Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 12

Kaalaa Mala Naa Miŋ Biunuŋ o Yɔŋ Bɛɛ mi Waŋnda Tul Naa Leyɛ

Kaalaa Mala Naa Miŋ Biunuŋ o Yɔŋ Bɛɛ mi Waŋnda Tul Naa Leyɛ

“Lelaŋ, sawa ya I cho nya dou wo, ndu cho hoo ni, maa la kaaliaŋ vellaa velle. Wanaa cho le chieeŋndo wa a cho nya yɛleŋ tul. Kɛ nduyɛ, te a tul nya leyɛ pɛ, la loonuŋ maa ya fɛlɛŋ nda tul leyɛ.”—CHƆŊ 15:​17, 18.

CHONDII 129 Ŋ Cho Biuwɔŋ Haaa o Mɛɛlulaŋ

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. A mɛɛ Maatiu 24:​9 dimi yɛ, le yɛɛ kɔndɔfili nɔ mbo bii naa le te waŋnda tul naa pɛ leyɛ?

CHƐHOWA toosiaa naa a yeemɛi le mi waŋnda chɔm naa kaalaa nduyɛ mi naa bɛɛ chɔm nda kaalaa. Lelaŋ te waŋndo tul naa pɛ leyɛ, miŋ tambu kɔl nduyɛ miŋ nɔ pɛŋ siooŋnde le ndu. Le taamaseliiyo, mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Chɔɔchina o lɛŋnde Yulopileŋ niŋ dimi aa: “I wa wɔsilaŋ 14 mi kala nuu kandu ya yɛleŋ tullo le mɛɛ ya wa Chɛhowa piɛiyo yɛ. Mi sinaŋ naŋ chaa ya pilɛ kpe cho ni. Nduyɛ mi kandu yiyaŋndo maa naapum I cho wana kɛndɛ le.” * Mi puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ Danilo bɛɛ dimi aa: “Mɛɛ sovɛiya bii ya ma luaa ya, ma yiou ya nduyɛ ma kɔŋgɔlaŋ ya maa a cho ya yɔŋul le mɛɛ ya cho Sei Chɛhowaa yɛ, mi siooŋnde bii ya nduyɛ mi siɔmbulaŋ la bii ya tau.” I cho tonya maa mi sɔɔŋ waa naa tɛɛmbuu naa kɔllo tau. Kɛ keŋ nɔ mii bii naa kɔndɔfili le. Kanifuule, mi Chiisu dimi kpendekele maa waŋnda cho naa yɛleŋ tul.—Nuawɔ Maatiu 24:​9.

2-3. Le yɛɛ waŋnda tullɛ naa leyɛ?

2 Le yɛɛ waŋnda tullɛ naa leyɛ? Kanifuule maa Chiisu, ŋ “cho le chieeŋndo le.” (Chɔŋ 15:​17-19) Mi che bɛɛ miŋ ke masaa waa bɛɛleŋ, kɛ ŋ piɛi nda le, Chɛhowa kinɛi naŋ piɛi ni. Nduyɛ ŋ wou laba o sɔɔŋ lemasaŋ niŋ te. Ŋ heelu vɛlɛ beendiɛiyo baa le. Nduyɛ mi che bɛɛ mi Setana a wanaa cho ndu tooloo wa simul di Chɛhowa nɔ le mbo wa Masa wo, kɛ masale Chɛhowaleŋ naŋ toolu ni. (Chɛ. 3:​1-5, 15) Miŋ dimul waŋnda kpou maa Masale ndɔleŋ kinɛi le cho hunɔɔ waŋchieeya kpou soli o nyɛpalaa niŋ ni. Nduyɛ maa, le cho hunɔɔ wanaa simul Mɛlɛka wa kpou tɛɛmbuu. (Daan. 2:​44; Sɔɔŋ. 19:​19-21) Yooŋgu naŋ dimi hoo wo cho yooŋgu kɛndɛ le wanaa tusiŋ nda, kɛ o cho yooŋgu wɔɔŋ le wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda.—Sam 37:​10, 11.

3 Mi waŋnda tul naa vɛlɛ leyɛ le mɛɛ naŋ cho sawala Mɛlɛkalaŋ diikɔŋndo yɛ. Nyɛ Mɛlɛka che maa o cho o kɛndɛ wo, chieeŋndo ndu che ndu maa o cho o wɔɔŋ. Nduyɛ nyɛ o che maa o cho o wɔɔŋndo, chieeŋndo ndu che ndu maa o cho o kɛndɛ. Le taamaseliiyo, mi che bɛɛ le kaa ihini nɔɔlɛiyo Mɛlɛka ndoo tɛɛmbuu Sodɔm a Komoolua ni, kɛ wanaa bɔɔbɔɔ o chieeŋndo niŋ chi ndu hau suɛi wɔɔŋ te. (Chudi 7) Mi waŋnda mam naa nduyɛ ma dimi maa diɔmnda naŋ cho ni, le mɛɛ naŋ cho sawala Mɛlɛkalaŋ diikɔŋndo a sɔɔŋ waa naa okɔɔ yɛ.—1 Pitɛ 4:​3, 4.

4. Suliŋnda kuɛɛ la mala yɛ naa miŋ biunuŋ o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ?

4 Yɛɛ mala yɛ naa miŋ biunuŋ te waŋnda tul naa pɛ leyɛ okoŋ ma dimul naa diomnda wɔɔŋndaŋ? Ŋ nɔ miŋ nɔ tiindaŋ kala kalaa maa Chɛhowa tiuba mbo mala naa. Maa boo bɛndu manda puaa chɔuwa wo, tiindaŋ naa tiuba mbo mala naa miŋ ‘nyumi chiŋɔma leyiŋndaŋ ma Masa Nyinaa Wɔɔŋnda wuu le naa viɔɔ waŋ.’ (Ɛfi. 6:​16) Kɛ o cho ko tiindaŋndo le naŋ nɔ miŋ nɔ le. Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ nɔ kaalaa. Le yɛɛ? Kanifuule, kaalaa tosa ŋ “tuulu kɔl chɔ chɔ le.” Nduyɛ o tosa vɛlɛ, miŋ biunuŋ sɔɔŋ nɛiyaŋ kɛ kɛ waŋnda tosal naa. (1 Kɔliŋ. 13:​4-7, 13) Ŋ yaasiaŋndɔ niko miŋ che mɛɛ kaala naŋ nɔ le Chɛhowa, chaaŋaa naa laalaŋnda a yaamɔɔwaa naa wo mala naa miŋ biunuŋ yɛ, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ.

KAALA NAŊ NƆ LE CHƐHOWA WO NƆLA MBO MALA NAA MIŊ BIUNUŊ O YƆŊ BƐƐ MI WAŊNDA TUL NAA LEYƐ

5. Yɛɛ kaala Chiisu ndoo nɔ le Finya ndɔ wo mala yɛ ndu le tosaa?

5 Tuupa mi yaamɔɔwaa Chiisu wa dii ndu, mbo dimul buɛiyaa nduaa o nyumma ndɔma mɛɛlaŋ choo aa: “I kaala Finya nuu, nduyɛ, maa nyɛ o dimul la le tosaa wo maa ndu kinɛi koni ya I tosa ni.” (Chɔŋ 14:​31) Kaala Chiisu ndoo nɔ le Chɛhowa wo luei ndu yoomuaŋ ni, mbo biunuŋ tɔɔndaŋnda kala kalala komal ndu laŋ. O nɛi pilɛ koŋ choo, kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo nɔla mbo mala naa miŋ biunuŋ tɔɔndaŋndaŋ.

6. A mɛɛ Luomaŋnda 5:​3-5 dimi yɛ, vɛɛ buɛiyaa Chɛhowaa sinaŋ yɛ te waŋnda tul nda pɛ leyɛ?

6 Kaala buɛiyaa Chɛhowaa nɔ le ndu wo mala nda ni ma biunuŋ o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tusi nda nyɛpalaa choo. Le taamaseliiyo, mɛɛ masaa waa bii wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa nduyɛ ma dimul nda le ma pɛŋgi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, mi kaala ndaa nɔ le Chɛhowa wo nyindu nda le masaa kaŋ dimullo maa, “nyɛ Mɛlɛka dimul naa wo, ndu naa ŋ nɔ ni mi ŋ tosa, o cho nyɛ waŋnda chieeya dimi wo le.” (Walta. 5:​29; 1 Chɔŋ 5:​3) Hau bɛɛ, mi kaala puaapiliaa nɔ le Chɛhowa wo mala nda ma biunuŋ nduyɛ ma lo o tiindaŋ ndaa choo, o yɔŋ bɛɛ mi masaa waa tusi nda nyɛpalaa kala kalaa choo. A tonya, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ, keŋ tɛɛmbuu naa kɔl te. Nduyɛ pɛŋ, miŋ che ndi maa dikeŋnaŋndo i cho le naa ni.—Walta. 5:​41; nuawɔ Luomaŋnda 5:​3-5.

7. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te wanaa cho o yuŋgu naa niŋnda simul naa pɛ?

7 Te wanaa cho o yuŋgu naa niŋnda simul naa pɛ, mii wa ikala kpoke le biuwɔŋndo. Te apum sina dɔɔ pɛ maa ŋ yeema miŋ pɛɛku a Chɛhowa okɔɔ, ma yiyaŋ maa huiyo waŋnda cho naa ni. Nduyɛ ma dimi maa wanaa seemɛiya naŋ cho simnɔŋndo ni. (Tuuwɔ Maki 3:​21.) Lepum, ma kandu naa lɔɔ a naa diomnda wɔɔŋndaŋ dimullo. Kɛ sɔɔŋ muŋ kpou nɔ miŋ bii naa kɔndɔfili le. Kanifuule, mi Chiisu dimi aa: “Waŋndo o ndu pila lo chiɛi niŋ yaamɔɔwaa nduaa a chaŋ niŋ ni.” (Maa. 10:​36) O yɔŋ bɛɛ mi wanayaŋ naŋ chiee naa biyɔɔ le, ŋ nɔ miŋ tul nda leyɛ le. O baa pilɔɔ choo, mɛɛ kaala naŋ nɔ le Chɛhowa wo hindu fau, lende koni kaala naŋ nɔ le waŋnda wo hindu ni. (Maa. 22:​37-39) Kɛ a koŋ kpou, ŋ kindiŋ le nda kɔllo nɛŋioo okoŋ miŋ kɛɛ sawala Chɛhowalaŋ a sawala ndɔla mandaalaŋ diikɔŋndo le.

Mi che bɛɛ lepum miŋ saŋga tau, kɛ teleŋ o teleŋ Chɛhowa cho wa naa ikɛi le naa dɛɛniaa a naa yoomuaŋ lueiyo (Tofa pɛl 8-10)

8-9. Yɛɛ mala yɛ ndepilɛnɔ pilɛ mbo lo o laalaŋ ndɔɔ choo, mi che bɛɛ mi kala ndɔ simul ndu?

8 Mi Chɔɔchina naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo lo o tiindaŋ ndɔɔ choo, mi che bɛɛ mi kala ndɔ simul ndu. Mbo dimi aa: “Naa kala nuu Seiyaa Chɛhowaa kandu Baabuiyo pɛɛkoo ni. Kɛ paŋgoŋ ŋɔmpum okoŋ kɔɔli, mɛɛ ya yeema le kɔlaŋ o bɔŋaŋndo, mbo simul la kpeekpei. Mi cha maa balta o wa dɔwɔɔ a wanaa simul tonyaa wa, wa tosaa ni mbo wa ya simullo. Nduyɛ mi ndoo dimulla pɛŋ sɔɔŋ ŋtiŋ ŋ ndaa duau baltaŋ choo woŋ. Mi ndoo dimulla diomnda wɔɔŋndaŋ, yiiŋnde a bololaŋ ya saa, nduyɛ mi ndoo vii vii yaula nilaŋ. Mɛɛ ya fuuluu wɔsilaŋ 15, mi sɔla yiŋɔɔ. Mi kala nuu kua a ya o fondaŋ nda kua a chuaambuaa bolii kalaa wa, le halikpeŋ mi tol kaa ndaa kɔɔli, okoŋ mi mal Chɛhowa piɛiyo. Te wana ŋ sina maa o nɔ mbo kaala num nduyɛ mbo buulaŋ a numndo wa num pɛ simullo, mbo wa ikala kpoke le biuwɔŋndo.”

9 Yɛɛ mala yɛ Chɔɔchina mbo biunuŋ? Mbo dimi aa: “Paale kpeekpeile ya chii diomndaŋ veelu o Baabuiyo niŋndeŋ kala nuu kandu ya simullo ni. Yaa laalaŋ niŋ kɛsɛ maa I saaluŋ tonyaa, nduyɛ maa yaa nɔ niŋ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa. Mi yaa piɛi teleŋ o teleŋ o ndu lo, nduyɛ mi ndoo muli piɛile nileŋ. Mi ndepilɛnɔ pilɛ dimulla maa ya wa kɔlaŋ o ndu lo bɛɛ, le miŋ wa diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ a yaasiaa tosaa. A boondii keŋ, mi puaapiliaa a ndepiliaa ndaa luei ya yoomuaŋ te naŋ kuɛ pɛ o bɔŋaŋndaŋ. Ma chua ya pɛŋ maa yuŋgu pilɔɔ naŋ cho ni. Mi cha kpendekele maa Chɛhowa nɔ kpaayaa mbo hiau wanaa simul naa wa, mɛɛ mɛɛ nda wɔu kaa.”

10. Tiindaŋ yɛɛ naŋ nɔ yɛ o Chɛhowa niŋ?

10 Mi Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo dimi maa, “nyɛ o nyɛ nɔla mbo faŋa naa o kaala Mɛlɛkaa bɛŋgu le. . . . Ndu yɔŋnuŋ ni maa kaala o chɔm naa o Masanɔ naa Chiisu Kiliti niŋ ndo.” (Luomaŋ. 8:​38, 39) Mi che bɛɛ lepum miŋ saŋga tau te waŋnda simul naa pɛ, kɛ ŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho naa ikɛi teleŋ o teleŋ le naa malaa a naa yoomuaŋ lueiyo. Nduyɛ, mi Chɛhowa soliŋ puaapiliaa a ndepiliaa kpeku le naa malaa mɛɛ i yɔŋnuŋ a Chɔɔchina yɛ.

KAALA NAŊ NƆ LE CHAAŊAA NAA LAALAŊNDA WO MALA NAA MIŊ BIUNUŊ O YƆŊ BƐƐ MI WAŊNDA TUL NAA LEYƐ

11. Chɔmndɔ taamaseliiyo a mɛɛ kaala Chiisu soo a ndu okɔɔ o Chɔŋ 15:​12, 13 niŋndo mala buɛiyaa nduaa yɛ.

11 Tuupa mi Chiisu sɔla piɔmndo, mbo dimul buɛiyaa nduaa o nyumma ndɔma mɛɛlaŋ choo maa, a nɔ ma kaaliaŋ vellaa velle. (Nuawɔ Chɔŋ 15:​12, 13.) Ndoo sina maa kaala kpeekpeiyo cho buɛiyaa nduaa mala ni ma wa diompilɛ nduyɛ ma biunuŋ, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul nda leyɛ. Taamaseliiyo opilɛ cho wanaa wa o kundaa Tɛsalonaika niŋnda ni. Mɛɛ kundaa hoo kilaŋ, mi waŋnda tusi Kilisiɔŋaa kaŋ nyɛpalaa choo tau. Kɛ mi kaala ndaa nɔ ndapila tɛɛŋndo mala nda ma biunuŋ nyɛpalaa koŋ. (1 Tɛsa. 1:​3, 6, 7) Mi Pɔɔl dɛɛniaa Kilisiɔŋnda haa le ma hiou lachi a kaaliaŋndo vellaa velle, “mbo hiou bɛɛ maa paandu poloŋ.” (1 Tɛsa. 4:​9, 10) Kaalaa wa Kilisiɔŋnda haa mala le ma dɛɛniaa wanaa wa a kɔlta tambɛilaŋ nda, nduyɛ ma mala wanaa ndaa nɔ dialuŋ kala o Mɛlɛka piɛiyo niŋ te wa. (1 Tɛsa. 5:​14) Mi Kilisiɔŋnda haa duau sila Pɔɔl ke nda hoo wo o wali niŋ. Lelaŋ wɔsioo pilɛ okoŋ kɔɔli, mɛɛ o wa nda yau diiŋ ndɔɔ poonyiallo, mbo dimul nda aa: “Kaaliaŋ nya kaaliaŋ vellaa velle wo cho hiouwɔɔ lachi a chɔɔlɔŋndo.” (2 Tɛsa. 1:​3-5) Mi kaala Kilisiɔŋnda haa ndaa nɔ wo mala nda ma biunuŋ sɔɔŋ palaŋ a nyɛpalaa waŋnda wa nda tusioo choo wo.

Kaala naŋ nɔ le puaapiliaa naa wo mala naa miŋ biunuŋ, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ (Tofa pɛl 12) *

12. Vɛɛ puaapiliaa a ndepiliaa chɔm yɛ chaaŋaa ndaa kaalaa mɛɛ chɔuwo del o lɛŋnde ndaleŋ niŋ?

12 Ŋ tofaŋndɔ vɛlɛ nyɛ yɔŋnuŋ Danilo naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo. Mɛɛ chɔuwo del o lɛŋnde ndaleŋ niŋ nduyɛ mbo fuuluu o chiee ndaa, mi ndu nda laa ndɔ hiau lachi a kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ vɛlɛ a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Mi ndaa ke vɛlɛ pɛŋ puaapiliaa a ndepiliaa nyɛdiaa ndaa nɔ wo. Kɛ paale pilɛ, mi sovɛiya huŋ a yekpaŋndaŋ o Danilo waa lo bɛɛ. Mi Danilo dimi aa: “Ma dimulla maa ya dimi maa I cho lɛ Sei Chɛhowa le. Kɛ mɛɛ ya kɛɛ, ma luaa ya tau nduyɛ ma tosa maa wuuwo nda hiŋ ya ni. Ma dimi maa te a miiŋgu niŋ pɛ o naalo, a cho laa nuu kpuuwa. Okoŋ kɔɔli, mi puaapiliaa luei naa o teeniiyo niŋ le miŋ keleŋa lakɔ o chiee cheleŋ. Fɛɛŋ bɛɛ I puɛɛnuŋ a kaala puaapiliaa chɔm naa hoo wo le. Nduyɛ mɛɛ naŋ fuuluu, mi puaapiliaa wa loŋ nda bii naa nyɛkɛndɛi. Ma ke naa nyɛdiaa a naa lɔlaa, nduyɛ ma mala ya le mi sɔla wallo. Mi hei tosa, mi naa bɛɛ tiuba le puaapiliaa cheleŋ yiyaa mɛɛ nda nyaanuŋ chɔuwo.” Sɔɔŋ yɔŋnaŋ waa naa chɔm maa mi kaala naŋ nɔ le puaapiliaa naa wo mala naa miŋ biunuŋ, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ.

MI KAALA NAŊ NƆ LE YAAMƆƆWAA NAA WO MALA NAA MIŊ BIUNUŊ

13. Vɛɛ nyina diandaa mala yɛ naa miŋ biunuŋ, te waŋnda tul naa pɛ leyɛ le mɛɛ naŋ cho Chɛhowa piɛiyo yɛ?

13 Mi Chiisu dimul buɛiyaa nduaa maa a nɔ ma kaala yaamɔɔwaa ndaa. (Maa. 5:​44, 45) Baa hei wa pa bɛɛŋ bɛɛŋ le tosaa? Sako. Kɛ a mala nyina diandaa Mɛlɛkaa, ŋ tiuba miŋ tosa ndi. Nyina Mɛlɛkaa nɔla mbo mala naa miŋ nɔ suliŋnda kɛndɛ kɛndɛlaŋ, mɛɛ kaalaa, biuwɔŋndo, kɛndɛi, tusiŋndo a kɔl naa baa tiuwo cho naa yɛ. (Kalee. 5:​22, 23) Suliŋndaŋ ndaŋ la mala naa miŋ biunuŋ, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ. Mi wanaa bɔɔbɔɔ ndaa tul naa leyɛ wa siŋga kaala ndalaŋ le mɛɛ pɔnɔ nda, laa nda, chua ndaa ɔɔ wana nda chiɛɛliaŋndo nɔ suliŋndaŋ ndaŋ yɛ. Lelaŋ te a che ndi pɛ ikala le wanaa tul num leyɛ wa kaalaa chɔmndo, piɛi o Chɛhowa lo le nyina ndɔ diandaa. (Luku 11:​13) Nduyɛ, nɔ tiindaŋndo maa Mɛlɛka diikɔŋndo cho nyɛ bɛnda le tosaa lɔɔlɔɔ wo ni.—Pulɔ. 3:​5-7.

14-15. Vɛɛ Luomaŋnda 12:​17-21 mala yɛ Yasmiŋ le pɔnɔ ndɔ kaalaa chɔmndo mi che bɛɛ mbo simul ndu?

14 Ŋ tofaŋndɔ vɛlɛ taamasi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Yasmiŋ. Mɛɛ o simnuŋ Sei Chɛhowaa, mi pɔnɔ ndɔ yiyaŋ maa huiyo Seiyaa Chɛhowaa cho ndu ni. Le hei mbo kindiŋ le ndu kuunaa Chɛhowa piɛiyo. Mi ndoo yioo yioo ndu. Nduyɛ mi ndoo dimul vɛlɛ wanayaŋ ndɔŋ, simlachinɔ lepiɛiyo a mandenɔɔ le ma luei ndu siooŋnde maa te o pɛŋgi Chɛhowa piɛiyo le, a cho ndu suɛi wɔɔŋ wɔɔŋnde tosal. Mbo dimul nda vɛlɛ le ma handu laa ndɔ suɛi choo maa o yeema yuŋgu ndaa piɔuwo. Te Yasmiŋ ndoo kuɛ pɛ o bɔŋaŋndo, mi pɔnɔ ndɔ ndoo kuɛ loŋ le puaapiliaa diomnda wɔɔŋndaŋ dimullo. Teleŋnda bɔɔbɔɔ mi Yasmiŋ ndoo chaŋ tau le sɔɔŋ pɔnɔ ndɔ wa muŋ tosaa woŋ.

15 Kɛ te Yasmiŋ ndoo kuɛ pɛ o Toŋgo leMasaa, mi puaapiliaa a ndepiliaa ndaa dɛɛniaa ndu kɔllo nduyɛ mi nda luei ndu yoomuaŋ tau. Mi bɛnduaa kundaa dɛɛniaa ndu le mbo dɔu nyɛ dimiŋ o Luomaŋnda 12:​17-21 niŋndo o wali niŋ. (Nuawɔ.) Mi Yasmiŋ dimi aa: “I ve bɛɛŋ bɛɛŋ ya choo le, kɛ mi nyuna Chɛhowa o piɛileŋ niŋ le mbo mala ya. Nduyɛ, mi kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le mi dɔu nyɛ ya wa pɛɛkoo o Baabuiyo niŋndo o wali niŋ. Te pɔnɔ nuu ndoo sɛŋi pɛ billo naa yawaa, mi yaa bɛɛsuu. Nduyɛ te ndoo yiou ya pɛ, mi yaa mulul ndu o nɛi lebɛɛ niŋ. Mi yaa chɔm kɛsɛ maa I buulaŋ a ndu taama taama te ndoo del pɛ a naa.”

Te ŋ chɔm pɛ wanaa tusi naa nyɛpalaa choo wa kaalaa, koŋ tosa ma siŋga kaala ndalaŋ (Tofa pɛl 16-17) *

16-17. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o taamasi Yasmiŋ ndo niŋ?

16 Mi Yasmiŋ sɔla fulamakɔɔli kɛndɔɔ le mɛɛ o chɔm pɔnɔ ndɔ kaalaa yɛ. Mbo dimi vɛlɛ aa: “Mi pɔnɔ nuu kandu tiindaŋndo dɔwɔɔ o ya niŋ mbo hiau maa paandu kanifuule, ndoo sina maa teleŋ o teleŋ tonyaa ya dimi ni. Nduyɛ te yaa wa pɛ suɛi a nyɛ ya wa pɛɛkoo o Baabuiyo niŋndo okɔɔ, mi ndoo yaŋ ya nilaŋ o nɛi lebɛɛ niŋ. Mi hei tosa mi kɔl nyuloo miiŋgu naa tɛɛŋ. Suŋ suŋ niŋ, ndu dɛɛniaa ya ni le kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ. I cho niŋ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde tueiyɔɔ yeela a pɔnɔ nuu, nduyɛ kɔl nyuloo cho niŋ o yuŋgu naa niŋ. I nɔ tiindaŋndo maa paale wa niŋ mi pɔnɔ nuu chua tonyaa, nduyɛ miŋ piɛi Chɛhowa latulu naa ndu.”

17 Taamasi Yasmiŋ ndo chɔm maa kaalaa ‘biunuŋ nyɛ o nyɛ, nduyɛ o tiindaŋ nyɛ o nyɛ.’ (1 Kɔliŋ. 13:​4, 7) I cho kpendekele maa te ŋ chɔm pɛ wanaa tul naa leyɛ wa kaalaa, mi keŋ tosa ma siŋga kaala ndalaŋ. Nduyɛ mi keŋ tosa mi Chɛhowa naŋ kɔl tau a naa. Kɛ o yɔŋ bɛɛ mi wanaa simul naa wa hiou lachi a naa yɛleŋ tullo, ŋ tiuba miŋ wa a kɔl kɛndɛ. Vɛɛ hei yɔŋnuŋ yɛ?

Ŋ TIUBA MIŊ WA A KƆL KƐNDƐ O YƆŊ BƐƐ MI WAŊNDA TUL NAA LEYƐ

18. Le yɛɛ naŋ wa yɛ a kɔl kɛndɛ te waŋnda tul naa pɛ leyɛ?

18 Mi Chiisu dimi aa: “Nya waŋnda tul leyɛ, nduyɛ, ma kɛɛ nya wa, la pɛl tɔnɔɔ.” (Luku 6:​22) Kposoŋ bɛɛ ŋ yeema mi waŋnda tul naa leyɛ nduyɛ ma tusi naa nyɛpalaa choo le tiindaŋ naa le. Mɛɛ le yɛɛ naŋ wa yɛ a kɔl kɛndɛ te waŋnda tul naa pɛ leyɛ? Tofawɔ sabulaŋ la yaa. O tasoo, te waŋnda tusi naa pɛ nyɛpalaa choo nduyɛ miŋ biunuŋ, mi Mɛlɛka hini kɔl a naa. (1 Pitɛ 4:​13, 14) O diiŋ ndɔɔ, mi tiindaŋ naa chɔɔlu kalu poŋ. (1 Pitɛ 1:​7) O yaa ndɔɔ, keŋ tosa mi Mɛlɛka huŋ fanda naa a yoomu fafɛɛŋndo.—Luomaŋ. 2:​6, 7.

19. Le yɛɛ wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa wa yɛ a kɔl kɛndɛ, mi che bɛɛ ma luaa nda?

19 Mɛɛ Chiisu miiŋgu yoomu, teleŋ biŋgi okoŋ kɔɔli, mi wanaa o vem hɔlte ndɔ wa cha tonyaa o nyɛ o dimul nda wo niŋ. Mbo dimi maa, ŋ tiuba miŋ wa a kɔl kɛndɛ o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tusi naa nyɛpalaa choo. A wa a kɔl kɛndɛ, mi che bɛɛ mi masaa waa bii nda ma luaa nda nduyɛ ma dimul nda le ma pɛŋgi yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Le yɛɛ? Kanifuule, mi “Mɛlɛka chua nda maa a bɛnda le ma sɔla nyɛ palaa le Chiisu.” (Walta. 5:​40-42) Ndaa kaala Masanɔ ndaa tau. Le hei, ndaa nɔ isiooŋ kposoŋ le yaamɔɔwaa ndaa le. Ma chɔm maa a kaala Masanɔ ndaa kanifuule, ma “hiau lachi” a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. Puaapiliaa naa bɔɔbɔɔ cho hiouwɔɔ lachi a loo o laalaŋ ndaa choo, mi che bɛɛ waŋnda cho nda nyɛpalaa tusioo choo. A sina maa fɛɛŋ bɛɛ Chɛhowa puɛɛnuŋ a wali nda cho tosaa wo vɛlɛ a kaala nda cho chɔmndo le diola ndɔlaŋ ndo le.—Hibu. 6:​10.

20. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi ve niŋ?

20 Te ŋ cho wɔ pɛ o chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo niŋ, waŋnda cho hiouwɔɔ lachi a naa yɛleŋ tullo. (Chɔŋ 15:​19) Kɛ siooŋii nɔ mii bii naa le. A mɛɛ naŋ cho chɔ o buŋgɛi cho lachi ve niŋ yɛ, Chɛhowa tiuba mbo tosa miŋ nɔ ‘kɔl simulaa, nduyɛ mbo manda’ naa. (2 Tɛsa. 3:​3) Lelaŋ, maa ŋ hiounuŋ lachi a Chɛhowa, puaapiliaa a ndepiliaa naa, vɛlɛ a yaamɔɔwaa naa kaalaa chɔmndo. Te ŋ dɔu pɛ silaa hoo o wali niŋ, koŋ cho tosa miŋ wa diompilɛ nduyɛ mi tiindaŋ naa kendu poŋ. Hei cho naa vɛlɛ mala miŋ chuu Chɛhowa saŋgalaa, nduyɛ miŋ chɔm kpendekele maa kaalaa nɔ kpaayaa mbo hiau yɛletulaaleŋ.

CHONDII 106 Ŋ Nɔŋnuŋ Kaalaa

^ pɛl. 5 O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho chɔ mɛɛ kaala naŋ nɔ le Chɛhowa, chaaŋaa naa laalaŋnda, a le yaamɔɔwaa naa wo mala naa miŋ biunuŋ yɛ o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ. Ŋ cho vɛlɛ chɔ le sabu Chiisu dimi maa ŋ tiuba miŋ wa a kɔl kɛndɛ wo, o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda tul naa leyɛ.

^ pɛl. 1 Diolaŋ lapum la siŋgaŋ.

^ pɛl. 58 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Mɛɛ sovɛiya kɔŋgɔlaŋ Danilo, mi puaapiliaa mala ndu nda laa ndɔ le ma kuɛ o chiee cheleŋ. Nduyɛ mi puaapiliaa o chiee koŋ niŋ bii nda nyɛkɛndɛi.

^ pɛl. 60 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Mi che bɛɛ mi Yasmiŋ pɔnɔ ndɔ simul ndu, ke mi bɛnduaa kundaa sila ndu nduyɛ mbo duau ndu o wali niŋ. Le hei, mi ndoo buulaŋ tau le pɔnɔ ndɔ taama taama te ndoo del pɛ a naa.