Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 35

Chɛhowa Che Bɔɔ Buɛiyaa Nduaa Tusiŋ Nda Wanaa Sɔvɛ

Chɛhowa Che Bɔɔ Buɛiyaa Nduaa Tusiŋ Nda Wanaa Sɔvɛ

“Mɛlɛka Yaawɛɛ . . . buulaŋ le wanaa [tusiŋ nda, NW].”​—SAM 138:​6.

CHONDII 48 Kɔlaŋ a Chɛhowa Latulu Lɔɔlɔɔ

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ *

1. Vɛɛ Chɛhowa che yɛ wanaa tusiaŋnda? Tɛɛsiaawɔ.

CHƐHOWA kaala bɔɔ wanaa tusiŋ nda. Wanaa chɔm tusiŋ kpeekpeiyo wa kinɛi wa o chaŋyɛi kpɛɛluŋnde niŋ a ndu ni. Kɛ “wanaa yoŋgaa” nda, a nɔla ma sɔɔŋguu ndu ikɛi le. (Sam 138:​6) Kɛ nduyɛ, naa kpou yeema miŋ nɛŋi Chɛhowa kɔl nduyɛ miŋ tuei kaala ndɔɔ yeela. Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ kindiŋ kpoke le miŋ nɔ kaa tusiaŋndo.

2. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?

2 O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho mulilaŋ sɔla le nyunalaŋ la yaa: (1) Yɛɛ cho yɛ tusiŋndo? (2) Le yɛɛ o bɛnda yɛ miŋ nɔ kaa tusiaŋndo? (3) Yɛɛ tosa yɛ ndi lepum ikala le kaa tusiaŋndo chɔmndo? A mɛɛ naŋ cho hunɔɔ chɔ yɛ, tusiŋndo nɔɔ tosa mi Chɛhowa naŋ kɔl nduyɛ mi keŋ chuu naa tɔnɔɔ.​—Pulɔ. 27:​11; Aisaya 48:​17.

YƐƐ CHO YƐ TUSIŊNDO?

3. Yɛɛ cho yɛ tusiŋndo?

3 Tusiŋndo cho chuaa acheleŋnda maa a cho a sɔvɛ ma hiau naa ni, nduyɛ ŋ ve wanaa yoŋga ɔɔ wanaa heelaŋ te. Baabuiyo chɔm kpendekele maa wana tusiaŋndo sina lɔɔlɔɔ maa Chɛhowa Mɛlɛka hiou ndu poloŋ poloŋ bɛndu. Nduyɛ, o nɔ vɛlɛ bɛɛleŋ tau le chaaŋaa nduaa waŋchieeya. Wana tusiaŋndo sina vɛlɛ lɔɔlɔɔ maa mɛɛ mɛɛ o nɔ kɔl kaloo, acheleŋnda nɔ taasioo o sɔɔŋ pum choo ma hiau ndu.—Filipi. 2:​3, 4.

4-5. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ maa tusiŋ kpeekpeiyo cho nyɛ wana handuŋ o hɔl te?

4 Mi waŋnda apum handuŋ o hɔl maa a cho wanaa tusiaŋ. Ma waŋnuŋ mɔɔsɔlɔɔ nduyɛ a nɔla isɔɔ le. Ma nɔ bɛɛleŋ tau le acheleŋnda le mɛɛ i cho naamu nda yɛ ɔɔ le mɛɛ nda manda nda lende yɛ. Kɛ te a yasa kɔl ndaa pɛ, wanaa yoŋgaa wɔɔŋ wɔɔŋnda pila nda wa ni. Mɛɛ mi isɔɔ keekaŋ nya tɛɛŋ malaŋ ŋ sina wanaa suu nda cho wa.—Luku 6:​45.

5 O baa pilɔɔ choo, waŋnda apum nɔ lasiɔmbu ɔɔ isiooŋ le isɔɔ dimi le. Kɛ koŋ chɔm naa maa wanaa yoŋgaa le nda cho le. (Chɔŋ 1:​46, 47) Kɛ o wa bɛɛ lende, wanaa nɔ haa lasiɔmbu ɔɔ isiooŋ le isɔɔ dimi le wa nɔ ma wa yekeŋ yɔŋi nda dɔu tiindaŋndo o kɔl kalu ndaa niŋ. O yɔŋ bɛɛ miŋ nɔ siɔmbulaŋ ɔɔ miŋ nɔ lasiɔmbu le, ŋ nɔ miŋ kindiŋ kpoke le waa wanaa tusiaŋ.

Pɔɔl ndoo chue ndupila o sɔvɛ mbo hiau puaapiliaa nduaa le (Tofa Pɛl 6) *

6. A mɛɛ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 15:​10 dimi yɛ, yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o taamasi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo niŋ?

6 Ŋ yaasiaŋndɔ taamasi Pɔɔl, wana Chiisu vem hɔlte ndɔ wo. Mi Chɛhowa soliŋ ndu kpeku tau le kundala leKilisiɔŋndaŋ kilaa o chieeŋ bɔɔbɔɔ niŋ. Nduyɛ, wana che pɛ aa ndu hiou batiuwaa sɔla o wali pollo niŋ a wanaa Chiisu vem hɔlte ndɔ wa a tuaa kpou. Kɛ a koŋ kpou, Pɔɔl ndoo chue ndupila o sɔvɛ mbo hiau puaapiliaa nduaa le. Mbo dimi pɛŋ aa: “Wanaa Chiisu vem maa hɔlte ndɔ wa kinɛi ya hiou dɔɔnaŋ kpou. I nɔ bɛɛ mi I wa o veelaa aa, wana Chiisu vem maa hɔlte ndɔ kposoŋ te. Kani fuule, o tasela ndɔɔ I wa wanaa laalaŋaa Mɛlɛkaa nyɛ palaa tusioo choo tau.” (1 Kɔliŋ. 15:​9) Okoŋ kɔɔli, mi Pɔɔl dimi maa o cho suliŋnda ndɔ ɔɔ walta o tosa laŋ te la tosa mbo nɔ chaŋyɛi kɛndɛi a Mɛlɛka le. Kɛ maa kɛndɛi bɛndui Mɛlɛkɛi tosa ni. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 15:​10.) Nuawɔ se taamasi kɛndɛ Pɔɔl kɛsul naa a tusiŋndo okɔɔ wo! Puaa apum o kundaa Kɔliŋ niŋ wa pɛŋ Pɔɔl pɛɛsaa. Kɛ a koŋ kpou, o kindiŋ le nda chɔm maa o bɛnda mbo hiau nda o yau o poonyial Kɔliŋtiaŋnda wo niŋ te.—2 Kɔliŋ. 10:​10.

Kal F. Klein, puaapilɛnɔ tusiaŋndo pila o wa o Dialii Kuumbaŋ Choo Ve choo ni (Tofa Pɛl 7)

7. Vɛɛ puaapiliaa waŋnda sina tau o teleŋ naa hoo niŋnda chɔm yɛ niŋ kaa tusiaŋndo? Chɔmndɔ taamaseliiyo.

7 Wanaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ sɔla niŋ kɔl dɛɛniaa o bundɛi Ŋgɔɔ Kal F. Klein nde niŋ. O wa waŋndo opilɛ o Dialii Kuumbaŋ Choo Ve choo. O bundɛi nduɛi niŋ, mi Ŋgɔɔ Klein chɔm kɛsɛ maa o wa wana tusiaŋ kanifuule, o viŋ siɔwuŋ ndɔŋ a bahawɛila ndoo nɔ laŋ te. Le taamaseliiyo, mɛɛ o kandu yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o wɔsi 1922, mbo yiyaŋ maa wali kalaa pila o cho ni. Le hei, mbo chalnuŋ le wɔsilaŋ la tiɔɔŋ o dimi yooŋgu kɛndɔɔ le. Okoŋ kɔɔli, mi puaapilɛnɔ pilɛ ke ndu silaa teleŋ o wa wallo o Bɛtɛɛllo. Kɛ ndoo niŋ kɔl a sila puaapilɛnɔ koŋ ke ndu wo le, nduyɛ mbo bii ndu o kɔl. Ŋgɔɔ Klein ndoo nɔ vɛlɛ bahawɛi kɛndiaa. Mi hullaŋ ma hiiluŋ ndu a teleŋ pum, kɛ mbo siaŋgu. A simultaŋ ndaŋ kpou, mbo tuɛi dilakeŋnaŋnda sɔvɛlaŋ yeela tau o wali Mɛlɛkaa niŋ. Ŋgɔɔ Klein viŋ siɔwuŋ ndɔŋ le mɛɛ waŋnda ndaa nɔ bɛɛleŋ tau le ndu yɛ le. Hei kpeekpei chɔm ni maa o wa wana tusiaŋ! Le sandii o chɔm hei ve, puaapiliaa a ndepiliaa bɔɔbɔɔ cho wɔ hau loonɔŋndo a ndu. *

LE YƐƐ O BƐNDA YƐ MIŊ NƆ KAA TUSIAŊNDO?

8. Vɛɛ Pitɛ Tasoo 5:​6 mala yɛ naa le sinaa maa mi Chɛhowa naŋ kɔl tau te o yɔŋ pɛ miŋ wa wanaa tusiaŋ?

8 Sabulaŋ la cho tau le kaa tusiaŋndo nɔɔ. Kɛ o hiou wa o sɔvɛ kpou wo cho le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo ni. Mi Pitɛ, wana Chiisu vem hɔlte ndo wo mala naa le hei biyɔɔ bila. (Nuawɔ Pitɛ Tasoo 5:​6.) Mi yauwo hoo “Come Be My Follower” keeku sondoo o nyɛ Pitɛ dimi wo choo. Mbo dimi aa: “Pɔsɔnioo kaa heelaŋndo cho ni. Nduyɛ, fulamakɔɔli wɔɔŋndo wanaa nɔ kaa hoo wa sɔla lɔɔlɔɔ ni. Mɛɛ mɛɛ wana heelaŋndo nɔ kɔl kaloo, wana fondoo fuu o wa Mɛlɛka o hɔl ni, nduyɛ o soliŋ ndu kpeku le. O baa pilɔɔ choo, tusiŋndo tosa mi Chɛhowa kaala waŋndo tau nduyɛ mbo soliŋ ndu kpeku, o yɔŋ bɛɛ mi wana koŋ wa wana tambɛi ɔɔ diɔm. . . . O cho . . . o bɛɛndiaŋ lɔɔlɔɔ le num fandaa le tusiŋ numndo.” * Lelaŋ, o wa bɔɔ suɛi kɛndɛ le miŋ kindiŋ kpoke le Chɛhowa kɔllo nɛŋioo o nɛiyo hoo choo.—Pulɔ. 23:​15.

9. Le yɛɛ kaa tusiaŋndo nɔɔ mala yɛ naa le chaŋyaŋ sɔlaa?

9 O faŋaŋndɔ o Chɛhowa kɔllo nɛŋioo kɔɔli, tɔnɔla cheleŋ la cho tau la naŋ sɔla le waa wanaa tusiaŋ nda. Tusiŋndo tosa mi waŋnda bii naa ichaŋya. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ lende? Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ, a yeema pa ma bii wana yoŋgaa ichaŋya? (Maa. 7:​12) Wana o wana yeema mbo holnuŋ wana yeŋ acheleŋnda lani ɔɔ o dimulluŋ isɔɔ loo le. Baabuiyo dimi aa: “Kɔlta nyalaŋ la wa o chaaŋaa nyaa lo vellaa velle. La nɔ kaalaa le chaaŋaa nyaa wanaa laalaŋnda. La nɔ buulaŋ chaaŋaa nyaa. Nduyɛ la wa wanaa yoŋga le.” Miŋ naŋ kɔl le waa latulu a chaaŋaa naa laalaŋaa cho kindiŋndo le silaa hoo dɔwɔɔ o wali niŋ nda. (1 Pitɛ 3:​8) Te o yɔŋ pɛ aa wanaa nɔ suliŋnda waa naa wa naŋ yeema biyɔɔ ichaŋya ni, mɛɛ acheleŋnda bɛɛ cho naa biyɔɔ ichaŋya te ŋ wa pɛ wanaa tusiaŋ.

10. Le yɛɛ naŋ dimi yɛ maa tusiŋndo tosa mi sɔɔŋ wa tɛtɛlɛ o yoomu naa niŋ?

10 Tusiŋndo tosa vɛlɛ mi sɔɔŋ wa tɛtɛlɛ o yoomu naa niŋ. I cho tonya maa miŋ che lepum sɔɔŋ kɔlaŋ o nɛi wɔɔŋndo choo. Mi Sɔlɔmɔŋ Masa ndoo nɔ sindɛ taasioo tau wo dimi pɛŋ aa: “I che niŋ wanaa cho buɛileŋ waŋnda o laba wa balɔɔ o suaa choo, o koŋ kɔɔli mi wanaa tɔɔwa nda balu a ŋpelu.” (Ikili. 10:​7) Teleŋndaŋ lapum, wanaa nɔ kɔl kaloo a taasioo tau wa pelnuŋ bɛɛ ladio le. Kɛ mi wanaa nda chua lepum chɔdɔ wa pɛlnuŋ ladio tau. Mi Sɔlɔmɔŋ dimi maa o yɔŋ bɛɛ mii wa lende, o bɛnda miŋ nɔ kɔl hiniaa le foofo naŋ nɔ o yoomoo niŋndo tuupa miŋ nɔ nɛyɔŋndo le foofola acheleŋnda nɔlaŋ. (Ikili. 6:​9) Te ŋ wa pɛ wanaa tusiaŋ, ŋ cho wa lɔɔlɔɔ a kɔl hiniaa o yɔŋ bɛɛ mi sɔɔŋ ve lakɔ o yoomu naa niŋ mɛɛ naŋ nɔ o kɔl lɛ le.

YƐƐ TOSA YƐ NDI LEPUM IKALA LE KAA TUSIAŊNDO CHƆMNDO?

Le yɛɛ i wa yɛ ikala le kaa tusiaŋndo chɔmndo o teleŋ waa naa bɛŋgu? (Tofa Pɛlta 11-12) *

11. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te a ke naa pɛ silaa?

11 Lepaa o lepaa, mi sɔɔŋ naŋ nɔ miŋ chɔm maa ŋ cho wanaa tusiaŋ nda komal naa o yoomoo niŋ. Ŋ yaasiaŋndɔ ŋtiŋ. Teleŋ nda ke naa silaa wo. Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa waŋndo chelnuŋ fuu mbo ke naa silaa le. Mɛɛ miŋ tɛɛmbuu fɛŋ isɔɔ nduyɛ, lepum miŋ tosa biondɔŋndo kɛ ŋ ve o sina choo le. Te waŋndo wa naa pɛ silaa kioo, nyɛ tase huŋ naa o kɔllo cho bau kɔɔsɔɔ chuaa ni. Naapum miŋ pɛɛsa pɛŋ wana ke naa sila koŋ ndo ɔɔ miŋ ŋɔɔchiaŋ maa o chiee naa ndu ke le. Kɛ te o yɔŋ pɛ miŋ wa wanaa tusiaŋ, ŋ cho kaa kɛndɔɔ chɔm nduyɛ miŋ chɛl sila koŋ.

12. A mɛɛ Pulɔwaa 27:​5, 6, dimi yɛ, le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ naŋ kɔl a wana ke naa silaa wo? Chɔmndɔ taamaseliiyo.

12 Mi wana tusiaŋndo naŋ kɔl tau te a ke ndu pɛ silaa. Le taamaseliiyo, ŋ dimi wɔ maa a kuɛ o bɔŋaŋ leKilisiɔŋndo. Mɛɛ ŋ dɔu baltaŋ haaa a chaaŋaa num aa laalaŋnda apum, mi opilɛ veelu num o lesɔŋgi mbo dimul num maa chaakiiyo cho num o chiŋndoŋ. Mi che bɛɛ mi siɔmbulaŋ la bii num, kɛ baa a niŋ kɔl le mɛɛ o dimul num yɛ le? Ma yiyaŋ pɛŋ maa ndoo bɛnda bɔɔ mi wana cheleŋ ndoo keleŋa num dimul! Mɛɛ lende ko naŋ nɔ ni miŋ naŋ kɔl te chaaŋ naa laalaŋndo bii pɛ kɔllo mbo ke naa sila yeemaŋ ndo. Ŋ nɔ miŋ che wana koŋ maa yaamɔɔnɔ naa le. Kɛ ŋ nɔ miŋ che ndu maa chaaŋ naa.—Nuawɔ Pulɔwaa 27:​5, 6; Kalee. 4:​16.

Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ chɔm kaa tusiaŋndo te acheleŋnda sɔla pɛ dilakeŋnaŋndaŋ? (Tofa Pɛlta 13-14) *

13. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ cho wanaa tusiaŋ te acheleŋnda sɔla pɛ dilakeŋnaŋndaŋ?

13 Teleŋ acheleŋnda sɔla dilakeŋnaŋndaŋ o Mɛlɛka piɛiyo niŋndo. “Te I che pɛ acheleŋnda dilakeŋnaŋndaŋ sɔlaa, mi kɔndɔfillo bii ya le mɛɛ nda ke ya le yɛ.” Hei bɛndu kunda pilɛ diolaŋ aa Chesiŋ dimi ni. Baa num bɛɛ yiyaŋ niŋ pa lende? I cho suɛi wɔɔŋ le ma “landuŋ kɔl le waa kunda wanaa laalaŋnda lachi” le. (1 Timo. 3:​1) Kɛ ŋ nɔ miŋ nɔ yiyaŋ kɛndɔɔ a dilakeŋnaŋndaŋ okɔɔ. Te ŋ chue teleŋndo le, yeemɛi ladilakeŋnaŋnde cho tosa mi yoŋgaa kandu naa luɛiyɔɔ o kɔl. Le taamaseliiyo, naapum mi puaapilɛnɔɔ kandu dɔɔ yiyaŋndo maa ndu hiou chaa wallo opum tosa o kundaa niŋ. Ɔɔ mi ndepilɛnɔɔ yiyaŋ dɔɔ aa, ‘Pɔnɔ nuu suliŋ le wallo hoo mbo hiau finyɛ poloŋ!’ Yiyaŋ yoŋgaa cho hoo ni. Nduyɛ, te o yɔŋ pɛ miŋ wa wanaa tusiaŋ lekɛndɛi, fɛŋ bɛɛ ŋ chɛl mi yiyaŋ waa naa hiŋ naa o kɔl te.

14. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o nyɛ Muuse tosa teleŋ acheleŋnda sɔla dilakeŋnaŋndaŋ ndo niŋ?

14 Nyɛ Muuse tosa teleŋ acheleŋnda sɔla dilakeŋnaŋndaŋ ndo pɛɛku naa tau. Mi Muuse naŋ kɔl tau le Isɔluɛiya waa lachi nduyɛ ndoo che bɔɔ dikeŋnaŋ o sɔla koŋ ndo o sɔvɛ. Kɛ yɛɛ Muuse ndoo tosa yɛ mɛɛ Chɛhowa yulu acheleŋnda iso le ndu malaa? Ndoo paŋala nda kposoŋ te. (Nɔm. 11:​24-29) Le mɛɛ o wa wana tusiaŋ yɛ, mbo chɛl le mi acheleŋnda mala ndu yamaŋ kiolɔɔ waŋnda tɛɛŋ. (Ɛsɔ. 18:​13-24) Mi Isɔluɛiya sɔla tɔnɔɔ tau o hei niŋ kanifuule, o cho lɛ sɔɔŋ kpou le ndaa chal Muuse chum le teleŋ vilɛi le. O hei niŋ, mi Muuse chɔm kɛsɛ maa ndoo landuŋ kɔl le nyɛ mala acheleŋnda wo, mbo hiau dilakeŋnaŋnda ndoo nɔ laŋ. Nuawɔ se taamasi kɛndɛ Muuse kɛsul naa wo! Ŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔl maa te ŋ yeema pɛ mi Chɛhowa soliŋ naa kpeku, mɛɛ tusiŋ naa nɔ mbo hiou kɔl kalu naa poloŋ. Mi che bɛɛ Chɛhowa cho “o halaa niŋ choo choo pɔ . . . , kɛ [o] buulaŋ le wanaa [tusiŋ nda, NW].”—Sam 138:​6.

15. Siŋgaŋnda kuɛɛ komallɛ niŋ puaapiliaa a ndepiliaa naa apum?

15 Teleŋ siŋgaŋndaŋ la komal naa wo. O wɔsila laŋga hiou laŋ niŋ, siŋgaŋndaŋ la komal niŋ puaapiliaa a ndepiliaa bɔɔbɔɔ cho niŋ Chɛhowa piɛiyo le teleŋ vilɛi ya. Le taamaseliiyo, o wɔsi 2014 niŋ, mi kɔɔnaa siŋga wali buɛiyaa ibuŋgaa a laandaa ndaa wa tosaa wo. O wɔsi pilɛ koŋ niŋ, mi kɔɔnaa kɛɛsiaa vɛlɛ maa te buɛiyaa kelaa choo wa fuuluu pɛ wɔsilaŋ 70, a nɔ ma pɛŋgi wali ndaa. Nduyɛ, te puaapiliaa fuuluu niŋ pɛ wɔsilaŋ 80 ɔɔ hiouwɔɔ lende, a nɔ lɛ ma wa bɛnduaa kɔɔna sɔɔŋ o kundaa niŋ nda le. O faŋaŋndɔ o waŋnda haa kɔɔli, siŋgaŋndaŋ la komal niŋ vɛlɛ wanaa wa wallo o Bɛtɛɛlla ma yɔŋ nda kɔɔfaleŋ. Kɛndiaa lepɛŋndo, kalaŋnda yuŋgoo a bahawɛila cheleŋ bɛɛ la tosa niŋ mi wali lɔɔlɔɔ Mɛlɛkaa hialuŋ puaapiliaa a ndepiliaa wa leniŋnda apum.

16. Vɛɛ puaapiliaa a ndepiliaa naa chɔm yɛ tusiŋndo mɛɛ siŋgaŋndaŋ la komal nda?

16 O kpeekpei niŋ, i ve suɛi kpɛdɛ le mi puaapiliaa a ndepiliaa naa haa tosa yɛlɛmiaalaŋ te. Mi yeemɛi lo wɔ nda o kɔl le wali nda wa tosaa wo, taama taama o ndaa tosa niŋ le wɔsila bɔɔbɔɔ wo. Mi che bɛɛ mi apum bii fɛŋ “mɔnɛi” le teleŋ vilɛi, kɛ ma tosa yɛlɛmiaala yeemaŋ ndaŋ. Yɛɛ ndoo mala yɛ nda? Kaala ndaa nɔ le Chɛhowa wo mala nda ni. Ma loonuŋ maa o Chɛhowa lo nda yɔŋguŋ ni, kɛ o cho o dikeŋnaŋ, wali teŋgeŋ ɔɔ o chiee lo le nda yɔŋguŋ te. (Kolo. 3:​23) Lelaŋ, naa naa nda yɔŋ nda ɔɔ wali o wali nda ke nda o kɔɔna Chɛhowaa niŋ, tosaa nda tosa ndu ni a kɔl kɛndɛ. “Buulaŋ o buulaŋ [nda] nɔ,” o Chɛhowa lo nda nyindu ndu ni kanifuule, a sina maa ndu manda nda ni.—1 Pitɛ 5:​6, 7.

17. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ wa a kɔl kɛndɛ le mɛɛ Baabuiyo dɛɛniaa naa maa naŋ wa wanaa tusiaŋ yɛ?

17 Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ Baabuiyo dɛɛniaa naa maa naŋ wa wanaa tusiaŋ yɛ. Tusiŋndo cho bɔɔ suliŋ kɛndɛ. Lelaŋ, te ŋ kindiŋ pɛ kpoke le kaa tusiaŋndo nɔɔ, mi naapila sɔla tɔnɔɔ nduyɛ miŋ chuu vɛlɛ acheleŋnda tɔnɔɔ. Tusiŋndo mala naa vɛlɛ miŋ wa wanaa kɔl hiniaa o yɔŋ bɛɛ mi simultaŋ la komal naa o yoomoo niŋ. I hiou kpou ve, ŋ nɔla miŋ sɔɔŋguu Finya naa cho o choo choo niŋndo ikɛi kpɛɛluŋ te ŋ wa pɛ wanaa tusiaŋ. Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le sinaa maa mi che bɛɛ “mbo wa choo choo pɔ,” kɛ o nɔ kaalaa tau le buɛiyaa nduaa tusiaŋnda, nduyɛ o che nda bɔɔ wanaa sɔvɛ!—Aisaya 57:​15.

CHONDII 45 Nyɛ Ya I Keela Kɔllo Choo Wo

^ pɛl. 5 Tusiŋndo cho suliŋ sɔviɔɔ opilɛ o suliŋnda kɛndɛla naŋ nɔ miŋ nɔ laŋ tɛɛŋ. Kɛ yɛɛ cho yɛ tusiŋndo? Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nɔ kaa tusiaŋndo? Nduyɛ, le yɛɛ i wa yɛ ikala le kaa tusiaŋndo chɔmndo a teleŋ siŋgaŋndaŋ la komal naa wo? Ŋ cho nyunala sɔvɛlaŋ ndaŋ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ.

^ pɛl. 7 Tofa buŋgɛi hei, “Jehovah Has Dealt Rewardingly With Me” o Bandu Mɛŋgɛlaa hoo niŋ Saa 1, 1984.

^ pɛl. 8 Tofa buŋgɛi 3, pɛl 23.

^ pɛl. 53 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Pɔɔl chua teleŋ ndɔɔ le suɛi o chuaambuaa pɔmbuaa lo mɛɛ o kuɛ puaapilɛnɔɔ yilɔɔ. Tusiŋndo yeemaŋ ni le keŋ tosaa.

^ pɛl. 57 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ cho puaapilɛnɔ kaasoŋnɔɔ sila Baabuiyo kioo mbo wa ndu nilaŋ yaŋɔɔ.

^ pɛl. 59 TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔ kaasoŋnɔɔ hoo paŋala puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔ sɔla dikeŋnaŋndo o kundaa niŋ ndo le.