Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

WALI TOOLULA NUMNDAŊ LA CHO TOSAA WO

Malaa Wanaa Naa Kolonaa Piiliaŋ Chieeŋndo Balɔɔ Silɔ Wa

Malaa Wanaa Naa Kolonaa Piiliaŋ Chieeŋndo Balɔɔ Silɔ Wa

SUƐƐSƆƆ 1, 2021

 A Fuoo 2020, mɛɛ Kunda Cho Hɔlte Kɛndiaa Wo dimi maa naa Kolonaa simnuŋ naa wɔɔŋ bɛndu, wanaa bɔɔbɔɔ wa yiyaŋndo maa naa hoo ve hiouwɔɔ lachi a waŋnda paaliaŋndo mbo hiou wɔsioo opilɛ le. Kɛ naa wɔɔŋndo hoo saaŋgiaa niŋ waŋnda o miiliɔŋndaŋ niŋ. O chuu niŋ wanaa bɔɔbɔɔ kɔl tambɛiyo vɛlɛ a bala fondolaŋ, hali Seiyaa Chɛhowaa bɛɛ. Vɛɛ Seiyaa Chɛhowaa kɔɔna yɛ niŋ sɔɔŋ le malaa yɔŋgoo o teleŋ kala kalaa hoo niŋ?

Malaa Wanaa Cho o Bahawɛiyo Niŋnda

 O nɛi chɔmaa Kunda Kɔɔna Sɔɔŋ o Dialii Kuumbaŋ Choo Seiyaa Chɛhowaa wo bɛŋgu, kundalaŋ 950 kilaŋ niŋ chieeŋndo balɔɔ silɔ le wanaa naa Kolonaa hoo piiliaŋ niŋnda malaa. A veelu kundalaŋ ndaŋ aa, Kundala Kɔɔna Sɔɔŋ le Waŋnda Malaa Wo. Lepum, mi kundalaŋ ndaŋ la tosa kɛɛsiaa, le mi puaapiliaa a ndepiliaa sɔla malaa chaaŋaa ndaa laalaŋaa balu nda wa o ba. Lepum yɛ, mi puaapiliaa haa sɔla malaa masaleŋ o ba. Kundalaŋ ndaŋ la kɔɔna niŋ vɛlɛ sɔɔŋ le puaapiliaa nyɛdiaa yɔŋndo o hɔbɛi a nyɛm nda hau ba woŋ.

 Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a nyɛ yɔŋnuŋ o lɛŋnde Palakuai leŋ niŋndo okɔɔ. Mi yau la kona pilɛ dimi maa le mɛɛ naa wɔɔŋndo hoo tosa mi bahawɛi nyɛsɔlaa wa o lɛŋnde leŋ niŋ yɛ, “wanaa bɔɔbɔɔ cho saŋgaa a yiaaŋ.” Kɛ Kunda Kɔɔna Sɔɔŋ le Waŋnda Malaa o lɛŋnde leŋ niŋndo wa niŋ puaapiliaa nyɔɔŋ yɔŋndo o bɔlɔlaŋ niŋ, nduyɛ ndaa tiuba ma soliŋ muŋ kpeku le lɔɔlaŋ la tiɔɔŋ. Mi ndaa yɔŋ nda nyɛdiaa tau, nyɔɔŋ le chiɛiyo dindioo, a nyɛm cheleŋ le mi yuŋgu nɔ waŋnda a hiɔɔlu wo soliŋ muŋ kpeku le waa yesu yesu. Nduyɛ mi ndaa wou vɛlɛ kaniŋ mapuuloŋ dalalaŋ $30 o bɔlɔ kɛ kɛ niŋ.

 Vɛɛ wanaa yɔŋguŋ le wanaa kpundɔɔ komalla malaa wa mandaŋ yɛ ndapila a wanaa cheleŋ yɔŋi nda sɔla naa Kolonaa? Ma wounuŋ nyɔɔ le miŋndo kumbɔɔ, nduyɛ ma tosa a sabu le mi fondaa wa nda tɛɛŋ a acheleŋnda. Ma tosa vɛlɛ a sabu le mi kɔɔnala yɔŋ waŋnda nyɛdiaa laŋ la bɛɛndiaa ndu o fondaŋnda cho la diandaa nyɛkɛndɛi laŋ. Nduyɛ ma dimul nda le sawala cho a mandaŋndo okɔɔ laŋ tolɔɔ kɔɔli. Hei sim ni maa, tosaa a sabu le mi wanaa soli nyɔɔŋ muŋ o mɔmbiltaŋ niŋnda wounuŋ nyɔɔŋ le ndapila mandaa, dindi nyɛm ndaŋ nyaanaŋ ndoŋ, sui muŋ nyɛma dii dɛluaa waŋ, vɛlɛ a nyɛdiaa kɛsioo o fondaŋnda nda sui nyɛma dii dɛluaa waŋ. O mɛɛlaa kpɔŋ, ma tosa a sabu le mi fondaa wa wanaa huŋ a nyɔɔŋ muŋ ndaŋ tɛɛŋ a puaapiliaa kua muŋ biyɔɔ wa.

Toolulaŋ Soliŋndo Kpeku a Taasi

 A Tɛɛkpaa 2021, mi Kunda Kɔɔna Sɔɔŋ Ndo chɛl le mi kɔɔnaa soliŋ kaniŋ mapuuloŋ dalalaŋ hiouwɔɔ miiliɔŋndaŋ 25 le puaapiliaa naa Kolonaa hoo piiliaŋ nda malaa. Mi lɛuwoŋ vɛlɛ a Kundala Kɔɔna Sɔɔŋ le Waŋnda Malaa Laŋ la soliŋ nyɛsɔlaa hoo kpeku nyɛkɛndɛi. Nduyɛ ma tosa wallo kalaŋ le waŋnda nyuuniaa wo le halikpeŋ ma pendu nyɛm nda yeema woŋ o baa kɛndɛ kɛndɔɔ. Le tamaseliiyo, o Chili niŋ, puaapiliaa wa chilaŋ chuaa le waŋnda malaa wa ndaa yeema kauwoŋ pum piondɔɔ le kilolaŋ 750. Kɛ baa kauwoŋ muŋ ndoo hel niŋ le bɛmbɔɔ lediiŋ o paŋgei ipilɛ bɛŋgu. Mi puaapiliaa kɛɛsiaa le muŋ piondɔɔ o baa bɛndu koŋ. Kɛ o paale ndaa kɛɛsiaa le muŋ piondɔɔ wo choo, mɛɛ hawɛilaŋ la lo tiɔɔŋ, mi wana pisiaa dimul nda maa wana cheleŋ ndoo pendu kawuŋ ndɔŋ ndo dimi maa o yeema lɛ muŋ piondɔɔ le. Le hei, mbo chɛl le mi puaapiliaa pendu kawuŋ nda miŋgi ndu muŋ o ba woŋ o baa ndaa pisi muŋ paandu wo choo, kɛ o cho lɛ o baa ndaa chɛlaŋ choo wo le.

 Kɛ mɛɛ puaapiliaa kuɛ le kawuŋ kalaŋ chuaa, mi wana pisiaa dimi maa o cho lɛ nda muŋ ke o baa koŋ choo le. Nduyɛ mbo handu nda suɛi choo maa wanaa lakafaa nda cho ni, mɛɛ kɔɔnala cheleŋndaŋ la nɔ kafalaŋ yɛ, te a wa pɛ waŋnda nyɛdiaa piɔuwo. Mɛɛ puaapilɛnɔ naa pilɛ piɛi chobe o kɔl niŋ, mbo tɛɛsial wana pisiaa maa kundala kɛ kɛ la yaasiaa fɛŋ nyɛkɛndɛi le sinaa puaapiliaa kpeekpei cho o bahawɛiyo niŋnda. Mi puaapiliaa tɛɛsial ndu vɛlɛ maa, le mɛɛ puaapiliaa nda nɔ le nyɔɔŋ muŋ kioo wa fula o kɔɔlima yɛ yiaaŋ niŋ yɛ, nyɛm yuŋgu kɛ kɛ hɛnaŋ nduyɛ miŋ wa ŋ sɔvɛ le nda woŋ nda cho dɔwɔɔ o bɔlɔlaŋ niŋ ni le nda yɔŋndo. O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, ma mala ndu le sinaa maa toolula naŋ yɔŋgu chaaŋaa naa laalaŋnda laŋ vɛlɛ a yɔŋgɔŋ naŋ yɔŋguŋ le nda malaa wo, a kɔllo kpou naŋ tosa sɔɔŋ muŋ ni. Mi hei pilaŋ ndu kɔllo tau! Le hei, mbo chɛl le baa faŋaa lechoo. Nduyɛ mɛɛ puaapiliaa miiŋgu loŋ le muŋ piondɔɔ a teleŋ cheleŋ, mbo toolu nda pɛŋ a kauwoŋ kilolaŋ 400.

“Nyɛ Chɔm Maa Kaala Kpeekpeiyo Cho Naa Tɛɛŋndo”

 Ndepilɛnɔ yuwɛi vii pɔnɔɔ wo diolaŋ Lusu o lɛŋnde Laabelɛɛleŋ niŋ, nɔ waŋnda a ŋuɛɛnu o yuŋgu ndɔɔ niŋ. Mɛɛ nda wa nyɛdiaa dioo nduyɛ ma wa piɛile idiileŋ tosaa paale pilɛ, mi po ndɔ mama nɔ wɔsilaŋ la ŋɔmmɛu wo cha maa ndaa nɔ le nyɛdiaa o nyɛdiaa o ba chiɛɛniŋ te. Mbo nyuna aa, “Yɛɛ naŋ cho yɛ hunɔɔ dio?” Mi yema Lusu ke ndu tiindaŋndo maa ndoo chii niŋ piɛi a ndi okɔɔ, nduyɛ maa ndoo nɔ laalaŋndo maa Chɛhowa wa nda nyɛdiaa ke. Nduyɛ ipala koŋ, mi bɛnduaa kundaa veelu yema Lusu nduyɛ ma dimul ndu le ma kɔ chua nyɛdiaa pɔmbɔ. Mbo dimi aa: “Po ni mamaa dimi maa suŋ suŋ o sina niŋ ni maa mi Chɛhowa tuei nduyɛ mbo muli piɛile naaleŋ, kanifuule o muli piɛile mama ndɔ leŋ.”

Chuaambuaa cho o lɛŋnde Koŋgo Lipɔbiliki leŋ niŋnda tuuliaa fotueilaŋ le puaapiliaa balikaa mello le mɛɛ nda mala nda a nyɛdiaa yɛ

 Chua pilɛ o lɛŋnde Koŋgo Lipɔbiliki leŋ niŋ, nda yuŋgu seiyaa Chɛhowaa pum chiɛɛliaŋ bɛɛlaŋ ni. Mɛɛ chuaa hoo che mi yuŋgoo hoo kɔ bii nyɛdiaa chaaŋaa ndaa laalaŋnda yɔŋ nda wo, mbo dimi aa, “Naa bɛɛ te naa Kolonaa hoo chuu dɔɔ pɛ, ŋ cho simnɔŋ Seiyaa Chɛhowaa kanifuule, a buulaŋ bɔɔ a puaapiliaa a ndepiliaa ndaa a teleŋ kala kalaa hoo.” Mi pɔnɔ ndɔ nyuna ndu aa, “Mɛɛ le maŋ bɔlɔŋ ŋ cho simnɔŋ Sei Chɛhowaa ni?” Mbo muli aa, “Kpo, o cho le keŋ te, kɛ maŋ bɔlɔŋ muŋ chɔm kaala kpeekpeiyo.”

 Toolula ŋ cho yɔŋgoo laŋ la cho tosaa ni mi Seiyaa Chɛhowaa wa tiuwo ba le puaapiliaa a ndepiliaa ndaa malaa a teleŋ naa Kolonaa hoo. Nuwali tau le toolula numndaŋ yɔŋgoo sanaa a nɛila chɔmaala cho o donate.pr418.com. choo laŋ soliŋndo kpeku