ဧ့ၤဘြံၤအလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်လၢ အဆံးကတၢၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ် မၤအါထီၣ်ပတၢ်နာ်သ့
ကယဲၢ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ပနာ်အီၤသ့ သပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ. ယ့ၣ်ၡူးနာ်ဝဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ် ဒီးတၢ်လၢအဝဲသိၣ်လိဝဲန့ၣ် မၤအါထီၣ်ပှၤဂၤအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လီၤ. အဒိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကစၢၢ်ခိၣ်အခါ အဝဲဟ့ၣ်တၢ်အဒိ လၢဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲ မးသဲ ၅:၁၈ အပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ တဲဝဲလၢ– “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုတီတီအံၤ, မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တချုးဒံမုၢ်ဒံဖျိးကွံာ်ဒံးဘၣ်ဒီး, လံာ်တၢ်မၤလိာ်အဖျၢၣ်ဆံးတဖျၢၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အနၢၣ်ဖိတနၢၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တချုးလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်ခဲလၢာ်ဒီး, တဟးဂီၤဘၣ်ဝဲဘၣ်.”
ဧ့ၤဘြံၤအလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် အဆံးကတၢၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ י (yod) န့ၣ်လီၤ. လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်အံၤ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် အဆိကတၢၢ်တဖျၢၣ်လၢ တထြၢ်ကြၢ်မတၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးတထြၢ်ကြၢ်မတၣ် န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယဟိဝၤယွၤအမံၤလီၤ. * ကယဲၢ်တၢ်ကတိၤဒီး လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤန့ၣ် ပှၤကွဲးလံာ်ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲ ပာ်ပနီၣ်ဝဲလၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် “အနၢၣ်ဖိတနၢၣ်” ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢအရ့ဒိၣ်လီၤ.
ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲဒ်န့ၣ်အခါ အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်အံၤမ့ၢ်ဟးဂီၤဒၣ်လဲာ် တၢ်ဂ့ၢ်အဆံးကတၢၢ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤန့ၣ် တဟးဂီၤဝဲအမဲာ်ညါ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. နီၢ်နီၢ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်တဟးဂီၤဘၣ်, ဒီးကအိၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၈:၆၉) အဃိ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အဆံးကတၢၢ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤန့ၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲကိးမံၤဒဲးလီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်အဆံးကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲဧါ. ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲလီၤ. အဒိ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢပျၢၤတဖၣ် တဘၣ်မၤကၢ်ဘူၣ်လဲၤကပာ်အသိ အဃံနီတဘိဘၣ်. (၂ မိၤၡ့ ၁၂:၄၆) တၢ်အဝဲအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိတခါလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်တဘၣ်မၤကၢ် ဘူၣ်လဲၤကပာ်အသိအဃံနီတဘိလဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲဧါ. လီၤဂာ်လၢအဝဲသ့ၣ် တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤမ့ၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ်တခါလီၤ. ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲပှၤမၤသံမ့းၡံအၤလၢ သ့ၣ်တၢၣ်လိၤအခါ ပှၤတမၤကၢ်အဃံနီတဘိဘၣ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၄:၂၀; ယိၤဟၣ် ၁၉:၃၁-၃၃, ၃၆.
ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤအံၤ သိၣ်လိပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲကိးမံၤဒဲး တကးဒံးဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အဆံးကတၢၢ်လၢ ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအကျါန့ၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဧ့ၤဘြံၤလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်လၢ အဆံးကတၢၢ်တဖျၢၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤအါထီၣ်ပတၢ်နာ်သ့ဝဲလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 3 ကြံးအလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် အဆံးကတၢၢ်တဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ် iota န့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး ဧ့ၤဘြံၤအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် י (yod) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်အဃိ ဖျါလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီးဧ့ၤဘြံၤအလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်လီၤ.
