ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

အိၣ်ပလီၢ်သးထီဘိ

ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်​ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ဒီးဘၣ်စံၣ်ဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့

ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်​ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ ဒီးဘၣ်စံၣ်ဟးထီၣ်လၢ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့

 ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၄ သီ, ၂၀၂၂ န့ၣ်​ ကီၢ်ရၢၡါ အသုးဖိတဖၣ်​ လဲၤဒုးဝဲကီၢ်ယူၣ်ခြ့. ခီဖျိလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်အံၤအဃိ ပှၤလၢအကကွဲၢ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်မး ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ကရီဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့အပူၤ. a

 “မ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ထီၣ်ဒီဒူၣ်​ ဒီးအလီၤပျံၤသပှၢ်တၢၢ်န့ၣ်​ ယတဲမၣ်တဘၣ်လၢၤဘၣ်. ပကဟးထီၣ်ကွံာ် လၢကီၢ်ပူၤအဂီၢ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူအိၣ်ဝဲအဃိ ပဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ်. ခီဖျိလၢ ပလဲၤစိာ်န့ၢ်ဒၣ်ထဲ ပထၢၣ်ဝံချၢ ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်လီၤအဃိ လၢပထၢၣ်ပူၤန့ၣ်​ ပလဲၤစိာ်ထဲ လံာ်လဲၢ်လၢအရ့ဒိၣ်, ကသံၣ်ကသီ, ထံဒီးတၢ်အီၣ်တစဲးဖိ. ပပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်အဂၤခဲလၢာ် ဒီးမ့ၣ်ပိၢ် ပိၢ်ထီၣ်ဝးဝးသနာ်က့ ပဆဲးလဲၤလၢ လ့ၣ်မ့ၣ်အူသန့.”​—⁠နၤထဲၤလံယါ, အအိၣ်လၢ ခါကဲး, ကီၢ်ယူၣ်ခြ့.

 “ပတဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ဒုးကကဲထီၣ်ဘၣ်. လၢဝ့ၢ်ပူၤန့ၣ်​ တၢ်ပိၢ်ထီၣ်သီၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ဟံၣ်အတြဲၤဖိတဖၣ်​ ဟူးထီၣ်မးညါ. အဃိ ယစိာ်ထီၣ်​ ယတၢ်ဖိတၢ်လံၤ လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ်ဝံၤဘျီ ယဟးထီၣ်ကွံာ်လၢဝ့ၢ်ပူၤ. ယစံၣ်လီၤလၢယဟံၣ်​ ဖဲဂီၤခီ ၈ နၣ်ရံၣ်, ဒီးထီၣ်လ့ၣ်မ့ၣ်အူ ဒီးလဲၤလၢဝ့ၢ်လဘံၣ်​ ဝံၤဒီး ယဒီးထီၣ်ဘၢးစကါ ဒီးလဲၤလၢကီၢ်ဖိလဲ.”​—⁠နါဒကၠၤ, အအိၣ်လၢ ခါကဲး, ကီၢ်ယူၣ်ခြ့.

လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ်​ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ

 ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတခါအံၤ ဟဲကဲထီၣ်အသးလဲၣ်

 တၢ်ကီတၢ်ခဲတခါအံၤ ဟဲကဲထီၣ်အသးခီဖျိ ကီၢ်ရၢၡါ အသုးဖိတဖၣ်​ လဲၤဒုးဝဲကီၢ်ယူၣ်ခြ့. သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်အံၤလဲၣ်န့ၣ်​ လံာ်စီဆှံတဲပၠးပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး–

  •    တၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်​ ဟီၣ်ခိၣ်ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်​ မၤန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤ တသ့ဘၣ်. ညီနုၢ်န့ၣ်​ ပဒိၣ်တဖၣ်​ သူအတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကပၢန့ၢ်ဆူၣ်​ ဒီးကမၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်ပှၤဂၤ.​—⁠စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၄:၁; ၈:⁠၉.

  •    မုၣ်ကီၤလံၢ် န့ၣ်အကဲဝဲ “ဟီၣ်ခိၣ်အခိၣ်” ဒီးအဆီၣ်ထွဲဝဲလၢ ပှၤကမၤတၢ်အၢတၢ်သီအဃိ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ဟီၣ်ခိၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အစုပူၤ.”​—⁠ယိၤဟၣ်​ ၁၄:၃၀; ၁ ယိၤဟၣ်​ ၅:⁠၁၉.

  •    ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ်လံ. လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲ “လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်​ တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤဆီလၢ အကီအခဲသပှၢ်ကတၢၢ်” ကဘၣ်ဝဲ. (၂ တံၤမသ့း ၃:⁠၁) တကးဒံးဘၣ်​ လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်​ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ, တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ, န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီးတၢ်ဆါတဖၣ်​ လၢအမၤသံပှၤကညီ အါအါဂီၢ်ဂီၢ် ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲ. (လူၤကၣ်​ ၂၁:​၁၀, ၁၁) အဃိပအိၣ်မူဘၣ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်ကီခဲ အဝဲန့ၣ်အပူၤလံ.

 ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အတၢ်မုၢ်လၢ် အိၣ်တမံၤမံၤဒံးဧါ

 လံာ်စီဆှံပာ် ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် ယဟိဝၤယွၤ b န့ၣ်အအဲၣ်​ ဒီးအသးကညီၤဝဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ်​ ဒီးပှၤလၢအဘၣ်​ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဟံၣ်အဃီတဖၣ်. (၅ မိၤၡ့ ၁၀:၁၈) အဃိ ကစၢ်ယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ပၢ ဒီးကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကမၤလီၤမၢ်န့ၢ်ဝဲ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ်​ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ. (ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၄; မးသဲ ၆:၁၀) တကးဒံးဘၣ်​ ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ်. (ရိမ့ၤ ၁၆:၂၀) ခီဖျိလၢ ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကပၢက့ၤဟီၣ်ခိၣ်အဃိ အကဒုးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးက့ၤ ပှၤကလုာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ် ကကဲထီၣ်ဒ်သိးဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိး. လံာ်စီဆှံအၢၣ်လီၤဝဲလၢ “ပှၤကဆ့ၣ်နီၤလၢ အစပံးမုၢ်အဖီလာ်, ဒီးအသ့ၣ်ချၢၣ်ဒၢအဖီလာ်စုာ်စုာ်, ဒီးတၢ်တမၤပျံၤဘၣ်အီၤနီတဂၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်သုးမုၢ်ဂီၢ်မုၢ်အယွၤအထးခိၣ်​ ကတိၤလံတၢ်လံ.” (မံကၤ ၄:⁠၄) အဃိ ပှၤတလိၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးဘၣ်စံၣ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤ နီတဂၤလၢၤဘၣ်.

 တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်​ ထဲဒၣ်ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် တခါလီၤ မၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်သ့. အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတနီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ–

 လံာ်စီဆှံမၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိတဖၣ်​ ကသ့ဧါ

 လံာ်စီဆှံမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်သ့. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ် တကးဒံးဘၣ်​ လံာ်စီဆှံမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤသ့.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “ပှၤလၢအတမၤလိဘၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ နာ်တၢ်ကတိၤကိးထံၣ်ဒဲးလီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအကူၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ကွၢ်ဆိကမိၣ်အထွဲတၢ်လီၤ.”​—⁠ကတိၤဒိ ၁၄:⁠၁၅.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– နကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ဆိပာ်စၢၤ တၢ်အိၣ်သးလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်​ ဒီးဆိကမိၣ်ထီၣ်ကျဲလၢ နကဒီသဒၢလီၤနသးဒ်လဲၣ်. ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိလၢ အလဲၤအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အသီန့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါ တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. ဒီးပှၤတနီၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်​ အဃိနကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပလီၢ်သး.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “ပတၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးပတၢ်ကူတၢ်သိး မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ်​ ပကသးမံဒီး တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ.”​—⁠၁ တံၤမသ့း ၆:⁠၈.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– နတဘၣ်​ သးစၢၢ်ဆၢလၢ နီၢ်ခိအတၢ်ဖိတၢ်လံၤဘၣ်. နမ့ၢ်သးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤန့ၣ်​ နကသးခု.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “ကယဲၢ်တၢ်လၢ သုအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤကမၤသုန့ၣ်​ မၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်န့ၣ်အသိး စ့ၢ်ကီး.”​—⁠မးသဲ ၇:⁠၁၂.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– နကဘၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်သးစူၤ ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ. နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အသီ လၢနလဲၤအိၣ်တတီၤန့ၣ်​ ကပာ်ကဲနၤ ဒီးရ့ဒီးနၤကမုာ်.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “တဘၣ်မၤဆၢ တၢ်အၢလၢတၢ်အၢ လၢပှၤနီတဂၤတဂ့ၤ.”​—⁠ရိမ့ၤ ၁၂:⁠၁၇.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– ပှၤရ့ဒီးနၤ မ့ၢ်တဂ့ၤဘၣ်သနာ်က့ တဘၣ်မၤကၣ်က့ၤတၢ်တဂ့ၤ. နမ့ၢ်မၤကၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ်​ အိၣ်ဒၣ်တၢ်အိၣ်သး ကနးထီၣ်လီၤ.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “ယအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယကလဲၤခီဖျိတၢ်ခဲလၢာ် ခီဖျိပှၤတဂၤလၢ အဟ့ၣ်ယၤ တၢ်စိကမီၤန့ၣ်အဃိ.”​—⁠ဖံလံးပံၤ ၄:⁠၁၃.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– နကဘၣ်​ ပာ်ဆိကစၢ်ယွၤလၢ နတၢ်အိၣ်မူပူၤ ဒီးဃ့ထုကဖၣ်​ လၢအအိၣ်. ဒ်သိးနလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် ကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်နၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ.

 လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ– “တဘၣ်​ သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ နီတမံၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ် လၢတၢ်ခဲလၢာ်အပူၤန့ၣ်​ ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ကစၢ်ယွၤလၢ သုတၢ်ဃ့တဖၣ်​ ခီဖျိလၢ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်​ ဒီးတၢ်ဃ့ကညးတၢ် ဃုာ်ဒီး တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်တက့ၢ်. ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ်​ လၢအဒိၣ်န့ၢ်ယိာ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့န့ၣ်​ ကပၢၤသုသးဒီး သုတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်.”​—⁠ဖံလံးပံၤ ၄:​၆, ၇.

 အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ– နတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ သနာ်က့ ဃ့ကစၢ်ယွၤလၢ အကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်. ဖးတၢ်ဂ့ၢ် လၢအမ့ၢ် “ဖံလံးပံၤ ၄:​၆, ၇​—⁠“တဘၣ်​ သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ နီတမံၤတဂ့ၤ” လၢပယီၤကျိာ်.

a ကီၢ်ရၢၡါ အပှၤသုးဖိဒုးဝဲ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့ တသီဝံၤအလီၢ်ခံ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢလၢ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိအဂီၢ် (UNHCR) တဲဝဲလၢ တၢ်အိၣ်သးတခါအံၤ အကဲဝဲ တၢ်အိၣ်သးလၢ အနးကတၢၢ်. လၢ ၁၂ သီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်​ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဖိ ခံကကွဲၢ်ဘျဲၣ်​ ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့ ဒီးလဲၤအိၣ်လၢ ထံကီၢ်လၢ အအိၣ်ဘူးဒီး အဝဲသ့ၣ်. ဒီးပှၤအဂၤတကွဲၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးဟးစံၣ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤလၢ ကီၢ်ယူၣ်ခြ့အပူၤ.

b ယဟိဝၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈) ဖးတၢ်ဂ့ၢ် လၢအမ့ၢ် “ယဟိဝၤန့ၣ်​ မ့ၢ်မတဂၤလဲၣ်” လၢပယီၤကျိာ်.