Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 20

CHONDII 67 Dimul Waŋnda Yooŋgu Kɛndɔɔ

Chɛl mi Kaalaa Nyindu Num le Ma Hiou Lachi a Yooŋgu Kɛndɔɔ Dimioo

Chɛl mi Kaalaa Nyindu Num le Ma Hiou Lachi a Yooŋgu Kɛndɔɔ Dimioo

“Yooŋgu kɛndɔɔ nɔ fɛlɛŋ mbo dimiŋ ba o ba fee o chieeŋndo choo.”MAKI 13:10.

NYƐ NAŊ CHO PƐƐKU WO

Ŋ cho pɛɛku mɛɛ kaalaa nyindu naa, le miŋ nɔ dialuŋ fulaŋ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a kɔllo kpou yɛ.

1. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o bɔŋaŋ iwɔsi biinuŋ le wɔsi 2023 wo?

 O BƆŊAŊ iwɔsi biinuŋ le wɔsi 2023 wo, a ma siɛɛnduu sinapɛŋgu naŋ nɔ a laalaŋnda naalaŋ lapum okɔɔ wo. Nduyɛ miŋ tuɛi yonda kɛndɛ kɛndɔɔ, a wali poli naa okɔɔ. O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, miŋ pɛɛku maa, naapum waŋnda apum cho fondaa sɔla le ma sɔɔŋguu naa choo le Chɛhowa piɛiyo, o yɔŋ bɛɛ mi Babilɔŋ Bɛndoo sɔla tambei. Miŋ pɛɛku vɛlɛ maa, chɔŋ a Bɛŋgufɔnɔɔ wɔsi 2023, wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa cho lɛ wa kona dɔɔnɔŋ, a nyɛ o nyɛ nda tosa o wali pollo niŋ okɔɔ le. Baa hei sim ni maa wali naa dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ cho lɛ o sɔvɛ le, nduyɛ maa o cho lɛ choŋ choŋ te? Sako.

2. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ maa, lepaa o lepaa le sɛ pɛ, mi wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ chɔɔlu wa choŋ choŋ? (Maki 13:10)

2 Lepaa o lepaa le sɛ pɛ, mi wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ chɔɔlu wa choŋ choŋ. Le yɛɛ? Kanifuule, teleŋ lo le mi chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo sɔla tambeiyo cho lɛ o bɔɔ le. Yiyaŋndɔ a nyɛ Chiisu dimi a wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ okɔɔ o palɛi mɛɛlɛi niŋndo. (Nuawɔ Maki 13:10.) A mɛɛ kona Maatiu wo dimi yɛ, mi Chiisu dimi maa, yooŋgu kɛndɔɔ cho dimiŋ ba o ba fee o chieeŋndo choo, tuupa mi “mɛɛlula chieeŋndo” la fuuluu. (Maa. 24:14) Mɛɛlula chieeŋndo la cho teleŋ chieeŋ Setana wo sɔla niŋ tambeiyo ni. Nduyɛ Chɛhowa chii ‘paaleŋ a hawɛi’ hei nɔ le yɔŋnɔŋndo wo kɛɛsiaa. (Maa. 24:36; 25:13; Walta. 1:7) Paale kɛ kɛ le sɛ pɛ, miŋ chɔɔlu mɛɛlula chieeŋndo sɔɔŋguu ikɛi kpɛɛluŋ. (Luomaŋ. 13:11) Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ hiou lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo haaa mi mɛɛlula chieeŋndo la fuuluu.

3. Yɛɛ nyindu yɛ naa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo?

3 Te ŋ wa pɛ yiyaŋndo a wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ okɔɔ, ŋ nɔ miŋ nyunaŋ nyuna sɔvɛ sɔviɔɔ hoo: Le yɛɛ naŋ dimi yɛ yooŋgu kɛndɔɔ? Miŋ tosa hei kanifuule, ŋ nɔ kaalaa. Kaalaa nyindu naa ni le wali sɔviɔɔ hoo tosaa. Te ŋ wa pɛ wallo hoo tosaa, mi keŋ chɔm maa ŋ kaala yooŋgu kɛndɔɔ a waŋnda chieeya. Nduyɛ i hiou kpou ve, mi i chɔm maa ŋ kaala Chɛhowa vɛlɛ a diola ndɔlaŋ. Ŋ yaasiaŋndɔ sɔɔŋ muŋ ŋ pilɛŋ pilɛŋ.

MIŊ TOSA WALI DIMIAA YOOŊGU KƐNDƆƆ KANIFUULE, Ŋ KAALA YOOŊGU KƐNDƆƆ

4. Vɛɛ naŋ sinaŋ yɛ te ŋ tuei pɛ yooŋgu kɛndɔɔ?

4 Yiyaŋndɔ mɛɛ ŋ wa sinaŋndo yɛ, mɛɛ nda dimul num yooŋgu kɛndɔɔ maa, chɛlɛkpɛ sɛnɛiyo veluŋ o yuŋgu nyaa niŋ ɔɔ maa a ke num wali num aa yeema tau wo. I cho kpendekele maa, a wa a kɔl kɛndɛ tau le wanayaŋ numndoŋ a chaaŋaa numnda dimullo a yooŋgu kɛndɛ koŋ okɔɔ. Baa nyɛ pilɛ koŋ kpe yɔŋnuŋ ni teleŋ ŋ tuei yooŋgu sɔvɛ hiou yooŋgulaŋ kpou wo, ndu cho yɛ yooŋgu kɛndɔɔ a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ ni?

5. Vɛɛ ŋ wa yɛ sinaŋndo teleŋ tase ŋ pɛɛku tonya cho o Diom Mɛlɛkaa niŋndo? (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)

5 Yiyaŋndɔ mɛɛ ŋ wa sinaŋndo yɛ, teleŋ tase ŋ tuei a tonya cho o Diom Mɛlɛkaa niŋndo okɔɔ wo. Ma pɛɛku maa, Finya num o choo choo niŋ kaala num tau, nduyɛ maa o yeema num ma wa wanaa cho ndu piɛiyo wa tɛɛŋ. Ma pɛɛku vɛlɛ maa, o mɛi lediom le nyɛ nɛiyaa, a saŋgaa faŋaa, okoŋ mbo miŋgi wanaa num aa kaalaa vi wa yoomu o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ. Okoŋ kɔɔli, ma pɛɛku vɛlɛ sɔɔŋ bɔɔbɔɔ cheleŋ. (Maki 10:​29, 30; Chɔŋ 5:​28, 29; Luomaŋ. 8:​38, 39; Sɔɔŋ. 21:​3, 4) Mi tonyala ŋ pɛɛku laŋ ndaŋ la pilaŋ num kɔllo tau. (Luku 24:32) Ma kaala nyɛ ŋ wa pɛɛkoo wo, nduyɛ a wa a yeemɛi kpeekpei le acheleŋnda tonyala sɔvɛla laŋ dimullo.—Tuuwɔ Chɛluimaya 20:9.

Teleŋ tase naŋ pɛɛku a tonyaa okɔɔ wo, naŋ nɔ yeemɛi tau le acheleŋnda dimullo a tonyala sɔvɛla naŋ wa pɛɛkoo laŋ okɔɔ (Tofa pɛl 5)


6. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o suɛi yɔŋnaŋii Ɛnɛsi nda Loosi ve niŋ?

6 Ŋ tofaŋndɔ suɛi yɔŋnaŋii puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ Ɛnɛsi. b Ɛnɛsi wa sɔŋgɔ wɔsilaŋ tɔ mi finya ndɔ sɔla piɔmndo. Mbo dimi aa: “Mi nyunaŋ aa, ‘Baa o choo choo niŋ finya nuu kuɛ ni? Ɔɔ, baa o ve lɛ niŋ yoomu le fɛɛŋ a fɛɛŋ te?’ Mi yaa paŋala chuaambuaa finyaa ndaa wa wɔ yoomu wa.” Mi Ɛnɛsi ndoo kuɛ teleŋ o teleŋ o sɛi finya ndɔ wo, okoŋ mbo baŋ wulaŋ, mbo piɛi aa: “Yandii Mɛlɛka, I yeema mi sina naa finya nuu cho wa.” Mɛɛ finyaa Ɛnɛsi sɔla piɔmndo, wɔsilaŋ 17 okoŋ kɔɔli, mi Sei Chɛhowaa opilɛ dimul ndu le mbo kandu Baabuiyo pɛɛkoo. Nduyɛ mbo chɛl a kɔllo kpou. Mbo naŋ kɔl tau mɛɛ o pɛɛku maa, wanaa vi wa sina nyɛ o nyɛ le. I cho ko maa o luaŋ nda cho ni. Mbo pɛɛku vɛlɛ maa, Baabuiyo mɛi lediom maa wanaa vi wa cho miiŋgu yoomu. (Ikili. 9:​5, 10; Walta. 24:15) O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, mi Ɛnɛsi sɔla mulilaŋ le nyunala wa ndu o kɔl le teleŋ vilɛi laŋ. O wa a kɔl kɛndɛ tau le tonyala o wa pɛɛkoo o Baabuiyo niŋndaŋ. Mi laa ndɔ Loosi, bɛɛ kandu Baabuiyo pɛɛkoo, nduyɛ mbo kaala nyɛ o wa pɛɛkoo wo. A wɔsi 1978, ma sɔla yiŋɔɔ. Mi pɔnɔɔ a lanɔɔ hoo hiau lachi a wanayaŋ ndaŋ, chaŋyaŋ ndaŋ, vɛlɛ a wanaa cheleŋaa yaŋ nda nilaŋ nda tɛɛsiallo a laalaŋnda ndalaŋ okɔɔ. Fulamakɔɔlioo cho ni, a mala niŋ waŋnda hiouwɔɔ 70, le ma pɛɛku a Chɛhowa okɔɔ, okoŋ ma sɔla yiŋɔɔ.

7. Te kaala naŋ nɔ le tonya cho o Baabuiyo niŋndo tɔlnuŋ naa pɛ o kɔl, yɛɛ yɔŋnuŋ yɛ? (Luku 6:45)

7 A tonya, te kaala naŋ nɔ le tonya cho o Baabuiyo niŋndo tɔlnuŋ naa pɛ o kɔl, mi keŋ tosa miŋ dimul acheleŋnda nyɛ naŋ pɛɛku wo. (Nuawɔ Luku 6:45.) Mi hei tosa vɛlɛ miŋ dimi nyɛ buɛiyaa Chiisuaa o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ ndaa dimi wo. Ma dimi aa: “Ŋ nɔla miŋ pɛŋgi suɛi a sɔɔŋ naŋ che, nduyɛ miŋ tuɛiyoŋ okɔɔ le.” (Walta. 4:20) Ŋ kaala tonya cho o Baabuiyo niŋndo tau. Lelaŋ, ŋ yeema miŋ dimul wanaa bɔɔbɔɔ mɛɛ naŋ tiuba yɛ.

MIŊ DIMI YOOŊGU KƐNDƆƆ KANIFUULE Ŋ KAALA WAŊNDA CHIEEYA

8. Yɛɛ nyindu yɛ naa le sɛmbɔɔ dɔwɔɔ, le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo? (Tofa kɔfoo hoo,  Kaalaa Tosa Ma Siiŋguu Waŋnda Buɛiya.”) (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

8 Maa Chɛhowa nda Po ndɔɔ, naa bɛɛ kaala waŋnda chieeya. (Pulɔ. 8:31; Chɔŋ 3:16) Mi nyiɛɛye bii naa tau le wanaa “sina Mɛlɛka,” nduyɛ ma “nɔ tiindaŋ” kposoŋ te wa. (Ɛfi. 2:12) Mi bahawɛila bɔɔbɔɔ komal waŋnda haa. Nduyɛ ŋ nɔ nyɛ mala nda ma soli bahawɛila laŋ ndo. Ndu cho yooŋgu kɛndɔɔ a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ ni. Mi kaalaa a nyiɛɛyii naŋ nɔ le waŋnda haa ve nyindu naa, le sɛmbɔɔ dɔwɔɔ le nda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo. Mi yooŋgu kɛndɛ naŋ dimul nda hoo wo ke nda tiindaŋndo, nduyɛ mbo mala nda ma nɔ saboo o yoomoo niŋ suŋ suŋ, okoŋ ma nɔ tiindaŋndo le “yoomu kpeekpeiyo” sɔlaa o chieeŋ sɛnɛi Mɛlɛkaa niŋ.—1 Timo. 6:19.

Mi kaalaa a nyiɛɛyii naŋ nɔ le waŋnda ve nyindu naa le sɛmbɔɔ dɔwɔɔ le nda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo (Tofa pɛl 8)


9. Sila kuɛɛ naŋ ke yɛ waŋnda a chilaŋ okɔɔ, nduyɛ le yɛɛ? (Isikiaa 33:​7, 8)

9 Mi kaala naŋ nɔ vɛlɛ le waŋnda wo nyindu naa, le nda silaa maa chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo cho hunɔɔ tambei sɔla. (Nuawɔ Isikiaa 33:​7, 8.) Mi nyiɛɛye bii naa tau le wanaa naŋ chiɛɛliaŋnda, a wanaa cho o yuŋgu naa niŋ kɛ a cho Chɛhowa piɛi le wa. Mi waŋnda haa wa sɔɔŋ ndaŋ tosaa lepaa o lepaa, kɛ kposoŋ bɛɛ a sina nuaa maa nyɛ Baabuiyo dimi hoo wo cho suŋ yɔŋnɔŋ te. Ndu cho ni maa: “Nyɛpalaa bɛndoo wa niŋ bɔɔ. Kani mi chieeŋndo kanduŋ mbo huŋ bii a hau, nyɛpalaa waa lende yɔŋnuŋndɔ le. Nduyɛ o yɔŋnuŋ lɛ niŋ vɛlɛ le.” (Maa. 24:21) Ŋ yeema mi waŋnda haa sina nyɛ yɔŋnuŋ niŋ o paale kɔɔsɔle leŋ choo wo. Waŋnda haa nɔ ma sina maa a teleŋ chɔu Amakɛdɔŋndo, piɛiyii lachoowɛi a chieeŋ dɛnɛwɔɔŋ Setanaa hoo cho tambei sɔla. (Sɔɔŋ. 16:​14, 16; 17:​16, 17; 19:​11, 19, 20) Ŋ nɔ tiindaŋndo maa, wanaa bɔɔbɔɔ cho yooŋgu naŋ cho nda dimullo wo nilaŋ yaŋɔɔ, okoŋ ma sɔɔŋguu naa choo le Chɛhowa piɛiyo suŋ suŋ. Kɛ yɛɛ yɔŋnuŋ yɛ niŋ a wanaa cho naa kiɔɔ nilaŋ yaŋɔɔ wa, o yɔŋ bɛɛ ma wa o yuŋgu naa niŋ?

10. Le yɛɛ i cho yɛ suɛi sɔvɛ le miŋ hiou lachi a waŋnda yooŋgoo hoo dimullo?

10 A mɛɛ naŋ che o buŋgɛi hiou ve niŋ yɛ, naapum te Babilɔŋ Bɛndoo sɔla pɛ tambei, waŋnda apum cho siŋgaŋ, okoŋ mi Chɛhowa piŋi nda. Te lende i wa niŋ ni, mɛɛ i cho suŋ suŋ choŋ choŋ, le miŋ dimul waŋnda a mɛɛlula chieeŋndo hoo okɔɔ. Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Te teleŋ koŋ fuuluu pɛ, naapum waŋnda haa cho loonɔŋ a nyɛ naŋ cho nda dimullo suŋ suŋndo okɔɔ. (Tuuwɔ Isikiaa 33:33.) Kɛlɛŋgaa waŋnda haa cho loonɔŋ a nyɛ naŋ dimul nda paandu wo okɔɔ, okoŋ ma sɔɔŋguu naa choo le Chɛhowa piɛiyo, tuupa mi i hiou lɔɔ. Le tamaseliiyo, o Filipai niŋ, mi wana wa chiɛi manyumndo chilaŋndo siŋgaŋ, mɛɛ “lɛŋndeŋ le nyiiya,” nduyɛ mi chiɛi manyumndo hiiluŋ. O nɛi pilɛ koŋ choo, naapum wanaa cho naa hau kiɔɔ nilaŋ yaŋɔɔ wa cho siŋgaŋ, te Babilɔŋ Bɛndoo sɔla pɛ tambei.—Walta. 16:​25-34.

MIŊ DIMI YOOŊGU KƐNDƆƆ KANIFUULE, Ŋ KAALA CHƐHOWA VƐLƐ A DIOLA NDƆLAŊ

11. Vɛɛ naŋ ke yɛ Chɛhowa biiloo, bɛɛleŋ, a kpaayaa? (Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 4:11) (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)

11 Sabu sɔvɛ sɔvɛ naŋ nɔ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo cho ni maa, ŋ kaala Chɛhowa vɛlɛ a diola ndɔlaŋ. Ŋ che yooŋgu kɛndɛ naŋ dimi wo maa, nɛiyo opilɛ cho koŋ ni le Mɛlɛka naa saŋgalaa. (Nuawɔ Sɔɔŋ Chɔɔmaŋndoŋ 4:11.) Ŋ chɛl a kɔllo kpou maa Chɛhowa Mɛlɛka bɛnda mbo sɔla biiloo, bɛɛleŋ, a kpaayaa wanaa nduaa cho ndu piɛiyo o laalaŋndo choo wa o ba. Miŋ ke Chɛhowa biiloo a bɛɛleŋ, te ŋ dimul pɛ acheleŋnda maa ndu ‘toosiaa nyɛ o nyɛ’ ni, nduyɛ maa ndu tosa ni miŋ wa yoomu. Miŋ ke ndu kpaayaa, te ŋ soliŋ pɛ teleŋ naa, yoomuma naŋ, a nyɛ naa sɔlaa kpeku, le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo mɛɛ naŋ tiuba yɛ. (Maa. 6:33; Luku 13:24; Kolo. 3:23) O kpeekpei niŋ, ŋ kaala suɛi a Mɛlɛka naŋ kaala wo okɔɔ. Nduyɛ ŋ che ndi maa i cho naa kuee, le miŋ dimul acheleŋnda a diola ndɔlaŋ, vɛlɛ a nyɛ la simndo okɔɔ. Le yɛɛ?

Miŋ ke Chɛhowa kpaaya naa, te ŋ soliŋ pɛ teleŋ naa, yoomuma naŋ, a nyɛ naa sɔlaa kpeku le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo mɛɛ naŋ tiuba yɛ (Tofa pɛl 11)


12. Vɛɛ naŋ dindi yɛɛ diola Chɛhowalaŋ o wali pollo niŋ?

12 Mi kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo nyindu naa, le diola ndɔlaŋ dindioo. (Maa. 6:9) Ŋ yeema miŋ tosa o naŋ tiuba wo, le choola Setana handu o diola Chɛhowalaŋ choo wo faŋaa. (Chɛ. 3:​1-5; Choobu 2:4; Chɔŋ 8:44) Te ŋ wa pɛ o wali pollo niŋ, miŋ nɔ yeemɛi le miŋ suŋgu le Mɛlɛka naa, nduyɛ miŋ chɔm wanaa yaŋ naa nilaŋ nda tonya cho a ndu okɔɔ wo. Ŋ yeema mi wana o wana sina maa, suliŋ ndɔ bɛndoo kpou cho kaalaa ni. Ŋ yeema vɛlɛ nda ma sina maa, Masa sakpoo Chɛhowa cho ni, nduyɛ maa Masale ndɔleŋ le cho suŋ hunɔɔ saŋgaa faŋa, okoŋ mi le hiŋ a kɔl nyuloo, vɛlɛ a nyaaloo le waŋnda chieeya kpou. (Sam 37:​10, 11, 29; 1 Chɔŋ 4:8) Te ŋ sim pɛ yi o wali pollo niŋ le tɔɔ wɔɔŋndo faŋaa o diola Chɛhowalaŋ choo, mɛɛ dindioo naŋ cho laŋ koŋ ni. Miŋ wa a kɔl kɛndɛ o wali pollo niŋ kanifuule, ŋ sina maa nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo naŋ cho tosaa ni. O nɛi kuɛɛ choo?

13. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ maa dikeŋnaŋ bɛndoo pila naŋ nɔ ni, le waa Seiyaa Chɛhowaa? (Aisaya 43:​10-12)

13 Chɛhowa hɛli naa le miŋ wa “seiyaa” nduaa. (Nuawɔ Aisaya 43:​10-12) O wɔsiŋ hiou woŋ niŋ, mi yau pilɛ Dialii Kuumbaŋ Choo Ve poonyiaa wo dimi aa: “Dikeŋnaŋ bɛndu naa kpou cho tueiyɔɔ yeela wo, cho diola naŋ nɔ maa Seiyaa Chɛhowaa wo ni.” c Le yɛɛ naŋ dimi yɛ lende? Ŋ tofaŋndɔ tamaseliiyo hoo. Te o yɔŋ pɛ ma yeema seiyo o chiɛi kialaa ŋyamaa niŋ, ma hɛli wana ŋ sina, nduyɛ ma tiindaŋ ndu wo. Ma hɛli wana waa lende kanifuule, a sina maa o nɔ tɔɔ kɛndɔɔ, nduyɛ maa waŋnda cho nyɛ o cho dimi wo laalaŋ. O nɛi pilɛ koŋ choo, mɛɛ Chɛhowa hɛli naa le miŋ wa Seiya le ndu, mbo chɔm kpendekele maa o sina naa nyɛkɛndɛi, nduyɛ maa o nɔ tiindaŋndo o naa niŋ le seileŋ timbioo a ndu okɔɔ maa, ndupilɛ kpe cho Mɛlɛka tonyaa ni. A tonya, dikeŋnaŋ bɛndoo pila naŋ nɔ ni, le waa Seiyaa Chɛhowaa. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ soliŋ teleŋ kɛ kɛ kpeku le waŋnda dimullo a diola ndɔlaŋ okɔɔ, okoŋ miŋ chɔm nda maa sɔɔŋ wanaa wɔɔŋnda cho dimioo a ndu okɔɔ woŋ cho tonya le. Hei cho chɔm maa, ŋ cho nyɛ diola naalaŋ la simndo tosaa. Ndu cho ni maa, Seiya le Chɛhowa.—Sam 83:18; Luomaŋ. 10:​13-15.

Ŋ CHO HIOUWƆƆ LACHI A YOOŊGU KƐNDƆƆ DIMIOO HAAA O MƐƐLULAŊ

14. Sɔɔŋ kɛndɛŋ kuɛɛ yɔŋnuŋ yɛ niŋ o chilaŋ niŋ?

14 Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le hunɔɔ chɔɔ sɔɔŋ kɛndɛŋ yɔŋnuŋ niŋ o chilaŋ niŋndoŋ. Ŋ nɔ tiindaŋndo maa, a mala Chɛhowaa, wanaa bɔɔbɔɔ cho tonyaa chɛlɔɔ tuupa mi nyɛpalaa bɛndoo kanduŋ. Ŋ cho vɛlɛ wa a kɔl kɛndɛ a teleŋ nyɛpalaa bɛndoo, te ŋ che pɛ mi wanaa bɔɔbɔɔ mal chieeŋ Setanaa, okoŋ ma sɔɔŋguu naa choo le Chɛhowa piɛiyo.—Walta. 13:48.

15-16. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ hiou lachi a tosaa, nduyɛ haaa a teleŋ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa ndu?

15 Tuupa mi mɛɛlula chieeŋndo hoo la fuuluu, ŋ nɔ wallo tau le tosaa. Ndu cho le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ chieeŋndo balɔɔ silɔ ni. Nduyɛ, kposoŋ bɛɛ wallo hoo tosaŋ lɛ niŋ te, te chieeŋ Setanaa sɔla pɛ tambei. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ hiou lachi a waŋnda silaa a nyɛ cho suŋ hunɔɔ yɔŋnɔŋndo okɔɔ. Waŋnda haa nɔ ma sina maa, chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo cho suŋ fuuluu o mɛɛlulaŋ. Okoŋ te mɛɛlulaŋ la fuuluu pɛ, a cho sina maa, Chɛhowa o ba yooŋgu naŋ wa nda dimullo wo fula ni.—Isi. 38:23.

16 Mɛɛ, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le tosaa? Le mɛɛ naŋ nɔ kaalaa le yooŋgu kɛndɔɔ, waŋnda chieeya, nduyɛ taama taama le Chɛhowa Mɛlɛka vɛlɛ a diola ndɔlaŋ yɛ, ŋ nɔ miŋ kɛɛsiaŋ o kɔl le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a dialuŋ fulaa vɛlɛ a kɔllo kpou. Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa, i cho choŋ choŋ le yooŋgu kɛndɔɔ hoo dimioo, mbo hiau maa paandu. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ dɔu sɛmbɔɔ le ndu dimioo haaa mi Chɛhowa dimi aa: “Wallo hoo chuu.”

CHONDII 54 “Nɛiyo Cho Hoo Ni”

a A Saa 7, 2023, ma bii bɔŋaŋ iwɔsioo o Niubɔŋ niŋ, Niu Yɔk Amɛlika, o Toŋgo nda bii Bɔŋaŋnda Ibuŋgalaŋ le Seiyaa Chɛhowaa wo niŋ. Ma soli pɛl tasoo le bɔŋaŋ koŋ o Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowaa le Bɛŋgufɔnɔɔ wɔsi 2023. Nduyɛ ma soli pɛl diiŋ ndɔɔ o Tɛlivisiɔŋ Seiyaa Chɛhowaa le Tɛɛkpaa wɔsi 2024.

b Tofa buŋgɛi hei, “Baabuiyo Siŋga Yoomulaŋ, Mi Tonya Cho o Baabuiyo Niŋndo Pilaŋ Ya Kɔllo Tau,” o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ, Doŋdoŋndo 1, 2015. O puuluei niŋ.