၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီလဲၣ်.

 ယဟိဝၤယွၤကဲ “ကစၢ်ယွၤလၢ အသးခုတဂၤ” ဒီးအအဲၣ်ဒိးလၢ ပသးခုစ့ၢ်ကီး. (၁ တံၤ ၁:၁၁) ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုလၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤအဂီၢ် အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်အါမး. (ယၤ ၁:၁၇) ကစၢ်ယွၤတၢ်ဟ့ၣ်အကျါတခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ. ဖဲပိာ်မုၣ် ဒီးပိာ်ခွါခံဂၤ ဖျီသးအခါ အဝဲသ့ၣ် မၤတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်, တၢ်ပာ်ကဲ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ. ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ မ့ၢ်ဆဲးမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် အတၢ်အဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခုနီၢ်ကီၢ်.—ကတိၤ ၅:၁၈.

၂. ဝၤအါဂၤန့ၣ် ရ့ဒီးအမါဒ်လဲၣ်.

^၂ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤအါတက့ၢ်န့ၣ် တဆဲးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ ဒ်အဝဲသ့ၣ် အၢၣ်လီၤဝဲအသိးဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုဘၣ်. ပူၤကွံာ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကရၢ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဝၤအါဂၤန့ၣ် တရ့ဒီးအမါ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်, တဲဆါအမါ ဒီးမၤဆါအမါ. လၢပှၤဂၤအမဲာ်ညါန့ၣ် ဝၤတနီၤ ရ့ဒီးအမါဂ့ၤဂ့ၤ ဘၣ်ဆၣ် လၢဟံၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တရ့ဒီးအမါဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. ဝၤအဂၤတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့အဃိ အမၤဘၣ်ဒိ အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ.

၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ဝၤတနီၤ ရ့ဒီးအမါ အၢအၢသီသီလဲၣ်.

^၃ ဘၣ်မနုၤအဃိ ဝၤတနီၤ ရ့ဒီးအမါ အၢအၢသီသီလဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် ဖဲအဒိၣ်ထီၣ်အခါ အထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အပါရ့ဒီးအမိ အၢအၢသီသီအဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ရ့ဒီးအမါ အၢအၢသီသီ သနာ်က့ တကမၣ်ဘၣ်. အဂၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ် တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤပိာ်ခွါအါတက့ၢ် ရ့ဒီးအမါ တဂ့ၤဘၣ် ဒီးဒိၣ်စိလၢအမါအဖီခိၣ် ဒ်သိးဒီး ကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိပူၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး မၤဝဲဒ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ အအဲၣ်ဒိး ဒိၣ်စိလၢအမါအဖီခိၣ်. မ့မ့ၢ် အဂၤတနီၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အခါ ပှၤတသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်ပၢၤအသးဘၣ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ပၢၤအသးတန့ၢ်ဘၣ် ဒီးသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ချ့မး. တကးဒံးဘၣ် ပိာ်ခွါတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ ထီဘိအဃိ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢပိာ်မုၣ်အဖီခိၣ် ဒီးတၢ်မံဃုာ်အဖီခိၣ်န့ၣ် တဂ့ၤဘၣ်. ပှၤဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဖိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲခိၤရိၤနၤ (COVID-19) ရၤလီၤသးဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤ အါထီၣ် ဒီးနးထီၣ်ဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် သနာ်က့ ဝၤတဂၤ တကြၢးရ့ဒီးအမါ အၢအၢသီသီ နီတဘျီဘၣ်.

၄. ဝၤတဖၣ် ကဘၣ်ပလီၢ်အသးလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

^၄ ဝၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တကြၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ကမၣ် လၢအမါ မ့တမ့ၢ် ပိာ်မုၣ်တဖၣ် အဖီခိၣ်ဘၣ်. a ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ကမၣ်န့ၣ် အရ့ဒီးပှၤဂၤ တဂ့ၤစ့ၢ်ကီးဘၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤတဖၣ်လၢ “တဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး ပှၤတၢ်ချၢ လၢၤတဂ့ၤ.” (ရိ ၁၂:၁, ၂) ဖဲစီၤပီလူး ကွဲးလံာ်ပရၢအံၤအခါ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအပူၤ အိၣ်ထီၣ်ဝဲ တဘျုးနံၣ်လံ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အပူၤတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤထွဲဝဲ ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤတဖၣ် အလုၢ်အလၢ် ဒီးဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်အဝဲသ့ၣ်အသိး. အဃိ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဆီတလဲ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအသကဲာ်ပဝး. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဝၤတဖၣ် လၢအကဲခရံာ်ဖိန့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တခါအံၤစ့ၢ်ကီး. ဘၣ်ဆၣ် လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ ဝၤတနီၤန့ၣ် အတၢ်ထံၣ် အိၣ်ဒ်သိးဒီး ပှၤတၢ်ချၢအသိးအဃိ အဝဲသ့ၣ် ရ့ဒီးအမါအၢအၢသီသီ. b မ့မ့ၢ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အအဲၣ်ဒိးလၢ ဝၤတဖၣ် ကရ့ဒီးအမါဒ်လဲၣ်. ပကထံၣ်ဘၣ် အတၢ်စံးဆၢဖဲ ၁ ပ့းတရူး ၃:၇.

၅. ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၃:၇ တဲဝဲအသိး ဝၤတဖၣ် ကြၢးရ့ဒီးအမါဒ်လဲၣ်.

^၅ ဖး ၁ ပ့းတရူး ၃:၇. ယဟိဝၤယွၤ မၤလိာ်ဝဲ ဝၤတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အမါအဂီၢ်. တၢ်မၤလိာ်အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီးအမါလၢ တၢ်ပာ်ကဲ. တကးဒံးဘၣ် ဝၤလၢအရ့ဒီးအမါဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် အကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ လၢအမါအဖီခိၣ်. အဃိ လၢတၢ်မၤလိအံၤ ပကတဲသကိး ဝၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ အမါအဂီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ခဲအံၤ ပကတဲသကိးဆိ တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ ဝၤတဖၣ် တကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အမါအဖီခိၣ် နီတဘျီဘၣ်.

တဘၣ်မၤတၢ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိနမါတဂ့ၤ

၆. ဝၤလၢ အရ့ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကလီးစဲ ၃:၁၉)

^၆ ဝၤတဖၣ် တဘၣ်ရ့ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ပှၤ တဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤလၢ အမၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်. (စံး ၁၁:၅) လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဝၤတဖၣ်လၢ အရ့ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲ. (မၤ ၂:၁၆; ဖး ကလီးစဲ ၃:၁၉.) လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ပတၢ်မၤလိအံၤအဂီၢ် ဖဲ ၁ ပ့းတရူး ၃:၇ န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ဝၤတဂၤ မ့ၢ်တရ့ဒီးအမါဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး ကဘၣ်ဒိ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဒိကနၣ် အတၢ်ထုကဖၣ်လၢၤဘၣ်.

၇. ဒ် အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁, ၃၂ တဲဝဲအသိး ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံးတၢ်ကတိၤန့ၣ် ဝၤတဖၣ် ကဘၣ်ပလီၢ်သး ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်ကတိၤအခီပညီ.”)

^၇ ဝၤတဖၣ် တဘၣ်တဲတၢ်ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤဘၣ်. ဝၤတနီၤန့ၣ် တဲတၢ်ဒီးအမါ လၢတၢ်သးဒိၣ်အပူၤ ဒီးတဲတၢ်လၢ အမၤဘၣ်ဒိ အမါအသး. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤသးဟ့ “တၢ်သးထီၣ်, တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိး, တၢ်ကိးဃါတၢ်, တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ကိးကလုာ်ဒဲး.” c (ဖး အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁, ၃၂.) ဒီးဖဲပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ အိၣ်လၢဟံၣ်အခါ အဝၤတဲတၢ်ဒီးအမါဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ဟူဝဲ ဒီးပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ. ဝၤလၢအတဲတၢ်ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ် အမၤဟးဂီၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအမါ တကးဒံးဘၣ် အမၤဟးဂီၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤစ့ၢ်ကီး.—ယၤ ၁:၂၆.

၈. တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

^၈ ဝၤတဖၣ် တဘၣ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ဘၣ်. တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲ. အဃိ ဝၤလၢ အကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ အတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် အမၤဟးဂီၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ. တကးဒံးဘၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတပာ်ကဲအမါ ဘၣ်. d ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ဝၤတဖၣ် ကတီဒီးအမါထီဘိ. အဃိ တၢ်လၢ အဆိကမိၣ်ဝဲ ဒီးမၤဝဲန့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတီဒီးအမါ. ယ့ၣ်ၡူးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဝၤလၢအကွၢ် ပိာ်မုာ်အဂၤတဂၤလၢ တၢ်သးကတၢအပူၤန့ၣ် အအဲၣ်ဘၢတၢ်ဒီးအီၤလၢ “အသးပူၤလံ.” e—မး ၅:၂၈, ၂၉.

၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲ ဝၤလၢအမၢဆူၣ်အမါလၢ တၢ်မံဃုာ်တကပၤလဲၣ်.

^၉ ဝၤတဖၣ် တဘၣ်မၢဆူၣ်အမါလၢ တၢ်မံဃုာ်တကပၤဘၣ်. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မံဃုာ်န့ၣ် ဝၤတနီၤ မၢဆူၣ်အမါလၢ ကမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အမါတအဲၣ်ဒိးမၤဝဲဘၣ် မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်မံဃုာ် အကျိၤအကျဲတမံၤမံၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိ အမါအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်. အမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အမါကတူၢ်ဘၣ်လၢ အတပာ်ကဲအီၤဘၣ် ဒီးအတအဲၣ်အီၤ စ့ၢ်ကီးဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အအဲၣ်လီၤထဲအသး ဒီးတဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဂၤအဂီၢ်ဘၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ဝၤတဖၣ်န့ၣ် ကအဲၣ်အမါ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အပာ်ကဲအမါ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်. (အ့း ၅:၂၈, ၂၉) ဝၤတဂၤ မ့ၢ်မၢဆူၣ်အမါလၢ တၢ်မံဃုာ်တကပၤ မ့တမ့ၢ် ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် ဒ်သိးအကဆီတလဲ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်မၤအဂီၢ် အကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်.

ဝၤတဖၣ် ဆီတလဲ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၀. ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ဝၤတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၀ ဒ်သိး ဝၤတဂၤ ကဆီတလဲ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အတဆီဟံၣ်ဆီဃီ နီတဘျီဘၣ် သနာ်က့ အပာ်လီၤ တၢ်ဒိတၢ်တဲာ် အဂ့ၤလၢ အရ့ဒီး အတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်ပာ်ကဲ. အဃိ ဝၤတဖၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီးအမါ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်လိ ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်သ့. (အ့း ၅:၂၅) အဒိ ယ့ၣ်ၡူး ရ့ဒီးအတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးအတဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဝၤတဖၣ် မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့.

၁၁. ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီး အတၢ်မၢဖိတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီး အတၢ်မၢဖိတဖၣ်လၢ တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်ပာ်ကဲအပူၤထီဘိ ဒီးအတရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် အၢအၢသီသီ နီတဘျီဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး ကဲအဝဲသ့ၣ်သရၣ် ဒီးကစၢ် သနာ်က့ အတသူ အစိကမီၤ ဒ်သိးအကဒိၣ်စိလၢ အတၢ်မၢဖိ အဖီခိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ယ့ၣ်ၡူး မၤန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ. (ယိၤ ၁၃:၁၂-၁၇) ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ “မၤလိတၢ်လၢ ယအိၣ်တက့ၢ်. မ့ၢ်လၢယသးစူၤ ဒီးယအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ သုကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ.” (မး ၁၁:၂၈-၃၀) ပှၤလၢအသးစူၤန့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အဂံၢ်အဘါစၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၢ်အလီၢ် အမ့ၢ်ပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသး. ပှၤမ့ၢ်မၤသးထီၣ်အီၤ သနာ်က့ အပာ်အသးမုာ်မုာ် ဒီးအပၢၤအသးန့ၢ်ဝဲ.

၁၂. ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီး ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ယ့ၣ်ၡူး တဲတၢ်ကတိၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ. အဝဲတတဲတၢ် ဒီးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤဘၣ်. (လူၤ ၈:၄၇, ၄၈) ဖဲပှၤလၢအထီဒါအီၤတဖၣ် တဲဆါအီၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး မၤသးထီၣ်အီၤအခါ “အဝဲတက့ၤတဲဆါက့ၤဝဲဘၣ်.” (၁ ပ့း ၂:၂၁-၂၃) တဘျီတခီၣ် လၢယ့ၣ်ၡူးကတဲဆၢက့ၤတၢ် ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤအလီၢ် အဝဲအိၣ်ဘှ့ၣ် ဒီးတတဲဆၢက့ၤတၢ် နီတမံၤဘၣ်. (မး ၂၇:၁၂-၁၄) အဃိ လၢဝၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ပာ်လီၤတၢ်ဒိတၢ်တဲာ် ဂ့ၤဒိၣ်မး.

၁၃. တၢ်ကတိၤလၢ အတဲဝဲလၢ ဝၤ “ကလဲၤအိၣ်ဒီးအမါ” န့ၣ် အခီပညီဒ်လဲၣ်. (မးသဲ ၁၉:၄-၆) (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)

^၁၃ ယ့ၣ်ၡူး သိၣ်လိဝဲလၢ ဝၤန့ၣ် ကဘၣ်တီဒီးအမါ. အတဲဖျါထီၣ်က့ၤ အပါအတၢ်ကတိၤ လၢအတဲဝဲလၢ ဝၤန့ၣ် “ကလဲၤအိၣ်ဒီးအမါ.” (ဖး မးသဲ ၁၉:၄-၆.) ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ “ကလဲၤအိၣ်ဒီး” န့ၣ် အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ဘုးတာ်လိာ်သးဃံးဃံး ဒ်ကီၣ်အသိး.” အဃိ ဒ်ကီၣ် ကျးဘုးတာ်တၢ် ဒီးကျၢၤဝဲအသိး ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ အတၢ်အဲၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲ. တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤအဘၢၣ်စၢၤ မ့ၢ်ဟးဂီၤန့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ်. ဝၤတဂၤလၢ အအဲၣ်အမါလၢ အသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် အတကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ နီတစဲးဘၣ်. ဒီးအကဃၣ်ကွံာ်အသးလၢ “တၢ်လၢ အဘျုးတအိၣ်ဘၣ်တဖၣ်” တဘျီဃီ. (စံး ၁၁၉:၃၇) ဒ်စီၤယိၤဘးအသိး အဝဲကမၤ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးအမဲာ်ချံ ဒီးအတကွၢ်ပိာ်မုၣ်အဂၤလၢ တၢ်သးကတၢအပူၤဘၣ်.—ဘး ၃၁:၁.

၁၄. ဝၤတဂၤလၢ အရ့ဒီးအမါ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ် ဒ်သိးအမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအမါကသ့အဂီၢ် အကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ်.

 ^၁၄ ဝၤတဂၤလၢ အတရ့ဒီးအမါ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ် ဒီးတဲတၢ်ဒီးအီၤ ဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤန့ၣ် ဒ်သိး အကမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအမါအဂီၢ် တၢ်လၢအကဘၣ်မၤဝဲန့ၣ် အိၣ်တနီၤ. တၢ, အကဘၣ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ တၢ်လၢအမၤဝဲန့ၣ် အကဲတၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်. ဒီးတၢ်လၢအမၤ ဒီးအတဲဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ. (စံး ၄၄:၂၁; စံၣ် ၁၂:၁၄; ဧ့ၤ ၄:၁၃) ခံ, အတဘၣ် ရ့ဒီးအမါအၢအၢသီသီလၢၤဘၣ် ဒီးကဘၣ်ဆီတလဲက့ၤအသး. (ကတိၤ ၂၈:၁၃) သၢ, အကဘၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး ဒီးဃ့ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအမါအအိၣ်. (မၤတၢ် ၃:၁၉) တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး အကအိၣ်မူဒ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် အဝဲကဘၣ် ဃ့ကညး ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤအီၤလၢ အကသးအိၣ် ဆီတလဲ အတၢ်ဆိကမိၣ်, အတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ဒီးအတၢ်မၤတဖၣ်. (စံး ၅၁:၁၀-၁၂; ၂ ကရံၣ် ၁၀:၅; ဖံလံး ၂:၁၃) လွံၢ်, အဝဲကဘၣ်အိၣ်မူမၤထွဲဒ် အတၢ်ထုကဖၣ်အသိး ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးဆူၣ်ဆူၣ် ဒ်သိးအကသးဟ့ တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး ဒီးတၢ်ကတိၤလၢ အအၢအသီခဲလၢာ်. (စံး ၉၇:၁၀) ယဲၢ်, အဝဲကဘၣ် လဲၤဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အအိၣ် တဘျီဃီ. (ယၤ ၅:၁၄-၁၆) ဃု, ဒ်သိးအတမၤဘၣ်က့ၤ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤဘၣ် လၢၤတဂ့ၤအဂီၢ် အကဘၣ်ဆိကမိၣ် ဒီးရဲၣ်ကျဲၤလီၤပာ်စၢၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဝၤတဂၤလၢ အကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် အကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဃုထံၣ်အံၤစ့ၢ်ကီး. ဒီးဒ်သိး အဆီတလဲ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးအံၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤ. (စံး ၃၇:၅) ဝၤတဖၣ် ကဘၣ်ပတုာ်က့ၤ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အတဂ့ၤဘၣ်. ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် အကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ အအဲၣ်အမါ ဒီးပာ်ကဲအီၤ. အမၤဝဲကသ့ဒ်လဲၣ်.

နပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲလၢ နမါအဖီခိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၅. ဝၤတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ အမါအဖီခိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၅ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နအဲၣ်အီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤန့ၣ် ကိးနံၤဒဲး အမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အမါအဂီၢ် ဒ်သိးအကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအဲၣ်အီၤ. (၁ ယိၤ ၃:၁၈) ဝၤတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ အမါအဖီခိၣ်သ့ခီဖျိ အမၤတၢ်ယိယိဖိ ဒ်သိးဒီး အဖီၣ်အမါစု, ဖိးဟုအီၤ ဒီးဆှၢန့ၢ်အမါလံာ်လၢ လီတဲစိအပူၤ ဒီးတဲဘၣ်အီၤလၢ “ယသ့ၣ်နီၣ်နၤ” မ့တမ့ၢ် သံကွၢ်အီၤလၢ “တနံၤညါအံၤ နမၤသးဒ်လဲၣ်.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တဘျီတခီၣ် အကဟဲက့ၤစိာ်န့ၢ်အမါ တၢ်အီၣ်ဝံၣ်ဝံၣ်ဘဲဘဲ. ဝၤတဂၤ မ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်အမါ ဒီးပာ်ကဲအီၤ တကးဒံးဘၣ် အမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ.

၁၆. ဝၤန့ၣ်ဘၣ်မနုၤအဃိ အကြၢးပတြၢၤအမါလဲၣ်.

 ^၁၆ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နစံးဘျုးအီၤ. ဝၤတဂၤလၢ အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအမါန့ၣ် အကစံးဘျုးအမါ ဒီးတဲအီၤ တၢ်ကတိၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ. အဒိ အကြၢးစံးဘျုးအမါလၢ တၢ်ခဲလၢာ်လၢအမါမၤဝဲ. (ကလီး ၃:၁၅) ဖဲဝၤတဂၤ ပတြၢၤအမါအခါ အမါကသးခု ဒီးအမါကတူၢ်ဘၣ်လၢ အဝၤအဲၣ်အီၤ ဒီးပာ်ကဲအီၤ. တကးဒံးဘၣ် အတၢ်နာ်န့ၢ်အဝၤ ကအါထီၣ်.—ကတိၤ ၃၁:၂၈.

၁၇. ဝၤတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲလၢ အမါအဖီခိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၇ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နသးကညီၤအီၤ ဒီးပာ်ကဲအီၤ. ဝၤတဂၤလၢ အအဲၣ်အမါန့ၣ် အကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ဒီးကဟုကယာ်အီၤ. ဒီးအကထံၣ်အမါ ဒ်အကဲ တၢ်ဟ့ၣ်အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. (ကတိၤ ၁၈:၂၂; ၃၁:၁၀) အဃိ အကရ့ဒီးအမါလၢ တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်ပာ်ကဲအပူၤထီဘိ. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် မံဃုာ်အခါစ့ၢ်ကီး အတမၢဆူၣ်အမါလၢ ကမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ ကမၤဘၣ်ဒိ အမါအသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢအမါ တအဲၣ်ဒိးမၤဝဲဘၣ်. f ဒီးအဝဲစ့ၢ်ကီး တအဲၣ်ဒိးမၤတၢ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်ဘၣ်.—မၤတၢ် ၂၄:၁၆.

၁၈. ဝၤတဖၣ် ကဘၣ်ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ အကမၤမနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ တၢ်ဂ့ၢ် လွံၢ်ထံၣ်လၢ ကမၤစၢၤ ဝၤတဖၣ် ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲ.”)

^၁၈ ဝၤသ့ၣ်ဧၢ, ဖဲသုဂုာ်ကျဲးစၢးအဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးသုကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲလၢ သုမါအဖီခိၣ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်အပူၤအခါ ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲ ဒီးအသးခုဒိၣ်မး. အဃိ ပာ်လီၤနသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ နကဆဲးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲလၢ နမါအဖီခိၣ် ဒီးဟးဆှဲး တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ကမၤဘၣ်ဒိအီၤ. တကးဒံးဘၣ် ရ့ဒီးအီၤလၢ တၢ်သးကညီၤ, တၢ်ပာ်ကဲ ဒီးတၢ်ကဟုကယာ်အပူၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နအဲၣ်အီၤ ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤဒိၣ်မး. ဒီးတၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် ဖဲနပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နအဲၣ်နမါ ဒီးပာ်ကဲအီၤအခါ နကဒီသဒၢ နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ.—စံး ၂၅:၁၄.