Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 7

A Tiuba Ma Sɔla Tɔnɔɔ Tau Te a Wa pɛ Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

A Tiuba Ma Sɔla Tɔnɔɔ Tau Te a Wa pɛ Diomndaŋ Veeloo o Baabuiyo Niŋ

“Vɛɛnɛ ŋ bii yɛ ndu bila?”​—LUKU 10:26.

CHONDII 97 Mɛɛ Miŋ Tiindaŋ Diom Mɛlɛkaa

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ a

1. Yɛɛ chɔm yɛ maa Baabuiyo wa bɔɔ nyɛ sɔvɛ le Chiisu?

 YIYAŊNDƆ a mɛɛ sɔɔŋ wa le pɛɛkula Chiisulaŋ nilaŋ yaŋɔɔ yɛ. Teleŋnda bɔɔbɔɔ, mi ndoo soliŋ bolii Baabuiye kpeku, ndoo tofa o yau choo le. Nduyɛ pɛŋ, mbo soliŋ bolii Baabuiye kpeku o diomnda tasela o dimilaŋ niŋ mɛɛ o sɔla yiŋɔɔ, vɛlɛ a diomnda mɛɛlaala o dimilaŋ tuupa mbo sɔla piɔmndo. b (Ditɔnɔ. 8:​3; Sam 31:​5; Luku 4:​4; 23:​46) Chɔŋ a teleŋ Chiisu sɔla yiŋɔɔ wo haaa mbo huŋ bii a teleŋ o sɔla piɔmndo wo, wɔsilaŋ la yaa a tɛndaa tɛɛŋ o chua ni. A teleŋ koŋ, mi ndoo veelu diomndaŋ teleŋnda bɔɔbɔɔ o Baabuiyo niŋ o luŋ kpendekele, mi ndoo soo a bolii Baabuiye okɔɔ, nduyɛ mi ndoo tɛɛsiaa ndi.​—Maa. 5:​17, 18, 21, 22, 27, 28; Luku 4:​16-20.

Teleŋ Chiisu wa o lɛŋndeŋ choo wo, mbo chɔm kɛsɛ maa ndoo kaala Diom Mɛlɛkaa. Lelaŋ, mbo chɛl le mbo piiliaŋ sɔɔŋ ndoo tosa woŋ (Tofa pɛl 2)

2. Teleŋ Chiisu wa wɔ o pɔmbɔ wo, yɛɛ mala yɛ ndu le Diom Mɛlɛkaa biyɔɔ bila nyɛkɛndɛi? (Tofa fotueiyo o kɔɔ.)

2 Tuupa mi Chiisu kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, mi ndoo veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ, nduyɛ mi ndoo tuei waŋnda diomndaŋ veeloo leniŋ teleŋnda bɔɔbɔɔ. Naapum mi ndoo tuei Meele nda Choosɛ suɛi a Diom Mɛlɛkaa okɔɔ teleŋnda bɔɔbɔɔ te ndaa wa pɛ baltaŋ dɔwɔɔ o ndalo bɛɛ. c (Ditɔnɔ. 6:​6, 7) Ŋ nɔ tiindaŋndo maa mi Chiisu ndoo bii bɔŋaŋndaŋ a yuŋgu ndɔɔ, o chiɛi Chuuwa ndaa piɛi Mɛlɛka wo niŋ o Paale Pɛŋgiaaleŋ choo. (Luku 4:​16) Te ndaa kuɛ loŋ pɛ, mi Chiisu ndoo yaŋ dɔɔ nilaŋ yekeŋ te waŋnda ndaa wa pɛ diomndaŋ veeloo o Diom Mɛlɛkaa niŋ. Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi Chiisu bɛɛ pɛɛku le diomndaŋ veeloo o yaula diandaalaŋ niŋ a ba ndɔ. Fulamakɔɔlioo wa ni, o cho ko sinaa le Chiisu ndoo sina Diom Mɛlɛkaa le, kɛ mbo kaala ndu, nduyɛ mbo chɛl le mbo piiliaŋ sɔɔŋ ndoo tosa woŋ. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a nyɛ ndoo yɔŋnuŋ o chiɛi Chuuwa ndaa piɛi Mɛlɛka wo niŋ, a teleŋ o wa wɔsilaŋ 12 ndo. Mi kɔndɔfillo bii wanaa ndaa sina sawala Mɛlɛkalaŋ nyɛkɛndɛiya “le sinapɛŋgu ndɔɔ, nduyɛ a mɛɛ o wa nyunalaŋ mulioo yɛ.”​—Luku 2:​46, 47, 52.

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ pɛɛku o buŋgɛi hei niŋ?

3 Naa bɛɛ tiuba miŋ sina Diom Mɛlɛkaa nyɛkɛndɛi, nduyɛ miŋ kaala ndu, te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo leniŋ lɔɔlɔɔ. Vɛɛ naŋ sɔla yɛ tɔnɔɔ tau te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ? Ŋ tiuba miŋ pɛɛku o nyɛ Chiisu ndoo dimul wanaa ndaa sina sawaa wa niŋ, mɛɛ ­wanaa ndaa pɛɛku waŋnda sawala Mɛlɛkalaŋ nda, Falisiiya, a Sadusiiya cho nuaa yɛ. Mi simlachiaa lepiɛiya haa ndaa veelu diomndaŋ o Diom Mɛlɛkaa niŋ teleŋnda bɔɔbɔɔ, kɛ ndaa sɔla tɔnɔ kposoŋ o diomnda ndaa veelu laŋ niŋ te. Mi Chiisu chɔm sɔɔŋ ŋgaa ŋ waŋnda haa ndaa nɔ ma tosa le ma sɔla tɔnɔɔ o Diom Mɛlɛkaa niŋndoŋ. Nyɛ o dimul nda wo cho naa mala le miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo, (1) le nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo biyɔɔ bila, (2) le nyɛm tɔɔmaŋ saalɔŋndo o Diom Mɛlɛkaa niŋ, a (3) le chɛlɔɔ mi Diom Mɛlɛkaa chɔu naa. Nduyɛ a hei okɔɔ naŋ cho pɛɛku o buŋgɛi hei niŋ ni.

NYƐ NAŊ VEELU DIOMNDAŊNDO BIYƆƆ BILA

4. Yɛɛ Luku 10:​25-29 pɛɛku yɛ naa a diomndaŋ veeloo o Diom Mɛlɛkaa niŋ okɔɔ?

4 Ŋ yeema miŋ bii nyɛ naŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋndo bila kanifuule, te ŋ bii nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo bila le, ŋ sɔla tɔnɔ leniŋ tau le. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a suukaŋ keekaŋ Chiisu tɛɛŋ a wana pilɛ ndoo sina a sawala Mɛlɛkalaŋ okɔɔ tau wo. (Nuawɔ Luku 10:​25-29.) Mɛɛ po koŋ nyuna Chiisu le nyɛ o nɔ mbo tosa le mbo sɔla yoomu fafɛɛŋndo wo, mi Chiisu soliŋ Diom Mɛlɛkaa kpeku, okoŋ mbo nyuna ndu aa: “Yɛɛnɛ cho yɛ o poonyiaa o yau laSawaa niŋ? Vɛɛnɛ ŋ bii yɛ ndu bila?” Mi poo hoo tiuba le nyunalaŋ ndaŋ mulioo, mɛɛ o miŋgi sondoo o bolii Baabui dimi maa, naŋ nɔ miŋ kaala Mɛlɛka a wana naŋ chiɛɛliaŋndo ve choo. (Lɛvi. 19:​18; Ditɔnɔ. 6:5) Kɛ mi poo hoo nyuna aa: “Nɛɛnɛ kpeekpei cho yɛ wana naŋ chiɛɛliaŋ ndo?” Mi poo hoo chɔm kpendekele maa, o bii nyɛ ndoo veelu diomndaŋndo bila nyɛkɛndɛi le. Fulamakɔɔlioo wa ni, ndoo sina kpeekpei mɛɛ ndoo duau nyɛ bolii Baabuiye dimi wo o wali niŋ yɛ le.

Ŋ nɔla miŋ pɛɛku le nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo biyɔɔ bila

5. Vɛɛ piɛileŋ a diomndaŋ veeloo bɛɛŋ bɛɛŋ mala yɛ naa?

5 Ŋ nɔla miŋ bii Diom Mɛlɛkaa bila te ŋ veelu pɛ diomndaŋ leniŋ nyɛkɛndɛi. Tofawɔ sɔɔŋ ŋtiŋ ŋ mala num ndoŋ. I tasei, piɛi fɛlɛŋ tuupa ma kandu diomndaŋ veeloo. Ŋ yeema mala Chɛhowaa le miŋ bii Diom ndɔɔ bila. Lelaŋ ŋ nɔ miŋ nyuna ndu le nyina ndɔ diandaa le mbo mala naa miŋ kɛsi kɔllo o nyɛ naŋ wa diomndaŋ veeloo wo choo. I diiŋ nduɛi, veelu diomndaŋ bɛɛŋ bɛɛŋ. Hei mala num ma bii nyɛ ŋ wa diomndaŋ veeloo wo bila. A tiuba ma sɔla tɔnɔɔ te a wa pɛ diomndaŋ veeloo choo choo kpeleŋ o Baabuiyo niŋ, ɔɔ ma tol wanaa nda chua diomndaŋ nda kɔɔli. Hei tosaa mala num ma bii bila, ma loonuŋ, nduyɛ ma pɛɛku tau o nyɛ ŋ veelu diomndaŋ o Diom Mɛlɛkaa niŋndo niŋ. (Chɔɔ. 1:8) I yaa nduɛi, te a chii pɛ diomndaŋ veelu, piɛi vɛlɛ le Chɛhowa balikaa mello le mɛɛ o ke num Diom ndɔɔ yɛ, nduyɛ ma nyuna ndu le mbo mala num ma dɔu nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo o wali niŋ.

Le yɛɛ sɔɔŋ kulloŋ poonyiaa mala yɛ num ma bii nyɛ ŋ cho diomndaŋ veeloo wo bila, nduyɛ ma loonuŋ a ndu? (Tofa pɛl 6)

6. Vɛɛ nyunaŋndo a sɔɔŋ kulloŋ poonyiaa mala yɛ num te a wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ? (Tofa vɛlɛ fotueiyo.)

6 Tofawɔ vɛlɛ sɔɔŋ ŋmuuŋ ŋ mala num ma bii Diom Mɛlɛkaa bila nyɛkɛndɛiyoŋ. I tasei, nyunaŋ nyunalaŋ lapum a nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo okɔɔ. Te a wa pɛ bundɛi ipum yaasiaa, a nyunaŋ aa: A nɛɛ yaa okɔɔ kpeekpei i cho yɛ suɛi? Nɛɛnɛ cho yɛ suɛi? O nɛɛ lo o cho yɛ suɛi, nduyɛ le yɛɛ? Kuɛɛ suɛi hei yɔŋnuŋ yɛ, nduyɛ a teleŋ kuɛɛ? Nyunala waa nuaa la mala num ma yiyaŋ a nyɛ ŋ cho diomndaŋ veeloo wo okɔɔ, nduyɛ ma bii sɔɔŋ kulloŋ bila nyɛkɛndɛi. I diiŋ nduɛi, wa sɔɔŋ kulloŋ poonyiaa te a wa pɛ diomndaŋ veeloo. Te a poonyiaa pɛ sɔɔŋ kulloŋ, mi keŋ nyindu num le yiyaŋndo o nyɛ ŋ poonyiaa wo choo, nduyɛ mi i mala num le ma siɛɛnduu yiyaŋnda numndaŋ. Hei mala num vɛlɛ ma loonuŋ nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo. Naapum a poonyiaa nyunalaŋ, sɔɔŋ ŋ saaluŋ o yaasiaa numndo niŋndoŋ, sɔɔŋ kulloŋ, mɛɛ ŋ soliŋ nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo kpeku yɛ ɔɔ mɛɛ ŋ yiyaŋ a nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo okɔɔ yɛ. Naapum sɔɔŋ muŋ poonyiaa mala num ma che kɛsɛ maa, yooŋgu cho le num kpeekpeiyo Diom Mɛlɛkaa cho ni.

7. Te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, suliŋ kuɛɛ mala yɛ naa, nduyɛ le yɛɛ? (Maatiu 24:15)

7 Mi Chiisu chɔm naa suliŋ sɔvɛ mala naa le miŋ bii Diom Mɛlɛkaa bila wo. Ndu cho yɛ yiyaŋndo nyɛkɛndɛi ni. (Nuawɔ Maatiu 24:​15.) Vɛɛ naŋ tosa yɛ hei? Ŋ tosa ndi te ŋ kindiŋ pɛ le sinaa chiɛɛliaŋ cho sɔɔŋ tɛɛŋndo ɔɔ teŋgeŋ cho muŋ tɛɛŋndo. Nduyɛ hei mala naa miŋ bii sɔɔŋ naŋ yiyaŋ maa ŋ cho walaŋ te woŋ bila. Le handɔɔ lechoo, Chiisu chɔm vɛlɛ maa yiyaŋndo o sɔɔŋ choo nyɛkɛndɛi mala naa miŋ che sɔɔŋ cho yɔŋnɔŋndo miŋ wa huuluŋ Baabuiyo peeloo woŋ. Ŋ yeema vɛlɛ suliŋndo hoo le halikpeŋ miŋ sɔla tɔnɔɔ tau o nyɛ naŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋndo.

8. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le miŋ yiyaŋ nyɛkɛndɛi o nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo choo?

8 Mi Chɛhowa mala buɛiyaa nduaa le ma yiyaŋ nyɛkɛndɛi o sɔɔŋ choo. Lelaŋ, nyuna ndu o piɛileŋ niŋ le mbo mala num ma nɔ suliŋndo hoo. (Pulɔ. 2:6) Vɛɛ ŋ tosa yɛ wallo o piɛile numndeŋ choo? Yiyaŋ nyɛkɛndɛi o diomnda ŋ veelu laŋ choo, nduyɛ ma che mɛɛ la chiɛɛliaŋ a sɔɔŋ ŋ sina niŋndoŋ yɛ. Nyɛ mala numndo cho yaasiaa tosaa o yaula mala naa laŋ niŋ ni, mɛɛ Yau Yaasiaa Ŋsɔɔ le Seiyaa Chɛhowaa cho nuaa yɛ. Yaulaŋ ndaŋ la mala num ma bii sɔɔŋ cho o Baabuiyo niŋndoŋ bila nyɛkɛndɛi, nduyɛ ma che nɛila ŋ tiuba ma dɔu muŋ o wali niŋndo. (Hibu. 5:​14) Te a wa pɛ yiyaŋndo nyɛkɛndɛi o nyɛ ŋ veelu diomndaŋndo choo, keŋ cho num mala ma chɔɔlu Diom Mɛlɛkaa biyɔɔ bila.

VEELU DIOMNDAŊ LE NYƐM TƆƆMAŊ SAALƆŊNDO O DIOM MƐLƐKAA NIŊ

9. Tonya sɔvɛ kuɛɛ Sadusiiya ndaa chi yɛ o sɔvɛ le?

9 Sadusiiya ndaa sina yaula maHibuluila ŋuɛɛnula taselaŋ nyɛkɛndɛi. Kɛ ndaa chi sɔɔŋ tonyaŋ cho o yaula laŋ niŋndoŋ ŋ sɔvɛ le. Le tamaseliiyo, yiyaŋndɔ a nyɛ Chiisu ndoo tosa wo, mɛɛ Sadusiiya nyuna ndu a miiŋgoo yoomu okɔɔ. Mbo nyuna nda aa: “Baa la nue wɔ o yau Muuse poonyiaa a bɔɔ leyiŋndo okɔɔ wo le? Mi Mɛlɛka dimul Muuse aa: ‘Ya cho Mɛlɛka Ebilahamndo, Mɛlɛka Aase wo, a Mɛlɛka Chekɔpu wo ni.’ ” (Maki 12:​18, 26) Sadusiiya ndaa veelu niŋ diomndaŋ a bundɛi hei okɔɔ teleŋnda bɔɔbɔɔ. Kɛ nyuna Chiisu nyuna nda wo chɔm kpendekele maa, ndaa chi tonya cho a miiŋgoo yoomu okɔɔ wo suɛi sɔvɛ le.​—Maki 12:​27; Luku 20:​38. d

10. O yɛɛ choo naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsi kɔllo te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ?

10 Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o hei niŋ? Te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo, ŋ nɔ miŋ wa yekeŋ le sinaa sɔɔŋ kpou, ŋ bolle Baabuileŋ ɔɔ bundɔŋ pɛɛku naa woŋ. O cho ko pɛɛkula kpeekpeilaŋ te naŋ nɔ miŋ kindiŋ miŋ bii bila le. Kɛ ŋ nɔ miŋ kindiŋ vɛlɛ le tonyala yiŋgoloŋ ndaŋ, a sawala mandaala cho la viaŋnaŋ ndaŋ biyɔɔ bila. Tonyalaŋ ndaŋ a sawala mandaalaŋ la cho ko maa nyɛm tɔɔmaŋ cho ŋ viaŋnaŋ lɛŋ ndoŋ.

11. Vɛɛ ŋ soliŋ yɛ 2 Timoti 3:​16, 17 kpeku le nyɛm tɔɔmaŋ saalɔŋndo o Baabuiyo niŋ?

11 Vɛɛ naŋ saaluŋ yɛ nyɛm tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ? Loonuŋ maa, ‘nyɛ o nyɛ cho o Yau Mɛlɛkaa niŋ,’ o mala le waŋnda: (1) pɛɛkoo, (2) le nda miŋgioo o nɛi, (3) le sɔɔŋ miŋgioo sakpo, nduyɛ a (4) le nda silaa. (Nuawɔ 2 Timoti 3:16, 17.) A tiu vɛlɛ ba ma sɔla tɔnɔla hiɔɔlu laŋ ndaŋ o yaula ŋ soliŋ kpeku tau o Baabuiyo niŋ te laŋ niŋ. Yiyaŋ a bundɛi ŋ veelu diomndaŋnde okɔɔ le ma che nyɛ i pɛɛku num a Chɛhowa, tuu ndɔɔ, ɔɔ sawala mandaala ndɔlaŋ ndo okɔɔ. Yiyaŋndɔ mɛɛ i mala num le num miŋgioo o nɛi yɛ. A tosa hei te a che pɛ mɛɛ bolii Baabui keŋ mala num le ma sina kaala wɔɔŋndaŋ, a yiyaŋnda wɔɔŋnda ŋ nɔlaŋ yɛ, okoŋ ma fafaŋ ndaŋ le loo o laalaŋ numndo choo. Tosa yaasiaa ma che mɛɛ bolii Baabui keŋ mala num le yiyaŋ wɔɔŋndo miŋgioo sakpo yɛ. Naapum o wa yiyaŋ wɔɔŋ wana ŋ komal o wali pollo niŋndo. Nduyɛ mɛɛndiaŋ le sila kɛ kɛ cho o bolii Baabuiye keŋ niŋ, o mala num ma nɔ yiyaŋ Chɛhowaa o sɔɔŋ choo wo. Te a kɛsiŋ pɛ sɔɔŋ hiɔɔloŋ muŋ o kɔl, a cho saalɔŋ nyɛm tɔɔmaŋ o Diom Mɛlɛkaa niŋ, ŋ mala num ma sɔla tɔnɔɔ tau o diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋndo.

CHƐL MI DIOM MƐLƐKAA CHƆU NUM

12. Le yɛɛ Chiisu ndoo nyuna yɛ Falisiiya aa: “Baa la chi wɔ o Yau Mɛlɛkaa niŋ [te?]”

12 Mi Chiisu nyuna vɛlɛ aa: “Baa la chi wɔ o Yau Mɛlɛkaa niŋ [te?] Hei wa chɔmndo maa Falisiiya ndaa nɔ yiyaŋ wɔɔŋndo a bolii Baabuiye okɔɔ. (Maa. 12:​1-7) e O paaleleŋ choo, mi Falisiiya dimi maa buɛiyaa Chiisuaa tɛɛmbuu sawa cho a Paale Pɛŋgiaaleŋ okɔɔ wo. Mi Chiisu soliŋ tamaseliilaŋ latiɔɔŋ o Baabuiyo niŋ kpeku le nda mulullo. Mbo miŋgi sondoo o nyɛ yau Hoosiaa wo dimi wo choo, le Falisiiya chɔmndo maa a bii sawa wa a Paale Pɛŋgiaaleŋ okɔɔ wo bila nyɛkɛndɛi le, nduyɛ maa ndaa nɔ inyiɛɛ kposoŋ te. Le yɛɛ diomnda puaa haa wa veeloo o Diom Mɛlɛkaa niŋndaŋ la nɔla mi la chɔu nda le? Kanifuule o heelɔŋ bɛndoo niŋ ndaa veelu diomndaŋ ni. Mi kaa heelaŋndo hoo kuuna nda le nyɛ nda wa diomndaŋ veeloo wo biyɔɔ bila.​—Maa. 23:​23; Chɔŋ 5:​39, 40.

13. Kaa suu yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nɔ te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, nduyɛ le yɛɛ?

13 Sɔɔŋ Chiisu dimi woŋ pɛɛku naa maa, ŋ nɔ miŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ a yiyaŋ kɛndɔɔ. Ŋ nɔ miŋ wa maa Falisiiya le. Kɛ ŋ nɔ miŋ chɛl le pɛɛkoo, miŋ ‘tusiŋ, nduyɛ miŋ chɛl mi diom Mɛlɛkaa tɔlnuŋ naa o lakɔl.’ (Chemi. 1:​21) Te ŋ wa pɛ wanaa tusiaŋ, ŋ cho chɛlɔɔ mi Diom Mɛlɛkaa chɔu yiyaŋnda naalaŋ. Mɛɛ miŋ mal ŋgɛbɛ ŋgɛbɛlaŋ ɔɔ kaa heelaŋndo, malaŋ naŋ pɛɛku nyɛ o Baabuiyo niŋ le nyiɛɛye a kaalaa nɔɔ.

Vɛɛ naŋ looku yɛ sina te ŋ cho pɛ chɛlɔɔ le mi Diom Mɛlɛkaa chɔu naa? (Tofa pɛl 14) f

14. Vɛɛ naŋ looku yɛ sina te ŋ cho pɛ chɛlɔɔ le mi Baabuiyo chɔu naa? (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)

14 Mɛɛ naŋ bii acheleŋnda yɛ chɔm kpendekele ni te ŋ cho pɛ chɛlɔɔ le mi Diom Mɛlɛkaa chɔu naa. Mi Falisiiya kɛɛ le mi Diom Mɛlɛkaa chɔu yiyaŋnda ndalaŋ. Le hei ma ‘pɛɛsa wanaa tɛɛmbuu sawa le wa.’ (Maa. 12:7) O nɛi pilɛ koŋ choo, mɛɛ naŋ cha acheleŋnda nduyɛ miŋ bii nda yɛ chɔm ni te ŋ cho pɛ chɛlɔɔ le mi Diom Mɛlɛkaa chɔu naa. Le tamaseliiyo, baa ŋ cho pa chɔ chɔ le suliŋnda kɛndɛlaŋ chɔɔ acheleŋnda o ŋdial? Ɔɔ o biondɔŋnda ndalaŋ choo naŋ handu kɔllo ni? Baa ŋ cho pa a bɛɛndiaŋ le acheleŋnda malɔɔ haki nduyɛ miŋ tuiinuŋ nda inyiɛɛ? Ɔɔ baa ŋ cho pa ŋgɛbɛ ŋgɛbɛ, nduyɛ miŋ kɛsiŋ sɔɔŋ nɛyaŋndoŋ o kɔl? Naapila yaasiaŋndo o nɛi waa nuaa choo mala naa miŋ che te ŋ cho pɛ chɛlɔɔ le mi Diom Mɛlɛkaa chɔu yiyaŋnda naalaŋ, yeemaŋ naŋ, vɛlɛ a sɔɔŋ naŋ tosa woŋ.​—1 Timo. 4:​12, 15; Hibu. 4:12.

DIOMNDAŊ VEELOO O BAABUIYO NIŊ TOSA MIŊ WA A KƆL KƐNDƐ

15. Vɛɛ Chiisu ndoo che yɛ Diom Mɛlɛkaa?

15 Chiisu kaala Diom Mɛlɛkaa tau. Nduyɛ diomnda cho o Sam 40:​8 niŋndaŋ chɔm naa mɛɛ hei cho tonya a ndu okɔɔ yɛ. Le dimi aa: “Oo Mɛlɛka nuu, I hini bɔɔ kɔl le nyɛ ŋ hɛnaŋndo tosaa. I kɛsiŋ sawala numndaŋ o kɔl.” Le mɛɛ Chiisu kaala Diom Mɛlɛkaa yɛ, o wa a kɔl kɛndɛ nduyɛ mbo hiau lachi a Chɛhowa piɛiyo. Naa bɛɛ tiuba miŋ wa a kɔl kɛndɛ, nduyɛ miŋ sɔla batiuwaa te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ, okoŋ miŋ kaala ndu.​—Sam 1:​1-3.

16. Sɔɔŋ kuɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le miŋ sɔla tɔnɔɔ tau te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ? (Tofa kɔfoo hoo, “ Diomnda Chiisulaŋ la Mala Num Ma Bii Nyɛ Ŋ Veelu Diomndaŋndo Bila.”)

16 Sɔɔŋ Chiisu dimi woŋ a tamasi ndɔɔ mala naa miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo le diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ. Ŋ nɔla miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo le Baabuiyo biyɔɔ bila nyɛkɛndɛi, te ŋ wa pɛ piɛileŋ, diomndaŋ veeloo bɛɛŋ bɛɛŋ, nyunalaŋ soliŋndo kpeku, nduyɛ miŋ poonyiaa sɔɔŋ kulloŋ. Yaula naalaŋ la mala naa miŋ yiyaŋ nyɛkɛndɛi o diomnda naŋ veelu laŋ choo. Ŋ nɔla miŋ pɛɛku le Diom Mɛlɛkaa soliŋndo kpeku nyɛkɛndɛi, hali bolii Baabui naŋ sina bɛɛ tau le ve, te o yɔŋ pɛ miŋ tofa le nyɛm tɔɔmaŋ Mɛlɛkaŋ o bundɛi naŋ cho diomndaŋ veeloo ve niŋ. Nduyɛ ŋ nɔla miŋ chɛl mi Diom Mɛlɛkaa chɔu naa, te o yɔŋ pɛ miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a nyɛ naŋ cho diomndaŋ veeloo wo okɔɔ. Te ŋ tol pɛ sɔɔŋ naŋ yaasiaa muŋ ndoŋ kɔɔli, ŋ cho tɔnɔɔ sɔla tau o diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ, nduyɛ miŋ chɔɔlu Chɛhowa sɔɔŋguu ikɛi mbo hiou bɛɛ maa paandu.​—Sam 119:​17, 18; Chemi. 4:8.

CHONDII 95 Paŋgeloo Cho Hiouwɔɔ Lachi a Diondɔɔ

a Mi naŋ cho Chɛhowa piɛiyo wa kindiŋ le diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ lepaa o lepaa. Mi wanaa cheleŋnda bɛɛ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ, kɛ a bii nyɛ kpeekpei nda wa diomndaŋ veeloo wo bila le. Hei wa tonya a waŋnda apum o palɛi Chiisu ve niŋ. Te ŋ yaasiaa pɛ nyɛ Chiisu ndoo dimul wanaa veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋnda, ŋ cho sɔɔŋ kulloŋ pɛɛku tau ŋ mala naa woŋ, te ŋ wa pɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ.

b Teleŋ Chiisu sɔla yiŋɔɔ nduyɛ mi Chɛhowa pɔya ndu a nyina diandaa wo, mbo loonuŋ a sɔɔŋ ndoo pɛɛku o choo choo niŋndoŋ okɔɔ tuupa mbo huŋ o lɛŋndeŋ choo.​—Maa. 3:16.

c Meele ndoo sina Diom Mɛlɛkaa nyɛkɛndɛi, nduyɛ mi ndoo soliŋ ndu kpeku. (Luku 1:​46-55) Naapum Choosɛ nda Meele ndaa tiuba ma pendu Diom Mɛlɛkaa a ba nda le. Lelaŋ, mi ndaa yaŋ dɔɔ nilaŋ yekeŋ te waŋnda ndaa wa pɛ diomndaŋ veeloo leniŋ o chiɛi Chuuwa ndaa piɛi Mɛlɛka wo niŋ, le nda malaa ma loonuŋ nyɛ nda tueiyo.

d Tofa buŋgɛi hei, Draw Close to God​—‘He Is the God . . . of the Living’” (Sɔɔŋguu Mɛlɛka Ikɛi, Ndu Cho Mɛlɛka le Wanaa Cho Yoomu Wa Ni) o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ, Doŋdoŋndo 1, 2013. O puuluei niŋ.

e Tofa vɛlɛ Maatiu 19:​4-6, naa Chiisu nyuna Falisiiya nyuna pilɔɔ hoo wa aa: “Baa la chi wɔ o diom Mɛlɛkaa niŋ [te?]” Mi che bɛɛ mi ndaa veelu diomndaŋ a toosiaa Mɛlɛkaa okɔɔ, kɛ ndaa chi yiyaŋ Mɛlɛkaa nyɛ sɔvɛ a nɔɔ okɔɔ le.

f TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: A teleŋ bɔŋaŋndo o Toŋgo leMasaa niŋ, mi puaapiliaa mala le nyɛchaa a vidueilaŋ handɔɔ o bɔŋaŋndaŋ ndo opilɛ tosa biondɔŋndaŋ tau. Kɛ mɛɛ nda mal bɔŋaŋndo, mi puaapiliaa chandu ndu le kindi kindiŋ ndɔɔ, nduyɛ a hendu kɔllo o biondɔŋnda ndɔlaŋ choo le.