ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်
“ယကတိၤတ့ၢ်, မ့ၢ်မးယကမၤအိၣ်ထီၣ်, ယတိာ်တၢ်, မ့ၢ်မးယကဒုးမၤအသးလီၤ.” —ယၡါယၤ ၄၆:၁၁.
၁, ၂. (က) ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) လၢယၡါယၤ ၄၆:၁၀, ၁၁ ဒီး ၅၅:၁၁ အပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲဒ်လဲၣ်.
“လၢထံးလၢသီန့ၣ် ယွၤတ့လီၤ မူခိၣ်ဒီးဟီၣ်ခိၣ်လီၤ.” လံာ်စီဆှံအဆၢ အဆိကတၢၢ်တဆၢအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကတိၤယိယိဖိ ဘၣ်ဆၣ်အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၁) ကစၢ်ယွၤတ့လီၤတၢ်အါမး ဘၣ်ဆၣ်ဘၣ်ဃးဒီး မူပျီ, တၢ်ကပီၤ ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ထုးဃၢအဂ့ၢ်န့ၣ် ပနၢ်ပၢၢ်ဒၣ်ထဲတစဲးဖိလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၁) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတ့လီၤပှၤကညီ ဒ်အဂီၤဒၣ်ဝဲအသိး ဒီးအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကအိၣ်ဘၣ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၆) အဝဲသ့ၣ်ကကဲထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဖိ ဒီးကစၢ်ယွၤကကဲထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အပၢ်လီၤ.
၂ ၁ မိၤၡ့အဆၢဒိၣ်သၢန့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထီဒါအီၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၇) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤဝဲ တသ့ဘၣ်န့ၣ်တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဒီးပှၤတြီအီၤတန့ၢ်နီတဂၤဘၣ်. (ယၡါယၤ ၄၆:၁၀, ၁၁; ၅၅:၁၁) ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လီၤ.
၃. (က) လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤလဲၣ်. (ဂ) ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလံ. တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအမူဒါအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးလီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဝဲစ့ၢ်ကီးပအဲၣ်ဒိး သိၣ်လိပှၤဂၤလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤလီၤ. ဒ်သိးပမၤဒ်န့ၣ်ကသ့အဂီၢ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီလၢ ပကကွဲမုာ်ပှၤဂၤလၢ ကဟဲထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သံအမူးန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၂၂:၁၉, ၂၀) အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဟဲထီၣ်ဝဲမူးပွဲလၢ အရ့ဒိၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤလိဘၣ်ဝဲ ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ခဲအံၤမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကြၢးဆိကမိၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဃး တၢ်သံကွၢ်တနီၤလၢ ပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤဒ်သိးကဟဲထီၣ် မူးပွဲအံၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိသကိး တၢ်သံကွၢ်သၢဖျၢၣ်လီၤ. ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လဲၤကမၣ်အသးဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးယွၤအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢပှဲၤထီၣ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လဲၣ်.
တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် အတၢ်တိာ်ပာ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်
၄. တၢ်ဘၣ်တ့သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် “လီၣ်ဖျါထီၣ် ယွၤအလၤကပီၤ” ဒ်လဲၣ်.
၄ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အါမးန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအတ့လီၤဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၃၁; ယံးရမံယၤ ၁၀:၁၂) ယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဃံလၤဝဲ တကးဒံးဘၣ် လဲၤအသးလၢအဂ့ၢ်အဝီအဃိ ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိကသ့ဒ်လဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤဝဲ အဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤအဆံးမ့ၢ်ဂ့ၤ ကဲဘျုးဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ဒီးဖဲနဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီးပှၤကညီအ စဲလ်, ဖိသၣ်လၢ အအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် သီသီတဂၤအဂ့ၢ် မ့တမ့ၢ် မုၢ်လီၤနုာ် အတၢ်ဃံတၢ်လၤအခါ မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤတ့လီၤပှၤဃုာ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကသ့ၣ်ညါတၢ်လၢအဃံလၤနီၢ်နီၢ်အဃိလီၤ.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၉:၁; ၁၀၄:၂၄ တက့ၢ်.
၅. ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် ကလဲၤအသးဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအဂီၢ် အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤဝဲ အတၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်လၢ အလီၢ်အလီၢ်ဒၣ်ဝဲတခါစုာ်စုာ်လီၤ. အဝဲပာ်လီၤဝဲတၢ်ဘျၢလၢ န့ဆၢၣ်အဂီၢ် ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. အဝဲပာ်လီၤဝဲတၢ်ဘျၢတဖၣ်အံၤ ဒ်သိး အတၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် ကလဲၤအသးဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအဂီၢ်လီၤ. (စံးထီၣ် ၁၉:၇-၉) လၢမူဟီၣ်ကယၢအပူၤ တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်န့ၣ် အကဲဘျုးလၢအသနၢၣ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. အဒိ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ထုးဃၢန့ၣ် ထုးဃာ်ဝဲကလံၤလၢ အအိၣ်ဝးတရံးဟီၣ်ခိၣ် ဒီးပၢၤဃာ်ဝဲပီၣ်လဲၣ်ဒီး ထံထီၣ်ထံလီၤဒ်သိး ကလဲၤအသးဘၣ်လီၢ်ဘၣ်စးအဂီၢ်လီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ထုးဃၢ မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်သးသမူလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ မူဝဲတသ့နီတမံၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤဝဲ တၢ်ဘျၢတဖၣ်အံၤအဃိ အတၢ်ဘၣ်တ့လၢ မူဟီၣ်ကယၢအပူၤအံၤ လဲၤအသးဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီလီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဒီး အတၢ်တိာ်ပာ်လၢဟီၣ်ခိၣ် ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. လၢပတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤ ပမၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါထီၣ် တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်အဂ့ၢ်လီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁.
၆, ၇. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်ဟ့ၣ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၆ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်မူလီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၈; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၂၉) အဝဲမ့ၢ်ယွၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်ညီဒီး ဟ့ၣ်ဝဲ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်ဟ့ၣ်အကလုာ်ကလုာ်လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၁:၁၇ တက့ၢ်.) ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ဃုထၢတၢ်လၢတၢ်သဘျ့ ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကဆိကမိၣ်ထံတၢ်, ကအဲၣ်တၢ် ဒီးကရ့လိာ်မုာ်လိာ်ဒီးပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် တဲတၢ်ဒီးစီၤအၤဒၣ် ဒီးဟံးစုနဲၣ်ကျဲအီၤလၢ အကဘၣ်မၤတၢ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤအၤဒၣ်သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ အကဘၣ်ကွၢ်ထွဲလီၤအနီၢ်ကစၢ်, ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒီး တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၅-၁၇, ၁၉, ၂၀) ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်အီၣ်အဝံၣ်အဆၢ, ကဖီၣ်တၢ်, ကထံၣ်တၢ်, ကနၢ်ဟူတၢ် ဒီးအနါကနၢဘၣ် တၢ်နၢမူနၢဆှီလၢ ယွၤတ့လီၤန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လၢအဃံလၤအံၤအပူၤ မုာ်ဝဲလီၤ. ဒီးနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မၤအိၣ်အါမးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤလိ ဒီးဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်လၢအသီသ့ဝဲလီၤစိၤလီၤထီလီၤ.
၇ ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်အံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်အဂၤမနုၤတဖၣ်ဒံးလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိလၢ အလၢအပှဲၤတဖၣ်လီၤ. အဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကထီၣ်ဖိထီၣ်လံၤတုၤလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤပှဲၤဝဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ မိၢ်ပၢ်ကအဲၣ်အဖိအလံၤတဖၣ် ဒ်အဝဲအဲၣ်နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ်အသိးလီၤ. အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပှဲၤဝဲဒီး တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ဒီးတၢ်ဃံတၢ်လၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်အံၤကကဲထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးအလီၢ် လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၅:၁၆.
တၢ်မနုၤလဲၤကမၣ်အသးလဲၣ်
၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယွၤဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ၁ မိၤၡ့ ၂:၁၆, ၁၇ န့ၣ်လဲၣ်.
၈ တၢ်တကဲထီၣ်အသးဒ် ယဟိဝၤယွၤတိာ်ပာ်ဝဲအသိး တဘျီဃီဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် တၢ်ဘျၢယိယိဖိတခါ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဘၣ်အဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတဲဝဲလၢ– “ကယဲၢ်သ့ၣ်လၢ တၤသၣ်အလီၢ်ပူၤအံၤ, နအီၣ်ဒီးနအီၣ်ဘၣ်သၢၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီး တၢ်အၢအသ့ၣ်တထံးန့ၣ် အီၣ်အသၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မုၢ်တနံၤလၢနအီၣ်အီၤန့ၣ် သံဒီးနကသံလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၆, ၁၇) တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤတကီလၢ အဝဲသ့ၣ်ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲအဂီၢ်ဘၣ်. ဖဲတၤသၣ်လီၢ်အပူၤန့ၣ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အဝံၣ်အဘဲတဖၣ် အိၣ်ဝဲအါမးအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဒိကနၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤအဂီၢ် တကီစ့ၢ်ကီးဘၣ်.
၉, ၁၀. (က) ဘၣ်ဃးဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၉ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် သူဝဲဂုၢ်လၢကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် နီၢ်အံၣ်အု ဒ်သိးအသုတဒိကနၣ် အပၢ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ၁ မိၤၡ့ ၃:၁-၅ တက့ၢ်, လီၣ်ဖျါ ၁၂:၉) မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်သံကွၢ်လၢ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤတြီဝဲ အဖိတဖၣ်ဒ်သိးအသု တအီၣ် “ကယဲၢ်သ့ၣ်အိၣ်လၢ တၤသၣ်အလီၢ်ပူၤ တထံးလၢ်လၢ်” အသၣ်တဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်အနီၢ်ကီၢ်ဧါ. မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ကတိၤအံၤ လီၤဂာ်လၢ အဝဲတဲဝဲလၢ– ‘နမၤတၢ် ဖဲနသးတန့ၢ်ဧီၤ’ ဒီးတဲကဒီးဝဲလၢ– “သုတသံဒီးသုတသံဘၣ်ဘၣ်.” အဝဲတဲလံၣ်တၢ်လီၤ. ဝံၤဒီး အဝဲအဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ် နီၢ်အံၣ်အုလၢ အတလိၣ်ဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ– “မ့ၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါလၢ မုၢ်တနံၤလၢသုအီၣ်အီၤန့ၣ် သုမဲာ်ကအိးထီၣ်အသး” လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤတအဲၣ်ဒိးလၢအဝဲသ့ၣ် ကအီၣ်သ့ၣ်တထူၣ်အံၤအသၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်အီၣ်ဝဲန့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါလၢ အလီၤဆီလီၤ. ဒီးလၢခံ မုၣ်ကီၤလံၢ် လီန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒီး တဲဝဲလၢ– “သုကလီၤဂာ်ယွၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢန့ၣ်လီၤ.”
၁၀ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ကဒိကနၣ် ယွၤအကလုၢ်ဧါ မ့တမ့ၢ် ကဒိကနၣ်ဂုၢ်အကလုၢ်ဧါ. အဝဲသ့ၣ်ဃုထၢဝဲလၢ ကဒိကနၣ် ဂုၢ်အကလုၢ်အဃိ လီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ ဒ်အပၢ်တဂၤအသိး ဒီးပိာ်ဝဲမုၣ်ကီၤလံၢ်အခံန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဆၢထၢၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အခီၣ် ဒီးတဒိးန့ၢ်ဘၣ်ယွၤ အတၢ်ဒီသဒၢလၢၤဘၣ်.—၁ မိၤၡ့ ၃:၆-၁၃.
၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကဘၣ်စံၣ်ညီၣ် နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်လဲၣ်.
၁၁ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တဒိကနၣ်ယွၤ အကလုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်တကဲပှၤအလၢအပှဲၤလၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်လၢယွၤသးဟ့ တၢ်အၢတၢ်သီအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ယွၤအဒုၣ်အဒါလီၤ. ယွၤအ ‘မဲာ်ချံတဖၣ် စီဆှံဒိၣ်မးလၢ ကကွၢ်ဃီၤတၢ်အၢတၢ်သီ’ လီၤ. (ဃဘးကူာ် ၁:၁၃, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ခီဖျိလၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် မၤတၢ်ကမၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်တစံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်လီၤဃံၢ်အလီၢ်လၢ တၢ်ဘၣ်တ့လၢအဂၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မူခိၣ်ကလူးဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကသးဒ့ဒီလၢ မ့ၢ်အနာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကတိၤသ့ဧါတသ့ဧါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ ဒ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီအိၣ်ဝဲအသိးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၄၂) နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဃုထၢတၢ်လၢ တၢ်သဘျ့အပူၤသနာ်က့ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ထီဒါ ယဟိဝၤယွၤအဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အဟဲကဲထီၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဟးဆှဲးဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. လၢခံအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သံ ဒီးက့ၤကဲထီၣ်က့ၤဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ကမူၣ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၃:၁၉.
၁၂. တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး စီၤအၤဒၣ်အဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲနီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ်အီၣ်သ့ၣ်သၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤတတူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အဖိလၢၤဘၣ်. ကစၢ်ယွၤနီဟးထီၣ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်အလီၢ်အပူၤဒီး အဝဲသ့ၣ်ဟဲက့ၤနုာ်လီၤတန့ၢ်နီတဘျီလၢၤဘၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၃:၂၃, ၂၄) ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဃုထၢအဃိ ယဟိဝၤယွၤပျဲအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကတူၢ်တၢ်လၢ အဟဲကဲထီၣ်အသးတဖၣ်လီၤ. (ဖး ၅ မိၤၡ့ ၃၂:၄, ၅ တက့ၢ်.) မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ဃုထၢဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ တန့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် စီၤအၤဒၣ် ဟ့ၣ်လီၤအဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်သံန့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၁၂) စီၤအၤဒၣ် မၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးနီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် အဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤတသ့ဘၣ်. စးထီၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် တုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး ကကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ကထီဒါယွၤန့ၣ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၈:၄၄.
တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ကျဲအိးထီၣ်လၢ ပကကဲထီၣ်ယွၤအတံၤသကိး
၁၃. တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၃ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ် ဒံးဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလီၤ. နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် တဒိကနၣ်အကလုၢ်ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤလၢအဂ့ၤဒံးလီၤ. အဝဲတအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကသံနီတဂၤဘၣ်. (၂ ပ့းတရူး ၃:၉) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တဘျီဃီန့ၣ် အဝဲရဲၣ်ကျဲၤဝဲ ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကက့ၤအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤလၢ အဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးယွၤကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် မ့ၢ်အဝဲကဘၣ်မၤတၢ်လၢ အထီဒါလိာ်အသးဒီး အတၢ်ဘျၢဧါ. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်, ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤ ရဲၣ်ကျဲၤဝဲတဘျီဃီ ဒ်သိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကကဲထီၣ် အတံၤသကိးအဂီၢ်လီၤ
၁၄. (က) ဒ် ယိၤဟၣ် ၃:၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢတၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်သံအဂီၢ်ယွၤမၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်သံကွၢ်လၢ ပတဲသကိးဒီးပှၤဂၤသ့န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ ဖး ယိၤဟၣ် ၃:၁၆ တက့ၢ်. ပှၤအါတက့ၢ်လၢပကွဲမုာ်အီၤလၢ ကဟဲထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သံအမူးန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလံာ်စီဆှံ တဆၢအံၤဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် အိးထီၣ်ကျဲလၢ ပကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဖဲပကွဲမုာ်ပှၤဂၤလၢ ကဟဲထီၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သံအမူးအခါမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအမူး အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးဖဲပက့ၤအိၣ်သကိးက့ၤ ပှၤလၢအဟဲထီၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအမူးတဖၣ် အခါမ့ၢ်ဂ့ၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကတဲနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်သံကွၢ်အံၤအတၢ်စံးဆၢန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်နၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိထဲလဲၣ် ဒီးအဝဲမ့ၢ်ယွၤလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤဂၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် လီၤဆီဒီး စီၤအၤဒၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ယဟိဝၤယွၤ ကတဲာ်ကတီၤဝဲ ပှၤအလၢအပှဲၤတဂၤလၢ ကဟဲဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. ပှၤအလၢအပှဲၤတဂၤအံၤ အဝဲကဘၣ်တီဒီးယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဒီးအဝဲကဘၣ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤ အသးသမူလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၁၇-၁၉) ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤအတၢ်ဘၣ်တ့အဆိကတၢၢ်တဂၤ လၢအမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးကဲထီၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအလၢအပှဲၤတဂၤ ဒ်စီၤအၤဒၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်တဒ်သိးဒီး စီၤအၤဒၣ်ဘၣ်, အဝဲမၤပိာ်ထွဲယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်ကစၢ်ယွၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤလၢပှၤပှဲၤတဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အခါဒၣ်လဲာ် အဝဲတမၤကမၣ် ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီနီတထံၣ်ဘၣ်.
၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လဲၣ်.
၁၆ မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးသံဒ် ပှၤလၢပှၤပှဲၤတဂၤအသိးအဃိ အဝဲမၤပူၤဖျဲးထီၣ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်သံသ့ဝဲလီၤ. တၢ်လၢ စီၤအၤဒၣ် ကြၢးမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤလၢပှဲၤက့ၤဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ဝဲပှၤလၢပှၤပှဲၤ, ပှၤလၢအသးတီဒီး ဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်ထီဘိလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၂:၆) အဝဲသံလၢပဂီၢ်အဃိ အတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် အိးဟိထီၣ်ကျဲလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်, ပိာ်ခွါ ဒီးဖိဒံဖိသၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၀:၂၈) တကးဒံးဘၣ် တၢ်ပှ့ၤက့ၤအံၤ အိးဟိထီၣ်ကျဲလၢ ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ် ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၁:၁၉,၂၀.
ယဟိဝၤယွၤအိးဟိထီၣ်န့ၢ်ပှၤ ကျဲလၢ ပကဟဲက့ၤကဒါက့ၤအဂီၢ်
၁၇. တၢ်ပှ့ၤက့ၤ အိးဟိထီၣ်န့ၢ်ပှၤကျဲဒ်လဲၣ်.
၁၇ ယဟိဝၤယွၤ ကကတဲာ်ကတီၤဝဲတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂီၢ် အဝဲဘၣ်တူၢ်ဆါအသးဒိၣ်မးလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၁:၁၉) အဝဲအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးတုၤဒၣ်လဲာ် ဟ့ၣ်လီၤအဖိခွါလၢ အအဲၣ်ဝဲဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဒ်သိးကသံလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၄:၉, ၁၀) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးကဲထီၣ်ပပၢ်လၢ စီၤအၤဒၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၄၅) ယ့ၣ်ၡူးအိးဟိထီၣ်န့ၢ်ပှၤကျဲလၢ ပကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူအထူအယိာ် တကးဒံးဘၣ် အိးဟိထီၣ်န့ၢ်ပှၤကျဲလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ကစၢ်ယွၤကတူၢ်လိာ်က့ၤပှၤ ဒ်အဒူၣ်ဖိထၢဖိအသိးလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကကဲထီၣ်က့ၤ ပှၤအလၢအပှဲၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ တူၢ်လိာ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်လၢ အဒူၣ်ဖိထၢဖိအကျါသ့ဝဲလီၤ. ဒီးယွၤတလိၣ်မၤတၢ်လၢ အထီဒါလိာ်အသးဒီး အတၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဖဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအတီဒီးယွၤ ကဲထီၣ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤအခါန့ၣ် တၢ်ကမုာ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ထံၣ်တမှံကွၢ်တက့ၢ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤမူခိၣ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ကက့ၤအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒ် ယွၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်ဃီအသိးလီၤ. ဒီးပဝဲခဲလၢာ် ပကကဲထီၣ်ဘၣ်ယွၤအဖိအလံၤလီၤ.—ရိမ့ၤ ၈:၂၁.
၁၈. ယဟိဝၤယွၤ ကကဲထီၣ် “တၢ်ခဲလၢာ်, လၢတၢ်ခဲလၢာ်” အဂီၢ်လၢ အခါဖဲလဲၣ်.
၁၈ မိၢ်ပၢ်အဆိကတၢၢ်ခံဂၤ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်ဆၣ် ယွၤအဲၣ်ဒံးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဃိ ကတဲာ်ကတီၤဝဲတၢ်ပှ့ၤက့ၤလီၤ. ပတလၢတပှဲၤဘၣ်သနာ်က့ မုၣ်ကီၤလံၢ် မၤဟးဂီၤပတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဒ်သိးပကကဲထီၣ် ပှၤတီပှၤလိၤလၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤကတဲာ်ကတီၤ န့ၢ်ပှၤတၢ်ပှ့ၤက့ၤလီၤ. ထံၣ်တမှံကွၢ် ဖဲပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ “အထံၣ်ဖိခွါ ဒီးစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤအီၤ” တဖၣ်ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ယိၤဟၣ် ၆:၄၀) ပပၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်တဂၤအံၤ ကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ် ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကကဲထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပှၤပှဲၤအဂီၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ယဟိဝၤယွၤ “ကမ့ၢ်တၢ်ခဲလၢာ်, လၢတၢ်ခဲလၢာ်” အဂီၢ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၈.
၁၉. (က) ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢ “ မ်ပကဆဲးဃုပှၤလၢ အဂ့ၤတဖၣ်တက့ၢ်.”) (ခ) တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၉ ပမ့ၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤလၢယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် မၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ လၢဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ ဝဲလၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်လၢ တၢ်မၤလိလၢခံတခါလီၤ.
