နရ့ဒီး ပှၤပိာ်မုၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ရ့ဝဲအသိးဧါ
ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါဂၤလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ a အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးအမၤတၢ်ဆူၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အံၤဂ့ၤဂ့ၤ, တဘၣ်ကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤအဝဲသ့ၣ်ဘၣ် ဒီးရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ပကဲပှၤတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ ပကရ့ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒ်န့ၣ်အဂီၢ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် အတညီဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤန့ၣ် ကရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒ်န့ၣ်အဂီၢ် ကီလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဒိၣ်တစဲး.
လၢဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤ အဒိၣ်ထီၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ် လုၢ်လၢ်အိၣ်လၢ ပှၤဆိကမိၣ်ဆံးပှၤပိာ်မုၣ်. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဟဲ လၢအကဲ ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ် ဒီးအအိၣ်လၢ ကီၢ်ဘိၣ်လ့ဘံယါန့ၣ် အတဲဝဲဒ်အံၤ. “လၢတၢ်လီၢ်တနီၤန့ၣ် ပှၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်လၢ အကပာ်ကဖၢလၢအသး လၢအကဲဘၣ် ပိာ်ခွါအဃိ. ဒီးပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်လီၤသးလၢ အပတီၢ်ထီ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤပိာ်မုၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ် တရ့ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်လၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါၡဲစယဲၤ လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးအအိၣ်လၢ ကီၢ်ထဲၣ်ဝၣ်န့ၣ် တဲဝဲဒ်အံၤ. “လၢယအိၣ်တၢ်လီၢ်န့ၣ် ပှၤပိာ်ခွါအါဂၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤပိာ်မုၣ် တဘၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. ပှၤပိာ်ခွါတဂၤ မ့ၢ်တဲဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်တဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ အသကိးတဖၣ်န့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဆံးအီၤ.” ပှၤပိာ်ခွါအဂၤတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အဆိကမိၣ်ဆံးပှၤပိာ်မုၣ် လၢကျဲအဂၤတနီၤဒံး. အဒိ အဝဲသ့ၣ် တဲလိၣ်ကွဲတၢ် ဒီးအတၢ်တဲန့ၣ် ဖျါလၢ အတပာ်ကဲ ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ် ဒီးဆိကမိၣ်ဆံးပှၤပိာ်မုၣ်.
ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် အကလုာ်ဒူၣ်တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဆီတလဲ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးသ့အဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. အတၢ်ထံၣ် မ့ၢ်အိၣ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါဂ့ၤန့ၢ်ဒံး ပှၤပိာ်မုၣ်န့ၣ် အဆီတလဲ အတၢ်ထံၣ်သ့. (အ့း ၄:၂၂-၂၄) အဆီတလဲ အတၢ်ထံၣ်သ့ခီဖျိ အကွၢ်လိဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အဒိအတဲာ်. လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်ဒ်လဲၣ်, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကွၢ်လိယဟိဝၤယွၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဆိလၢ အပာ်ကဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်ဒ်လဲၣ်
ပှၤကဘၣ်ရ့ဒီး ပိာ်မုၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲပါလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အဃိ အအဲၣ်ဝဲ အဖိအလံၤခဲလၢာ်. (ယိၤ ၃:၁၆) ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးဒီးဖိမုၣ်လၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢအဂီၢ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအဲၣ်ပှၤပိာ်မုၣ် ဒီးပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ တဆိကမိၣ်ဆံး ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤဝဲ ပိာ်မုၣ် ဒီးပိာ်ခွါ ဒ်အက့ၢ်အဂီၤအသိး. (၁ မိၤ ၁:၂၇) ဒီးအတတ့လီၤဝဲလၢ ပှၤပိာ်ခွါန့ၣ် အခိၣ်နူာ်ကဘၣ်ဖၠဲးန့ၢ်ဒံး ပှၤပိာ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်ကဘၣ်သ့ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ်. ဒီးအတကွၢ်မဲာ် ပှၤပိာ်ခွါ အါန့ၢ်ဒံး ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ်. (၂ ကွဲး ၁၉:၇) ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤပှၤပိာ်ခွါ ဒီးပှၤပိာ်မုၣ် ဃုာ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးကကွၢ်လိ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်. ပှၤပိာ်ခွါ ဒီးပှၤပိာ်မုၣ် လၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဒ်သိးသိးလီၤ. အဟ့ၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်ခွါ ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်လၢ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ မ့တမ့ၢ် ကကဲဘၣ် စီၤပၤဒီးပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ် လၢမူခိၣ်. (၂ ပ့း ၁:၁) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတဆိကမိၣ်ဆံး ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ်ဝဲပှၤပိာ်မုၣ် အတၢ်ဃ့. ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးအတၢ်ကီတၢ်ခဲ အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ဝဲ. အဒိ ယဟိဝၤယွၤ ဒိကနၣ်ဝဲ ဒီးစံးဆၢဝဲ နီၢ်ရၤဃ့လး ဒီးနီၢ်ဃးနၤ အတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်. (၁ မိၤ ၃၀:၂၂; ၁ မူၤ ၁:၁၀, ၁၁, ၁၉, ၂၀) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၢပှၤလၢအကွဲး လံာ်စီဆှံတဖၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤပိာ်ခွါ ဒိကနၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်အကလုၢ်. အဒိ စီၤအၤဘြၤဟၣ် မၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးအဒိကနၣ်ဝဲ အမါနီၢ်စၤရါ အကလုၢ်. (၁ မိၤ ၂၁:၁၂-၁၄) စီၤဒၤဝံး ဒိကနၣ်ဝဲ နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အကလုၢ်. တကးဒံးဘၣ် စီၤဒၤဝံး တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤ နီၢ်အဘံၤကါယံးလးလၢ အကဟဲတဲတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်. (၁ မူၤ ၂၅:၃၂-၃၅) ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူး လၢအပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ အပါအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ် အဒိကနၣ်ဝဲ အမိနီၢ်မၤရံအကလုၢ်. (ယိၤ ၂:၃-၁၀) တၢ်အဒိတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ကဲပှၤပိာ်မုၣ်ခီဖျိ အဒိကနၣ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဃ့.
ယဟိဝၤယွၤ နာ်န့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤပိာ်မုၣ်. ယဟိဝၤယွၤ နာ်န့ၢ် နီၢ်အံၣ်အု ဒီးဟ့ၣ်လီၤအီၤ မူဒါလၢ အကကွၢ်ထွဲကတီၤဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်ညါ. (၁ မိၤ ၁:၂၈) ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အတထံၣ်ဝဲလၢ စီၤအၤဒၣ်န့ၣ် အပတီၢ်ထီန့ၢ်ဒံး အမါနီၢ်အံၣ်အုဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ နီၢ်အံၣ်အုန့ၣ် အကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢ စီၤအၤဒၣ်အဂီၢ်. ယဟိဝၤယွၤ နာ်န့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဝံမုၣ် နီၢ်ဒဘိရၤ ဒီးနီၢ်ဃူးလဒါ လၢကဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ် ဃုာ်ဒီး စီၤပၤဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်. (စံၣ်ညီၣ် ၄:၄-၉; ၂ စီၤပၤ ၂၂:၁၄-၂၀) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ နာ်န့ၢ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒီးဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ် မူဒါလၢ အတၢ်မၤအပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသးတီတဖၣ်အံၤ ကဲဝဲ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ, ပှၤလဲၤလၢညါ ဒီးမံၤၡၢၤနရံၤတဖၣ်. အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဒီးတၢ်ကွၢ်ကတီၤ ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဝဲၤတြၢ် ဒီးဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် မၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် မၤတၢ်လၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံတၢ်အရူ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး သုးမုၢ်ဖးဒိၣ်တဖု လၢယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ဒ်သိးအတၢ်ဘၣ်သး ကလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အဂီၢ်. (စံး ၆၈:၁၁) အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တဆိကမိၣ်ဆံး ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ် ဒီးအနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကွၢ်လိယဟိဝၤယွၤ ဒီးရ့ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသ့ၣ် ဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလၢ ပရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ရ့အဝဲသ့ၣ်အသိးဧါအဂီၢ် ပကဘၣ် သမံသမိးလီၤက့ၤ ပတၢ်ထံၣ် ဒီးတၢ်လၢပမၤ. ပကမၤဒ်န့ၣ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤ. အဒိ ဒ်သိး ကသံၣ်သရၣ်တဂၤ ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤတဂၤ အသးဖျၢၣ်မၤတၢ် ဂ့ၤဧါတဂ့ၤဧါအဂီၢ် အကသူဝဲ စဲးလၢအမၤကွၢ်ပှၤသး. ဒ်န့ၣ်အသိး ပသကိးလၢအဂ့ၤ ဒီးကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါလၢ ပရ့ဒီး ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ရ့အဝဲသ့ၣ်အသိးဧါ. အဃိ ဒ်သိးပကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
သံကွၢ် နသကိးလၢနမုာ်ဒီးအီၤတဂၤ အတၢ်ထံၣ်. (ကတိၤ ၁၈:၁၇) ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ပသကိးလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤ, အသးဂ့ၤ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်တဂၤ အအိၣ်သ့. ဒီးပသံကွၢ်အီၤလၢ တၢ်သံကွၢ် တဖၣ်အံၤသ့. “နဆိကမိၣ် ယရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်. နဆိကမိၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်လၢ ယပာ်ကဲ အဝဲသ့ၣ်ဧါ. ဒ်သိး ယရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် နဆိကမိၣ် ယကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်တၢ် အိၣ်တမံၤမံၤဧါ.” နသကိး မ့ၢ်တဲနၤ တၢ်တမံၤမံၤလၢ နကဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်န့ၣ် တဘၣ်တဲပူၤဖျဲးနသး ဒီးသးထီၣ်တၢ်တဂ့ၤ. နကဘၣ် သးအိၣ် ဆီတလဲနတၢ်ပာ်သး.
မၤလိ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ. ဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလၢ ပရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ရ့အဝဲသ့ၣ်အသိးဧါအဂီၢ် တၢ်လၢအမၤစၢၤပှၤ သ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပသူ လံာ်စီဆှံ ဒ်သိး ပကသမံသမိးလီၤက့ၤ ပတၢ်ပာ်သး ဒီးတၢ်လၢပမၤ. (ဧ့ၤ ၄:၁၂) ပမ့ၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤပိာ်ခွါလၢ အရ့ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးပှၤပိာ်ခွါလၢ အတရ့ဒီးပှၤပိာ်မုၣ် ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်အဂ့ၢ်. ဖဲန့ၣ် ပထိၣ်သတြီၤ တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ ဒီးတၢ်လၢပမၤသ့. တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ဖး ဒီးထိၣ်သတြီၤ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပဟးဆှဲး တၢ်ထံၣ်ကမၣ် လၢပှၤပိာ်မုၣ်အဖီခိၣ် ဒ်ပှၤတနီၤ ထံၣ်ကမၣ်ဝဲအသိးကန့ၢ်. အဒိ ၁ ပ့းတရူး ၃:၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ မါန့ၣ်အ “လီၤဂာ်ဒ် သပၢၤလၢအသ့ၣ်ဖးညီ.” b တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်န့ၣ် အပတီၢ်ဖုၣ်, အမၤတၢ်တသ့ဘၣ် ဒီးအခိၣ်နူာ်တဖၠဲး ဒ်သိးဒီး ပှၤပိာ်ခွါဘၣ်ဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဒ်န့ၣ် နီတစဲးဘၣ်. ထိၣ်သတြီၤကွၢ် စီၤပ့းတရူး အတၢ်ကတိၤဒီး ကလၤတံ ၃:၂၆-၂၉. ဖဲန့ၣ်အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်ခွါ တကးဒံးဘၣ် အဃုထၢထီၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ ကပၢဃုာ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး လၢမူခိၣ်. အဃိ ပမ့ၢ်မၤလိ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဒီးသံကွၢ် ပသကိးလၢ ပမုာ်ဒီးအီၤတဂၤ အတၢ်ထံၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပရ့ပှၤပိာ်မုၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပကဘၣ်ရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲလၢ အကြၢးဒီးအဝဲသ့ၣ်.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် သ့ခီဖျိ အဝဲသ့ၣ် ကွၢ်လိဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အဒိအတဲာ် လၢအဂ့ၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပာ်လီၤအဒိအတဲာ် လၢအဂ့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး အပာ်ကဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲတနီၤ.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပတြၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် အပာ်လီၤ တၢ်အဒိအတဲာ် လၢအဂ့ၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကမၤထွဲဝဲအဂီၢ်. အဒိ ဖဲအကွဲးလံာ်ပရၢလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤအခါ အကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အမံၤ တဘျုးဂၤညါ ဒီးအပတြၢၤအဝဲသ့ၣ်. (ရိ ၁၆:၁၂) ဖဲပှၤဖးထီၣ် စီၤပီလူး အလံာ်ပရၢအံၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအခါ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အံၤ ကသးခုထဲလဲၣ်. ဒ်န့ၣ်အသိး ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ လၢအလီၤကွၢ်လိ ဒီးအဝဲသ့ၣ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဆူၣ်ဆူၣ်အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပတြၢၤအဝဲသ့ၣ်. တၢ်စံးပတြၢၤဒ်အံၤန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ ဒ်သိးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤအဂီၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးပတြၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မး.—ကတိၤ ၁၅:၂၃.
ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပတြၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်တဲတၢ်လၢ တၢ်သးဘျၢအပူၤ ဒီးတဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်သးပတြၢၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဘၣ်မနုၤအဃိ အကဘၣ်မၤဝဲ ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကၠဲၤစံၤခၤ တဲဝဲလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် မ့ၢ်တဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် တဂၤလၢ ‘နမၤဂ့ၤမး’ န့ၣ်ဘၣ်ပသးမုာ်မး. သနာ်က့ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ပတြၢၤပှၤအခါ အမ့ၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်သးပတြၢၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး တခါခါ ဒ်သိးဒီး ပသိၣ်လိပဖိလၢ ကဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ဃိဒိ ဒီးဒိကနၣ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် ပမၤချုးပသး ဒီးလဲၤအိၣ်စိၢ် ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကဟဲထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ လၢပဂီၢ်အါတစဲး.” အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ပတြၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်သးပတြၢၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး
တခါခါန့ၣ် ကမၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဲဘျုး ဒီးကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်ဒိၣ်မး.တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဒိကနၣ်ဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် အကလုၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တထံၣ်လီၤအသးလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဘၣ် ထီဘိဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကမၢဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် တဲဖျါထီၣ်အတၢ်ထံၣ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်. ဒီးဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် တဲတၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ဒိကနၣ်ဝဲထံထံ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် မ့ၢ်မၤဝဲ ဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဒီးကကဲဘျုးလၢ အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. ကကဲဘျုးဝဲဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါကရါဒိၤ လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးအမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ယမ့ၢ်မၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် တဲဖျါထီၣ် အတၢ်ထံၣ် ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ယၤန့ၣ် အမၤစၢၤယၤ ဒ်သိး ယမၤယမူဒါ ကသ့ဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်. ညီနုၢ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် မၤဘၣ်ဝဲ မူဒါတခါခါ ယံာ်န့ၢ်ဒံး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤဒံး.” လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါဂၤ မၤဝဲပှၤလဲၤလၢညါအဃိ အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါ ပှၤအိၣ်လၢ လီၢ်ကဝီၤတဖၣ် အတၢ်အိၣ်သးဂ့ၤမး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဘြါယၢၤ လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် တဲဝဲလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအကဲဘျုးလၢ ပတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ်အါမး. အဃိ ပကဘၣ် ဟံန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်.”
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တဘၣ်ကွၢ်ကပာ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအဲၣ်ဒဝဲၤ လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်န့ၣ် အတဲဝဲလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် အတၢ်ထံၣ် ဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တခါခါသ့ ဒီးအတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်န့ၣ် မၤစၢၤဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ်သိး အကနၢ်ပၢၢ်စၢၤ ပှၤဂၤအတၢ်တူၢ်ဘၣ်သ့.” (ကတိၤ ၁:၅) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ မၤထွဲဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် မ့ၢ်တသ့ဘၣ် သနာ်က့ ခီဖျိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တဲဖျါထီၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဒီးအတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် စံးဘျုးအီၤသ့ဒံး.
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သိၣ်လိဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအကူၣ်တၢ်သ့န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဃုတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကသိၣ်လိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဘျၢထံဝံၤတဂၤဂၤ ဖီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ် မ့ၢ်တချုး နီတဂၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သိၣ်လိပာ်စၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်လၢ ကဖီၣ်ဝဲ မူဒါအံၤသ့. ဒီးဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် မၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်တၢ်မၤ ဒီးတၢ်ကွၢ်ကတီၤ ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သိၣ်လိပာ်စၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်လၢ ကဘၣ်ဖီၣ်စဲး ဒီးတၢ်ပီးတၢ်လီအဂၤဒ်လဲၣ် သ့စ့ၢ်ကီး. လၢဘ့ၤသ့လးန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သိၣ်လိဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤဝဲတၢ်မၤ အကလုာ်ကလုာ် ဒ်သိးဒီး ကကွၢ်ထွဲဘှီဂ့ၤထီၣ်တၢ်, ကပှ့ၤအီၣ်ပှ့ၤအီတၢ်, ကကွၢ်ရဲၣ်ကျဲၤစ့စရီ, ကဘၣ်သူ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒ်လဲၣ် ဒီးတၢ်မၤလၢအဂၤတဖၣ်. အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်သိၣ်လိဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အထံၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့.
တၢ်သိၣ်လိလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါဂၤ န့ၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သူက့ၤဝဲ ဒ်သိးကကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်သ့. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တနီၤ လၢအန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်လိလၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် တကပၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤက့ၤပှၤဂၤလၢ ကဘှီထီၣ်က့ၤအဟံၣ် ဖဲန့ဆၢၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢအဂၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် န့ၢ်ဘၣ်တၢ်သိၣ်လိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကမျၢၢ်မဲာ်ညါ ဒီးဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အါဂၤ မၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကမျၢၢ်မဲာ်ညါ ကသ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤက့ၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဂၤတဖၣ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ အသိၣ်လိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ကၠဲနံၤဖၢၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲယမၤစၢၤဘၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်ယၤတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးသိၣ်လိယၤဂ့ၤဂ့ၤ. အထံၣ်ဝဲ တၢ်လၢယမၤတဖၣ် ဒီးအပတြၢၤယၤ. ယထံၣ်ဘၣ်လၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤယၤ ဒီးအနာ်န့ၢ်ယၤအဃိ ယမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤ မုာ်မး.”
ပမ့ၢ်ရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိးန့ၣ် ကကဲဘျုးဒ်လဲၣ်
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အဝဲသ့ၣ်အသိး. အဃိ ပပာ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိး. (၁ တံၤ ၅:၁, ၂) ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အဝဲသ့ၣ် ဒီးပမၤသကိးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်မုာ်မး. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါလၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒီးသးအိၣ်မၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်အခါ ပသးခုဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဘၢၤနဲစၤ တဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤ ဒီးယအိၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်လၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါယၤ အဃိ ယစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ထဲၣ်ဝၣ်န့ၣ် အတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပဝဲပှၤပိာ်မုၣ် ဒီးပာ်ကဲပတၢ်တူၢ်ဘၣ်အဃိ ယစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး. ယတၢ်နာ် ဟဲဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ဒီးယပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအါထီၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤ.”
ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကျဲးစၢးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဒ်အရ့ဝဲအသိးအခါ အသးခုဒိၣ်မး. (ကတိၤ ၂၇:၁၁) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဘဲကၠၢၤမဲၤ လၢအကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးအအိၣ်လၢ စကီးတလဲၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ပှၤပိာ်ခွါအါဂၤ တပာ်ကဲ ပှၤပိာ်မုၣ်ဘၣ်.” “အဃိ ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် ဟဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ ပကဘၣ် ကျဲးစၢးပာ်ဖျါထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တၢ်အဲၣ် ဒီးပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်.” မ်ပဝဲခဲလၢာ် ကျဲးစၢးကွၢ်လိ ယဟိဝၤယွၤ အဒိအတဲာ် ဒီးရ့ဒီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်ပာ်ကဲအပူၤထီဘိ.—ရိ ၁၂:၁၀.
a လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ် တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒီးတမ့ၢ် ပနီၢ်ကစၢ်နီ မ့တမ့ၢ် ပဒ့မုၣ်ဘၣ်.
b ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “သပၢၤလၢအသ့ၣ်ဖးညီ” န့ၣ်ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် အခီပညီအဂီၢ် ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “The Value of ‘a Weaker Vessel’” in the May 15, 2006, issue of The Watchtower ဒီး “Wise Guidance for Married Couples” in the March 1, 2005, issue of The Watchtower.