Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 22

Tosa Hiouwɔɔ Lachioo o Pɛɛkɔŋ Num iPilayaa Niŋ!

Tosa Hiouwɔɔ Lachioo o Pɛɛkɔŋ Num iPilayaa Niŋ!

“La . . . hɛli suɛi hiou bɛnda kpou le tosaa ve.”—FILIPI. 1:​10.

CHONDII 35 “La Hɛli Suɛi Hiou Bɛnda Kpou le Tosaa Ve”

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Le yɛɛ apum nɔla yɛ pɛɛkoo le?

WALLO kalaŋ yeemaŋ hau ni le o diaa sɔlaa o paaleŋ niŋ. Mi puaapiliaa naa bɔɔbɔɔ niilu wallo kpɛŋ le halikpeŋ ma ke yuŋgula ndalaŋ nyɛm nda hau ba woŋ. Wanaa cheleŋnda cho vɛlɛ a hɔbɛi a buli tiŋnda vilɛilaŋ le kɔlaŋ wallo tosaa lepaa o lepaa wa. A bɔɔbɔɔ cho walta kala kalalaŋ tosaa le halikpeŋ ma sɔla nyɛm nda hau ba woŋ. Te paaleŋ le del pɛ, puaapiliaa a ndepiliaa haa wa niŋ a saŋgɛi yɔkɔɔ! Ma yeema le pɛɛkoo kɛ le mɛɛ saŋgaa wa nda o dialloŋ niŋ yɛ, a nɔla le.

2. Teleŋ kuɛɛ ŋ pɛɛku yɛ?

2 Mɛɛ mɛɛ la wa, naa kpou miŋ nuuviaa teleŋndo le Diom Mɛlɛkaa vɛlɛ a yaula naalaŋ pɛɛkoo. Le miŋ sɔla yoomu fafɛɛŋndo nduyɛ miŋ nɔ chaŋyɛi a Chɛhowa, mɛɛ miŋ wa hei tosaa. (1 Timo. 4:​15) Lepaa o lepaa, mi apum chɛŋ idii puŋ teleŋ nyɔɔ wa doŋdoŋndo le pɛɛkoo nduyɛ a teleŋ koŋ, a nɔla ma yiyaŋ nyɛkɛndɛi. Mi apum chua teleŋ biŋgi le pɛɛkoo vɛlɛ a yiyaŋndo o fondaŋ yololiɔɔ te a chii pɛ wallo a paale delaa leŋ.

3-4. Yɛlɛmiaala kuɛɛ Dialii Kuumbaŋ Choo Ve tosa yɛ, nduyɛ le yɛɛ?

3 A laalaŋ niŋ kɛsi maa, i cho suɛi sɔvɛ le miŋ nuuviaa teleŋndo le pɛɛkoo. Kɛ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ pɛɛku? Naapum, ma dimi aa, ‘nyɔɔŋ cho bɔɔ le pɛɛkoo. I chii muŋ pɛɛku le.’ Mi a bɔɔbɔɔ kindiŋ le nyɛm mala naa miŋ pɛɛku a Mɛlɛka okɔɔ woŋ pɛɛkoo kpou. Kɛ mii wa ikala le puaapiliaa apum le keŋ tosaa. Dialii Kuumbaŋ Choo Ve sina a hei okɔɔ. Le saboo hoo nda kɛɛsiaa ni ma kialu yaula nda toosiaa laŋ lechoo a nyɛm nda handu o intanɛtiiyo choo woŋ ŋtiŋ.

4 Le taamaseliiyo, ŋ soli lɛ Yau iWɔsi Seiyaa Chɛhowaa le, kanifuule, sɔɔŋ yɔŋnaŋ ke naa kɔl dɛɛniaa woŋ cho tau o jw.org® vɛlɛ a pɛl Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowa® fula ipaŋgu o ipaŋgu wo choo. Nduyɛ, bɛmbɔɔ leyaa kpe Bandu Mɛŋgɛlaa cho le wana o wana wo vɛlɛ a yau “Tiondoo!” fula o wɔsioo niŋ ni. O cho le miŋ sɔla teleŋndo tau le sɔɔŋ cheleŋndoŋ tosaa le yɛlɛmiaalaŋ ndaŋ la tosaŋ te, kɛ le miŋ “hɛli suɛi hiou bɛnda kpou le tosaa ve.” (Filipi. 1:​10) Ŋ yaasiaŋndɔ mɛɛ ŋ kɛsi sɔɔŋ sɔviɔŋ nyɛ tase yɛ, vɛlɛ a mɛɛ ŋ sɔla tɔnɔɔ o pɛɛkɔŋ ipilayaa niŋ yɛ.

HANDU KƆLLO O SƆƆŊ SƆVIƆŊ CHOO

5-6. Yaula kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ pɛɛku nyɛkɛndɛi?

5 Sɔɔŋ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsi nyɛ tase? O kpeekpei niŋ, ŋ nɔ miŋ chua teleŋndo lepaa o lepaa le Diom Mɛlɛkaa pɛɛkoo. A kelu niŋ bolii Baabui naŋ pɛɛku o lɔɔ bɛŋgu le bɔŋaŋndaŋ ndo lechoo, le halikpeŋ miŋ nɔ teleŋndo tau le yiyaŋndo o nyɛ naŋ pɛɛku wo choo nduyɛ miŋ chɔɔlu yaasiaa tosa. Kpeleŋ naa nɔ mbo wa le mi nyɛ naŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo pilaŋ naa kɔltaŋ nduyɛ mbo sɔɔŋguu naa Chɛhowa ikɛi kpɛɛluŋ, kɛ o cho le keleŋaa chiiyo pɛɛkoo le.—Sam 19:​14.

6 Yɛɛ cheleŋ naŋ nɔ yɛ miŋ pɛɛku nyɛkɛndɛi? I cho tonya maa, ŋ nɔ miŋ bɛɛndiaŋ le Pɛɛku Bandu Mɛŋgɛlaa vɛlɛ a Pɛɛku Baabui Kundaa nduyɛ miŋ bɛɛndiaŋ le bɔŋaŋ naŋ bii o lɔɔ tɛɛŋndo. Kɛ, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ wa diomndaŋ veloo o “Tiondoo!” niŋ vɛlɛ a Bandu Mɛŋgɛlaa kɛ kɛ fula pɛ.

7. Baa ŋ nɔ pa miŋ tambu kɔl te o wa pɛ maa ŋ tuiba miŋ pɛɛku buŋgaŋ fula o tɛɛŋgii nɛi vɛlɛ a Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowaa choo kpou woŋ te?

7 Naapum ma chɛl maa ‘tonya i cho ni,’ kɛ ma nyuna wɔ aa, ‘ɔɔ niŋ buŋgaŋ fula o tɛɛŋgii nɛi jw.org vɛlɛ a sɔɔŋ fula o Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowaa choo woŋ? Sɔɔŋ cho tau!’ Tofawɔ taamaseliiyo hoo, ŋ dimi wɔ maa a kuɛ piinduu wo o lɔɔniŋ le yauwo, nduyɛ ma komal lamnda kɛndɛlaŋ la hɔbɛi, baa lamnda ŋ komaltaŋ kpou ŋ cho piondɔɔ ni? Sako bɛɛ! A nɔla ma pendu laŋ kpede le. Mɛɛ lende koni i cho ni. Te o yɔŋ pɛ maa a tiuba ma pɛɛku nyɛm nda cho handɔɔ o intanɛtiiyo choo woŋ kpou le, tambu kɔl le keŋ te. Wou sɛmbɔɔ ma pɛɛku ɔɔ ma tofa vidueila ŋ tiuba laŋ. Ŋ yaasiaŋndɔ niko mɛɛ wana pɛɛku yɛ, nduyɛ a mɛɛ wana tuɛi pɛɛkoo yeela ma sɔla tɔnɔɔ leniŋ yɛ.

SƐMBƆƆ YEEMAŊ NI LE PƐƐKOO

8. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te ŋ wa pɛ Bandu Mɛŋgɛlaa bɛɛndiaa le bɔŋaŋndo, nduyɛ vɛɛ hei tosaa ke yɛ naa tɔnɔɔ?

8 Te a wa pɛɛkoo pɛ, handu kɔllo o diomnda ŋ cho veeloo laŋ choo le ma bii nyɛ ŋ cho pɛɛkoo wo bila nyɛkɛndɛi. O cho ko diomndaŋ veeloo ɔɔ hɔlteŋ keiyo o yauwo choo, okoŋ miŋ kei pulaleŋ o mulioo le cho pɛɛkoo le. Le taamaseliiyo, te a wa pɛ Bandu Mɛŋgɛlaa bɛɛndiaa le bɔŋaŋndo, nyɛ tase ŋ nɔ ma tosa wo cho naa nda dimi aa sɔɔŋ kulloŋ o buŋgɛi hei niŋ nda, tofaa ni. O buŋgɛi kandɔŋndo fondaa hoo wa ni. Te koŋ faŋ pɛ, a tofa vɛlɛ suɛi lebolii buŋgɛi keŋ, sɔɔŋ lebolluŋ pɔmbɔŋ, vɛlɛ a nyunala miiŋgaa choolaŋ. Okoŋ, a kandu niko diomndaŋ veeloo o buŋgɛi niŋ nyɛkɛndɛi. O pɛl o pɛl kandɔŋndo, handu kɔllo o pulale taseleŋ choo kanifuule, leniŋ suɛi kulle wa ni le pɛl koŋ. Pulaleleŋ le cho num mala ma bii bila nyɛ kpeekpei pɛl koŋ cho suɛi a ndu okɔɔ wo. Te a wa pɛ diomndaŋ veeloo o buŋgɛi niŋ, kindiŋ ma sina mɛɛ pɛltaŋ la cho la chɛlaŋ a sɔɔŋ lebolluŋ pɔmbɔŋ yɛ, nduyɛ a mɛɛ ŋ cho ŋ chɛlaŋ a suɛi lebolii buŋgɛi keŋ yɛ. Fondaŋ kɛ kɛ ŋ bii bila le, poonyiaa ndu o yau choo le ma chɔɔlu yaasiaa tosa lechoo nyɛkɛndɛi.

9. (a) Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ handu kɔllo o bolii Baabuiye choo te ŋ wa pɛ Bandu Mɛŋgɛlaa pɛɛkoo le bɔŋaŋndo, nduyɛ vɛɛ naŋ tosa yɛ hei? (b) A mɛɛ Sam 1:​2 dimi yɛ, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ?

9 Bandu Mɛŋgɛlaa naŋ pɛɛku o bɔŋaŋnda naalaŋndo mala naa ni miŋ bii Baabuiyo bila. Lelaŋ, handu kɔllo o bolii Baabuiye choo te ŋ wa pɛ Bandu Mɛŋgɛlaa pɛɛkoo o bɔŋaŋndo taama taama i nda dimi aa nuawɔ ve. Kindiŋ ma che mɛɛ bolii Baabui cho o pɛl koŋ niŋnde cho i chɛlaŋ a nyɛ pɛllo cho suɛi a ndu okɔɔ wo yɛ. Le handɔɔ lechoo, chua teleŋndo ma yiyaŋ o bolii Baabui ŋ veelu diomndaŋ nde choo, nduyɛ ma yiyaŋ mɛɛ ŋ duau ndi o wali niŋ o yoomu numndo niŋ yɛ.—Nuawɔ Sam 1:​2.

Kalaŋ chuauwa, la chɔm chuauwaa nyaa mɛɛ wana pɛɛku yɛ (Tofa pɛl 10) *

10. A mɛɛ Hibuluiya 5:​14 dimi yɛ, le yɛɛ kalaŋ chuauwa nɔ yɛ ma chua teleŋndo le chuauwaa ndaa chɔmndo mɛɛ nda nɔ ma pɛɛku yɛ, vɛlɛ a mɛɛ nda tosa yaasiaa yɛ?

10 I cho tonya maa, kalaŋ chuauwa yeema mi Pɛɛku leYuŋgu nda tosa o lɔɔ o lɔɔ bɛŋgu wo wa nyɛ yeelɛi bɛndu le chuauwaa ndaa. Kɛ o wa bɛɛ lende, o cho ko vidueilaŋ ɔɔ sɔɔŋ tosa mi chuauwaa ndaa wa mamɔɔ woŋ te nda nɔ ma kɛɛsiaa le pɛɛkoo lɔɔlɔɔ le. Mi che bɛɛ a soliŋ pɛl Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowa fula ipaŋgu o ipaŋgu wo kpeku ɔɔ teleŋndaŋ lapum sɔɔŋ cheleŋ mɛɛ dɛndɛ Nuuwa wo taŋgullo cho naa yɛ le Pɛɛku leYuŋgoo tosaa, kɛ a nɔ vɛlɛ ma chɔm chuauwaa ndaa mɛɛ wana pɛɛku yɛ. Le taamaseliiyo, a nɔ ma pɛɛku mɛɛ wana bɛɛndiaŋ le bɔŋaŋndaŋ yɛ, ɔɔ mɛɛ wana tosa yaasiaa o sɔɔŋ komal nda o sukuu woŋ choo yɛ. (Nuawɔ Hibuluiya 5:​14.) Te chuauwaa numnda chua pɛ teleŋndo le pɛɛkoo o bɛɛ, koŋ tosa ma yaŋ nilaŋ nyɛkɛndɛi te a kuɛ pɛ o bɔŋaŋndaŋ, bɔŋaŋnda ibuŋgalaŋ, vɛlɛ a bɔŋaŋnda bɛndaŋ. Hei cho i sɔvɛ kanifuule, o cho ko vidueilaŋ te naŋ kua nuaa o bɔŋaŋndaŋ te. Mɛɛ kpɛ Pɛɛku leYuŋgoo nɔ mbo bandu yɛ tɔlnuŋ o wɔsila chuaa numnda choo, vɛlɛ a mɛɛ nda nɔla ma bii sɔɔŋ bila yɛ.

11. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le miŋ chɔm wanaa naŋ cho Baabuiyo pɛɛkoo wa mɛɛ nda pɛɛku nyɛkɛndɛi a banda yɛ?

11 Wanaa naŋ cho Baabuiyo pɛɛkoo wa bɛɛ, ŋ nɔ miŋ chɔmnda mɛɛ wana pɛɛku yɛ. Te ŋ kandu nda pɛ Baabuiyo pɛɛkoo sɛnɛi, miŋ naŋ kɔl tau te a kei pɛ pulaŋ o mulilaŋ bɛŋgu teleŋ nda wa bɛɛndiaŋndo le pɛɛku Baabuiyo ɔɔ bɔŋaŋndaŋ ndo. Kɛ, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ chɔmnda mɛɛ nda tosa yaasiaa vɛlɛ a pɛɛkɔŋ ipilayaa nyɛkɛndɛi a banda yɛ. Te ŋ tosa hei pɛ, o yɔŋ bɛɛ mi simultaŋ la komal nda, a tiuba ma tosa yaasiaa a banda o yaula naalaŋ niŋ le nɛi chɔmaa, a kue lɛ nyuuniaa wanaa cheleŋ o kundaa niŋ le nyɛ nda nɔ ma tosa wo le.

KƐSI KPELEŊNDAŊ LE PƐƐKOO

12. Kpeleŋnda kuɛɛ naŋ kɛsi yɛ te ŋ wa pɛ pɛɛkoo?

12 Te o yɔŋ pɛ maa a hɛnaŋ a pɛɛkoo le, mbo wa ikala le ma tuei ndu yeela. Kɛ a nɔla ma tuei ndu yeela. Te a kandu pɛ o tasela ndɔ, hiu teleŋndo chua le, nduyɛ mɛɛ ŋ hiau lachi fau a pɛɛkoo, lende ŋ chɔɔlu teleŋndo handɔɔ lechoo o pɔmpɔmbɔ ni. Kɛsi kpeleŋndo te a wa pɛ pɛɛkoo. Kpeleŋ naa kpeekpeiyo nɔ ni mbo wa le Chɛhowa sɔɔŋgoo ikɛi kpɛɛluŋ te ŋ wa pɛ pɛɛkoo. Naapum ŋ kɛsi vɛlɛ kpeleŋndo le yaasiaa tosaa o suɛi waŋndo nyuna naa ve choo, ɔɔ o simul cho naa paaliaŋndo wo choo.

13. (a) Tɛɛsiaawɔ mɛɛ feleŋgɔnɔ cho wɔ kɔlaŋ o sukuuwo suaa a laalaŋ ndɔɔ okɔɔ yɛ. (b) Vɛɛ ŋ duau yɛ sila cho o Kolosiaŋnda 4:​6 niŋndo o wali niŋ?

13 Le taamaseliiyo, baa feleŋgɔnɔ cho wɔ kɔlaŋ o sukuuwo ŋ cho ni? Naapum wanaa nya cho o toŋgo pilɔɔ niŋnda kpou nɔ laalaŋndo maa o cho Mɛlɛka le toosiaa nyɔɔŋ te, a bandɔ ŋ hiŋ ni. Ma yeema le nda chɔmndo o Baabuiyo niŋ maa Mɛlɛka toosiaa nyɔɔŋ kpou ni, kɛ mi siooŋnde wa num le hei tosaa. Pɛɛkɔŋndo yeemaŋ ni le hei tosaa! Nduyɛ te a wa pɛɛkoo pɛ, a nɔ ma tosa sɔɔŋ ŋmuuŋ, (1) kindi tiindaŋ numndo maa Mɛlɛka toosiaa nyɔɔŋ kpou ni nduyɛ (2) ma sina mɛɛ ŋ tɛɛsiaa tonya ŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo nyɛkɛndɛi yɛ. (Luomaŋ. 1:​20; 1 Pitɛ 3:​15) A nɔ fɛŋ ma nyunaŋ aa, ‘Le yɛɛ wanaa naŋ cho o toŋgo pilɔɔ niŋnda laalaŋ yɛ maa o cho Mɛlɛka le toosiaa nyɔɔŋ te? Okoŋ, ma soliŋ yaula naalaŋ kpeku le yaasiaa tosaa nyɛkɛndɛi. Te a tol nɛi chɔmaa hoo kɔɔli pɛ, i cho wa tɛtɛlɛ le tonya ŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo tɛɛsiaa mbo hiau mɛɛ num aa yiyaŋ yɛ. Wanaa bɔɔbɔɔ laalaŋ maa nyɔɔŋ kpou a bandɔ ŋ hiŋ ni kanifuule, wanaa nda nɔ bɛɛleŋ le nda tau wa dimul nda ni maa o cho Mɛlɛka le toosiaa nyɔɔŋ te. Te a saaluŋ pɛ suɛi kulle ipilɛ ɔɔ ŋmuuŋ le nda chɔmndo, a tiuba ma ke wanaa cho tonyaa nuuviaa wa mulila sɔvɛlaŋ le nyunala nda laŋ.—Nuawɔ Kolosiaŋnda 4:​6.

HIOU LACHI A YEEMƐI NƆƆ LE PƐƐKOO

14-16. (a) Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le num malaa ma sina a yau ŋ sina lapi le wo o Baabuiyo niŋ? (b) Soliŋ bolii Baabui cho o pɛllo niŋnde kpeku ma tɛɛsiaa nyɛ mala naa miŋ bii yau Emɔɔsi wo bila nyɛkɛndɛiyo. (Tofa vɛlɛ kɔfoo hoo, “ Yiyaŋ Mɛɛ Sɔɔŋ Dimiŋ o Baaabuiyo Niŋndoŋ Yɔŋnuŋ Yɛ!”)

14 Ŋ dimi wɔ maa yaulaŋ ndaŋ, chɔŋ o yau Hoosiaa wo haaa o yau Malakaiyo opilɛ naŋ nɔ le hunɔɔ pɛɛkoo o bɔŋaŋndo ni, naapum o ŋ sina lapi le wo. Nyɛ tase ŋ nɔ ma tosa wo cho yeemɛi nɔɔ o nyɛ wana ndoo suaa koŋ le Mɛlɛka wo poonyiaa wo niŋ ni. Vɛɛ ŋ tiu yɛ ba le hei tosaa?

15 O tasoo, nyunaŋndɔ aa, ‘Yɛɛ ya sina yɛ a wana poonyiaa yauwo hoo wo okɔɔ? Wana maavɛɛ o wa yɛ, kuɛɛ o wa yɛ ichali, wali yɛɛ ndoo tosa yɛ?’ Sinaa kɔɔlima wana koŋ fula waŋ mala num ma sina le sabu o soliŋ diomndaŋ ɔɔ taamaseliilaŋ lapum kpeku wo. Te a wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, kindiŋ ma sina mɛɛ diomnda o poonyiaalaŋ la chɔm wana suu o wa wo yɛ.

16 Nyɛ cheleŋ mala numndo cho sinaa teleŋ kpeekpei nda poonyiaa yau koŋ ndo ni. Hei wa tɛtɛlɛ te o yɔŋ pɛ ma tofa o New World Translation of the Holy Scriptures niŋ a chii dɔɔ pɛ yau Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ. Le handɔɔ lechoo, a tofa vɛlɛ kɔfu tɛɛsiaa ŋsɔɔ o yauwo hoo niŋ, Yau Mala Naa le Diom Mɛlɛkaa Pɛɛkoo Wo pei 14-17, le chɔɔloo sinaa a wanaa ndaa suaa le Mɛlɛka wa vɛlɛ a masaa waa okɔɔ. Te o yɔŋ pɛ maa yau ŋ cho pɛɛkoo wo a huuluŋ Baabuiyo okɔɔ o cho suɛi ni, o bɛnda ma sina sɔɔŋ wa yɔŋnɔŋndo teleŋ yau koŋ poonyiaŋndo. Kaala wɔɔŋnda kuɛɛ waŋnda wa yɛ tosaa mi Mɛlɛka viam wana ndoo suaa le ndu wo le nda silaa? Nɛɛ yaa wa yɛ achal teleŋ o wa yau koŋ poonyiaa wo? Le sɔɔŋ muŋ kpou sinaa nyɛkɛndɛi, a nɔ ma tosa yaasiaa o bolii Baabui cheleŋ niŋ. Le taamaseliiyo, le sinaa sɔɔŋ wa yɔŋnɔŋndo teleŋ wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo Emɔɔsi wa achallo nyɛkɛndɛi, mɛɛ ma tofa o yau Masaa Bɛnduaa Diiŋ Nduaa vɛlɛ a yau Koloniko Diiŋ Ndɔɔ niŋ. Te a nua pɛ Emɔɔsi 1:​1 o New World Translation of the Holy Scriptures niŋ, a cho chɔ poonyiaa o peeleŋ tɛɛŋ a bolii Baabuiye hei. A tofa vɛlɛ nyɛ Hoosiaa poonyiaa wo, kanifuule ndu bɛɛ wa achal teleŋ Emɔɔsi wa achallo. Sɔɔŋ muŋ kpou mala num ma sina nyɛ wa yɔŋnɔŋndo a teleŋ Emɔɔsi wa achallo.—2 Masaa. 14:​25-28; 2 Kolo. 26:​1-15; Hoosi. 1:​1-11; Emɔɔ. 1:​1.

KƐSI KƆLLO O SƆƆŊ DIMIŊ NDOŊ CHOO

17-18. Soliŋndɔ taamaseliila cho o pɛltaŋ niŋndaŋ kpeku ɔɔ taamaselii numpilaa, le chɔmndɔ mɛɛ kɔllo handɔɔ o sɔɔŋ pɔmpɔmbɔŋ choo mala naa miŋ tuei pɛɛkɔŋ ipilayaa yeela yɛ.

17 Te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, o bɛnda miŋ nɔ yeemɛi tau le nyɛ cho leniŋndo sinaa. Le taamaseliiyo, ŋ dimi wɔ maa a cho diomndaŋ veeloo o Sɛkalaya bolle 12 niŋ, o soo a piɔm Mɛsayanɔɔ okɔɔ wo. (Sɛka. 12:​10) Mɛɛ ŋ fuuluu o sɔɔŋ 12-14, ma veelu diomndaŋ maa “yuŋgu fula o pulale Netaŋ ndeŋ choo wo” cho mɔnɛi biyɔɔ tau ma chaŋ te Mɛsayanɔɔ sɔla pɛ piɔmndo. Tuupa ma hiou lachi a diomndaŋ veeloo, o bɛnda ma sim ndɔ kpɛ ma nyunaŋ aa, ‘Wanayɛi kuɛɛ cho yɛ pulale Netaŋ ndeŋ tɛɛŋ a Mɛsayanɔɔ? Yɛɛ mala yɛ ya le hei sinaa?’ Okoŋ ma kandu niko yaasiaa tosaa. Te a nua pɛ Sɛkalaya 12:​12 o New World Translation of the Holy Scriptures niŋ, a cho chɔ poonyiaa o peeleŋ tɛɛŋ le num chɔmndo Saamiɛɛ Diiŋ Ndɔɔ 5:​13, 14. O bolle Baabuileŋ niŋ ŋ cho sina ni maa Netaŋ po Masaa Deeve wo o wa ni. Bolle Baabuile diiŋ ndɔ leŋ Luku 3:​23, 31, cho num mala ma sina maa Netaŋ finya mama Chiisu wo o wa ni sanaa a Meele. (Tofa “Choosɛ, po Hɛli wo,” sɔɔŋ kulloŋ le pɛɛkoo Luku 3:​23.) Mi nyɔɔ hɛnaŋ num tau le hei sinaa! A sina nyɛ dimiŋ o Baabuiyo niŋndo maa o pulale Deeve leŋ choo Chiisu cho violɔŋ ni. (Maa. 22:​42) Deeve ndoo nɔ puaa ndaa hiou 20, nduyɛ Netaŋ bɛɛ wa nda tɛɛŋ. Le saboo hoo Sɛkalaya dimi ni maa pulale Netaŋ ndeŋ le cho mɔnɛi biyɔɔ tau le piɔm Mɛsayanɔɔ.

18 Tofawɔ vɛlɛ taamasi cheleŋ. O yau Luku wo niŋ, miŋ pɛɛku o bolle taseleŋ niŋ maa mi maalikɛinɔɔ Keebilɛ huŋ naa Meele cha mbo dimul ndu maa o cho hunɔɔ poo violɔɔ. Nduyɛ maa po o cho violɔɔ wo “wa niŋ wana bɛndu, nduyɛ, a veelu ndu niŋ aa, Mɛlɛka Bɛndoo, Po ndɔɔ. Masanɔɔ Mɛlɛka cho tosa mbo wa masaa o foofo Deeve finya ndɔ mamaa choo. O wa niŋ Masa bɛndoo waŋnda Isɔluɛi choo le fɛɛŋ a fɛɛŋ.” (Luku 1:​32, 33) Lepum miŋ kuɛ le kɔllo handɔɔ o nyɛ tase Keebilɛ dimi wo choo maa, Chiisu cho wa “Mɛlɛka Bɛndoo, Po ndɔɔ” ni. Kɛ mi Keebilɛ dimi vɛlɛ maa Chiisu “wa niŋ Masaa.” Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ nyunaŋ aa, vɛɛ Meele ndoo bii yɛ nyɛ Keebilɛ dimi wo bila? Baa Meele ndoo yiyaŋ pa maa Chiisu cho hunɔɔ Masaa Hɛlɔɔ ɔɔ masa cheleŋ o Hɛlɔɔ kɔɔli siŋga o lemasa ni? Te Chiisu ndoo simnuŋ pɛ masaa, mɛɛ kala ndɔ Meele, wa simnɔŋ masaa le waŋlaanduaa nduyɛ mi yuŋgu ndɔɔ kpou ndaa wa o chiɛi lemasaa niŋ. Kɛ nyɛ o nyɛ cho o Baabuiyo niŋ mbo chɔm maa mi Meele nyuna Keebilɛ a hei okɔɔ le. Kɛlɛŋgaa niŋ te, miŋ saaluŋ bɛɛ o Baabuiyo niŋ maa mi Meele nyuna Chiisu le foofo sɔviɔɔ o Masaleŋ choo mɛɛ buɛiyaa Chiisuaa a ŋiɔɔŋ nyuna yɛ. (Maa. 20:​20-23) Sɔɔŋ muŋ kpou pɛɛku naa maa wana tusiaŋndo pila Meele wa ni!

19-20. A mɛɛ Chemisi 1:​22-25 vɛlɛ a 4:​8 dimi yɛ, yɛɛ nɔ yɛ mbo wa kpeleŋnda naalaŋ te ŋ wa pɛ pɛɛkoo?

19 Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa, kpeleŋ naa kpeekpeiyo o Diom Mɛlɛkaa pɛɛkoo niŋ vɛlɛ a yaula naalaŋ cho le Chɛhowa sɔɔŋgoo ikɛi kpɛɛluŋ ni. Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ sina “kaala” naalaŋ vɛlɛ a siŋgaŋnda naŋ nɔ miŋ tosa le Mɛlɛka kɔllo nɛŋioo laŋ. (Nuawɔ Chemisi 1:​22-25; 4:​8.) Teleŋ o teleŋ naŋ chal pɛ le pɛɛkoo, ŋ nɔ miŋ nyuna fɛŋ Chɛhowa o piɛileŋ niŋ le nyina ndɔ diandaa. Ŋ nyɔɔlu ndu le mbo mala naa le tɔnɔɔ sɔlaa o nyɛ naŋ cho pɛɛkoo wo niŋ, nduyɛ miŋ che siŋgaŋnda naŋ nɔ miŋ tosa laŋ.

20 Maa naa kpou kindiŋ miŋ wa maa wanaa laalaŋaa wana ŋchondoo soo haa a nda okɔɔ wa. Mbo dimi aa, “Nda nda, pɛɛkula Mɛlɛka Yaawɛɛ laŋ la hɛnaŋ nda chuaa ni. Idii ni, ichɔl ni, a cho sawala laŋ nuaa o yauwo niŋ, ma yiyaŋ a laŋ. . . . Nyɛ o nyɛ nda tosa naŋɔɔ o naŋ ni.”—Sam 1:​2, 3.

CHONDII 88 Tosa Mi Sina Nɛila Numndaŋ

^ pɛl. 5 Chɛhowa cho kɔɔna ndɔɔ soliŋndo kpeku le naa vidueilaŋ toosial lo le tofaa, a yaulaŋ le pɛɛkoo la hɔbɛi. Buŋgɛi hei cho num mala ma sina mɛɛ wana pɛɛku yɛ, nduyɛ i cho num nɛila ŋ tuɛi pɛɛku numndo yeela laŋ chɔm.

^ pɛl. 61 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Kalaŋ chuauwa cho chuauwaa ndaa chɔmndo mɛɛ wana bɛɛndiaŋ le Pɛɛku Bandu Mɛŋgɛlaa yɛ.

^ pɛl. 63 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔɔ cho yaasiaa tosaa a Emɔɔsi okɔɔ. Wana poonyiaa Baabuiyo Emɔɔsi wa ni. Fotueila cho puaapilɛnɔɔ kɔɔli laŋ la cho chɔmndo nyɛ o cho yiyaŋndo choo wo mɛɛ o chii diomndaŋ veelu.