Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 34

Num Bɛɛ Cho Wana Sɔvɛ o Kunda leKilisiɔŋndo Niŋ!

Num Bɛɛ Cho Wana Sɔvɛ o Kunda leKilisiɔŋndo Niŋ!

“Dialluŋ wana chioo nyɔɔ o pilɛ kpe ŋ cho ni, kɛ, ŋ nɔ nyɛm yɛ yɔŋ tau. . . . Mɛɛ lende dialluŋ Kilitioŋ ŋ cho ni. Dialluŋ pilɔŋ kpe ŋ cho ni, kɛ ŋ nɔ nyɔɔŋ yɛ yɛ.”—1 KƆLIŊ. 12:​12.

CHONDII 101 Wallo Tosaa o Diompilɔɔ Niŋ

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Di bɛndu kuɛɛ naŋ sɔla yɛ?

DI BƐNDOO pila naŋ sɔla hoo ni le waa o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Te ŋ chuuŋgiaŋ pɛ naa puaapiliaa a ndepiliaa naa le Chɛhowa piɛiyo, miŋ wa a kɔl kɛndɛ tau kanifuule, kɔl nyuloo cho naa tɛɛŋ vellaa velle. Kɛ wali yɛɛ num nɔ yɛ o kundaa niŋ?

2. Taamasi yɛɛ Pɔɔl ndoo soliŋ yɛ kpeku o yaula ndɔla bɔɔbɔɔ niŋ?

2 Naa kpou cho wanaa sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Ŋ nɔla miŋ bii hei bila te ŋ yaasiaa pɛ taamasi Pɔɔl soliŋ kpeku o yaula ndɔla bɔɔbɔɔ niŋndo. O yaulaŋ ndaŋ o kɛ kɛ niŋ, mi Pɔɔl tuu kunda leKilisiɔŋndo a dialuŋ wanachioo. Nduyɛ, mbo tuu vɛlɛ wanaa cho o kundaa niŋnda a pɛlta yɛ yɛlaŋ o dialloŋ niŋ.—Luomaŋ. 12:​4-8; 1 Kɔliŋ. 12:​12-27; Ɛfi. 4:​16.

3. Sɔɔŋ sala yaa kuɛɛ naŋ cho yɛ pɛɛku o buŋgɛi hei niŋ?

3 Chɛhowa che wanaa nduaa o kɛ kɛ o sɔvɛ. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ mala puaapiliaa a ndepiliaa naa. O yɔŋ bɛɛ aa ŋ fula kɔɔlima pilɛ le, wana o wana cho o sɔvɛ o kundaa niŋ. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho pɛɛku sɔɔŋ ŋgaa o taamasi Pɔɔl soliŋ hoo kpeku wo niŋ. I tasei, ŋ cho pɛɛku maa wana o wana cho wana sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. I diiŋ nduɛi, ŋ cho yaasiaa nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo te ŋ yiyaŋ pɛ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ o kundaa niŋ te. Nduyɛ i yaa nduɛi, ŋ cho sina le sabu naŋ nɔ miŋ dɔu kɔllo le tosaa wali Mɛlɛka ke naa o kundaa niŋndo.

NAA KPOU NƆ WALLO LE TOSAA O KUNDA LEKILISIƆŊNDO NIŊ

4. Yɛɛ Luomaŋnda 12:​4, 5 pɛɛku yɛ naa?

4 Nyɛ tase naŋ pɛɛku o taamasi Pɔɔl soliŋ kpeku o yaula ndɔlaŋ niŋndo cho ni maa, naa o kɛ kɛ cho wana sɔvɛ o yuŋgu Chɛhowaa niŋ. O taamaseliiyo hoo niŋ, mi Pɔɔl dimi aa: “Naa ŋwaŋnda chiee nyɔɔ o pilɛ kpe dialluŋ naŋ ŋ cho ni. Kɛ nduyɛ dialloŋ muŋ ŋ nɔ nyɛm yɛ yɔŋ tau. Nduyɛ muŋ kinɛi walta ŋ tosa laŋ la cho nyɛ pilɛ le. Lende koni naa wanaa laalaŋnda ŋ cho ni. Mi che bɛɛ mi ŋ wa chapooli ni, kɛ nduyɛ dialloŋ ŋ pilɛ kpe naa ŋ cho ni, kani fuule, le cho naa ŋ cho diom pilɛ naa Kiliti waa wo.” (Luomaŋ. 12:​4, 5) Yɛɛ Pɔɔl ndoo yiyaŋ yɛ? Ndoo yiyaŋ maa mi che bɛɛ naa kpou nɔ walta yɛ yɛlaŋ o kundaa niŋ, kɛ wana o wana cho o sɔvɛ.

Naa kpou nɔ walta yɛ yɛlaŋ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ, kɛ wana o wana cho o sɔvɛ (Tofa pɛlta 5-12) *

5. Laŋgbaa kuɛɛ Chɛhowa ke yɛ naa le kunda leKilisiɔŋndo mandaa?

5 Te a tuei pɛ a wanaa nɔ wallo o kundaa niŋnda okɔɔ, naapum mi kɔllo kuɛ num sakpo o wanaa cho chilaŋ chuaa wa lo. (1 Tɛsa. 5:​12; Hibu. 13:​17) Chɛhowa vem Chiisu ni le naa laŋgbaa haa kioo le ma wa chilaŋ chuaa o kundaa niŋ. (Ɛfi. 4:​8) O laŋgbaa haa tɛɛŋ, ŋ nɔ Dialii Kuumbaŋ Choo Ve, wanaa mala Dialii Kuumbaŋ Choo Ve wa, Wanaa cho chilaŋ chuaa o lɛuve wa, buɛiyaa ibuŋgaa, bɛnduaa pɛɛku o sukuula kɔɔnaa wa, bɛnduaa kundaa a buɛiyaa malalaŋnda. Nyina diandaa yulu laŋgbaa haa kpou iso ni le saa Chɛhowaa mandaa nduyɛ ma luei nda yoomuaŋ le ma hiou lachi a ndu piɛiyo.—1 Pitɛ 5:​2, 3.

6. A mɛɛ Tɛsaloniaŋ Tasoo 2:​6-8 dimi yɛ, yɛɛ puaapiliaa nyina diandaa yulu iso wa landuŋ yɛ kɔl le tosaa?

6 Nyina diandaa Chɛhowaa yulu puaapiliaa iso ni le walta yɛ yɛlaŋ tosaa. Mi faluŋ yɛ yiɔɔŋ tosa wallo o dialloŋ niŋ. Le taamaseliiyo, mi balaŋ a peloŋ tosa wallo kalaŋ le dialloŋ kpou malaa. Mɛɛ lende koni puaapiliaa nyina diandaa yulu iso wa cho ni. Ma tosa wallo kalaŋ le kunda leKilisiɔŋndo kpou malaa. O cho le tɔɔ sɔla le nda cho wallo hoo tosaa le. Kɛ le puaapiliaa a ndepiliaa ndaa malaa nda cho ndu tosaa ni. (Nuawɔ Tɛsaloniaŋ Tasoo 2:​6-8.) Ŋ mel bɔɔ Chɛhowa balika le mɛɛ o ke naa laŋgbaa landuŋ haa kɔl le naa nduyɛ ma nɔ suliŋnda Mɛlɛkalaŋ nda!

7. Salala kuɛɛ wanaa cho o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋnda a bɔɔbɔɔ cho yɛ tueiyɔɔ yeela?

7 Waŋnda apum o kundaa niŋ nɔ walta yɛ yɛlaŋ le tosaa. Ma yulu apum iso le waa misiɔnalueiya, kɔɔfaa teŋgeŋnda, ɔɔ kɔɔfaa lɔɔlɔɔ wa. Chieeŋndo balɔɔ silɔ, puaapiliaa a ndepiliaa apum siiŋguu niŋ pɛŋ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ wali ndaa. Hei tosa niŋ ma mala wanaa bɔɔbɔɔ ma simnuŋ buɛiyaa Chiisu Kiliti wa. Mi che bɛɛ wanaa cho haa o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋnda nɔ nyɛm kɛŋ bɔɔ le, kɛ Chɛhowa cho nda bɔɔ salaa dɔwɔɔ. (Maki 10:​29, 30) Ŋ kaala bɔɔ puaapiliaa a ndepiliaa naa sɔviaa haa. Nduyɛ ŋ naŋ bɔɔ kɔl le mɛɛ naŋ nɔ nda o kundaa niŋ yɛ!

8. Le yɛɛ wana dimiaa yooŋgu kɛndɛ kɛ kɛ cho yɛ o sɔvɛ Chɛhowa o hɔl?

8 Baa puaapiliaa nda yulu iso wa a wanaa cho o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋnda koni cho wanaa sɔviaa o kundaa niŋ ni? Sako bɛɛ! Wana dimiaa yooŋgu kɛndɛ kɛ kɛ cho o sɔvɛ Mɛlɛka o hɔl a o kundaa niŋ. (Luomaŋ. 10:​15; 1 Kɔliŋ. 3:​6-9) Nduyɛ pɛŋ, wali sɔvɛ naŋ nɔ o kunda leKilisiɔŋndo niŋndo cho le waŋnda siiŋguu wo buɛiya le Masanɔ naa Chiisu Kiliti ni. (Maa. 28:​19, 20; 1 Timo. 2:​4) Wanaa dimiaa yooŋgu kɛndiaa cho o kundaa niŋnda kpou cho kindiŋndo le wallo hoo chuaa nyɛ tase o yoomu ndaa niŋ.—Maa. 24:​14.

9. Le yɛɛ ndepiliaa naa cho o kundaa niŋnda cho yɛ a sɔvɛ naa o hɔl?

9 Chɛhowa kaala bɔɔ ndepiliaa cho o kunda leKilisiɔŋndo niŋnda. Nduyɛ, o ke nda wali sɔviɔɔ le tosaa. O ndepiliaa haa tɛɛŋ, apum laanduaa nda cho ni, apum yɛ kalla, apum vii niŋ piaanduaa nduyɛ apum chellɔ pɛŋ o la nɔ le. Kɛ nda kpou cho lo lechoo wo chɔmndo o ndu lo. Baabuiyo soo tau a waŋ laanduaa tosa hɛnaŋ Mɛlɛkaa wa okɔɔ. Taamasi kɛndɔɔ pila waŋ laanduaa haa cho le ndepiliaa naa ni. Kanifuule, ndaa nɔ taasioo, tiindaŋndo, sɛmbɔɔ, kɔl simulaa, kɛndɛi, nduyɛ ma tosa walta kɛndɛla bɔɔbɔɔ. (Luku 8:​2, 3; Walta. 16:​14, 15; Luomaŋ. 16:​3, 6; Filipi. 4:​3; Hibu. 11:​11, 31, 35) Ŋ naŋ bɔɔ kɔl le mɛɛ Chɛhowa ke naa ndepiliaa nɔ suliŋnda kɛndɛla waa naa o kundala naalaŋ niŋ yɛ!

10. Le yɛɛ bɛnduaa yuwɛi yaa cho o kundaa niŋnda cho yɛ a sɔvɛ?

10 Ŋ cho bɔɔ vɛlɛ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ naŋ nɔ bɛnduaa yuwɛiya o kundala naalaŋ niŋ yɛ. Kundalaŋ lapum la nɔ puaapiliaa a ndepiliaa yuwɛi yaa soliŋ yoomu ndaa kpeku kpou le Chɛhowa piɛiyo wa. Bɛnduaa yuwɛiya apum a laŋga huŋ o tonyaa niŋ. Kɛ o yɔŋ bɛɛ aa bɛnduaa naa yuwɛiya haa viou niŋ o tonyaa niŋ ɔɔ a laŋga huŋ, nda kpou cho chɔulabaa a bahawɛila kɛndiaa. Nduyɛ yuuwɛi chuu nda bahawɛilaŋ ndaŋ lapum ni. Mi bahawɛilaŋ ndaŋ la kuuna nda sɔɔŋ pum tosaa o kundaa niŋ a o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ. Kɛ a koŋ kpou, ma kindiŋ le tosaa o nda tiuba wo o wali pollo niŋ. Nduyɛ, ma soliŋ yoomuma ndaŋ kpeku le feleŋguaa cho o kundaa niŋnda dɛɛniaa a nda pɛɛkoo! Mi naa bɛɛ sɔla tɔnɔɔ tau o sɔɔŋ ndaŋ yɔŋnaŋndoŋ niŋ. A tonya, Chɛhowa nɔ bɔɔ bɛɛleŋ le bɛnduaa yuwɛiya haa. Nduyɛ naa bɛɛ nɔ miŋ ke nda bɛɛleŋ.—Pulɔ. 16:​31.

11-12. Yɛɛ hɛnaŋ yɛ num a feleŋguaa cho o kunda numndo niŋnda?

11 Yiyaŋndɔ vɛlɛ a feleŋguaa naa okɔɔ. Simultaŋ pila nda bɛɛ nɔ ni kanifuule, chieeŋ nda cho hau leniŋndo cho Setana o ba bɛŋgu. Nduyɛ, mbo kindiŋ le kɔl kalula waŋchieeya soliŋndo kpeku le nda hɔlla hiŋndo. (1 Chɔŋ 5:​19) Kɛ miŋ naŋ kɔl tau te ŋ che pɛ feleŋguaa nyunalaŋ mulioo o bɔŋaŋndaŋ, kɔlaŋ o wali pollo niŋ, nduyɛ ma sim yi le suɛi a laalaŋnda ndalaŋ okɔɔ. Feleŋguaa, nya bɛɛ cho bɔɔ wanaa sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ!—Sam 8:​2.

12 Mi puaapiliaa a ndepiliaa naa apum che ndi ikala le laalaŋndo maa a cho wanaa sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ laalaŋ kɛsɛ maa naa pilɛŋ pilɛŋ nda kpou cho wanaa sɔvɛ o kundaa niŋ? Ŋ yaasiaŋndɔ miŋ che.

NƆ LAALAŊNDO MAA A CHO WANA SƆVƐ O KUNDAA NIŊ

13-14. Yɛɛ tosa yɛ mi waŋnda apum yiyaŋ maa a cho wanaa sɔvɛ o kundaa niŋ te?

13 Tofawɔ nyɛ diiŋ ndɔ naŋ pɛɛku o taamasi Pɔɔl soliŋ kpeku o yaula ndɔlaŋ niŋndo. Mbo suaa a bahawɛi wanaa bɔɔbɔɔ nɔ hau wo okɔɔ. Ma che ndi ikala le laalaŋndo maa a cho wanaa sɔvɛ o kundaa niŋ. Mi Pɔɔl poonyiaa aa: “Te pelei i dimi yɛ aa, ‘Ya I cho ba le. Lelaŋ, I cho o dialloŋ choo le.’ Dimi koŋ o kuuna ndi waa o dialloŋ te. Nduyɛ, te nileŋ le dimi yɛ aa, ‘Ya I cho lehɔl te. Lelaŋ, I cho o dialloŋ choo le.’ Dimi koŋ kuuna leŋ waa o dialloŋ te.” (1 Kɔliŋ. 12:​15, 16) Yɛɛ Pɔɔl wa yɛ kindiŋndo le dimioo?

14 Te a tuu numpila pɛ a wanaa cheleŋ o kundaa niŋ, a cho kandɔɔ yiyaŋndo maa a cho wana sɔvɛ le. Wanaa cho o kundaa niŋnda kpou nɔ kelaŋ yɛ yɛ. Apum nɔ kioo le waŋnda pɛɛkoo, sɔɔŋ kɔɔnaa, ɔɔ le waŋnda kɔllo dɛɛniaa. Naapum ma yiyaŋ dɔɔ maa a nɔ kɔl kalu maa waŋnda haa le. Te lende i cho ni, mɛɛ keŋ chɔm maa wana tusiaŋndo ŋ cho ni nduyɛ a sina kpeleŋ numndo. (Filipi. 2:​3) Kɛ a nɔ ma wa yekeŋ. Te a wa pɛ numpila tuuwo lɔɔlɔɔ a wanaa nɔ kɔl kaloo tau wa, mɛɛ kɔl tambɛiyo ŋ cho wa koŋ nuuviaa ni. A mɛɛ Pɔɔl dimi yɛ, naapum keŋ tosa ma yiyaŋ pɛŋ maa a cho wana sɔvɛ o kundaa niŋ kposoŋ te. Yɛɛ mala yɛ num ma soliŋ yiyaŋ waa naa o kɔl?

15. A mɛɛ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 12:​4-11 dimi yɛ, o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ kioo le sɔɔŋ pum tosaa, yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl?

15 Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ. O wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ, mi Chɛhowa soliŋ nyina ndɔ diandaa kpeku le Kilisiɔŋnda apum malaa ma tosa walta kaamaalaŋ lapum. Kɛ o cho walta pilɛ le nda kpou wa tosaa le. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 12:​4-11, NWT.) Mi Chɛhowa ke Kilisiɔŋnda haa walta yɛ yɛ laŋ le tosaa. Kɛ o kɛ kɛ wa o sɔvɛ o kundaa niŋ. Chɛhowa ke lɛ naa hau nyina ndɔɔ le la kaamaa tosa le. Kɛ ŋ nɔla miŋ pɛɛku isɔɔ o nyɛ yɔŋnuŋ koŋ ndo niŋ. Ndi cho ni maa, naa kpou nɔ kioo le sɔɔŋ yɛ yiɔɔŋ tosaa. Kɛ o wa bɛɛ lende, wana o wana cho o sɔvɛ Chɛhowa o hɔl.

16. Sila yɛɛ Pɔɔl yɔŋgu yɛ?

16 Ŋ nɔ miŋ tuu naapila a Kilisiɔŋaa cheleŋ o kundaa niŋ te. Kɛ ŋ nɔ miŋ tol sila Pɔɔl yɔŋgu wo kɔɔli. Ndu cho ni maa, “wana o wana mɛɛndaŋ num pila, ma kelu yamɛi. Te wali ŋ tosa wo naŋ pɛ, a tosa kɔl kɛndɔɔ le wali kɛndɛ num pila tosa wo. Kɛ o ve mawaa ma yiyaŋ maa, ‘I hiou finyɛ,’ mbo wa kɔl kɛndɛ waa lende le.”—Kalee. 6:​4.

17. Te ŋ tol pɛ sila Pɔɔl yɔŋgu wo kɔɔli, tɔnɔ yɛɛ naŋ sɔla yɛ?

17 O bɛnda bɔɔ miŋ tol sila Mɛlɛka dimul hoo Pɔɔl le naa kioo maa naŋ nɔ miŋ mɛɛndaŋ naapila wo kɔɔli. Te ŋ tosa hei pɛ, ŋ cho chɔ maa naa bɛɛ nɔ kelaŋ lapum acheleŋnda nɔ laŋ te. Le taamaseliiyo, naapum mii wa maa bɛndu kundaa nɔ ke le sɔɔŋ chaa yɔŋgoo o biŋndo choo le. Kɛ mbo nɔ kioo tau le wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ tosaa. Ɔɔ kɛlɛŋgaa o chiee sɔɔŋ kɔɔnaa lapi maa bɛnduaa apum o kunda ndɔɔ niŋ te. Kɛ mbo wa maa kaalaa pila o kaala puaapiliaa a ndepiliaa ni. Nduyɛ ma wa fɛɛsɛŋ le kɔlaŋ o ndu lo le silaa. Ɔɔ, naapum mi waŋnda sina ndu pɛŋ maa wana ikɛndɔɔ pila o cho ni. (Hibu. 13:​2, 16) Te ŋ sina pɛ maa naa bɛɛ nɔ suliŋnda kɛndɛlaŋ a kelaŋ lapum, ŋ cho wa a nyaale. Nduyɛ, keŋ cho naa nyindɔɔ miŋ tosa o naŋ tiuba wo o kundaa niŋ. Okoŋ, ŋ paŋala lɛ puaapiliaa nɔ kioo le sɔɔŋ yɛ yiɔɔŋ tosaa wa le.

18. Vɛɛ naŋ tosa yɛ hiouwɔɔ lachioo o wali naa niŋ?

18 O yɔŋ bɛɛ aa ŋ nɔ walta yɛ yɛlaŋ o kundaa niŋ, naa kpou nɔ miŋ kindiŋ le hiouwɔɔ lachioo tosaa. Nduyɛ miŋ hiou lachi a wali naa pɛɛkoo. Chɛhowa cho kɔɔna ndɔɔ soliŋndo kpeku le naa malaa miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o wali naa niŋ. Le taamaseliiyo, te ŋ kuɛ pɛ o bɔŋaŋnda naŋ bii o lɔɔ tɛɛŋ ndaŋ, ma pɛɛku naa le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo nyɛkɛndɛi. Baa a cho pa kindiŋndo le nyɛ nda cho naa pɛɛkoo wo dɔwɔɔ o wali niŋ?

19. Te a yeema pɛ le kɔlaŋ o Sukuuwo le Wanaa Dimi Yooŋgu Kɛndɛ leMasaa Wa, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa?

19 Kɔɔna Chɛhowaa nɔ vɛlɛ hau Sukuuwo le Wanaa Dimi Yooŋgu Kɛndɛ leMasaa Wa. Pɛɛku sɔviɔɔ pila waŋnda sɔla o sukuuwo hoo ni. Sukuuwo hoo cho le puaapiliaa a ndepiliaa cho o wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa niŋnda. Nduyɛ, a nɔ ma wa wɔsilaŋ 23 a 65 tɛɛŋ malaŋ nda suliŋ le kɔlaŋ. Naapum ma yiyaŋ dɔɔ maa fɛɛŋ bɛɛ a suliŋ niŋ le kɔlaŋ o sukuuwo hoo le. Kɛ o bɛnda ma kɛsi kɔllo o sabula kuuna num kɔlaŋ o sukuuwo hoo laŋ choo le. Yiyaŋ a sabu ŋ yeema le kɔlaŋ ndo okɔɔ okoŋ, ma tuu nyɛ mala num ma suliŋndo. Te a tosa pɛ wallo kalaŋ o kumbuii numnde choo, nyɛ num aa yiyaŋ maa a tiuba le ndu tosa le wo, Chɛhowa nɔla mbo mala num ma tosa ndu.

SOLIŊ KIOO O NUMNDO KPEKU LE WAŊNDA MALAA O KUNDAA NIŊ

20. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ dimiŋ o Luomaŋnda 12:​6-8 niŋndo?

20 Nyɛ yaa ndɔ naŋ pɛɛku o taamasi Pɔɔl soliŋ kpeku wo niŋndo cho o Luomaŋnda 12:​6-8. (Nuawɔ.) O bolle Baabuileŋ niŋ, mi Pɔɔl chɔm vɛlɛ kpendekele maa wanaa cho o kundaa niŋnda o kɛ kɛ nɔ kioo o ndɔɔ. Kɛ nyɛ o kindila niŋ kpeekpeiyo cho ni maa, wana o wana nɔ mbo soliŋ kioo o ndɔɔ kpeku le wanaa cho o kundaa niŋnda malaa.

21-22. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ yɔŋnuŋ Lɔbɔti nda Felisi wo niŋ?

21 Tofawɔ taamasi puaapilɛnɔ pilɛ diolaŋ aa Lɔbɔti. Mɛɛ o tosa wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa haaa o lɛŋnde cheleŋ niŋ, ma veelu ndu le kɔlaŋ wallo o Bɛtɛɛl o lɛŋnde ndɔleŋ niŋ. Mi puaapiliaa wa chilaŋ chuaa wa dimul ndu maa o cho nyɛ wɔɔŋ te o tosa ma siŋga wali ndɔɔ le. Kɛ a koŋ kpou, mbo dimi aa: “Le paŋguŋ bɔɔbɔɔ I ve a kɔl kɛndɛ le. Kanifuule, yaa yiyaŋ maa isɔɔ ya tosa ni. Teleŋndaŋ lapum, mi yaa yiyaŋ le fulaŋndo o Bɛtɛɛl.” Vɛɛ puaapilɛnɔɔ hoo looku yɛ vɛlɛ nyaaloo sɔla? Chaaŋ ndɔ bɛndu kundaa mala ndu ni. Mbo loonuŋ ndu maa o wali naŋ wa paandu tosaa wo niŋ Chɛhowa pɛɛku naa ni le wali o ke naa suŋ suŋndo tosaa nyɛkɛndɛi. Mi Lɔbɔti sina niko maa o nɔ mbo pɛŋgi yiyaŋndo a wali o wa tosaa paandu wo okɔɔ. Okoŋ, mbo handu kɔllo o wali o cho tosaa suŋ suŋndo choo.

22 Mi Ŋgɔɔ Felisi Ɛpiscopo bɛɛ sɔla simul waa naa. A wɔsii 1956 o fula o sukuuwo Kiiliaadi ni nda laandɔ. Nduyɛ, ma viam nda le buɛile ibuŋgaleŋ tosaa Boliiviaa. Kɛ ma vialu a wɔsii 1964. Mi Felisi dimi aa: “I wa bɔɔ i kala le malɔɔ wali naa sɔvɛ naŋ wa tosaa wo. I wa o kɔl tambɛi bɛndoo niŋ le wɔsioo kpulukuu. Nduyɛ I dimi maa teleŋ nuu ko ya tɛɛmbuu o wɔsi koŋ niŋ ni. Kɛ mi Chɛhowa mala ya le yiyaŋ nuu siŋgaa. Nduyɛ, mi duau niko kɔllo le po nuu mandaa.” Baa nyɛ yɔŋnuŋ hoo Lɔbɔti ɔɔ Felisi wo yɔŋnuŋ num niŋ pa? Baa ma tambu pa kɔl le mɛɛ ŋ cho lɛ wali ŋ wa paandu tosaa wo tosa le yɛ? Te lende i cho ni, mɛɛ a cho wa a nyaale te a siŋga pɛ yiyaŋ numndo nduyɛ ma handu kɔllo o nyɛ ŋ tiuba le tosaa suŋ suŋndo choo. Ndu cho ni, le Chɛhowa piɛiyo a puaapiliaa numnda malaa. Wa o tuandaŋ nduyɛ ma soliŋ kioo o numndo kpeku le wanaa cheleŋ malaa. Te a tosa pɛ o ŋ tiuba le tosaa o kundaa niŋndo, a cho wa a nyaale tau.

23. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa nduyɛ, yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi ve niŋ?

23 Naa pilɛŋ pilɛŋ nda kpou cho a sɔvɛ Chɛhowa o hɔl. O yeema naa miŋ wa o yuŋgu ndɔɔ niŋ. Ŋ nɔ miŋ yiyaŋ a nɛila naŋ mala puaapiliaa a ndepiliaa naa laŋ, nduyɛ miŋ tosa wallo kalaŋ le nda malaa. Te ŋ tosa keŋ pɛ, ŋ yiyaŋ ndɛ naa maa ŋ cho wanaa sɔvɛ o kundaa niŋ te le. Kɛ yiyaŋ yɛɛ naŋ nɔ yɛ a wanaa cho o kundaa niŋnda okɔɔ? Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ che nda a sɔvɛ? Ŋ cho nyunala sɔvɛ laŋ ndaŋ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi ve niŋ.

CHONDII 24 La Hel o Pembii Chɛhowɛi Choo

^ pɛl. 5 Naa kpou nɔ miŋ laalaŋ kɛsɛ maa Chɛhowa che naa wanaa sɔvɛ. Kɛ teleŋndaŋ lapum, miŋ yiyaŋ maa Chɛhowa nɔla mbo soliŋ naa kpeku le. Buŋgɛi hei cho naa mala miŋ sina maa wana o wana cho wana sɔvɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋ.

^ pɛl. 61 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Fotueila yaa laŋ ndaŋ la cho chɔmndo nyɛ puaapiliaa cho tosaa a teleŋ bɔŋaŋndo kenduŋ ndɔ le wo, nyɛ nda cho tosaa a teleŋ bɔŋaŋndo wo, a nyɛ nda cho tosaa a teleŋ bɔŋaŋndo chuu wo. Fotuei 1: Bɛndu kundaa cho wana hiŋ sɛnɛi o bɔŋaŋndo wo yilɔɔ. Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ cho kɔlaŋ a bulula suaa laŋ o ba. Nduyɛ mi ndepilɛnɔɔ wa baltaŋ a ndepilɛnɔ yuwɛiyo. Fotuei 2: Chuaambuaa a kaasoŋnda kpou heelu balaŋ le mulilaŋ yɔŋgoo a teleŋ pɛɛku Bandu Mɛŋgɛlaa. Fotuei 3: Pɔnɔɔ a lanɔɔ cho Toŋgo leMasaa dindioo. Kala chuaa cho chua ndɔɔ chɔmndo kɔfu o nɔ mbo mal tooloo wo. Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ cho wallo o fondaŋ la yauwo. Nduyɛ mi puaapilɛnɔɔ wa ndepilɛnɔɔ yuuwo kɔl dɛɛniaa kioo.