တၢ်မၤလိ ၃၈
“ဟဲဆူယအိၣ် . . . ဒီးယကဒုးအိၣ်ဘှံးသု”
“ပှၤလၢတၢ်ဘှံးအသး, ဒီးဝံတၢ်ယိးတၢ်ဃၢ ခဲလၢာ်သ့ၣ်သုဧၢ, ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးယကဒုးအိၣ်ဘှံးသုလီၤ.”—မးသဲ ၁၁:၂၈.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၇ “ယသးအိၣ်”
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. မးသဲ ၁၁:၂၈-၃၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ မနုၤလဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အဒိကနၣ်အီၤတဖၣ်လၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ လၢအဂ့ၤဒိၣ်မးတခါလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်” ဒီး “ယကဒုးအိၣ်ဘှံးသုလီၤ.” (ဖး မးသဲ ၁၁:၂၈-၃၀ တက့ၢ်.) တၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူး အၢၣ်လီၤဝံၤတၢ်မံၤဘၣ်. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ် အဝဲမၤစၢၤဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ် နးနးကလဲာ်တဂၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
၂. ယ့ၣ်ၡူးမၤန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဆါတဂၤ အဂီၢ်လဲၣ်.
၂ ပိာ်မုၣ်လၢ အတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဆါ နးနးကလဲာ်တဂၤအံၤ လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ အတၢ်ဆါဘျါက့ၤအဃိ အဝဲလဲၤကူစါယါဘျါအသးလၢ ကသံၣ်သရၣ်အါဂၤ အအိၣ်လီၤ. အဝဲတူၢ်ဘၣ်တၢ်ဆါ ၁၂ နံၣ်လံသနာ်က့ အတၢ်ဆါ တဘျါဒံးဘၣ်. ပမ့ၢ်ဘၣ်ကွၢ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အတကဆှီဘၣ်လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၁၅:၂၅) ဒီးအဝဲနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤ ပှၤလၢအဘၣ်ဆူးဘၣ်ဆါတဖၣ်သ့အဃိ အဝဲဟးဃု ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ဒီးဖဲအဝဲထံၣ်ယ့ၣ်ၡူးအခါ အဝဲလဲၤထိး ယ့ၣ်ၡူးအဆ့ကၤခီၣ်ထံး အနွံဒီး အတၢ်ဆါ ဘျါက့ၤတဘျီဃီလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤအီၤ တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီးအီၤဂ့ၤဂ့ၤအဃိ အဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤအဲၣ်အီၤ ဒီးပှၤပာ်ကဲအီၤလီၤ. အဒိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးကတိၤတၢ်ဒီးအီၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအဲၣ်အီၤ ဒီးပာ်ကဲအီၤခီဖျိ ကိးအီၤလၢ “ဖိမုၣ်ဧၢ” န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ အသးကမုာ်ထီၣ် ဒီးအဂံၢ်အဘါကဆူၣ်ထီၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.—လူၤကၣ် ၈:၄၃-၄၈.
၃. ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ် အတၢ်စံးဆၢလဲၣ်.
၃ ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤန့ၣ် စးထီၣ်လဲၤဆူယ့ၣ်ၡူးအအိၣ် လၢညါလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ဒ်သိးပက လဲၤဆူယ့ၣ်ၡူးအိၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလီၤ. လၢပစိၤခဲအံၤ ပှၤလၢအ “ဟဲဆူ” ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတမၤဘျါန့ၢ် အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ် လၢတၢ်လီၤလးအပူၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲ ကွဲမုာ်ဒံးပှၤလၢ “ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးယကဒုးအိၣ်ဘှံးသု” လီၤ. လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤအပူၤ ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်ယဲၢ်ဖျၢၣ် အတၢ်စံးဆၢလီၤ. တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပလဲၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိလၢသုလိၤ” အခါန့ၣ် အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်. ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်လဲၣ်. တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလဲၣ်. ဖဲပယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိအခါ ဒ်သိးပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤမနုၤလဲၣ်.
“ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်”
၄-၅. ပလဲၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၄ ပလဲၤဆူယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့ခီဖျိ တသ့ဖဲအသ့ ပမၤလိ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဒီးမၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁:၁-၄) ပှၤဂၤမၤန့ၢ်ပှၤဒ်န့ၢ် တသ့နီတဂၤဘၣ်. ပကဘၣ်မၤ လၢပနီၢ်ကစၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပလဲၤဆူယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့ ခီဖျိပဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပကဒိးဘျၢထံ ဒီးကဲထီၣ် ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဂၤလီၤ.
၅ ကျဲအဂၤတဘိလၢ ပလဲၤဆူယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ဖဲပလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤအဆၢကတီၢ် ပလဲၤဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲ “တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢပှၤကညီ” တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးကအံးထွဲကွၢ်ထွဲ အသိအဂီၢ်လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၄:၇, ၈, ၁၁; ယိၤဟၣ် ၂၁:၁၆; ၁ ပ့းတရူး ၅:၁-၃) ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်စးထီၣ်ဃ့ တၢ်မၤစၢၤလၢညါလီၤ. ပမုၢ်လၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါပတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးပတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသ့ဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ကၠူလယၢၤ အဂ့ၢ်တက့ၢ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ ယတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဃိ ယမၤဘ့ၤသ့လးအတၢ်မၤ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်. ယသကိးတဂၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်ယၤလၢ ယကမၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဟဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါယၤလီၤ. လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ယဆိကမိၣ်လၢ တလိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လၢခံယဃ့တၢ်မၤစၢၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဟဲအိၣ်သကိးယၤအဃိ လီၤဂာ်ဒ် ယန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တခါ လၢယတၢ်အိၣ်မူပူၤလီၤ.” တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါ “ခရံာ်အသး” လီၤ. အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ် ဒီးကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးသ့လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၂:၁၆; ၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) တၢ်မၤစၢၤဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တခါလၢ အဝဲသ့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤသ့န့ၣ်လီၤ.
“ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိ လၢသုလိၤ”
၆. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိ လၢသုလိၤ” အခါ အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဟံးထီၣ်ယနီၣ်ယိးဘိ လၢသုလိၤ” အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ “တူၢ်လိာ်ယၤ ဒ်သုကစၢ်အသိးတက့ၢ်.” ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အခီပညီ ကမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး “ယိးနီၣ်ယိးဘိဒီးယၤ ဒီးပကမၤသကိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤဒ်သိးသိး” လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် နီၣ်ယိးဘိန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပကဘၣ်မၤတၢ်လီၤ.
၇. ဒ် မးသဲ ၂၈:၁၈-၂၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤမနုၤလဲၣ် ဒီးပနာ်တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
၇ ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံအခါ မ့ၢ်ဝဲပတူၢ်လိာ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကွဲမုာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဲၣ်ဒိးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢတဖၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ် ကိးဂၤဒဲးလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၆:၃၇, ၃၈) ပှၤလၢအပိာ်ခရံာ်အခံ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤဝဲတၢ်မၤလၢ ယဟိဝၤယွၤမၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ဖဲပမၤတၢ်မၤအံၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးကမၤစၢၤပှၤ ထီဘိန့ၣ်လီၤ.—ဖး မးသဲ ၂၈:၁၈-၂၀ တက့ၢ်.
“မၤလိတၢ်လၢယၤတက့ၢ်”
ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲအသိး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၈-၁၁) *
၈-၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်န့ၣ် ရ့ဒီးယ့ၣ်ၡူးမုာ်လဲၣ် ဒီးပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသး လၢတၢ်သံကွၢ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၈ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးတဖၣ်န့ၣ် ရ့ဒီးယ့ၣ်ၡူးမုာ်မးလီၤ. (မးသဲ ၁၉:၁၃, ၁၄; လူၤကၣ် ၇:၃၇, ၃၈) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပာ်ထီၣ်ထီအသး ဒီးတအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဘၣ်. (မးသဲ ၁၂:၉-၁၄) မ့မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးလီၤ. ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးလၢ အမံၤဟူသၣ်ဖျါ ဒီးပှၤကပာ်ဒိၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပတကြၢးမ့ၢ် ပှၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးကမၤန့ၢ်ပှၤဂၤအတၢ်လီၤ. (မးသဲ ၂၃:၂, ၆-၁၁) ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်န့ၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ် ခီဖျိမၤပျံၤပှၤဂၤလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၉:၁၃, ၂၂) မ့မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်မၤ ဒီးအတၢ်ကတိၤ လၢအပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်လီၤ.
၉ မ့ၢ်နကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးဧါ. သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘မ့ၢ်ပှၤဂၤထံၣ်ယၤလၢ ယအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးပာ်ယသးမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်န့ၣ်ဧါ, မ့ၢ်ယသးအိၣ်မၤတၢ်လၢ အပတီၢ်ဖုၣ် လၢပှၤဂၤအဂီၢ် စ့ၢ်ကီးဧါ ဒီးမ့ၢ်ယရ့ဒီးပှၤဂၤ လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အပူၤဧါ.’
၁၀. ပှၤလၢအမၤသကိးတၢ်ဒီး ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်န့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၀ ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၀:၁, ၁၉-၂၁) အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကသံကွၢ်တၢ်သံကွၢ်တဖၣ် ဒီးအဝဲဒိကနၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အတၢ်ထံၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၆:၁၃-၁၆) ဒ်တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဒီသဒၢအီၤလၢ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤလၢ အတဂ့ၤဘၣ်အသိး ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လဲၤထီၣ်လဲၤထီဝဲ ချ့မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲ တၢ်မၤလိလၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် သၣ်ထီၣ်တၤသၣ်လၢအဂ့ၤ ခီဖျိအတၢ်မၤလၢအဂ့ၤတဖၣ်လီၤ.
ကဲထီၣ်ပှၤလၢ ပှၤတဲတၢ်ဒီးအီၤညီ ဒီးရ့အီၤညီတက့ၢ်
အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်
အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် *
၁၁. ပကြၢးသံကွၢ်လီၤပသး လၢတၢ်သံကွၢ် မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၁ မ့ၢ်နအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်ဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘လၢဟံၣ်ဒီး လၢတၢ်မၤလီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ယရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်ယဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဧါ. မ့ၢ်ယဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤ လၢကသံကွၢ် တၢ်သံကွၢ်ဧါ. ဒီးမ့ၢ်ယသးအိၣ် ဒိကနၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ထံၣ်ဧါ.’ ပတအဲၣ်ဒိး လီၤဂာ်ဒ် ပှၤဖၤရံၤၡဲအသိး နီတဘျီဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤမ့ၢ်သံကွၢ်အီၤတၢ်န့ၣ် အသူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးပှၤဂၤ ဒီးမၤအၢမၤနးပှၤလၢ အတၢ်ထံၣ်တလီၤပလိာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၢ်ကူး ၃:၁-၆; ယိၤဟၣ် ၉:၂၉-၃၄.
“သုကထံၣ်န့ၢ် တၢ်အိၣ်ဘှံး”
၁၂-၁၄. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၢပမၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလဲၣ်.
၁၂ ပမၤဘၣ်တၢ်မၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤပှၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲအါမံၤ ဘၣ်ဆၣ် ပကတဲသကိးအီၤ တနီၤလီၤ.
၁၃ ပအိၣ်ဒီး ပှၤတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ပှၤတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ် ဒီးအဝဲတမ့ၢ် ပှၤသူၣ်အၢသးသီ လၢအတပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ အခ့အပှၤတဖၣ် အဖီခိၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်လၢပမၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀) ဒီးဒ်သိးပမၤလၢပှဲၤ ပမူဒါကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပလိၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇; ကလၤတံ ၆:၅) ယ့ၣ်ၡူးလၢအမ့ၢ် ပစီၤပၤန့ၣ် ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် လၢဘၣ်ဃးဒီး ပကဘၣ်ရ့ဒီးပှၤဂၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၃:၁၅) ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အကွၢ်ထွဲပှၤတဖၣ်န့ၣ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢအမ့ၢ် “ပှၤကွၢ်သိအဒိၣ်တဂၤ” န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၂၀; ၁ ပ့းတရူး ၅:၂) အဝဲသ့ၣ် သိၣ်လိနဲၣ်လိပှၤ, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ဒီးဒီသဒၢပှၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ.
၁၄ ပအိၣ်ဒီး တံၤသကိးလၢအဂ့ၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တံၤသကိးလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဖၣ် ဒီးတၢ်မၤလၢအပှဲၤဒီး အခီပညီ ဒ်သိးဒီးပှၤန့ၣ် တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝးလၢ အဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးအတဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပှၤဂၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ လၢပဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အါမး သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တပတြၢၤလီၤအသးဘၣ် ဒီးတဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပှၤဂၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် တထံၣ်ပှၤထဲလၢ ပမ့ၢ်ပှၤမၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ပှၤဒ် အတံၤသကိး စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ပှၤ တုၤဒၣ်လဲာ် အသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ လၢပဂီၢ်လီၤ.
၁၅. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤလၢပမၤန့ၣ် ပကြၢးတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ပအိၣ်ဒီး တၢ်မၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ပသိၣ်လိပှၤဂၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤ ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်လံၣ်တၢ်လီလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်တဲဝဲတဖၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၈:၄၄) မုၣ်ကီၤလံၢ် မၤနးမၤဖှီၣ်ပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်လံၣ်တၢ်လီ လၢအဒုးဆိကမိၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်. အဒိ အဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ ပကနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တပျၢ်ပတၢ်ဒဲးဘး ဒီးတအဲၣ်ပှၤဘၣ်. တၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤ မၤဟးဂီၤ ပှၤသးဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲပလဲၤလၢ ခရံာ်အအိၣ်အခါ ပတၢ်ဒဲးဘး ဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးလီၤ. (ရိမ့ၤ ၈:၃၂, ၃၈, ၃၉) ပမၤစၢၤဘၣ်ပှၤဂၤလၢ အကသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးပထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူ ဂ့ၤထီၣ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
ဆဲးဟံးန့ၢ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိ အဖီလာ်
၁၆. တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၢပဝံန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ဝံတၢ်ယိးအဂၤလၢ ပဘၣ်ဝံအီၤ ဒ်လဲၣ်.
၁၆ တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၢပဝံန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ဝံတၢ်ယိးအဂၤလၢ ပဘၣ်ဝံအီၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ ဖဲပှၤမၤတၢ်မၤလၢ တနံၤအဂီၢ်ဝံၤအခါ ပှၤအါဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အလီၤဘှံး တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် အသးတခုဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမၤယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်မၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲပမၤတၢ်မၤလၢ တနံၤအဂီၢ်ဝံၤအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကလီၤဘှံး ဒီးဖဲဟါအဝဲန့ၣ် ပကလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပလဲၤထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဝံၤ ဒီးပဟဲက့ၤတုၤလၢဟံၣ်အခါ ပပှဲၤဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဒီးမၤနီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအခါ ပတူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခု ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ.
၁၇. ပကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကြၢး ပလီၢ်ပသးလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၇ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ပတအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပကမၤတၢ် ကိးမံၤဒဲးအဂီၢ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢပမၤအီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. အဒိ ပမၤလၢာ်ဂီၤဘၣ် ပတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပကဃုတၢ်ထူးတၢ်တီၤအဂီၢ်သ့လီၤ. ဘၣ်တဘျီ ပှၤပိာ်ခွါသးစၢ်လၢ အကဲဒိၣ်တဂၤ သံကွၢ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ဒ်သိးယကန့ၢ်ဘၣ်သါ တၢ်မူအထူအယိာ်ဒီး, ယဘၣ်မၤတၢ်မနုၤတမံၤလဲၣ်” လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အဒိကနၣ် စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ လံာ်မၢ်ကူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူး “အဲၣ်အီၤ” အဃိ ပှၤပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ကမ့ၢ်ပှၤလၢအဂ့ၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဆၢ ပှၤပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤအံၤလၢ “ဖဲဒၣ်နတၢ်အိၣ်တဖၣ်န့ၣ်, လဲၤဆါကွံာ်” ဒီး “ဟဲပိာ်ယခံတက့ၢ်.” ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ အဲၣ်ဒိးပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံ ဘၣ်ဆၣ်အဝဲအတၢ် “စုလီၢ်အခီၣ်ခိၣ် အိၣ်အါမး” ဒီးပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ တကဲဘၣ်. (မၢ်ကူး ၁၀:၁၇-၂၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ ကယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိ ဒီးအဝဲဆဲးကဲဝဲ “ကျိၣ်စ့” အကုၢ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၂၄, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) မ့မ့ၢ်နၤန့ၣ် နကဃုထၢကျဲ ဖဲလဲၣ်တဘိလဲၣ်.
၁၈. တဘျီတခီၣ် ပကြၢးဆိကမိၣ်က့ၤ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၈ တဘျီတခီၣ် ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံက့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢပပာ်ဆိအီၤလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပသူပတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ ကသ့လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ်မး(ခ်) အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “လၢအပူၤကွံာ် အနံၣ်အါမးန့ၣ် ယဆိကမိၣ်လၢ ယအိၣ်မူယိယိဖိလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ယမၤပှၤလဲၤလၢညါ ဘၣ်ဆၣ်ယဆိကမိၣ်ထဲ ကျိၣ်စ့အဂ့ၢ် ဒီးယကအိၣ်မူဘၣ် ဘီၣ်ဘီၣ်ညီညီအဂီၢ် ယကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဆိကမိၣ်က့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ ယတအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိယသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ ယပာ်ဆိယတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢညါဝံၤမး ယတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးယဂံၢ်ယဘါလၢ အိၣ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် ယသူအီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.” မး(ခ်) ဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးဆီတလဲအသး ဒီးအဝဲမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “တဘျီတခီၣ် ဘၣ်ဃးဒီးကျိၣ်စ့န့ၣ် ယဘၣ်ယိၣ်တၢ် ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤစၢၤအဃိ ယသးစၢၢ်ဆၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ န့ၢ်ဝဲလီၤ.”
၁၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်.
၁၉ ဖဲပယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိအခါ ပမ့ၢ်မၤတၢ်သၢမံၤန့ၣ် ပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလီၤ. တၢ်လၢပကဘၣ်မၤအီၤ တၢတမံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပကဘၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအကြၢးအဘၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိ ဒီးယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်တၢ်မၤခိၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢပမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤအဃိ ပကဘၣ်မၤအီၤ ဒ်ကျဲလၢယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲအသိးလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၇:၁၀) ပမ့ၢ်မၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢပကျိာ်ပကျာ်န့ၣ် တမ့ၢ်ကညီလၢပဂီၢ်ဘၣ်. အဒိ ကျီၢ်ဖါတံၢ်လၢ အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်တဒုဒၣ်လဲာ် မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးလဲၤတၢ် ဖဲအသး ဒီးမ့ၢ်တလဲၤတၢ်ဒ် နီၣ်ယိးဘိလၢ အကစၢ် ဒုးလဲၤအီၤအသိးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒီးအဂံၢ်အဘါ ကလၢာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်မၤထွဲဒ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိးန့ၣ် ပမၤတၢ်လၢ ပဆိကမိၣ်လၢ ပမၤအီၤတသ့ဘၣ်တဖၣ်ကန့ၢ် ဒီးပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပဆိကမိၣ် ပလဲၤခီဖျိအီၤ တန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ် ကန့ၢ်ဝဲလီၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ် သုတဟဲလၢပှဲၤထီၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ် တန့ၢ်နီတဂၤဘၣ်.—ရိမ့ၤ ၈:၃၁; ၁ ယိၤဟၣ် ၄:၄.
၂၀. ဖဲပယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိအခါ ပကြၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်.
၂၀ ခံမံၤတမံၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအကြၢးအဘၣ် တက့ၢ်. ပတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပပၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢမူခိၣ် ကဘၣ်တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤအဂီၢ်လီၤ. လၢယ့ၣ်ၡူးအစိၤ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်လီသးကွံ မ့တမ့ၢ် အအဲၣ်လီၤထဲအသး ဒီးသးစၢၢ်ဆၢထဲ တၢ်လၢအကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် လၢခံအဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလၢၤဘၣ် ဒီးပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိလီၤ. (ယိၤဟၣ် ၆:၂၅-၂၇, ၅၁, ၆၀, ၆၆; ဖံလံးပံၤ ၃:၁၈, ၁၉) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကပၢဘၣ်တၢ်ဒီးခရံာ် လၢမူခိၣ်န့ၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤလၢအဃၢၤတဖၣ် အနီၢ်ကီၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ယိးဝဲယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိ လၢတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤ တုၤလၢအဝဲသ့ၣ် သံတစုလီၤ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိအခါ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အကြၢးအဘၣ်န့ၣ် ပကဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုလီၤ.
၂၁. ဒ် မးသဲ ၆:၃၁-၃၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၁ သၢမံၤတမံၤန့ၣ် ပကဘၣ် နာ်လၢကစၢ်ယွၤ ကအိၣ်ဒီးပှၤလီၤ. ပဃုထၢ တၢ်အိၣ်မူလၢ ပကဟ့ၣ်လီၤပသး ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤတၢ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဂီၢ်လီၤ. ပအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒံးအါန့ၣ် ပတၢ်နာ် ဒံးဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၂-၄) ဒီးပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်, ယ့ၣ်ၡူးကအံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤ ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလီၤ. (ဖး မးသဲ ၆:၃၁-၃၃ တက့ၢ်; ယိၤဟၣ် ၁၀:၁၄; ၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၁) ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခဲလၢာ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၂၂. ပသးခုလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂၂ ပှၤပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤအီၤန့ၣ် အသးမုာ်ထီၣ်က့ၤ တနံၤဃီ ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါအီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲမ့ၢ်ကဲထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဂၤမး အဝဲကဆဲးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလီၤ. နဆိကမိၣ် အဝဲကမၤဝဲ ဒ်လဲၣ်. အဝဲမ့ၢ်ဃုထၢဝဲလၢ ကယိးယ့ၣ်ၡူးအနီၣ်ယိးဘိန့ၣ် အဝဲကပၢဘၣ်တၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူး လၢမူခိၣ်လီၤ. တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအံၤ ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ခဲလၢာ်လၢ အဝဲဟ့ၣ်ၡူကွံာ်ဝဲလၢ ကပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်မုၢ်လၢ် မ့ၢ်အိၣ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတူၢ်လိာ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကွဲမုာ် လၢအမ့ၢ် “ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်” အဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃ ခရံာ်, မ့ၢ်ပှၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ယ့ၣ်ၡူးကွဲမုာ်ပှၤ လၢပကလဲၤဆူအအိၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကတူၢ်လိာ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကွဲမုာ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်မၤလိအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢ ဒီးကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ခီဖျိလၢ ပမၤသကိးတၢ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးအဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ သ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 60 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးဒုးဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂၤအဂံၢ်အဘါ လၢကျဲအါဘိ.
^ လံာ်အဆၢ. 66 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ ဒုးဆူၣ်ထီၣ် ပှၤဂၤအဂံၢ်အဘါ လၢကျဲအါဘိလီၤ.
