Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 13

Vɛɛ Chɛhowa Manda yɛ Naa?

Vɛɛ Chɛhowa Manda yɛ Naa?

“Masanɔɔ Mɛlɛka cho wana wana dɔu tiindaŋ o ndu niŋ. O tosa mi la wa a kɔlta simulaa. Nduyɛ, o nɔla mbo manda nya, o nda veelu aa, Wana Wɔɔŋndo wo o yɔŋ nya nyɛ le.”—2 TƐSA. 3:​3.

CHONDII 124 Lo Lechoo Wo

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Le yɛɛ Chiisu piɛi yɛ o Chɛhowa lo le mbo manda buɛiyaa nduaa?

O NYUMMA mɛɛlaa ma Chiisu wa o chieeŋndo choo waŋ choo, mbo yiyaŋ tau a simulta wa buɛiyaa nduaa komal taŋ okɔɔ. Le mɛɛ ndoo kaala buɛiyaa nduaa tau yɛ, mbo piɛi o Finya ndɔ lo aa: “I cho machuaa num piɛiyo maa ba numndo o wa nda choo, yɔŋi o nda veelu aa, Wana Dɛnɛ Wɔɔŋndo wo o yɔŋ nda nyɛ.” (Chɔŋ 17:​14, 15) Chiisu ndoo sina maa te o miiŋgu pɛ choo choo, Setana Masa Nyinaa Wɔɔŋnda cho chiŋalaŋ wana o wana yeema pɛ Chɛhowa piɛiyo. Hei chɔm kpendekele maa, wanaa Chɛhowaa ndaa yeema niŋ manda ndɔɔ.

2. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho piɛile naaleŋ muli?

2 Le mɛɛ Chɛhowa kaala Po ndɔɔ tau yɛ, mbo muli piɛile ndɔleŋ. Naa bɛɛ te ŋ kindiŋ pɛ o nɛi o nɛi niŋ le miŋ tosa nyɛ nɛŋi ndu kɔllo wo, o cho naa kaala, mbo muli piɛile naaleŋ, nduyɛ mbo manda naa. Finya naa kaalaa Chɛhowa cho ni. Lelaŋ o sina maa te o manda chuauwaa nduaa le, diola ndɔlaŋ la cho tɔɔ wɔɔŋndo sɔla.

3. Le yɛɛ naŋ yeema yɛ hau manda Chɛhowaa?

3 Ŋ yeema manda Chɛhowaa suŋ suŋ mbo hiau maa paandu. Kanifuule a soli Setana o choo choo niŋ, ma mal ndu o lɛŋndeŋ choo. Le hei, “o cho a tumboo tau tau.” (Sɔɔŋ. 12:​12) Mbo tosa mi wanaa tusi naa nyɛpalaa choo wa yiyaŋ maa, “wali Mɛlɛkaa nda cho koŋ tosaa ni.” (Chɔŋ 16:​2) Nduyɛ, mi wanaa laalaŋ o Mɛlɛka niŋ te wa tusi naa nyɛpalaa choo le mɛɛ naŋ cho teŋgeŋ a nda yɛ. Mɛɛ mɛɛ sɔɔŋ wa, ŋ nɔ miŋ yɔŋ isiooŋ te. Le yɛɛ? Kanifuule Diom Mɛlɛkaa dimul naa aa: “Mɛlɛka cho wana wana dɔu tiindaŋ o ndu niŋ. O tosa mi la wa a kɔlta simulaa. Nduyɛ, o nɔla mbo manda nya, o nda veelu aa, Wana Wɔɔŋndo wo o yɔŋ nya nyɛ le.” (2 Tɛsa. 3:​3) Vɛɛ Chɛhowa manda yɛ naa? Ŋ yaasiaŋndɔ nɛilaŋ la tiɔɔŋ la o tosa heiyo.

CHƐHOWA KE NAA WOLƆƆLA CHƆULAŊ LE NAA MANDAA

4. A mɛɛ Ɛfisiaŋnda 6:​13-17 dimi yɛ, yɛɛ Chɛhowa ke yɛ naa le naa mandaa?

4 Chɛhowa ke naa wolɔɔla chɔula manda naa laŋ te Setana chiŋalaŋ naa pɛ. (Nuawɔ Ɛfisiaŋnda 6:​13-17.) Wolɔɔla chɔulaŋ ndaŋ la cho kpeŋkpeleŋ, nduyɛ la nɔla mi la manda naa. Kɛ le mi la manda naa, mɛɛ miŋ wounuŋ ndaŋ kpou. Ŋ yaasiaŋndɔ miŋ che nyɛ wolɔɔlaŋ ndaŋ o kɛ kɛ sim ndo.

5. Yɛɛ yauleŋ le sim yɛ, nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ yiinuŋ ndeŋ?

5 Yauleŋ le sim le tonya naŋ saaluŋ o Diom Mɛlɛkaa niŋndo. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ yiinuŋ yauleŋ ndeŋ? Kanifuule hei tosa Setana, ‘finyaa le wanaa dimi choolaŋ nda’ tiu naa ba le. (Chɔŋ 8:​44) O cho niŋ choolaŋ dimioo le wɔsilaŋ waalaŋ o waalaŋ niŋ. Nduyɛ o ‘hui niŋ waŋnda chieeya kpou o chieeŋndo choo.’ (Sɔɔŋ. 12:​9) Kɛ tonya cho o Baabuiyo niŋndo nɔla mbo mala naa o hui naa le. Vɛɛ naŋ yiinuŋ yɛ yauleŋ ndeŋ? Ŋ tosa hei te ŋ pɛɛku pɛ tonya cho a Mɛlɛka okɔɔ wo, nduyɛ miŋ ‘piɛi ndu o nɛi tonyaa choo, mɛɛ nyina Mɛlɛkaa chɔm naa yɛ.’ Ŋ tosa vɛlɛ hei te ŋ chɔm pɛ sandei o nyɛ o nyɛ niŋ.—Chɔŋ 4:​24; Ɛfi. 4:​25; Hibu. 13:​18.

Yauleŋ: Tonya cho o Diom Mɛlɛkaa niŋndo

6. Yɛɛ nyɛ ndoo manda sovɛinɔɔ takpaa wo sim yɛ, nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wounuŋ ndu?

6 Nyɛ ndoo manda sovɛinɔɔ takpaa wo sim le sakpoyɛi a sawala Chɛhowalaŋ. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wounuŋ ndu? Mɛɛ nyɔɔ hoo ndoo manda sovɛinɔɔ takpaa chiŋɔleŋ le komal ndu le yɛ, lende koni sakpoyɛi manda naa ni, chieeŋ Setanaa pɔsɔŋiaa naa a yiyaŋnda ndɔlaŋ te. (Pulɔ. 4:​23) Chɛhowa yeema naa miŋ kaala ndu, nduyɛ miŋ piɛi ndu a kɔl naa kpou. (Maa. 22:​36, 37) Kɛ mi Setana tosa le miŋ kaala nyɛm cho o chieeŋndo niŋndoŋ, le halikpeŋ ŋ piɛi Chɛhowa a kɔl naa kpou le. (Chemi. 4:​4; 1 Chɔŋ 2:​15, 16) Nduyɛ te o soliŋ pɛ nɛiyo hoo kpeku mbo tiu naa ba le, o kindiŋ le naa tɔɔndaŋndo le halikpeŋ miŋ tosa nyɛ tɛɛmbuu Chɛhowa kɔllo wo.

Nyɛ Ndoo Manda Sovɛinɔɔ Takpaa Wo: Sawala diandaala Chɛhowalaŋ

7. Vɛɛ naŋ wounuŋ yɛ nyɛ ndoo manda sovɛinɔɔ takpaa wo?

7 Ŋ wounuŋ nyɛ ndoo manda sovɛinɔɔ takpaa wo, te ŋ tol pɛ sawala Chɛhowalaŋ kɔɔli, nduyɛ miŋ bii yoomu naa o nɛi koŋ choo. (Sam 97:​10) Mi waŋnda apum yiyaŋ maa, sawala Chɛhowalaŋ la tosa ŋ ve hɛnɛkɛ le. Kɛ te ŋ kɛɛ pɛ sawala mandaala Baabuiyo dɔwɔɔ o wali niŋ, mɛɛ ŋ wa ko maa sovɛinɔ soli nyɛ manda ndu takpaa wo a teleŋ chɔuwo tuulu tau tau wo, le mɛɛ o yiyaŋ maa o lusul lɛ. Taasi ve o keŋ niŋ kposoŋ te. O nɛi pilɛ koŋ choo, wanaa kaala Chɛhowa wa yiyaŋ naa maa sawala ndɔlaŋ la ‘kendu maa ma bumba laŋ tosa le.’ Kɛ ma che laŋ maa, laŋ la piŋi yoomula ndalaŋ ni.—1 Chɔŋ 5:​3.

8. Yɛɛ cho yɛ kɔvɛila naŋ nɔ miŋ wounuŋ ndaŋ?

8 Mi Pɔɔl dimul naa vɛlɛ maa ŋ nɔ miŋ wa a bɛɛndiaŋ le waŋnda yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa dimullo a kɔl ndɔ nyuloo okɔɔ. Nduyɛ maa ndu cho kɔvɛila naŋ wounuŋ ndaŋ ni. Hei sim ni maa, ŋ nɔ miŋ dimul waŋnda yooŋgu kɛndɛ Mɛlɛkaa teleŋ o teleŋ. Te ŋ dimul pɛ waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ, keŋ tosa mi tiindaŋ naa kendu poŋ. I cho bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa le chɔɔ mɛɛ wanaa Chɛhowaa chieeŋndo balɔɔ silɔ cho nɛilaŋ nuuviaa le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo yɛ. Ma tosa hei o fondaŋ nda tosa wallo wo, o sukuu, o lɔɔlaŋ niŋ, chiɛiyo o chiɛiyo, te a kuɛ pɛ wanayaŋ ndaŋ yilɔɔ, te a wa pɛ baltaŋ dɔwɔɔ a chaaŋaa ndaa, ɔɔ o yɔŋ bɛɛ ma wa o kindaa bɛŋgu. Te ŋ mal pɛ waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo, mɛɛ ŋ cho ko maa sovɛinɔ soli kɔvɛila ndɔlaŋ o chɔuwo wo. Nduyɛ mi keŋ tosa mbo booluŋ, vɛlɛ o nɔla mbo manda ndupila le te yaamɔɔwa huŋ del nda pɛ choo. Keŋ tosa vɛlɛ o tul nɛi chɔmaa wana ndɔ banaa kɔɔli le.

Kɔvɛilaŋ: Waa o bɛɛndiaŋ le waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo

9. Nyɛ kala kala puaa chɔuwa ndaa bii o ba maa boo bɛndu wo cho tiindaŋ naŋ nɔ o Chɛhowa niŋndo ni. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nɔ ndu?

9 Nyɛ kala kala puaa chɔuwa ndaa bii o ba maa boo bɛndu wo cho tiindaŋ naŋ nɔ o Chɛhowa niŋndo ni. Ŋ nɔ tiindaŋndo maa o cho hunɔɔ mɛɛla ndɔlaŋ kpou peelu. Tiindaŋndo mala naa ni, miŋ ‘nyumi chiŋɔma leyiŋndaŋ, ma Masa Nyinaa Wɔɔŋnda wuu le naa viɔɔ waŋ.’ Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ soliŋ wolɔɔ chɔuwo hoo kpeku? Kanifuule, keŋ tosa wanaa simul tonyaa wa nɔla ma hui naa a pɛɛkula ndalaŋ te. Nduyɛ, ŋ tembu kɔl te o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda mam naa ɔɔ ma tusi naa siɔmbulaŋ le laalaŋnda naalaŋ. Te ŋ nɔ tiindaŋndo le, keŋ tosa mii wa ikala le Chɛhowa diikɔŋndo, te waŋnda baŋ naa pɛ le sawala ndɔlaŋ tɛɛmbuu wo. O baa pilɔɔ choo, teleŋ o teleŋ tɔɔndaŋndo komal naa pɛ o sukuu ɔɔ o fondaŋ naŋ tosa wallo wo, nduyɛ miŋ lo o tiindaŋ naa choo, mɛɛ keŋ chɔm ni maa wolɔɔ chɔuwo hoo cho naa o ba. (1 Pitɛ 3:​15) Te a ke num pɛ wali nda paawa num tau wo, kɛ maa o cho num paaliaŋ o Mɛlɛka piɛiyo niŋ nduyɛ ma kɛɛ, mɛɛ wolɔɔ chɔuwo hoo ŋ cho vɛlɛ koŋ biyɔɔ o ba ni. (Hibu. 13:​5, 6) Nduyɛ teleŋ o teleŋ ŋ hiou pɛ lachi a Chɛhowa piɛiyo o yɔŋ bɛɛ mi waŋnda simul num, mɛɛ wolɔɔ chɔuwo hoo cho num koŋ mandaa ni.—1 Tɛsa. 2:​2.

Boo Bɛndu Puaa Chɔuwa Ndaa Bii o Ba Wo: Tiindaŋ naŋ nɔ o Chɛhowa niŋ a o mɛɛla ndɔlaŋ niŋndo

10. Yɛɛ mɔsillo sim yɛ, nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wounuŋ ndu?

10 Mɔsillo cho piŋi Mɛlɛka piŋi naa wo ni. Ŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa cho naa hunɔɔ piŋi piɔmndo o ba, nduyɛ mbo fanda wana o wana cho hɛnaŋ ndɔɔ tosaa. (1 Tɛsa. 5:​8; 1 Timo. 4:​10; Tai. 1:​1, 2) Mɛɛ mɔsillo ndoo manda sovɛinɔɔ bolleŋ yɛ, lende koni tiindaŋ naŋ nɔ maa Mɛlɛka cho naa piŋi wo manda yiyaŋnda naalaŋ ni. O nɛi kuɛɛ choo? Hei mala naa miŋ handu kɔllo o sɔɔŋ Mɛlɛka mɛi lediom le tosaa woŋ choo, nduyɛ ŋ buulaŋ tau le o yɔŋ bɛɛ mi bahawɛilaŋ la komal naa. Vɛɛ naŋ wounuŋ yɛ mɔsillo hoo? Ŋ tosa hei, te yiyaŋnda naalaŋ la chɛlaŋ pɛ a la Mɛlɛkalaŋ. Le taamaseliiyo, ŋ nɔ miŋ wa yiyaŋndo a sullo nuuviaa okɔɔ le. Kɛ ŋ nɔ miŋ wa yiyaŋndo a sɔɔŋ iMɛlɛkayaŋ okɔɔ.—Sam 26:​2; 104:​34; 1 Timo. 6:​17.

Mɔsillo: Tiindaŋ naŋ nɔ le yoomu fafɛɛŋndo wo

11. Yɛɛ cho yɛ muɛi chɔuve, nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ soliŋ ndi kpeku?

11 Muɛi chɔuve cho Diom Mɛlɛkaa ni. Diom Mɛlɛkaa nɔ kpaayaa le pɛɛku lachoowa kɛ kɛ chɔɔmuu wo. Nduyɛ, o tiuba mbo soli waŋnda o chɛleŋ niŋ pɛɛkula lachoowaa laŋ a kaala wɔɔŋndaŋ o ba. (2 Kɔliŋ. 10:​4, 5; 2 Timo. 3:​16, 17; Hibu. 4:​12) Pɛɛkɔŋ ipilayaa a pɛɛku naŋ sɔla o kɔɔna Chɛhowaa niŋndo mala naa, miŋ chaa Diom Mɛlɛkaa soliŋ kpeku nyɛkɛndɛi. (2 Timo. 2:​15) O faŋaŋndɔ o wolɔɔla chɔula naŋ nɔ laŋ kɔɔli, mi Chɛhowa soliŋ nɛila cheleŋ kpeku le naa malaa. Yɛɛ cho yɛ nɛilaŋ ndaŋ?

Muɛi Chɔuve: Diom Mɛlɛkaa, Baabuiyo

NƐILA CHELEŊ CHƐHOWA SOLIŊ KPEKU LE NAA MALAA LAŊ

12. Nɛi cheleŋ kuɛɛ Chɛhowa soliŋ yɛ kpeku le naa malaa, nduyɛ le yɛɛ?

12 Mi sovɛinɔ nɔ taasioo wo sina maa, o tiuba mbo chɔulaba yaamɔɔwaa bombokoluaa a ba ndɔ mbo sɔla batiuwaa le. Mɛɛ mi chaaŋaa nduaa mala ndu. O nɛi pilɛ koŋ choo, ŋ tiuba miŋ chɔulaba Setana a wanaa cho ndu tooloo wa a ba naa le. Mɛɛ mi puaapiliaa a ndepiliaa naa mala naa. Chɛhowa ke naa ‘chaaŋaa naa waanaa laalaŋnda chieeŋndo balɔɔ silɔ’ le halikpeŋ ma mala naa.—1 Pitɛ 2:​17.

13. A mɛɛ Hibuluiya 10:​24, 25 dimi yɛ, tɔnɔla kuɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ kuɛ pɛ o bɔŋaŋndaŋ?

13 Nɛiyo opilɛ o naŋ sɔla puaapiliaa a ndepiliaa naa malaa o ba wo cho kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ ni. (Nuawɔ Hibuluiya 10:​24, 25.) Mi naa kpou tambu kɔl teleŋndaŋ lapum. Kɛ te ŋ kuɛ pɛ o bɔŋaŋndaŋ, ŋ tiuba miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa. Miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa tau o mulila puaapiliaa a ndepiliaa yɔŋgu laŋ niŋ. Mi sɔɔŋ puaapiliaa a ndepiliaa yɔŋgu woŋ vɛlɛ a tuuliaala nda tosalaŋ la luei naa yoomuaŋ le halikpeŋ miŋ hiou lachi a Chɛhowa piɛiyo. Nduyɛ miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa tau te ŋ dɔu pɛ baltaŋ a puaapiliaa naa tuupa mi bɔŋaŋndo kanduŋ ɔɔ te o chuu pɛ. (1 Tɛsa. 5:​14) Le handɔɔ lechoo, mi bɔŋaŋndaŋ la ke naa fondaa le miŋ nɔ kɔl kɛndɛ wana sɔla o waŋnda malaa niŋndo. (Walta. 20:​35; Luomaŋ. 1:​11, 12) Mi bɔŋaŋndaŋ la mala naa vɛlɛ o nɛila cheleŋ niŋ. Mi la mala naa miŋ chaa waŋnda yooŋgu kɛndɔɔ dimullo a nda pɛɛkoo. Le taamaseliiyo, mi la mala naa miŋ chaa Kɔfu Nyɛm Waliŋ Naŋ Pɛɛku Waŋnda Woŋ soliŋ kpeku nyɛkɛndɛi. Lelaŋ, bɛɛndiaŋ nyɛkɛndɛi tuupa ma kuɛ o bɔŋaŋndo. Nduyɛ te a kuɛ pɛ, yaŋ nilaŋ nyɛkɛndɛi. Te bɔŋaŋndo chuu pɛ, kindiŋ ma dɔu nyɛ ŋ pɛɛku wo o wali niŋ. Te a tosa lende pɛ, a cho simnɔŋ “sovɛinɔ [kɛndɛ kɛndɔɔ] le Chiisu Kiliti.”—2 Timo. 2:​3.

14. Nɛi cheleŋ kuɛɛ Chɛhowa soliŋ yɛ kpeku le naa malaa?

14 Mi Chɛhowa soliŋ vɛlɛ maalikɛiya o miiliɔŋndaŋ niŋ kpeku le naa malaa. Yiyaŋndɔ a nyɛ maalikɛinɔɔ opilɛ kpe nɔla tosaa wo. (Aisaya 37:​36) Okoŋ ma yiyaŋ niko a nyɛ maalikɛiya o miiliɔŋndaŋ niŋ nɔla ma tosa wo. Wana o wana ɔɔ nyina wɔɔŋ kɛ kɛ nɔla mbo simul puaa chɔuwaa kpaayaa bɛnduaa Chɛhowaa le. Chɛhowa cho Mɛlɛka kpou kpou wo ni. Lelaŋ te o wa pɛ a naa latulu, ŋ tiuba miŋ nɔ kpaayaa mbo hiou wanaa simul naa wa, mɛɛ mɛɛ nda wa. (Chɔɔchi. 6:​16) Nɔ tiindaŋndo maa hei cho tonya. Nduyɛ te wana nya tosa wallo wo, chaaŋ num o sukuu ɔɔ wanayɛi numnde simul num pɛ le mɛɛ ŋ cho Chɛhowa piɛiyo yɛ, yiyaŋ a nɛila yɛ yɛla Chɛhowa soliŋ kpeku le num malaa laŋ okɔɔ. Loonuŋ maa o cho a ba num te ŋ cho chɔulabaa hoo le. Chɛhowa cho a num latulu. Lelaŋ, tol nɛi ndɔ chɔmaa kɔɔli.

CHƐHOWA CHO HIOUWƆƆ LACHI A NAA MANDAA

15. A mɛɛ Aisaya 54:​15, 17 dimi yɛ, le yɛɛ Setana a wanaa cho ndu tooloo wa tiu yɛ wanaa Mɛlɛkaa ba le?

15 Mi wanaa cho o chieeŋ Setanaa niŋnda tul naa leyɛ le sabula bɔɔbɔɔ. Ma tul naa leyɛ le mɛɛ naŋ toolu masale chieeŋndeŋ te yɛ, a le mɛɛ naŋ wou laba o chɔu niŋ te yɛ. Ma tul naa vɛlɛ leyɛ le mɛɛ naŋ cho Masale Mɛlɛkaleŋ tooloo, nduyɛ miŋ wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo maa leŋ kinɛi le cho hunɔɔ a kɔl nyuloo o chieeŋndo choo ni yɛ. Ma tosa vɛlɛ hei le mɛɛ naŋ cho sawala Chɛhowalaŋ diikɔŋndo, nduyɛ miŋ wa waŋnda chɔmndo maa wana lachoowaa, a wana diyaa Setana cho ni yɛ. (Chɔŋ 8:​44) O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, ma tul naa vɛlɛ leyɛ le mɛɛ naŋ cho waŋnda dimullo maa chieeŋ Setanaa cho hunɔɔ tambei sɔla yɛ. Kɛ mɛɛ mɛɛ nda kindiŋ, a nɔla ma kuuna naa wallo hoo a nyɛ nɛŋi Chɛhowa kɔllo wo tosaa le. Ŋ cho wa lɔɔlɔɔ nɛilaŋ nuuviaa le halikpeŋ miŋ saŋgala Chɛhowa. Mi che bɛɛ Setana nɔ kpaayaa, kɛ o kuuna wɔ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaŋndo chieeŋndo balɔɔ silɔ le kanifuule, Chɛhowa cho naa mandaa ni.—Nuawɔ Aisaya 54:​15, 17.

16. O teleŋnda kuɛɛ niŋ Chɛhowa cho yɛ wanaa nduaa piŋi te nyɛpalaa bɛndoo hiŋ pɛ?

16 O chilaŋ niŋ, Chɛhowa cho naa piŋi o teleŋnda yɛ yɛlaŋ la tiɔɔŋ niŋ te nyɛpalaa bɛndoo hiŋ pɛ. O tasoo, o cho hunɔɔ naa piŋi te o huŋ dɔu pɛ masaa chieeŋnda o kɔl, le Babilɔŋ Tɔɔ Bɛndoo tɛɛmbuuwo, ndu cho yɛ piɛiyii lachoowɛi ni. (Sɔɔŋ. 17:​16-18; 18:​2, 4) Nduyɛ o diiŋ ndɔɔ, o cho vɛlɛ wanaa nduaa piŋi te o wa pɛ wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda tɛɛmbuuwo a chɔu Amakɛdɔŋndo.—Sɔɔŋ. 7:​9, 10; 16:​14, 16.

17. Tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ nɔ pɛ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa?

17 Te ŋ nɔ pɛ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa, Setana nɔla mbo kuuna naa yoomu fafɛɛŋndo hunɔɔ sɔlaa le. Ndu pɛŋ Chɛhowa cho hunɔɔ tɛɛmbuu lefafɛɛŋ ni. (Luomaŋ. 16:​20) Lelaŋ, wounuŋ wolɔɔla chɔula Mɛlɛka ke naalaŋ kpou. Nduyɛ soli o kɛ kɛ le. Kindiŋ le Setana a wanaa cho ndu tooloo wa chɔulabaa a ba num te. Mala puaapiliaa a ndepiliaa numnda, nduyɛ ma tol nɛi chɔmaa Chɛhowaa kɔɔli. Te a tosa lende pɛ, mɛɛ a cho nɔ tiindaŋndo kɛsɛ maa Finya num kaalaa cho o choo choo niŋndo cho num yoomuaŋ luei, nduyɛ mbo manda num.—Aisaya 41:​10.

CHONDII 149 Chondii Batiuwaa

^ pɛl. 5 Chɛhowa mɛi lediom maa o cho naa manda nduyɛ mbo luei naa yoomuaŋ. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho mulilaŋ sɔla le nyunalaŋ ndaŋ. Laŋ la cho ni: Le yɛɛ naŋ yeema yɛ mi Chɛhowa manda naa? Vɛɛ Chɛhowa manda yɛ naa? Nduyɛ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi Chɛhowa mala naa?