Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔl Nyuloo, Vɛɛ Naŋ Saaluŋ yɛ Ndu?

Kɔl Nyuloo, Vɛɛ Naŋ Saaluŋ yɛ Ndu?

Ŋ CHO o chieeŋ cho o piaa cha a nyɛ kindilaa wo niŋ, lelaŋ o wa ikala le kɔl nyuloo saalɔŋndo. O yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ kɔl nyuloo nyɛɛmbɔ, i wa tɛtɛlɛ le mbo hɛluŋ naa. Yɛɛ Baabuiyo dimi yɛ maa o mala naa le kɔl nyulu kpeekpei cho le fɛɛŋ a fɛɛŋndo saalɔŋndo? Nduyɛ vɛɛ naŋ mala yɛ acheleŋnda le ma saaluŋ ndu?

YƐƐ NAŊ NƆ YƐ MIŊ TOSA?

Le miŋ saaluŋ kɔl nyulu kpeekpeiyo, mɛɛ miŋ sinaŋ maa ŋ cho hɛnɛkɛ nduyɛ ŋ cho a mandaa. Ŋ yeema chaŋyaŋ kɛndɔŋ, nduyɛ i hiou wa i sɔvɛ ve, ŋ nɔ miŋ sɔɔŋguu Mɛlɛka ikɛi kpɛɛluŋ. Vɛɛ naŋ tosa yɛ keŋ?

Sawala Mɛlɛkalaŋ a sawala ndɔla mandaalaŋ la bɛnda le naa teleŋ o teleŋ. Te ŋ diikuŋ ndaŋ pɛ, mɛɛ ŋ chɔm maa ŋ tiindaŋ o Chɛhowa niŋ, nduyɛ maa ŋ yeema mi chaŋyɛi kɔl nyuluei wa naa tɛɛŋ a ndu. (Chɛluimaya 17:​7, 8; Chemisi 2:​22, 23) Okoŋ, Chɛhowa cho naa sɔɔŋguu ikɛi kpɛɛluŋ nduyɛ mbo ke naa kɔl nyuloo. Aisaya 32:​17 dimi aa, “Nduyɛ tonya wa niŋ koŋ waŋnda tɛɛŋ ndo, o tosa mi kɔl nyuloo o hiŋ o lɛŋndeŋ niŋ, o tosa niŋ mi lɛŋndeŋ le pɛŋgi hiilɔŋndo, nduyɛ okoŋ kɔɔli, mi wana o wana waŋnuŋ o ba ndɔɔ choo yɛlɛkɛlɛɛ.” Miŋ saaluŋ kɔl nyulu kpeekpeiyo te ŋ diikuŋ pɛ Chɛhowa a kɔllo kpou.—Aisaya 48:​18, 19.

Mi buulaŋndo kuɛnuŋ a kɔl naa nyuloo

Chɛhowa ke naa vɛlɛ ke sɔviɔɔ o mala naa le kɔl nyulu fafɛɛŋndo taŋgullo wo. Ndu cho nyina ndɔ diandaa ni.—Walta Wanaa Chiisuaa 9:​31.

NYINA DIANDAA MƐLƐKAA MALA NAA LE KƆL NYULOO TAŊGULLO

Mi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo dimi maa kɔl nyuloo cho o nyɛm “nyina Mɛlɛkaa . . . tosa mi waŋnda a tosa woŋ” niŋ. (Kaleesiaŋnda 5:​22, 23) Le mɛɛ nyina Mɛlɛkaa yɔŋgu kɔl nyuloo yɛ, ŋ nɔ miŋ chɛl le mi nyina diandaa ke naa nɛi chɔmaa te ŋ yeema pɛ kɔl nyuloo. Vɛɛ naŋ tosa yɛ hei?

O tasoo, ŋ nɔ miŋ wa diomndaŋ veeloo o Diom Mɛlɛkaa niŋ teleŋ o teleŋ. (Sam 1:​2, 3) Te ŋ yiyaŋ pɛ yiŋgoloŋ o nyɛ naŋ veelu diomndaŋ ndo choo, mi nyina diandaa mala naa le biyɔɔ bila mɛɛ Chɛhowa yiyaŋ a sɔɔŋ yɛ yɔɔŋ okɔɔ yɛ. Le taamaseliiyo miŋ pɛɛku mɛɛ o manda kɔl ndɔ nyuloo yɛ, nduyɛ le sabu kɔl nyuloo cho nyɛ sɔvɛ le ndu wo. Te ŋ dɔu pɛ o wali niŋ nyɛ naŋ pɛɛku o Baabuiyo niŋndo, ŋ cho chɔɔlu kɔl nyuloo sɔla o yoomula naalaŋ niŋ.—Pulɔwaa 3:​1, 2.

O diiŋndɔɔ, ŋ nɔ miŋ piɛi le nyina diandaa Mɛlɛkaa. (Luku 11:​13) Chɛhowa chuel wanaa nyuna ndu le malaa wa buŋgɛi aa, “Kɔl nyulu Mɛlɛka yɔŋgu wo, o wana chiee nɔla mbo sina bɛɛ pɛŋgu le wo nɔla mbo manda kɔlta nyalaŋ, a yiyaŋnda nyalaŋ, kani fuule, le mɛɛ nya cho o diom pilɔɔ niŋ a Chiisu Kiliti yɛ.” (Filipiaŋnda 4:​6, 7) Te ŋ lo pɛ Chɛhowa o ibuŋ, nduyɛ miŋ tiindaŋ nyina ndɔ diandaa, o cho naa ke kɔl nyulu kpeekpeiyo.—Luomaŋnda 15:​13.

Baabuiyo mala niŋ wanaa bɔɔbɔɔ ma tosa si-ŋgaŋndaŋ o yoomula ndalaŋ niŋ. Nduyɛ suŋ suŋ niŋ, a cho kɔl nyuloo tueiyɔɔ yeela a Chɛhowa, o yoomula ndalaŋ niŋ, vɛlɛ a wanaa cheleŋnda. Vɛɛ ndaa tosa yɛ siŋgaŋnda waa naa?

MƐƐ APUM SAALUŊ KƆL NYULOO YƐ

Tuupa mi puaapiliaa a ndepiliaa naa apum huŋ o tonyaa niŋ, wanaa kɔl tuu wa a wanaa niilu latandaa nda wa ni. Kɛ ma tosa wallo kekelee le siŋgaŋndo, nduyɛ suŋ suŋ niŋ, a cho hiouwɔɔ lachi a kɛndɛi chɔmndo, biuwɔŋndo, vɛlɛ a kɔl nyuloo nɔɔ a wanaa cheleŋnda. * (Tofa tɛɛsiaa amatou.) (Pulɔwaa 29:​22) Nuawɔ mɛɛ puaapilɛnɔɔ diolaŋ Deeve a ndepilɛnɔɔ diolaŋ Luechɛl tosa siŋgaŋnda waa naa yɛ.

Miŋ saaluŋ kɔl nyuloo te ŋ dɔu pɛ sawala mandaala Baabuiyo o wali niŋ, nduyɛ te ŋ piɛi pɛ le nyina Mɛlɛkaa

Tuupa mi Deeve huŋ o tonyaa niŋ, teleŋnda bɔɔbɔɔ ndoo kiisaŋ bɔɔ a wanaa cheleŋnda, nduyɛ ndoo chiee suɛi o yuŋgu ndɔɔ lo le. Kɛ mbo sina maa o nɔ mbo siŋgaŋ. Vɛɛ ndoo saaluŋ yɛ kɔl nyuloo? Mi Deeve dimi aa, “Mi kandu sawala mandaala Baabuiyo dɔwɔɔ o wali niŋ o yoomu nuu niŋ. Nduyɛ fulamakɔɔlioo wa ni, mi bɛɛle nileŋ naa yuŋgu nuu tɛɛŋ le hindu.”

Mi tanda nda manda Luechɛl niŋndo piiliaŋ ndu. Mbo dimi aa, “Suŋ suŋ bɛɛ, I cho wɔ yiyaŋnda kɔl tuulaŋ chɔulabaa kanifuule, o chiɛi kɔl tuuwo niŋ nda manda ya ni.” Yɛɛ ndoo mala yɛ Luechɛl le kɔl nyuloo saalɔŋndo? O dimi aa, “Chɛhowa Tiindaŋndo o piɛileŋ niŋ.”

Deeve nda Luechɛl cho taamaseliiyo le wanaa nɔ hau kɔl nyuloo le mɛɛ nda dɔu sawala mandaalaŋ o wali niŋ, nduyɛ ma tiindaŋ nyina diandaa yɛ. Mi che bɛɛ ŋ cho o chieeŋ kɔl tuuwo niŋ, kɛ a koŋ kpou, ŋ tiuba miŋ sɔla kɔl nyuloo. Hei tosa ndi tɛtɛlɛ le miŋ wa o kɔl nyuloo niŋ a yuŋgu naa, vɛlɛ a puaapiliaa a ndepiliaa o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Kɛ Chɛhowa dimul naa maa ‘kɔl nyuloo wa naa tɛɛŋ a wana o wana.’ (Luomaŋnda 12:​18) Baa mi keŋ yɔŋnuŋ pa kpeekpei? Nduyɛ le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kindiŋ le kɔl nyuloo nɔɔ a wanaa cheleŋnda?

KINDIŊ MA NƆ KƆL NYULOO A WANAA CHELEŊNDA

O wali naa pollo niŋ, miŋ dimi yooŋgu kɔl nyuloo a Masale Mɛlɛkaleŋ okɔɔ. (Aisaya 9:​6, 7; Maatiu 24:​14) A bɔɔbɔɔ hɛnaŋ a yooŋgoo hoo, nduyɛ ma chɛl ndu. Fulamakɔɔlioo cho ni, a nɔ lɛ yiyaŋ maa a nɔ mala le le, ɔɔ ma dɔɔnuŋ tumbe le nyɛ cho hau yɔŋnɔŋndo o chieeŋndo niŋndo le. A nɔ niŋ tiindaŋ kpeekpeiyo le chilaŋ, nduyɛ mi hei tosa ma nɔ yeemɛi le waa wanaa “kindi o kala kala le hunɔɔ a kɔl nyuloo waŋnda tɛɛŋ.”—Sam 34:​14.

Kɛ, o cho wana o wana le hɛnaŋ a yooŋgu naa lepum o kɔla taselaŋ te. (Chɔŋ 3:​19) Mɛɛ mɛɛ waŋnda tosa, Mɛlɛka ke naa nyina ndɔɔ. O mala naa miŋ nɔ kɔl nyuloo, nduyɛ miŋ chɔm bɛɛleŋ te ŋ wa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo. O nɛiyo hoo choo, ŋ cho sila Chiisoo hoo tolɔɔ kɔɔli, “Chiɛi o chiɛi nya luɛi pɛ, la dimi nuaa aa, ‘dɛnɛ kɛndɛ wa chiɛi niŋ naŋnuŋ’ [“la yil wanaa cho o chiɛi koŋ niŋnda,” NW.] Te wanaa cho chiɛi niŋ loŋ nda a chaa nya biyɔɔ pɛ, a nɔla ma sɔla dɛnɛ kɛndɛ [“kɔl nyulu,” NW] nya piɛi Mɛlɛka le ndu wo. Kɛ nduyɛ, te a chiee nya biyɔɔ le, dɛnɛ kɛndɛ [“kɔl nyulu” NW] nya piɛi Mɛlɛka maa a sɔla wo o mii-ŋguŋ o nya pila lo.” (Maatiu 10:​11-13) Te ŋ nɔ pɛ kaa waa naa, ŋ tiuba miŋ wa wanaa kɔl nyulu, mɛɛ mɛɛ waŋnda soo o naa lo ɔɔ tosal naa sɔɔŋ. Nduyɛ ŋ loonuŋ maa ŋ nɔla wɔ kɛ miŋ mala wanaa kaŋ o chilaŋ niŋ.

Ŋ hivi vɛlɛ kɔl nyuloo lachi te ŋ chɔm pɛ bɛɛleŋ a boondii naŋ wa suɛi o wanaa cho o foofola lemasalaŋ nda lo, o yɔŋ bɛɛ ma simul wali naa. Le taamaseliiyo, o lɛŋnde pum niŋ Afilika, mi masaleŋ le kuuna naa Toŋgola leMasalaŋ taŋgullo. Mi puaapiliaa naa sina maa a nɔ ma soli bahawɛiyo hoo o nɛi kɔl nyulu niŋ. Ma yɔŋ puaapilɛnɔ misiɔnalueinɔ wa o lɛŋnde leŋ niŋ le teleŋ vilɛiyo, le mbo kɔ chɔ wana wa hɔlte lɛŋnde leŋ o Lɔndɔŋ niŋ, o lɛŋnde Iŋgilaŋ ndeŋ niŋndo, le ndu dimullo a wali kɔl nyulu Seiyaa Chɛhowaa tosa wo okɔɔ.

Mi puaapilɛnɔɔ dimi aa, “Mɛɛ ya fuuluu naa nda demul waŋnda wa, mi chuɛɛnɔŋ chua ya komal loŋ ndo tosa mi kialu yamɛi maa suɛi ma-ŋgalɛi ya pɛɛku paandu ve o dimi ni. Lelaŋ, mi yil ndu o suɛi nduɛi maŋgalɛi niŋ. Mi kɔndɔfillo bii ndu, okoŋ mbo nyuna ya aa, ‘Le sabu yɛɛ ŋ hiŋ yɛ nanuŋ?’ O nɛi lebɛɛ niŋ, mi dimul ndu maa I yeema mi che wana cho hɔlteŋ le lɛŋnde nyaleŋ ndo. Mi chua koŋ veelu ndu o foŋndo choo. Mbo komal la nduyɛ mbo yil la o suɛi maŋgalɛi ya dimi keŋ nde niŋ. Okoŋ kɔɔli, mbo yaŋ nilaŋ nyɛkɛndɛi mɛɛ ya wa ndu tɛɛsiallo a walta kɔl nyulu Seiyaa Chɛhowaa okɔɔ.”

Okoŋ kɔɔli, mɛɛ wana bɛndu koŋ tuei nyɛ puaapilɛnɔɔ dimi wo, mbo bii wali naa bila nyɛkɛndɛi, nduyɛ ndoo tul lɛ naa leyɛ maa paandu le. Mɛɛ nyɔɔ viou tiŋ kpɛɛ, mi masale leŋ le siŋga kɛɛsiaa ndaa, nduyɛ ma chɛl le mi Seiyaa Chɛhowaa taŋgul Toŋgola leMasalaŋ. Puaapiliaa wa bɔɔ a kɔl kɛndɛ! A tonya, te ŋ chɔm pɛ acheleŋnda bɛɛleŋ, miŋ hivi kɔl nyuloo lachi.

KƆL NYULOO LEFAFƐƐŊ

Hau, wanaa Chɛhowaa cho kpele hɛnɛkɛ kɔɔna ndɔɔ tueiyɔɔ yeela, nduyɛ a cho ndu piɛiyo o kɔl nyuloo niŋ. Naa kpou tiuba miŋ hivi kɔl nyuloo hoo lachi, te ŋ kindiŋ pɛ le kɔl nyuloo nɔɔ o yoomu naa niŋ. Okoŋ, ŋ nɔla miŋ nɔ tiindaŋndo maa Chɛhowa naŋ kɔl a naa. Nduyɛ o chieeŋ ndɔ sɛnɛiyo niŋ, o cho naa kɔl nyuloo ke lefafɛɛŋ.—Pitɛ Diiŋ Ndɔɔ 3:​13, 14.

^ pɛl. 13 Ŋ cho isɔɔ a kɛndɛi okɔɔ o chilaŋ niŋ, o buŋgɛi cheleŋ soo a nyɛm nyina Mɛlɛkaa tosa mi waŋnda tosa woŋ niŋ.