Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 10

Naa Kpou Tiuba Miŋ Mala Wanaa Cho Baabuiyo Pɛɛkoo Wa le Ma Suliŋ le Yiŋɔɔ

Naa Kpou Tiuba Miŋ Mala Wanaa Cho Baabuiyo Pɛɛkoo Wa le Ma Suliŋ le Yiŋɔɔ

“Te pɛl o pɛl tosa wali o nɔ le tosaa o dialloŋ niŋ ndo pɛ, muŋ pila ŋ nɔla mi ŋ hindu.”—ƐFI. 4:​16.

CHONDII 85 La Demulaŋ Vellaa Velle

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1-2. Nɛɛnɛ nɔ yɛ mbo mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo le mbo tosa hiouwɔɔ lachioo, nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ?

MI AMI cho o lɛŋnde Fichileŋ niŋndo dimi aa: “Yaa kaala bɔɔ nyɛ ya wa pɛɛkoo o Baabuiyo niŋndo. Mi sina kɛsɛ maa tonyaa ya wa pɛɛkoo ni. Kɛ I kandu fɛŋ waa latulu a puaapiliaa a ndepiliaa, malaŋ ya tosa siŋgaŋnda laa yeemaŋ ndaŋ. Nduyɛ mi tosa hiouwɔɔ lachioo, okoŋ mi sɔla yiŋɔɔ.” Nyɛ Ami dimi hoo wo pɛɛku naa suɛi sɔvɛ sɔvɛi pum. Ndi cho ni maa: Le mi wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo tosa hiouwɔɔ lachioo nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ, mɛɛ mi wana o wana o kundaa niŋ dɔu balaŋ diompilɛ le ndu malaa.

2 Wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa kpou tiuba ma mala wanaa sɛnɛiya o kundaa niŋ. (Ɛfi. 4:​16) Mi kɔɔfanɔ pilɛ o lɛŋnde Vanuaatuleŋ niŋ diolaŋ Lilani dimi aa: “Tale pum cho miŋ dimi ndu aa, ‘Wana pilɛ vilu chua le.’” Hei cho tonya kanifuule, kalaŋ chuauwa, chaŋyaŋ, wanayaŋ, a wanaa pɛɛku chuaambuaa o sukuu wa duau balaŋ diompilɛ ni, le chuaambɔɔ malaa mbo simnuŋ kaasoŋnɔ kɛndɛ. A tosa hei sanaa te a wa pɛ chuaambɔɔ dɛɛniaa, nduyɛ ma pɛɛku ndu sɔɔŋ sɔvɛ mala ndu o yoomoo niŋndoŋ. Nyɛ pilɛ koŋ kpe yɔŋnuŋ ni le waŋnda siiŋguuwo buɛiyaa Chiisuaa. Wana o wana o kundaa niŋ duau balaŋ diompilɛ ni, le waŋndo malaa mbo hiŋ o tonyaa niŋ. Ŋ tosa hei te ŋ wa ndu pɛ silala kɛndɛlaŋ kioo, kɔllo ndu dɛɛniaa, a ndu taamasi kɛndɔɔ kɛsullo. Keŋ cho ndu mala mbo tosa hiouwɔɔ lachioo nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ.—Pulɔ. 15:​22.

3. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ Ana, Dɔliŋ a Lilani dimi wo niŋ?

3 Le yɛɛ wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo nɔ yɛ mbo chɛl le mi wanaa cheleŋ o kundaa niŋ mala wana o cho pɛɛkoo wo? Tofawɔ nyɛ Ana kɔɔfanɔ teŋgeŋndo o lɛŋnde Mɔdovaleŋ niŋ dimi wo. Mbo dimi aa, “Mi waŋndo yeema malaa tau te o kandu pɛ Baabuiyo pɛɛkoo, nduyɛ mbo wa hiouwɔɔ lachioo tosaa. Lelaŋ, wana cho ndu Baabuiyo pɛɛkoo wo tiuba mbo mala ndu ndupilɛ le.” Mi Dɔliŋ, kɔɔfanɔ teŋgeŋndo o lɛŋnde pilɛle leŋ niŋ bɛɛ dimi aa, “Mi wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa dimi isɔɔ nduyɛ mii pilaŋ wana ya cho Baabuiyo pɛɛkoo wo kɔllo, i yaa yiyaŋ niŋ bɛɛ a ndi okɔɔ le ve.” Mi Lilani naŋ laŋga soo a ndu okɔɔ wo dimi vɛlɛ aa, “Kaala naŋ chɔm wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo mala ndu ni, mbo sina maa naŋ cho wanaa Chɛhowaa ni.”—Chɔŋ 13:​35.

4. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

4 Naapum mi kɔndɔfillo bii num ma nyunaŋ dɔɔ aa: ‘Vɛɛ ya mala yɛ wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo mbo tosa hiouwɔɔ lachioo, mi che bɛɛ o cho ya le cho ndu pɛɛkoo le?’ Ŋ tofaŋndɔ nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo te waŋndo dimul naa pɛ le miŋ kɔ mala ndu pɛɛku Baabuiyo tosaa ɔɔ te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo kandu pɛ hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ. Ŋ cho vɛlɛ chɔ nyɛ bɛnduaa kundaa nɔ ma tosa le ma mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo mbo tosa hiouwɔɔ lachioo, nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ wo.

YƐƐ Ŋ NƆ YƐ MA TOSA TE WAŊNDO DIMUL NUM PƐ LE MI LA KƆ TOSA PƐƐKU BAABUI NDƆƆ?

Te waŋndo dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ, bɛɛndiaa buŋgɛi nya cho lakɔ pɛɛku ve nyɛkɛndɛi (Tofa pɛl 5-7)

5. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te waŋndo dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ?

5 Wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo nɔ kalaŋndo ni, le mbo mala wana o cho pɛɛkoo wo mbo bii Diom Mɛlɛkaa bila. Kɛ te o dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ, a nɔ ma toolu ndu. (Ikili. 4:​9, 10) Yɛɛ kpeekpei ŋ nɔ yɛ ma tosa le ma toolu ndu?

6. Te waŋndo dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ, vɛɛ ŋ duau yɛ sawa mandaa cho o Pulɔwaa 20:​18 niŋndo o wali niŋ?

6 Bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi le kɔlaŋ pɛɛku Baabuiyo tosaa. Te waŋndo dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ, nyuna ndu le mbo chɔm num sɔɔŋ ŋtiŋ a wana o cho pɛɛkoo wo okɔɔ. (Nuawɔ Pulɔwaa 20:​18.) A nyuna ndu aa: “Yɛɛ ŋ sina yɛ a wana num pɛɛkaa okɔɔ? Buŋgɛi kuɛɛ nya cho yɛ pɛɛkoo? Yɛɛ ŋ yeema yɛ mi wana num pɛɛkaa bii bila o buŋgɛi nya cho pɛɛkoo ve niŋ? Yɛɛ ya nɔ yɛ mi tosa ɔɔ yɛɛ ya nɔ yɛ mi tosa le? Nduyɛ, yɛɛ ya nɔ yɛ mi dimi ɔɔ yɛɛ ya nɔ yɛ mi dimi le? Vɛɛ ya dɛɛniaa yɛ wana ŋ cho Baabuiyo pɛɛkoo wo le mbo tosa hiouwɔɔ lachioo?” I cho tonya maa, o cho sɔɔŋ kpou le wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo cho num dimul te. Kɛ o cho num dimul sɔɔŋ ŋ nɔ ma sina woŋ. Mi ndepilɛnɔ misiɔnalueinɔ pilɛ diolaŋ Chɔi suukaŋ a waŋnda o nyunalaŋ ndaŋ choo, te o dimul nda pɛ le ma kɔ mala ndu pɛɛku Baabui ndɔɔ tosa. Mbo dimi aa: “Mi suukaŋndo hoo mala wana naŋ cho lakɔ wo, le mbo chɔm yeemɛi o wana ni pɛɛkaa niŋ nduyɛ mbo sina nyɛ o cho dimi wo.”

7. Le yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma bɛɛndiaŋ te a dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabuiyo?

7 Te waŋndo dimul num pɛ le mi la kɔ tosa pɛɛku Baabui ndɔɔ, o bɛnda bɔɔ mi num bɛɛ toosiaa buŋgɛi nya cho lakɔ wana koŋ pɛɛku ve nyɛkɛndɛi. (Ɛsi. 7:​10) Mi Dɔliŋ, puaapilɛnɔ naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo dimi aa: “Mi naŋ kɔl tau te wana naŋ cho lakɔ wo bɛɛndiaa pɛ buŋgɛi naŋ cho lakɔ waŋndo pɛɛku ve. Kanifuule hei tosa, mi ndu bɛɛ nɔ nyɛ le dimi teleŋ naŋ cho wa pɛɛkoo tosaa wo.” Le handɔɔ lechoo, te nya ŋiɔɔŋ kpou bɛɛndiaŋ pɛ nyɛkɛndɛi le wana koŋ kɔlaŋ pɛɛkoo, keŋ cho tosa mbo tol taamasi nyaa kɔɔli. Ma bɛɛndiaa bɛɛ buŋgɛi nya cho lakɔ ndu pɛɛku ve nyɛkɛndɛi le, o bɛnda bɔɔ ma bii sɔɔŋ kulloŋ o buŋgɛi keŋ niŋ bila.

8. Yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa, te wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo dimul num pɛ le ma piɛi?

8 Te la wa pɛ waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo, nduyɛ ma dimul num le ma piɛi, a nɔ ma yiyaŋ yiŋgoloŋ a nyɛ ŋ nɔ ma dimi wo, nduyɛ ma soo a nyɛ mala wana nya cho pɛɛkoo wo okɔɔ kanifuule, piɛile numndeŋ le tiuba mi le pilaŋ ndu kɔllo. (Sam 141:​2) Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Hanei o lɛŋnde Chepaŋndeŋ niŋ dimi aa: “Teleŋ ya wa Baabuiyo pɛɛkoo wo, mi wana wa ya pɛɛkoo wo huŋ a ndepilɛnɔ cheleŋ le ya pɛɛkoo. Nduyɛ, mbo dimul ndepilɛnɔ koŋ le mbo piɛi. O piɛile ndɔleŋ niŋ, mi cha maa o nɔ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa. Nduyɛ mi yeema le mi tol taamasi ndɔɔ kɔɔli. Mi cha kɛsɛ maa o kaala ya kanifuule, mbo veelu diola nilaŋ o piɛileŋ niŋ.”

9. A mɛɛ Chemisi 1:​19 dimi yɛ, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa le ma toolu wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo?

9 Toolu wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo te la wa pɛ pɛɛkoo tosaa. Mi ndepilɛnɔ kɔɔfanɔ teŋgeŋ pilɛ o lɛŋnde Naŋchiiliaaleŋ niŋ diolaŋ Omamiyobi dimi aa: “Le ma toolu wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo nyɛkɛndɛi, a nɔ ma wa nilaŋ yaŋɔɔ, nduyɛ a nɔ ma soo tau le. Loonuŋ maa, ndu cho chilaŋ chuaa ni.” Yɛɛ mala yɛ num le hei tosaa? (Pulɔ. 25:​11) Yaŋ nilaŋ nyɛkɛndɛi te wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo wa pɛ suukaŋndo a wana ndɔ pɛɛkaa. (Nuawɔ Chemisi 1:​19.) Koŋ cho tosa ma yɔŋgu mala yeemaŋndo nduyɛ a teleŋndo kinɛi. Le taamaseliiyo, a nɔ ma kelu wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo suɛi o sondo le. Nduyɛ te a wa pɛ suɛi, huŋ a suɛi cheleŋ o pɛɛku koŋ choo le. Soliŋ nyunalaŋ ɔɔ taamaseliila tɛtɛlɛlaŋ kpeku le sɔɔŋ kulloŋ kindilaa. Lepum ma yiyaŋ maa a nɔ nyɛ o nyɛ ŋ dimi o pɛɛku koŋ choo le. Kɛ te a chandu pɛ wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo nduyɛ ma chɔm yeemɛi kpeekpeiye o ndu niŋ, koŋ cho ndu mala mbo tosa hiouwɔɔ lachioo.

10. Vɛɛ suɛi yɔŋnaŋii numnde nɔla yɛ mii mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo?

10 Chɔm ndu suɛi yɔŋnaŋii numnde. Te o bɛnda pɛ, a tɛɛsial ndu chobe mɛɛ ŋ looku hunɔɔ o tonyaa niŋ yɛ, mɛɛ ŋ looku simultaŋ yomɔɔ yɛ, nduyɛ a mɛɛ Chɛhowa mala num niŋ o yoomu numndo niŋ yɛ. (Sam 78:​4, 7) Naapum hei cho ndu mala tau. I nɔla mii kindi tiindaŋ ndɔɔ, mbo tosa hiouwɔɔ lachioo nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ. I cho ndu vɛlɛ mala le mbo yem tɔɔndaŋnda cho ndu choo suŋ suŋndaŋ. (1 Pitɛ 5:​9) Mi Kebilɛɛ puaapilɛnɔ kɔɔfanɔɔ o lɛŋnde Bilasilleŋ niŋ loonuŋ a tɔnɔ o sɔla teleŋ o wa Baabuiyo pɛɛkoo wo. Mbo dimi aa: “Mɛɛ puaapilɛnɔɔ chɔm ya suɛi nduɛi yɔŋnaŋnde, mi pɛɛku maa mi Chɛhowa che simulta komal naalaŋ. Nduyɛ maa, te nda yem pɛ la ndalaŋ, mɛɛ ya bɛɛ I tiuba mi yem la ni laŋ.”

TE WANA CHO BAABUIYO PƐƐKOO WO KANDU PƐ KƆLAŊ O BƆŊAŊNDAŊ

Naa kpou nɔla miŋ dɛɛniaa wanaa cho Baabuiyo pɛɛkoo wa le ma hiou lachi a hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ (Tofa pɛl 11)

11-12. Te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo hiŋ pɛ o bɔŋaŋndo, le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ demul ndu a dialuŋfulaa?

11 Le mi wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo tosa hiouwɔɔ lachioo nduyɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ, o nɔ mbo wa kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ. Hei cho ndu mala tau. (Hibu. 10:​24, 25) Naapum wana ndɔ pɛɛkaa cho ndu veelu teleŋ tasoo le kɔlaŋ o bɔŋaŋndo. Te o kuɛ pɛ, naa kpou nɔ miŋ dɛɛniaa ndu le mbo hiou lachi a hunɔɔ o Toŋgo leMasaa. O nɛi kuɛɛ choo naŋ tosa yɛ hei?

12 Demul ndu a dialuŋfulaa. (Luomaŋ. 15:​7) Te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo wa pɛ fɛɛsɛŋ o bɔŋaŋndaŋ, koŋ cho ndu mala mbo hiou lachi a hunɔɔ o Toŋgo leMasaa. Lelaŋ te o hiŋ pɛ o bɔŋaŋndo, yil ndu a dialuŋfulaa, nduyɛ ma chɔm ndu acheleŋnda. Yiyaŋ naa maa o nɔ wana pɛɛkaa le. Naapum wana ndɔ pɛɛkaa yala hunɔɔ le ɔɔ kɛlɛŋgaa o nɔ nyɛ cheleŋ le tosaa. Yaŋ ndu nilaŋ nyɛkɛndɛi nduyɛ ma chɔm maa a nɔ yeemɛi o ndu niŋ. Yɛɛ cho yɛ wa fulamakɔɔlioo te a tosa pɛ hei? Nuawɔ suɛi yɔŋnaŋii Dɛmituluii ve. Puaapilɛnɔɔ hoo yiŋ o wɔsiŋ hiou woŋ niŋ, nduyɛ o cho niŋ buɛi malalaŋndo. Mɛɛ o loonuŋ a teleŋ tase o kuɛ o bɔŋaŋndo wo, mbo dimi aa: “Mɛɛ ya kuɛ o Toŋgo leMasaa, I wa isisi a siooŋnde, mi puaapilɛnɔ pilɛ huŋ yil la okoŋ mbo luɛi a ya. Mi wanaa cheleŋ o kundaa niŋ huŋ yil la a dialuŋfulaa. Le hei, mi kɔndɔfillo bii ya tau. Mi keŋ pilaŋ ya kɔllo. Nduyɛ mi yiyaŋ maa naŋ nɔ ko bɔŋaŋndaŋ lepaa o lepaa. Mi sinaŋ nyɛkɛndɛi loŋ mbo hiau fondaŋnda cheleŋ yaa kuɛ niŋ ndaŋ.”

13. Vɛɛ taamasi num kɛndɔɔ piiliaŋ yɛ wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo?

13 Kɛsi taamasi kɛndɔɔ. Kaa num kɛndɔɔ tiuba mbo chɔm wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo maa o saaluŋ tonyaa. (Maa. 5:​16) Mi Vitalii, puaapilɛnɔ cho kɔɔfaleŋ tosaa o lɛŋnde Mɔdovaleŋ niŋndo dimi aa: “Mi mɛɛndaŋ mɛɛ wanaa cheleŋ o kundaa niŋ cho yoomula ndalaŋ biyɔɔ yɛ, mɛɛ nda tosa sɔɔŋ yɛ, a mɛɛ kaala ndalaŋ la cho yɛ. Mi hei tosa mi laalaŋ kɛsɛ maa Seiyaa Chɛhowaa cho Mɛlɛka piɛiyo o nɛi tonyaa choo ni.”

14. Vɛɛ taamasi numndo mala yɛ wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo le mbo tosa hiouwɔɔ lachioo?

14 Le mi wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo suliŋ le yiŋɔɔ, o nɔ mbo dɔu nyɛ o cho pɛɛkoo wo o wali niŋ. Hei ve bɛɛŋ bɛɛŋ le tosaa le. Kɛ te o che pɛ mɛɛ sawala mandaala Baabuiyo la cho num malaa o yoomu numndo niŋ yɛ, mi keŋ nyindu ndu le mbo tol taamasi numndo kɔɔli. (1 Kɔliŋ. 11:​1) Tofawɔ suɛi yɔŋnaŋii Hanei naŋ soo suŋ a ndu okɔɔ wo. Mbo dimi aa: “Mi cha maa puaapiliaa a ndepiliaa wa nyɛ ya wa pɛɛkoo wo dɔwɔɔ o wali niŋ. Mi hei chɔm ya mɛɛ ya bɛɛ tiuba mi dɛɛniaa acheleŋnda kɔllo, mi mal nda haki, nduyɛ mi chɔm nda kaalaa yɛ. Mi ndaa dimi sɔɔŋ kɛndɔŋ a acheleŋnda okɔɔ. Le hei, yaa yeema mi tol taamasi ndaa kɔɔli.”

15. Te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo kandu pɛ hunɔɔ o bɔŋaŋndaŋ, vɛɛ naŋ duau yɛ nyɛ dimiŋ o Pulɔwaa 27:​17 niŋndo o wali niŋ?

15 Bii wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo ichaŋya. Hiou lachi a yeemɛi chɔmndo o ndu niŋ mɛɛ o huŋ fau o bɔŋaŋndaŋ. (Filipi. 2:​4) Kindiŋ ma sina ndu nyɛkɛndɛi. Chandu ndu le siŋgaŋnda kɛ kɛ o cho tosaa, nduyɛ ma nyuna ndu a pɛɛku nda cho wo, yuŋgu ndɔɔ a wali ndɔɔ okɔɔ. Balta waa naa tosa mi la wa o chaŋyɛi kpɛɛluŋnde niŋ nya ndu. Nduyɛ, keŋ mala ndu mbo tosa hiouwɔɔ lachioo vɛlɛ mbo suliŋ le yiŋɔɔ. (Nuawɔ Pulɔwaa 27:​17.) Hanei cho niŋ kɔɔfanɔ lɔɔlɔɔ wo. Nduyɛ mɛɛ o yiyaŋ a teleŋ tase o kuɛ o bɔŋaŋndaŋ ndo, mbo dimi aa: “Mɛɛ wanaa wa o kundaa niŋnda bii ya ichaŋya, mi keŋ tosa mi nɔ yeemɛi le waa kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ, o yɔŋ bɛɛ mi yaa wa o saŋgɛi. Mi naŋ kɔl tau a chaŋyaŋ niŋ sɛnɛiyoŋ. Nduyɛ mi keŋ mala ya mi fafaŋ chaŋyaŋ niŋ paandoŋ kanifuule, a ve Chɛhowa piɛi le. Yaa yeema mi nɔ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa vɛlɛ a puaapiliaa a ndepiliaa. Le hei, mi kɛɛsiaa le mi sɔla yiŋɔɔ.”

16. Yɛɛ cheleŋ ŋ tosa yɛ le ma mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo mbo che maa o cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ?

16 Te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo wa pɛ hiouwɔɔ lachioo tosaa, mala ndu mbo sina maa o cho o sɔvɛ o kundaa niŋ. A tosa hei te a wa pɛ ndu kɛndɛi tosallo. (Hibu. 13:​2) Mɛɛ Dɛnisi cho o lɛŋnde Mɔdovaleŋ niŋndo loonuŋ a teleŋ o wa Baabuiyo pɛɛkoo wo, mbo dimi aa: “Mi waŋnda o kundaa niŋ ndaa veelu ya a laa nuu teleŋnda bɔɔbɔɔ o la nda lo bɛɛ. Nduyɛ, mi ndaa dimul naa a mɛɛ Chɛhowa mala niŋ nda yɛ okɔɔ. Mi keŋ dɛɛniaa naa kɔllo tau. Mi teleŋnda naŋ chua laŋ latulu a nda laŋ la mala naa le chɔɔ kɛsɛ maa te ŋ piɛi pɛ Chɛhowa, sɔɔŋ cho wa ŋ kɛndɛ a naa.” Te wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo simnuŋ pɛ wana dimiaa yooŋgu kɛndɛ yiŋndɔ le wo, a dimul ndu le mi la kuɛ o wali pollo niŋ nya ndu latulu. Mi Diɛɛko, puaapilɛnɔ pilɛ o lɛŋnde Bilasilleŋ niŋ dimi aa: “Mi puaapiliaa bɔɔbɔɔ ndaa dimulla le kɔlaŋ o wali pollo niŋ a nda latulu. Mi keŋ mala ya le nda sinaa nyɛkɛndɛi. Nduyɛ mɛɛ yaa tosa hei fau, lende koni yaa pɛɛku nda o ba tau ni. Nduyɛ mi keŋ tosa mi sɔɔŋguu Chɛhowa nda Chiisu ikɛi kpɛɛluŋ.”

VƐƐ BƐNDUAA KUNDAA MALA YƐ WANAA CHO BAABUIYO PƐƐKOO WA?

Bɛnduaa kundaa, yeemɛi nya chɔm o wanaa cho Baabuiyo pɛɛkoo wa niŋnde mala nda ma tosa hiouwɔɔ lachioo (Tofa pɛl 17)

17. Vɛɛ bɛnduaa kundaa mala yɛ wanaa cho Baabuiyo pɛɛkoo wa?

17 Chua teleŋndo a nda latulu. Bɛnduaa kundaa, yeemɛi nya chɔm o wanaa cho Baabuiyo pɛɛkoo wa niŋnde cho nda mala ma tosa hiouwɔɔ lachioo nduyɛ ma suliŋ le yiŋɔɔ. Wa suukaŋndo teleŋ o teleŋ a nda o bɔŋaŋndaŋ. A cho chɔ maa a nɔ yeemɛi o nda niŋ, te a kindiŋ pɛ le diola ndalaŋ loonɔŋndo taama taama te a kandu pɛ mulilaŋ yɔŋgoo o bɔŋaŋndaŋ. A tiu pa ba ma sɔɔŋguu wana dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ ikɛi te o wa pɛ waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo? Hei cho tosa ma mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo tau mbo hiou mɛɛ ŋ yiyaŋ yɛ. Mi kɔɔfanɔ pilɛ diolaŋ Chaki o lɛŋnde Naŋchiiliaaleŋ niŋ dimi aa: “Mi kɔndɔfillo bii wanaa niaa pɛɛkaa tau, te a sina pɛ maa wana liila ya o pɛɛkula nilaŋ ndo bɛndu kundaa o cho ni. Mi wanaa ya pɛɛku wa opilɛ dimi aa: ‘O kaŋnde nileŋ niŋ, wanaa cho naa chilaŋnda hiŋ naa yilɔɔ le. Wanaa sulaa a wanaa ke nda nyɛsɔlaa wa nda kua yilɔɔ ni.’” Wana pɛɛkaa koŋ cho suŋ suŋ kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ.

18. Vɛɛ bɛnduaa kundaa duau yɛ nyɛ dimiŋ o Walta Wanaa Chiisuaa 20:​28 niŋndo o wali niŋ?

18 Pɛɛku wanaa cho waŋnda Baabuiyo pɛɛkoo wa nduyɛ ma dɛɛniaa nda. Bɛnduaa kundaa, kalaŋ nyaa i cho ni le wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa malaa ma chaa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a waŋnda pɛɛkoo. (Nuawɔ Walta Wanaa Chiisuaa 20:​28.) Te wana dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ nɔ pɛ siɔmbulaŋ le pɛɛku Baabuiyo tosaa num o hɔl, mɛɛ num chua chilaŋ. Mi Chaki naŋ laŋga soo a ndu okɔɔ wo dimi aa: “Mi bɛnduaa kundaa nyuna ya teleŋ o teleŋ a pɛɛkula nilaŋ okɔɔ. Nduyɛ te I chɔm nda pɛ simulta ya cho sɔlaa laŋ, ma ke ya silala mala ya laŋ.” Mi bɛnduaa kundaa dɛɛniaa wanaa cho waŋnda Baabuiyo pɛɛkoo wa le ma biunuŋ. (1 Tɛsa. 5:​11) Mi Chaki chɔɔlu dimi aa: “Mi naŋ kɔl tau te bɛnduaa kundaa dɛɛniaa ya pɛ nduyɛ ma chandu ya le wali kala kala ya cho tosaa wo. Diomnda ndalaŋ la wa ko mɛɛ waŋndo ke num naa mɛŋma nyuluaŋ a paale kala kalaleŋ yɛ. Mi diomnda ndalaŋ la luei ya yoomuaŋ, nduyɛ mi wa a kɔl kɛndɛ le hiouwɔɔ lachi a waŋnda Baabuiyo pɛɛkoo.”—Pulɔ. 25:​25.

19. Yɛɛ tosa yɛ miŋ wa a kɔl kɛndɛ?

19 O yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ pɛɛku Baabui suŋ suŋ te, ŋ nɔla miŋ mala waŋndo mbo tosa hiouwɔɔ lachioo o Mɛlɛka piɛiyo niŋ. Te waŋndo dimul naa pɛ le miŋ kɔ mala ndu pɛɛku Baabui ndɔɔ tosa, ŋ nɔ miŋ soo tau le. Kɛ bɛɛndiaŋ naa cho tosa miŋ toolu ndu. Ŋ nɔ miŋ bii wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo ichaŋya te o kandu pɛ hunɔɔ o Toŋgo leMasaa. Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ kɛsul nda taamasi kɛndɔɔ. Nduyɛ, bɛnduaa kundaa dɛɛniaa wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo, te a wa pɛ teleŋndo chuaa a ndu latulu. A nɔ vɛlɛ ma pɛɛku wana cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo nduyɛ ma chandu ndu. A tonya, miŋ wa a kɔl kɛndɛ tau te ŋ tosa pɛ nyɛ o nyɛ naŋ tiuba le waŋndo malaa mbo piɛi Chɛhowa nduyɛ mbo kaala ndu.

CHONDII 79 Pɛɛku Nda le Ma Sim Yi

^ pɛl. 5 Naa a bɔɔbɔɔ nɔ pɛɛkula Baabui suŋ suŋ te. Kɛ a koŋ kpou, ŋ tiuba miŋ mala wanaa cho Baabuiyo pɛɛkoo wa le ma tosa hiouwɔɔ lachioo, nduyɛ ma suliŋ le yiŋɔɔ. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho chɔ nyɛ naa pilɛŋ pilɛŋnda nɔ miŋ tosa, le miŋ mala wana cho Baabuiyo pɛɛkoo wo le mbo komal kpeleŋndo hoo.