Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

WALI TOOLULA NUMNDAŊ LA CHO TOSAA WO

Taŋgulta Tosaŋ Tuupa Mi Naa Kolonaa Huŋndo

Taŋgulta Tosaŋ Tuupa Mi Naa Kolonaa Huŋndo

BƐŊGUFƆNƆƆ 1, 2020

 Iwɔsi o iwɔsi, waŋnda o waalaŋ niŋ sɔla yiŋɔɔ ni. Le hei, ŋ yeema miŋ chɔɔlu Toŋgolaŋ taŋgul le bɔŋaŋndaŋ biyɔɔ, a walta Mɛlɛkalaŋ tosaa. Le batiuwaa hoo sɔlaa, mi Kundala Cho Taŋgultaŋ Chilaŋ o Lɛuwoŋ Chieeŋndo Balɔɔ Silɔ laŋ la tosa kɛɛsiaa le wɔsii 2020. Ndaa yeema ma taŋgul ɔɔ ma bɛɛndiaa fondaŋnda lepiɛilaŋ hiouwɔɔ 2,700 o wɔsi wallo hoo niŋ. a

 Kɛ mi naa Kolonaa tɛɛmbuu kɛɛsiaalaŋ ndaŋ kpou. Le puaapiliaa a ndepiliaa naa mandaa nduyɛ miŋ tol sawala masaa waa dɔu laŋ kɔɔli, mi Kunda Cho Hɔlteŋ le Yaula Naalaŋ Toosiaa o Dialii Kuumbaŋ Choo Ve niŋndo, kuuna wɔ taŋgulta bɔɔbɔɔ chieeŋndo balɔɔ silɔ. Kɛ a koŋ kpou, tuupa mi naa kanduŋ, fondaŋnda lepiɛi la nda taŋgultaŋ a la nda toosiaa o wɔsi naa wallo niŋndaŋ laa hiou 1,700. Le handɔɔ lechoo, fondaŋnda cheleŋnda nda kandu taŋgullo o lɛuwoŋ bɛŋgu nduyɛ ma chii laŋ, laa hiou le 100. Tofawɔ mɛɛ wali taŋgulaa chuu hoo o fondaŋndaŋ la tiɔɔŋ ndo chuu puaapiliaa tɔnɔɔ yɛ.

 Lɛuve Kamɛluŋ. Lɛuvii wa paandu Duaala ve ve i bɔɔ le, nduyɛ wallo pila ndoo yeemaŋ ni le ndi toosiaa. Kunda Cho Hɔlteŋ le Yaula Naalaŋ Toosiaa Wo ndoo yeema le ndi toosiaa. Kɛ mɛɛ nda tuu nyɛsɔlaa yeemaŋ le wallo hoo wo, ma cha maa fondaa cho o sɔvɛ le bɔnɔ bɛndu waa lende le. Ma tuu le lɛŋndeŋ piondɔɔ ma taŋgul chiɛi sɛnɛiyo, ɔɔ ma pendu chiɛi paandoo ma bɛɛndiaa ndu mɛɛ nda yeema yɛ. Kɛ tuulaŋ kpou la sim te.

 Mɛɛ nda wa kɛɛsiaalaŋ ndaŋ tosaa, mi puaapiliaa tuɛi maa masaleŋ le yeema nɛiyo toosiaa Duaala baluaŋndo. Nduyɛ, o Toŋgo Naŋ Bii Bɔŋaŋnda Bɛndaŋ Ndo opum ikɛi nɛiyo hoo cho ni. Nɛiyo hoo wa tosa mi fondaa ndoo kumbiŋ, nduyɛ mi masaleŋ lee hiŋ a nyɛm cheleŋndoŋ mɛɛ mɛŋndaŋ a yiŋnde chɛnɛwɛileŋ le cho naa yɛ. Nyɔɔŋ muŋ kpeekpei lɛuve ndii yeema ni. Le hei, mi Dialii Kuumbaŋ Choo Ve chɛl le lɛŋnde toŋgoo hoo le tiŋ soliŋndo kpeku le lɛuve taŋgullo.

Puaapiliaa a ndepiliaa cho wallo le fonda hiviaa cho landaŋ a lɛuve wo taŋgullo

 Mi Seiyaa Chɛhowaa, a wanaa taŋgulaa nda pendu wa tosa wallo latulu le chiɛiyo hoo taŋgullo. Mi hei tosa ma keleŋa chii nduyɛ a pisi nyɛsɔlaa bɔɔ le. Nyɛsɔlaa nda kɛsi le taŋgul kalaa wo chuu pɛŋ te. Mbo lo dalalaŋ miiliɔŋndaŋ hiouwɔɔ la tiɔɔŋ. Mɛɛ yuŋgoo Bɛtɛɛl hiou o fonda sɛnɛi nda taŋgul hoo wo, o viu bɛɛ le mi naa Kolonaa huŋ.

Puaapiliaa a ndepiliaa cho lɛuve Kamɛluŋ taŋgullo. A chii fɛŋ lɛuve Kamɛluŋ taŋgul malaŋ naa Kolonaa huŋ

 Bɛtɛlaitiiyaa cho Kamɛluŋ nda sɔla niŋ naa hiniaa sɔviaa, nduyɛ a cho wali ndaa tueiyɔɔ yeela. A che lɛuve hei maa ke fula Chɛhowa o ba wo i cho ni. Mi pɔnɔɔ a lanɔ pilɛ dimi aa: “Ŋ yeema miŋ chɔɔlu yoomuaŋ dɔwɔɔ o wallo hoo niŋ, le chɔmndo mɛɛ kpɛ kioo hoo cho nyɛ sɔvɛ le naa yɛ.”

Puaapiliaa a ndepiliaa kandu fɛŋ wallo tosaa o chiɛi nda sɛnɛiyo niŋ malaŋ naa Kolonaa huŋ

 Kunda hivi Tocholaba ve o Mɛsiko niŋ mbo wa landaŋ a lɛuve wo. Le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ, o lɛuve Cɛntilua Amɛlika, Mɛsiko ikɛi kunda hivi Tocholaba ve wo wa ni. Kɛ naa nda dimi suɛi maŋgalɛi hei kpeekpeiya cho Altamilano a Las Makalitas ni. Kɛ chɔŋ o fondaa hoo kɔ naa nda wa ndi hivioo wa, tiŋndo ndoo wa le kilolaŋ 1,000 ɔɔ mɛɛliilaŋ 620. Mi hei paaliaŋ wanaa hiviaa tau kanifuule, o wa ikala le ma tuei mɛɛ suɛi maŋgalɛi hei cho niŋ dimiŋndo yɛ. Nduyɛ lɛuve bɛɛ, o wa ikala le ma saaluŋ puaapiliaa a ndepiliaa o fonda koŋ niŋ le suɛi maŋgalɛi hei hivioo ɔɔ le diomndaŋ chuaa.

Puaapiliaa a ndepiliaa cho malaa le fonda hiviaa cho landaŋ a lɛuve wo toosiaa

 Le sabulaŋ ndaŋ, mi Kunda Poonyiaa o Dialii Kuumbaŋ Choo Ve kɛɛsiaa le ma yɔŋ kunda hiviaa naa nda dimi Tocholaba ve wa. Le batiuwaa hoo sɔlaa, mi lɛuve kɛɛsiaa le ma pendu chiɛiyo, okoŋ ma toosiaa ndu mɛɛ nda yeema yɛ. Hei wa nyɛsɔlaa manda mbo hiau chiɛiyo taŋgullo ɔɔ chiɛiyo chuaa ma wa paawaa.

 Mi wana hiviaa opilɛ chɔm tɔnɔ o sɔla o kɛɛsiaa hoo niŋndo. Mbo dimi aa: “O wɔsila tɔ la ya tosa wali hiviaa o lɛuve laŋ bɛŋgu, paale pilɛ bɛɛ I seeluŋ yuŋgu dimi suɛi nii maŋgalɛiyo o fonda hiviaa ikɛi le. Suŋ suŋ niŋ, fonda naa hiviaa cho naa waŋnda dimi Tocholaba ve wa. Lepaa o lepaa, miŋ suukaŋ puɛɛ naa wanaa dimi suɛi maŋgalɛi heiya. Hei tosa niŋ mi pɛɛku diomnda sɛnɛilaŋ nduyɛ, I tosa niŋ hiouwɔɔ lachioo tau o wali nuu niŋ.”

Chiɛi nda pendu le Tocholaba ve hivioo wo. Mɛɛ o wa paandu yɛ a mɛɛ o cho niŋ suŋ suŋ yɛ.

Walta naŋ tuu le tosaa o Wɔsi Naa Wallo niŋ ndaŋ, wɔsi 2021

 Te sɔɔŋ bɛnda pɛ o wɔsi naa wallo hoo niŋ, fondaŋnda hiviaa laŋ a fondaŋnda naŋ tosa sukuula Baabuiyo laŋ 75 naŋ tuu le taŋgullo ni. Taŋgulta cheleŋ la nɔ mi la hiou lachi o lɛuwoŋ ŋɔmaa bɛŋgu. A taŋgul sɛnɛi naŋ nɔ le kandɔɔ o fondaŋ nda leboltaŋ Luamapo Niu Yɔk wo. Ŋ nɔ vɛlɛ le fondalaŋ toosiaa le lɛuve Achɛntina a hei Itali hivioo loŋ. O fulawɔ o hei kɔɔli, Toŋgola leMasala sɛnɛilaŋ hiouwɔɔ 1,000 yeemaŋ ni. La naŋ nɔ le siŋgaa laŋ la hiou 6,000. Nduyɛ la naŋ nɔ le toosiaa laŋ la cho le 4,000.

 Kuɛɛ nyɛsɔlaa cho yɛ fulaa le chiɛilaŋ ndaŋ kpou taŋgullo a laŋ bɛɛndiaa? Nyɛ Ŋgɔɔ Lasalo Kɔŋsales dimi wo muli nyunaa hoo. O cho wana pilɛ o Wanaa Chua Chilaŋ o Lɛuve Cɛntilua Amɛlika Wa tɛɛŋ. Mɛɛ nda wa suukaŋndo le fondaa piondɔɔ le suɛi maŋgalɛi Tocholaba ve hivioo, mbo dimi aa: “O tanda lɛuvii nɛi niŋ, ŋ nɔ nyɛsɔlaa bɔɔ le. Te puaapiliaa naa chieeŋndo balɔɔ silɔ ndaa mala naa le, ŋ ve nɔla fondaŋnda hiviaa laŋ taŋgul le sɔɔŋ maŋgalaŋ puaapiliaa naa dimi woŋ te. Toolula puaapiliaa naa chieeŋndo balɔɔ silɔ tosa ni miŋ yɔŋ wanaa hiviaa o fondaŋnda nda dimi sɔɔŋ ndaŋ maŋgalaŋ ndo. Ŋ mel puaapiliaa naa chieeŋndo balɔɔ silɔ balikaa le toolula ndalaŋ a kɔllo kpou.” A tonya, taŋgulta cho laŋ tosaŋndo laŋ la chɔm maa, toolula nya cho yɔŋgoo le walta naŋ cho tosaa o chieeŋndo choo kpou laŋ la cho kpekoo solioo nyɛkɛndɛi. Mi wanaa bɔɔbɔɔ yɔŋgu toolulaŋ ndaŋ o donate.pr418.com.

a Kundala Cho Taŋgultaŋ Chilaŋ Ndaŋ, la tuu toŋgola leMasala nɔ le taŋgulɔŋndo o lɛuwuŋ ndaŋ bɛŋgulaŋ nduyɛ ma wa laŋ taŋgullo. Kunda Cho Tagultaŋ Chilaŋ o Chieeŋndo Choo Kpou o Fondaŋ Nda Leboltaŋ Ndo cho kɛɛsiaa taŋgulta nɔ fɛŋ mi la tosaŋ ndaŋ, a mɛɛ la nɔ mi la tosaŋ yɛ.