Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 35

Chua Wanaa Cho o Kunda leKilisiɔŋndo Niŋnda a Sɔvɛ

Chua Wanaa Cho o Kunda leKilisiɔŋndo Niŋnda a Sɔvɛ

“Hɔlteŋ le nɔla mi le dimul baa aa, ‘I heu ba a num te,’ le. Kɛlɛŋgaa, bolleŋ le nɔla mi le dimul peloŋ aa, ‘I heu ba a num te,’ le.”—1 KƆLIŊ. 12:​21.

CHONDII 124 Lo Lechoo Wo

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Kuɛɛ Chɛhowa chɛllɛ le mi buɛiyaa nduaa laalaŋnda o kɛ kɛ wa?

CHƐHOWA chɔm naa kaalaa mbo chɛl le mi buɛiyaa nduaa laalaŋnda o kɛ kɛ wa o kunda ndɔɔ niŋ. Mi che bɛɛ ŋ nɔ walta pilɛ o kundaa niŋ te, kɛ wana o wana cho o sɔvɛ nduyɛ, ŋ hau ba le opilɛ a o cheleŋndo. Mi Pɔɔl wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo mala naa le hei biyɔɔ bila. O nɛi kuɛɛ choo?

2. A mɛɛ Ɛfisiaŋnda 4:​16 dimi yɛ, le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ chua wana o wana o sɔvɛ nduyɛ miŋ tosa wallo diompilɛ?

2 O bolle Baabuile buŋgɛi hei tɔlnuŋ choo leŋ niŋ, mi Pɔɔl dimi kpendekele maa wana o wana nɔ mbo dimul chaaŋ ndɔ laalaŋndo aa: “I heu ba a num te” le. (1 Kɔliŋ. 12:​21) Te ŋ yeema pɛ mi kɔl nyuloo wa o kundaa niŋ, mɛɛ miŋ nɔ bɛɛleŋ le wana o wana, nduyɛ miŋ tosa wallo diompilɛ. (Nuawɔ Ɛfisiaŋnda 4:​16.) Te ŋ tosa pɛ wallo o diompilɔɔ niŋ, kaalaa cho wa naa tɛɛŋ vellaa velle, nduyɛ mi kundaa wa o kala poŋ.

3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

3 Ɔɔ nɛilaŋ lapum la naŋ chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le Kilisiɔŋaa cheleŋ o kundaa niŋnda? O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa miŋ che mɛɛ bɛnduaa kundaa chɔm maa a nɔ bɛɛleŋ le chaaŋaa ndaa bɛnduaa kundaa yɛ. Okoŋ kɔɔli, ŋ cho vɛlɛ chɔ mɛɛ naŋ chɔm maa ŋ che puaapiliaa a ndepiliaa naa cho yembuaa wa a sɔvɛ yɛ. O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, ŋ cho sina mɛɛ naŋ chɔm maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le wanaa dimi suɛi nɛi maŋgalɛi nyɛkɛndɛi le wa yɛ.

CHƆM BƐƐLEŊ LE CHAAŊAA NUMAA BƐNDUAA KUNDAA

4. Sila yɛɛ Pɔɔl yɔŋgu yɛ o Luomaŋnda 12:​10 o bɛnduaa nɔ ma tol kɔɔli wo?

4 Nyina diandaa Chɛhowaa yulu bɛnduaa kundaa kpou iso ni. Kɛ o wa bɛɛ lende, o kɛ kɛ nɔ kioo o ndɔɔ. (1 Kɔliŋ. 12:17, 18) Apum laŋga simnuŋ bɛnduaa kundaa, nduyɛ a nɔ wɔ taasi o sɔɔŋ pum niŋ te. Apum nɔla lɛ ma tosa tau maa paandu le. Kanifuule, yuuwɛi a kɛndiaa ndaa chɛllɛ nda le. Kɛ o wa bɛɛ lende, bɛndu kunda kɛ kɛ nɔ mbo chua chaaŋ ndɔ chɔdɔ le. O nɔ mbo yiyaŋ aa: “I heu ba a num te” le. Kɛ bɛndu kunda kɛ kɛ nɔ mbo tol sila Pɔɔl yɔŋgu o Luomaŋnda 12:​10 niŋndo kɔɔli.​—Nuawɔ.

Bɛnduaa kundaa chɔm maa a nɔ bɛɛleŋ le chaaŋaa ndaa bɛnduaa te a yaŋ nda pɛ nilaŋ nyɛkɛndɛi (Tofa pɛlta 5-6)

5. Vɛɛ bɛnduaa chɔm yɛ maa a nɔ bɛɛleŋ le chaaŋaa ndaa bɛnduaa kundaa nduyɛ, le yɛɛ i cho yɛ i sɔvɛ le ma tosa keŋ?

5 Bɛnduaa kundaa chɔm maa a nɔ bɛɛleŋ le chaaŋaa ndaa bɛnduaa te a yaŋ nda pɛ nilaŋ. Hei cho i sɔvɛ taama taama te a chal pɛ o isɔɔ choo. Le yɛɛ? Bandu Mɛŋgɛlaa le Saa 1, 1988 dimi aa: “Te bɛnduaa kundaa chal pɛ o isɔɔ choo, a nɔ ma kɛsiŋ o kɔl maa Kiliti nɔla mbo soliŋ o kɛ kɛ kpeku le kɛɛsiaa sɔviɔɔ tosaa. O nɔla mbo ke bɛndu kunda kɛ kɛ nyina diandaa Mɛlɛkaa le nɛi chɔmaa tɔlnuŋ o sawa mandaa Baabuiyo choo wo yɔŋgoo. (Walta. 15:​6-15) Lelaŋ, bɛndu o bɛndu nɔ mbo yiyaŋ naa maa ndu koni le nyina diandaa Mɛlɛkaa cho choo le.”

6. Yɛɛ mala yɛ bɛnduaa kundaa le wallo tosaa o diompilɔɔ niŋ nduyɛ, vɛɛ kundaa sɔla yɛ tɔnɔɔ o hei niŋ?

6 Te bɛndu kundaa nɔ pɛ bɛɛleŋ le chaaŋaa nduaa bɛnduaa, a chel o isɔɔ choo mbo lau le suɛi le. Waŋndo ve vɛlɛ suɛi mbo kelu ndu suɛi o sondo le. Nduyɛ, o yiyaŋ naa maa kɛɛsiaa ndɔɔ le hiou bɛnda le. Kɛ mbo chɔm yiyaŋ ndɔɔ o nɛi tusiaŋ niŋ, nduyɛ mbo yaŋ nilaŋ nyɛkɛndɛi te acheleŋnda wa pɛ suɛi. I hiou kpou ve, te o wa pɛ suɛi, sawala mandaala Baabuiyo o soliŋ kpeku ni. Nduyɛ o cho o bɛɛndiaŋ lɔɔlɔɔ le nɛi chɔmaa “buɛi cho sakpo, nduyɛ, mbo wa buɛi kɔl kalu wo” tolɔɔ kɔɔli. (Maa. 24:​45-47) Te bɛnduaa chal pɛ o suɛi choo mi kaalaa wa nda tɛɛŋ a bɛɛleŋ, nyina diandaa Mɛlɛkaa nɔla mbo wa nda choo. O nɔla mbo mala nda ma tosa kɛɛsiaala kindi kundaa laŋ.—Chemi. 3:​17, 18.

CHƆM BƐƐLEŊ LE KILISIƆŊAA YEMBUAA

7. Yiyaŋ yɛɛ Chiisu ndoo nɔ yɛ a yembuaa okɔɔ?

7 Kunda leKilisiɔŋndo nɔ hau wanaa cho o nɔlaŋ nda a yuŋgulaŋ. Kɛ o nɔ vɛlɛ puaapiliaa a ndepiliaa cho yembuaa wa leniŋ. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ che yembuaa cho haa o kundaa niŋnda? Ŋ nɔ miŋ che nda mɛɛ Chiisu ndoo che nda yɛ. Teleŋ Chiisu wa wali Mɛlɛkaa tosaa o chieeŋndo choo wo, ndoo chue lanɔ le. Yemboo o wa ni nduyɛ, keŋ mala ndu ni mbo handu kɔllo o wali ndɔɔ choo. Chiisu ndoo dimi naa maa Kilisiɔŋnda nɔ ma chua nɔɔ kaŋgalaŋ te. Nduyɛ, o dimi vɛlɛ naa maa a nɔ ma wa yembuaa le. Kɛ mbo dimi maa Kilisiɔŋnda apum cho kɛɛsiaa le ma loŋnuŋ ŋyembu. (Maa. 19:​11, 12) Chiisu ndoo nɔ bɛɛleŋ tau le yembuaa. Ndoo chi nda chɔdɔ le kɛlɛŋgaa niŋ te mbo yiyaŋ maa nda lo kɔɔli le.

8. A mɛɛ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 7:​7-9 dimi yɛ, yɛɛ Pɔɔl dɛɛniaa yɛ Kilisiɔŋnda le ma yiyaŋ a ndu okɔɔ?

8 Maa Chiisu, yemboo Pɔɔl bɛɛ wa ni a teleŋ o wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wo. Kɛ Pɔɔl dimi naa maa Kilisiɔŋnda nɔ ma chua pɔnɔ ɔɔ lanɔ le le. Ndoo sina maa wana pila nɔ ni ma tosa kɛɛsiaa koŋ. Kɛ a koŋ kpou, mi Pɔɔl dɛɛniaa Kilisiɔŋnda maa te a nɔla pɛ, o bɛnda ma loŋnuŋ ŋyembu. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 7:​7-9.) Hei chɔm kpendekele maa Pɔɔl ndoo chue Kilisiɔŋaa yembuaa chɔdɔ le. Teleŋ Timoti wa feleŋgɔnɔ wo, mi Pɔɔl soliŋ ndu kpeku tau o wali Chɛhowaa niŋ kanifuule, yemboo ndu bɛɛ wa ni. * (Filipi. 2:​19-22) Mɛɛ o hei niŋ, te ŋ yiyaŋ pɛ maa mɛɛ mi puaapilɛnɔɔ chua fɛŋ lanɔɔ malaŋ o suliŋ le sɔɔŋ pum tosaa o kundaa niŋ, mɛɛ keŋ cho yiyaŋ kɛndɛ le.—1 Kɔliŋ. 7:​32-35, 38.

9. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ che nɔɔ a yembuleŋ?

9 Chiisu nda Pɔɔl dimi naa maa Kilisiɔŋnda nɔ ma chua nɔɔ kaŋgalaŋ te. Nduyɛ, a dimi vɛlɛ naa maa a nɔ ma lo ŋyembu le. Mɛɛ vɛɛ naŋ nɔ yɛ niko miŋ che nɔɔ a yembuleŋ? Bandu Mɛŋgɛlaa le Saa 1, 2012 nɔ muli sɔviɔɔ le nyunaa hoo. O dimi aa, “O kpeekpei niŋ, kioo nɔɔ a yembuleŋ le cho vellaa velle ni. Nduyɛ ke fula Mɛlɛka o ba wo o kɛ kɛ cho ni. Chɛhowa chi yembuleŋ maa suɛi lasiɔmbu ɔɔ suɛi kɔl tambɛi le.” Lelaŋ, naa bɛɛ nɔ miŋ ke puaapiliaa a ndepiliaa yembuaa cho o kundala naalaŋ niŋnda bɛɛleŋ.

Le chɔmndo maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le yembuaa, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ fafaŋ? (Tofa pɛl 10)

10. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa yembuaa?

10 Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le yeemaŋ puaapiliaa a ndepiliaa naa yembuaa? Vɛɛ naŋ chɔm yɛ vɛlɛ maa ŋ sina bahawɛila ndalaŋ? Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa Kilisiɔŋnda apum chii niŋ kɛɛsiaa le ma loŋnuŋ ŋyembu. Apum yeema nɔɔ chuaa, kɛ a seeluŋ ndɔ wana kpeekpei nda yeema wo le. Apum yɛ, wana nda wa o nɔɔ niŋ ndo vi ni. O yɔŋ bɛɛ aa le sabulaŋ ndaŋ ɔɔ la cheleŋ Kilisiɔŋnda apum cho yembuaa ni, baa o bɛnda pa mi wanaa cho o kundaa niŋnda nyuna nda le sabu nda chue wɔ nɔ le wo? Baa o bɛnda pa ma nyuna nda te a nuuvial nda pɔnɔɔ ɔɔ lanɔɔ? Sako. I cho tonya maa mi Kilisiɔŋaa yembuaa apum dimul waŋnda le ma nuuvial nda pɔnɔɔ ɔɔ lanɔɔ. Kɛ te a dimul naa le miŋ nyuna nda le hei, vɛɛ kɔllo wa yɛ nda? (1 Tɛsa. 4:​11; 1 Timo. 5:​13) Ŋ yaasiaŋndɔ nyɛ puaapiliaa a ndepiliaa yembuaa cho Mɛlɛka piɛiyo o laalaŋndo choo wa apum dimi wo.

11-12. Vɛɛ naŋ tɛɛmbuu yɛ lepum yembuaa kɔllo?

11 Mi buɛi ibuŋga pilɛ cho yemboo nduyɛ mbo wa wali ndɔɔ tosaa nyɛkɛndɛiyo dimi maa tɔnɔlaŋ la cho bɔɔ o yembuleŋ niŋ. Kɛ mbo dimi maa mbo tambu kɔl te puaapiliaa a ndepiliaa nyuna ndu pɛ aa: “Le yɛɛ a chue wɔ lanɔ le?” Mi puaapilɛnɔ yembu cho wallo o lɛuve wo bɛɛ dimi aa: “Teleŋndaŋ lapum, mi puaapiliaa a ndepiliaa tosa mi yiyaŋ maa yembuaa cho yoomoo tueiyɔɔ yeela le. Le hei, mi wana kuɛ le yembuleŋ chɔɔ maa le lusul bɔɔ. Nduyɛ a yiyaŋ lɛ maa kioo le le cho le.”

12 Mi ndepilɛnɔ yembu cho wallo o Bɛtɛɛllo dimi aa: “Puaapiliaa a ndepiliaa apum yiyaŋ maa yembuaa kpou cho piaanduaa a laanduaa nuuviaa o nɛi chaa niŋ. Ɔɔ maa o  chuuŋgiaŋndaŋ choo nda sɔla fondaa ni le ma nuuviaa wana nda chal o nɔɔ niŋndo. Teleŋ pilɛ mɛɛ nda vem ya o fondaa pum le wali ya cho Bɛtɛɛllo tosaa, ndepilɛnɔ kɔ yiya ya wo ndaa nɔ bɔŋaŋndo ichɔl koŋ. Mi ndepilɛnɔɔ hoo dimulla maa puaapiliaa cho lambi nuu wa a ŋiɔɔŋ cho o kunda ndaa niŋ. Nduyɛ mbo dimi maa o cho kindiŋ te o cho le ya pɔnɔɔ nuuvial lo le. Kɛ dimioo naa ŋ luɛi o Toŋgo leMasaa niŋ, mbo saa ya baa mbo kua a ya sakpo o puaapiliaa ŋiɔɔŋnda haa lo. Keŋ wa bɔɔ suɛi lasiɔmbu le ya a puaapiliaa kaŋ.”

13. Taamaseliila kuɛɛ dɛɛniaa yɛ ndepilɛnɔ yembu pilɛ kɔllo?

13 Mi ndepilɛnɔ yembu cheleŋ cho wallo o Bɛtɛɛllo bɛɛ dimi aa: “I sina yembuaa cho kɔɔfaa nduyɛ ma wa niŋ kaasoŋnda wa apum. Ndepiliaa haa nɔ kɔl kaloo nduyɛ a cho kpeŋkpeŋ o sɔɔŋ niŋ. Ma soliŋ ndapila sala nduyɛ a nɔ kɔl hiniaa o wali ndaa niŋ. Malaa pila nda cho le kundaa ni. A nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a yembule ndaleŋ okɔɔ. A chueŋnuŋ maa a cho a sɔvɛ ma hiau acheleŋnda le mɛɛ nda cho yembuaa yɛ le. Nduyɛ a tembu kɔl le mɛɛ nda chue nɔ ɔɔ le mɛɛ nda nɔ ŋchuau yɛ le.” Te wana o wana chua pɛ chaaŋ ndɔ o sɔvɛ nduyɛ mbo nɔ bɛɛle ndɔleŋ, sɔɔŋ bɛnda bɔɔ o kundaa niŋ. Ma nɔ kɔl hiniaa kanifuule a sina maa puaapiliaa a ndepiliaa numnda chue num chɔdɔ le. A nɔ kɔl paŋalaa le num te, nduyɛ a pɛɛsa num vɛlɛ le. A yiyaŋ naa maa a cho o sɔvɛ ma hiau nda le. Ma sinaŋ kɛsɛ maa a kaala num.

14. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le yembuaa?

14 Ŋ nɔ miŋ che puaapiliaa a ndepiliaa naa yembuaa a sɔvɛ le mɛɛ nda nɔ suliŋnda kɛndɛlaŋ yɛ. Te ŋ tosa pɛ keŋ, a cho wa a kɔl kɛndɛ tau. Ŋ nɔ miŋ bii mɔnɛi le nda le mɛɛ nda cho yembuaa yɛ le. Kɛ ŋ nɔ miŋ chɔm nda balika melaa, le mɛɛ nda cho Mɛlɛka piɛiyo o laalaŋndo choo yɛ. Keŋ tosa a yiyaŋ lɛ naa maa ‘ŋ heu ba a nda le’ le. (1 Kɔliŋ. 12:​21) Okoŋ, a nɔla ma che kɛsɛ maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le nda, nduyɛ maa ŋ che nda a sɔvɛ o kundaa niŋ.

CHƆM BƐƐLEŊ LE WANAA CHIEE SUƐI NUM MAŊGALƐI DIMIOO NYƐKƐNDƐI LE WA

15. Yɛlɛmiaala kuɛɛ apum tosa yɛ le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ hivioo lachi?

15 O wɔsila laŋga hiou laŋ niŋ, wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa bɔɔbɔɔ kɛsi niŋ kpeleŋndo le suɛi maŋgalɛi sɛnɛiye pɛɛkoo. Le ma chɔɔlu tosa tau o wali pollo niŋ nda tosa hei ni. Yɛlɛmiaalaŋ pila la yeemaŋ nda o ba ni le hei tosaa. Puaapiliaa a ndepiliaa haa faŋaŋ niŋ o kunda dimi suɛi ndɛi maŋgalɛiyo niŋ. A tosa hei le halikpeŋ ma kuɛ naa yeemɛi cho tau le wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa wa. Nduyɛ a dimi suɛi ndɛi maŋgalɛi o kundala sɛnɛila nda kuɛ laŋ niŋ te. (Walta. 16:​9) O cho wana le tosal Kilisiɔŋnda haa kɛɛsiaa hoo le. Kɛ, ndapila tosa ndu ni le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ hivioo lachi. Naapum mbo chua nda wɔsilaŋ tau tuupa ma chaa suɛi maŋgalɛi nda cho pɛɛkoo ve nyɛkɛndɛi. Kɛ o wa bɛɛ lende, malaa pila nda yɔŋgu o kundaa niŋ ni. Mi suliŋnda ndala kɛndɛlaŋ a taasi ndaa luei puaapiliaa a ndepiliaa yoomuaŋ o kundaa niŋ. Ŋ naŋ bɔɔ kɔl le puaapiliaa a ndepiliaa cho haa ndapila salaa soliŋndo wa.

16. Te bɛnduaa kundaa wa pɛ kɛɛsiaa te puaapilɛnɔɔ suliŋ le waa bɛndu kundaa ɔɔ buɛi malalaŋndo, yɛɛ nda nɔ yɛ ma tofa?

16 Naapum mi puaapilɛnɔɔ suliŋ le waa bɛndu kundaa ɔɔ buɛi malalaŋndo kɛ o chiee suɛi maŋgalɛi nda dimi o kundaa niŋnde lapi le. Bɛnduaa kundaa nɔ ma kɛɛ ndu suei yulɔɔ le hei le. O cho mɛɛ kpɛ o chaa suɛi maŋgalɛi cho o kundaa niŋnde dimioo yɛ le nda nɔ ma tofa le. Kɛ a nɔ ma tofa te o komal suliŋnda cho o Baabuiyo niŋ le bɛnduaa kundaa a buɛiyaa malalaŋnda wo.—1 Timo. 3:​1-10, 12, 13; Tai. 1:​5-9.

17. Kɛɛsiaa yɛɛ kalaŋ chuauwa nɔ ya ma tosa te a kuɛ pɛ a yuŋgu ndaa o lɛŋnde cheleŋ niŋ?

17 Yuŋgulaŋ lapum la mal niŋ lɛŋnde nda leŋ, ma kua o lɛŋnde cheleŋ niŋ. Apum chɔuwo tou nda ni, apum yɛ kela wallo nda kuɛ ni. Te hei yɔŋnuŋ pɛ, suɛi maŋgalɛi nda pɛɛku o sukuu o lɛŋnde nda kuɛ niŋndeŋ chuaa ndaa bɛɛ tosa lepum sukuuwo ni. Naapum mɛɛ mi kalaŋ chuauwa bɛɛ pɛɛku suɛi maŋgalɛi keŋ malaŋ nda sɔla wallo. Kɛ te o wa yɛ mi kunda dimi suɛi ndɛi maŋgalɛiyo wa o lɛŋnde nda kuɛ leŋ niŋ? O kunda kuɛɛ niŋ nda nɔ yɛ ma bii bɔŋaŋndaŋ? Baa o kunda dimi suɛi maŋgalɛi cho o lɛŋnde leŋ niŋndo niŋ, ɔɔ kunda dimi suɛi ndɛi maŋgalɛiyo?

18. A mɛɛ Kaleesiaŋnda 6:​5 dimi yɛ, vɛɛ naŋ chɔm ya maa ŋ nɔ bɛɛleŋ le kɛɛsiaa wana cho yuŋgoo bolleŋndo tosa wo?

18 Wana cho yuŋgoo bolleŋndo nɔ ni mbo kɛɛsiaa kunda yuŋgu ndɔɔ nɔ mbo bii bɔŋaŋndaŋ ndo. Le hei, ndupila nɔ ni mbo hɛli nyɛ bɛnda le yuŋgu ndɔɔ wo. (Nuawɔ Kaleesiaŋnda 6:​5.) Lelaŋ, te wana cho yuŋgoo bolleŋndo kɛɛsiaa pɛ nyɛ bɛnda le yuŋgu ndɔɔ wo, ŋ nɔ miŋ siŋga kɛɛsiaa ndɔɔ le. Ŋ nɔ miŋ chɛl kɛɛsiaa o tosa wo, nduyɛ miŋ che yuŋgu ndɔɔ maa a cho wanaa sɔvɛ o kunda naa niŋ.—Luomaŋ. 15:​7.

19. A yɛɛ okɔɔ wanaa cho yuŋgulaŋ bolleŋnda nɔ yɛ ma piɛi?

19 O baa pilɔɔ choo, mi kalaŋ chuauwa wa o kunda dimi suɛi ndɛi maŋgalɛiyo niŋ a chuauwaa ndaa, kɛ chuauwaa ndaa chiee ndi lapi le. Naapum, o fonda sukuulaŋ la cho le suɛi maŋgalɛi kpeekpei nda dimi o lɛŋnde leŋ niŋnde pɛɛkoo wa kundaa hoo cho ni. Te o wa lende pɛ, mɛɛ o wa ikala le mi chuauwaa ndaa bii bɔŋaŋndaŋ bila, nduyɛ ma tosa hiouwɔɔ lachioo o Mɛlɛka piɛiyo niŋ. Le yɛɛ? Kanifuule, naapum o cho suɛi maŋgalɛi wanaa velu nda wa le chuaambuaa cho wa pɛɛkoo o sukuu le. Kɛ, suɛi maŋgalɛi kpeekpei cho o lɛŋnde leŋ niŋnde. Wanaa cho yuŋgulaŋ bolleŋ nda nɔ ma piɛi a hei okɔɔ. Nduyɛ, a nɔ ma yiyaŋ a kɛɛsiaa mala chuauwaa ndaa le ma sɔɔŋguu Chɛhowa ikɛi a wanaa nduaa wo. Naapum a kɛɛsiaa le ma pɛɛku chuauwaa ndaa suɛi ndɛi maŋgalɛi, ɔɔ ma kuɛ o kunda dimi suɛi maŋgalɛi chuaa ndaa bii bila wo niŋ. Te wana cho yuŋgoo bolleŋndo tosa pɛ kɛɛsiaa kɛ kɛ, kunda nda kɛɛsiaa le kɔlaŋ ndo nɔ mbo bii nda nyɛkɛndɛi.

Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ che wanaa cho suɛi maŋgalɛi sɛnɛiye pɛɛkoo wa a sɔvɛ? (Tofa pɛl 20)

20. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ nɔ bɛɛle puaapiliaa a ndepiliaa naa cho suɛi maŋgalɛi sɛnɛiye pɛɛkoo wa?

20 Kundala bɔɔbɔɔ cho wa sɔlaa puaapiliaa a ndepiliaa cho kindiŋndo le suɛi maŋgalɛi sɛnɛiye pɛɛkoo wa. Sɔɔŋ naŋ yaasiaa muŋ ndoŋ mala naa le hei sinaa ni. Mbo wa lepum ikala le nyɛ kpeekpei nda yiyaŋndo dimioo. Kɛ te ŋ faŋa pɛ kɔllo o mɛɛ nda dimi suɛi maŋgalɛi nda cho pɛɛkoo ve yɛ choo, ŋ cho chɔ mɛɛ kpɛ nda kaala Chɛhowa nduyɛ ma nɔ yeemɛi le ndu piɛiyo yɛ. Te ŋ che pɛ suliŋnda kɛndɛla puaapiliaa a ndepiliaa haa, ŋ cho bɛɛle yiŋgoloŋndeŋ nɔ le nda, nduyɛ miŋ che nda wanaa sɔvɛ. Okoŋ, le mɛɛ nda chiee suɛi nɛi maŋgalɛi dimioo lapi le yɛ, ŋ dimul o kɛ kɛ maa “I hau ba a num te” le.

CHƐHOWA CHE NAA KPOU WANAA SƆVƐ

21-22. Di bɛndu yɛɛ Chɛhowa ke yɛ naa?

21 Chɛhowa chɛl naa kpou le miŋ wa o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Di bɛndoo pila o ke naa hoo ni. Lelaŋ, o yɔŋ bɛɛ aa ŋ cho wana pɔnɔ ɔɔ wana lanɔ, yemboo ɔɔ ŋ chua nɔɔ, ŋ wa feleŋgɔnɔ ɔɔ bɛndu yuu, ŋ chaa suɛi maŋgalɛi dimi ɔɔ ŋ chiee le, naa kpou cho wanaa sɔvɛ Chɛhowa o hɔl. Nduyɛ, ŋ nɔ miŋ che naapila a sɔvɛ vellaa velle. Ŋ pɛɛku sɔɔŋ sɔviɔŋ tau o taamasi Pɔɔl soliŋ kpeku a dialuŋ wanachioo okɔɔ woŋ niŋ.—Luomaŋ. 12:​4, 5; Kolo. 3:​10, 11.

22 Maa ŋ hiounuŋ lachi a sɔɔŋ naŋ pɛɛku muŋ ndoŋ dɔwɔɔ o wali niŋ. Te ŋ tosa lende pɛ, naa bɛɛ cho chɔm maa ŋ cho wanaa sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Nduyɛ miŋ nuuviaa nɛilaŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa bɛɛleŋ kioo.

CHONDII 90 Ŋ Dɛɛniaŋ Vellaa Velle

^ pɛl. 5 Wanaa Chɛhowaa fula o kɔɔlima yɛ yiaŋ niŋ nduyɛ, a nɔ walta teŋgeŋ teŋgeŋndaŋ le tosaa o kundaa niŋ. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ nɔ bɛɛleŋ le wana o wana o yuŋgu Chɛhowaa niŋ. Buŋgɛi hei cho naa chɔm le sabu keŋ cho suɛi sɔvɛ wo.

^ pɛl. 8 Ŋ nɔla miŋ kelu ndi kpali maa Timoti ndoo chue lanɔ le le.