Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Nyunala Wanaa Nua o Yaula Naalaŋ Niŋnda

Nyunala Wanaa Nua o Yaula Naalaŋ Niŋnda

Baa o bɛnda pa mi Kilisiɔŋnda soliŋ kpeku kooma nda wou wana lanɔɔ o ŋdial le folioo kuunaa wo?

Pɔnɔɔ a lanɔ Kilisiɔŋnɔ kɛ kɛ nɔ ma tosa kɛɛsiaa a hei okɔɔ, o ke nda kɔl iyama walaŋndo wo. Le keŋ tosaa, a nɔ ma yaasiaa fɛŋ nyɛkɛndɛi mɛɛ kooma maŋ ma tosa wallo yɛ, vɛlɛ a sawala mandaala Baabui cho a hei okɔɔ wo.

Mi Chɛhowa dimul Adam nda Ifi, vɛlɛ a Nuuwa nda yuŋgu ndɔɔ aa, ‘A violu chuauwa ma kuii ma pɛ o chieeŋndo choo.’ (Chɛnɛsee 1:​28; 9:​1) Baabuiyo dimi naa maa Kilisiɔŋnda nɔ ma tol sawaa hoo kɔɔli le. Lelaŋ, pɔnɔɔ a lanɔ kɛ kɛ nɔ ma kɛɛsiaa te a nɔ pɛ ma soliŋ koowaŋ mapum kpeku le chuauwa kiɔɔ violɔɔ tau, ɔɔ teleŋ nda yeema le chuauwa violɔɔ wo. Sɔɔŋ kuɛɛ nda nɔ yɛ ma yaasiaa?

Kilisiɔŋnda nɔ ma soliŋ sawala mandaala Baabuiyo kpeku le kɛɛsiaa kɛ kɛ tosaa le folioo kuunaa. Le sabu koŋ, a tɛɛmbuu foli le chuaa kiɔɔ violɔɔ le. Te waŋndo tɛɛmbuu pɛ folioo, chɛlɛkpɛ ndoo nɔ le violɔŋndo wo o dii koŋ ni. Folioo tɛɛmboo chɛlaŋ a nyɛ Baabuiyo dimi le bɛɛleŋ chɔmndo le yoomoo wo le. (Ɛsɔdɔɔ 20:​13; 21:​22, 23; Sam 139:​15; Chɛluimaya 1:​5) Kɛ kooma nda wou wana lanɔɔ o ŋdial laŋ soliŋndo kpeku yɛ?

Mi Bandu Mɛŋgɛlaa le Bukuloo 15, 1979 (pei 30-31) suaa a hei okɔɔ. Kooma bɔɔbɔɔ ndaa soliŋ kpeku a teleŋ koŋ ndo wa maa kpɛi, o ndaa wou o dembe vialaa niŋ le folioo kuunaa wo. Mi buŋgɛi Bandu Mɛŋgɛlaa koŋ tɛɛsiaa maa i ve walaŋ mɛɛ kooma maŋ maa tosa wallo yɛ le. Mi wanaa bɔɔbɔɔ pɛɛku a nyɔɔŋ okɔɔ wa dimi maa mi kooma maŋ ma kuuna mɛŋma landeŋma fula o dialii kola niŋ wana pɔnɔɔ wo pelta wana lanɔɔ faasaa. Nduyɛ te pelteŋ le faasa le, folioo kilaŋ te.

Kɛ, mi sabulaŋ lapum la chɔm maa mi pelteŋ lee faasa teleŋndaŋ lapum. Kɛlɛŋgaa mi pelte faasa sɛnɛileŋ le hindu o dembe pɔmbɔ wana lanɔɔ niŋ, ɔɔ mi le kɔ hindu o dembe vialaa niŋ. Te le fuuluu pɛ o dembe vialaa niŋ, mi kooma maŋ ma kuuna pelte faasa leŋ ndeŋ challe o dembe vialaa niŋ, okoŋ, folioo nɔla mbo tambu. Hei cho ko maa folioo tɛɛmbuuwo. Mi buŋgɛi Bandu Mɛŋgɛlaa koŋ mɛɛlu dimi aa, “Mi Kilisiɔŋnɔ sɔviɔɔ buulaŋ te o bɛnda pɛ mbo soliŋ koowaŋ maŋ kpeku, nduyɛ mbo tuu yooŋgula waa naa a mɛɛ Baabuiyo che yoomoo nyɛ sɔvɛ yɛ.”—Sam 36:​9.

Kɛ chɔŋ a teleŋ nda poonyiaa buŋgɛi Bandu Mɛŋgɛlaa koŋ o 1979 niŋndo, wanaa pɛɛku a nyɔɔŋ okɔɔ wa tosa niŋ hiouwɔɔ lachioo tau a koowaŋ toosiaa okɔɔ.

Kooma teŋgeŋ nda wou wana lanɔɔ o ŋdial laŋ ma cho hau sala tiɔɔŋ. Maŋ ma cho maa ichiliŋ. Nduyɛ ma waŋgala maŋ tau o Amɛlika niŋ a wɔsi 1988. Ma piliaŋ ma cho maa kpɛi. Nduyɛ ma kandu maŋ pisioo o Amɛlika niŋ a wɔsi 2001. Vɛɛ kooma sala tiɔɔŋ ndaŋ ma tosa yɛ wallo?

Kooma cho maa ichiliŋ ndaŋ: A mɛɛ naŋ dimi yɛ, mi koowaŋ maŋ ma tosa ndi ikala le mɛŋma landeŋma fula o dialii kola niŋ wana pɔnɔɔ le folioo yɔŋgoo wo keilaŋ o dembe vialaa niŋ le pelteŋ komallo. Le handɔɔ lechoo, mi kooma cho maŋ maa ichiliŋ ndaŋ ma tɛɛmbuu mɛŋma yɔŋgu folioo waŋ, nduyɛ mbo dii maŋ pɛ. * (Tofa tɛɛsiaa amatou.) Vɛlɛ, mi koowaŋ maŋ ma siŋga dembe vialaa.

Kooma cho maa kpɛiyaŋ: Koowaŋ maŋ ma velaŋ a kooma nda mial le folioo kuunaa wo. Mɛɛ kooma nda toosiaa o tase ndɔɔ wo ma tosa wallo yɛ koowaŋ maŋ bɛɛ ma tosa wallo ni. Mi kpɛiyo hoo tala koowaŋ o dembe vialaa niŋ. Le waŋlaanduaa apum, mi hei kuuna pelteŋ kelaa. I cho tonya maa te pelteŋ le kela le, le nɔla mi le faasa le. Mi koowaŋ maŋ ma ŋɔu vɛlɛ dembe vialaa. * (Tofa tɛɛsiaa amatou.) Le handɔɔ lechoo, mbo veesiaa mɛŋma tosa dialii kola niŋ wana lanɔɔ chɔlɔkɔ chɔlɔkɔ wo. Nduyɛ mi hei kuuna mɛŋma landeŋma fula o dialii kola niŋ wana pɔnɔɔ wo keilaŋ o dialii kola niŋ wana lanɔɔ le luɛiyɔɔ naa folioo kilaŋ nda.

A mɛɛ naŋ dimi yɛ, mi kooma sala tiɔɔŋ ndaŋ ma siŋga dembe vialaa. Hoo sim ni maa, te peltaŋ la wa pɛ kelaa wana lanɔɔ o dembe, nduyɛ mi pelteŋ le faasa, kɛlɛŋgaa mi le luɛi o dembe vialaa niŋ. Kɛ le nɔ fondaŋ chalaa le kanifuule, demboo siŋgaŋ. Keŋ tosa mi foli kilaŋ sɛnɛiyo tambu. Kɛ wanaa pɛɛku a nyɔɔŋ okɔɔ wa dimi maa keŋ kendu mii yɔŋnuŋ, nduyɛ a kooma mialaŋ bɛɛ mii yɔŋnuŋ lepum.

Lelaŋ, wana o wana dimi kpeekpei maa mi kooma cho maa ichiliŋ ndaŋ a kooma cho maa kpɛiyaŋ ma kuuna pelteŋ faasaa le. Kɛ wanaa pɛɛku a nyɔɔŋ okɔɔ wa dimi maa mi kooma sala tiɔɔŋ ndaŋ ma tosa wallo a mɛɛ naŋ tɛɛsiaa amaluaŋ yɛ, maa mi ma kuuna pelteŋ faasaa, nduyɛ maa o kendu le mi wana lanɔɔ chua folioo.

Pɔnɔɔ a lanɔ Kilisiɔŋnɔ yeema pɛ koowaŋ maŋ soliŋndo kpeku, a nɔ ma suukaŋ a wana nda chiɔuwaa. Wana chiɔuwaa koŋ nɔla mbo dimul nda kooma nda nɔ o tanda ndaa niŋndo. O cho nda chɔm tɔnɔ ma nɔ wo, a kpundɛ ma chuu lanɔɔ wo. Pɔnɔɔ a lanɔɔ nɔ ma chɛl wana o wana, o yɔŋ bɛɛ aa wana chiɔuwaa, le mbo kɛɛsial nda nyɛ nda nɔ ma tosa wo le. (Luomaŋnda 14:​12; Kaleesiaŋnda 6:​4, 5) Pɔnɔɔ a lanɔɔ pila nɔ ni ma tosa kɛɛsiaa hoo. Kpeleŋ ndaa nɔ mbo wa le Mɛlɛka kɔllo nɛŋioo, nduyɛ le ma nɔ kɔl iyama walaŋndo.—Timoti Tasoo 1:​18, 19; Timoti Diiŋ Ndɔɔ 1:​3.

^ pɛl. 10 Yauwo hoo “England’s National Health Service” dɔɔŋ kona aa, “Kooma cho maŋ maa ichiliŋ ndaŋ ma nɔ kpaayaa hiouwɔɔ bɛmbɔɔ 99. Hoo sim ni maa o waŋlaanduaa soliŋ koowaŋ maŋ kpeku wa tɛɛŋ, wana lanɔɔ opilɛ o waŋlaanduaa 100 tɛɛŋ chua folioo o wɔsioo pilɛ bɛŋgu ni. Te kooma bɔɔ ve o chiliŋii keŋ te, ma nɔ kpaaya bɔɔ le.”

^ pɛl. 11 Le mɛɛ kooma cho maa kpɛiyaŋ ma ŋuau dembe vialaa yɛ, lepum, mi wanaa chiɔuwaa dimi maa waŋlaanduaa cha teleŋ ndaa tau wa soliŋ maŋ kpeku le nda malaa.