Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Feleŋguaa Vɛɛ Nya Bɛɛndiaŋ yɛ le Yiŋɔɔ?

Feleŋguaa Vɛɛ Nya Bɛɛndiaŋ yɛ le Yiŋɔɔ?

“Oo Mɛlɛka nuu, I hini bɔɔ kɔl le nyɛ ŋ hɛnaŋndo tosaa.”​—SAM 40:8.

CHONDOŊ: 51, 58

1, 2. (a) Tɛɛsiaawɔ le sabu yiŋɔɔ cho kpeleŋ sɔvɛ bɛndu wo. (b) Yɛɛ waŋndo nɔ yɛ mbo kɛsiŋ o kɔl tuupa mbo sɔla yiŋɔɔ, nduyɛ le yɛɛ?

BAA feleŋgɔnɔ yeema yiŋɔɔ wo ŋ cho ni? Te lende i cho ni, mɛɛ bɛɛle bɛŋndeŋ pila ŋ sɔla naa ni. A mɛɛ naŋ pɛɛku o buŋgɛi naŋ hiou ve niŋ yɛ, yiŋɔɔ cho suɛi lamamɔɔ le. O chɔm acheleŋnda maa a chua buŋgɛi sɔvɛi Chɛhowa o hɔl, koŋ sim ni maa, a chua buŋgɛi ndu o hɔl le ndu piɛiyo lefafɛɛŋ, nduyɛ maa hɛnaŋ ndɔɔ tosaa cho nyɛ sɔvɛ bɛndoo o yoomu numndo niŋ ni. Le mɛɛ buŋgɛi ŋ chua hei Mɛlɛka o hɔlle cho suɛi lamamɔɔ le yɛ, lelaŋ, a nɔ fɛŋ ma simnuŋ kaasoŋnɔɔ nyɛkɛndɛi o Mɛlɛka piɛiyo niŋ malaŋ ŋ yiŋ. Numpila nɔ ni ma chɔm yeemɛi keŋ, nduyɛ ma sina nyɛ yɔŋgɔŋndo o Mɛlɛka lo simndo.

2 Kɛlɛŋgaa ma yiyaŋ dɔɔ maa a bɛɛndiaŋ ndɔ le yiŋɔɔ le. Te koŋ te, ma yiyaŋ maa a bɛɛndiaŋ le yiŋɔɔ, kɛ mi wanaa velu numnda dimul num maa a nɔ ma chumndɔ nyɛ pɔmbɔ le ma chɔɔlu sulɔɔ nduyɛ ma chɔɔlu taasioo sɔla o yoomoo niŋ. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa? Tambu kɔl te. Kɛ, soliŋ teleŋndo hoo kpeku le hiouwɔɔ lachioo tosaa. O hei niŋ, a cho suŋ suiliŋ ma sɔla yiŋɔɔ. A keŋ o kɔl, a kɛsi kpeleŋndaŋ o nɛilaŋ la yaa choo. (1) nyɛ ŋ laalaŋndo, (2) kaala numndaŋ, (3) balika melaa numndo.

NYƐ Ŋ LAALAŊNDO

3, 4. Yɛɛ feleŋguaa pɛɛku yɛ o tamasi Timoti wo niŋ?

3 Yiyaŋndɔ mɛɛ ŋ cho nyunalaŋ ndaŋ muli yɛ. Le yɛɛ ya laalaŋ yɛ maa Mɛlɛka cho achal? Le yɛɛ ya laalaŋ yɛ maa o Mɛlɛka lo Baabuiyo chɛŋ ni? Le yɛɛ ya nɔ yɛ mi diikuŋ sawala Mɛlɛkalaŋ kɛ I tul kaalaŋ o chieeŋndo niŋ kɔɔli le? Nyunalaŋ ndaŋ la mala num ma tol sila Pɔɔl yɔŋgu wo kɔɔli. Ndu cho ni, “La sina nyɛ Mɛlɛka hɛnaŋ ndo, koŋ cho ni mi la sina suɛi cho suɛi kɛndɛi ndu o hɔl le tosaa ve.” (Luomaŋnda 12:​2, naapila piimiaa ndu diki diki ni) Le yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa keŋ?

4 Tamaselii Timoti wo nɔla mbo mala num. Ndoo sina Diom Mɛlɛkaa nyɛkɛndɛi kanifuule, kala ndɔ a mama ndɔ pɛɛku ndu Diom Mɛlɛkaa ni. Kɛ, mi Pɔɔl dimul Timoti aa, “Tonya nda pɛɛku num ndo a laalaŋ bɛndu ŋ laalaŋ ndo, hiou lachi a sisilaŋ lechoo nyɛ kɛndɛ yi.” (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​14, 15, naapila piimiaa ndu diki diki ni) Diomndo hoo “laalaŋ” sim ni, “le laalaŋndo nduyɛ ma chɛl tonyaa a nyɔɔ pum okɔɔ.” Lelaŋ, Timoti ndoo nɔ mbo laalaŋ maa Diom Mɛlɛkaa niŋ wana saaluŋ tonyaa ni. Mbo chɛl ndu, o cho le mɛɛ kala ndɔ a mama ndɔ dimul ndu yɛ le. Kɛ, le mɛɛ o yiyaŋ o nyɛ o pɛɛku wo choo nduyɛ mbo laalaŋ ndu yɛ.—Nuawɔ Tɛsaloniaŋ Tasoo 5:​21.

5, 6. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le ma keleŋa “mɛɛndaŋ nyɛ kɛndɛ kɛndɛi” teleŋ ŋ cho wɔ o pɔmbɔ wo?

5 Num yɛ? Kɛlɛŋgaa a sina niŋ tonyaa le teleŋ vilɛi. Te lende i cho ni, mɛɛ tosa ndi maa kpeleŋ le ma yiyaŋ a sabula tosa ma laalaŋ ndaŋ okɔɔ. Koŋ cho num mala ma kindi tiindaŋ numndo nduyɛ ma kpakpala kɛɛsiaala wɔɔŋnda chaaŋaa numnda kindila num le tosaa laŋ, yiyaŋ chieeŋndo, ɔɔ yiyaŋnda numnda iwanachieeya laŋ.

6 Te a pɛɛku pɛ le ma “mɛɛndaŋ nyɛ kɛndɛ kɛndɛi” teleŋ ŋ cho wɔ feleŋgɔnɔ wo, a nɔla ma muli nyunala chaaŋaa numnda nyuna num ndaŋ mɛɛ laŋ la cho naa yɛ, ‘Vɛɛ ŋ looku yɛ sina kɛsɛ maa Mɛlɛka cho? Te Mɛlɛka kaala naa pɛ, le yɛɛ o chɛllɛ mi nyɛpalaa wa? Vɛɛ Mɛlɛka ndu wa yɛ o nɔ kandɔŋ te?’ Te a bɛɛndiaŋ pɛ, nyunalaŋ ndaŋ la dou num kiisaŋ o kɔl te, kɛ la cho num nyindɔɔ ma chɔɔlu Baabuiyo pɛɛku.

7-9. Tɛɛsiaawɔ mɛɛ nyɛm cho o Intanɛtiiyo choo le pɛɛkoo woŋ mɛɛ “What Does the Bible Teach? cho naa yɛ, mala num le mi laalaŋ numndo kendu yɛ.

7 Pɛɛkɔŋ ipilayaa tosaa nyɛkɛndɛ kɛndɛi mala num ma muli nyunalaŋ, ma soliŋ kiisaŋndaŋ o kɔl, nduyɛ ma kindi laalaŋ numndo. (Walta Wanaa Chiisuaa 17:​11) Ŋ nɔ yaulaŋ tau la mala num le keŋ tosaa wo. A bɔɔbɔɔ sɔla niŋ hau malaa o yauwo hoo pɛɛkoo niŋ, “The Origin of Life—Five Questions Worth Asking” (Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie) a “Is There a Creator Who Cares About You?” (Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous?) Nduyɛ feleŋguaa bɔɔbɔɔ tuei niŋ sɔɔŋ lebolluŋ huŋ muŋ o jw.org choo woŋ yeela. Ipilɛ cho ni, “What Does the Bible Really Teach?” (Qu’enseigne réellement la Bible?) A saaluŋ ndi o “BIBLE TEACHINGS” (LA BIBLE ET VOUS). Nyɔɔŋ muŋ cho maa nɛi chɔmaa, nduyɛ ŋ mala num le ma kindi laalaŋ numndo a nyɛ cho o Baabuiyo niŋndo okɔɔ.

8 Sukuunɔ Baabuiyo ŋ cho ni. Lelaŋ, a sina niŋ dɔɔ mulilaŋ le nyunalaŋ lapum o yaulaŋ ndaŋ niŋ. Kɛ a laalaŋ pa kɛsɛ a mulila numndaŋ? Yaulaŋ ndaŋ la cho num mala ma yiyaŋ nyɛkɛndɛi a bolii Baabui bɔɔbɔɔ okɔɔ. Nduyɛ okoŋ kɔɔli, i cho num dɛɛniaa ma poonyiaa sabula ŋ laalaŋ ndaŋ. Koŋ cho num mala ma sina mɛɛ ŋ tɛɛsiaa sɔɔŋ ŋ laalaŋ ndoŋ o wanaa cheleŋnda lo yɛ. Tofa o tɛɛŋgii nɛi le suɛi lebolle hei “What Does the Bible Really Teach?” (Qu’enseigne réellement la Bible?) Te a saaluŋ ndi pɛ, soliŋ ndi kpeku le pɛɛkɔŋ ipilayaa. I cho num mala ma kindi laalaŋ numndo.

9 Numpila nɔ ma laalaŋ kɛsɛ maa tonyaa cho hoo ni. Hoo cho num mala ma bɛɛndiaŋ le yiŋɔɔ. Mi ndepilɛnɔ feleŋgɔnɔ pilɛ dimi aa, “Tuupa mi kɛɛsiaa le yiŋɔɔ sɔlaa, mi pɛɛku Baabuiyo nduyɛ mi cha maa tonyaa cho hoo ni. Nduyɛ lepaa o lepaa, laalaŋ koŋ wa hiouwɔɔ lachi a kaloo.”

KAALA NUMNDAŊ

10. Le yɛɛ kaala Kilisiɔŋnɔ yiŋ niŋndo nɔ yɛ mi la chɛlaŋ a laalaŋ ndɔɔ?

10 Baabuiyo dimi aa, “Wana dimi hoo maa o dɔu tiindaŋndo o Kiliti niŋ ndo, kɛ nduyɛ o tosa sɔɔŋ chɔm maa o cho wana waa lende le wo, tiindaŋ waa lende ndu nyɛ fondoo fuu o cho ni.” (Chemisi 2:​17) Te laalaŋ numndo kendu pɛ poŋ, a nɔla ma chɔm ndu o kaala numndaŋ niŋ. O hei niŋ, a cho tosa nyɛ Baabuiyo dimi wo maa, “kaala nyalaŋ la wa niko maa wanaa cho a yɔŋgaŋ o Mɛlɛka lo kpou.”—Nuawɔ Pitɛ Diiŋ Ndɔɔ 3:​11, 12.

11. Tɛɛsiaawɔ nyɛ dimioo hoo “kaala nyalaŋ” o simndo.

11 Yɛɛ dimioo hoo “kaala nyalaŋ” o sim yɛ? Te kaala numndaŋ la wa pɛ la kɛndɛ, mɛɛ a cho o diandaa walaŋ o kaa niŋ. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a paŋguŋ ŋɔmpum laŋga hiou woŋ okɔɔ. Mɛɛ tɔɔndaŋndo komal num le suɛi wɔɔŋnde tosaa, num oo yiyaŋ pa nyɛkɛndɛi le sinaa nyɛ cho o kɛndɔɔ a o wɔɔŋndo wo? (Hibuluiya 5:​14) Baa a loonuŋ niŋ pa a teleŋnda chaaŋaa numnda wa num tɔɔndaŋndo le iwɔɔŋnde tosaa wo? Baa a cho pa tamasi kɛndɔɔ kɛsioo le acheleŋnda o sukuu? A cho pa lo o laalaŋ numndo choo le Chɛhowa, ɔɔ kindiŋndo ŋ cho ni le waa maa chaaŋaa numnda o sukuu halikpeŋ a mam num te? (Pitɛ Tasoo 4:​3, 4) A tonya, wana o wana cho walaŋ te. Teleŋndaŋ lapum, wanaa piɛi niŋ Chɛhowa le wɔsila bɔɔbɔɔ wa bɛɛ mi siɔmbulaŋ la wa nda nduyɛ ma che ndi ikala kala le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o acheleŋnda lo. Kɛ wana yɔŋguŋ o Mɛlɛka lo wo wa a kɔl kɛndɛ le mɛɛ o cho Chɛhowɛinɔɔ yɛ. O chɔm ndi o kaa ndɔ diandaa walaŋndo niŋ.

12. Ɔɔ sɔɔŋ chɔm maa a cho ‘o yɔŋgaŋ o Mɛlɛka lo kpou’ wo ŋpum, nduyɛ vɛɛ ŋ che yɛ muŋ?

12 Yɛɛ dimioo hoo “wanaa cho a yɔŋgaŋ o Mɛlɛka lo kpou” wa sim yɛ? Koŋ cho ni, walta ŋ tosa o kundaa niŋndaŋ, mɛɛ kɔlaŋ o bɔŋaŋnda leKilisiɔŋndaŋ, a wali pollo tosaa cho naa yɛ. Kɛ la chɔm vɛlɛ walta ŋ tosa wanaa cheleŋ chi le laŋ, mɛɛ piɛileŋ o Chɛhowa lo cho naa yɛ a pɛɛkɔŋ ipilayaa. Wana yɔŋgu yoomu ndɔɔ o Chɛhowa lo wo yiyaŋ naa maa wolɔɔla lusulɛilaŋ te waltaŋ ndaŋ la cho le. Mbo yiyaŋ mɛɛ Masaa Deeve yiyaŋ yɛ aa, “Oo Mɛlɛka nuu, I hini bɔɔ kɔl le nyɛ ŋ hɛnaŋndo tosaa. I kɛsiŋ sawala numndaŋ o hɔl.”—Sam 40:​8.

13, 14. Kɛɛsiaala yɛɛ mala yɛ num ma wa ‘o yɔŋgaŋ o Mɛlɛka lo kpou,’ nduyɛ tɔnɔɔ yɛɛ feleŋguaa apum sɔla yɛ o kɛɛsiaalaŋ ndaŋ niŋ?

13 Le ma kɛsi kpeleŋndaŋ, nyunalaŋ la cho le ma yiyaŋ a laŋ okɔɔ nduyɛ ma poonyiaa mulilaŋ le nyunalaŋ ndaŋ o yau choo. Laŋ la cho ni, “A yɛɛ okɔɔ kpeekpei ŋ piɛi yɛ, nduyɛ yɛɛ piɛile numndeŋ le chɔm yɛ a kaala ŋ nɔ le Chɛhowa wo okɔɔ? A kua pa o wali pollo niŋ mi wanaa velu numnda kue bɛɛ le?” A poonyiaa vɛlɛ kpeleŋ kɛ kɛ ŋ yeema kɛsioo a piɛileŋ okɔɔ, pɛɛkɔŋ ipilayaa, a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo.

14 Feleŋguaa bɔɔbɔɔ a tuu le yiŋɔɔ wa sɔla niŋ tɔnɔɔ le kpeleŋnda ndalaŋ poonyiaa. Mi ndepilɛnɔɔ diolaŋ Tilda tɛɛsiaa maa mi ndoo poonyiaa a kpeleŋnda ndɔlaŋ okɔɔ. O nɛiyo hoo choo, mbo nɔla kpeleŋnda ndɔlaŋ komallo. Mɛɛ wɔsioo opilɛ hiou okoŋ kɔɔli, mbo suiliŋ le yiŋɔɔ. Mi puaapilɛnɔɔ diolaŋ Patiliki bɛɛ sɔla ba tiuwaa waa lende. Mbo dimi aa, “Yaa sina niŋ kpeleŋnda nilaŋ. Kɛ poonyiaa laŋ mala ya ni mi kindiŋ kpoke le laŋ komallo.”

Baa a cho pa hiouwɔɔ lachi a Chɛhowa piɛiyo, o yɔŋ bɛɛ mi wanaa veelu numnda piɛi ndu le? (Tofa pɛl 15)

15. Tɛɛsiaawɔ le sabu yɔŋgɔŋndo nɔ mbo wa kɛɛsiaa wana pilaa wo.

15 Nyuna cheleŋ ŋ nɔ vɛlɛ ma kɛsiŋ o kɔl lo cho hoo ni, “A piɛi niŋ pa Chɛhowa o yɔŋ bɛɛ mi wanaa velu numnda a chaaŋaa numnda mal ndu piɛiyo?” Te a yɔŋgu pɛ yoomu numndo o Chɛhowa lo ma sɔla yiŋɔɔ, a cho chaŋyɛi numnde tosa nya ndu. Lelaŋ, a wa pɛ nyɛ tosa le Chɛhowa, tiindaŋ wanaa velu numnda ɔɔ wana cheleŋ te. Kaala numndaŋ a yɔŋgɔŋ numndo o Mɛlɛka lo kpou chɔm maa o tonyaa niŋ ŋ cho ni, nduyɛ maa a yeema ma tol sawala Mɛlɛkalaŋ kɔɔli. A cho suŋ suiliŋ le ma sɔla yiŋɔɔ.

BALIKA MELAA

16, 17. (a) Yɛɛ nyindu yɛ waŋndo le mbo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ? (b) A yɛɛ ŋ tuu yɛ balika melaa le sala baŋaa?

16 Paale pilɛ, mi po sina Sawala Muuselaŋ nyɛkɛndɛiyo nyuna Chiisu aa, “O sawala Mɛlɛkalaŋ niŋ kinɛi, ɔɔ sawa hiou kpou wo?” Mi Chiisu mulul ndu aa, “Kaala Chɛhowa Mɛlɛka numndo a kɔl numndo, a yoomu numndo, a yiyaŋ numndo kpou.” (Maatiu 22:​35-37, NW) Mi Chiisu tɛɛsiaa maa kaalaa le Chɛhowa cho sabu waŋndo yiŋ mbo simnuŋ Kilisiɔŋnɔɔ wo ni. Nɛiyo opilɛ o ŋ kindi kaala numndo le Chɛhowa wo cho yiyaŋndo nyɛkɛndɛi a sala baŋaa okɔɔ ni, ke sɔvɛ bɛndu Mɛlɛka ke waŋchieeya wo. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 5:​14, 15; Chɔŋ Tasoo 4:​9, 19.) Te a tosa pɛ keŋ, a cho balika melaa chɔm le ke sɔvɛ bɛndu koŋ.

17 Ŋ tɛɛsiaa balika melaa ŋ chɔm le sala baŋaa wo o nɛiyo hoo choo. Yiyaŋndɔ maa a cho loo o peelo okoŋ mi waŋndo huŋ soli num. A kuaŋnuŋ pa lende ma kɔ siŋgaŋ, okoŋ ma puɛɛnuŋ a nyɛ wana koŋ tosal numndo? Sako! Lɔɔlɔɔ a cho wa yiyaŋndo a wana piŋi koŋ yoomu numndo wo okɔɔ! Mɛɛ lende koni, ŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa a Chiisu balikaa lɔɔlɔɔ le ke sala baŋaa koŋ. Nda yoomula naalaŋ la cho o ba ni! Nda soli naa o hakioo niŋ a piɔmndo ni. Le mɛɛ nda kaala naa yɛ, ŋ nɔ tiindaŋndo le waa o Kpele Hɛnɛkiɔɔ niŋ o lɛŋndeŋ choo!

18, 19. (a) Le yɛɛ siooŋii nɔ mii bii num le ma wa le Chɛhowa le? (b) Vɛɛ Chɛhowa piɛiyo tosa yɛ yoomu numndo o sɔvɛ?

18 A nɔ pa balika melaa le nyɛ Chɛhowa tosal numndo? Te o wa pɛ lende, mɛɛ yɔŋgɔŋndo a yiŋɔɔ cho nyɛ sɔvɛ ŋ nɔ ma tosa wo ni. Yɔŋgɔŋ numndo o Mɛlɛka lo chɔm maa a chua buŋgɛi ndu o hɔl maa a cho hɛnaŋ ndɔɔ tosa lefafɛɛŋ. Sioonde nɔ pa mii bii num le buŋgɛi waa naa chuaa? Ɛ ɛ! Chɛhowa yeema nyɛ cho o kɛndɔɔ le numndo, o cho fanda wanaa cho hɛnaŋ ndɔɔ tosaa wa. (Hibuluiya 11:​6) Te a yɔŋgu pɛ yoomu numndo o Mɛlɛka lo ma sɔla yiŋɔɔ, yoomu numndo cho labɛɛ tambu le, kɛ, o cho simnɔŋ o kɛndɛ kɛndɛ! Mi puaapilɛnɔ wɔsila 24 ndoo yiŋ teleŋ o wa kpɛdɛ wo dimi aa, “Te yaa chum pɛ tei mi yaa simnuŋ kpasu, I wa sinapɛŋgoo sɔla tau tau. Kɛ kɛɛsiaa ya tosa mi yɔŋguŋ o Chɛhowa lo wo manda ya ni I tul kiltaŋ nyɛm chieeŋndoŋ kɔɔli le.”

19 Chɛhowa yeema nyɛ cho o kɛndɛ kɛndɛ wo le num. Kɛ Setana ndu, wana ikaayioo o cho ni nduyɛ o buulaŋ a num te. Te a tol ndu pɛ kɔɔli, o cho num nyɛ o nyɛ kɛndɛ tosal te. Vɛɛ o looku yɛ mbo ke num nyɛ o nɔ o ba le wo? O nɔ yooŋgu kɛndɛ le, nduyɛ o nɔ tiindaŋ o tiindaŋ te. Chila wɔɔŋndaŋ kinɛi o nɔla ni mbo ke num kanifuule, chila laŋ o nɔ le sɔlaa ni!—Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 20:​10.

20. Yɛɛ feleŋgɔnɔɔ nɔ yɛ mbo tosa le hiouwɔɔ lachioo tosaa le mbo yɔŋguŋ o Mɛlɛka lo nduyɛ mbo sɔla yiŋɔɔ? (Tofa vɛlɛ kɔfoo hoo “Le Num Malaa Ma Tosa Hiouwɔɔ Lachioo.”)

20 Yoomu numndo yɔŋgoo o Chɛhowa lo cho kɛɛsiaa kɛndɛ ŋ tosa mbo hiau kɛɛsiaa kɛ kɛ wo ni. A bɛɛndiaŋ pa le keŋ tosaa? Te a bɛɛndiaŋ pɛ, mɛɛ siooŋii bii num le buŋgɛi keŋ chuaa le. Kɛ te a yiyaŋ pɛ maa a bɛɛndiaŋ ndɔ le, mɛɛ soliŋ kɛɛsiaala cho o buŋgɛi hei niŋndaŋ kpeku le tosaa hiouwɔɔ lachioo. Mi Pɔɔl dimul puaapiliaa o Filipai niŋ le ma wa hiouwɔɔ lachioo tosaa. (Filipiaŋnda 3:​16) Te a tol pɛ sila koŋ kɔɔli, a cho suŋ yeema le yoomu numndo yɔŋgoo o Chɛhowa lo nduyɛ ma yiŋ.