“တုၤနဆိၣ်တၢ်ဒီးယွၤဒီး, မၤတီနကလုၢ်တက့ၢ်”
“လိးက့ၤ နတၢ်ဆိၣ်လၢယွၤတက့ၢ်.”—မးသဲ ၅:၃၃.
၁. (က) စီၤယံးဖသၤ ဒီးနီၢ်ဃးနၤ လီၤဂာ်လိာ်အသးလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.) (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်သံကွၢ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
စီၤယံးဖသၤ မ့ၢ်ဝဲသုးခိၣ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူတဂၤလီၤ. မ့မ့ၢ်နီၢ်ဃးနၤန့ၣ် မ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးကဟုကယာ်အဝၤ ဒီးကွၢ်ထွဲအဟံၣ်အဃီလီၤ. ပှၤခံဂၤအံၤ မ့ၢ်ပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်တီဒီး အတၢ်ဆိၣ်လၢအဆိၣ်ဝဲဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်သၢဖျၢၣ်အံၤလီၤ. တၢ်ဆိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်လၢပဆိၣ်ဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်. ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤယံးဖသၤ ဒီးနီၢ်ဃးနၤအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂, ၃. (က) တၢ်ဆိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆိၣ်လၢပဆိၣ်ဒီးယွၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.
၂ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆိၣ်လၢပဆိၣ်ဒီးယွၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ကစၢ်ယွၤလီၤ. အဒိ, ပှၤတဂၤအၢၣ်လီၤအီလီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ အဝဲကမၤတၢ်တမံၤမံၤ, ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်တမံၤမံၤ, ကစးထီၣ်မၤယွၤ အတၢ်မၤတမံၤမံၤ မ့တမ့ၢ် ကဟးဆှဲးတၢ်တမံၤမံၤလီၤ. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢပဃုထၢလၢ ပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ပဝဲလၢ ပကမၤတၢ်တမံၤမံၤလီၤ. ပှၤတမၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ နီတဂၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတဂၤမ့ၢ်ဃုထၢဝဲလၢ ကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ တမံၤမံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ၁ မိၤၡ့ ၁၄: ၂၂, ၂၃; ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၆, ၁၇) ဒီးဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပမၤဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ပဂီၢ်ထဲလဲၣ်.
အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤလၢပှဲၤအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ဆိၣ်န့ၣ်အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ တၢ်လၢနအၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ နကမၤတၢ်တမံၤမံၤ မ့တမ့ၢ် နကဟးဆှဲးတၢ်တမံၤမံၤလီၤ. (၃ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤမ့ၢ်မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဝဲ “တဘၣ်မၤဟးဂီၤအတၢ်ကတိၤဘၣ်. ကဘၣ်မၤဝဲဒ်ကယဲၢ်တၢ်လၢ အထီၣ်ဖျဲးလၢအထးခိၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ.” (၄ မိၤၡ့ ၃၀:၂) လၢခံစီၤၡလိၤမိၤ ကွဲးဝဲလၢ– “တုၤနဆိၣ်တၢ်ဒီးယွၤဒီး, မၤတီနကလုၢ်တက့ၢ်. သုးနံၤသုးသီတဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တဘၣ်ဘၣ်အသးလၢ ပှၤဟးဂီၤဖိဘၣ်. မၤဘူၣ်တၢ်လၢ နဆိၣ်တၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၄) ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ ပမ့ၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ကစၢ်ယွၤတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ– “တၢ်စံးဘၣ်ပမှံၤပပှၢ်, နတၢ်ဆိၣ်န့ၣ် သုတမၤဟးဂီၤအီၤတဂ့ၤ, မ့မ့ၢ်လိးက့ၤနတၢ်ဆိၣ်လၢယွၤတက့ၢ်.”—မးသဲ ၅:၃၃.
၄. (က) တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပမၤဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်. (ခ) လၢစီၤယံးဖသၤဒီး နီၢ်ဃးနၤအအိၣ်န့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ ဖဲအံၤပသ့ၣ်ညါဘၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပမၤဒီးယဟိဝၤယွၤ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဖီခိၣ်န့ၣ် ကဲဘျုး မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ သ့ဝဲလီၤ. စီၤဒၤဝံးသံကွၢ်ဝဲလၢ– “မ့ၢ်မတၤကလဲၤထီၣ်လၢ ယွၤအကစၢၢ်တဂၤလဲၣ်. ဒီးမ့ၢ်မတၤကဆၢထၢၣ်လၢ အလီၢ်စီဆှံအပူၤ တဂၤလဲၣ်.” ဒီးအဝဲ စံးဆၢက့ၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကတူၢ်လိာ်ပှၤလၢ “တဆိၣ်ဘၣ်တၢ်လၢ လီတၢ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၄:၃, ၄) စီၤယံးဖသၤဒီး နီၢ်ဃးနၤ မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဒီးယွၤဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် ညီဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဧါ.
အဝဲသ့ၣ်မၤလၢပှဲၤ အတၢ်ဆိၣ်ဒီးယွၤ
၅. စီၤယံးဖသၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးတၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၅ တချုးလၢ စီၤယံးဖသၤ ဒုးတၢ်ဒီးပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိဒံးဘၣ်အခါ အဝဲမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးယွၤလီၤ. ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် အဒုၣ်အဒါလီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၀:၇-၉) စီၤယံးဖသၤ ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိးကမၤနၢၤတၢ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲအၢၣ်လီၤအီလီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ– “နမ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိလၢ ယစုပူၤသပှၢ်တၢၢ်ဒီး, တုၤယဟဲက့ၤမုာ်မုာ်လၢ ပှၤဧၣ်မိၣ်ဖိအအိၣ်ဒီး, တၢ်ကမၤအသးလၢ ဖဲဒၣ်တၢ်ဟဲသဂၢၢ်ထီၣ်ယၤလၢ ယဟံၣ်အတြဲၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်ယွၤအတၢ်သပှၢ်တၢၢ်” လီၤ. ကစၢ်ယွၤစံးဆၢက့ၤ စီၤယံးဖသၤအတၢ်ထုကဖၣ် ဒီးမၤစၢၤအီၤအဃိ အဝဲမၤနၢၤတၢ်လီၤ. ဖဲစီၤယံးဖသၤ က့ၤတုၤလၢအဟံၣ်အခါ အဖိမုၣ်လၢအအဲၣ်ဝဲ ဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ ဟဲထီၣ်သဂၢၢ်အီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဖိမုၣ်န့ၣ် “ကဲထီၣ်ယွၤအတၢ်” လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၃၀-၃၄) မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီး အဖိမုၣ်ဒ်လဲၣ်.
စီၤယံးဖသၤဒီး အဖိမုၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးတီ ဒီးမ့ၢ်ကီဝဲလၢ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကမၤဟးဂီၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ နီတဘျီဘၣ်
၆. (က) ဒ်သိး စီၤယံးဖသၤဒီးအဖိမုၣ် ကမၤလၢပှဲၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်လၢအညီဧါ. (ခ) လၢ ၅ မိၤၡ့ ၂၃:၂၁, ၂၃ ဒီး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၅:၄ အပူၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤအပၢ် စီၤယံးဖသၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် အဝဲကဘၣ်လဲၤအိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဒဲစီဆှံအပူၤ ဒီးမၤတၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်စီၤယံးဖသၤ တဆိကမိၣ်ထံတၢ်ဘၣ်ဒီး မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ကရီကဒးဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၃၅-၃၉) စီၤယံးဖသၤဒီး အဖိမုၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအသးတီလီၤ. ဒ်သိးကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် မ့ၢ်ကီဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်သနာ်က့ တဆိကမိၣ်လၢ ကမၤဟးဂီၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ နီတဘျီဘၣ်.—ဖး ၅ မိၤၡ့ ၂၃:၂၁, ၂၃; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၅:၄ တက့ၢ်.
စီၤယံးဖသၤကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤလၢကဟဲသဂၢၢ်အီၤ အဆိကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် ကမ့ၢ်အဖိမုၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤယံးဖသၤသ့ၣ်ညါဝဲမ့ၢ်ဂ့ၤ တသ့ၣ်ညါဝဲမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးအကမၤလၢပှဲၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် တညီဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဖဲစီၤယံးဖသၤ ထံၣ်ဝဲလၢအဖိမုၣ်ဟဲသဂၢၢ်အီၤအခါ အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးအဖိမုၣ်စ့ၢ်ကီး လဲၤ “ဟီၣ်ဝဲလၢ အမုၣ်လိၣ်ဘိ” အဃိလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. စီၤယံးဖသၤန့ၣ် အဖိခွါတအိၣ်နီတဂၤဘၣ် ဒီးအိၣ်ထဲအဖိမုၣ်တဂၤဧိၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဖိမုၣ်အံၤ တဆီဟံၣ်ဆီဃီလၢၤဘၣ်အဃိ အဖိတအိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤယံးဖသၤအစၢၤအသွဲၣ် ကလီၤတူာ်ဒီးအမံၤအသၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. စီၤယံးဖသၤဒီး အဖိမုၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဘၣ်. အဃိ စီၤယံးဖသၤတဲဝဲ– “ယအဲးထီၣ်ယထးခိၣ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါ, ဒီးယက့ၤကဒါက့ၤတသ့ဘၣ်.” ဒီးအဖိမုၣ်တဲအီၤလၢ– “နမ့ၢ်အဲးထီၣ်နထးခိၣ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါဒီး, မၤတၢ်ဒ်တၢ်ထီၣ်ဖျဲးလၢ နထးခိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (၇. (က) နီၢ်ဃးနၤမၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ မနုၤလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအီၤဒ်လဲၣ်. (ခ) နီၢ်ဃးနၤမၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဒီးကစၢ်ယွၤအဃိ စီၤၡမူၤအ့လး ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၇ ဖဲနီၢ်ဃးနၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးယွၤလီၤ. မ့ၢ်လၢနီၢ်ဃးနၤအဖိအိၣ်တန့ၢ်ဘၣ် ဒီးပှၤတဲဆါအီၤအဃိ အသူၣ်ဘၣ်ဒိသးဘၣ်ဒိဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၄-၇, ၁၀, ၁၆) နီၢ်ဃးနၤ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဘၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဝဲမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ကစၢ်ယွၤလီၤ. ဒီးအဝဲစံးဝဲလၢ– “တၢ်သုးမုၢ်ဂီၢ်မုၢ်အယွၤဧၢ, နမ့ၢ်ကွၢ်လီၤသပှၢ်တၢၢ်နကုၢ်ပိာ်မုၣ် အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်, ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤယၤ, ဒီးတသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ် နကုၢ်ပိာ်မုၣ်ဘၣ်, ဒီးဟ့ၣ်လီၤနကုၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအဖိခွါဒီး, ယကဟ့ၣ်အီၤလၢ ယွၤတစိၤဒၣ်အီၤလီၤ. ဒီးဒီလူၤတဘၣ်အခိၣ်ဘၣ်.” * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၁၁) ယဟိဝၤယွၤဒိကနၣ်ဝဲ နီၢ်ဃးနၤအတၢ်ထုကဖၣ် ဒီးလၢခံတနံၣ်န့ၣ် နီၢ်ဃးနၤအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲ အဖိခွါစီၤၡမူၤအ့လးလီၤ. နီၢ်ဃးနၤသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတသးပ့ၤနီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးယွၤန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲအဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိခွါအခါ တဲဝဲလၢ– “မ့ၢ်လၢယဃ့အီၤလၢ ယွၤအဃိလီၤ.”—၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၂၀.
နီၢ်ဃးနၤကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် အဝဲသးအိၣ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ် ပှ့ၤဒိၣ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ
၈. (က) ဒ်သိးနီၢ်ဃးနၤ ကမၤလၢပှဲၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်ညီလၢအဂီၢ်ဧါ. (ခ) စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၁ န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်နၤလၢ နီၢ်ဃးနၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၈ ဖဲစီၤၡမူၤအ့လး အိၣ်သၢနံၣ်ဃၣ်ဃၣ်အခါ နီၢ်ဃးနၤမၤဝဲဒ် အအၢၣ်လီၤအီလီၤ ယဟိဝၤယွၤအသိးန့ၣ်လီၤ. အဝဲလဲၤကိးဝဲစီၤၡမူၤအ့လးဆူ ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်စီၤဧ့လံၤအအိၣ် လၢဒဲစီဆှံလၢဝ့ၢ်ၡံလိၤအပူၤလီၤ. ဒီးနီၢ်ဃးနၤတဲဝဲလၢ– “ယဘါထုကဖၣ်လၢ ဖိသၣ်တဂၤအံၤအဂ့ၢ်, ဒီးယွၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်လၢ ယဃ့လၢအီၤလီၤ. ဒီးယဒုးလိၢ်စ့ၢ်ကီးအီၤလၢယွၤ, တစိၤဒၣ်အီၤ ကဘၣ်တၢ်ဒုးလိၢ်အီၤလၢယွၤလီၤ.” (၁ ၡမူၤအ့လး ၁:၂၄-၂၈) စးထီၣ်ဖဲမုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ဒဲစီဆှံအပူၤလီၤ. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ဖိသၣ်စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ.” (၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၁) ဒ်သိးနီၢ်ဃးနၤကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အဂီၢ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢနီၢ်ဃးနၤအဲၣ်ဝဲအဖိခွါအံၤ ဒိၣ်မးအဃိ ကအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဝဲဒီးအီၤကိးနံၤဒဲးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတအိၣ်ဘၣ်ဒီးအဖိခွါ ဒီးအဖိခွါဖိတဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ အမဲာ်ချံဖီလာ်ဘၣ်. သနာ်က့ အဝဲထံၣ်ဝဲလၢ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နီၢ်ဃးနၤကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် အဝဲသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၁, ၂; ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၁:၁, ၅, ၈ တက့ၢ်.
၉. ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ် မနုၤလဲၣ်.
၉ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပမၤဒီးယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ခဲအံၤပနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လံ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကတဲသကိးတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ဒီးဒ်သိးပကမၤလၢပှဲၤ ပတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂီၢ် ပကြၢးဂုာ်ကျဲးစၢးထဲလဲၣ်.
နတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်
၁၀. လၢခရံာ်ဖိတဂၤအဂီၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ဖဲခရံာ်ဖိတဂၤ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်အခါ အဝဲဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒီးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ မးသဲ ၁၆:၂၄) စးထီၣ်ဖဲမုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် “ပမ့ၢ်ကစၢ်အတၢ်” လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၄:၈) ပတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လီၤ. ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ် ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤလၢအတဲဝဲ– “ယကဟ့ၣ်ကၣ်ယွၤလၢ အမၤဂ့ၤယၤတဂၤလၢ တၢ်ခဲလၢာ်အဃိန့ၣ် လၢမနုၤတမံၤလဲၣ်. ယကမၤဘူၣ်ယွၤလၢ တၢ်ဘၣ်ဃးဒီးယဆိၣ်တၢ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ် အမဲာ်ညါခဲကနံၣ်အံၤလီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၆:၁၂, ၁၄.
ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ကသူအတၢ်အိၣ်မူလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. ဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပ “ညိကွံာ်” ပသးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပအၢၣ်လီၤအီလီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ ပကပာ်အတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. (၁၁. ဖဲနဒိးဘျၢထံအခါ နပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁ မ့ၢ်နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံဝံၤလံဧါ. မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ. နသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဒံးဧါ တချုးလၢနဒိးဘျၢထံအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအဟ့ၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တဂၤ သံကွၢ်နၤလၢ “နတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဒီး တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ” န့ၣ်မ့ၢ်နနၢ်ပၢၢ်သပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ. ဖဲနစံးဆၢက့ၤတၢ်သံကွၢ်အံၤအခါ ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်ခဲလၢာ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဝံၤလံ ဒီးနတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံဒ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ နမၤသးခုယဟိဝၤယွၤအသးဒိၣ်မးလီၤ.
၁၂. (က) ပကြၢးသံကွၢ်လီၤက့ၤ ပသးလၢ တၢ်သံကွၢ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) စီၤပ့းတရူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကမၤအါထီၣ် ပတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲနဒိးဘျၢထံအခါ နအၢၣ်လီၤအီလီၤယဟိဝၤယွၤလၢ နကသူနတၢ်အိၣ်မူလၢ နကမၤအတၢ်မၤ ဒီးနကဂုာ်ကျဲးစၢးမၤပိာ်ထွဲ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး ပဝဲခဲလၢာ်ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤက့ၤပသးလီၤ. ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသးလၢ– ‘စးထီၣ်လၢယဒိးဘျၢထံ တုၤခဲအံၤန့ၣ် ယတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်ယမၤယွၤအတၢ်မၤလၢ သူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်ဒံးဧါ. (ကလီးစဲ ၃:၂၃) မ့ၢ်ယဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ထီဘိဧါ. မ့ၢ်ယဖးလံာ်စီဆှံ ကိးနံၤဒဲးဧါ. မ့ၢ်ယလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ထီဘိဧါ. တသ့ဖဲအသ့န့ၣ် မ့ၢ်ယဂုာ်ကျဲးစၢးလဲၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဧါ. ဒီးမ့ၢ်ယတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤန့ၣ် လီၤစၢ်ဝဲဧါ.’ တၢ်မၢဖိပ့းတရူးဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤ ဒ်သိးပသုတပတုာ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤအါထီၣ်ပတၢ်နာ်, ပတၢ်သ့ၣ်ညါ, အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ ယွၤအတၢ်မၤအပူၤလီၤ.—ဖး ၂ ပ့းတရူး ၁:၅-၈ တက့ၢ်.
၁၃. ခရံာ်ဖိလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤ ကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၃ ပမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ဝံၤလံန့ၣ် ပဂုၤက့ၤလၢလီၢ်ခံ တသ့လၢၤဘၣ်. ပှၤတဂၤမ့ၢ်တအဲၣ်ဒိးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢၤဘၣ် မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်တအဲၣ်ဒိးအိၣ်မူ ဒ်ခရံာ်ဖိတဂၤအသိးလၢၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲပူၤဖျဲးအသးလၢ အတဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးနီၢ်ကီၢ်ဘၣ် ဒီးအတၢ်ဒိးဘျၢထံ အခီပညီတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တသ့ဝဲဘၣ်. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ပှၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဝံၤတဂၤ မ့ၢ်မၤတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်စံးဆၢဆူ ယဟိဝၤယွၤဒီးအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၄:၁၂) ဘၣ်တဘျီ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်ပှၤတနီၤလၢ– “နလဲၤသဒၣ် နတၢ်အဲၣ်လၢ အခီၣ်ထံးတမံၤန့ၣ်လီၤ.” ပတအဲၣ်ဒိးလီၤဂာ်ဒ် ပှၤတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပအဲၣ်ဒိးလၢယ့ၣ်ၡူးတဲပှၤလၢ– “ယသ့ၣ်ညါနတၢ်ဖံးတၢ်မၤ, ဒီးနတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးနမၤတၢ်အခ့အပှၤအတၢ်မၤ, နတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒီးနတၢ်ဝံသးစူၤ, ဒီးနတၢ်မၤလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် အါန့ၢ်လၢသီတက့ၢ်လီၤ.” (လီၣ်ဖျါ ၂:၄, ၁၉) ပအဲၣ်ဒိးမၤသးခုယဟိဝၤယွၤအသး ခီဖျိပဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဒ် ပတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးအသိးလီၤ.
တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ နမၤဒီးနသးသမူတံၤသကိး
၁၄. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်ခံခါတခါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၄ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် ခံခါတခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ နမၤဒီး နသးသမူတံၤသကိးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဖျီအဆၢကတီၢ် ပှၤခံဂၤအၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ တလးမူးပိာ်မုၣ်ဒီးတလးမူးပိာ်ခွါ အၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤဒီးပှၤဂၤအမဲာ်ညါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲလၢ ကအဲၣ်လိာ်အသး, ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤလိာ်အသး ဒီးကပာ်ကဲလိာ်အသး တစိၤသးဒ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် တသူဝဲတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်နီၢ်ဒီမါဝၤလီၤ. တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ကြၢးဂၢၢ်ကျၢၤဝဲတစိၤသးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၂၄; ၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၉) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ– “တၢ်လၢယွၤပာ်ဃုာ်ဝဲန့ၣ်, မ်ပှၤကညီသုတထုးဖှၣ်တဂ့ၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအကဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ် တကြၢးဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲမ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် မၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီသ့ ညီညီဖိန့ၣ်ဘၣ်.—မၢ်ကူး ၁၀:၉.
၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ်တကြၢးထံၣ်ဝဲ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒ် ပှၤအါဂၤအသိးဘၣ်လဲၣ်.
၁၅ ခီဖျိလၢပဝဲခဲလၢာ် ပတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပမုၢ်လၢ်လၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီကလဲၤအသး ဘျ့ဘျ့ဆှီဆှီထီဘိတသ့ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ‘ကဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢအဖံးအညၣ်အပူၤ’ လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၂၈) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါဂၤတပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီလၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲမ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ အဟံၣ်ဃီပူၤန့ၣ် မၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီသ့ဝဲ ညီညီဖိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် တထံၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ခရံာ်ဖိတဖၣ်အံၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါဝံၤလံ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တတီဒီး အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဘၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိး အလီကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤသးဟ့ပှၤလီတၢ်လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၉:၁၂; ကတိၤဒိ ၆:၁၆-၁၉) ခရံာ်ဖိလၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ် ကြၢးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မၢဖိပီလူး အတၢ်ကတိၤလၢ– “မ့ၢ်နဘၣ်စၢဃာ်ဒီး မါန့ၣ်ဧါ. သုတဃုထူၣ်ဖျဲးတဂ့ၤ.” (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၂၇) စီၤပီလူးတဲဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ လၢအတလီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ဝဲအဃိလီၤ.—မၤလကံ ၂:၁၃-၁၆.
၁၆. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး တၢ်အိၣ်လီၤဖးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၆ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤ မၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ သ့ဝဲထဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤအံၤအဃိလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ ပှၤတဂၤအသးသမူတံၤသကိး မ့ၢ်အဲၣ်ဘၢအီၤဒီး အဝဲမ့ၢ်တပျၢ်ကွံာ်ဝဲအတၢ်ကမၣ်ဘၣ် ဒီးမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ်မၤဝဲသ့လီၤ. (မးသဲ ၁၉:၉; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၄) မ့မ့ၢ်နီၢ်ဒီမါဝၤ အတၢ်အိၣ်လီၤဖးန့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၇:၁၀, ၁၁ တက့ၢ်.) နီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤ ကဘၣ်အိၣ်လီၤဖးဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲနီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ဒိၣ်မး မ့ၢ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ခရံာ်ဖိတဂၤကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကျဲအဂၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ ကဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကအိၣ်လီၤဖးဒီး အသးသမူတံၤသကိးလီၤ. အဒိ, ခရံာ်ဖိတဂၤအသးသမူတံၤသကိး မ့ၢ်ကဲထီၣ်ပှၤလၢ အစူးကွံာ်ညိကွံာ်တၢ်နာ် မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်မၤအၢမၤနးအီၤနးနးကလဲာ် တုၤဒၣ်လဲာ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အသးသမူအဂီၢ် မ့တမ့ၢ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ခရံာ်ဖိတဂၤအံၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ကဘၣ်အိၣ်လီၤဖးဒီးအသးသမူတံၤသကိးလီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၇. ဒ်သိးခရံာ်ဖိနီၢ်ဒီမါဝၤ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၁၇ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤ ဒ်သိးအတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ကဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်လဲၤဃ့ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကြၢးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ မ့ၢ်အကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလၢအမ့ၢ် What Is True Love? ဒီးမၤလိလံာ်လၢအမ့ၢ် နအိၣ်ဒီးဟံၣ်မုာ်ဃီပၢၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဝံၤလံဧါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဒီးလံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒ်သိး ကမၤဂၢၢ်ထီၣ်ကျၢၤထီၣ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤတဲဝဲလၢ– “ပမၤလိလံာ်တဘ့ၣ်အံၤအဃိ လၢပဟံၣ်ပဃီပူၤန့ၣ် တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အိၣ်အါထီၣ်ဝဲလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဖျီသးန့ၢ် ၂၂ နံၣ်တဂၤ တဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ဘူးကမၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲ တၢ်ဂီၤမူအံၤဝံၤအလီၢ်ခံ တဲဝဲလၢ– “ယၤဒီးယဝၤန့ၣ် ပဒိးဘျၢထံဝံၤခံဂၤလၢာ် ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လီၤဆီလိာ်အသး ဒ်ထံဒီးသိအသိးလီၤ. တၢ်ဂီၤမူတခါအံၤ ဟဲထီၣ်န့ၣ်ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လီၤ. ခဲအံၤ ယၤဒီးယဝၤ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဂ့ၤထီၣ်ဝဲလံ.” ဖဲအံၤပသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပှၤနီၢ်ဒီမါဝၤခံဂၤလၢာ် မ့ၢ်မၤထွဲဝဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဒီးကပှဲၤဝဲဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုလီၤ.
တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤလီၤဆီ
၁၈, ၁၉. (က) ခရံာ်ဖိမိၢ်ပၢ်အါဂၤ မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢအမၤ ကစၢ်ယွၤတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤတဖၣ် ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.
၁၈ လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ပတဲသကိးဘၣ်ဃးဒီး စီၤယံးဖသၤဒီးနီၢ်ဃးနၤ မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အဂ့ၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢစီၤယံးဖသၤဒီးနီၢ်ဃးနၤ မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်အဖိ ကဘၣ်သူဝဲ အတၢ်အိၣ်မူလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိမိပၢ်အါဂၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲအဖိတဖၣ်လၢ ကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤဒီး ပာ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီးပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤသးစၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကဆဲးမၤ ယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ.—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၁:၄၀; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၀:၃.
၁၉ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢ အမၤယွၤအတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤလီၤဆီ အိၣ်ဝဲအဂၤ ၆၇,၀၀၀ ဃၣ်ဃၣ်ညါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် မၤတၢ်လၢဘ့ၤသ့လး, တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ, မ့တမ့ၢ် မၤဝဲကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တၢ်မၤလီၤ. မ့မ့ၢ်အဂၤတနီၤန့ၣ် ဟ့ၣ်တၢ်သိၣ်လိ, မၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီ, ကဲမံးၡ့ၣ်နရ့ၣ် ဒီးမၤဝဲကဝီၤဘျီၣ်ဒိၣ်အပှၤကွၢ်ထွဲတၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအကွၢ်ထွဲ လံာ်စီဆှံကၠိအတၢ်သူၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဂၤစုာ်စုာ်မၤဝဲ “တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ကဒိကနၣ်တၢ်ဒီး အိၣ်ဖှီၣ်အိၣ်ယာ်” လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ကမၤတၢ်မၤတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ဒီးကအိၣ်မူယိယိဖိလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တဃ့ဆိအခွဲးန့ၣ် တမၤဝဲတၢ်မၤလၢ ကန့ၢ်ကျိၣ်န့ၢ်စ့အဂီၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် မူဒါလီၤဆီသနာ်က့ ပတထံၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်အမ့ၢ်ပှၤလီၤဆီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးပာ်လီၤအသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ကတီဒီးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဖဲအမၤတၢ်မၤလၢ ဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤအဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.
၂၀. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ပမၤဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂၀ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပတဲသကိးဘၣ်ဃး တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ သၢခါလၢပမၤဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. လၢတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ သၢခါအံၤအကျါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကမၤဘၣ်တခါခါလီၤ. ပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢပမၤန့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်အီၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ် ဒီးပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးတီဒီး ပတၢ်အၢၣ်လီၤလီၤ. (ကတိၤဒိ ၂၀:၂၅) ပမ့ၢ်တတီဒီး တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ပအၢၣ်လီၤယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၆) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မ်ပကလီၤဂာ်ဒီး ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ လၢအစံးဘၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ– “ယကသးဝံၣ်ထီၣ်နမံၤလီၤစိၤလီၤထီ, ဒ်သိးယကမၤဘူၣ် တၢ်ဘၣ်ဃးဒီးယဆိၣ်တၢ် တနံၤဘၣ်တနံၤလီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၆၁:၈.
^ လံာ်အဆၢ. 7 နီၢ်ဃးနၤအၢၣ်လီၤအီလီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ အဖိခွါမ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် အဖိခွါအံၤကကဲထီၣ် ပှၤနစၤရံဖိတစိၤသးလီၤ. တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲအဖိခွါအံၤဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိးကမၤအတၢ်မၤ တစိၤအသးန့ၣ်လီၤ.—၄ မိၤၡ့ ၆:၂, ၅, ၈.
^ လံာ်အဆၢ. 13 တချုးလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဆၢတဲာ်ဝဲလၢပှၤတဂၤ ကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်တဲသကိးဒီးအီၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤတဂၤဘျၢထံဝံၤလံ ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်ဒိးဘျၢထံ တအိၣ်ဒီးအခီပညီန့ၣ် တကဲထီၣ်အသးကြီကြီဘၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 16 ကွၢ်လံာ်လၢအမ့ၢ် “အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အပူၤတက့ၢ်” လံာ်ကဘျံးပၤ ၂၁၉-၂၂၁ တက့ၢ်.