba o yoomoo niŋndo. Te ŋ laalaŋ pɛ maa Chɛhowa tiuba le naa malaa, ŋ nɔ kɔl landɛi le nyɛ naŋ sɔla le yuŋgu naa mandaa wo le. (Maatiu 6:​25-32) Ŋ chɛl baala naa mbo kɛɛlu naa wali Mɛlɛkaa tosaa le. Ndu cho ni, yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa dimioo a chuuŋgiaŋnda naalaŋ o bɔŋaŋndaŋ.—Maatiu 24:​14; Hibuluiya 10:​24, 25.

20. Yɛɛ cho yɛ hɔlte tɛtɛlɛ leŋ, nduyɛ vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ leŋ?

20 Hɔlte nyaleŋ le wa tɛtɛlɛ. (Nuawɔ Maatiu 6:​22, 23NW.) Te ŋ nɔ pɛ hɔlteŋ tɛtɛlɛ, ŋ kaya kayaŋ o yoomu naa niŋ te. Kilisiɔŋnɔɔ nɔ pɛ hɔlteŋ tɛtɛlɛ, o nyɔɔ pilɛ choo kpe kɔllo wa ndu ni. Ndu cho ni, hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa. Te hɔlte naaleŋ le wa pɛ o nyɔɔ opilɛ choo kpe, ŋ lenduŋ kɔl le kiltaŋ baala nyɛsɔlaa ikani bɛndoo kɔɔli, vɛlɛ a tɔɔ bɛndoo nuuviaa o yoomoo niŋ te. Nduyɛ, ŋ yiŋnuŋ naapila le kiltaŋ nyɛm sɛnɛi fula woŋ kɔɔli le. Chieeŋndo ndu yiyaŋ hau maa te a sɔla nyɔɔŋ muŋ te, a ve a nyaale kposoŋ te. Vɛɛ naŋ nɔla yɛ miŋ kɛsi hɔlte naaleŋ tɛtɛlɛ? Faŋaŋ kueela bɛndaŋ kuendiŋndo. Kpɔɔdiaŋ numpila nyɔɔŋ choo ŋ tɛɛmbuu num teleŋndo o ba tau woŋ te. Tol sila Baabuiyo kɔɔli le ma nɔ kɔl hiniaa le “nyɛ diaa” ŋ dia wo, a “nyɛ chuɛɛnaŋndo.” (Timoti Tasoo 6:​8) Kindiŋ le mi hɔlte numndeŋ le wa tɛtɛlɛ o yoomu numndo niŋ.

21. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ kpeleŋndaŋ lachi, nduyɛ yɛɛ nɔ yɛ mbo wa nyɛ tasoo o yoomu naa niŋ?

21 Kɛsi kpeleŋndaŋ o Mɛlɛka piɛiyo niŋ nyɛ tase, nduyɛ ma lo lechoo. Ŋ nɔ teleŋ bɔɔ le nyɔɔŋ pum tosaa le. Le saboo hoo, o bɛnda miŋ kɛsi kpeleŋndaŋ. Te o cho koŋ te, nyɛm cho nyɛm sɔvɛ le woŋ cho nyɛm sɔviɔŋ hiɔlɔɔ. Yɛɛ nɔ yɛ mbo wa nyɛ tasoo o yoomu naa niŋ? Wanaa bɔɔbɔɔ o chieeŋndo niŋ hau, dɛnɛ sinaa bɛndoo nda cho tolɔɔ kɔɔli ni halikpeŋ ma sɔla baala nyɛsɔlaa bɛndoo. Kɛ mi Chiisu sila buɛiyaa nduaa le ma “landuŋ ndɔ fɛlɛŋ kɔl le mi Mɛlɛka wa nda choo Masaa mbo hiou a nyɛ o nyɛ cheleŋ.” (Maatiu 6:​33) Tonya i cho ni. Naa Kilisiɔŋaa tonyaa nɔ miŋ kɛsiŋ Masale Mɛlɛkaleŋ nyɛ tase o yoomu naa niŋ. Kɛɛsiaala naŋ tosalaŋ, kpeleŋnda naŋ kɛsiŋ lachi laŋ, a nyɛm cheleŋ naŋ tosa o yoomu naa niŋndo, nɔ miŋ chɔm kpedekele maa masale Mɛlɛkaleŋ a hɛnaŋ ndɔɔ tosaa cho nyɛ sɔvɛ mbo hiau kɔl landɛiyo nɔɔ le nyɛm kiɔŋ, a dɛnɛ sinaa chieeŋndo hoo.

TOSA WALLO KALAŊ O WALI POLLO NIŊ

Ŋ chɔm kaalaa le Chɛhowa te ŋ kɛsi pɛ wali pollo nyɛ tasoo o yoomu naa niŋ

22, 23. (a) Baala sɔvɛ kuɛɛ Kilisiɔŋaa tonyaa nɔ yɛ? Nduyɛ, vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa o cho nyɛ sɔvɛ o yoomu naa niŋ? (Tofa kɔfoo o  pei 180.) (b) Ɔɔ yiyaŋ numndo a baala mapuuloo okɔɔ?

22 Te ŋ nɔ pɛ o kɔl maa ŋ cho niŋ o mɛɛlula chieeŋndo hoo, o mala naa miŋ handu kɔllo o wali naa leKilisiɔŋndo choo. Ndu cho ni, yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, a waŋnda siiŋgoo buɛiyaa Chiisuaa. (Maatiu 24:​14; 28:​19, 20) Chiisu cho taamasi naa ni. Ŋ yeema miŋ yɔŋguŋ naapila kpou o baala piŋiaa yoomoo hoo niŋ maa ndupila. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa baalaa hoo cho nyɛ sɔvɛ bɛndu? Wanaa Mɛlɛkaa a bɔɔbɔɔ yɔŋguŋ le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ hoo a kɔl ndaa kpou. A veelu nda aa wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa o kundaa niŋ. Waŋnda apum tosa yɛlɛmiaalaŋ o yoomu ndaa niŋ le simnɔŋndo kɔɔfaa, vɛlɛ le kɔlaŋ o lɛŋii cheleŋnde niŋ le yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa dimioo. Kalaŋ chuauwaa bɔɔbɔɔ saaluŋ niŋ hau maa hiouwɔɔ lachioo yeemaŋ o wali Mɛlɛkaa niŋ. Le hei, mi apum dɛɛniaa chuauwaa ndaa le ma luɛi o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋ. Baa wanaa cho haa yooŋgu kɛndɛ leMasa Mɛlɛkaa dimioo a dialuŋ fulaa wa sɔla niŋ pa tɔnɔlaŋ? Tɔnɔlaŋ la hɔbɛi. Chɛhowa piɛiyo a kɔl naa kpede cho nɛi sɔviɔɔ ni le nyaaloo, kɔl hiniaa, vɛlɛ a salala wana chii chɔm te laŋ.—Nuawɔ Pulɔwaa 10:​22.

23 Naa pumnda chua teleŋndo tau o walta naalaŋ niŋ le nyɛ naŋ manda yuŋgula naalaŋndo sɔlaa. Loonuŋ maa Chɛhowa yeema naa miŋ de wali naa tɔnɔ. Te yiyaŋ naa a kaa naa chɛlaŋ pɛ a yiyaŋ ndɔɔ, nduyɛ a sawala ndɔlaŋ, ŋ nɔla miŋ sɔla kɔl hiniaa o baala naa niŋ. Lelaŋ, ŋ chɛlnuŋ kposoŋ mi baala mapuuloo faŋa naa kɔllo o wali naa sɔviɔɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ le. Te ŋ kɛsi pɛ baalaa hoo nyɛ tasoo o yoomoo niŋ, mɛɛ ŋ chɔm maa ŋ kaala Chɛhowa, nduyɛ miŋ lo o kaalaa ndɔɔ bɛŋgu.

^ pɛl. 6 Diom maKilikiiyo le “kaapinda” sim le “sɔɔŋ bɔɔbɔɔ. Wana tosa baalaa a yɔmnde wo. O wa le chiɛilaŋ baŋɔɔ, le nyɔɔŋ siɔlɔɔ, vɛlɛ a nyɛm cheleŋndoŋ toosiaa.”

^ pɛl. 17 A yeema pɛ ma chɔɔlu sinapɛŋgoo sɔla a wali suu ŋ nɔ kuee ma tosa wo, tofa Bandu Mɛŋgɛlaa Nyaakuɛiyo 15, 1999, pei 28-30, a Suɛɛsɔɔ 15, 1982 pei 26.