Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 16

Wou Ba o Naamula Baabuiyo Kɛɛ a Piɔmndo Okɔɔ Laŋ Niŋ Te

Wou Ba o Naamula Baabuiyo Kɛɛ a Piɔmndo Okɔɔ Laŋ Niŋ Te

“Mɛɛ nuaa naa ŋ looku yɛ yiɔɔ sina ni, te nyina tonyaa cho waŋndo kɔɔli ni, ɔɔ te nyina huiyaa ni.”​—1 CHƆŊ 4:​6.

CHONDII 73 Ke Naa Kɔl Sikpaa

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

Ke wanayaŋ numndoŋ kɔl dɛɛniaa le wana nda kaalaa vi wo, kɛ wou laba o naamula nɛŋi Mɛlɛka kɔl te laŋ niŋ te (Tofa pɛl 1-2) *

1-2. (a) O nɛila kuɛɛ choo Setana hui yɛ niŋ waŋnda? (b) Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

SETANA cho wana “viam waŋnda choolaŋ dimioo” wo ni. Nduyɛ, o bii niŋ waŋchieeya huiyo chɔŋ a teleŋ Adam nda Ifi wo. (Chɔŋ 8:​44) Choola ndɔlaŋ lapum la cho ni, pɛɛkula lachoowalaŋ a piɔmndo okɔɔ, vɛlɛ a yoomoo o piɔmndo kɔɔli. Pɛɛkulaŋ ndaŋ la cho puunduleŋ le naamula bɔɔbɔɔ waŋnda nɔ hau le siooŋnde nɔɔ le nyinaa wɔɔŋnda wo ni. Fulamakɔɔlioo cho ni, mi puaapiliaa a ndepiliaa naa bɔɔbɔɔ ‘chɛŋ ma sim kpeekpei, le suɛi Mɛlɛkɛi mandaa’ te waŋndo vi pɛ o yuŋgu ndaa ɔɔ o tanda ndaa niŋ.—Chudi 3.

2 Te a dimul num pɛ le balaŋ lueiyo o naamula waa naa niŋ, yɛɛ mala yɛ num ma sim yi le nyɛ Baabuiyo dimi a piɔmndo okɔɔ wo? (Ɛfi. 6:​11) Vɛɛ ŋ dɛɛniaa yɛ, nduyɛ ma luei chaaŋ num Kilisiɔŋnɔɔ yoomuaŋ, o nda cho kindilaa le balaŋ lueiyo o naamula hini Mɛlɛka kɔl te laŋ niŋndo? Buŋgɛi hei cho yaasiaa mɛɛ Chɛhowa mala naa yɛ. Kɛ, ŋ yaasiaŋ ndɔ fɛŋ nyɛ Baabuiyo dimi a piɔmndo okɔɔ wo.

TONYAA A NYƐ YƆŊNUŊ WAŊVILƐIYA WO OKƆƆ

3. Yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo le choola taselaŋ?

3 O cho yiyaŋ Mɛlɛka le i wa le mi waŋchieeya vi le. Kɛ le mi Adam nda Ifi ndaa wa achal lefafɛɛŋ, ndaa nɔ ma diikuŋ sawa tɛtɛlɛ Chɛhowa ndoo ke nda wo. Mbo dimul nda aa, “Kɛ yɔm komɔɔ ndɔɔ tosa mi wana sina suɛi wɔɔŋnde a i kɛndɛi yo, dia ndu le pa. O paaleŋ niŋ bɛɛ te a de ndu pɛ a vi.” (Chɛ. 2:​16, 17) Kɛ mi Setana mal kpundɔɔ. Mbo soliŋ kɛuwo kpeku, okoŋ mbo dimul Ifi aa, “La dio bɛɛ la vi le.” I cho suɛi imɔnɔ le sinaa maa mi Ifi laalaŋ choola laŋ, nduyɛ mbo dia komɔɔ yɔm koŋ. Okoŋ kɔɔli, mi pɔnɔ ndɔ bɛɛ dia komɔɔ yɔm koŋ. (Chɛ. 3:​4, 6) O nɛiyo hoo choo, mi hakioo vɛlɛ a piɔmndo kanduŋ le ŋwaŋndachiee kpou.—Luomaŋ. 5:​12.

4-5. Vɛɛ Setana cho yɛ hiouwɔɔ lachi a waŋchieeya huiyo?

4 Mi Adam nda Ifi wu, mɛɛ Mɛlɛka ndoo dimul nda yɛ koni. Kɛ Setana pɛŋgi choolaŋ dimioo a piɔmndo okɔɔ le. Okoŋ kɔɔli, mbo kandu vɛlɛ choola cheleŋ dimioo. Choola cheleŋ o dimilaŋ la cho pɛɛku dimi maa te wanachioo vi pɛ, nyina ndɔɔ fulaŋ, o kɔ wa achal naa cheleŋ o inyinaya wo ni. Chɔŋ o sindɔɔ niŋ huŋ bii a hau, Setana hui niŋ wanaa bɔɔbɔɔ a pɛɛkula yɛ yɛla cho a choolaŋ ndaŋ okɔɔ wo.—1 Timo. 4:​1.

5 Le yɛɛ wanaa bɔɔbɔɔ laalaŋ yɛ choola Setanalaŋ? Setana sina yiyaŋ waŋchieeya nɔ a piɔmndo okɔɔ wo. Nduyɛ, yiyaŋnda waa lende o soliŋ kpeku ni le waŋchieeya huiyo. Le mɛɛ Mɛlɛka toosiaa naa le waa achal lefafɛɛŋ yɛ, ŋ yeema miŋ vi kposoŋ te. (Ikili. 3:​11) Ŋ che piɔmndo maa yaamɔɔnɔ naa o cho ni.—1 Kɔliŋ. 15:​26.

6-7. (a) Baa Setana sɔla niŋ batiuwaa le tonya cho a waŋvilɛiya okɔɔ wo vioŋɔɔ? Tɛɛsiaawɔ. (b) Vɛɛ tonya Baabuiyo mala yɛ naa ŋ yɔŋ isiooŋ le waŋvilɛiya le?

6 A kindiŋ Setana cho wo kpou, tonya cho a piɔmndo okɔɔ wo cho o viaŋnaŋ te. Hau, waŋnda sina niŋ nduyɛ a cho acheleŋnda dimullo a nyɛ Baabuiyo pɛɛku a waŋvilɛiya okɔɔ wo, vɛlɛ a tiindaŋ cho le waŋvilɛiya wo mbo hiau teleŋ kɛ kɛ. (Ikili. 9:​5, 10; Walta. 24:​15) Tonyalaŋ ndaŋ la ke naa kɔl dɛɛniaa, nduyɛ mi la mala naa ŋ yɔŋ isiooŋ miŋ kiisaŋ a nyɛ yɔŋnuŋ te waŋchieeya vi pɛ wo le. Le taamaseliiyo, buɛiyaa Chɛhowaa nɔ isiooŋ le waŋvilɛiya le, nduyɛ ŋ nɔ isiooŋ maa nyɛ wɔɔŋ cho wanaa naa kaalaa vi wa yɔŋnɔŋ te. Ŋ sina maa a cho achal te, nduyɛ a yɔŋul wana o wana le. I cho ko maa a cho o luaŋ figbi. (Chɔŋ 11:​11-14) Ŋ sina vɛlɛ maa waŋvilɛiya sina mɛɛ teleŋndo cho hiouwɔɔ yɛ le. Lelaŋ, a teleŋ fulasɛiniŋndo, wanaa ndaa vi niŋ le wɔsilaŋ o kɛmɛlaŋ niŋnda cho chɔ maa teleŋ biŋgi koni hiou ni.

7 A tonya, a laalaŋ niŋ kɛsɛ maa tonya cho a waŋvilɛiya okɔɔ wo cho kpendekele, nduyɛ mbo wa tɛtɛlɛ. Tonyaa hoo cho teŋgeŋ a choola Setana cho hau waŋnda huiyo laŋ! O fulawɔ o waŋchieeya huiyo kɔɔli, mi choolaŋ ndaŋ la tɛɛmbuu vɛlɛ Wana Toosiaa naa wo tɔɔ. Le naa malaa miŋ bii bila nyɛkɛndɛi kpundɛ Setana mal niŋndo, ŋ cho nyunalaŋ ndaŋ yaasiaa. Vɛɛ choola Setanalaŋ la tɛɛmbuu yɛ niŋ Chɛhowa tɔɔ? Vɛɛ choolaŋ ndaŋ la tosa yɛ niŋ mi waŋchieeya yiyaŋ maa i cho suɛi sɔvɛ le laalaŋndo o sala baŋaa Kilitioo niŋ te? Vɛɛ choolaŋ ndaŋ la chɔɔlu yɛ waŋchieeya mɔnɛi vɛlɛ a saŋgaa tusi choo?

CHOOLA SETANALAŊ LA LUEI NIŊ WANAA BƆƆBƆƆ O KPUNDƆƆ NIŊ

8. A mɛɛ Chɛluimaya 19:​5 dimi yɛ, vɛɛ choola Setanalaŋ a waŋvilɛiya okɔɔ tɛɛmbuu yɛ Chɛhowa tɔɔ?

8 Choola Setanalaŋ a waŋvilɛiya okɔɔ tɛɛmbuu Chɛhowa tɔɔ. Choolaŋ ndaŋ la cho ni, pɛɛku lachoowaa maa mi Mɛlɛka tusi waŋvilɛiya apum saŋgaa choo o yiŋndeŋ niŋ. Pɛɛkula waa naa tɛɛmbuu Mɛlɛka tɔɔ! Vɛɛnɛ? Pɛɛkulaŋ ndaŋ la tosa mi waŋchieeya laalaŋ maa Mɛlɛka nɔ kaalaa wo nɔ suliŋnda wɔɔŋnda Setana nɔ laŋ. (1 Chɔŋ 4:​8) Vɛɛ ŋ yiyaŋ yɛ a choola Setanalaŋ ndaŋ? I hiou kpou ve, vɛɛ Chɛhowa yiyaŋ yɛ a choolaŋ ndaŋ? O kpeekpei niŋ, ŋ sina maa Mɛlɛka tul dɛnɛ wɔɔŋ kɛ kɛ leyɛ.—Nuawɔ Chɛluimaya 19:​5.

9. Vɛɛ Choola Setanalaŋ la piiliaŋ yɛ laalaŋndo o sala baŋaa Kilitioo niŋ a mɛɛ Chɔŋ 3:​16 a 15:​13 dimi yɛ?

9 Choola Setanalaŋ a waŋvilɛiya okɔɔ tosa niŋ mi waŋchieeya yiyaŋ maa i cho suɛi sɔvɛ le laalaŋndo o sala baŋaa Kilitioo niŋ te. (Maa. 20:​28) Choola cheleŋ Setana dimilaŋ la cho ni maa, waŋchieeya nɔ yoomu vi le wo. Te hei ndii wa pɛ tonya, mɛɛ wana o wana wa wa yoomu lefafɛɛŋ. Kiliti ndoo yɔŋgu lɛ yoomu ndɔɔ maa sala baŋaa le miŋ sɔla yoomu fafɛɛŋndo le. Kɛsiŋ o kɔl maa sala baŋaa Kilitioo cho ke kaalaa bɛndu hiou kpou wo ni le waŋchieeya. (Nuawɔ Chɔŋ 3:​16; 15:​13.) Yiyaŋndɔ mɛɛ kɔllo tambu Chɛhowa nda Chiisu a pɛɛkula tosa mi ke sɔvɛ bɛndu koŋ simnuŋ nyɛ fondo fuu wo!

10. Vɛɛ choola Setanalaŋ a piɔmndo okɔɔ chɔɔlu yɛ waŋchieeya mɔnɛi vɛlɛ a saŋgaa tusi choo?

10 Choola Setanalaŋ la chɔɔlu waŋchieeya mɔnɛi vɛlɛ a saŋgaa tusi choo. Lepum, mi waŋnda dimul kalaŋ chuauwaa cho mɔnɛi biyɔɔ le chɛlɛkpɛ nda vi wo maa Mɛlɛka kuɛ a chua ndaa o choo choo niŋ, le mbo kɔ wa maalikɛinɔɔ. Baa mi choola Setanalaŋ ndaŋ la dɛɛniaa waŋnda haa kɔltaŋ ɔɔ mi la chɔɔlu nda kɔllo tɛɛmbuu? Pɛɛku lachoowa cheleŋ cho ni maa mi Mɛlɛka dɔu wanaa dɛnɛ wɔɔŋnda o yiŋndeŋ niŋ . Pɛɛkoo hoo tosa niŋ mi simlachiaa lepiɛiya tusi wanaa simul pɛɛkula le kaaŋndaŋ nda kotaa choo, nduyɛ, ma baŋ nda o yɔmndo choo ma luam. Mi yau pilɛ suaa a mɛɛ Spanisiiya ndaa kɔɔsa waŋnda le nda nyɛpalaa tusioo choo o toŋgo nda dimiaa ŋsɔɔ niŋ yɛ. Mbo dimi maa wanaa ndaa tusi waŋnda nyɛpalaa choo wa, apum ndaa laalaŋ maa yiŋnde ndaa duau wanaa kɛɛ pɛɛkula le kaaŋndaŋ nda leniŋ ndeŋ “wa taamasioo ni a mɛɛ nda wa niŋ ŋɔɔ o yiŋnde fafɛɛŋndeŋ niŋ yɛ.” Nduyɛ maa, keŋ ndii tosa ma mulul yɔŋnda wɔɔŋndo kɔɔ tuupa ma vi. Okoŋ, a kue lɛ o yiŋnde fafɛɛŋndeŋ niŋ te. O lɛŋnde ipum niŋ, mi waŋnda yiyaŋ maa a nɔ ma ke wanaa ndaa vi wa bɛɛleŋ, ma sooluu nda, ɔɔ ma nyuna nda le ma dɔu nda sala. Ma soli salalaŋ le wanaa vi wa, nduyɛ ma tosa vɛlɛ sɔɔŋ cheleŋ a biisilaŋ okɔɔ. Mi acheleŋnda dɛɛniaa wanaa ndaa vi wa yɔŋi nda tusi nda nyɛpalaa choo. I cho suɛi imɔnɔ le sinaa maa laalaŋndo o choola Setanalaŋ niŋ ke wana kɔl dɛɛniaa kposoŋ te. Kɛ buulaŋndo vɛlɛ a siooŋnde la luei naa ni.

MƐƐ NAŊ WOU BA O NAAMULA BAABUIYO KƐƐLAŊ NIŊ TE YƐ

11. Vɛɛ wanayaŋ naŋ ɔɔ chaaŋaa naa lasiɔmbuaa kindiŋ yɛ le naa baŋɔɔ miŋ tosa nyɛ diom Mɛlɛkaa kɛɛ wo?

11 Kaalaa le Mɛlɛka vɛlɛ a Diom ndɔɔ luei naa yoomuaŋ le Chɛhowa diikɔŋndo o yɔŋ bɛɛ mi wanayaŋ naŋ ɔɔ chaaŋaa naa lasiɔmbuaa kindiŋ le naa baŋɔɔ miŋ luei balaŋ o naamula cho a waŋvilɛiya okɔɔ laŋ niŋ. Nduyɛ, ma kindiŋ le naa siɔmbulaŋ tusioo naapum ma dimi maa, naŋ nɔ kaala a lebɛɛ le wana naa vi wo le. Ɔɔ naapum ma dimi maa kaa naa cho tosa mi wana vi wo yɔŋul wanaa cho yoomu wa o nɛilaŋ lapum niŋ. Vɛɛ naŋ toolu yɛ tonya Baabuiyo? Tofawɔ mɛɛ ŋ duau sawala mandaalaŋ ndaŋ o wali niŋ yɛ.

12. Naamulaŋ vɛlɛ a laalaŋnda kuɛɛ cho yɛ a waŋvilɛiya okɔɔ mi Baabuiyo kɛɛlaŋ?

12 Kɛɛsiaŋ o kɔl maa a “wou ba” o naamulaŋ vɛlɛ a laalaŋnda Baabuiyo kɛɛlaŋ niŋ te. (2 Kɔliŋ. 6:​17) O lɛŋnde Kaliibiaŋndeŋ niŋ, wanaa bɔɔbɔɔ laalaŋ maa te waŋndo vi pɛ, mi “nyina” ndɔɔ wa wɔ balɔɔ le wanaa bii ndu biyɔɔ wɔɔŋndo teleŋ o wa yoomu wo nyɛpalaa tusioo choo. Mi yau tɛɛsiaa ŋsɔɔ pilɛ dimi maa naapum, mi “nyina” wana koŋ chuu pɛŋ “wanaa wa o tanda koŋ niŋnda kpundɔɔ.” Nduyɛ, o fondaŋndaŋ lapum o Afilika niŋ, naamoo i cho ni le yiinde sendioo ɔɔ tiimbuu wo, kola ilumndo chuaa, suɛi o sɛiyo choo vɛlɛ a kiɔɔ luaŋ o chiɛi wana vi wo niŋ le teleŋ biŋgi. Le yɛɛ? Kanifuule, apum laalaŋ maa sɔɔŋ muŋ tosa nyinaa wɔɔŋnda paaliaŋ wanaa lo yoomu wa le. Seiyaa Chɛhowaa naŋ cho ni, nduyɛ pesiŋ bɛɛ ŋ yeema miŋ wou laba o naamulaŋ ɔɔ laalaŋnda toolu choola Setanalaŋ niŋ te.—1 Kɔliŋ. 10:​21, 22.

Te a tosa pɛ yaasiaa nyɛkɛndɛi o Baabuiyo niŋ, nduyɛ ma suukaŋ o nɛi kɛndɛ niŋ a wanayaŋ num cho Chɛhowa piɛi le woŋ, koŋ cho num mala ma fafaŋ bahawɛilaŋ (Tofa pɛlta 13-14) *

13. A mɛɛ Chemisi 1:​5 dimi yɛ, yɛɛ ŋ nɔ yɛ ma tosa te a kiisaŋ pɛ a naamoo opum okɔɔ?

13 Te a kiisaŋ pɛ a naamoo opum okɔɔ, piɛi o Chɛhowa lo, nduyɛ ma nyuna ndu le mbo ke num taasioo. (Nuawɔ Chemisi 1:​5.) Nduyɛ, tosa yaasiaa o yaula naalaŋ niŋ. Te o bɛnda pɛ, nyuna bɛnduaa kundaa o kunda numndo niŋ. Mi che bɛɛ a cho kɛɛsiaa tosa le num te, kɛ a cho num mala ma saaluŋ sawala mandaala Baabuiyo, mɛɛ la naŋ yaasiaa laŋ ndaŋ la cho naa yɛ. Sɔɔŋ muŋ tosaa cho num sinapɛŋgoo ke, nduyɛ mi sinapɛŋgu koŋ mala num ma “sina yɛ yiɔɔ suɛi naŋ le tosaa ve tɛɛŋ a suɛi niŋ le tosa le ve.”—Hibu. 5:​14.

14. O nɛila kuɛɛ choo naŋ fafaŋ yɛ acheleŋnda kɔltaŋ tɛɛmbuu wo?

14 “Nyɛ o nyɛ nya tosa, . . . la tosa ndi le halikpeŋ mi waŋnda a ke Mɛlɛka bɛɛleŋ tau. La tosa mi kaa nyaa o tɛɛmbuu wana o wana kɔl te.” (1 Kɔliŋ. 10:​31, 32) Le kɛɛsiaa tosaa te ŋ luei niŋ pɛ balaŋ o naamoo niŋ ɔɔ ŋ luei niŋ te, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ yiyaŋ a mɛɛ kɛɛsiaa naa piiliaŋ niŋ kɔlta iyamala acheleŋnda yɛ, o bii fau chaaŋaa naa Kilisiɔŋnda. Pesiŋ bɛɛ ŋ yeema mi kaa naa tɛɛmbuu acheleŋnda kɔltaŋ te. (Maki 9:​42) Nduyɛ, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ fafaŋ wanaa cho Chɛhowa piɛi le wa kɔltaŋ tɛɛmbuu wo. Kaalaa cho naa nyindɔɔ le suɛi o nda lo a lebɛɛ, nduyɛ hei chuu Chɛhowa saŋgalaa. Pɛ pɛ bɛɛ ŋ nɔ miŋ sɛɛŋgiaŋ a waŋnda ɔɔ miŋ mam nda le laalaŋnda ndalaŋ te. Loonuŋ maa, kaalaa nɔ kpaayaa! Te ŋ chɔm pɛ kaalaa o nɛi lebɛɛ niŋ, naapum miŋ pɔlul pɛŋ wanaa simul naa wa kɔltaŋ.

15-16. (a) Le yɛɛ i cho yɛ suɛi taasi le mi acheleŋnda sina nyɛ ŋ laalaŋndo? Chɔmndo taamaseliiyo. (b) Vɛɛ diomnda Pɔɔl poonyiaa o Luomaŋnda 1:​16 niŋndaŋ la mala yɛ naa?

15 Tosa mi waŋnda o tanda numndo niŋ sina maa Sei Chɛhowaa ŋ cho ni. (Aisaya 43:​10) A nɔla ma fafaŋ sɛɛŋgiaŋndo a wanayaŋ numndoŋ ɔɔ wanaa nya chiɛɛliaŋnda, te a tɛɛsial nda pɛ laalaŋnda numndaŋ tuupa mi bahawɛiyo fula. Mi Filaŋsiko cho o lɛŋnde Mɔsaŋbikileŋ niŋndo poonyiaa aa, “Mɛɛ ya a laa nuu Kalolina pɛɛku tonyaa, miŋ dimul yuŋgula naalaŋ maa ŋ cho lɛ wa waŋvilɛiya sooluu le. Mi kɛɛsiaa naŋ tosa wo sɔla tofaa mɛɛ bɛndoo Kalolina vi. Naamoo o fondaŋ naa cho ni, te waŋndo vi pɛ, a nɔ ma pulu ndu a mɛɛ naamoo dimi yɛ. Nduyɛ, le palɛi i yaa, mi wanayɛi nduɛi kpɛɛluŋnde wa luaŋ o fondaŋ nda kɔ chuiŋi mɛŋma nda pulu wana vilɛi koŋ ndaŋ. Naamulaŋ ndaŋ la cho le wana vi wo kɔllo dɛɛniaa. Nduyɛ, yuŋgu Kalolina wo wa ndu kɔl le luaŋ o fondaŋ nda kɔ chuiŋi mɛŋma nda pulu bɛndɔ waŋ.”

16 Yɛɛ Filaŋsiko nda laa ndɔ tosa yɛ? Mi Filaŋsiko tɛɛsiaa aa, “Le mɛɛ naŋ kaala Chɛhowa nduyɛ miŋ yeema le hɛnaŋ ndɔɔ tosaa yɛ, miŋ kɛɛ le balaŋ lueiyo o naamoo hoo niŋ. Mi yuŋgu Kalolina wo duaŋ tumbe tau tau. Ma dimul naa maa ŋ kɛɛ le wana vilɛiyo bɛɛleŋ kioo. Nduyɛ maa a cho lɛ wa naa lakɔ yilɔɔ ɔɔ mala le. Le mɛɛ naŋ chii niŋ nda laalaŋnda naalaŋ tɛɛsial lɛ, ŋ suu a keŋ okɔɔ teleŋ nda wa tumboo wo le. Mi wanayaŋ naŋ ŋpum sim pɛŋ naa kɔɔli. Ma dimi maa ŋ chii niŋ nda tɛɛsial a kɛɛsiaa naa okɔɔ. Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi yuŋgu Kalolina wo pɔlul kɔl. Nduyɛ, miŋ tosa mi kɔl nyuloo miiŋgu naa vɛlɛ tɛɛŋ. Nduyɛ pɛŋ, apum hiŋ niŋ o naa lo bɛɛ ma nyuna le miŋ ke nda yaula Baabuiyo.” Maa fɛɛŋ bɛɛ ŋ yɔŋnuŋ lasiɔmbu le loo o laalaŋ naa choo le, kanifuule ŋ sina nyɛ Baabuiyo pɛɛku a piɔmndo okɔɔ wo.—Nuawɔ Luomaŋnda 1:​16.

DƐƐNIAA NDUYƐ MA MALA WANAA CHO MƆNƐI BIYƆƆ WA

Chaŋyaŋ kpeekpeiyoŋ yɔŋgu kɔl dɛɛniaa nduyɛ miŋ mala wanaa cho mɔnɛi biyɔɔ le wanaa ndaa kaalaa vi wa (Tofa pɛlta 17-19) *

17. Yɛɛ mala yɛ naa le waa chaŋyɛi kpeekpeiye le chaaŋ naa Kilisiɔŋnɔ cho mɔnɛi biyɔɔ wo?

17 Te chaaŋ naa Kilisiɔŋnɔɔ wana ndɔ o kaala wo vi pɛ, ŋ nɔ miŋ kindiŋ kpoke le waa chaŋyɛi kpeekpeiye. Chaŋyɛi waa lende, “te a sɔla dɛnɛ palaa pɛ, dɛnɛ ndɔ palaa o wa ni.” (Pulɔ. 17:​17) Vɛɛ naŋ wa yɛ chaŋyɛi kpeekpeiye, te o wa pɛ ma wa puaapilɛnɔɔ ɔɔ ndepilɛnɔ cho mɔnɛi biyɔɔ wo kindilaa le mbo luei balaŋ o naamula Baabuiyo kɛɛlaŋ niŋ? Tofawɔ sawala mandaala Baabuiyo latiɔɔŋ la mala naa le wana cho mɔnɛi biyɔɔ wo kɔllo dɛɛniaa.

18. Le yɛɛ Chiisu tusi yɛ mɛmiaŋ kpasu kpasu, nduyɛ yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o taamasi ndɔɔ niŋ?

18 “Wanaa cho chaŋndo wa, la chaŋ a nda latulu.” (Luomaŋ. 12:​15) Miŋ che ndi ikala le sinaa nyɛ naŋ nɔ miŋ dimul wana cho mɔnɛi biyɔɔ wo. O yɔŋ bɛɛ miŋ sina nyɛ naŋ nɔ miŋ dimi wo le, te a che naa chaŋndo pɛ, a cho sina maa ŋ buulaŋ a yeemaŋ ndaŋ. Mɛɛ Lasalɔɔ chaaŋ o Chiisu vi, mi Meele, Mata nduyɛ a acheleŋnda tusi mɛmiaŋ kpasu kpasu le yema nda vɛlɛ a chaaŋ nda. Mɛɛ palɛi hiou ihiɔɔlu okoŋ kɔɔli, mi Chiisu fuuluu o fondaŋ koŋ, nduyɛ ndu bɛɛ “mi mɛmiaŋ ma tual” ndu kpasu kpasu mi che bɛɛ ndoo sina maa o wa Lasalɔɔ soli o sɛiyo niŋ. (Chɔŋ 11:​17, 33-35) Mɛmɛma Chiisu tusi waŋ ma chɔm mɛɛ Chɛhowa ndoo sinaŋ a piɔm Lasalɔɔ wo yɛ. Mɛɛ yuŋgu koŋ che mɛmɛma Chiisu tusi waŋ, ma cha vɛlɛ kɛsɛ maa Chiisu ndoo kaala nda tau. A tonya, mi hei dɛɛniaa Mata nda Meele tau. O nɛi pilɛ koŋ choo, te puaapiliaa che pɛ kaalaa nduyɛ a yeemɛi naŋ chɔm o nda niŋnde, ma sina maa a cho kpeele le, nduyɛ maa a nɔ chaŋyaŋ buulaŋ le nda, vɛlɛ ma yeema nda malaa woŋ ŋ balaa silɔ.

19. Te ŋ wa pɛ chaaŋ naa Kilisiɔŋnɔ cho mɔnɛi biyɔɔ wo kɔl dɛɛniaa kioo, vɛɛ naŋ duau yɛ Ikilisiaatii 3:​7 o wali niŋ?

19 “Teleŋndo cho le meiyo, nduyɛ teleŋndo cho le suɛi.” (Ikili. 3:​7) Nɛi cheleŋ naŋ dɛɛniaa chaaŋ naa Kilisiɔŋnɔ cho mɔnɛi biyɔɔ wo cho ndu nilaŋ yaŋɔɔ nyɛkɛndɛi ni. Yaŋ nilaŋ yekeŋ te puaapilɛnɔ numndo wa pɛ chɔmndo mɛɛ o yiyaŋ yɛ, nduyɛ duaŋ tumbe le o yɔŋ bɛɛ mbo wa “diom o diom” soliŋndo o sondo. (Choobu 6:​2, 3) Naapum, mbo wa nyɛkindilaa sɔlaa wanayaŋ ndɔŋ cho Chɛhowa piɛi le woŋ o ba. Lelaŋ, piɛi a ndu latulu. Nyuna “wana muli piɛileŋ ndo” le mbo ke ndu yoomuaŋ vɛlɛ a taasioo. (Sam 65:​2) Te o bɛnda pɛ, la veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋ latulu. Ɔɔ veelu diomndaŋ o buŋgɛi soo a kɔl dɛɛniaa okɔɔ ve o yaula naalaŋ niŋ. Mɛɛ suɛi yɔŋnaŋnde cho naa yɛ.

20. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi cho lachi ve niŋ?

20 Ŋ nɔ bɔɔ balika melaa le tonyaa sinaa a waŋvilɛiya okɔɔ vɛlɛ a tiindaŋ sɔvɛ cho le nda wo! (Chɔŋ 5:​28, 29) Lelaŋ, o wa o nyɛ naŋ dimi wo niŋ ni a o naŋ tosa wo, maa ŋ hiounuŋ lachi a kɔl sikpaa nɔɔ le balaŋ solioo o naamula Baabuiyo kɛɛlaŋ niŋ. Nduyɛ, ŋ dimuluŋ acheleŋnda a tonya Baabuiyo okɔɔ teleŋ o teleŋ naŋ sɔla pɛ fondaa. Buŋgɛi cho lachi ve cho isɔɔ a nɛi cheleŋ Setana kindiŋ le waŋnda kuunaa tonyaa sinaa wo. Ndu cho walta nyinaa wɔɔŋnda ni. Ŋ cho chɔ le sabu naŋ nɔ miŋ fafaŋ yelelaŋndaŋ vɛlɛ a yaŋɔɔla nyinaa wɔɔŋnda wo.

CHONDII 24 La Hel o Pembii Chɛhowɛi Choo

^ pɛl. 5 Setana nda nyinaa nduaa wɔɔŋnda hui niŋ waŋchieeya a choola nda dimi a piɔmndo okɔɔ laŋ. Choolaŋ ndaŋ la tosa niŋ mi wanaa bɔɔbɔɔ tual naamula Baabuiyo kɛɛlaŋ kɔɔli. Buŋgɛi hei cho num mala le ma chɔm lo lechoo wo o Chɛhowa lo, te acheleŋnda kindiŋ pɛ le num baŋɔɔ ma tol naamulaŋ ndaŋ kɔɔli.

^ pɛl. 55 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Seiyaa Chɛhowaa cho wanayɛi ndɛi cho mɔnɛi biyɔɔ le wana ndɔ kaalaa vi wo kɔl dɛɛniaa kioo.

^ pɛl. 57 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Sei Chɛhowaa cho yaasiaa tosaa o naamula cho a waŋvilɛiya okɔɔ laŋ choo, okoŋ mbo wa wanayaŋ ndɔŋ laalaŋnda ndɔlaŋ chɔmndo o nɛi lebɛɛ niŋ.

^ pɛl. 59 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Bɛnduaa kundaa o kunda leKilisiɔŋndo niŋ cho Sei Chɛhowa wana ndɔ kaalaa vi wo kɔl dɛɛniaa kioo.