“ကစၢ်အကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲကဆိးဝဲ လီၤစိၤလီၤထီလီၤ”
“နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤန့ၣ် ဃ့ထီၣ်ကွံာ်, သံၣ်ဧိၤဖီဧိၤန့ၣ် လီၤညွံးလီၤဘဲဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ်ပကစၢ်အကလုၢ်ကထါန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲကဆိးဝဲလီၤစိၤလီၤထီလီၤ.”—ယၡါယၤ ၄၀:၈.
၁, ၂. (က) လံာ်စီဆှံမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူကမၤအသးဒ်လဲၣ်. (ခ) ယွၤအကလုၢ်ကထါ ကဲဘျုးလၢပဂီၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
လံာ်စီဆှံမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် နတၢ်အိၣ်မူကမၤအသးဒ်လဲၣ်. တမ့ၢ်လၢနကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢအဂ့ၤဘၣ်. တမ့ၢ်လၢနကသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဘၣ်ဃးဒီး ယွၤ, သးသမူ ဒီးတၢ်ကမၤအသးလၢခါဆူညါအဂ့ၢ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢနကသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဘၣ်.
၂ ပစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဟ့ၣ်လီၤပှၤ အကလုၢ်ကထါလံာ်စီဆှံအဃိ ပတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲအၢၣ်လီၤပှၤလၢ တၢ်ကစီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. တၢ်မၢဖိပ့းတရူးယၢၤထီၣ်ဝဲ ယၡါယၤ ၄၀:၈ လီၤ. လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ကစီၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. (ဖး ၁ ပ့းတရူး ၁:၂၄, ၂၅ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်ဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်ယွၤအကလုၢ်ကထါတဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဖးယံာ်လံ. ပူၤကွံာ်အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ အကလုာ်ကလုာ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ကွဲးကျိာ်ထံဝဲလံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဆၢဝဲလၢပှၤကိးဂၤဒဲး “ကတုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအီၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါထီၣ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ်လီၤ.”—၁ တံၤမသ့း ၂:၃, ၄.
၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်လၢ (၁) တၢ်ကတိၤဆီတလဲ (၂) ထံကီၢ်တၢ်အိၣ်သးဆီတလဲအဃိ ကျိာ်စ့ၢ်ကီးဆီတလဲ (၃) ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံတဖၣ်ဘၣ်တၢ်ထီဒါအီၤ ဘၣ်ဆၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါ အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတုၤလၢ ပစိၤခဲအံၤသ့ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်တဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ပတၢ်ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ လံာ်စီဆှံကအါထီၣ် ဒီးပတၢ်အဲၣ် ယွၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံ ကဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.—မံကၤ ၄:၂; ရိမ့ၤ ၁၅:၄.
တၢ်ကတိၤဆီတလဲ
၄. (က) ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး တၢ်ကတိၤတဖၣ် ဆီတလဲဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ကစၢ်ယွၤ တကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဒ်လဲၣ်. နသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်န့ၣ်အဃိ နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၄ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး တၢ်ကတိၤတနီၤအခီပညီ ဆီတလဲအသးလီၤ. တၢ်ကတိၤလၢညါတဖၣ်န့ၣ် အခီပညီကလီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ကတိၤလၢပှၤသူအီၤလၢ စိၤခဲအံၤန့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် နနီၢ်ကစၢ်အကျိာ် ဆီတလဲအသးအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဧ့ၤဘြံၤဒီးကြံးကျိာ် အတၢ်ကတိၤလၢညါ စ့ၢ်ကီးဒ်န့ၣ်လီၤ. ဧ့ၤဘြံၤဒီးကြံး အတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤသူဝဲလၢညါန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ဧ့ၤဘြံၤဒီးကြံးကျိာ် လၢပှၤသူဝဲလၢစိၤခဲအံၤလီၤ. ဒီးလၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် လံာ်စီဆှံဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤဒီးကြံးကျိာ် လၢညါတဖၣ်အဃိ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤအါတက့ၢ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အရ့ဒိၣ်လၢပှၤကကွဲးကျိာ်ထံက့ၤ လံာ်စီဆှံန့ၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်မၤလိဝဲ ဧ့ၤဘြံၤဒီးကြံးအကျိာ်လၢပျၢၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တကဲဘျုးဒ် အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲအသိးဘၣ်. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤ အကတြူၢ်တနီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီတဘ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤလၢကျိာ် ၃,၂၀၀ ဘျဲၣ်အဃိ လီၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ. အဃိပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ “ကယဲၢ်ပှၤကလုာ်, ဒီးပှၤအဒူၣ်, ဒီးပှၤကတိၤတၢ်အကျိာ်” တဖၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုးလၢအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. (ဖး လီၣ်ဖျါ ၁၄:၆ တက့ၢ်.) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဘူးထီၣ်ဒီး ယွၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၁၀:၃၄.
မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤ အကတြူၢ် တနီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီတဘ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤလၢကျိာ် ၃,၂၀၀ ဘျဲၣ်အဃိ လီၤသးခုဒိၣ်မးလီၤ
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လံာ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဘ့ၣ်လဲၣ်.
၅ တၢ်ကတိၤတဖၣ် ဆီတလဲအသးအဃိ တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးတ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် အခီပညီစ့ၢ်ကီး ဆီတလဲဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်ကတိၤဆီတလဲအဃိ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံလၢညါန့ၣ် ပှၤနၢ်ပၢၢ်ဝဲညီ ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ ပှၤတနၢ်ပၢၢ်အီၤအါအါလၢၤဘၣ်. အဒိ, ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထုးထီၣ်အီၤ အဆိကတၢၢ် ဖဲ ၁၆၁၁ န့ၣ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်ကီၤလၤဝါလံာ်စီဆှံလၢ အမံၤဒိၣ်ကတၢၢ်အကျါတဘ့ၣ်လီၤ. ကီၤလၤဝါ အတၢ်ကတိၤတနီၤ လၢပှၤသူအီၤလၢ ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ပှၤသူအီၤတုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤအပူၤ သူဝဲကစၢ်ယွၤအမံၤ စှၤကိာ်ဘျီလီၤ. လၢလံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤအိၣ်အလီၢ်အါတက့ၢ်န့ၣ် ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ် ထၢနုာ်က့ၤဝဲလၢ ကီၤလၤဝါလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်အဒိၣ် “LORD” (ကစၢ်) လီၤ. ဒီးလၢခံလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤ အဆၢဖိတနီၤစ့ၢ်ကီး သူဝဲကိၤလၤဝါလံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်အဒိၣ် “LORD” (ကစၢ်) လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ်န့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤကြၢးအိၣ်ဝဲလၢ လံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအသီအပူၤန့ၣ်လီၤ.
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပသးခုလၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံန့ၣ်လဲၣ်.
၆ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်အသိး တၢ်ကတိၤလၢ ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ် သူဝဲတနီၤန့ၣ် မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤတနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢၤဘၣ် ဒီးပှၤတသူအီၤလၢၤဘၣ်. လံာ်စီဆှံ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီ တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံလၢ ပှၤသူဝဲတၢ်ကတိၤလၢ ချုးပစိၤခဲအံၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံ ဒီတဘ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အကတြူၢ်တနီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ ကျိာ် ၁၅၀ ဘျဲၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအါဂၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲလံာ်စီဆှံတဘ့ၣ်အံၤလၢ အနီၢ်ကစၢ်ကျိာ်လီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢလံာ်စီဆှံအံၤဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ တၢ်ကတိၤလၢချုးပစိၤခဲအံၤအဃိ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ ဒီးထိးဘၣ်အသူၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၉၇) ဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ထၢနုာ်က့ၤဝဲကစၢ်ယွၤအမံၤ ဒ်တၢ်ကွဲးလၢအခီၣ်ထံးအသိးန့ၣ်လီၤ. အဃိလံာ်အံၤ မ့ၢ်လံာ်လၢ အလီၤဆီတဘ့ၣ်လီၤ.
ကျိာ်လၢ ပှၤသူဝဲအါ
၇, ၈. (က) ဖဲ ချ.ခ.န သၢယၤဖှိၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤယူဒၤဖိအါဂၤ တနၢ်ပၢၢ် ဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်လၢၤဘၣ်လဲၣ်. (ခ) ကြံးစဲးထူးကၠ့းန့ၣ် မ့ၢ်လံာ်မနုၤလဲၣ်.
၇ တဘျီတခီၣ်ခီဖျိလၢ ထံကီၢ်တၢ်အိၣ်သးဆီတလဲအဃိ ကျိာ်စ့ၢ်ကီး ဆီတလဲဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အိးဟိထီၣ်ကျဲဒ်သိး ပှၤကဖးဘၣ်လံာ်စီဆှံလၢ ကျိာ်လၢပှၤနၢ်ပၢၢ်ဝဲညီန့ၣ်လီၤ. အဒိ, လံာ်အဆိကတၢၢ် ၃၉ ကတြူၢ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိလၢအမ့ၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိကွဲးဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤအဆိကတၢၢ်လၢ “တၢ်အးလီၤယွၤအကလုၢ်အကထါလၢအီၤလီၤ.” (ရိမ့ၤ ၃:၁, ၂) အဝဲသ့ၣ်ကွဲးဝဲ လံာ်အကတြူၢ်တဖၣ်အံၤလၢ ဧ့ၤဘြံၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤအၤရၣ်ဖိ အကျိာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲ ချ.ခ.န သၢယၤဖှိၣ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိအါဂၤ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤအလ့းစၣ်ဒြူး မၤနၢၤဝဲတၢ်လီၢ်အါတီၤ ဒီးကြံးအဘီမုၢ်လဲၢ်ထီၣ်ဝဲအဃိ ကြံးအကျိာ်စ့ၢ်ကီး ကဲထီၣ်ဝဲကျိာ်လၢပှၤကတိၤဝဲအါန့ၣ်လီၤ. ပှၤအါဂၤလၢ အအိၣ်ဖဲထံကီၢ်လၢ အဒိးပၢအသးလၢ ကြံးအတၢ်ပၢဖီလာ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကတိၤက့ၤ အကျိာ်တဘၣ်လၢၤဘၣ်. (ဒၤနံးယ့လး ၈:၅-၇, ၂၀, ၂၁) ဒီးပှၤယူဒၤဖိအါဂၤစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်မၤက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၈ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ် အနံၣ် ၂၅၀ န့ၣ် လံာ်စီဆှံယဲၢ်ကတြူၢ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤလၢ ကြံးအကျိာ်လီၤ. လၢခံလံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်ဒီတကတြူၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ ကြံးအကျိာ်လီၤ. ဒီးလံာ်အံၤဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ ကြံးစဲးထူးကၠ့း ဒီးမ့ၢ်ဝဲအဆိကတၢၢ်တဘျီလၢ လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤအကျိာ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံအီၤ ဒီတကတြူၢ်လီၤ.
၉. (က) စဲးထူးကၠ့းဒီး တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) လံာ်စီဆှံလၢဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်အပူၤ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ နဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဖဲလဲၣ်တဆၢလဲၣ်.
၉ ခီဖျိလၢ ကြံးစဲးထူးကၠ့း အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အကတိၤကြံးကျိာ်တဖၣ် ဖးဝဲလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်သ့လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ် ဒီးဖးဘၣ်လံာ်စီဆှံလၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်အဃိ ကသးခုဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. လၢခံလံာ်စီဆှံအကတြူၢ်တနီၤ ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤအီၤလၢ ကျိာ်လၢပှၤသူဝဲအါ ဒ်သိးဒီး ဆံရံယါ, ကီၣ်သ့ၣ်(ခ်) ဒီးလဲးတ့ၣ်ကျိာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပှၤအါဂၤ ဖးဘၣ်ဝဲလံာ်စီဆှံလၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ် ဒီးနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် ယွၤအကလုၢ်ကထါအဃိ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲတၢ်လၢ အဖးဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်ပဝဲအသိး အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ကအိၣ်ဒီးလံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၆၂-၁၆၅ တက့ၢ်.) ထံကီၢ်အတၢ်အိၣ်သးဆီတလဲ ဒီးကျိာ်တဖၣ် ဆီတလဲအသးသနာ်က့ ယွၤအကလုၢ်ကထါ အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဝဲတုၤ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ.
ပှၤကွဲးကျိာ်ထံလံာ်စီဆှံတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနး
၁၀. လၢ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ အစိၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤအါဂၤဖးဘၣ် လံာ်စီဆှံတသ့ဘၣ်လဲၣ်.
၁၀ လၢညါန့ၣ် ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ် တြီဝဲဒ်သိးပှၤသုတဖးလံာ်စီဆှံတဂ့ၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအပျံၤယွၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲ ဒ်သိးပှၤခဲလၢာ် ကန့ၢ်ဘၣ်လံာ်စီဆှံအဂီၢ်လီၤ. လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အဲကလံးအပူၤ ဖဲပူၤကွံာ်အနံၣ် ၆၀၀ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးကဖးဘၣ် လံာ်စီဆှံလီၤ. ဖဲအဝဲအိၣ်မူဝဲအဆၢကတီၢ် လၢကီၢ်အဲကလံးအပူၤန့ၣ် ပှၤအါတက့ၢ် တနၢ်ဟူဘၣ်လံာ်စီဆှံ တၢ်ကစီၣ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်ဘၣ်. ဒီးလံာ်စီဆှံစ့ၢ်ကီး အပှ့ၤဒိၣ်ဒိၣ်မးအဃိ ပှၤကဘၣ်ကွဲးကူလၢ ပှၤစုလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအိၣ်ဒီးအနီၢ်ကစၢ် လံာ်စီဆှံထဲဒၣ်စှၤကိာ်ဂၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဖးလံာ်တဘၣ်အါအါဘၣ်. ဒီးပှၤလၢအလဲၤထီၣ် သရိာ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲပှၤဖးလံာ်စီဆှံထဲလၢ လဲးတ့ၣ်ကျိာ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲအါအါဘၣ်. မ့ၢ်လၢတၢ်ကတိၤလၢ လံာ်စီဆှံပူၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤတသူအီၤလၢၤဘၣ်အဃိ ပှၤမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် တနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပှၤကန့ၢ်ဘၣ်လံာ်စီဆှံလၢ အနီၢ်ကစၢ်အကျိာ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤမၤဝဲဒ်လဲၣ်.—ကတိၤဒိ ၂:၁-၅.
ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲး ကန့ၢ်ဘၣ်လံာ်စီဆှံလီၤ. မ့မ့ၢ်နၤမီၣ် မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးဒ်န့ၣ် စ့ၢ်ကီးဧါ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁)
၁၁. လံာ်စီဆှံ လၢဝံၣ်ချံၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲန့ၣ် ကဲဘျုးဒ်လဲၣ်.
၁၁ ဖဲ ၁၃၈၂ နံၣ်န့ၣ် ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ် ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤဝဲ လံာ်စီဆှံလၢ ကိၤလၤဝါကျိာ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ လၢကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ် အမံၤဒိၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤလၢအပိာ်အခံ ပှၤလီလၤ(စ်)ဖိတဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပာ်ဒိၣ်လံာ်စီဆှံဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဟးလၢအခီၣ်လၢသဝီတဖျၢၣ်ဘၣ်တဖျၢၣ် လၢကီၢ်အဲကလံး ဒီတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလီလၤ(စ်)ဖိတဖၣ် ဖးန့ၢ်ပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံ ဒီးဟ့ၣ်လီၤပှၤဂၤလံာ်စီဆှံအဆၢတနီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွဲးဝဲလၢအစုန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ လံာ်စီဆှံ အံၤဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ အါထီၣ်ဝဲလီၤ.
၁၂. တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် ထံၣ်ဝဲလံာ်စီဆှံလၢ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲတဘ့ၣ် န့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၂ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် သးဟ့ဝဲကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ, ပှၤလၢအပိာ်အခံတဖၣ်ဒီးလံာ်စီဆှံလၢ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤကွဲးကျိာ်ထံဝဲတဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤအၢမၤနးဝဲ ပှၤလီလၤ(စ်)ဖိတဖၣ် ဒီးဃုမၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤအ လံာ်စီဆှံလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤသံဝံၤအလီၢ်ခံဒၣ်လဲာ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် တဲဝဲလၢအမ့ၢ်ပှၤလၢ အထီဒါခဲးသလ့းတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ခူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ အဃံတဖၣ် ဒီးဒွဲၣ်အူကွံာ်ဝဲ ဒီးကွံာ်လီၤဝဲ အဃံကမူၣ်လၢ ထံကျိ စွံၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအါဂၤအဲၣ်ဒိးဖး ဒီးနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ယွၤအကလုၢ်ကထါအဃိ ခဲးသလ့း အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် မၤပတုာ်အဝဲသ့ၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ပူၤကွံာ်အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ်အတီၢ်ပူၤ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ယူရပၤ ဒီးထံကီၢ်လၢအဂၤတနီၤ စးထီၣ်ကွဲးကျိာ်ထံက့ၤဒီး ထုးထီၣ်ရၤလီၤဝဲ လံာ်စီဆှံလၢကျိာ်လၢပှၤအါဂၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.
“ကစၢ်လၢအသိၣ်လိနၤ ဒ်သိးနကဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်”
၁၃. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးမၤဂၢၢ်ထီၣ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ်လဲၣ်.
၁၃ လံာ်စီဆှံန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ယွၤအသးစီဆှံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအကွဲးကျိာ်ထံ စဲးထူးကၠ့း, လံာ်စီဆှံလၢ ကၠီ(န်)ဝံၣ်ချံၤ ကွဲးကျိာ်ထံဝဲ ဒီး ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ် မ့တမ့ၢ် လံာ်စီဆှံအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤတထိးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အသး ဒ်ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံလၢ အခီၣ်ထံးတဖၣ်အသိးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံလၢ ပှၤကွဲးကျိာ်ထံဝဲတဖၣ်အံၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပာ်ဝဲအသိး ယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ် အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဝဲတုၤ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. ဒီးပတၢ်နာ်ဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်လၢ ကယဲၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလီၤ.—ယိၤၡူ ၂၃:၁၄.
၁၄. ပသ့ၣ်ညါဘၣ် လံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်အဃိ ပတၢ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢဝဲအကလုၢ်ကထါ ဒ်သိးအသုတလီၤမၢ်တဂ့ၤအဂီၢ်အဃိ ပတၢ်နာ်ဒီး ပတၢ်အဲၣ်အီၤဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤလံာ်စီဆှံလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအံၤကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤဝဲန့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲအဲၣ်ပှၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးသိၣ်လိပှၤ ဒ်သိးကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈ တက့ၢ်.) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အတၢ်အဲၣ်အံၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကအဲၣ်အီၤ ဒီးဒိကနၣ်အကလုၢ်လီၤ.—၁ ယိၤဟၣ် ၄:၁၉; ၅:၃.
၁၅. တၢ်မၤလိလၢ ခံတခါန့ၣ် ပတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ပအဲၣ်ယွၤအကလုၢ်ကထါဒိၣ်မးအဃိ ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ ဒ်သိးကကဲဘျုးလၢပဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဖဲပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အခါ ဒ်သိးဟံၣ်ကစၢ် ကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤလံာ်စီဆှံအဂီၢ် ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒီးပှၤလၢအသိၣ်လိတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်သိၣ်လိ ကဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ လံာ်စီဆှံအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤလၢ တၢ်မၤလိလၢခံတခါအပူၤန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 4 ကွၢ်တၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ် “Do You Need to Learn Hebrew and Greek?” လၢ November 1, 2009, issue of The Watchtower တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 5 မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ကီၤလၤဝါအတၢ်ကတိၤဒိတနီၤန့ၣ် ပှၤဟံးန့ၢ်အီၤလၢ ခ့ကၠ့ဘၢၣ်ၡ့ၣ်အပူၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 14 ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢမ့ၢ် “ လဲၤကွၢ်လၢ နနီၢ်ကစၢ်တက့ၢ်”
