Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔl Kɛndɔɔ​Suliŋ Naŋ Sɔla Mɛlɛka o Ba Wo

Kɔl Kɛndɔɔ​Suliŋ Naŋ Sɔla Mɛlɛka o Ba Wo

WAŊNDA yeema ma wa a kɔl kɛndɛ. Kɛ palɛi mɛɛlɛi cho hei ni, nduyɛ ‘nyɛ palaa cho bɔɔ’ wana o wana choo. (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 3:​1) Mi kɔl kɛndɛ waŋnda apum hɛluŋ nda le mɛɛ nda cho nda biyɔɔ wɔɔŋndo yɛ, le mɛɛ nda cho a naa yɛ, le mɛɛ baalaa mɛi nda yɛ, ɔɔ le mɛɛ wana nda kaala wo vi yɛ. Mi kɔl kɛndɔɔ hɛluŋ acheleŋnda kanifuule, nyɛ cheleŋ yɔŋnuŋ o ke nda buulaŋndo wo ɔɔ o tɛɛmbuu nda kɔllo. Mi wanaa cho Chɛhowa piɛiyo wa bɛɛ tambu kɔl nduyɛ mi kɔl kɛndɛ ndaa dɔɔnaŋ o pɔm pɔmbɔ. Te hei yɔŋnuŋ num pɛ, vɛɛ ŋ looku yɛ kɔl kɛndɛ numndo sɔla?

Le nyuna koŋ mulioo, ŋ nɔ miŋ bii bila nyɛ kɔl kɛndɛ kpeekpeiyo simndo, nduyɛ a mɛɛ acheleŋnda manda kɔl kɛndɛ ndaa yɛ, te bahawɛilaŋ la komal nda pɛ. Okoŋ kɔɔli, ŋ cho chɔ mɛɛ naŋ manda kɔl kɛndɛ naa nduyɛ miŋ chɔɔlu ndu hivi lachi yɛ.

YƐƐ CHO YƐ KƆL KƐNDƆƆ?

Kɔl kɛndɔɔ cho nyɛ pilɛ a waa wuye wuye le. Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. Mi wana kol muɛiyaŋ mi ma bii ndu wo mam tau. Kɛ te muɛiyaŋ ma kiolu ndu pɛ o hɔl, o mem lɛ le. Nduyɛ mbo saaluŋ maa o nɔ wɔ bahawɛilaŋ tau. Le teleŋ biŋgi koni o wa wuye wuye ni, o ve kɔl kɛndɛ kpeekpei le.—Pulɔwaa 14:​13.

O baa pilɔɔ choo, kɔl kɛndɔɔ cho yiyaŋ kala kala naŋ nɔ o kɔl naa niŋndo ni, te ŋ sɔla pɛ nyɛ kɛndɔɔ ɔɔ miŋ wa ndu kɔl. Kɔl kɛndɔɔ nɔɔ sim ni, waa a nyaale, ŋ wa o teleŋ kɛndɛ niŋ ɔɔ o teleŋ wɔɔŋndo niŋ. (Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 7:​4) Miŋ dɔɔnuŋ tumbe a suɛi pum kɛ miŋ wa a kɔl kɛndɛ. Le taamaseliiyo, ma luaa wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa lɔɔ pila le mɛɛ nda wa yoo-ŋgu kɛndɔɔ dimioo a Chiisu okɔɔ yɛ. Kɛ a koŋ kpou, ma “mal fondaŋ laŋgbaa kalla wa wo a kɔl kɛndɛ kani fondole, le mɛɛ Mɛlɛka chua nda maa a bɛnda le ma sɔla nyɛ palaa le Chiisu yɛ.” (Walta Wanaa Chiisuaa 5:​41) O cho le mɛɛ nda lɔɔ nda yɛ le nda wa a kɔl kɛndɛ le, kɛ le mɛɛ nda lo o tiindaŋ nda dɔu o Mɛlɛka niŋndo choo yɛ.

Ŋ viluŋ a kɔl kɛndɔɔ le, nduyɛ o cho nyɛ naŋ sɔla o lepilɛ niŋ kpe le. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ lende? Kanifuule, kɔl kɛndɛ kpeekpeiyo cho nyɔɔ opilɛ o nyɛm nyina Mɛlɛkaa o ke wana woŋ tɛɛŋ. Mi nyina Mɛlɛkaa mala naa le ‘wana chieeyɛi sɛnɛiye’ sɔlaa, nduyɛ kɔl kɛndɔɔ cho o wana chieeyɛi keŋ tɛɛŋ. (Ɛfisiaŋnda 4:​24, Kaleesiaŋnda 5:​22) Nduyɛ te ŋ wa pɛ a kɔl kɛndɛ, i wa tɛtɛlɛ le bahawɛila naalaŋ biuwɔŋndo.

TAAMASELIILA NAŊ YEEMA MIŊ TOL KƆƆLI LAŊ

Chɛhowa yeema mbo che sɔɔŋ kɛndɔŋ yɔŋnɔŋndo o chieeŋndo choo, o cho sɔɔŋ wɔɔŋ naŋ cho hau chɔɔ woŋ te. Mi che bɛɛ waŋnda cho sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ tosaa, kɛ kɔl kɛndɛ Chɛhowaa tembu le keŋ te. Baabuiyo dimi aa, “Kpaayaa a nyaaloo o cho o fondaŋ ndɔɔ.” (Koloniko Tasoo 16:​27) Le handɔɔ lechoo, sɔɔŋ kɛndɛŋ buɛiyaa Chɛhowaa cho tosaa woŋ cho ndu nyaaloo kioo.—Pulɔwaa 27:​11.

Te sɔɔŋ naŋ wa kɔl loŋ yɔŋnuŋ te, ŋ tual taamasi Chɛhowaa kɔɔli, ɔɔ miŋ kindiŋ le waa maa ndu, te ŋ chɛl mi kɔl naa kɛndɔɔ hɛluŋ naa le. Tuupa miŋ wa buulaŋndo, ŋ nɔ miŋ kɛsi kɔllo o nyɛm kɛndɛŋ naŋ nɔ suŋ suŋ ndoŋ choo, nduyɛ miŋ chum a biuwɔŋndo le sɔɔŋ kɛndɛ kɛndɛŋ cheleŋ o chilaŋ niŋ. *—Tofa tɛɛsiaa amatou.

Taamaseliilaŋ la cho o Baabuiyo niŋ tau a wanaa hiou lachi a waa a kɔl kɛndɛ o bahawɛila bɔɔbɔɔ niŋndaŋ. Ebilaham wa a kɔl kɛndɛ teleŋ laa ndɔ wa o kpundɔɔ niŋndo nduyɛ a teleŋ waŋnda luei ndu o bahawɛilaŋ niŋndo. (Chɛnɛsee 12:​10-20; 14:​8-16; 16:​4, 5; 20:​1-18; 21:​8, 9) Vɛɛ ndoo looku yɛ keŋ tosa? Yiyaŋndo o tiindaŋ ndoo nɔ le waa achal o chieeŋ sɛnɛiyo niŋndo choo, o masale Mɛsayanɔɔ bɛŋgu. (Chɛnɛsee 22:​15-18; Hibuluiya 11:​10) Mi Chiisu dimi aa, “Mi Ebilaham finya nya mama o naŋ kɔl, kani fondole, ndu oo nɔ le teleŋ ni hunaa chɔɔ.” (Chɔŋ 8:​56) Ŋ tual taamasi Ebilahamndo kɔɔli te ŋ wa pɛ yiyaŋndo a mɛɛ naŋ cho wa a kɔl kɛndɛ o chilaŋ niŋ yɛ.—Luomaŋnda 8:​21.

Pɔɔl nda Sailaa bɛɛ ndaa nɔ tiindaŋ kala kalaa nduyɛ a wa a kɔl kɛndɛ o simulta bɔɔbɔɔ komal ndalaŋ niŋ. Le taamaseliiyo, mɛɛ nda lɔɔ nda lɔɔ wɔɔŋ wɔɔŋndo ma duau nda o chiɛi manyumndo niŋ, ma “saaŋ Mɛlɛka piɛiyo ma soli chondoŋ ma chuunduu Mɛlɛka.” (Walta Wanaa Chiisuaa 16:​23-25) Ma biunuŋ nyɛpalaa ndaa kanifuule, a wa yiyaŋndo a mɛila Mɛlɛkalaŋ le chilaŋ. Nduyɛ mɛɛ nda sina maa le mɛɛ nda cho tol kɔɔliaa Chiisuaa yɛ nda wa saŋgaa ni, ma naŋ kɔl tau. Ŋ nɔla miŋ tol taamasi Pɔɔl nda Sailaa wo kɔɔli te ŋ loonuŋ pɛ fulamakɔɔlila naŋ sɔla le Mɛlɛka piɛiyo o laalaŋndo choo laŋ.—Filipiaŋnda 1:​12-14.

Hau bɛɛ, puaapiliaa a ndepiliaa bɔɔbɔɔ wa a kɔl kɛndɛ o simulta komal ndalaŋ bɛŋgu. Le taamaseliiyo, a Bɛŋgufɔnɔɔ o wɔsi 2013 niŋ, mi hueiyii wɔɔŋ wɔɔŋnde tɛɛmbuu chiɛila yuŋgula Chɛhowɛiya hiouwɔɔ 1,000 o lɛŋnde Filipiŋndeŋ niŋ. Mi Chɔɔchi, o chiɛi ndɔɔ wa o chioo Takolobaŋ niŋndo tambu kpata kpata. Mbo dimi aa, “A nyɛ yɔŋnuŋndo kpou, puaapiliaa cho a kɔl kɛndɛ. I cho ikala le tɛɛsiaa kɔl kɛndɛ naŋ nɔ wo.” Te ŋ yiyaŋ pɛ a sɔɔŋ Chɛhowa tosal naa woŋ nduyɛ miŋ wa ndu balikaa mello, ŋ cho wa a kɔl kɛndɛ o yɔŋ bɛɛ mi simulta kala kalaŋ la komal naa. Nyɛm cheleŋ kuɛɛ Chɛhowa ke yɛ naa ŋ tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ woŋ?

SABULA NAŊ NƆ LE WAA A KƆL KƐNDƐ LAŊ

Sabu sɔvɛ sɔviɔɔ le waa a kɔl kɛndɛ cho chaŋyɛi naŋ nɔ a Chɛhowa ve ni. Ŋ sina Masaa le chieeŋndo kpou. Finya naa, Mɛlɛka naa, a chaaŋ naa o cho ni!—Sam 71:​17, 18.

Ŋ nɔ vɛlɛ balika melaa le mɛɛ Chɛhowa ke naa yoomoo yɛ nduyɛ a ke naŋ nɔ le ndu tueiyɔɔ yeela wo. (Ikilisiaatii 3:​12, 13) Le mɛɛ o naŋ naa ndupila ikɛi kpɛɛluŋ yɛ, ŋ nɔla miŋ sina hɛnaŋ ndɔɔ le waŋchieeya, nduyɛ ŋ sina mɛɛ naŋ nɔ miŋ bii yoomula naalaŋ yɛ. (Kolosiaŋnda 1:​9, 10) Kɛ wanaa bɔɔbɔɔ sina sabu yoomoo le. Le teŋgeŋndo hoo chɔmndo, mi Pɔɔl poonyiaa aa, ‘Wanaa kaala Mɛlɛka wa, nyɛ Mɛlɛka bɛɛndiaa le nda wo, wana o wana chi wɔ ndu le pilɛ bɛɛ le. Wana o wana tuii yɔ bɛɛ a ndu okɔɔ le. Nduyɛ, wana bɛɛ sɔl lɔ bɛɛ nyɛ waa lende malɔ le. Kɛ naa naa, mi Mɛlɛka chɔm naa kɔl kaloo hoo sanaa a nyina . . . ndɔɔ. Kanifuule, nyina . . . Mɛlɛkaa ndu yaasiaa isɔɔ o isɔɔ fee ni.’ (Kɔliŋtiaŋ Tasoo 2:​9, 10) Hɛnaŋ Chɛhowaa a sabu ndɔɔ biyɔɔ bila tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ.

Mi Chɛhowa chɔɔlu sɔɔŋ tosa tau le naa. O tosa a sabu le miŋ sɔla malɔɔ hakioo. (Chɔŋ Tasoo 2:​12) O ke naa tiindaŋ yoomoo o chieeŋ sɛnɛiyo niŋ, o naŋ cho suŋ sɔla wo. (Luomaŋnda 12:​12) Suŋ suŋ bɛɛ, Chɛhowa ke naa chaŋyaŋ naŋ piɛi ndu diompilɛ woŋ tau. (Sam 133:​1) Mbo manda vɛlɛ naa Setana a nyinaa nduaa wɔɔŋnda o ba. (Sam 91:​11) Te ŋ hiou pɛ lachi a yiyaŋndo o sɔɔŋ kɛndɛ kɛndɛŋ Chɛhowa tosal naa muŋndoŋ choo, ŋ cho chɔɔlu wa a kɔl kɛndɛ.—Filipiaŋnda 4:​4.

MƐƐ NAŊ CHƆƆLU KƆL KƐNDƆƆ SƆLA YƐ

Baa Kilisiɔŋnɔ cho niŋ a kɔl kɛndɛ wo nɔla pa mbo chɔɔlu kɔl kɛndɔɔ sɔla? Mi Chiisu dimi aa, “Diomnda ya I dimul nya laŋ ndaŋ, I dimul nya laŋ kpou le mi la sɔla kɔl kɛndɛ cho ya niŋndo, nduyɛ mi kɔl nya kɛndɔɔ fuuluu mɛɛ.” (Chɔŋ 15:​11) Hei chɔm ni maa ŋ nɔla miŋ chɔɔlu kɔl kɛndɔɔ sɔla lɔɔlɔɔ. Ŋ nɔla miŋ tuu kɔl kɛndɛ naa a yiŋndeŋ. Te ŋ yeema pɛ mi yiŋndeŋ le chɔɔlu sandu, ŋ nɔ miŋ chɔɔlu yɔmnde o yiŋ. Loonuŋndɔ hei. Mi nyina diandaa mala naa le waa a kɔl kɛndɛ. Lelaŋ, te ŋ yeema pɛ miŋ chɔɔlu kɔl kɛndɔɔ sɔla, ŋ nɔ miŋ hiou lachi a nyunaa le nyina Mɛlɛkaa o piɛileŋ niŋ. Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ wa yiyaŋndo o Baabuiyo choo o nda soliŋ nyina diandaa kpeku le ndu poonyiaa wo.—Sam 1:​1, 2; Luku 11:​13.

Nyɛ cheleŋ tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛ wo cho waa o tuandaŋ a nyɛm nɛŋi Chɛhowa kɔllo woŋ ni. (Sam 35:​27; 112:​1) Le sabu yɛɛ? Baabuiyo dimi maa Mɛlɛka toosiaa naa le miŋ ke ndu ‘bɛɛleŋ, nduyɛ miŋ tosa nyɛ sawala ndɔlaŋ la dimi wo. Nyɛ cho naa kuee naa ŋwaŋnda chiee le tosaa wo ndu cho koŋ ni.’ (Ikilisiaatii 12:​13) Le hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa naŋ toosiaŋ ni. Lelaŋ, te ŋ piɛi pɛ Chɛhowa, ŋ tuei yoomu naa yeela tɛfulu. *—Tofa tɛɛsiaa amatou.

TƆNƆLA KƆL KƐNDƆƆ CHUU NAALAŊ

Te ŋ wa pɛ kɔl kɛndɛ naa chɔɔloo, ŋ cho tɔnɔla cheleŋ sɔla tau. Le taamaseliiyo, Chɛhowa cho chɔɔlu kɔllo naŋɔɔ a naa te ŋ hiou pɛ lachi a ndu piɛiyo a kɔl kɛndɛ o yɔŋ bɛɛ miŋ sɔla bahawɛilaŋ. (Ditɔnɔmii 16:​15; Tɛsaloniaŋ Tasoo 5:​16-18) Nduyɛ le mɛɛ naŋ nɔ kɔl kɛndɛ kpeekpeiyo yɛ, ŋ yiyaŋ maa nyɛm kiɔɔŋ sɔlaa cho nyɛ sɔvɛ o yoomu naa niŋ te. Kɛ, ŋ cho kindiŋ le salaa soliŋndo tau le Masale Mɛlɛkaleŋ tooloo. (Maatiu 13:​44) Nduyɛ te ŋ che fulamakɔɔli kɛndɛ naŋ sɔla le chɔɔloo wallo tosaa le Chɛhowa wo pɛ, ŋ cho chɔɔlu wa a kɔl kɛndɛ, ŋ cho kɔllo naŋɔɔ a naapila, nduyɛ ŋ cho tosa mi acheleŋnda chɔɔlu wa a kɔl kɛndɛ.—Walta Wanaa Chiisuaa 20:​35; Filipiaŋnda 1:​3-5.

Vɛlɛ, mɛɛ naŋ chɔɔlu wa a kɔl kɛndɛ fau, kɛlɛŋgaa lende koni naŋ chɔɔlu kɛndiaa sɔla ni. Baabuiyo dimi aa, “Kɔl kɛndɔɔ, kooma kɛndiaŋ pila ma cho le dialluŋ wana chioo ni.” (Pulɔwaa 17:​22) Mi wana yaasiaa ŋsɔɔ pɛɛku o Sukuu Bɛndoo o Nɛbilaska, o Amɛlika niŋndo dimi suɛi chɛlaŋ a Baabuiyo ve. Mbo dimi aa, “Te a wa pɛ a kɔl kɛndɛ nduyɛ ma nɔ kɔl hiniaa o yoomu numndo niŋ suŋ suŋ, kɛlɛŋgaa a nɔla ma chuulu kɛndiaa sɔla o chilaŋ niŋ.”

Lelaŋ, mi che bɛɛ ŋ cho o teleŋ nyɛ kindilaa niŋ, kɛ ŋ nɔla miŋ sɔla kɔl kɛndɛ kpeekpeiyo te ŋ sɔla pɛ nyina diandaa sanaa o piɛileŋ niŋ, o pɛɛkoo niŋ, a yiyaŋndo o Diom Mɛlɛkaa choo. Ŋ cho vɛlɛ chɔɔlu kɔl kɛndɔɔ sɔla te ŋ yiyaŋ pɛ a nyɛm kɛndɛŋ bɔɔbɔɔ Chɛhowa cho naa kioo suŋ suŋ ndoŋ, te ŋ yiyaŋ pɛ a wanaa cheleŋaa dɔu tiindaŋndo o Mɛlɛka niŋnda, nduyɛ te ŋ kindiŋ pɛ le hɛnaŋ Mɛlɛkaa tosaa. Okoŋ, nyɛ Sam 64:​10 dimi wo nɔla mbo yɔŋnuŋ o yoomu naa niŋ. Ndu cho ni, “Wanaa cho sakpo Mɛlɛka o hɔl la, a cho hunɔɔ nyaale dɔɔnɔŋ, fondole, le nyɛ Mɛlɛka Yaawɛɛ o tosa wo. Nduyɛ, a huŋ niŋ naa ndu chua le mbo manda nda.”

^ pɛl. 10 O chilaŋ niŋ, ŋ cho isɔɔ a biuwɔŋndo okɔɔ o buŋgɛi cheleŋ niŋ o nyɛm “nyina Mɛlɛkaa” o ke naa woŋ niŋ.

^ pɛl. 20 Le saalɔŋndo nɛila cheleŋ tosa miŋ wa a kɔl kɛndɛlaŋ, tofa kɔfoo “ Nɛila Cheleŋnda Naŋ Chɔɔlu Kɔl Kɛndɔɔ Sɔla Laŋ.”