NYUNA 1
Wana Suu Maa Vɛɛ Ya Cho Yɛ?
YƐƐ Ŋ CHO YƐ TOSA?
Yiyaŋndɔ a taamaseliiyo hoo. Kumba cho o yelelaŋndo. Chemchemma tɔ hiu bɛɛ le mbo tuɛinuŋ diom wana o sina wo ndu amakɔɔ.
“Le yɛɛ ŋ cho yɛ wɔ isisi loŋ?”
Mɛɛ Kumba muliŋ, mbo cha Chɛnɛ chaaŋ ndɔ sanila mamuɛilaŋ la tiɔɔŋ o ba. Mbo cha maa muɛiyaŋ ma wa o sanilaŋ ndaŋ niŋ ni. Mi Chɛnɛ bii sanioo opilɛ mbo yulu Kumba o hɔl mbo nyuna ndu aa, “A cho lɛ chuaambɔ le, a nɔ niŋ ma wa yelelaŋ pɔmbɔ tosaa, lende le?”
Kumba yeema mbo kɛɛ, kɛ chaaŋ ndɔ Chɛnɛ cho ni. Nduyɛ Kumba yeema mi chaaŋ ndɔ yiyaŋ maa o cho kɔɔyɔlɔɔ le. O fulawɔ bɛɛ okoŋ kɔɔli, chaaŋaa nduaa kɛndiaa opilɛ Chɛnɛ cho ni. Nduyɛ te o kol pɛ mɛɛ keŋ ve suɛi wɔɔŋ te. Mi Kumba dimuluŋ ndupila aa, ‘Mbɔ muɛiyaŋ koni. O cho kooma wana chua a ve o numpila niŋ te waŋ te.’
Te ndoo wa pɛ aa num cho Kumba ni, yɛɛ ŋ wa yɛ tosa?
SIM KPƐ MA YIYAŊ!
Le kɛɛsiaa kɛndɔɔ tosaa o suɛi waa naa niŋ, mɛɛ ma sina wana suu ŋ cho wo. Sinaa wana suu ŋ cho wo sim le sɔvɛyɛi numnde a nyɛ ŋ laalaŋndo. Keŋ sinaa mala num ma sina nyɛ ŋ nɔ ma tosa wo o cho nyɛ acheleŋnda yeema num ma tosa wo le.—Kɔliŋtiaŋ Tasoo 9:26, 27.
Yɛɛ mala yɛ num ma sina nyɛ ŋ nɔ ma tosa wo? Te a muli pɛ nyunalaŋ ndaŋ lebɛŋgu, mɛɛ kandɔɔ kɛndɔɔ cho koŋ ni.
1 YƐƐ YA TIU YƐ BA LE TOSAA?
Sinaa nyɛ ŋ tiuba le tosaa wo a kaala kɛndɛlaŋ chɔɔlu tiindaŋ numndo.
TAAMASI BAABUIYO: Mi kiilanɔɔ Pɔɔl poonyiaa aa, “Mi ve bɛɛ wana chaa isɔɔ bɛndu le, kɛ nduyɛ, a dɛnɛ sinaa ndu ndu okɔɔ I cho loŋ.” (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 11:6) A sinapɛŋgu ndoo nɔ a Baabuiyo okɔɔ wo fau, mi Pɔɔl sim o kala yi mɛɛ acheleŋnda wa ndu simullo. O chɛl mi sɔɔŋ wɔɔŋ nda wa ndu dimullo woŋ yɔŋyɔla tiindaŋ ndɔɔ le.—Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 10:10; 11:5.
YAASIAŊ NUMPILA: O fonda cho lebɛŋgu wo, poonyiaa nyɛ ŋ tiuba ɔɔ nyɛ ŋ chaa tosaa wo.
Tɛɛsiaa suliŋ kɛndɛ ŋ nɔ wo. (Le taamaseliiyo, a cho pa wana chaa wana biyɔɔ? A cho pa wana ikɛndɛ? Wana tiindaŋ num? A tosa pa sɔɔŋ a teleŋndo?)
2 KUƐƐ YA NƆ YƐ DIALUŊ VILƐIYOŊ?
Mɛɛ mɛɛ yɔlɔŋ kiondu, ŋ nɔ naa ŋ kiolu wa. Lende koni, wana suu ŋ cho wo siŋgaŋ chɔ chɔ le o wɔɔŋndo tosaa, te a chɛl pɛ mi dialuŋ vilɛi numndoŋ nɔ num kpaayaa choo.
TAAMASI BAABUIYO: Pɔɔl ndoo sina naa o vi ŋdialla. Mbo poonyiaa aa, “I cho o chɛlaa a nyina nuu kpou le nyɛ sawala Mɛlɛkalaŋ la dimi wo tosaa. Kɛ nduyɛ I saaluŋ maa nyɛ cheleŋ cho wallo o ya niŋ mbo wa sɔŋgɔɔ a sawa Mɛlɛkaa o kɔl nuu cho hoo o chɛlaa le tosaa wo.”—Luomaŋnda 7:22, 23.
YAASIAŊ NUMPILA: Dialuŋ vilɛi kuɛɛ ŋ nɔ yɛ ma wou o mandaa bɛŋgu?
3 KPELEŊNDA KUƐƐ YA NƆ YƐ?
A luɛi pa o mɔmbillo niŋ ma dimul wana kua a ndu wo le mbo hiŋnuŋ o fonda pilɔɔ tei mi bɛŋsiiyaŋ ma chuu leniŋ? Diɔmnde wa keŋ ni, nduyɛ nyɛ tɛɛmbaa!
Yɛɛ hei pɛɛku yɛ naa? Kpeleŋndaŋ la chɔm num naa ŋ nɔ ma kuɛ wa, o cho le ma wa hiŋnɔŋndo o fonda pilɔɔ le. A nɔ naa ŋ kua wa nduyɛ mɛɛ ŋ tiuba ma fuuluu loŋ yɛ.
TAAMASI BAABUIYO: Mi Pɔɔl poonyiaa aa, “I cho nyaanɔŋndo hoo a hɔlteŋ ya lachi sakpo o naa naa ŋ nɔ le mɛɛloo wa.” (Kɔliŋtiaŋ Tasoo 9:26) Yɔŋi Pɔɔl ndoo chɛl mi sɔɔŋ o yoomoo niŋ paaliaŋ ndu, mbo kɛsi kpeleŋndaŋ nduyɛ mbo tosa wallo lechoo.—Filipiaŋnda 3:12-14.
YAASIAŊ NUMPILA: O fonda cho lebɛŋgu wo, poonyiaa kpeleŋndaŋ la yaa la num yeema ma komal nyilasiaŋ ndaŋ.
4 SƆƆŊ KUƐƐ YA LAALAŊ YƐ?
Te a laalaŋ a nyɛ o nyɛ le, a tiuba ma tosa kɛɛsiaa kɛ kɛ le. A cho wa maa nyaŋgafele le kɔɔle chaaŋaa numnda chuaa. Koŋ chɔm kɛsɛ ni maa, a sina wana suu ŋ cho wo le.
O baa pilɔɔ choo, te nyɛ ŋ tosa wo tɔlnuŋ pɛ o nyɛ ŋ laalaŋndo choo, a chɔm wana suu ŋ cho wo, a tul nyɛ acheleŋnda tosa wo kɔɔli le.
TAAMASI BAABUIYO: Naapum teleŋ wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo Daaniɛɛ wa wɔ feleŋgɔnɔ wo, mbo “kɛɛsiaa” maa o cho sawala Mɛlɛkalaŋ diikɔŋ, mi che bɛɛ o wa landaŋ a yuŋgu ndɔɔ. (Daaniɛɛ 1:8) O hei tosaa niŋ, mi Daaniɛɛ lo o nyɛ o laalaŋndo choo.
YAASIAŊ NUMPILA: Sɔɔŋ kuɛɛ ŋ laalaŋ yɛ? Le taamaseliiyo, a laalaŋ pa o Mɛlɛka niŋ? Te lende i cho ni, le yɛɛ? Yɛɛ ke yɛ num laalaŋndo maa Mɛlɛka cho?
A laalaŋ pa maa le tɔnɔ numndo sawala diandaala Mɛlɛkalaŋ la cho ni? Te lende i cho ni, le yɛɛ?
O mɛɛlulaŋ, yɛɛ ŋ yeema yɛ ma wa? A yeema ma wa peele kendiŋ mi le del lɛŋndeŋ, hueiyii pɔmbɔ bɛɛ hɔŋ ni i kuɛŋnuŋ a leŋ, ɔɔ yɔm hueiyii fuku fukuei bɛɛ nɔla suŋgɔɔ le wo? Kindi wana suu ŋ cho wo, a cho wa maa yɔm koŋ. Te a tosa lende pɛ, o cho num mala ma muli nyunaa hoo, Wana suu maa vɛɛ ya cho yɛ?