အိၣ်ပလီၢ်သးထီဘိ
ပှၤဟဲခးတၢ်လၢကၠိ—ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲဒ်လဲၣ်
ဖဲ ၂၀၂၂, လါမ့ၤ ၂၄ သီန့ၣ် လၢအမဲရကၤ, ထဲၣ်စဲး, လၢဝ့ၢ်ယူၢ်ဘဲဒံၢ်န့ၣ် တၢ်လၢအလီၤသးအုးဒိၣ်မး ဟဲကဲထီၣ်တခါ. The New York Times တၢ်ကစီၣ်တခါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤဟဲခးတၢ်လၢ ရီၣ်အတီၤဖုၣ်ကၠိ အဃိ ပှၤကၠိဖိ ၁၉ ဂၤ ဒီးသရၣ်မုၣ် ခံဂၤ သံဝဲ.”
တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုး ဒ်အံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်သး ထီဘိလီၤ. USA Today တၢ်ကစီၣ်တခါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “စးထီၣ်လၢ အပူၤကွံာ်တနံၣ်န့ၣ် ပှၤခးတၢ်လၢ ကၠိကရၢၢ်ပူၤအိၣ်ဝဲ ၂၄၉ ဘျီညါ. စးထီၣ်လၢ ၁၉၇၀ တုၤလၢခဲအံၤန့ၣ် ပှၤခးတၢ်လၢ ကၠိကရၢၢ်ပူၤ တအိၣ်အါကၠဲအံၤနီတဘျီဘၣ်.”
ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်လၢအလီၤပျံၤလီၤဖုး ဒ်အံၤ ဟဲကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. ပလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုး ဒ်အံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ကန့ၢ်ဒံးဧါ. လံာ်စီဆှံကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်အၢတၢ်သီအါထီၣ်လဲၣ်
လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ “မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်” အတီၢ်ပူၤ ဒီးပှၤအါဂၤန့ၣ် ကမ့ၢ်ပှၤလၢ “တအဲၣ်ပှၤဂၤဘၣ်.” ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကကဲပှၤလၢ “အမၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်” ဒီးမၤတၢ်အၢတၢ်သီ. ပှၤလၢအမၤတၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် “ကဒံးယံာ်ဒံးအၢထီၣ်ဝဲ.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅, ၁၃) နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် ဖးကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “ပစိၤခဲအံၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဒီးအတၢ်မၤ ကအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲဧါ.”
ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဆိကမိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ‘တၢ်လီၤသးအုး ဒ်သိးဒီး ပှၤခးတၢ်လၢကၠိန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကစၢ်ယွၤ တတြီဝဲဘၣ်လဲၣ်.’ ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါဘၣ် အတၢ်စံးဆၢ လၢလံာ်စီဆှံပူၤအဂီၢ် ဖးကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဂ့ၤတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ်အၢတၢ်သီလဲၣ်.”
ပလဲၤခီဖျိ တၢ်အိၣ်သးလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုး ဒ်အံၤတဖၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်
“တၢ်ကွဲးအသးလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ကသိၣ်လိပှၤအဂီၢ်လီၤ. အဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် . . . ဒီးတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ တၢ်ကွဲးအသးတဖၣ်အပူၤ အဃိလီၤ.”—ရိမ့ၤ ၁၅:၄.
ဒ်သိးနလဲၤခီဖျိ တၢ်အၢတၢ်သီကန့ၢ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ် မၤစၢၤနၤသ့. ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဂီၢ် ကွၢ်လၢ ပၢၢ်ထီၣ် မဲးကစံ လၢအတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီ မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ် လီၤမၢ်ကွံာ် ကန့ၢ်ဒံးဧါ.”
ဖဲဖိသ့ၣ်တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးအခါ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်သုတပျံၤတၢ် အါတလၢတဂ့ၤအဂီၢ် မိပါသ့ၣ်တဖၣ် မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးနကထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ် ဖးကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်ကစီၣ်လၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုး ဒီးဖိတဖၣ်.”
တၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်န့ၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ကန့ၢ်ဒံးဧါ
“အဝဲကမၤပူၤဖျဲး အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ဆီၣ်တံၢ်မၤနၢၤ ဒီးတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး ဒီးအဝဲသ့ၣ် အသွံၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ် တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢအဂီၢ်လီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂:၁၄.
“အဝဲသ့ၣ် ကပိာ်က့ၤအနးလၢ ထဲၣ်ကနၣ် ဒီးကပိာ်က့ၤ အဘီလၢ ထါဂဲာ်လီၤ. ပှၤတကလုာ် ဒီးတကလုာ်န့ၣ် တကျီလိာ်အသးလၢ နးလၢၤဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ် တမၤလိအသး လၢတၢ်ဒုးလၢၤဘၣ်.”—မံကၤ ၄:၃.
တၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ မၤဝဲတသ့ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤကမၤန့ၢ်ပှၤ. ကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကမၤဟးဂီၤကွံာ် တၢ်စုကဝဲၤခဲလၢာ် ဒီးကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲခဲလၢာ်. ဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢကစၢ်ယွၤအဘီမုၢ် ကမၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်အဂီၢ် ဖးကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “လၢကစၢ်ယွၤ အဘီမုၢ်တၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် ‘တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ် ကအိၣ်ဝဲ အါအါဂီၢ်ဂီၢ်.’”