လၢမဲၤရံၤ ဒီးကၠီ a အိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ် ပှၤအိၣ်လၢ ကီၢ်ဖံးလံးပံ ဟဲမၤတၢ် ဖဲန့ၣ်အါမး အဃိ မဲၤရံၤဒီးအဝၤ တဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်သးခုကစီၣ်. ဖဲခိၤရိၤနၤ (COVID-19) တၢ်ဆါရၤလီၤသးအခါ မဲၤရံၤ မၤလိသကိး လံာ်စီဆှံဒီးပှၤလၢ အအိၣ်ထံကီၢ် တဘ့ၣ်ဃီဒီးအီၤ တကးဒံးဘၣ် အမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ပှၤအိၣ်လၢ ထံကီၢ်အဂၤစ့ၢ်ကီး. မဲၤရံၤ စးထီၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

မဲၤရံၤသံကွၢ် အပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိလၢ “နသ့ၣ်ညါ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ အိၣ်တဂၤဂၤဧါ.” အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တဲလၢ အသ့ၣ်ညါဝဲန့ၣ် မဲၤရံၤမၢအဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤအီၤလၢ ကဆဲးကျိးအီၤ. ပမ့ၢ်သံကွၢ် တၢ်သံကွၢ် ယိယိဖိဒ်အံၤန့ၣ် အကဲဘျုးဒိၣ်မး. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပှၤလၢအပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါန့ၣ် အါတက့ၢ် အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဘၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ မ့တမ့ၢ် အသကိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အမၤလိဘၣ်ဝဲ. မဲၤရံၤသံကွၢ် အပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ ဒ်အံၤအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်.

ကၠစမဲၤ လၢအမၤလိ လံာ်စီဆှံဒီး မဲၤရံၤန့ၣ် အမၤစၢၤ မဲၤရံၤလၢ ကဆဲးကျိးဒီး ပှၤလွံၢ်ဂၤလၢ အအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ. လၢအကျါတဂၤန့ၣ် အမံၤမ့ၢ်ဝဲ ခရံးစတံ ဒီးအမၤလိတၢ် မုာ်ဒိၣ်မးအဃိ အမၢမဲၤရံၤ မၤလိအီၤ တနွံခံဘျီ. ဒီးဖဲမဲၤရံၤသံကွၢ် ခရံးစတံလၢ မ့ၢ်အသ့ၣ်ညါ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ အိၣ်တဂၤဂၤဧါအခါ ခရံးစတံ တဲက့ၤအီၤလၢ “အိၣ်ဝဲ, ယကမၤစၢၤနၤလၢ နကဆဲးကျိးဒီး ယသကိးမုၣ်.” လၢစှၤကိာ်နွံ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ခရံးစတံ မၤစၢၤမဲၤရံၤလၢ ကဆဲးကျိးဒီး အသကိးမုၣ်လွံၢ်ဂၤ လၢအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ. လၢခံ ခရံးစတံ မၤစၢၤ မဲၤရံၤလၢ ကဆဲးကျိးဒီး အသကိးမုၣ်လၢအဂၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး မၤစၢၤမဲၤရံၤ ဒ်သိးဒီး ခရံးစတံ မၤဝဲအသိး.

ခရံးစတံ အဲၣ်ဒိးလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ဖံးလံးပံန့ၣ် ကမၤလိဘၣ် လံာ်စီဆှံစ့ၢ်ကီး. အဃိ အတဲသကိးတၢ်ဒီး အဖိမုၣ်အၤဒြ့ယဲၤ. ခီၣ်ထံးခါန့ၣ် အၤဒြ့ယဲၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ‘ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် မ့ၢ်ကရၢအသီတဖု. အဝဲသ့ၣ် တနာ်ယ့ၣ်ၡူးဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်သူဝဲထဲ လံာ်စီဆှံ အလီၢ်လံၤတကတြူၢ်.’ ဘၣ်ဆၣ် အၤဒြ့ယဲၤ မၤလိဘၣ်လံာ်စီဆှံ ထဲတဘျီ ဝံၤအလီၢ်ခံ အသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ အထံၣ်ကမၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး. ဒီးဖဲအမၤလိဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အသီ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တမံၤမံၤအခါ အတဲဝဲလၢ “တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ အိၣ်လၢလံာ်စီဆှံ အပူၤအဃိ အကဲဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤသၢၤ.”

လၢခံန့ၣ် အၤဒြ့ယဲၤ မၤစၢၤမဲၤရံၤလၢ ကဆဲးကျိးဘၣ်ဒီး အသကိးမုၣ်ခံဂၤ ဒီးအသကိးလၢ တၢ်မၤလီၢ်တဂၤ. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး စးထီၣ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲမဲၤရံၤ မၤလိတၢ်ဒီး အၤဒြ့ယဲၤအခါ အမုၢ်ဂၢ် အဲကၠၢၤလၤ ဒိကနၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး. အဲကၠၢၤလၤန့ၣ် အတထံၣ်တၢ်ဘၣ်. ဘၣ်တနံၤ အဲကၠၢၤလၤ မၢအဖိဒိၣ်မုၣ် အၤဒြ့ယဲၤ သံကွၢ်န့ၢ်အီၤမဲၤရံၤလၢ ကမၤလိ လံာ်စီဆှံဒီးအီၤစ့ၢ်ကီး. တၢ်လၢ အဲကၠၢၤလၤ မၤလိဘၣ်ဝဲန့ၣ် အဘၣ်သးဝဲဒိၣ်မး. တကးဒံးဘၣ် လၢတလါအတီၢ်ပူၤန့ၣ် အတိၢ်နီၣ်ဃာ် လံာ်စီဆှံအဆၢအါမး ဒီးအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ တနွံလွံၢ်ဘျီ. ဒီးခီဖျိလၢ အၤဒြ့ယဲၤ မၤစၢၤအီၤအဃိ အဲကၠၢၤလၤ ထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအ့ၤထၢၤနဲၣ် အပူၤစ့ၢ်ကီး.

 မဲၤရံၤသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ဖဲအီၤဒီးခရံးစတံ မၤလိတၢ်အခါ ခရံးစတံအဝၤ ကၠီၡဝၤန့ၣ် အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ခံစ့ၢ်ကီး. အဃိ မဲၤရံၤသံကွၢ် ကၠီၡဝၤလၢ အအဲၣ်ဒိး မၤလိတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ကၠီၡဝၤ တဲဝဲလၢ “ယကဆ့ၣ်နီၤကနၣ်, ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ကၠးယၤ တၢ်သံကွၢ် နီတဖျၢၣ်တဂ့ၤ. နမ့ၢ်ကၠးယၤဒု ယကဟးထီၣ်လီၤ.” အဆ့ၣ်နီၤကနၣ်တၢ် န့ၢ်ဝဲထဲယဲၢ်မံးနံး ဒီးအသံကွၢ်တၢ် အါန့ၢ်ဒံး အမါခရံးစတံ ဒီးအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံစ့ၢ်ကီး.

ခီဖျိလၢ မဲၤရံၤသံကွၢ် တၢ်သံကွၢ် ယိယိဖိအဃိ အန့ၢ်ဘၣ် ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ အါမး. ဒီးအရဲၣ်ကျဲၤစ့ၢ်ကီးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အဂၤတဖၣ် ကမၤစၢၤ ဒီးမၤလိက့ၤတၢ်ဒီး အပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ တဘျုးဂၤညါ. မဲၤရံၤ မၤလိဘၣ်လံာ်စီဆှံဒီး ပှၤ ၂၈ ဂၤ လၢအအိၣ်လၢ ထံကီၢ်လွံၢ်ဘ့ၣ်.

မဲၤရံၤ အပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ အဆိကတၢၢ်တဂၤ လၢအမ့ၢ် ကၠစမဲၤန့ၣ် အဒိးဘျၢထံဖဲ လါအ့ဖြ့ၣ် ၂၀၂၁. မ့မ့ၢ် ခရံးစတံန့ၣ် အဒိးဘျၢထံဖဲ လါမ့ၤ ၂၀၂၂ ဒီးအက့ၤအိၣ်ကဒါ တပူၤဃီဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢကီၢ်ဖံးလံးပံ. ဒီးပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ အဂၤခံဂၤ လၢခရံးစတံ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိး ကဆဲးကျိးဘၣ်ဒီး မဲၤရံၤန့ၣ် ဒိးဘျၢထံစ့ၢ်ကီး. စှၤကိာ်လါ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဲကၠၢၤလၤ ဒိးဘျၢထံ ဒီးခဲအံၤ အကဲဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါ. ခရံးစတံအဝၤ ကၠီၡဝၤ, အဝဲသ့ၣ်ဖိမုၣ်, အၤဒြ့ယဲၤ ဒီးပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ လၢအဂၤတနီၤန့ၣ် ဆဲးမၤလိလံာ်စီဆှံ ဒီးမၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤဒံး.

ဖဲတၢ်မၢဖိတဖၣ်အစိၤန့ၣ် ပှၤအါဂၤ တဲဘၣ်က့ၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအသကိးတဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ. (ယိၤ ၁:၄၁, ၄၂; မၤတၢ် ၁၀:၂၄, ၂၇, ၄၈; ၁၆:၂၅-၃၃) အဃိ ဂုာ်ကျဲးစၢးသံကွၢ် နပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ ဒီးပှၤလၢအသးအိၣ် မၤလိလံာ်စီဆှံလၢ “နသ့ၣ်ညါ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ အိၣ်တဂၤဂၤဧါ.” နမ့ၢ်သံကွၢ် တၢ်သံကွၢ်ယိယိဖိ တဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကထံၣ်လိာ်သးဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိး မၤလိလံာ်စီဆှံ တဘျုးဂၤညါ.