ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

ဆဲး​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​တၢ်အဲၣ်​လၢ အ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ

ဆဲး​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​တၢ်အဲၣ်​လၢ အ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ

“တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​န့ၣ်​ မၤ​ထီၣ်​မၤ​ထီ​တၢ်​လီၤ.”—၁ ကရံၣ်သူး ၈:၁.

တၢ်သးဝံၣ်– ၁၀၉, ၁၂၁

၁. ဖဲ​ယ့ၣ်ၡူး​အိၣ်ဒီး အ​တၢ်မၢဖိ​အလီၢ်​ခံ​ကတၢၢ်​တနၤ​န့ၣ်​ အဝဲ​တဲသကိး​ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​မနုၤ​လဲၣ်.

တချုး​လၢ​ယ့ၣ်ၡူး​သံ​ဒံး​ဘၣ်​ ဖဲ​အဝဲ​အိၣ်ဒီး​အ​တၢ်မၢဖိ​တဖၣ်​ အလီၢ်​ခံ​ကတၢၢ်​တနၤ​န့ၣ်​ အဝဲ​တဲ​ဖျါထီၣ်​တၢ်အဲၣ်​အဂ့ၢ် က​အိၣ်ဝဲ​အဘျီ ၃၀ ဃၣ်ဃၣ်​ညါ​လီၤ. အဝဲ​တဲဘၣ်​အ​တၢ်မၢဖိ​တဖၣ်​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ကြၢး ‘အဲၣ်လိာ်​ကွံလိာ်​အသး​သကိး​သကိး’ လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၅:၁၂, ၁၇) အဝဲသ့ၣ်​မ့ၢ်​အဲၣ်လိာ်​အသး​န့ၣ်​ ပှၤဂၤ​တဖၣ်​က​ပာ်သူၣ်​ပာ်သး​ဝဲ​ဒီး က​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​မ့ၢ် ခရံာ်​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​နီၢ်နီၢ်​လီၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၁၃:၃၄, ၃၅) တၢ်အဲၣ်​လၢ​ယ့ၣ်ၡူး​တဲဝဲ​န့ၣ်​ တမ့ၢ်​ထဲ သး​အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​ဘၣ်. မ့ၢ်ဝဲ​တၢ်အဲၣ်​လၢ​အသဟီၣ်​ဆူၣ်​ ဒီး​သးအိၣ်​ဟ့ၣ်လီၤ​အသး​လၢ ပှၤဂၤ​အဂီၢ်​နီၢ်နီၢ်​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​တဲဝဲ​လၢ “ပှၤ​မ့ၢ်​ပာ်လီၤ​ကွံာ်​အသး​သမူ​လၢ အ​တံၤ​အ​သကိး​အဂီၢ်​ဒီး, ပှၤ​တအိၣ်​ဘၣ်​ဒီး​တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ ဒိၣ်န့ၢ်​အဝဲ​န့ၣ်​နီ​တဂၤ​ဘၣ်. ဖဲဒၣ်​ယ​မၤလိာ်​သု​တဖၣ်​န့ၣ်, သု​မ့ၢ်​မၤ​ဒီး, သု​မ့ၢ်​ယ​တံၤ​ယ​သကိး​လီၤ.”—ယိၤဟၣ်​ ၁၅:၁၃, ၁၄.

၂. (က) ကစၢ်​ယွၤ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​ ဘၣ်​တၢ်​သ့ၣ်ညါ​အီၤ​လၢ အမ့ၢ်​ပှၤ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) လၢ​တၢ်​မၤလိ​တခါ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​တဲသကိး တၢ်​သံကွၢ်​မနုၤ​တဖၣ်​လဲၣ်.

ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​လၢ မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤန့ၣ်​ ဘၣ်​တၢ်​သ့ၣ်ညါ​အီၤ ဒ်​အမ့ၢ်​ပှၤလၢ အ​အဲၣ်လိာ်​အသး​နီၢ်နီၢ်, သးအိၣ်​ဟ့ၣ်လီၤ​အသး ဒီး​အိၣ်ဒီး​တၢ်ဃူ​တၢ်ဖိး​နီၢ်ကီၢ်​လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၀, ၁၁) ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ် လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ်​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ကလုာ်ဒူၣ်, အိၣ်​တၢ်လီၢ်, အ​တၢ်ကတိၤ ဒီး​ဒိၣ်ထီၣ်​ဘၣ်​လၢ တၢ်အိၣ်သး​တ​ဒ်သိး​လိာ်အသး​သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်​အဲၣ်လိာ်​အသး တဂၤ​ဒီး​တဂၤ​လီၤ. ဆၢကတီၢ်​ခဲအံၤ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​လဲၣ်. ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒီး​ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​ဒ်လဲၣ်. ပဝဲ​သ့ၣ်​တဖၣ်​စ့ၢ်ကီး ပ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ဒီး မၤမုာ်​ထီၣ်​ပှၤဂၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၈:၁.

ဆၢကတီၢ်​ခဲအံၤ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​လဲၣ်

၃. ‘ဆၢကတီၢ်​လၢ အကီ​အခဲ’ အံၤ​အဃိ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​ တူၢ်ဘၣ်​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

ပ​အိၣ်မူ​ဘၣ်​လၢ ‘ဆၢကတီၢ်​လၢ အကီ​အခဲ’ ဒီး​ပှၤ​အါဂၤ အ​တၢ်အိၣ်မူ​ပှဲၤဝဲ​ဒီး “တၢ်ကိၢ်​တၢ်ဂီၤ, ဒီး​တၢ်နး​တၢ်ဖှီၣ်​လီၤ.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅; စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၉၀:၁၀) ပှၤ​အါဂၤ​တူၢ်ဘၣ်​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​နးမး​အဃိ တ​အဲၣ်ဒိး​အိၣ်မူ​လၢၤဘၣ်. တနံၣ်​ဘၣ်​တနံၣ်​န့ၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤသံ​လီၤ​အ​နီၢ်ကစၢ်​အသး အိၣ်​ ဝဲ ၈၀၀,၀၀၀ ဘျဲၣ်​ညါ​လီၤ. ဒီး​လၢ​စဲး​ကိာ် ၄၀ အတီၢ်ပူၤ ပှၤ​မၤသံ​လီၤ​နီၢ်ကစၢ်​အသး​အိၣ်​ ဝဲ​တဂၤ​လီၤ. လီၤသးအုး​ဒိၣ်မး​လၢ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တနီၤ တူၢ်ဘၣ်​တၢ်​ဒ်အံၤ​အဃိ မၤသံ​လီၤအသး​လီၤ.

၄. လၢပျၢၤ ယွၤ​အခ့အပှၤ​တနီၤ လၢ​အ​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အ​အဲၣ်ဒိး​သံ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​မတၤ​သ့ၣ်​တဖၣ်​လဲၣ်.

လၢပျၢၤ ယွၤ​အခ့အပှၤ​လၢ​အသး​တီ​တနီၤ တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​အါမး​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​တ​အဲၣ်ဒိး​အိၣ်မူ​လၢၤဘၣ်. အဒိ စီၤယိၤဘး တူၢ်ဘၣ်​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​နးမး​တုၤ​ဒၣ်လဲာ် အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ “ယ​သး​ဘၣ်အၢ​ယ​သးသမူ, ယ​မူ​လီၤထူ​လီၤယိာ်​န့ၣ်​ ယ​သး​တအိၣ်​ဘၣ်.” (ယိၤဘး ၇:၁၆; ၁၄:၁၃) စီၤ​ယိၤနါ​စ့ၢ်ကီး အ​သူၣ်​ဟးဂီၤ​သးဟးဂီၤ​ဒိၣ်မး​အဃိ အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ “ခဲကနံၣ်အံၤ ယွၤ​ဧၢ, ဟံးန့ၢ်​ယ​သးသမူ​လၢ​ယၤ​တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယ​သံ​ဂ့ၤန့ၢ်​ယ​မူ​တက့ၢ်​လီၤ.” (ယိၤနါ ၄:၃) မ့မ့ၢ်​ဝံအ့ၤလံယၤ​န့ၣ်​ ဖဲ​အ​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အ​တၢ်​မုၢ်လၢ်​တအိၣ်​လၢၤဘၣ်​အခါ အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ “အါလံ. ခဲကနံၣ်အံၤ, ယွၤ​ဧၢ, ဟံးထီၣ်​ယ​သး​တက့ၢ်.” (၁ စီၤပၤ ၁၉:၄) ဘၣ်ဆၣ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ အဲၣ်​အဝဲသ့ၣ်​ဒီး အဲၣ်ဒိး​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ က​ဆဲး​အိၣ်မူ​ဒံး​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ တ​ပာ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ​အလိၤ​ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်​အလီၢ် ကစၢ်​ယွၤ​မၤစၢၤ​အဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိး​က​အဲၣ်ဒိး​ဆဲး​အိၣ်မူ ဒီး​ဆဲး​မၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ လၢ​တၢ်သးတီ​အ​ပူၤ က​သ့​အဂီၢ်​လီၤ.

၅. ဆၢကတီၢ်​ခဲအံၤ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​သ့ၣ်​တဖၣ်​ လိၣ်ဘၣ်​ဝဲ ပ​တၢ်အဲၣ်​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လဲၣ်.

ဆၢကတီၢ်​ခဲအံၤ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​သ့ၣ်​တဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်​ဒီး​တၢ်​သူၣ်ကိၢ်​သးဂီၤ​တဖၣ်​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​လိၣ်ဘၣ်​ပ​တၢ်အဲၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တနီၤ​န့ၣ်​ ဘၣ်​တၢ်​ဒုၣ်ဒွဲၣ်​အီၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်​တၢ်​မၤအၢ​မၤသီ​အီၤ​လီၤ. ဒီး​တနီၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​မၤနၢၤ​အီၣ်​အီၤ ဒီး​တဲ​ဟးဂီၤ​အဂ့ၢ်​လၢ တၢ်မၤ​လီၢ်​လီၤ. ဒီး​အဂၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​လၢ​အဘၣ်​မၤ​တၢ်မၤ နၣ်ရံၣ်​အါမး​အဃိ လီၤဘှံးလီၤတီၤ​ဝဲ​လီၤ. ဒီး​မ့မ့ၢ်​အဂၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ အိၣ်ဒီး​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​လီၤ. ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​က​ဆီဟံၣ်​ဆီဃီ​ဒီး ပှၤလၢ​အ​တ​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ အဃိ​အသး​သမူ​တံၤသကိး​တဖၣ်​န့ၣ်​ ဒုၣ်ဒွဲၣ်​စံးအၢ​အီၤ​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​အံၤ​ဒီး တၢ်​ဆီၣ်သနံး​လၢ အဂၤ​တဖၣ်​အဃိ ပှၤ​အါဂၤ​အ​သူၣ်လီၤဘှံး​သးလီၤ​ဘှံး​ဒီး စးထီၣ်​သးဒ့ဒီ​လၢ အ​တၢ်အိၣ်မူ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​အဘျုး​အိၣ်ဒံး​ဧါ​န့ၣ်​လီၤ. မတၤ​မၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်​သ့​လဲၣ်.

ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်အဲၣ်​ ဟ့ၣ်​ပှၤ​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ

၆. ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်အဲၣ်​န့ၣ်​ ကဲထီၣ်​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ အခ့အပှၤ​တဖၣ်​အဂီၢ်​ဒ်လဲၣ်.

ယဟိဝၤ​ယွၤ​အၢၣ်လီၤ​ဝဲ​လၢ အဝဲ​က​အဲၣ်​အခ့အပှၤ​တဖၣ်​ ထီဘိ​လီၤ. ယဟိဝၤ​ယွၤ​တဲ ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ်​လၢ “န​မ့ၢ်​တၢ်​လုၢ်ဒိၣ်​ပှ့ၤဒိၣ်​လၢ​ယ​မဲာ်ညါ, ဒီး​န​ဘၣ်​တၢ်​လၤကပီၤ, ဒီး​ယ​အဲၣ်​နၤ” ဒီး “ပျံၤတၢ်​တဂ့ၤ, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယ​အိၣ်ဒီး​နၤ​လီၤ.” (ယၡါယၤ ၄၃:၄, ၅) ဖဲ​န့ၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်​ကွၢ်​တက့ၢ်. ပ​သ့ၣ်ညါ​လၢ ပဝဲ​တဂၤ​စုာ်စုာ်​စ့ၢ်ကီး ပ​မ့ၢ်​တၢ်​လုၢ်ဒိၣ်​ပှ့ၤဒိၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဂီၢ်​လီၤ. * (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံ​အၢၣ်လီၤ​ဝဲ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​မ့ၢ် ‘တၢ်​အဆူၣ်​လၢ အ​က​အုၣ်က့ၤ​ခီၣ်က့ၤ​တၢ်​လီၤ. က​သူၣ်ဖှံ​သးညီ​လၢ ပ​ဖီခိၣ်​အိၣ်ဒီး​အ​သူၣ်ခု​သးခု​လီၤ.’—စဖါနယၤ ၃:၁၆, ၁၇.

၇. ယဟိဝၤ​အ​တၢ်အဲၣ်​န့ၣ်​ လီၤဂာ်​ဒီး​မိၢ်​အ​တၢ်အဲၣ်​ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂီၤ​လၢ တၢ်​မၤလိ​အ​ခီၣ်ထံး​တက့ၢ်.)

ယဟိဝၤ​ယွၤ အၢၣ်လီၤ​အခ့အပှၤ​တဖၣ်​လၢ အဝဲသ့ၣ်​မ့ၢ်​ထံၣ်ဘၣ်​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ​ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ အဝဲ​က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ဒီး က​မၤမုာ်​ထီၣ်​အဝဲသ့ၣ်​လီၤ. ကစၢ်​ယွၤ​တဲဝဲ​လၢ “တၢ်​က​စိာ်​သု​လၢ​အ​ကပၤ​လိၤ, ဒီး​တၢ်​က​သယဲး​သု​လၢ အ​ကံၣ်လူၢ်ခိၣ်​လီၤ. ဒ်​ပှၤလၢ အမိၢ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​က့ၤ​အီၤ​အသိး​န့ၣ်, ယဲဒၣ်အံၤ ယ​က​မၤမုာ်​ထီၣ်​က့ၤ​သု​ဒ်​န့ၣ်​သိး” လီၤ. (ယၡါယၤ ၆၆:၁၂, ၁၃) ပှၤ​ဖိသၣ်​တဂၤ ဖဲ​အမိၢ်​စိာ်​အီၤ မ့တမ့ၢ် လိာ်ကွဲ​ဒီး​အီၤ​အခါ အ​က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အမိၢ်​ကဟုကယာ်​အီၤ​ဂ့ၤဂ့ၤ​လီၤ. ဒ်​န့ၣ်​အသိး ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဲၣ်​နၤ​ဒိၣ်မး​ဒီး အဲၣ်ဒိးဝဲ​လၢ​န​ကအိၣ်​ဘၣ်​ ဘံၣ်ဘံၣ်​ဘၢဘၢ​လီၤ. န​မ့ၢ်​ပှၤ​တဂၤ​လၢ အလုၢ်​ဒိၣ်​ပှ့ၤဒိၣ်​လၢ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဂီၢ်​န့ၣ်​ တဘၣ်​သးဒ့ဒီ နီတဘျီ​တဂ့ၤ.—ယံးရမံယၤ ၃၁:၃.

၈, ၉. ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်အဲၣ်​န့ၣ်​ ဟ့ၣ်​ပှၤ​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​ဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဂ့ၢ်​အဂၤ​တခါ​လၢ ပ​သ့ၣ်ညါ​လၢ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဲၣ်​ပှၤ​န့ၣ်​ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​အီၤ​ဖဲ ယိၤဟၣ်​ ၃:၁၆ အ​ပူၤ​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​တဲဝဲ​လၢ “ယွၤ​အဲၣ်​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ တုၤ​အ​ဟ့ၣ်လီၤ​ကွံာ် အ​ဖိခွါ​အိၣ်​တဂၤဃီ, ဒ်သိး​ကယဲၢ်​ပှၤလၢ အ​စူၢ်က့ၤ​နာ်က့ၤ​အီၤ​တဂၤ​လၢ်လၢ်​န့ၣ်, အ​သု​တ​ဟးဂီၤ​တဂ့ၤ​ဒီး, က​န့ၢ်ဘၣ်​တၢ်မူ​အထူ​အယိာ်​လီၤ.” ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်ဟ့ၣ်​လုၢ်ထီၣ်​သး​န့ၣ်​ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ အဝဲ​စ့ၢ်ကီး​အဲၣ်​ပှၤ​အဃိ ကဲထီၣ်​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ​ပဂီၢ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ​တဲဝဲ​လၢ “တၢ်နး​တၢ်ဖှီၣ်, တၢ်ကိၢ်​တၢ်ဂီၤ” ဒၣ်လဲာ်​န့ၣ်​ “မၤ​လီၤဖး​ပှၤ​ဒီး ယွၤ​အ​တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​လၢ အ​အိၣ်​လၢ​ပ​ကစၢ်​ယ့ၣ်ၡူး​ခရံာ်​အ​ပူၤ, တ​သ့​ဘၣ်​လီၤ.”—ရိမ့ၤ ၈:၃၅, ၃၈, ၃၉.

တဘျီတခီၣ်​ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​ မၤ​လီၤစၢ်​ပ​နီၢ်ခိ ဒီး​ပ​သး​အဂံၢ်​အဘါ မ့တမ့ၢ် မၤ​လီၤမၢ်​ပ​တၢ်​သူၣ်ခု​သးခု​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​အ​ပူၤ​သ့ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပ​မ့ၢ်​ဆိၣ်​ကမိၣ်​ထံ​က့ၤ ခရံာ်​အ​တၢ်အဲၣ်​န့ၣ်​ က​ဟ့ၣ်​ပှၤ​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ ပ​ကအိၣ်​ဒီး​တၢ်​တူၢ်န့ၢ်​ခီၣ်ကဲ​အဂီၢ်​လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၅:၁၄, ၁၅ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်အဲၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး ပ​က​အဲၣ်ဒိး​ဆဲးအိၣ်မူ​ဒီး မၤ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​ပ​ထံၣ်ဘၣ်​ဒီး န့ဆၢၣ်​တၢ်​ဘၣ်ဒိ​ဘၣ်ထံး, တၢ်​မၤအၢ​မၤနး, တၢ်​သူၣ်​ဟးဂီၤ​သးဟးဂီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ကိၢ်​တၢ်ဂီၤ​အခါ​ဒၣ်လဲာ် ယ့ၣ်ၡူး​အ​တၢ်အဲၣ်​က​မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး ပ​က​အဲၣ်ဒိး​ဆဲး​အိၣ်မူ​အဂီၢ်​လီၤ.

ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ် လိၣ်ဘၣ်​ပ​တၢ်အဲၣ်

ပ​မ့ၢ်​မၤလိ ယ့ၣ်ၡူး​အဂ့ၢ်​န့ၣ် က​ထိၣ်ဟူး​ထိၣ်ဂဲၤ​ထီၣ်​ပှၤလၢ ပ​က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ (ကွၢ်​လံာ်​အဆၢ ၁၀, ၁၁)

၁၀, ၁၁. မတၤ​တဖၣ်​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ အသး​အဂံၢ်​အဘါ​လီၤစၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​လဲၣ်, တဲပၠး​တက့ၢ်.

၁၀ ယဟိဝၤ​ယွၤ​သူဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ​တဖၣ်​လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ ဒ်သိး​က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​အဲၣ်​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ ဒီး​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ​သ့ၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ ပ​အဲၣ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​လီၤ. အဃိ တ​သ့​ဖဲ​အ​သ့ ပ​မၤစၢၤ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​ ဒ်သိး​အဝဲသ့ၣ်​ က​သ့ၣ်ညါ​လၢ အမ့ၢ်​ပှၤလၢ​အလုၢ်​ဒိၣ်​ပှ့ၤဒိၣ်​ ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဲၣ်​အဝဲသ့ၣ်​လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၁၉-၂၁) တၢ်မၢဖိ ပီလူး​ကွဲးဝဲ​လၢ “မၤမုာ်​ထီၣ်​လိာ်​သု​သး, ဒီး​မၤ​ထီၣ်​မၤ​ထီ​လိာ်​သု​သး​သကိး​သကိး, ဒ်​သု​မၤ​စ့ၢ်ကီး​အသိး​န့ၣ်​တက့ၢ်.” (၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁) တမ့ၢ်​ထဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​သ့​န့ၣ်​ဘၣ်. ပဝဲ​တဂၤ​စုာ်စုာ် ပ​ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒီး​ယ့ၣ်ၡူး​သ့​ခီဖျိ ပ​မၤမုာ်​ထီၣ်​ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အသး​လီၤ.—ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:၁, ၂ တက့ၢ်.

၁၁ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တနီၤနီၤ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​န့ၣ်​ တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​တၢ်ဆါ​လၢ အ​သူၣ်အုး​သးအုး​ဒီး သူၣ်ကိၢ်​သးဂီၤ​တၢ်​ညီ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ဘၣ်​အီၣ်​ကသံၣ်ကသီ​ဒီး လိၣ်ဘၣ်​ကသံၣ်​သရၣ်​အ​တၢ်မၤစၢၤ​လီၤ. (လူၤကၣ်​ ၅:၃၁) တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ဒီး တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​ တမ့ၢ်​ကသံၣ်​က​ရၣ်​ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်မၤစၢၤ ဒီး​အ​တၢ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​န့ၣ်​ ကဲဘျုး​ဝဲ​ဒိၣ်မး​လီၤ. ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၄ တဲဝဲ​လၢ “ပှၤလၢ​အသး​တ​ခု​ဘၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်, မၤမုာ်​ထီၣ်​အီၤ​တက့ၢ်. ပှၤလၢ​အ​ဂံၢ်စၢ်​ဘါစၢ်​တဖၣ်​န့ၣ်, မၤစၢၤ​အီၤ​တက့ၢ်. ဝံသးစူၤ​ပှၤ​ခဲလၢာ်​တက့ၢ်.” တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖိ​ခဲလၢာ် မၤဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​အသိး​သ့​လီၤ. ဖဲ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​ အသး​အဂံၢ်​အဘါ​လီၤစၢ်​အခါ ပ​က​ဘၣ်​နၢ်ပၢၢ်စၢၤ​အီၤ, အိၣ်ဒီး​တၢ်​ဝံသးစူၤ​ဒီး တဲတၢ်​ဒီး​အီၤ​မုာ်မုာ်​ဒ်သိး က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​အီၤ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. မ့ၢ်​ပ​ဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​ဧါ. ဒ်သိး​ပ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ဒီး​မၤမုာ်​ထီၣ်​ပှၤသး​အါန့ၢ်​အလီၢ် က​သ့​အဂီၢ် ပ​မၤ​တၢ်မနုၤ​သ့​လဲၣ်.

၁၂. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​တဂၤ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​ခီဖျိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ တဲ​ဖျါထီၣ်​တက့ၢ်.

၁၂ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ ကီၢ်​ယူရပၤ​တဂၤ​န့ၣ်​ တဲဝဲ​လၢ ‘ဘၣ်​တဘျီဘျီ ယ​ဆိကမိၣ်​ထီၣ်​လၢ ယ​က​မၤသံ​လီၤ​ယ​သး, ဘၣ်ဆၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​မၤစၢၤ​ယၤ​အါမး​လီၤ. ပှၤလၢ​အ​အိၣ်​လၢ ယ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​သ့ၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ မၤ​ပူၤဖျဲး​ယ​သးသမူ​လီၤ. ထီဘိ​န့ၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဖၣ်​ ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ယၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​လီၤ. ပှၤလၢ​အ​သ့ၣ်ညါ ယ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​ အိၣ်​ထဲ​စှၤဂၤ​ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢ​ယ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ မၤစၢၤ​ယၤ​ထီဘိ​လီၤ. လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​နီၢ်​ဒီ​မိၢ်​ဝၤ​ခံဂၤ​အံၤန့ၣ်​ လီၤဂာ်​ဒ်သိး ယ​မိၢ်​ယ​ပၢ်​လၢ​နီၢ်သး​တ​ကပၤ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ကဟုကယာ်​ယၤ ဒီး​ဖဲ​ယ​လိၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤစၢၤ​အခါ မုၢ်နၤ​ဂ့ၤ​မုၢ်ဆါ​ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်​မၤစၢၤ​ယၤ​လီၤ.’ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ပ​မၤစၢၤ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တ​န့ၢ် ထဲသိး​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အဂၤ​တဖၣ်​မၤဝဲ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပဝဲ​ကိးဂၤ​ဒဲး ပ​မၤစၢၤ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​လၢ အဂ့ၤ​ကတၢၢ်​သ့ဝဲ​လီၤ. * (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.)

ပ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်

၁၃. ဒ်သိး​ပ​က​မၤမုာ်​ထီၣ်​ပှၤဂၤ​အဂီၢ် ပ​က​ဘၣ်​မၤ​ဒ်လဲၣ်.

၁၃ ဒိကနၣ်​ပှၤဂၤ လၢ​တၢ်​သူၣ်အိၣ်​သးအိၣ် အ​ပူၤ​တက့ၢ်. (ယၤကိာ် ၁:၁၉) ပ​မ့ၢ်​ဒိကနၣ်​ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ​တၢ်​သူၣ်အိၣ်​သးအိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​အ​ဖီခိၣ်​လီၤ. ဒ်သိး​န​က​နၢ်ပၢၢ် န​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​ အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​အဂီၢ် သံကွၢ်​အီၤ​တၢ်​သံကွၢ်​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​တက့ၢ်. မ့ၢ်​န​သးအိၣ်​အီၤ​ဧါ တ​သးအိၣ်​အီၤ​ဧါ​န့ၣ်​ ဖဲ​အဝဲ​ကွၢ်​န​မဲာ်​အခါ အဝဲ​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လီၤ. ဖဲ​အဝဲ​တဲ​ဖျါထီၣ်​ အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​အခါ တဘၣ်​နုာ်လီၤ​တဲတၢ်​တဂ့ၤ, ဒိကနၣ်​အီၤ​လၢ​တၢ်​ဝံသးစူၤ​အ​ပူၤ​တက့ၢ်. န​မ့ၢ်​ဒိကနၣ်​အီၤ​ဂ့ၤဂ့ၤ​န့ၣ်​ န​က​သ့ၣ်ညါ​အါထီၣ်​အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​ ဒီး​န​မၤစၢၤ​အီၤ ဒ်သိး​အဝဲ​နာ်န့ၢ်​နၤ​က​သ့ဝဲ​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​န​တဲတၢ် ဒီး​ဂုာ်ကျဲးစၢး​မၤစၢၤ​အီၤ​အခါ ကညီ​လၢ​အဝဲ​က​ဒိကနၣ်​နၤ​လီၤ. န​မ့ၢ်​သူၣ်အိၣ်​သးအိၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​နီၢ်နီၢ်​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​အသး​မုာ်​ထီၣ်​သ့ဝဲ​လီၤ.

၁၄. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဘၣ်​ဃုထံၣ်​ ပှၤဂၤ​အ​တၢ်ကမၣ်​ဘၣ်​လဲၣ်.

၁၄ တဘၣ်​ဃုထံၣ်​အ​တၢ်ကမၣ်​တဂ့ၤ. ပှၤလၢ​အ​သူၣ်​ဟးဂီၤ​သးဟးဂီၤ​တဂၤ မ့ၢ်​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ န​ဃုထံၣ်​ထဲ​အ​တၢ်ကမၣ်​န့ၣ်​ အသး​က​ဟးဂီၤ​နးန့ၢ်​အလီၢ်လီၤ. ဒီး​န​က​မၤစၢၤ​အီၤ​အဂီၢ် ကကီ​ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​လီၤ. “ပှၤလၢ​အ​ကတိၤ​ဖဲ​အခိၣ်​စၢၢ်ဆၢ ဒ်​နးဧိၤဘီဧိၤ​ဆဲး​တၢ်​အသိး​န့ၣ်​အိၣ်ဝဲ​လီၤ. မ့မ့ၢ်​ပှၤ​ကူၣ်တၢ်သ့​အပျ့ၤ​န့ၣ်​ မၤဘျါ​က့ၤ​တၢ်​လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၁၂:၁၈) ပ​မ့ၢ်​တ​ပာ်လီၤ​ပ​သး​လၢ ပ​က​တဲဆါ ပှၤလၢ​အသး​ဟးဂီၤ​တဂၤ​သနာ်က့ ဖဲ​ပ​တဲတၢ်​အခါ ပ​မ့ၢ်​တ​ပ​လီၢ်​ပ​သး​ဘၣ်​န့ၣ်​ ပ​မၤဘၣ်ဒိ​ဘၣ်​အသး​သ့ဝဲ​လီၤ. ဒ်သိး​န​မၤမုာ်​ထီၣ်​အီၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​က​သ့​အဂီၢ် န​က​ဘၣ်​မၤစၢၤ​အီၤ​ဒ်သိး အ​က​နာ်​လၢ န​နၢ်ပၢၢ်​အ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—မးသဲ ၇:၁၂.

၁၅. ဒ်သိး​ပ​က​မၤမုာ်​ထီၣ်​ပှၤဂၤ​အဂီၢ် ပ​သူ​တၢ်မနုၤ​တဖၣ်​သ့​လဲၣ်.

၁၅ သူ​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​ကထါ ဒ်သိး​က​မၤမုာ်​ထီၣ်​ပှၤဂၤ​အဂီၢ်​တက့ၢ်. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၅:၄, ၅ တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံ​ဟဲ​လၢ “တၢ်​ဝံသးစူၤ​ဒီး​တၢ်​မၤမုာ်​အ​ကစၢ်” အ​အိၣ်​အဃိ ပ​ဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​က့ၤ​လၢ လံာ်စီဆှံ​အ​ပူၤ​အါမး​လီၤ. ပ​အိၣ်​စ့ၢ်ကီး​ဒီး Watch Tower Publications Index ဒီး Research Guide for Jehovah’s Witnesses လီၤ. ပ​မ့ၢ်​သူ​တၢ်ပီးတၢ်လီ​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤန့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​က​ဃုထံၣ်န့ၢ်​လံာ်စီဆှံ​အဆၢ​ဒီး လံာ်လဲၢ်​တဖၣ်​ ဒ်သိး​ပ​က​မၤမုာ်​ထီၣ်​ဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အဂီၢ်​လီၤ.

၁၆. ဒ်သိး​ပ​က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢ​အသး​ဟးဂီၤ​တဖၣ်​အဂီၢ် ပ​က​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး တၢ်မနုၤ​တဖၣ်​လဲၣ်.

၁၆ အိၣ်ဒီး​တၢ်အဲၣ်​ ဒီး​တၢ်​သးကညီၤ. ယဟိဝၤ​ယွၤ​မ့ၢ်ဝဲ “တၢ်​သးကညီၤ​အ​ပၢ်, ဒီး​တၢ်​မၤမုာ်​ခဲလၢာ်​အ​ကစၢ်” ဒီး​တကးဒံးဘၣ်​အိၣ်ဒီး “တၢ်​သးကညီၤ​ဒိၣ်” လၢ​အခ့အပှၤ​တဖၣ်​အ​ဖီခိၣ်​လီၤ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃-၆ တက့ၢ်; လူၤကၣ်​ ၁:၇၈; ရိမ့ၤ ၁၅:၁၃) ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤန့ၣ်​ စီၤ​ပီလူး​ပာ်လီၤ​ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်​ ခီဖျိ​လၢ အ​ကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဃိ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ အဝဲ​တဲဝဲ​လၢ “မ့မ့ၢ်​ပ​မ့ၢ်​ပှၤ​အ​သးစူၤ​လၢ​သု​ကျါ ဒ်​ပှၤ​ကွၢ်​ဖိ အံးက့ၤ​ကွၢ်က့ၤ​အဖိ​ဒၣ်ဝဲ​အသိး​လီၤ. ဒ်​န့ၣ်​အသိး, မ့ၢ်​ပ​အဲၣ်​သု​ဒီး, ပ​သးအိၣ်​ထဲ​လၢ ပ​က​ဟ့ၣ်​သု​လၢ ယွၤ​အ​တၢ်သးခု​အ​ကစီၣ်​ဧိၤ တမ့ၢ်​ဘၣ်, မ့ၢ်​လၢ​ပ​သးသမူ​ဒၣ်လဲာ်​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သု​မ့ၢ်​ပှၤလၢ​ပ​အဲၣ်အီၤ​လီၤ.” (၁ သ့းစၤလနံ ၂:၇, ၈) ဒ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အသိး ပ​မ့ၢ်​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​တၢ်အဲၣ်​ လၢ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အ​ဖီခိၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ကျဲ​တဘိ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​စံးဆၢ​က့ၤ အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်​ထုကဖၣ်​လီၤ.

၁၇. ပ​မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်​အကြၢး​အဘၣ်​လၢ ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အ​ဖီခိၣ်​န့ၣ်​ က​ကဲထီၣ်​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အဂီၢ်​ဒ်လဲၣ်.

၁၇ တဘၣ်​မုၢ်လၢ် တၢ်​လၢ​တၢ်​ပှဲၤ​လၢ န​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အ​အိၣ်​တဂ့ၤ. အိၣ်ဒီး​တၢ်ထံၣ်​လၢ​အကြၢး​အဘၣ်​တက့ၢ်. န​မ့ၢ်​မုၢ်လၢ် တၢ်​လၢ​တၢ်​ပှဲၤ​လၢ န​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အ​အိၣ်​န့ၣ်​ အိၣ်​ဒၣ်​န​သး​က​ဟးဂီၤ​လီၤ. (စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ် ၇:၂၁, ၂၂) ပ​က​ဘၣ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်​လၢ​အကြၢး​အဘၣ်​လၢ ပ​ဖီခိၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​က​ဘၣ်​ဝံသးစူၤ​လိာ်သး တဂၤ​ဒီး​တဂၤ​လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၂, ၃၂) ပ​တ​အဲၣ်ဒိး​လၢ​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ တ​မၤ​ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​လၢ အဂ့ၤ​ကတၢၢ်​ဒံး​ဘၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပ​တ​အဲၣ်ဒိး​လၢ အဝဲသ့ၣ်​တူၢ်ဘၣ်​လၢ ပ​ထိၣ်သတြီၤ​အီၤ​ဒီး ပှၤအဂၤ​န့ၣ်​ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်​အလီၢ် ပ​က​ဘၣ်​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​အဝဲသ့ၣ်​ ဒီး​ပတြၢၤ​အဝဲသ့ၣ်​ ခီဖျိ​အ​တၢ်မၤ​လၢ​အဂ့ၤ​တဖၣ်​အဃိ​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ်​ က​မၤစၢၤ​အဝဲသ့ၣ်​ ဒ်သိး​အ​က​ဆဲး​မၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​လၢ တၢ်သးခု​အ​ပူၤ​လီၤ.—ကလၤတံ ၆:၄.

၁၈. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​အဲၣ်ဒိး​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​လဲၣ်.

၁၈ ပဝဲ​ခဲလၢာ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လုၢ်ဒိၣ်​ပှ့ၤဒိၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​ယ့ၣ်ၡူး​အဂီၢ်​လီၤ. (ကလၤတံ ၂:၂၀) ပ​အဲၣ်​ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဖၣ်​ဒိၣ်မး​အဃိ ပ​က​ဘၣ်​ရ့​ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ပ “လူၤ​တၢ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်ဃူ​တၢ်ဖိး, ဒီး​တၢ်ဒုး​ထီၣ်​ဒုး​ထီ​လိာ်အသး​သကိး​သကိး” စ့ၢ်ကီး​လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၄:၁၉) ပ​အိၣ်ခိး​ကွၢ်လၢ် ပၤရဒံစူး ဖဲ​ဆၢကတီၢ်​လၢ တၢ်​သူၣ်​ဟးဂီၤ​သးဟးဂီၤ, တၢ်ဆူး​တၢ်ဆါ ဒီး​တၢ်ဒုး​တၢ်ယၤ​တအိၣ်​လၢၤဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​ တ​သံ​ဘၣ်​လၢ​တၢ်ဒဲးဘး​အဃိ နီတဘျီ​လၢၤဘၣ်, ဒီး​တၢ်​မၤအၢ​မၤသီ​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​အ​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်​သူၣ်​ဟးဂီၤ​သးဟးဂီၤ​တဖၣ်​မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်​လၢၤဘၣ်. ဖဲ​အ​နံၣ်​တ​ကထိ​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​ခဲလၢာ် က​ကဲထီၣ်​ပှၤလၢ​ပှၤပှဲၤ​လီၤ. ဖဲ​တၢ်​မၤကွၢ် အလီၢ်​ခံ​ကတၢၢ်​ဝံၤ​အခါ အဝဲသ့ၣ်​က​ကဲထီၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဖိ​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​ချၢ​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​ “က​လဲၤနုာ်​ဆူ​ယွၤ​အဖိ​တဖၣ်​ အ​တၢ်​ထူၣ်ဖျဲး​အလၤကပီၤ​အ​ပူၤ​လီၤ.” (ရိမ့ၤ ၈:၂၁) အဃိ မ်​ပဝဲ​ခဲလၢာ်​ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်​လၢ​တဂၤ​ဒီး​တဂၤ​အ​ဖီခိၣ်​ ဒီး​မၤစၢၤ​လိာ်သး​ဒ်သိး ပ​က​နုာ်လီၤ​ဘၣ်​လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​သီ​အ​ပူၤ​တက့ၢ်.

^ လံာ်အဆၢ. 12 ဒ်သိး​န​က​မၤစၢၤ ပှၤလၢ​အ​ဆိကမိၣ်​လၢ က​မၤသံ​လီၤအသး​တဖၣ်​အဂီၢ် ဖး​ကွၢ်​လံာ်​လၢ​အမ့ၢ် Awake! တၢ်​မၤလိ​လၢ​အမ့ၢ် “Why Go On? Three Reasons to Keep Living”(April 2014); “When You Feel Like Giving Up on Life”(January 2012), ဒီး “Life Is Worth Living” (October 22, 2001) တက့ၢ်.