တၢ်မၤလိ ၄၇
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၃ ပှၤကွၢ်သိ—ပှၤပိာ်ခွါလၢအမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ—နအိၣ်ဒီးဖီတၢၣ်လၢ နကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဧါ
“ပိာ်ခွါတဂၤဂၤ မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးကကဲထီၣ် ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်တဂၤန့ၣ် မ့ၢ်အလီကီ တၢ်မၤလၢအဂ့ၤတမံၤ.”—၁ တံၤ ၃:၁.
တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်
လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် အကြၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတနီၤလၢ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ.
၁-၂. “တၢ်မၤလၢအဂ့ၤ” လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
နမ့ၢ်ကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နမၤစၢၤဘၣ်တၢ် ကအိၣ်တတီၤဖိလံ. အဃိ ဒ်သိးနကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် နကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် အါမးလံ. နဘၣ်သးမၤစၢၤအါထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးမၤ “တၢ်မၤလၢအဂ့ၤ” လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မၤဝဲဧါ.—၁ တံၤ ၃:၁.
၂ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် အမူဒါန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ် ဃုာ်ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ. အဝဲသ့ၣ် မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်သိး ကကဟုကယာ် ဒီးသိၣ်လိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ခီဖျိ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် တဲဝဲဒီးမၤဝဲ. အဃိ လံာ်စီဆှံကိးဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် တဖၣ်အံၤ “ဒ်တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် အသိး.”—အ့း ၄:၈.
၃. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် အကဘၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (၁ တံၤမသ့း ၃:၁-၇; တံတူး ၁:၅-၉)
၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် အကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. နကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် တမ့ၢ်ထဲ နကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဘၣ်. အဒိ ဖဲနလဲၤတီၣ်ထီၣ် တၢ်မၤအခါ နမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤခိၣ်လီကီဝဲန့ၣ် နကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤ. ဘၣ်ဆၣ် နကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. နကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် နကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးသိၣ်လိတၢ်အဂီၢ်. တကးဒံးဘၣ် နကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဖဲ ၁ တံၤမသ့း ၃:၁-၇ ဒီး တံတူး ၁:၅-၉. (ဖး.) လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတနီၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ အိၣ်ဒီးမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ခံ, အကဲဟံၣ်ခိၣ် လၢအဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. သၢ, အမၤစၢၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ လၢတၢ်သးခုအပူၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
အိၣ်ဒီးမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ
၄. “ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်.
၄ ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် အကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ “ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤ အလီၢ်တအိၣ်ဘၣ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ခီဖျိအမၤတၢ် လၢအဂ့ၤ ဒီးတၢ်လၢ အတကြၢးတဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် အတမၤဝဲဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီး “မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤလၢ ပှၤတၢ်ချၢတဖၣ် အမဲာ်ညါစ့ၢ်ကီး.” ပှၤတၢ်ချၢတဖၣ် ကတဲဆါနၤ ဘၣ်ဃးဒီး နတၢ်နာ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ နကဲပှၤလၢ အမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤ ဒီးအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအဂ့ၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ပာ်တၢ်ကမၣ် လၢနလိၤ တသ့ဘၣ်. (ဒၤ ၆:၄, ၅) သံကွၢ်လီၤနသးဒ်အံၤ, ‘မ့ၢ်ယအိၣ်ဒီး မံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးလၢတၢ်ချၢ စ့ၢ်ကီးဧါ.’
၅. နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နကဲ “ပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်ဂ့ၤ” ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၅ နမ့ၢ်ကဲ “ပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်ဂ့ၤ” န့ၣ် နကကွၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတခီ ဒီးတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ နပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး. နမၤစၢၤဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဃိ နသးခုဒိၣ်မး ဒီးခီဖျိလၢ နအဲၣ်အီၤအဃိ နမၤစၢၤအီၤ အါန့ၢ်ဒံး နဘၣ်မၤဒံး. (၁ သ့း ၂:၈) ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ကဲ “ပှၤလၢအအဲၣ်တၢ်ဂ့ၤ” လဲၣ်. အမ့ၢ်ကဲပှၤလၢ အအဲၣ်တၢ်ဂ့ၤန့ၣ် အကသးအိၣ်သူ အတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒီးမၤလၢပှဲၤ အမူဒါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. (၁ ပ့း ၅:၁-၃) အဘၣ်မၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးဟ့ၣ်လီၤအသးအါမး သနာ်က့ ဖဲအမၤစၢၤဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအခါ အဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခု.—မၤတၢ် ၂၀:၃၅.
၆. တၢ် “သးအိၣ်တူၢ်လိာ်ပှၤတမှံၤ” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၂, ၁၆; ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၆ ဖဲနမၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ် ဒီးမၤဂ့ၤတၢ်လၢ ပှၤလၢနတရ့အီၤ ဘူးဘူးဘၣ်အဂီၢ်အခါ မ့ၢ်ဝဲ နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ န “သးအိၣ်တူၢ်လိာ်ပှၤတမှံၤ.” (၁ ပ့း ၄:၉) လံာ်တဘ့ၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢ အသးအိၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤတမှံၤန့ၣ် အသးဂ့ၤ ဒီးပှၤလၢ အတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ် ဒၣ်လဲာ် အတူၢ်လိာ်မုာ်ဝဲ လၢအဟံၣ်. သံကွၢ်လီၤနသးဒ်အံၤ, ‘ဖဲပှၤတမှံၤ ဟဲဟးလၢ ယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ မ့ၢ်ယသးအိၣ် တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်ဧါ.’ (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၂, ၁၆.) ပှၤလၢ အသးအိၣ်တူၢ်လိာ် ပှၤတမှံၤန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲး ဃုာ်ဒီး ပှၤမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤဖိအဖီခိၣ်. တကးဒံးဘၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါလၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဟဲဟ့ၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ လၢအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် အဖီခိၣ်.—၁ မိၤ ၁၈:၂-၈; ကတိၤ ၃:၂၇; လူၤ ၁၄:၁၃, ၁၄; မၤတၢ် ၁၆:၁၅; ရိ ၁၂:၁၃.
ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ တူၢ်လိာ်မုာ် ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် ဒီးအမါလၢအဟံၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၆)
၇. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ “တဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်စ့ဘၣ်” န့ၣ် အကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်.
၇ “တဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်စ့ဘၣ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ နတပာ်ဒိၣ်စ့ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤဘၣ်. နကဲပှၤလၢ အတၢ်အိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အတၢ်တအိၣ် အါအါဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ နဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ဆိ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. (မး ၆:၃၃) ဒီးဒ်သိး နကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ, နကကွၢ်ထွဲ နဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးကမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအဂီၢ် နသူနတၢ်ဆၢကတီၢ်, နဂံၢ်နဘါ ဒီးနတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်. (မး ၆:၂၄; ၁ ယိၤ ၂:၁၅-၁၇) သံကွၢ်လီၤနသးဒ်အံၤ, ‘စ့န့ၣ် အရ့ဒိၣ် လၢယဂီၢ်ထဲလဲၣ်. မ့ၢ်ယသးမံဒီး တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးယၤဧါ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဂုာ်ကျဲးစၢးထဲလၢ ယကန့ၢ်ဘၣ်အါထီၣ်စ့ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤဧါ.’—၁ တံၤ ၆:၆, ၁၇-၁၉.
၈. “ပှၤလၢ အပၢၤအတၢ်အိၣ်မူ ကိးသနၢၣ်ဒဲး” ဒီး “ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသး” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်.
၈ နမ့ၢ်ကဲ “ပှၤလၢ အပၢၤအတၢ်အိၣ်မူ ကိးသနၢၣ်ဒဲး” ဒီး“ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသး” န့ၣ် နကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢ အကြၢးအဘၣ်. အဒိ နတအီၣ်တၢ်အီတၢ် အါတလၢဘၣ် ဒီးနကခွံခိၣ်ခွံနၢ် ဒီးကူတၢ်ကၤတၢ် ဖဲအကြၢးအဘၣ်. ဒီးဖဲနဃုထၢ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးအခါ နကဃုထၢလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ. ဒီးပှၤလၢ တဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် နတကွၢ်လိ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အလီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ်ဘၣ်. (လူၤ ၂၁:၃၄; ယၤ ၄:၄) ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤသးထီၣ်နၤ ဘၣ်ဆၣ် နဆဲးပာ်နသးမုာ်မုာ် ဒီးနတသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဘၣ်. နတမ့ၢ် “ပှၤလၢ အအီမူၤသံးဘၣ်” ဒီးနတကဲပှၤလၢ အအီသံးအါတလၢဘၣ်. သံကွၢ်လီၤနသးဒ်အံၤ, ‘လၢယတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ယပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယမ့ၢ်ပှၤလၢ အပၢၤအတၢ်အိၣ်မူ ကိးသနၢၣ်ဒဲး ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသးဧါ.’
၉. (က) နကဲ “ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ထံတၢ် သ့ဂ့ၤဂ့ၤ” န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ် သ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) နကဲ “ပှၤလၢအရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤတၢ် သ့ဂ့ၤဂ့ၤ” န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ် သ့ဒ်လဲၣ်.
၉ နမ့ၢ်ကဲ “ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ထံတၢ် သ့ဂ့ၤဂ့ၤ” န့ၣ် နတဆၢတဲာ်တၢ်ချ့ချ့ဘၣ်. နကဃုသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤ လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤ. လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဘၣ်ထွဲဒီး နတၢ်အိၣ်သး ဒ်လဲၣ်န့ၣ် နဆိကမိၣ်အီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဒီးဖဲနနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်သး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအခါ နကဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်. (ကတိၤ ၁၈:၁၃) ခီဖျိလၢ နမၤဒ်အံၤအဃိ နတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် အဘၣ်လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ထံၣ်. တကးဒံးဘၣ် နမ့ၢ်ကဲ “ပှၤလၢအရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤတၢ် သ့ဂ့ၤဂ့ၤ” န့ၣ် နတၢ်မၤ ကလဲၤသးလၢ အဂ့ၢ်အဝီ ဒီးနတစဲၤခံဘၣ်. ပှၤကသ့ၣ်ညါနၤဒ် ပှၤတဂၤလၢ ပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့ ဒီးပှၤလၢ အမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. နမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ ပတဲသကိးအီၤ လၢထးန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နကအိၣ်ဒီးမံၤဂ့ၤသၣ်ဂ့ၤ. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ အဂၤတခါလၢ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ နကဘၣ်ကဲ ဟံၣ်ခိၣ်လၢအဂ့ၤ. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ.
ကဲဟံၣ်ခိၣ်လၢအဂ့ၤ
၁၀. ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤ “တီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဖီခိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်” ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၀ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အကဲဝၤတဂၤ မ့ၢ်အဲၣ်ဒိး မၤစၢၤတၢ်ဒ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိစ့ၢ်ကီး ကဘၣ်ပာ်လီၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ် လၢအဂ့ၤ လၢပှၤဂၤအဂီၢ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ “ကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အဖီခိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အကဘၣ်ကွၢ်ထွဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒီးဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်. အဒိ အကဘၣ်မၤစၢၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ ကမၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံ, ကထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ အဘၣ်မၤဝဲဒ်အံၤလဲၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲ အနီၢ်ကစၢ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့ၢ်တသ့ဘၣ်န့ၣ် အဝဲကွၢ်ထွဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.”—၁ တံၤ ၃:၅.
၁၁-၁၂. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် အဖိတဖၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် ပှၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၁၁ နမ့ၢ်ကဲပါတဂၤ လၢအအိၣ်ဒီး ဖိလၢအနီၢ်ဆံးဒံးန့ၣ် န“ဖိတဖၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဒိကနၣ် ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ.” အဃိ နကဘၣ်သိၣ်လိ ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် နအဲၣ်ဒိးလၢ နဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု ဒီးဂဲၤလိာ်ကွဲ ဒ်ဖိသၣ်အဂၤ အသိး. ဘၣ်ဆၣ် နကဘၣ်သိၣ်လိစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်လၢ အကဒိကနၣ် နကလုၢ်, ပာ်ကဲပှၤဂၤ ဒီးကဲဖိလၢ အနၢ်လိၤ. ဒီးနကဘၣ် မၤစၢၤနဖိဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢအဂ့ၤ ဒီးမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. တကးဒံးဘၣ် နကဘၣ် မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိး အကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ တၢ်ဒိးဘျၢထံ.
၁၂ “အဖိတဖၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်လၢ ပှၤတပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အအိၣ်မူ လီၤရၢၢ်လီၤစၢၢ် မ့တမ့ၢ် အနၢ်က့ၣ်န့ၣ်ဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘၣ်သးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ မ့ၢ်အိၣ်ဒီးအဖိလၢ အဒိးဘျၢထံဝံၤ မ့တမ့ၢ် ဘူးထီၣ်လၢ ကဒိးဘျၢထံန့ၣ် ဖဲအဖိတဂၤအံၤ မၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်အခါ အပါကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်သ့ဧါ တသ့ဧါန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲ. ပါတဂၤအံၤ မ့ၢ်တသိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဖိဘၣ်န့ၣ် အကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် တသ့ဘၣ်.—ကွၢ် October 15, 1996, issue of The Watchtower, p. 21, pars. 6-7.
ပါတဂၤ သိၣ်လိအဖိတဖၣ်လၢ ကမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁)
ကွၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
၁၃. နတမ့ၢ် “ပှၤလၢ အခိၣ်ကိၤဘၣ်” ဒီးနတမ့ၢ် “ပှၤလၢ အမၤဖဲအသးဘၣ်” န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အပာ်ဖျါထီၣ် ခရံာ်ဖိအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ် ကဲဘျုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိ အဂီၢ်ဒိၣ်မး. အဝဲသ့ၣ် “တဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢ အခိၣ်ကိၤဘၣ်.” ပှၤလၢအခိၣ် တကိၤဘၣ်န့ၣ် အကဲပှၤလၢ အမၤဃူမၤဖိးတၢ်, အဒိကနၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤ ဒီးအဂုာ်ကျဲးစၢး နၢ်ပၢၢ်စၢၤ ပှၤဂၤအတၢ်ထံၣ်. အဒိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အါဂၤ မ့ၢ်ဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်လိာ်သးဒီး လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဘၣ်ဆၣ် နတၢ်ထံၣ် မ့ၢ်လီၤဆီဒီး အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် မ့ၢ်နကဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤဧါ. အ “တဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤဖဲအသးဘၣ်” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အတမၢဆူၣ်ပှၤဂၤဒ်သိး အအဲၣ်ဒိးမၤဝဲဘၣ်. အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပှၤအါဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်. (၁ မိၤ ၁၃:၈, ၉; ကတိၤ ၁၅:၂၂) အ “တဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အအဲၣ်ဒိးဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိးက့” မ့တမ့ၢ် “ပှၤလၢ အသးထီၣ်တၢ်ချ့ဘၣ်.” အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အရ့ဒီးပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤ, အပာ်ကဲပှၤဂၤ ဒီးအတတဲအါတၢ်ဒီး ပှၤဂၤဘၣ်. ဒီးတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်ကီသနာ်က့ အဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိး အကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးဒီးပှၤဂၤ. (ယၤ ၃:၁၇, ၁၈) အတၢ်ကတိၤ လၢအမုာ်န့ၣ် မၤခုၣ်လီၤက့ၤ ပှၤသးသ့ ဒီးအမၤခုၣ်လီၤ ပှၤလၢအထီဒါ ပတၢ်နာ် အသးသ့စ့ၢ်ကီး.—စံၣ်ညီၣ် ၈:၁-၃; ကတိၤ ၂၀:၃; ၂၅:၁၅; မး ၅:၂၃, ၂၄.
၁၄. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် “တဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢ အကဲထီၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် သီသီတဂၤဘၣ်” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. အကဲ “ပှၤလၢအသးတီ” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်.
၁၄ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် “အတဘၣ်မ့ၢ် ပှၤလၢ အကဲထီၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် သီသီတဂၤဘၣ်.” အကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် တလိၣ်လၢ အကဘၣ်ဘျၢထံဝံၤ ဖးယံာ်ဘၣ်. သနာ်က့ အကဘၣ်ကဲ ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီ. တချုးလၢ အကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒံးဘၣ်န့ၣ် အကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ဒီးသးအိၣ်မၤ မူဒါတမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤ လၢအန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ. (မး ၂၀:၂၃; ဖံလံး ၂:၅-၈) ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အကဲ “ပှၤလၢအသးတီ” သ့ခီဖျိ အဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ, အိၣ်မူမၤထွဲ ဒ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးမၤထွဲ တၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ.—၁ တံၤ ၄:၁၅.
၁၅. မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ကဘၣ်ကဲ ပှၤဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအဖၠဲးဒိၣ်မးဧါ.
၁၅ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ကဲ “ပှၤလၢအတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကသိၣ်လိတၢ်အဂီၢ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အကဘၣ်ကဲ ပှၤဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအဖၠဲးဒိၣ်မးဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အါဂၤန့ၣ် တကဲပှၤဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢဖၠဲးဒိၣ်မးဘၣ်. သနာ်က့ ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးလဲၤအိၣ်သကိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိအခါ ဒ်သိးအကသိၣ်လိတၢ် ဒီးကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် သူလံာ်စီဆှံ ကဘၣ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ. (ထိၣ်သတြီၤဒီး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၂:၂၈, ၂၉ ဒီး အ့းဖ့းစူး ၄:၁၁.) အမ့ၢ်တကဲ ပှၤဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအဖၠဲးဒိၣ်မးဘၣ် သနာ်က့ အကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိး အကကဲထီၣ် ပှၤသိၣ်လိတၢ် လၢအဂ့ၤတဂၤ. အကဲထီၣ် ပှၤသိၣ်လိတၢ် လၢအဂ့ၤတဂၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၆. နကဲထီၣ် ပှၤသိၣ်လိတၢ် လၢအဂ့ၤတဂၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၁၆ “အကဘၣ်သိၣ်လိဝဲဒ် ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလၢ အမ့ၢ်အတီ အိၣ်ဝဲအသိး.” ဒ်သိး နကကဲထီၣ် ပှၤသိၣ်လိတၢ် လၢအဂ့ၤ တဂၤအဂီၢ် ဖဲနသိၣ်လိတၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဖဲနသိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ တဂၤဂၤ လီၤလီၤဆီဆီမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်လၢနတဲန့ၣ် ကဘၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံထီဘိ. နကမၤဒ်အံၤအဂီၢ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ နဖးဒီးမၤလိ လံာ်စီဆှံ ဒီးပတၢ်ကရၢကရိ လံာ်လဲၢ်တဖၣ်. (ကတိၤ ၁၅:၂၈; ၁၆:၂၃) ဖဲနဖးဒီးမၤလိ လံာ်စီဆှံ ဒီးပတၢ်ကရၢကရိ လံာ်လဲၢ်အခါ ဒ်သိး နမၤထွဲ တၢ်လၢ နမၤလိဘၣ် ကသ့အဂီၢ် ဆိကမိၣ်ထံလၢ ပတၢ်ကရၢကရိ လံာ်လဲၢ်န့ၣ် ၡဲပၠးဝဲလံာ်စီဆှံအဆၢဒ်လဲၣ်. ဒီးဖဲနသိၣ်လိတၢ်အခါ ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်ထီၣ်. ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လၢ ကအိၣ်မူမၤထွဲ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲ. တကးဒံးဘၣ် နမ့ၢ်ဃ့ တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်အါတဖၣ် အအိၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နသိၣ်လိတၢ် ကသ့ဒိၣ်ထီၣ်. (၁ တံၤ ၅:၁၇) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ် “ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ.” တကးဒံးဘၣ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် အကဘၣ် သိၣ်က့ၤသီက့ၤ မ့တမ့ၢ် “သိၣ်ဃီၣ်” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါစ့ၢ်ကီး. ဖဲအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ် ဒီးသိၣ်ဃီၣ်တၢ်အခါ အကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်. အမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်, တၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ ဒီးအတၢ်သိၣ်လိ မ့ၢ်ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲအကွၢ်လိ ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအကကဲထီၣ် ပှၤသိၣ်လိတၢ် လၢအဂ့ၤတဂၤ.—မး ၁၁:၂၈-၃၀; ၂ တံၤ ၂:၂၄.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဂၤ မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိအါ တဂၤအအိၣ် ဒီးအမၤလိအသးလၢ ကဘၣ်သူလံာ်စီဆှံ လၢကသိၣ်လိတၢ်အဂီၢ်. အကွၢ်လီၤ မဲာ်ထံကလၤ ဒီးကၠီးလိသးလၢ ကဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအဂီၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆)
ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး နကမၤစၢၤအါထီၣ်ဘၣ်တၢ်
၁၇. (က) ဒ်သိး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဂၤ ကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. (ခ) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကြၢးကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဧါ တကြၢးကဲထီၣ်ဧါန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကြၢးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ ဖဲနဃုထၢထီၣ် ပှၤတဂၤဂၤအခါ အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢ အကြၢးအဘၣ်.”)
၁၇ လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအါမး. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပှၤမၤစၢၤတၢ်တနီၤ ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် တတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် နတကဲ ပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ် ဒီးနပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ တသ့ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ သ့ၣ်ညါဝဲ. (၁ ပ့း ၂:၂၁) ဒီးယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ကမၤစၢၤနၤလၢ နကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ. (ဖံလံး ၂:၁၃) တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ နဘၣ်သး မၤဂ့ၤထီၣ်န့ၣ် အိၣ်တမံၤမံၤဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. ဃုကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတခါလၢ နဘၣ်သး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤ ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် တဂၤဂၤအအိၣ်လၢ ကဟ့ၣ်ကူၣ်နၤ ဒ်သိး နကမၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဂီၢ်.
၁၈. ပဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်လၢ ကဆဲးမၤမနုၤလဲၣ်.
၁၈ ပဝဲခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်စ့ၢ်ကီး ကဘၣ်ဆဲးဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လၢ ပမၤလိဘၣ်ဖဲ တၢ်မၤလိတခါအံၤ. (ဖံလံး ၃:၁၆) မ့ၢ်နကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပှၤမၤစၢၤတၢ် တဂၤဧါ. နမ့ၢ်ကဲန့ၣ် ပာ်လီၤဖီတၢၣ် ဒ်သိး နကမၤစၢၤအါထီၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ. ဒ်သိးနမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ ဒီးကွၢ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤ လၢအကသိၣ်လိနၤ. (ၡါ ၆၄:၈) နဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး နကကဲထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤ သပှၢ်တၢၢ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၁ မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိး
