Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Buŋgɛi Pɛɛkɛi 21

Chɛhowa Cho Num Kpaayaa Ke

Chɛhowa Cho Num Kpaayaa Ke

“Boondii ya nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ Kpaaya Mɛlɛkaa tosa wallo o ya niŋ ni.”—2 KƆLIŊ. 12:​10.

CHONDII 73 Ke Naa Kɔl Sikpaa

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1-2. Simulta kuɛɛ komallɛ Seiyaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ?

MI PƆƆL dɛɛniaa Timoti a Kilisiɔŋnda kpou, le ma tosa wali o wali cho nda o keŋnaŋ maa buɛiyaa Mɛlɛkaa. (2 Timo. 4:​5) Naa kpou nɔ miŋ che sila Pɔɔl ke naa hoo wo o sɔvɛ. Kɛ a koŋ kpou, miŋ sɔla simultaŋ tau o wallo hoo niŋ. Kɔl simulaa pila yeemaŋ puaapiliaa a ndepiliaa apum o ba ni le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. (2 Timo. 4:​2) Le taamaseliiyo, yiyaŋndɔ a puaapiliaa cho o lɛŋii nda kuuna wali naa o tiŋ, ɔɔ kpou wo niŋnda. Mi puaapiliaa haa sina maa te a bii nda pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, a cho nda dɔwɔɔ o chiɛila manyumndaŋ niŋ. Kɛ a koŋ kpou, ma dɔu yoomula ndalaŋ o kpundɔɔ niŋ le hei tosaa.

2 Mi bahawɛila bɔɔbɔɔ komal wanaa Chɛhowaa, la tɛɛmbuu nda kɔllo laŋ. Le taamaseliiyo, mi apum tosa wallo le hawɛila bɔɔbɔɔ, le halikpeŋ ma ke yuŋgula ndalaŋ nyɛm nda hauba woŋ. Ma yeema tosaa tau o wali pollo niŋ o lɔɔ mɛɛlulaŋ, kɛ a nɔ lɛ mayoomu tau le. Mi dialii nɛyɛi a yuuwɛi paaliaŋ a bɔɔbɔɔ a tiu pɛŋ ba le ma fula o la ndalo chiɛi niŋ te. Nduyɛ mi apum yiyaŋ maa a cho wanaa sɔvɛ le. Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Meele * dimi aa: “Te I tambu kɔl pɛ, mi dɔu sɛmbɔɔ tau le yiyaŋnda wɔɔŋndaŋ soliŋndo o kɔl. Mi hei paaliaŋ teleŋ nuu a yoomuma niaŋ le wali pollo tosaa.”

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 Mɛɛ mɛɛ sɔɔŋ wa naa choo, Chɛhowa nɔla mbo ke naa kpaayaa miŋ biunuŋ, nduyɛ miŋ hiou lachi a ndu piɛiyo mɛɛ naŋ tiuba yɛ. Tuupa miŋ yaasiaa mɛɛ Chɛhowa ke naa kpaayaa yɛ okɔɔ, ŋ yaasiaŋndɔ fɛŋ mɛɛ o luei Pɔɔl nda Timoti yoomuaŋ le wali pollo tosaa yɛ, mi che bɛɛ simulta yɛ yɛlaŋ la wa nda komallo.

MI CHƐHOWA KE NAA KPAAYAA LE MIŊ HIOU LACHI A YOOŊGU KƐNDƆƆ DIMIOO

4. Simulta kuɛɛ komallɛ Pɔɔl?

4 Mi simulta bɔɔbɔɔ komal Pɔɔl. Mi waŋnda bii ndu, ma vii vii ndu, nduyɛ ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ. Le hei, ndoo yeema mi Chɛhowa ndoo luei ndu yoomuaŋ. (2 Kɔliŋ. 11:​23-25) Mbo dimi kpendekele maa lepum mi ndoo tambu kɔl tau. (Luomaŋ. 7:​18, 19, 24) Mbo biunuŋ vɛlɛ ‘nyɛ nɛiyaa wa ndu o ŋdial maa iyɔ wo.’ Nduyɛ ndoo yeema mi Mɛlɛka ndoo faŋa ndu nyɛ nɛiyaa koŋ choo.—2 Kɔliŋ. 12:​7, 8.

Yɛɛ mala yɛ Pɔɔl le wali pollo tosaa? (Tofa pɛl 5-6) *

5. Batiuwaa yɛɛ Pɔɔl ndoo sɔla yɛ mi che bɛɛ simulta yɛ yɛlaŋ la wa ndu komallo?

5 Mi Chɛhowa luei Pɔɔl yoomuaŋ le wali pollo tosaa, mi che bɛɛ simultaŋ la wa ndu komallo. Ŋ tofaŋndɔ sɔɔŋ ŋtiŋ ŋ Pɔɔl tosa woŋ. Le taamaseliiyo, mɛɛ o wa o biyɔɔ niŋ Luom o chiɛi o wa paawaa wo niŋ, mbo hiau lachi a wanaa bɛnduaa bii ndu wa vɛlɛ a simlachiaa lepiɛiyaa Chuuwa yooŋgu kɛndɔɔ dimullo. (Walta. 28:​17; Filipi. 4:​21, 22) Nduyɛ mi ndoo dimul vɛlɛ sovɛiyaa ndaa manda chiɛi Masa bɛndoo wa, a wanaa ndaa kua ndu yilɔɔ wa yooŋgu kɛndɔɔ. (Walta. 28:​30, 31; Filipi. 1:​13) A teleŋ pilɛ koŋ kpe, mbo poonyiaa yaula bɔɔbɔɔ, nduyɛ yaulaŋ ndaŋ la cho hau Kilisiɔŋnda malaa. Le handɔɔ lechoo, mi taamasi Pɔɔllo luei Kilisiɔŋaa wa Luom nda yoomuaŋ tau. Nduyɛ mi keŋ tosa mi puaapiliaa simul kɔl “yi le suɛi Mɛlɛkɛi dimioo a yɔŋ isiooŋ te.” (Filipi. 1:​14) Mi che bɛɛ Pɔɔl ndoo tosa tau mɛɛ ndoo yeema yɛ le, kɛ mbo soliŋ teleŋ koŋ kpeku le tosaa mɛɛ ndoo tiuba yɛ. Nduyɛ mi nyɛ o tosa a teleŋ koŋ ndo mala mi “wanaa faŋga faŋga a tuɛi Yooŋgu Kɛndɛ Mɛlɛkaa.”—Filipi. 1:​12.

6. A mɛɛ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​9, 10 dimi yɛ, yɛɛ mala yɛ Pɔɔl mbo hiau lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo?

6 Mi Pɔɔl sina maa kpaaya Chɛhowa ke ndu wo mala ndu ni, mbo tosa sɔɔŋ bɔɔbɔɔ. Mbo dimi maa, ‘boondii ndoo nɔ kpaaya le ve, boondii keŋ kpaaya Mɛlɛkaa ndoo hiau wali tosa o ndu niŋ.’ (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 12:​9, 10.) Mi che bɛɛ ma tusi Pɔɔl nyɛpalaa choo, ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ, nduyɛ mi simulta cheleŋ la komal ndu, kɛ mi Chɛhowa ke ndu kpaayaa sanaa a nyina ndɔ diandaa, le halikpeŋ mbo hiou lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo.

Yɛɛ mala yɛ Timoti le wali pollo tosaa? (Tofa pɛl 7) *

7. Simulta kuɛɛ komallɛ Timoti o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ?

7 Timoti bɛɛ ndoo nɔ mbo tiindaŋ Mɛlɛka le ndu kpaayaa kioo, le halikpeŋ mbo dimi yooŋgu kɛndɔɔ. Mi che bɛɛ o wa feleŋgɔnɔ, kɛ mi ndoo kuɛ nda Pɔɔl misiɔnalueileŋ o tiŋnda vilɛi vilɛilaŋ niŋ. Le handɔɔ lechoo, mi Pɔɔl ndoo vem vɛlɛ ndu le kɔlaŋ kundalaŋ yilɔɔ le halikpeŋ mbo dɛɛniaa puaapiliaa nduaa kɔltaŋ. (1 Kɔliŋ. 4:​17) Naapum mi Timoti yiyaŋ dɔɔ maa o suliŋ te. Lelaŋ mi Pɔɔl dimul ndu aa: “Chɛl mi wana o wana o che num chɔdɔ le mɛɛ ŋ cho chuaambɔ piaandu pɔmbɔ yɛ le.” (1 Timo. 4:​12) Nduyɛ o faŋaŋ okoŋ kɔɔli, teleŋndaŋ lapum mi Timoti ndoo ‘del a naa.’ (1 Timo. 5:​23) Kɛ Timoti ndoo sina maa sanaa a nyina diandaa Chɛhowaa, ndoo tiuba mbo hiou lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo vɛlɛ a puaapiliaa nduaa kɔltaŋ dɛɛniaa.—2 Timo. 1:​7.

MI CHƐHOWA KE NAA KPAAYAA LE MIŊ LO O TIINDAŊ NAA CHOO O YƆŊ BƐƐ MI SIMULTAŊ LA KOMAL NAA

8. Vɛɛ Chɛhowa luei yɛ hau wanaa nduaa yoomuaŋ?

8 Hau, mi Chɛhowa ke wanaa nduaa kpaayaa tau le ma hiou lachi a ndu piɛiyo o laalaŋndo choo. (2 Kɔliŋ. 4:​7) Ŋ yaasiaŋndɔ nɛilaŋ la hiɔɔlu la Chɛhowa soliŋ kpeku le naa yoomuaŋ lueiyo, a naa malaa miŋ lo o tiindaŋ naa choo wo. Laŋ la cho ni, piɛileŋ, Baabuiyo, chaaŋaa naa laalaŋnda a wali pollo.

Mi Chɛhowa ke naa kpaayaa sanaa a piɛileŋ (Tofa pɛl 9)

9. Vɛɛ piɛileŋ le mala yɛ naa?

9 Mi Chɛhowa luei naa yoomuaŋ te ŋ piɛi pɛ o ndu lo. Mi Pɔɔl dɛɛniaa naa o Ɛfisiaŋnda 6:​18 niŋ aa: “La wa Mɛlɛka piɛiyo le teleŋ o teleŋ.” Te ŋ tosa pɛ hei, Mɛlɛka nɔla mbo luei naa yoomuaŋ. Mi Choni, puaapilɛnɔɔ o Boliiviaa niŋ cha mɛɛ hei cho tonya yɛ mɛɛ sɔɔŋ palaŋ bɔɔbɔɔ komal ndu. Mi wanaa velu ndu wa a laa ndɔ del a naa kala kalaa, o teleŋ pilɔɔ bɛŋgu kpe. I ve bɛɛŋ bɛɛŋ Choni o ba le nda mandaa le. Mi kala ndɔ sɔla piɔmndo, nduyɛ mbo chua teleŋ vilɛi tuupa mi laa ndɔ a finya ndɔ siaŋgu. Mɛɛ Choni yiyaŋ a nyɛ yɔŋnuŋ a teleŋ koŋ ndo, mbo dimi aa: “A teleŋ kala kalaa hoo, nyɛ mala ya wo wa bahawɛi kpeekpei wa ya choo wo Chɛhowa chɔmndo o piɛileŋ niŋ ni.” Mi Chɛhowa luei Choni yoomuaŋ le halikpeŋ mbo biunuŋ. Mi Lonad, bɛndu kundaa o Boliiviaa niŋ tuɛi maa, kala ndɔ nɔ naa kaŋsɛiyo. Kɛ paŋgei pilɛ kinɛi okoŋ kɔɔli, mbo sɔla piɔmndo. Yɛɛ mala yɛ ndu mbo biunuŋ? Mbo dimi aa: “Te yaa wa pɛ piɛileŋ o Chɛhowa lo, mi yaa dimul ndu nyɛ o nyɛ cho ya o kɔl vɛlɛ a mɛɛ ya wa sinaŋndo yɛ. Mi sina maa Chɛhowa bii ya bila mbo hiau wana o wana cheleŋ, hali yapila bɛɛ.” Lepum, miŋ yiyaŋ maa ŋ tiuba miŋ biunuŋ bahawɛi cho naa choo wo le. Nduyɛ maa ŋ sina nyɛ kpeekpei naŋ dimul Chɛhowa o piɛileŋ niŋndo le. Kɛ Chɛhowa dimul naa maa naŋ nɔ miŋ piɛi o ndu lo, o yɔŋ bɛɛ miŋ sina diomnda kpeekpeila naŋ soliŋ kpeku le ndu chɔmndo mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ le.—Luomaŋ. 8:​26, 27.

Mi Chɛhowa ke naa kpaayaa sanaa a Baabuiyo, (Tofa pɛl 10)

10. A mɛɛ Hibuluiya 4:​12 dimi yɛ, le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, a yiyaŋndo o nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo choo?

10 Mi Chɛhowa soliŋ Baabuiyo kpeku le naa yoomuaŋ lueiyo. Mi Pɔɔl ndoo pɛɛku Diom Mɛlɛkaa, le halikpeŋ mbo sɔla yoomuaŋ a kɔl dɛɛniaa. Nduyɛ naa bɛɛ nɔ miŋ tosa nyɛ pilɛ koŋ kpe. (Luomaŋ. 15:​4) Te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ nduyɛ miŋ yiyaŋ lechoo, keŋ cho tosa mi Chɛhowa soliŋ nyina ndɔ diandaa kpeku, le naa malaa miŋ bii bila mɛɛ nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo velaŋ a bahawɛi naa yɛ. (Nuawɔ Hibuluiya 4:​12.) Mi Lonad naŋ laŋga soo a ndu okɔɔ wo dimi aa: “I cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ ya veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ ichɔl o ichɔl lɛ. Mi yiyaŋ yiŋgoloŋ a suliŋnda Chɛhowalaŋ okɔɔ vɛlɛ a mɛɛ o bii buɛiyaa nduaa o nɛi kaalaa niŋ yɛ. Mi hei mala ya mi miiŋgu yoomuaŋ sɔla.”

11. Vɛɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ mala yɛ ndepilɛnɔ pilɛ teleŋ o wa a kɔl tambɛiyo wo?

11 Te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ, nduyɛ miŋ yiyaŋ o nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo choo, keŋ mala naa miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a bahawɛi naa okɔɔ. Ŋ tofaŋndɔ mɛɛ hei ndii mala ndepilɛnɔ vii pɔnɔɔ wo yɛ. Mi bɛndu kundaa dimul ndu maa te o veelu pɛ diomndaŋ o yau Choobu wo niŋ, o cho sɔɔŋ sɔvɛ sɔviɔŋ pɛɛku tau. Nduyɛ mɛɛ o veelu diomndaŋ leniŋ, mbo pɛɛsa Choobu o tasela ndɔ le mɛɛ Choobu ndoo nɔ yiyaŋnda wɔɔŋndaŋ yɛ. Mɛɛ o wa yiyaŋndo a bundɛi kalɛi okɔɔ, mbo sila Choobu aa: “Choobu, a nɔ ko ma yiyaŋ a bahawɛila numndaŋ okɔɔ le.” Kɛ o koŋ kɔɔli, mi ndepilɛnɔɔ hoo cha maa nyɛ pilɛ koŋ kpe ndu bɛɛ wa tosaa ni. Mi hei mala ndu mbo siŋga yiyaŋ ndɔɔ, nduyɛ mii luei ndu yoomuaŋ le kɔl tambɛi wa ndu a piɔm pɔnɔ ndɔ wo okɔɔ wo biuwɔŋndo.

Mi Chɛhowa ke naa kpaayaa sanaa a chaaŋaa naa laalaŋnda (Tofa pɛl 12)

12. Vɛɛ Chɛhowa soliŋ yɛ chaaŋaa naa laalaŋnda kpeku le naa yoomuaŋ lueiyo?

12 Mi Chɛhowa soliŋ chaaŋaa naa laalaŋnda kpeku le naa yoomuaŋ lueiyo. Mi Pɔɔl poonyial puaapiliaa a ndepiliaa nduaa maa, yeemɛi wa ndu kpeekpei le nda chɔɔ ma “maaliaŋ vellaa velle.” (Luomaŋ. 1:​11, 12) Meele naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo hɛnaŋ tau le waa puaapiliaa a ndepiliaa nduaa tɛɛŋ. Mbo dimi aa: “Mi Chɛhowa ndoo soliŋ puaapiliaa a ndepiliaa kpeku a ndaa sina bɛɛ a bahawɛila nilaŋ okɔɔ le wa, le ya diomnda kɔl dɛɛniaalaŋ dimullo a ya yaula kɔl dɛɛniaalaŋ poonyiallo. Nduyɛ hei kpeekpei yaa yeema a teleŋ koŋ ni. Mi hei mala ya le waa fɛɛsɛŋ le suɛi o ndepiliaa bahawɛi waa lende komal niŋnda lo. Mi pɛɛku tau o sɔɔŋ ndaŋ yɔŋnaŋndoŋ niŋ. Nduyɛ mi bɛnduaa kundaa ndaa tosa lɔɔlɔɔ mi yaa sinaŋ maa, I cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ.”

13. Vɛɛ naŋ lueinaŋ yɛ yoomuaŋ vellaa velle o bɔŋaŋndaŋ?

13 Fondaŋ kɛndɛ kɛndɛ naŋ dɛɛniaa chaaŋaa naa laalaŋnda kɔltaŋ ndo cho o bɔŋaŋndaŋ ni. Lelaŋ te a kuɛ pɛ o bɔŋaŋndo, kindiŋ le chaaŋaa numnda yoomuaŋ lueiyo sanaa a nda diomnda kɔl dɛɛniaalaŋ dimullo vɛlɛ a nda balikaa mello. Le taamaseliiyo, mɛɛ bɛndu kunda pilɛ diolaŋ Pitɛ kuɛ o bɔŋaŋndo, mbo dimul ndepilɛnɔ pɔnɔ ndɔ cho Chɛhowa piɛi le wo aa: “Ŋ naŋ kɔl le num chɔɔ nya chuauwaa num aa ŋɔmpumnda kpou. Teleŋ o teleŋ ma toosiaa nda nyɛkɛndɛi le hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ.” Mi ndepilɛnɔɔ hoo tusi mɛmiaŋ kpasu kpasu, nduyɛ mbo dimul Pitɛ aa: “Diomnda ŋ dimilaŋ ndaŋ la pilaŋ ya bɔɔ kɔllo. Hei kpeekpei yaa yeema hau tueiyɔɔ ni.”

Mi Chɛhowa ke naa kpaayaa sanaa a wali pollo (Tofa pɛl 14)

14. Vɛɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo mala yɛ naa?

14 Mi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo luei naa yoomuaŋ. Te ŋ chɔm pɛ waŋnda tonya cho o Baabuiyo niŋndo, mi keŋ luei naa yoomuaŋ o yɔŋ bɛɛ ma yeŋ lani le. (Pulɔ. 11:​25) Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Staci chɔm mɛɛ wali pollo luei naa yoomuaŋ yɛ. Mɛɛ wana pilɛ o yuŋgu ndɔɔ niŋ sɔla solioo, mbo tambu kɔllo tau. Nduyɛ mbo nyunaŋ aa: ‘Baa yaa nɔ pa mi chɔɔlu nyɛ tosa le ndu malaa?’ I wa bɔɔ ikala le mi ndoo pɛŋgi yiyaŋndo a suɛi kalɛi okɔɔ. Kɛ yɛɛnɛ mala yɛ ndu mbo biunuŋ? Wali pollo! Mɛɛ ndoo dimi yooŋgu kɛndɔɔ fau, lende koni ndoo handu kɔllo o wanaa o wa komallo o tanda ndɔɔ niŋnda choo ni, vɛlɛ a mɛɛ ndoo mala nda yɛ. Mbo dimi aa: “A teleŋ koŋ, mi Chɛhowa mala ya mi kandu waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo. Nduyɛ mbo tosa hiouwɔɔ lachioo chɔ chɔ. Mi hei dɛɛniaa ya kɔllo tau. Nyɛ mala ya a teleŋ kala kalaa hoo wo wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo ni.”

15. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o nyɛ Meele dimi wo niŋ?

15 Mi bahawɛila waŋnda apum nɔlaŋ la tosa ma yiyaŋ maa a tiuba ma tosa tau o wali pollo niŋ te. Te lende num bɛɛ yiyaŋ ni, mɛɛ loonuŋ maa mi Chɛhowa hini kɔl te a tosa pɛ o ŋ tiuba wo. Tofawɔ vɛlɛ taamaselii Meele wo. Mɛɛ o kuɛ o kunda nda dimi suɛi maŋgalɛi cheleŋnde wo niŋ, mbo yiyaŋ maa o tiuba mbo tosa tau le. Mbo dimi aa: “Le teleŋ tiŋ, nyunala tɛtɛlɛlaŋ kinɛi yaa muli ni ɔɔ mi veelu diomndaŋ o bolle Baabuileŋ niŋ. Nduyɛ te naŋ kuɛ pɛ o wali pollo niŋ, yaula pɔmbɔlaŋ kinɛi yaa yɔŋgu ni.” Te ndoo tuu ndupila pɛ a wanaa ndaa chaa suɛi maŋgalɛi keŋ dimioo nyɛkɛndɛiya, mi ndoo tambu kɔl. Kɛ mbo siŋga yiyaŋ ndoo nɔ wo. Mbo sina maa Chɛhowa nɔla mbo soliŋ ndu kpeku, mbo chiee bɛɛ suɛi maŋgalɛi keŋ dimi nyɛkɛndɛi le. Mbo chɔɔlu dimi aa: “Mi che bɛɛ yooŋgu Baabuiyo cho tɛtɛlɛ, kɛ o tiuba mbo piŋi yoomula waŋnda.”

16. Yɛɛ luei yɛ wanaa nɔla ma fula yooŋgu kɛndɔɔ dimioo le wa yoomuaŋ?

16 Mi Chɛhowa che yeemɛi naŋ nɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo ve, o yɔŋ bɛɛ miŋ wa chiɛɛniŋ nduyɛ mbo wa maa ŋ tiuba nyɛ o nyɛ tosa le. Te o yɔŋ pɛ maa o chiɛi chiɔuwaa ŋ cho ni, Chɛhowa tiuba mbo kumbi nɛilaŋ le ma dimul wanaa cho num ikɛiya a wanaa chiɔuwaa yooŋgu kɛndɔɔ. Te ŋ tuu pɛ nyɛ naŋ cho tosaa suŋ suŋndo a nyɛ naŋ tosa paandu wo, keŋ tosa miŋ tambu kɔl tau. Kɛ te ŋ che pɛ nyɛ Chɛhowa cho naa tosallo suŋ suŋndo, keŋ cho naa yoomuaŋ luei miŋ biunuŋ tɔɔndaŋ kɛ kɛ komal naa a kɔl kɛndɛ.

17. A mɛɛ Ikilisiaatii 11:​6 dimi yɛ, le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ hiou lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, o yɔŋ bɛɛ miŋ keleŋa fulamakɔɔli kɛndɛ sɔla le?

17 Ŋ nɔ miŋ dimi yooŋgu kɛndɔɔ teleŋ o teleŋ kanifuule, ŋ sina wanaa cho tonyaa chua wa le. (Nuawɔ Ikilisiaatii 11:​6.) Le taamaseliiyo, mi Babala, ndepilɛnɔ cho niŋ o wɔsila 80 niŋndo dimi yooŋgu kɛndɔɔ o foŋndo choo ɔɔ yaulaŋ poonyiaa. O yaula ndɔlaŋ opilɛ niŋ, mbo duau Bandu Mɛŋgɛlaa le Fuoo 1, 2014 leniŋ. Nduyɛ buŋgɛi ipilɛ o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ nɔ suɛi lebolle aa: “Nyɛ Mɛlɛka Tosal Num Niŋndo.” * Mbo yɔŋ pɔnɔ a lanɔ ndaa mal niŋ Chɛhowa piɛiyo le teleŋ vilɛiyo yauwo hoo, mi che bɛɛ o ve o sina choo le. Mi pɔnɔɔ a lanɔɔ hoo veelu diomndaŋ le diiŋ diiŋ o Bandu Mɛŋgɛlaa koŋ niŋ. Mɛɛ nda veelu diomndaŋ leniŋ, mi pɔnɔɔ yiyaŋ maa Chɛhowa wa suɛi sakpo o ndalo ni. Mi che bɛɛ ndoo hiou niŋ wɔsilaŋ 27 chɔŋ a teleŋ nda sɔla solioo wo, kɛ ma kandu vɛlɛ kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ. Yiyaŋndɔ mɛɛ Babala sɔla kɔl dɛɛniaa a yoomuaŋ yɛ, mɛɛ o che fulamakɔɔli kɛndɛ yɔŋnuŋ hoo wo!

Mi Chɛhowa ke naa kpaayaa sanaa a (1) piɛileŋ, (2) Baabuiyo, (3) chaaŋaa naa laalaŋnda, nduyɛ (4) wali pollo (Tofa pɛl 9-10, 12, 14)

18. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi Mɛlɛka ke naa kpaayaa?

18 Mi Chɛhowa soliŋ nɛila yɛ yɛlaŋ kpeku le halikpeŋ mbo ke naa kpaayaa. Nɛilaŋ ndaŋ la cho ni, piɛileŋ, Baabuiyo, chaaŋaa naa laalaŋnda, a wali pollo. Te ŋ soliŋ pɛ nɛilaŋ ndaŋ kpeku, mɛɛ ŋ cho chɔm kɛsɛ maa ndu naŋ tiindaŋ ni le naa malaa. Lelaŋ, maa ŋ dɔunuŋ tiindaŋ naa kpou o Finya naa cho o choo choo niŋndo niŋ teleŋ o teleŋ kanifuule, “wanaa cho ndu o hɔl sakpo ma tosa nyɛ o dimul nda wo wa, dialuŋ kalaŋ o ke nda ni.”—2 Kolo. 16:​9.

CHONDII 61 La Hiou Lachi, Nya Seiya!

^ pɛl. 5 Mi che bɛɛ ŋ cho o teleŋnda kala kalalaŋ niŋ, kɛ mi Chɛhowa kɛ naa mala naŋ yeema wo le halikpeŋ miŋ biunuŋ. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa mɛɛ Chɛhowa mala Pɔɔl nda Timoti le hiouwɔɔ lachi a ndu piɛiyo yɛ, mi che bɛɛ bahawɛilaŋ la wa nda choo. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa nɛilaŋ la hiɔɔlu, la Chɛhowa soliŋ kpeku le naa malaa miŋ biunuŋ ndo.

^ pɛl. 2 Diolaŋ lapum la siŋgaŋ.

^ pɛl. 17 Bandu Mɛŋgɛlaa hoo cho o puuluei niŋ.

^ pɛl. 54 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Teleŋ Pɔɔl wa o biyɔɔ niŋ Luom o chiɛi o wa paawaa wo niŋ, mbo poonyial kundala bɔɔbɔɔ yaulaŋ. Nduyɛ, mi ndoo dimul vɛlɛ wanaa ndaa huŋ ndu yilɔɔ wa yooŋgu kɛndɔɔ.

^ pɛl. 56 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Timoti cho puaapiliaa nduaa kɔltaŋ dɛɛniaa, mɛɛ o kuɛ nda yilɔɔ.