Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Chɛhowa Cho Wanaa Nduaa Nɛi Yoomoo Chɔmndo

Chɛhowa Cho Wanaa Nduaa Nɛi Yoomoo Chɔmndo

“Nɛiyo cho hoo ni. La kɔ lechoo.”—AISAYA 30:​21.

CHONDOŊ: 65, 48

1, 2. (a) Sila kuɛɛ ndoo piŋi yɛ yoomula bɔɔbɔɔ? (Tofa fotueiyo o peeleŋ ndeŋ choo.) (b) Nɛi chɔmaa kuɛɛ wanaa Mɛlɛkaa nɔ yɛ le yoomula ndalaŋ piŋioo?

“CHUM, TOFA, YAŊ NILAŊ.” Diomndaŋ ndaŋ la cho la poonyiaa le wɔsilaŋ hiouwɔɔ 100 o naa waŋnda taŋ o nɛi teeniiyo choo o Nɔt Amɛlika niŋnda. Le sabu yɛɛ? Le halikpeŋ teeniiyo kundu mɔmbiltaŋ teleŋ la wa nɛi teeniiyo taŋɔɔ wo le. Nilaŋ yaŋɔɔ o poonyiaa waa naa piŋi niŋ yoomula wanaa bɔɔbɔɔ.

2 Chɛhowa tosa nyɛ bɛnda mbo hiau poonyiaa dimul koŋ waŋnda le kpundɔɔ kpakpalaa wo. O cho wanaa nduaa nɛi chɔmaa kioo le halikpeŋ ma sɔla yoomu fafɛɛŋndo nduyɛ ma fula o kpundɛlaŋ niŋ. Chɛhowa cho ko maa wana mandaa ŋsaa kaalaa o chɔm saa nduaa nɛiyo nduyɛ mbo sila nda le kpundɔɔ kpakpalaa wo.—Nuawɔ Aisaya 30:​20, 21.

CHƐHOWA CHO WANAA NDUAA NƐIYO CHƆMNDO LE LƆƆLƆƆ

3. Vɛɛ yuŋgule wanachioo looku yɛ wa o nɛi piɔmndo choo?

3 Chɔŋ o yoomu wanachioo kandɔŋndo, mi Chɛhowa yɔŋgu waŋchieeya silalaŋ ɔɔ nɛila chɔmaala nda nɔ ma tol kɔɔli laŋ. Le tamaseliiyo, o kpeloo Idɛŋ niŋ, mi Chɛhowa yɔŋgu sila ndoo mala yuŋgule wanachioo le yoomu fafɛɛŋndo sɔlaa nduyɛ mbo wa a kɔl kɛndɛ wo. (Chɛnɛsee 2:​15-17) Kɛ mi Adama nda Ifi kɛɛ nɛi chɔmaa Finya nda kaalaa. Mi Ifi yaŋ nilaŋ o sila ndoo fula kɛuwo o sondo wo, nduyɛ mi Adama ndu yaŋ laa ndɔ nilaŋ. Yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo? Mi nda ŋiɔɔŋ kpou sɔla nyɛpalaa, nduyɛ ma wu a tiindaŋ lepɛŋndo. Vɛlɛ le nila kalula ndalaŋ, mi waŋchieeya kpou wa o nɛi yaa naa o piɔmndo wo choo.

4. (a) Le yɛɛ nɛi chɔmaa cheleŋ ndoo yeemaŋ yɛ mɛɛ Piɔɔ Mɛŋma Koŋgi Bɛnduaŋ hiou? (b) Vɛɛ sawa sɛnɛi Mɛlɛka ndoo dɔu a visioŋ dioo okɔɔ wo chɔm yɛ yiyaŋ ndɔɔ?

4 Mi Mɛlɛka ke Nuuwa nɛi chɔmaa le yoomulaŋ piŋioo. Mɛɛ Piɔɔ Mɛŋma Koŋgi Bɛnduaŋ hiou, mi Chɛhowa ke waŋchieeya sawaa maa a dia koowaŋ ɔɔ ma kol maŋ te. Le sabu yɛɛ? Chɛhowa ndoo nɔ mbo dimul waŋchieeya le visioŋ dioo. Le siŋgaŋ sɛnɛiyo hoo, ndoo nɔ mbo ke nda nɛi chɔmaa sɛnɛiyo a visioŋ dioo okɔɔ. Mbo dimul ndaa aa, “Kɛ nduyɛ, la dia visioo o nya soli fɛɛŋ kooma nduaaŋ te wo le.” (Chɛnɛsee 9:​1-4) Sawaa hoo pɛɛku naa yiyaŋ Mɛlɛkaa a yoomoo okɔɔ, o ndupila yɔŋgu wo. Ndu cho Wana Toosiaa nyɔɔŋ ndo ni, nduyɛ ndu ke naa yoomoo ni. Lelaŋ, o nɔ dioo le sawalaŋ dɔuwɔɔ a yoomoo okɔɔ. Le tamaseliiyo, mbo duau sawaa maa waŋchieeya nɔ ma dii chaaŋ nda wanachioo le. Mɛlɛka che yoomoo a koowaŋ nyɛ sɔvɛ bɛndu, nduyɛ wana o wana dii pɛ chaaŋ ndɔ wanachioo, ɔɔ mbo soliŋ koowaŋ kpeku o nɛi wɔɔŋndo choo, nyɛpalaa o tuisi ndu choo ni.—Chɛnɛsee 9:​5, 6.

5. Yɛɛ naŋ cho yɛ hunɔɔ yaasiaa, nduyɛ le yɛɛ?

5 Mɛɛ palɛi Nuuwa ve i hiou, mi Chɛhowa hiau lachi a waŋchieeya nɛi chɔmaa kioo. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho chɔ tamaseliilaŋ lapum a mɛɛ ndoo ke nda nɛi chɔmaa yɛ. Sondoo miŋgioo o tamaseliilaŋ ndaŋ choo, cho naa mala miŋ tosa kɛɛsiaa le nɛi chɔmaa Chɛhowaa tolɔɔ kɔɔli le luɛiyɔɔ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ.

NƐI CHƆMAA SƐNƐIYO LE KAALE SƐNƐILEŊ

6. Le yɛɛ ndoo bɛnda yɛ le mi wanaa Mɛlɛkaa diikuŋ sawala Mɛlɛka ndoo ke Muuselaŋ, nduyɛ kaa yɛɛ Isɔluɛiya ndaa nɔ yɛ ma chɔm?

6 O palɛi Muuse ve niŋ, mi Chɛhowa ke wanaa nduaa nɛi chɔmaa walaŋndo a kaa nda nɔ kuee ma chɔmndo okɔɔ vɛlɛ a piɛileŋ. Le sabu yɛɛ? Le mɛɛ sɔɔŋ muŋ siŋgaŋ vɛlɛ yɛ. Le wɔsilaŋ hiouwɔɔ kɛmɔɔ lediiŋ, Isɔluɛiya wa o chɛleŋ niŋ Ichipi. Wanaa nda wa tɛɛŋnda wa waŋvilɛiya, piɔmnda, a nyɛm cheleŋ ke Mɛlɛka le bɛɛ le woŋ piɛiyo. Mɛɛ Mɛlɛka soli wanaa nduaa o chɛleŋ niŋ Ichipi, ndaa nɔ ma sɔla nɛi chɔmaa sɛnɛiyo. Ndaa nɔ ma simnuŋ kaale cho Sawa Chɛhowaa tolɔɔ kɔɔli leŋ. Yaulaŋ lapum la dimi maa diom maHibuluiyo le “sawaa” chiɛɛliaŋ a diomndaŋ ndaŋ “nɛi chɔmaa” a “silaa.” Mi Sawaa hoo manda Isɔluɛiya le kiɔɔ balaŋ lueiyo o kaa nɔɔlɛiyo niŋ, a kaaŋii lachoowɛi wa o lɛŋii balu nda ve niŋndo. Mɛɛ Isɔluɛiya yaŋ Mɛlɛka nilaŋ, mbo duau nda sala. Mɛɛ nda kɛɛ ndu nilaŋ yaŋɔɔ, mi nyɛpalaa wɔɔŋ wɔɔŋndo tual nda choo.—Nuawɔ Ditɔnɔmii 28:​1, 2, 15.

7. (a) Tɛɛsiaawɔ le sabu Chɛhowa ke wanaa nduaa nɛi chɔmaa wo. (b) Vɛɛ Sawaa wa yɛ Isɔluɛiya pɔɔ lehɔl?

7 Nɛi chɔmaa sɛnɛiyo ndoo yeemaŋ vɛlɛ le sabu cheleŋ. Mi Sawaa bɛɛndiaa Isɔluɛiya le suɛi tɔɔma bɛnduei o sabu Chɛhowaa niŋ. Ndi cho ni, le hunɔɔ Mɛsayanɔɔ, Chiisu Kiliti. Mi Sawaa loonuŋ Isɔluɛiya maa wanaa lahakiaa nda wa ni. Mbo mala nda vɛlɛ le sinaa maa ndaa yeema wana baŋaa, koŋ cho ni, sala soliaŋ walaŋndo, o nɔla mbo wɔɔsuu hakilaŋ fo wo. (Kaleesiaŋnda 3:​19; Hibuluiya 10:​1-10) Le handɔɔ lechoo, mi Sawaa manda pulale yuŋgu Mɛsayanɔɔ cho fula lechoo leŋ nduyɛ mbo mala Isɔluɛiya le ma sina ndu te o hiŋ pɛ. A tonya, le Isɔluɛiya waa pɔɔ “lehɔl” Sawa koŋ wa ni, haa mi Kiliti hiŋ.—Kaleesiaŋnda 3:​23, 24.

8. Le yɛɛ sawala mandaalaŋ o Sawa Muusioo niŋ nɔ yɛ mi la chɔm naa nɛiyo?

8 Maa ŋKilisiɔŋ, naa bɛɛ sɔla tɔnɔɔ o nɛi chɔmaa Chɛhowa yɔŋgu o Sawa koŋ niŋndo. O nɛi kuɛɛ choo? Ŋ nɔ miŋ chum nduyɛ miŋ tofa o sawala mandaala Sawaa hoo tɔlnuŋ choo laŋ. Mi che bɛɛ naa ŋ cho lɛ o sawala laŋ bɛŋgu le, kɛ ŋ nɔla miŋ tiindaŋndo o la bɔɔbɔɔ niŋ le Chɛhowa piɛiyo lɔɔlɔɔ o yoomu naa niŋ. Mbo tosa ma poonyiaa sawalaŋ ndaŋ o Baabuiyo niŋ halikpeŋ miŋ pɛɛku nyɛ o laŋ niŋ, le mi sawala mandaala ndɔlaŋ la chɔm naa nɛiyo, nduyɛ le miŋ mel Chiisu balikaa le naa pɛɛkoo nyɛ sɔvɛ bɛndu hiou Sawa koŋndo. Yaŋ nilaŋ o nyɛ Chiisu dimi wo, “A dimul nya aa, ‘Wana suunda a lanɔ pila kɛlɛŋgaa pɔnɔ pila le.’ Kɛ, ya ya, I cho nya niko dimullo maa o cho wɔ suundaa le, kɛ, wana o wana a tofa wana lanɔɔ pɛ, mbo lo o koŋ kɔɔli, ma del kɔl le hinilaŋ a ndu pɛ, mɛɛ sawa dimi maa wana suunda a lanɔ pila le wo, mɛɛ a chii ndu tɛɛmbuu o kɔl niŋ.” Lelaŋ o cho ko hiniei tosaa a waŋndo kɛsɛ le naŋ nɔ miŋ kpakpala le, kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ soliŋ yiyaŋndaŋ a yeemaŋ ihini nɔɔlɛiyoŋ o kɔl po.—Maatiu 5:​27, 28.

9. Ɔɔ sɔɔŋ sɛnɛi tosa nɛi chɔmaa sɛnɛi Mɛlɛkaa nyɛ sɔvɛ wo?

9 Mɛɛ Chiisu hiŋ maa Mɛsayanɔ, mi Chɛhowa yɔŋgu sawala sɛnɛila laa tɛɛsiaa tau le sabu ndoo hiŋndo okɔɔ. Le yɛɛ hei ndii yeemaŋ yɛ? O wɔsi 33 ve niŋ mi Chɛhowa kɛɛ kaaleŋ Isɔluɛi, mbo hɛli kunda leKilisiɔŋndo le ma simnuŋ wanaa ndɔ. Lelaŋ, mi sɔɔŋ siŋgaŋ vɛlɛ le wanaa Mɛlɛkaa.

NƐI CHƆMAA LE ISƆLUƐI MƐLƐKAA

10. Le yɛɛ ndaa ke yɛ kunda leKilisiɔŋndo sawala sɛnɛilaŋ, nduyɛ vɛɛ sawalaŋ ndaŋ la wa yɛ teŋgeŋ a la ndaa ke Isɔluɛiya laŋ?

10 Mi Chɛhowa ke Isɔluɛiya Sawa Muusioo le nda pɛɛkoo mɛɛ kelala ndalaŋ laa nɔ mi la wa yɛ nduyɛ a mɛɛ ndaa nɔ ma piɛi ndu yɛ. Chɔŋ a wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ, o cho kaaleŋ lepilɛ le wanaa Mɛlɛkaa wa lɛ le, kɛ o kaala yɛ yɛlaŋ niŋ a o kɔɔlima yɛ yiaŋ niŋ ndaa fula ni. Nduyɛ ma sɔla veelɔŋndo aa Isɔluɛi Mɛlɛkaa. Ma kila kunda leKilisiɔŋndo nduyɛ a wa niŋ o kpema sɛnɛiyo bɛŋgu. Mi Chɛhowa ke nda nɛi chɔmaa sɛnɛiyo a mɛɛ kelala ndalaŋ laa nɔ mi la wa yɛ nduyɛ a mɛɛ ndaa nɔ ma piɛi ndu yɛ. A tonya, “Mɛlɛka hɛli ŋwaŋnda chiee le. Wana o wana piɛi ndu pɛ, mbo wa sakpo o kelala ndɔlaŋ niŋ pɛ, o yɔŋ bɛɛ aa lɛŋnde cheleŋ o fula ni, ndu Mɛlɛka chua ni maa wana ndɔ.” (Walta Wanaa Chiisuaa 10:​34, 35) ‘Nyɛ o nyɛ Kiliti dimul nda le tosaa,’ ndu nda cho niŋ tosaa ni. Koŋ cho ni, sawala mandaala cho la poonyiaa o kɔltaŋ niŋndaŋ, o cho la wa la poonyiaa o poutaŋ choo laŋ te. Sawaa hoo cho Kilisiɔŋnda nɛiyo chɔmndo, mbo wa nda tɔnɔɔ kioo ba o ba fee nda wa.—Kaleesiaŋnda 6:​2.

11. Sɔɔŋ sala tiɔɔŋ kuɛɛ piiliaŋ yɛ Kilisiɔŋnda le tosaa ‘nyɛ o nyɛ Kiliti dimul nda le tosaa’?

11 Mi Isɔluɛi Mɛlɛkaa sɔla tɔnɔɔ tau o nɛi chɔmaa Chɛhowa ke nda o Chiisu niŋ sanaa wo. Tuupa mi Chiisu yii kpema sɛnɛiyo, mbo duau sawala sɔvɛlaŋ la tiɔɔŋ. Opilɛ wa a wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ okɔɔ ni. Opilɔɔ wa a mɛɛ Kilisiɔŋnda nɔ ma biyaŋ vellaa velle yɛ. Le Kilisiɔŋnda kpou sawalaŋ ndaŋ la wa ni. Lelaŋ, le naa kpou la cho hau ni, o yɔŋ bɛɛ mi tiindaŋ naa wa le waa achal lefafɛɛŋ o choo choo niŋ ɔɔ o lɛŋndeŋ choo.

12. Yɛɛ sɛnɛi ndoo wa yɛ a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo okɔɔ?

12 O sindɔɔ niŋ, waŋnda o kaalaŋ niŋ kpou, Isɔluɛi ndaa huŋ ni le Chɛhowa piɛiyo. (Masaa Bɛnduaa Tasiaa 8:​41-43) Kɛ okoŋ kɔɔli, mi Chiisu ke naa sawaa o Maatiu 28:​19, 20 niŋ. (Nuawɔ.) Mi Chiisu dimul buɛiyaa nduaa maa a “kɔ” o ŋwaŋnda chiee lo kpou. (Naapila piimiaa ndu diki diki ni.) A Pɛŋtikɔɔsi o wɔsi 33 ve niŋ, mi Chɛhowa chɔm maa o yeema mi yooŋgu kɛndɔɔ dimiŋ o chieeŋndo choo kpou. O paale leŋ choo, waŋnda le 120 o kunda sɛnɛi koŋ niŋ nyina Mɛlɛkaa tol choo ni. Nduyɛ ma kandu suɛi o sɔɔŋ maŋgalaŋ yɛ yɛ Chuuwa a wanaa ve ŋChuule wa ndaa dimi woŋ niŋ. (Walta Wanaa Chiisuaa 2:​4-11) Vɛlɛ, mi tandaa pɛŋgɛlaŋ le suɛi o Sameeliaŋnda lo. O wɔsi 36 nde niŋ vɛlɛ, mi tanda dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ chɔɔlu pɛŋgɛlaŋ o wanaa ve ŋChuu le wa lo, a ndaa sɔla hivi chiɛi kɔɔli le wa. Hoo chɔm ni maa Kilisiɔŋnda ndaa nɔ ma kɔ dimi yooŋgu kɛndɔɔ o wana o wana lo o chieeŋndo choo kpou!

13, 14. (a) Yɛɛ yeemaŋ yɛ o “sawa sɛnɛi” Chiisu dɔu wo niŋ? (b) Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi Chiisu kɛsul naa wo niŋ?

13 Mi Chiisu duau vɛlɛ “sawa sɛnɛi” yo a mɛɛ naŋ nɔ miŋ bii puaapiliaa a ndepiliaa naa yɛ. (Nuawɔ Chɔŋ 13:​34, 35.) Ŋ nɔ miŋ chɔm nda kaalaa lepaa o lepaa. Kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ chɛl le yoomula naalaŋ yɔŋgoo le nda. Suɛi waa naa ve sindɛ o Sawa Muusioo niŋ te.—Maatiu 22:​39; Chɔŋ Tasoo 3:​16.

14 Chiisu kɛsi tamasi bɛndoo ni le kaala waa naa chɔmndo a kɔl ndɔɔ kpou. Ndoo kaala bɔɔ buɛiyaa nduaa, nyɛ koŋ o yɔŋguŋ a kɔllo wulee mbo wu le nda ni. Nduyɛ o yeema mi wana o wana cho ndu tolɔɔ kɔɔli tosa nyɛ pilɛ koŋ kpe. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ biunuŋ kpɔkɔsilaŋ nduyɛ miŋ vi pɛŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa.—Tɛsaloniaŋ Tasoo 2:8.

NƐI CHƆMAA LE HAU A O CHILAŊ NIŊ

15, 16. Sɔɔŋ sɛnɛi kuɛɛ naŋ nɔ yɛ niŋ hau, nduyɛ vɛɛ Mɛlɛka cho yɛ naa nɛi chɔmaa kioo?

15 Chiisu yulu “buɛi cho sakpo, nduyɛ, mbo wa buɛi kɔl kalu wo” iso le mbo wa buɛiyaa nduaa “nyɛ diaa nda nɔ le sɔlaa wo kioo o teleŋ nda nɔ le nyɛ diaa dioo wo.” (Maatiu 24:​45-47) Nyɛdiaa hoo sim le nɛi chɔmaa sɔvɛ Mɛlɛka ke wanaa nduaa wo a teleŋ sɔɔŋ siŋgaŋndo. Vɛɛ sɔɔŋ siŋgaŋ yɛ o teleŋ naa hoo niŋ?

16 O “palɛi mɛɛlɛi” niŋ naŋ cho ni, nduyɛ nyɛpalaa bɛndu yɔŋnuŋndɔ kani bɛɛ le wo cho suŋ hunɔɔ. (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​1; Maki 13:​19) Nduyɛ, a soli Setana a nyinaa nduaa wɔɔŋnda o choo choo niŋ ma viɔl nda o chieeŋndo choo kpɔl. A cho tuŋ waŋchieeya nyɛpalaa tuisioo choo. (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 12:​9, 12) Le handɔɔ lechoo, ŋ cho sawa Chiisu dɔu wo diikɔŋndo le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o chieeŋndo choo kpou o wanaa bɔɔbɔɔ lo vɛlɛ a o sɔɔŋ maŋgalaa bɔɔbɔɔ niŋ mbo hiau maa paandu!

17, 18. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ che nɛi chɔmaa sɛnɛi naŋ cho sɔlaa wo?

17 Kɔɔna Chɛhowaa cho naa hau wolɔɔla waltaŋ kioo tau le naa malaa o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ. A cho laŋ pa kpekoo soliŋndo? O bɔŋaŋnda naala leKilisiɔŋndaŋ, miŋ sɔla nɛi chɔmaa a mɛɛ naŋ looku miŋ soliŋ wolɔɔla waltaŋ ndaŋ kpeku nyɛkɛndɛi yɛ. A cho pa nɛila chɔmaalaŋ ndaŋ chɔɔ maa o Mɛlɛka lo la fula ni?

18 Le miŋ sɔla sala Mɛlɛkaa, ŋ nɔ miŋ yaŋ nilaŋ o nɛila chɔmaala o cho naa kioo o kunda leKilisiɔŋndo niŋndaŋ kpou. Te ŋ diikuŋ pɛ suŋ suŋ, i cho wa tɛtɛlɛ le miŋ diikuŋ nɛi chɔmaa nda cho naa ke a teleŋ “nyɛ palaa” bɛndoo wo, teleŋ chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋ Setanaa cho tambei sɔla wo. (Maatiu 24:​21) Te keŋ i hiou pɛ fokpi, nɛi chɔmaa sɛnɛiyo cho yeemaŋ le yoomoo o chieeŋ sɛnɛi sakpo Setana hui lɛ niŋ waŋchieeya le wo niŋ.

O chieeŋ sɛnɛiyo niŋ, ŋ cho yaula sɛnɛilaŋ sɔla le naa nɛi chɔmaa sɛnɛiyo kioo le waa yoomu o Kpele Hɛnɛkiɔɔ niŋ (Pɛlta 19, 20)

19, 20. Yaula kuɛɛ cho yɛ wa la kumbiaa nduyɛ a fulamakɔɔli kuɛɛ?

19 O teleŋ Muuse wo niŋ, nɛi chɔmaa sɛnɛiyo ndoo yeemaŋ le Isɔluɛiya. Le hei, mi Mɛlɛka ke nda Sawalaŋ. Okoŋ kɔɔli, kunda leKilisiɔŋndo ndoo nɔ mbo tosa ‘nyɛ o nyɛ Kiliti dimul nda le tosaa.’ Lende koni, Baabuiyo dimul naa maa o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ, ŋ cho sɔla yaula sɛnɛilaŋ a nɛi chɔmaa sɛnɛiyo. (Nuawɔ Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 20:​12.) Kɛlɛŋgaa yaula sɛnɛilaŋ ndaŋ la cho tɛɛsiaa sawala Chɛhowa cho waŋchieeya ke o teleŋ koŋ niŋndo. Te waŋnda kpou, a wanaa cho fulasɛiniŋndo sɔla wa pɛɛku pɛ sawalaŋ ndaŋ, a cho tiuba ma sina nyɛ Mɛlɛka yeema nda ma tosa wo. Yaula sɛnɛilaŋ ndaŋ la cho naa mala miŋ chɔɔlu pɛɛku a yiyaŋ Chɛhowaa okɔɔ. Ŋ cho vɛlɛ Baabuiyo biyɔɔ bila nyɛkɛndɛi. Lelaŋ, o Kpele Hɛnɛkiɔɔ niŋ ŋ cho kaaliaŋ vellaa velle nduyɛ miŋ keŋnaŋ bɛɛleŋ. (Aisaya 26:​9) Yiyaŋndɔ mɛɛ kpɛ naŋ pɛɛku niŋ, nduyɛ miŋ pɛɛku acheleŋnda o nɛi chɔmaa Masaa Chiisu Kilitioo bɛŋgu yɛ!

20 Te ŋ tol pɛ nɛi chɔmaa cho o poonyiaa o yaulaŋ ndaŋ niŋndo kɔɔli, nduyɛ miŋ chɔm lolechoo wo o Chɛhowa lo teleŋ tofa mɛɛlaa cho wa wo, o cho diola “wanaa nɔ le waa yoomu wa . . . poonyiaa o yaula laŋ niŋ” le fɛɛŋ a fɛɛŋ. Ŋ nɔla miŋ sɔla yoomu lefafɛɛŋndo! Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ CHUM le miŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ le sinaa nyɛ o dimi wo, miŋ TOFA le sinaa nyɛ o sim le naa wo, nduyɛ miŋ YAŊ NILAŊ le diikɔŋndo nɛi chɔmaa Mɛlɛkaa suŋ suŋ. Te ŋ tosa pɛ sɔɔŋ muŋ, ŋ cho pioŋɔɔ sɔla a teleŋ nyɛpalaa bɛndoo, nduyɛ ŋ cho pɛɛku Chɛhowa Mɛlɛka naa kaalaa taasi bɛndoo tueiyɔɔ yeela lefafɛɛŋ.—Ikilisiaatii 3:​11; Luomaŋnda 11:​33.