၁, ၂. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲခီၣ်ခါလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါလဲၣ်, တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်. (ခ) တချုးလၢပှၤတဂၤ ဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

နမ့ၢ်ပှၤသးစၢ်တဂၤလၢ အအဲၣ်ဒိးဘျၢထံဧါ. တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဖးဒိၣ်တခါလၢနဂီၢ်လီၤ. ဒ်ပပာ်ဖျါထီၣ်တ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါအသိး တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အရ့ဒိၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပှၤဂၤအမဲာ်ညါလၢ နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်နအၢၣ်လီၤကစၢ်ယွၤလၢ နကမၤအတၢ်မၤထီဘိဒီး တၢ်မၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ နတၢ်အိၣ်မူပူၤလီၤ. တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နမ့ၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နဆၢတဲာ်တၢ်လၢနနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်နဲသ့, နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤယွၤအတၢ်မၤ ဒီးနမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး အခီပညီမး နကြၢးဒိးဘျၢထံန့ၣ်လီၤ.

^၂ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ နဒိးဘျၢထံတန့ၢ်ဒံးဘၣ်. မ့တမ့ၢ် နဆိကမိၣ်လၢ နဒိးဘျၢထံန့ၢ်လံ ဘၣ်ဆၣ် နမိၢ်နပၢ်ကဆိကမိၣ်လၢ နကြၢးခိးတုၤနဒိၣ်ထီၣ် ဒီးနတၢ်လဲၤခီဖျိအိၣ်အါထီၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တဘၣ်သးဆံးတဂ့ၤ. နကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. သူနတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကလဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢနီၢ်သးတခီ တုၤလၢနဒိးဘျၢထံသ့တစုန့ၣ်တ က့ၢ်. ဒ်သိးနဒိးဘျၢထံကသ့အဂီၢ် ပာ်လီၤဖီတၢၣ်သၢခါအံၤတက့ၢ်. (၁) မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ်, (၂) ပာ်ဖျါထီၣ်လၢတၢ်မၤ ဒီး (၃) ပာ်ဖျါတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တက့ၢ်.

၃, ၄. ပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် မၤလိတၢ်လၢ စီၤတံၤမသ့းအဒိအတဲာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၃ နကစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤအီၤတက့ၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယနာ်လၢကစၢ်ယွၤအိၣ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယနာ်လၢလံာ်စီဆှံ ဟဲလၢယွၤအအိၣ်လဲၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယကဘၣ်မၤတၢ်ဘၣ်ယွၤအသး ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ဘၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအသးလဲၣ်. တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကမၤထွဲ တၢ်မၢဖိပီလူး အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢအမ့ၢ်– “ဒ်သိးသုကမၤကွၢ် ယွၤအတၢ်ဘၣ်အသးလၢအမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤ, ဒီးတၢ်လၢဂ့ၤအဲၣ်ဒိး, ဒီးတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤမ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” (ရိမ့ၤ ၁၂:၂) ဘၣ်မနုၤအဃိ နကြၢးမၤဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

^၄ စီၤတံၤမသ့း အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢနဂီၢ်သ့ဒ်လဲၣ်. အဝဲနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံဂ့ၤဂ့ၤ မ့ၢ်လၢအမိၢ်ဒီးအဖံ သိၣ်လိအီၤ လံာ်စီဆှံအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ် စီၤတံၤမသ့းလၢ “လဲၤတၢ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ တၢ်သိၣ်လိတ့ၢ်နၤ ဒီးနနာ်တ့ၢ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၤတဖၣ်အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄, ၁၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ဖဲအံၤတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “နာ်တ့ၢ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ”န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “နနာ်တၢ်သပှၢ်ကတၢၢ်ဒီး နတူၢ်လိာ် တၢ်တမံၤမံၤ ခီဖျိနနာ်အီၤအဃိန့ၣ်လီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤတံၤမသ့း နာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲထံၣ်န့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ. အဝဲတူၢ်လိာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအမိၢ်ဒီးအဖံ မၢဆူၣ်အီၤအဃိန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢအမၤလိဝဲ ဒီးနာ်ဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ.—ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄ တက့ၢ်.

၅, ၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလဲၣ်.

^၅ မ့မ့ၢ်နၤမီၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နသ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ယံာ်တ့ၢ်လံ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နကဆိကမိၣ်ထံလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိနနာ်တၢ်ဒ်အံၤလဲၣ်. တၢ်အံၤကမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ် ဒီးကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကဟးဆှဲး တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အကမၣ်တဖၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢနတံၤသကိး ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်သနံးမ့ၢ်ဂ့ၤ, နနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ဘၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဆှၢကမၣ်နၤသ့အဃိန့ၣ်လီၤ.

^၆ ဖဲနသးစၢ်ဒံးအခါ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် နစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤကသ့ဝဲလီၤ. အဒိ နသကိးမ့ၢ်သံကွၢ်နၤလၢ– “ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဝဲနီၢ်နီၢ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါအီၤသ့ဒ်လဲၣ်.  ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်အဲၣ်ပှၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်ပျဲတၢ်အၢတၢ်သီတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. ကစၢ်ယွၤအိၣ်ပာ်ဝဲအစိၤစိၤဃၣ်ဃၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.” ပမ့ၢ်ဃုသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ တၢ်သံကွၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ဖဲတၢ်သံကွၢ်အိၣ်ထီၣ်အခါ နသးတဒ့ဒီလၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် နမ့ၢ်ကတဲာ်ကတီၤဆိဒ်အံၤန့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤလၢ နကဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် လံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ.

၇–၉. နတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ် jw.org ပှာ်ယဲၤသန့ မၤစၢၤနၤသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.

^၇ နနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကစံးဆၢတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ တကးဒံးဘၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးနတၢ်သးဒ့ဒီသုတအိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် နတၢ်နာ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (မၤတၢ် ၁၇:၁၁) ပအိၣ်ဒီး တၢ်ပီးတၢ်လီအါမး လၢအမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကမၤနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအဂီၢ်လီၤ. တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲ လံာ်လဲၢ်, တၢ်ဂီၤမူ, မဲးကစံ, ဒီးတၢ်အဂုၤအဂၤတဖၣ် ဒီးနဃုထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢ jw.org အပူၤသ့လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအီၤလၢ ကဒုးဆူၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒီး မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ ပတၢ်နာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

^၈ နမ့ၢ်ပှၤမၤလိ လံာ်စီဆှံဖိတဂၤအဃိ လံာ်စီဆှံ အတၢ်သံကွၢ်တနီၤအတၢ်စံးဆၢန့ၣ် နကသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်စံးဆၢတဖၣ်န့ၣ် နနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်ဧါ. တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ အိၣ်လၢ jw.org အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကဃုသ့ၣ်ညါ လံာ်စီဆှံ ဒီးနကတဲဘၣ် ပှၤဂၤလၢနတၢ်နာ်အဂ့ၢ်လီၤ. နမ့ၢ်သူ အ့ထၢၣ်နဲးန့ၣ် နလဲၤနုာ်လီၤဆူ jw.org အပူၤဒီး သူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤလၢ နနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအဂီၢ်သ့လီၤ.

^၉ တၢ်လၢ နမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် နကဘၣ်နာ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကကတဲာ်ကတီၤနသးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးစၢ်တဂၤ စံးဝဲလၢ “တချုးယဆၢတဲာ်ယသးလၢ ယကဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် ယမၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယထံၣ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ လၢအမ့ၢ်အတီနီၢ်နီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တနံၤဘၣ်တနံၤ ယတၢ်နာ်ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.”

၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိလၢအဘျၢထံဝံၤတဖၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်နာ်လၢ အတၢ်မၤန့ၣ်လဲၣ်.

^၁၀ လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ဒ်န့ၣ်အသိးတၢ်နာ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မၤဒီး, မ့ၢ်တၢ်သံလၢအကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ.” (ယၤကိာ် ၂:၁၇) နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်အဂၢၢ်ကျၢၤန့ၣ် နကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နတၢ်မၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နကအိၣ်ဒီး တၢ်လၢလံာ်စီဆှံကိးဝဲလၢ“တၢ်ဖံးတၢ်မၤစီဆှံ”ဒီး “တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ”န့ၣ်လီၤ.—ဖး ၂ ပ့းတရူး ၃:၁၃ တက့ၢ်.

၁၁. တဲနၢ်ပၢၢ်တၢ်ကတိၤလၢ အမ့ၢ် “တၢ်ဖံးတၢ်မၤစီဆှံ”န့ၣ်တက့ၢ်.

^၁၁ “တၢ်ဖံးတၢ်မၤစီဆှံ”န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. နမ့ၢ်အိၣ်မူဒ်တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးန့ၣ် နသကဲာ်ပဝးကကဆှီဝဲလီၤ. အဒိ ဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ် ဃုလါန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲနဘၣ်တၢ်လ့ပစီနၤလၢ နကမၤတၢ်ကမၣ်တမံၤမံၤအခါ မ့ၢ်နမၤဒ်လဲၣ်. ဒီးမ့ၢ်နဆိကမိၣ်ထံ တၢ်အဘၣ်ဒီးတၢ်အကမၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄) မ့ၢ်နသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်နတံၤသကိးတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်သနံးန့ၣ်ဧါ. ဖဲနထီၣ်ကၠိအခါ မ့ၢ်နပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အဂ့ၤလၢပှၤဂၤအမဲာ်ညါစ့ၢ်ကီးဧါ. မ့ၢ်နပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်သးတီဒီးယဟိဝၤယွၤဧါ, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးနသကိးလၢ ကၠိတဖၣ်သုတနံၤဘၣ်ဖၣ်လဲဘၣ်နၤတဂ့ၤအဂီၢ် မ့ၢ်နဂုာ်ကျဲးစၢးလီၤဂာ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ဧါ. (၁ ပ့းတရူး ၄:၃, ၄) ပသ့ၣ်ညါလၢ ပတလၢတပှဲၤနီတဂၤဘၣ်. တဘျီတခီၣ် ပှၤလၢအကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးယံာ်ဝဲ အါနံၣ်အါလါတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မဲာ်ဆှးသ့ဒီး ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်ကီဒံးဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် ကပာ်ကဖၢလၢအသးလၢ အမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤဒီး ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲခီဖျိ အလုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအကဆှီလီၤ.

၁၂. တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး “တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးနကြၢးထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.

^၁၂ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး “တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ”န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်အံၤပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မၤလၢနမၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒ်သိးဒီးတၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပၣ်ဃုာ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်မၤလၢပှၤအဂၤတထံၣ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီးနနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဃ့ ဘါထုကဖၣ်ဒီး နနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် တဆိကမိၣ်ဝဲတၢ်မၤတဖၣ်အံၤလၢ အမ့ၢ် တၢ်ဝံတၢ်ယိးအဃၢလၢအဂီၢ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်စီၤဒၤဝံးလၢအစံးဝဲလၢ– “ဘၣ်ယသးလၢယကမၤဖဲဒၣ်နသးလီၤ, ယကစၢ်ဧၢ, ဒီးနတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ယသးကံၢ်ပူၤလီၤ.”—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၀:၈.

၁၃, ၁၄. နကမၤ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ အဘၣ်ထွဲဒီး “တၢ်ယူးယီၣ်ယွၤ”အဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤနၤကသ့လဲၣ်, ဒီးပှၤသးစၢ်တနီၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ဒ်သိးနကပာ်လီၤဖီတၢၣ်တဖၣ်အဂီၢ် နကဘၣ်ဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်သံကွၢ်တနီၤ ဒီးကွဲးလီၤနတၢ်စံးဆၢလီၤ. အဒိ “မ့ၢ်နဃ့ထုကဖၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတမံၤမံၤဧါ. ဒီးလၢနတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ မ့ၢ်နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤနီၢ်နီၢ်ဧါ. လၢနနီၢ်ကစၢ်အတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံအပူၤ နမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. နမိၢ်နပၢ်မ့ၢ်တလဲၤ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒၣ်လဲာ် မ့ၢ်နကလဲၤဧါ.” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကကွဲးလီၤနဖီတၢၣ်တဖၣ်လၢ နအဲၣ်ဒိးပာ်လီၤ ဒ်သိးဒီးနတၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်, နနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံဒီး နတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

^၁၄ ပှၤသးစၢ်အါဂၤလၢ အဲၣ်ဒိးဘျၢထံတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဘျုးအဖှိၣ် ခီဖျိအဝဲသ့ၣ်ကွဲးလီၤ အဖီတၢၣ်အဃိလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်သးစၢ်ထ့ဒၣ် စံးဝဲလၢ– “ညီနုၢ် ယကွဲးလီၤယဖီတၢၣ်တဖၣ်လီၤ. ယလဲၤတုၤလၢ ယဖီတၢၣ်တခါဘၣ်တခါလီၤ. ဒီးလၢတနံၣ်အတီၢ်ပူၤ ယတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ ယကဒိးဘျၢထံလီၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ် ဖဲးထြံးစ့ၢ်ကီး တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးလၢ “ယသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤယဖီတၢၣ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိယကွဲးလီၤလၢလံာ်ပူၤအဃိ ယဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤထီၣ်ဘးအီၤလီၤ.”

၁၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်ဝဲနနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ဆၢတဲာ်လဲၣ်, တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.

^၁၅ တၢ်သံကွၢ်တခါအိၣ်လၢလံာ်ပူၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ- “နမိၢ်နပၢ် မ့တမ့ၢ် နတံၤသကိးတဖၣ် မ့ၢ်ပာ်ပတုာ်ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်နကဆဲးမၤဒံးဧါ.” ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးနမ့ၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢနမိၢ်နပၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤတဂၤဂၤမၢဆူၣ်နၤအဃိဘၣ်. နတၢ်သကဲာ်ပဝးလၢအဂ့ၤ ဒီးနတၢ်ယူးယီၣ်ယွၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ နနာ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီနီၢ်နီၢ်ဒီး နအဲၣ်ဒိးလူၤပိာ်ထွဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. တယံာ်ဘၣ်ဒီး နကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံန့ၣ်လီၤ.

၁၆, ၁၇. (က) ပှၤတဂၤကကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိအဂီၢ် တၢ်မနုၤကြၢးထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလဲၣ်. (ခ) နပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် တၢ်ပှ့ၤက့ၤသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.

^၁၆ ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဂ့ၤဂ့ၤတဂၤသံကွၢ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “တၢ်မၤလိာ်ဖးဒိၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအကျါ, မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တထံၣ်လဲၣ်.” ယ့ၣ်ၡူးစံးဆၢအီၤလၢ “အဲၣ်ယွၤနကစၢ်လၢ နသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, ဒီးနသးဒီဖျၢၣ်ညါ, ဒီးနတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖးတုၤအလၢာ်တက့ၢ်.” (မးသဲ ၂၂:၃၅-၃၇) ယ့ၣ်ၡူးတဲနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢ တၢ်ဒိးဘျၢထံဒီး တၢ်ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိတဂၤန့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိလီၤ. ကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ နကမၤအါထီၣ် နတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၅:၁၄, ၁၅; ၁ ယိၤဟၣ် ၄:၉, ၁၉ တက့ၢ်.) ဖဲနမၤဒ်န့ၣ်အခါ နကသးအိၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်အံၤအဃိလီၤ.

^၁၇ နတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်ဝဲဒ်အံၤလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ဖဲနလီၤအုးထံအခါ ပှၤတဂၤဂၤဟဲမၤပူၤဖျဲးနၤလီၤ. မ့ၢ်နကက့ၤဆူနဟံၣ်ဒီး သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ပှၤတဂၤအံၤ အတၢ်မၤဂ့ၤနၤန့ၣ်ဧါ. နတမၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ထီဘိန့ၣ် နကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ပှၤတဂၤအံၤလၢ အမၤပူၤဖျဲးနၤအဃိလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပကြၢးစံးဘျုးစံးဖှိၣ် ယဟိဝၤယွၤဒီးယ့ၣ်ၡူးလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤပူၤဖျဲးပှၤလၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်သံအဃိ ပတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ကဲထီၣ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်လီၤ. ခီဖျိအတၢ်အဲၣ်ပှၤအဃိ ခဲအံၤပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.

၁၈, ၁၉. (က) နကကဲထီၣ်ယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤအဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိနတကြၢးပျံၤတၢ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်နတၢ်အိၣ်မူဒ်လဲၣ်.

^၁၈ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်တ့ၢ်နၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်နစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဒီး တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢနကြၢးမၤဝဲလီၤ. နတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်နအၢၣ် လီၤယွၤလၢ နကမၤအတၢ်လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. နကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒ်အံၤအဂီၢ် ကြၢးလၢနပျံၤတၢ်ဧါ. တကြၢးပျံၤတၢ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢနဂီၢ်ဒီး ကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤလၢအမၤအတၢ်ဘၣ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၆) ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယွၤအအိၣ်ဒီး ဘျၢထံအခါန့ၣ် နတၢ်အိၣ်မူကဂ့ၤထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤလၢ အဒိးဘျၢထံလၢအဖိသၣ်ခါ ဒီးခဲအံၤအသးအိၣ် ၂၄ နံၣ်တဂၤစံးဝဲလၢ “ယမ့ၢ်ဒိးဘျၢထံလၢ ယညါအိၣ်ထီၣ်အခါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံ ကအိၣ်အါဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်လၢယဆၢတဲာ်ယသးလၢ ယကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ယသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဖဲယနီၢ်ဆံးခါအဃိ ဒီသဒၢယၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်လီၤ.”

^၁၉ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဝဲ တၢ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢနဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ်အဲၣ်လီၤထဲအသးဒီး တအဲၣ်နၤနီတစဲးဘၣ်. နမ့ၢ်ပိာ်အခံန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်နကဟးဂီၤလီၤ. အဝဲဟ့ၣ်နၤတၢ်လၢအဂ့ၤ တသ့နီတမံၤဘၣ်. လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်အအိၣ်န့ၣ် တၢ်သးခုကစီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်မုၢ်လၢ်တမံၤမံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်ဘၣ်. ခါဆူညါ မ့ၢ်လၢအကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအဃိ နမ့ၢ်ပိာ်အခံန့ၣ် နကဟးဂီၤဃုာ်ဒီးအီၤလီၤ.—လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၀.

၂၀. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သးစၢ်တဂၤ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဒီး ဒိးဘျၢထံကန့ၢ်အဂီၢ် ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “တၢ်မၤစၢၤလၢ နကဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လၢ နီၢ်သးအဂီၢ်.”)

^၂၀ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်နအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤနသးလၢ နကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လံဧါ. နကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ ဒီးကစၢ်ယွၤအဂီၢ် တဘၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ. နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နဒိးဘျၢထံတန့ၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤတဖၣ် ကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးအဂီၢ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဘၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဖံလံးပံၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ်လၢ ကဆဲးလဲၤထီၣ်လဲၤထီလၢ နီၢ်သးတခီလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၃:၁၆) နမ့ၢ်မၤထွဲတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် တယံာ်ဘၣ်ဒီး နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး ဒိးဘျၢထံသ့လီၤ.