Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI TƆ A IYAA VE

Ke Yoomoo Bɛɛleŋ

Ke Yoomoo Bɛɛleŋ

1. Nɛɛ ke yɛ naa yoomoo?

“MƐLƐKA cho yoomu” wo Chɛhowa cho ni. (Chɛlui-maya 10:​10) Ndu cho Wana Toosiaa naa, nduyɛ mbo ke naa yoomoo wo ni. Baabuiyo dimi aa, “Num toosiaa nyɔɔŋ kpou ni, nduyɛ o hɛnaŋ numndo niŋ ŋ toosiaŋ miŋ wa kpou ni.” (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 4:​11) A tonya, Chɛhowa ndoo yeema naa miŋ wa yoomu. Ke sɔvɛ chɛŋ o ndulo wo yoomoo cho ni.—Nuawɔ Sam 36:​9.

2. Vɛɛ naŋ sɔla yɛ batiuwaa o yoomu naa niŋ?

2 Chɛhowa ke naa nyɛm naŋ hau ba le waa yoomu woŋ ni, mɛɛ nyɛdiaa a mɛŋndaŋ cho naa yɛ. (Walta Wanaa Chiisuaa 17:​28) Kɛ i hiou kpou ve cho ni, o yeema naa miŋ tuei yoomoo yeela. (Walta Wanaa Chiisuaa 14:​15-17) Le miŋ sɔla batiuwaa o yoomoo niŋ, ŋ nɔ miŋ diikuŋ sawala Mɛlɛkalaŋ.—Aisaya 48:​17, 18.

MƐƐ MƐLƐKA CHE YOOMOO YƐ

3. Yɛɛ Chɛhowa ndoo tosa yɛ mɛɛ Keŋ dii Ebɛɛl?

3 Baabuiyo pɛɛku naa maa yoomu naa, vɛlɛ a yoomula acheleŋnda cho la sɔvɛ o Chɛhowa lo. Le taamaseliiyo, mɛɛ Keŋ, po Adam nda Ifi wo tuulu kɔl tau a Ebɛɛl pɔmbɔ ndɔ, mi Chɛhowa sila ndu maa o nɔ mbo tiu kɔl ndɔ tuuwo ba. Kɛ Keŋ yeŋ nilaŋ o silaa koŋ te. Mbo tuulu kɔllo ŋama ŋama haaa mbo kɔ “del Ebɛɛl pɔmbɔ ndɔ choo, mbo dii ndu.” (Chɛnɛsee 4:​3-8) Mi Chɛhowa mena Keŋ le mɛɛ o dii Ebɛɛl yɛ. (Chɛnɛsee 4:​9-11) Lelaŋ, kɔl tuu bɛndoo a yɛle tulaaleŋ cho sɔɔŋ kpundɛ bɛndu kanifuule, mi hei tosa miŋ simnuŋ wanaa niilu latandaa ɔɔ wanaa dɛnɛ wɔɔŋ. Wana waa lende sɔla yoomu fafɛɛŋndo le. (Nuawɔ Chɔŋ Tasoo 3:​15.) Le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo, ŋ nɔ miŋ pɛɛku le waŋnda kpou kaalaa.—Chɔŋ Tasoo 3:​11, 12.

4. Yɛɛ sawala Mɛlɛka ndoo ke Isɔluɛiya laŋ opilɛ pɛɛku yɛ naa a yoomoo okɔɔ?

4 Mɛɛ wɔsilaŋ la hiou o waalaŋ niŋ o koŋ kɔɔli, mi Chɛhowa ke Muuse Sawala Tɔ laŋ le chɔmndo maa o che yoomoo nyɛ sɔvɛ. Sawalaŋ ndaŋ opilɛ cho ni, “La dii wana chioo le.” (Ditɔnɔmii 5:​17) Te waŋndo ndoo dii pɛ wanachioo a siɛlɛi fuu, ndu bɛɛ ndaa nɔ ma dii ndu.

5. Vɛɛ Mɛlɛka che yɛ foli tɛɛmbaa?

5 Vɛɛ Mɛlɛka che yɛ foli tɛɛmbaa? Chɛhowa che yoomu chɛlɛkpɛ cho o demboo niŋndo bɛɛ nyɛ sɔvɛ. O Sawa Chɛhowa ndoo ke Isɔluɛiya wo niŋ, mi Chɛhowa dimi maa te waŋndo kundu wana folioo pɛ mi chɛlɛkpɔɔ ndu niŋ o vi, ndaa nɔ ma dii wana koŋ. (Nuawɔ Ɛsɔdɔɔ 21:​22, 23; Sam 127:​3.) Hei cho naa pɛɛkoo maa foli tɛɛmbaa niŋ te.—Tofa Diomnda Chɔɔlaalaŋ 28.

6, 7. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ Chɛhowa maa ŋ che yoomoo nyɛ sɔvɛ?

6 Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ che yoomu naa a yoomula acheleŋnda nyɛ sɔvɛ? Ŋ nɔ miŋ tosa nyɛ o nyɛ luei yoomu naa a yoomula acheleŋnda o kpundɔɔ niŋ te. Ŋ nɔ miŋ kol sikɛɛtiiyo, taando ɔɔ miŋ chua koowaŋ o nɛi wɔɔŋndo choo le. Kanifuule, mi kaalaŋ ndaŋ la yɔŋul naa, nduyɛ lepum, mi la dii naa.

7 Mɛlɛka ke naa yoomoo a dialuŋ naŋ ni. Nduyɛ ŋ nɔ miŋ soliŋ kioo hoo kpeku mɛɛ o yeema yɛ. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ bii dialuŋ naŋ nyɛkɛndɛi. Te ŋ tosa lende le, ŋ cho simnɔŋ wanaa nɔɔlɛi Mɛlɛka o hɔl. (Luomaŋnda 6:​19; 12:​1; Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 7:​1) Ŋ tiuba miŋ piɛi Chɛhowa, wana ke naa yoomoo wo le, te ŋ chi yoomoo nyɛ sɔvɛ le. Mi che bɛɛ naa mii wa ikala kpoke le kaala wɔɔŋndaŋ malɔɔ, kɛ Chɛhowa cho naa mala te ŋ wa pɛ sɛmbɔɔ dɔuwɔɔ le hei tosaa. Kanifuule, ŋ che yoomoo nyɛ sɔvɛ.

8. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le kpakpalaa yoomu naa ɔɔ yoomula acheleŋnda lueiyo o kpundɔɔ niŋ?

8 Ŋ pɛɛku maa ke sɔviɔɔ yoomoo cho ni. Chɛhowa nɔ tiindaŋndo maa ŋ cho kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le kpakpalaa yoomu naa, a yoomula acheleŋnda lueiyo o kpundɔɔ niŋ. Ŋ tosa hei a mɛɛ naŋ nyaanuŋ mɔmbil naa, kandu pupul naa, ɔɔ nyɛ nyaanaŋ cheleŋ yɛ. Ŋ nɔ miŋ faŋaŋ pisultaŋ ɔɔ seemala wɔɔŋndaŋ kɔɔli. (Sam 11:​5) Chiɛi naa nɔ vɛlɛ mbo wa fondaŋ kpundɛ le. Mi Chɛhowa dou Isɔluɛiya sawaa aa, “Te a taŋgul chiɛi sɛnɛiyo pɛ, a nɔ ma mal ndu lechoo lende kpandamalaŋ te. A nɔ ma balu kpakioo dɔwɔɔ lechoo o kpeŋgoŋ chɛchɛ, yɔŋi waŋndo o lo balɔɔ lechoo mbo hɛluŋ mbo del mbo vi, mi tɔɔyaŋ piɔm wana koŋ o wa num choo.”—Ditɔnɔmii 22:​8.

9. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ bii visiaa?

9 Mɛɛ naŋ bii chɔluaa yɛ bɛɛ cho nyɛ sɔvɛ Chɛhowa o hɔl. O chɛl naa le miŋ dii visiaa le nyɛdiaa a nyɛ chuɛɛnaŋndo. Nduyɛ, o chɛl naa miŋ dii visioo te ŋ che pɛ maa o cho naa yɔŋul. (Chɛnɛsee 3:​21; 9:​3; Ɛsɔdɔɔ 21:​28) Kɛ ŋ nɔ miŋ tosal visiaa dɛnɛ wɔɔŋndo ɔɔ miŋ dii nda o fondo fuu wo choo le.—Pulɔwaa 12:​10.

CHƆM BƐƐLEŊ LE MƐƐ YOOMOO CHO NYƐ DIANDIAA YƐ

10. Vɛɛ naŋ looku yɛ sina maa o koowaŋ niŋ yoomoo cho ni?

10 Nyɛ diandaa koowaŋ ma cho Chɛhowa o hɔl ni kanifuule, o koowaŋ niŋ yoomoo cho ni. Mɛɛ Keŋ dii Ebɛɛl, mi Chɛhowa dimul ndu aa, “Pɔmbɔ num ŋ dii yo, te o wa maa yɔŋɔɔ pɛ kooma ndɔ ma cho lɛŋ ndaŋ ma cho chaŋndo naa ya chua le num maa miŋgullo.” (Chɛnɛsee 4:​10) Kooma Ebɛɛl laŋ maa sim le yoomu ndɔɔ, nduyɛ mi Chɛhowa sila Keŋ le mɛɛ o dii Ebɛɛl lɛ. Mɛɛ Mɛŋma Koŋgi Bɛnduaŋ o palɛi Nuuwa ve niŋ hiou, mi Chɛhowa chɔm vɛlɛ maa o koowaŋ niŋ yoomoo cho ni. Mi Chɛhowa ke Nuuwa nda yuŋgu ndɔɔ dioo le ma de visiaa. Mbo dimi aa, “I ke nya nyɛ o nyɛ cho nyɛ yoomaa le waa nyɛ nya diaa, mɛɛ ya I ke nya tɔlɔɔlaŋ le dioo yɛ koni.” Kɛ, nyɔɔ opilɛ wa mi Chɛhowa dou nda sawaa maa a dia ndu le. Ndu wa ni, “La dia visioo o nya soli fɛɛŋ kooma nduaaŋ te wo le, kani fuule, o koowaŋ niŋ yoomoo cho ni.”—Chɛnɛsee 1:​29; 9:​3, 4.

11. Sawa yɛɛ Chɛhowa ndoo dou yɛ kaaleŋ Isɔluɛi a koowaŋ okɔɔ?

11 Mɛɛ wɔsilaŋ 800 hiou chɔŋ a teleŋ Chɛhowa dou Nuuwa sawaa maa o dia koowaŋ te wo, mbo dimul vɛlɛ wanaa nduaa aa, “Wana o wana cho Isɔluɛi, o wa Isɔluɛinɔ, o wa wanaa lekaawaa cho nya tɛɛŋnda, te a dii visioo ɔɔ youwo o doosuleŋ niŋ pɛ, o cho o diandaa ya o hɔl le dioo wo, a nɔ ma kelu visi koŋ, ɔɔ you koŋ bololaŋ, mi kooma nduaŋ ma yueinuŋ lɛŋ nduyɛ, ma kumbu maŋ a puuloo.” Mbo dimi vɛlɛ aa, “Wana o wana dia kooma visioo le.” (Lɛvitikɔɔ 17:​13, 14) Chɛhowa ndoo yeema wɔ kɛ mi wanaa nduaa che koowaŋ maa nyɛ diandaa ma cho ni. Ndaa dia visioŋ kɛ o cho koowaŋ te. Te ndaa dii pɛ visioo le nyɛdiaa, ndaa nɔ ma tala kooma nduaŋ lɛŋ.

12. Vɛɛ Kilisiɔŋnda che yɛ koowaŋ?

12 Mɛɛ wɔsioŋ hiou ŋ tiŋ o piɔm Chiisoo kɔɔli, mi wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa a laŋgbaa kalla o kunda leKilisiɔŋndo niŋ Chulusɛlɛm chuuŋgiaŋ diompilɛ. Le yɛɛ? Le ma kɛɛsiaa sawa Kilisiɔŋnda ndaa nɔ wɔ ma bii o Sawala Mɛlɛka ndoo ke Isɔluɛiya laŋ niŋ. (Nuawɔ Walta Wanaa Chiisuaa 15:​28, 29; 21:​25.) Mi Chɛhowa mala nda le sinaa maa koowaŋ ma wa wɔ nyɛ sɔvɛ ndu o hɔl, nduyɛ ndaa nɔ wɔ ma che maŋ maa nyɛ diandaa. Kilisiɔŋaa tasiaa ndaa di koowaŋ ɔɔ ma kol maŋ te, ɔɔ ma de visi nda soli fɛlɛŋ kooma nduaŋ ndo le. Te ndaa tosa pɛ keŋ, i wa ko mɛɛ waŋndo sooluu naa piɔmnda ɔɔ mbo tosa kaa ihini nɔɔlɛiyo yɛ. Suɛi wɔɔŋnde pila wa keŋ ni. Chɔŋ a teleŋ koŋ mbo kua kɛ, mi Kilisiɔŋaa tonyaa kɛɛ kpooŋ le koowaŋ dioo ɔɔ kolɔɔ. Kɛ hau yɛ? Chɛhowa yeema wɔ naa kɛ miŋ che koowaŋ maa nyɛ diandaa.

13. Le yɛɛ Kilisiɔŋnda chɛl ma hivi nda koowaŋ o ŋdial te?

13 Baa hoo chɔm ni maa Kilisiɔŋnɔɔ nɔ mbo chɛl ma hivi ndu koowaŋ o ŋdial te? Ei, lende kɛsɛ i cho ni. Mi Chɛhowa dou naa sawaa maa ŋ nɔ miŋ de koowaŋ ɔɔ miŋ kol maŋ te. Te wana chiɔuwaa dimul num pɛ maa kol muɛiyaŋ te, a chɛl pa ma hɔu num a maŋ o nyɛsuaŋ niŋ? Sako bɛɛ! Mɛɛ lende koni i cho a koowaŋ ni. Sawa dimi maa naŋ dia ɔɔ miŋ kol koowaŋ te wo chɔm maa ŋ nɔ miŋ chɛl ma hivi naa koowaŋ o ŋdial te.—Tofa Diomnda Chɔɔlaalaŋ 29.

14, 15. Mi che bɛɛ Kilisiɔŋnda nɔ bɛɛleŋ le yoomoo, baa a tɛɛmbuu pa sawa Mɛlɛkaa le yoomu ndaa bɛndioo? Tɛɛsiaawɔ.

14 Kɛ te o yɔŋ yɛ mi wana chiɔuwaa dimul naa maa te ŋ chɛl ma hivi naa koowaŋ o ŋdial te ŋ cho wu? Wana o wana nɔ mbo kɛɛsiaa a ba ndɔ le sawa Mɛlɛkaa diikɔŋndo a koowaŋ okɔɔ. Kilisiɔŋnda nɔ bɛɛle yiŋgoloŋ ndeŋ le yoomu Mɛlɛka ke nda wo. Nduyɛ miŋ nuuviaa dandala cheleŋ le miŋ wa yoomu, kɛ ŋ chɛl ma hivi naa koowaŋ o ŋdial te.

15 Miŋ kindiŋ kpoke le waa kɛndiaa. Kɛ le mɛɛ yoomoo cho nyɛ sɔvɛ Mɛlɛka o hɔl lɛ, ŋ chɛl ma hivi naa koowaŋ o ŋdial te. I cho bɔɔ suɛi sɔvɛ le Chɛhowa diikɔŋndo mbo hiau kindiŋndo le ndu kiɔɔ diikɔŋndo le yoomu naa bɛndioo. Mi Chiisu dimi aa, “Wana o wana kindi le yoomu ndɔɔ chiindiaa pɛ, mɛɛ o cho yoomu kpeekpeiyo fula. Kɛ nduyɛ, wana o wana yoomu ndɔɔ hɛluŋ ndu le ya pɛ, mɛɛ o cho hunɔɔ yoomu kpeekpeiyo sɔla.” (Maatiu 16:​25) Ŋ yeema miŋ diikuŋ Chɛhowa kanifuule ŋ kaala ndu. O sina nyɛ cho o kɛndɔɔ le naa wo. Nduyɛ mɛɛ Chɛhowa che yoomoo nyɛ sɔvɛ a nyɛ diandaa yɛ, naa bɛɛ che ndu ni.—Hibuluiya 11:​6.

16. Le yɛɛ buɛiyaa Mɛlɛkaa diikuŋ yɛ ndu?

16 Buɛiyaa dɔu tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋnda cho a bɛɛndiaŋ le sawa Mɛlɛkaa diikɔŋndo a koowaŋ okɔɔ. A di koowaŋ ɔɔ ma kɔl maŋ te. Nduyɛ a chɛl ma dɔunuŋ danda a koowaŋ te. * Kɛ, ma chɛl dandala cheleŋ le yoomu ndaa kiindiaa. A laalaŋ maa Wana Toosiaa yoomoo a koowaŋ ndo sina nyɛ cho o kɛndɔɔ le nda wo. A laalaŋ pa maa o sina nyɛ cho o kɛndɔɔ le numndo?

NƐI KINƐI CHƐHOWA CHƐL LE KOOWAŊ SOLIŊNDO KPEKU WO

17. O Isɔluɛi niŋ, ɔɔ nɛi Chɛhowa ndoo chɛl kinɛi le koowaŋ soliŋndo kpeku wo?

17 O Sawa Chɛhowa ke Muuse wo niŋ, mbo dimul Isɔluɛiya aa, “Nyɛ o nyɛ yoomaa, o koowaŋ niŋ yoomu ndɔɔ o cho ni. Le sabu koŋ ya dimi ni, maa la nɔ mi la soli koowaŋ salaa o maaŋndo choo, le yɔŋnda nyala wɔɔŋndaŋ faŋaa.” (Lɛvitikɔɔ 17:​11) Te Isɔluɛiya ndaa tosa pɛ hakioo, ndaa nɔla ma nyuna Chɛhowa le malɔɔ hakioo. Nduyɛ le hei tosaa, ndaa nɔ ma soli chɔluaa sala nduyɛ ma nyuna masa wanaa soliaa lasalaa le mbo tala koowaŋ ma tiŋ o bandu luamaa choo o maaŋndo niŋ. O nɛiyo hoo choo kinɛi Chɛhowa ndoo chɛl Isɔluɛiya le koowaŋ soliŋndo kpeku ni.

18. Yɛɛ sala soliaŋ Chiisoo tosallɛ naa?

18 Mɛɛ Chiisu hiŋ o chieeŋndo choo, mbo siŋga sawaa le chɔluaa salaa solioo. Okoŋ, mbo yɔŋgu yoomu ndɔɔ, ɔɔ kooma nduaŋ le miŋ sɔla malɔɔ hakioo. (Maatiu 20:​28; Hibuluiya 10:​1) Yoomu Chiisoo wa bɔɔ o sɔvɛ. Lelaŋ, mɛɛ Chɛhowa soli Chiisu o sɛiyo niŋ mbo miiŋgu o choo choo niŋ, mi Chɛhowa ke waŋchieeya kpou dioo le ma huŋ wa yoomu lefafɛɛŋ.—Chɔŋ 3:​16; Hibuluiya 9:​11, 12; Pitɛ Tasoo 1:​18, 19.

Vɛɛ ŋ looku yɛ ma chɔm bɛɛleŋ le yoomoo a koowaŋ?

19. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le halikpeŋ tɔɔyaŋ wana ve naa choo le?

19 Ŋ nɔ balika melaa le Chɛhowa le yoomu sɔvɛ o ke naa wo! Nduyɛ ŋ yeema miŋ dimul waŋnda maa te a dɔu pɛ tiindaŋndo o Chiisu niŋ, a cho wa yoomu lefafɛɛŋ. Ŋ kaala waŋnda, nduyɛ ŋ cho kindiŋndo o nɛi o nɛi niŋ le nda pɛɛkoo a mɛɛ nda nɔla ma sɔla yoomoo yɛ. (Isikiaa 3:​17-21) Nduyɛ, ŋ cho dimi maa Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo aa, ‘Tɔɔyaŋ o tɔɔyaŋ ve lɛ ya choo le wana le. Mi dimul nya nyɛ o nyɛ Mɛlɛka kɛɛsiaa le tosaa, I viŋ nyɛ o nyɛ le.’ (Walta Wanaa Chiisuaa 20:​26, 27) A tonya, te ŋ dimul pɛ acheleŋnda a Chɛhowa okɔɔ nduyɛ a mɛɛ o che yoomoo nyɛ sɔvɛ yɛ, mɛɛ ŋ chɔm kɛsɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le yoomoo a koowaŋ.

^ pɛl. 16 Le sinaa a dandala kooma hiviaŋ okɔɔ, tofa pei 77-79 o yauwo hoo niŋ, Lo o Kaala Mɛlɛka wo Bɛŋgu.” Seiyaa Chɛhowaa soli ndu ni.