မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” အဂီၢ် မၤစၢၤအီၤတက့ၢ်
“လၢနမ့ၢ်ဖိဒံဖိသၣ်လံၤလံၤန့ၣ် နသ့ၣ်ညါတၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ်, လၢအဒုးကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်နၤ, တုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤနၤ” လီၤ.—၂ တံၤမသ့း ၃:၁၅.
၁, ၂. ဖဲဖိသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိဘျၢထံအခါန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မိၢ်ပၢ်တနီၤဘၣ်ယိၣ်တၢ်လဲၣ်.
တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်န့ၣ် ပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိလၢ အကထိတဖၣ် ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ. ဒီးလၢအဝဲသ့ၣ်အကျါအါဂၤ မ့ၢ်ဝဲပှၤသးစၢ်လၢ အဒိၣ်ထီၣ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဃုထၢဝဲ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၁-၃) နမ့မ့ၢ်မိၢ်ပၢ်လၢ အမ့ၢ်ခရံာ်ဖိန့ၣ် နကခိးကွၢ်လၢ်မုၢ်နံၤလၢ နဖိတဖၣ်ကဒိးဘျၢထံန့ၣ်လီၤ.—ထိၣ်သတြီၤကွၢ်ဒီး ၃ ယိၤဟၣ် ၄ တက့ၢ်.
၂ ဘၣ်ဆၣ် နကဘၣ်ယိၣ်တၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤသးစၢ်တနီၤနီၤ ဒိးဘျၢထံဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်အသးဒ့ဒီလၢအအိၣ်မူဒ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးန့ၣ် မ့ၢ်အဘျုးအိၣ်နီၢ်နီၢ်လၢအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ဒီးနကထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပှၤသးစၢ်တနီၤနီၤ ဟးထီၣ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဘၣ်ယိၣ်လၢ နဖိတဖၣ်စးထီၣ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဘၣ်ဆၣ် လၢခံအနီၢ်သးကလီၤစၢ် ဒီးကကဲထီၣ်ဘၣ်ဖုးဒ် ခရံာ်ဖိလၢအ့းဖ့းစူးအပူၤ လၢတၢ်မၢဖိအစိၤအသိးလီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လီၣ်ဖျါ ၂:၄) ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤဒီး “ကဒိၣ်ထီၣ်လၢ . . . တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” အဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. (၁ ပ့းတရူး ၂:၃) ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤတံၤမသ့းအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ.
န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ– “နလဲၤသဒၣ်နတၢ်အဲၣ်လၢ အခီၣ်ထံးတမံၤန့ၣ်လီၤ.” (“နသ့ၣ်ညါတၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ်”
၃. (က) စီၤတံၤမသ့း ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိဒ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ် န့ၣ်အဝဲမၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်လၢ စီၤပီလူးတဲဝဲ စီၤတံၤမသ့းန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ဖဲ ခ.န ၄၇ န့ၣ် စီၤပီလူး လဲၤဟးဝဲလၢဝ့ၢ်လူစတြၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤတံၤမသ့း ကမ့ၢ်ဝဲပှၤလိၣ်ဘိ ဒီးကစးထီၣ်မၤလိဘၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးအဝဲအိၣ်မူထွဲဝဲဒ် တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်အသိးအဃိ ခံနံၣ်ပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲစးထီၣ်ပိာ်ဝဲ စီၤပီလူးအခံလီၤ. ပူၤကွံာ် ၁၆ နံၣ်ဒီးစီၤပီလူးကွဲးန့ၢ်ဝဲ စီၤတံၤမသ့းအလံာ် ဒီးတဲဝဲလၢ– “မ့မ့ၢ်နဲဒၣ်အံၤအိၣ်နဲဆိးနဲလၢ တၢ်လၢနမၤလိအီၤ, လၢနသ့ၣ်ညါလၢအမ့ၢ် အမ့ၢ်အတီတဖၣ်အပူၤတက့ၢ်. နမၤလိတၢ်လၢမတၤမတၤအအိၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါလီၤ. ဒီးလၢနမ့ၢ်ဖိဒံဖိသၣ်လံၤလံၤန့ၣ် နသ့ၣ်ညါတၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ် [လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်], လၢအဒုးကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်နၤ, တုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤနၤလၢ တၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဃိန့ၣ်” လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၄, ၁၅) ဖဲအံၤပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ စီၤပီလူးတဲဝဲ စီၤတံၤမသ့းလၢ (၁) နသ့ၣ်ညါတၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ်, (၂) တၢ်လၢနမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါလၢ အမ့ၢ်အမ့ၢ်အတီ ဒီး (၃) ကဲထီၣ်ပှၤကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ခီဖျိတၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးတက့ၢ်.
ဖိသၣ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤလိဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတဖၣ်သ့ဝဲလီၤ
၄. ဖဲနသိၣ်လိ နဖိသးစၢ်တဖၣ်အခါ နသူတၢ်ပီးတၢ်လီမနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၄ ဒ်နမ့ၢ်ခရံာ်ဖိ မိၢ်ပၢ်အသိး နကအဲၣ်ဒိးလၢနဖိတဖၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်ကွဲးအသးစီဆှံ, လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ် ဒီးလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤလိဝဲပှၤလၢလံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ ဒီးတၢ်မၤအသးလၢ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတဖၣ်သ့ဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ပှၤတၢ်အါမံၤ ဒ်သိးဒီး လံာ်လဲၢ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ဂီၤမူတဖၣ်လၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ကမၤစၢၤအဖိအဂီၢ်လီၤ. လၢနကျိာ်န့ၣ် တၢ်ပီးတၢ်လီတဖၣ်အံၤ နမၤန့ၢ်အီၤသ့တခါခါလံဧါ. ဒ်သိးနဖိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤကဂ့ၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ.
“သ့ၣ်ညါလၢအမ့ၢ် အမ့ၢ်အတီ”
၅. (က) တၢ်ကတိၤလၢ “သ့ၣ်ညါလၢအမ့ၢ် အမ့ၢ်အတီ” န့ၣ်အခီပညီဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤတံၤမသ့း နာ်ဝဲယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၅ နသိၣ်လိနဖိတဖၣ်ထဲ တၢ်မၤအသးဒီး ပှၤအဂ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်လၢစီၤတံၤမသ့း မၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲ “သ့ၣ်ညါလၢအမ့ၢ် အမ့ၢ်အတီ” စ့ၢ်ကီးလီၤ. တၢ်ကတိၤလၢ စီၤပီလူးသူဝဲလၢအမ့ၢ် “သ့ၣ်ညါလၢအမ့ၢ် အမ့ၢ်အတီ” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “သ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်” မ့တမ့ၢ် “နာ်တၢ်တမံၤမံၤ ဒီးနာ်လၢအမ့ၢ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီနီၢ်နီၢ်လီၤ.” လၢစီၤတံၤမသ့းအ “နီၢ်ဆံးခါလံၤလံၤ” သ့ၣ်ညါဝဲလံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ်လီၤ. လၢခံအဝဲနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်မ့းၡံအၤလီၤ. စီၤတံၤမသ့းအတၢ်နာ် ဆူၣ်ထီၣ်ဝဲတုၤဒၣ်လဲာ် အဝဲဒိးဘျၢထံ ဒီးပိာ်ဝဲစီၤပီလူးအခံ ဒ်မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်တဂၤအသိးလီၤ.
၆. ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကနာ်လံာ်စီဆှံအဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၆ ဒ်သိးနဖိတဖၣ်ကတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄ တက့ၢ်.) လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖိတဖၣ်မ့ၢ်သံကွၢ်တၢ်န့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်အဂီၢ်လီၤ. ပကတဲသကိး ပၢ်တဂၤအဒိအတဲာ် ဒီးပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ် စီၤတံၤမသ့းအသိးအဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. အဆိကတၢၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤတက့ၢ်. ဒ်သိးနဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်ကဆူၣ်ထီၣ်အဂီၢ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤ. ဒ်နနာ်တၢ်တမံၤမံၤအသိး တဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢနဖိတဖၣ် ကနာ်တၢ်ဒ်နၤအသိးတဂ့ၤ. နဖိတဖၣ်ကဘၣ် “နီၤဖးတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢအဆၢ” လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. (ဖး၇, ၈. (က) ပၢ်တဂၤ ဖဲအဝဲသိၣ်လိအဖိမုၣ်အခါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးစူၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. (ခ) နၤစ့ၢ်ကီး နကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးစူၤလၢ နဖိအဖီခိၣ်လၢအခါဖဲလဲၣ်.
၇ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ထီမၢၣ်(စ်)န့ၣ် အိၣ်ဒီးအဖိမုၣ်လၢအသးနံၣ်အိၣ် ၁၁ နံၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ တဘျီတခီၣ် အဖိမုၣ်ဖိသံကွၢ်ဝဲတၢ်သံကွၢ်ဒ်သိးဒီး– “ဒ်သိးတၢ်သးသမူကကဲထီၣ်အဂီၢ် ကစၢ်ယွၤသူဝဲ သးသမူအတၢ်လဲလိာ်အသး တဆီဘၣ်တဆီဧါ. မ့တမ့ၢ် ဒ်သိးတၢ်အိၣ်သးကဂ့ၤထီၣ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ကရၢကရိတဖၣ်အကျါလဲၣ်. အဒိ, ဘၣ်မနၤအဃိ ပတဟ့ၣ်တၢ်ဖးဘၣ်လဲၣ်.” တဘျီတခီၣ် အဝဲကဘၣ်ပၢၤအသး ဒ်သိးအသုတစံးဆၢဘၣ် အဖိမုၣ်လၢ ကဘၣ်နာ်တၢ်ဒ်အံၤဒ်နုၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ထီမၢၣ်(စ်) သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်သိးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ကထုးန့ၢ်ပှၤတဂၤအသးအဂီၢ် တလိၣ်ဘၣ်ထဲ တၢ်အုၣ်အသးဖးဒိၣ်တခါဘၣ်, လိၣ်ဘၣ်တၢ်အုၣ်အသး ဆံးဆံးဖိအါမးလီၤ.
၈ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ထီမၢၣ်(စ်) သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဒ်သိးအဝဲကသိၣ်လိ အဖိမုၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးစူၤလီၤ. တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၃:၁၂) ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ထီမၢၣ်(စ်) သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်သိးအဖိမုၣ် အတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးကဘၣ်တဲသကိးတၢ်ဒီးအီၤအါမးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်အသး ဒ်သိးအဖိမုၣ် ကနာ်ဝဲတၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲတဲဝဲလၢ– “လီၤဆီဒၣ်တၢ် ယၤဒီးယမါ ပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လၢပဖိမုၣ်မၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ် မ့ၢ်အနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဒီးနာ်ဝဲနီၢ်နီၢ်ဧါ. အဝဲမ့ၢ်သံကွၢ်တၢ်န့ၣ် ပသးခု. ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ် အဝဲမ့ၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲတဘျီဃီ ဒီးမ့ၢ်တသံကွၢ်တၢ်နီတမံၤန့ၣ် ပကဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢအဂီၢ်လီၤ.”
ဒ်သိးနဖိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်နာ် လံာ်စီဆှံကအါထီၣ်အဂီၢ် နကဘၣ်မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်သူၣ်သးစူၤအပူၤလီၤ
၉. ဒ်သိးနဖိကနာ်လံာ်စီဆှံအဂီၢ် နမၤစၢၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၉ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်မ့ၢ်သိၣ်လိအဖိလၢ တၢ်သးစူၤအပူၤန့ၣ် လၢခံကယီကယီ အဖိတဖၣ်ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်နာ် “အဒီၣ်တူာ်, ဒီးအထီ, ဒီးအလီၤဆၢၣ်, ဒီးအထီၣ်ထီ” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၃:၁၈) ပသိၣ်လိပဖိတဖၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအကြၢးဒီး အဝဲသ့ၣ်အသးနံၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် နၢ်ပၢၢ်ဝဲကညီအဂီၢ် သ့ဝဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်နာ်ဝဲ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤအီၤဒ်သိး ကဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢအတၢ်နာ် လၢပှၤဂၤဒီးအတံၤသကိးလၢကၠိတဖၣ် အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၃:၁၅) အဒိ, ဖဲပသံအခါ တၢ်ကမၤအသးဒီးပှၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် နဖိတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤဂၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤသ့ဧါ. မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်လၢလံာ်စီဆှံတဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်ဧါ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ဒ်သိးနဖိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်နာ်လံာ်စီဆှံကအါထီၣ်အဂီၢ် နကဘၣ်မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၆:၆, ၇.
ဒ်သိးနဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် နဒိနတဲာ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ
၁၀. ဖဲနသိၣ်လိနဖိတဖၣ်အခါ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ဒ်သိးနဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် နဒိနတဲာ်စ့ၢ်ကီး
မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. စတဲးဖၢၣ်နံၤ လၢအိၣ်ဒီးအဖိမုၣ်သၢဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ– “လၢယဖိအနီၢ်ဆံးလံၤလံၤန့ၣ် ယသံကွၢ်လီၤယသးလၢ ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ ယနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအိၣ်အနီၢ်ကီၢ်လဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီန့ၣ် မ့ၢ်ယတဲဘၣ် ယဖိတဖၣ်ဧါ. မ့ၢ်ယဖိတဖၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ ယအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤနီၢ်နီၢ်ဧါ.’ ယနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ယဲ ယမ့ၢ်တနာ်ဘၣ်န့ၣ် ယမုၢ်လၢ်လၢ ယဖိတဖၣ်ကနာ်ဝဲန့ၣ်တသ့ဘၣ်.”က “ဒုးကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်နၤ, တုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ”
၁၁, ၁၂. တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤန့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပှၤသးနံၣ်အဖီခိၣ်ဘၣ်လဲၣ်.
၁၁ ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်အသိး စီၤတံၤမသ့းန့ၣ် (၁) သ့ၣ်ညါတၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ် ဒီး (၂) တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲနာ်ဝဲနီၢ်နီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤပီလူးတဲအီၤလၢ တၢ်ကွဲးအသးစီဆှံတဖၣ် က “ဒုးကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်နၤ, တုၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” လဲၣ်.
၁၂ လံာ်လၢအမ့ၢ် Insight on the Scriptures, Volume 2, တဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလၢ လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ “တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကသူပတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ဒ်သိးပကမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲ, ဟးဆှဲးတၢ်လၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်, ဂုာ်ကျဲးစၢးတုၤလၢဖီတၢၣ် ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤဂၤလၢ ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ထီဒါလိာ်အသးဒီး ပှၤဟးဂီၤဖိ အတၢ်ကူၣ်သ့လီၤ.” လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ပှၤဟးဂီၤဖိ အတၢ်ဘိၣ်အသးလၢ ဖိသၣ်အသးကံၢ်ပူၤလီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၂:၁၅) တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ထီဒါလိာ်အသးဒီး တၢ်ဟးဂီၤအဃိ တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ အတၢ်ပနီၣ်တခါလီၤ. ပှၤတဂၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအသးပှၢ်ထီၣ်အဃိဘၣ်. မ့ၢ်လၢအပျံၤယဟိဝၤယွၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးမၤထွဲ ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဃိ အဝဲကဲထီၣ်ပှၤလၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီလီၤ.—ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၁:၁၀ တက့ၢ်.
၁၃. ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့လၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပှၤသးစၢ်တဂၤ မ့ၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတခီန့ၣ် အဝဲမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီလၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ မ့တမ့ၢ် ပှၤသးစၢ်တဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်သနံးဘၣ်ဆၣ် အဝဲတ “ဒံဝ့ၤဒံဝီၤ” ပိာ်ထွဲပှၤဂၤအခံဘၣ်. (အ့းဖ့းစူး ၄:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲက “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသး” မ့တမ့ၢ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆးသးဆးလၢက “နီၤဖးတၢ်ဂ့ၤဒီး တၢ်အၢအဆၢန့ၣ်လီၤ.” (ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အမိၢ်အပၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်အဂၤတဖၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်ကသ့လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၂:၁၂) ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့ဒ်အံၤလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၄:၁၄ တက့ၢ်.) ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ဒ်အံၤအဂီၢ် နမၤစၢၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်. နကဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ အဝဲသ့ၣ်လၢ နတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. နတၢ်ကတိၤ ဒီးတၢ်လၢနမၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဒ် လံာ်စီဆှံအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိးလီၤ.—ရိမ့ၤ ၂:၂၁-၂၃.
၁၄, ၁၅. (က) သးစၢ်လၢအဲၣ်ဒိး ဒိးဘျၢထံတဖၣ် ကြၢးဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢအဟဲခီဖျိ တၢ်ဒိကနၣ် ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီကသ့အဂီၢ် နမၤစၢၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးနဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ထဲလၢနတဲပၠးအီၤ တၢ်အဘၣ်ဒီးတၢ်အကမၣ်န့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. နကဘၣ်မၤစၢၤစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် တၢ်သံကွၢ်ဒ်သိးဒီး– ‘တၢ်တနီၤနီၤန့ၣ် ဖျါလၢအတကမၣ်ဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ လံာ်စီဆှံတြီဝဲလဲၣ်. လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် ယၡါယၤ ၄၈:၁၇, ၁၈.
အဘျုးအိၣ်လၢယဂီၢ်ထီဘိန့ၣ် ယနာ်အီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.’—၁၅ နဖိမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မၤစၢၤအီၤဒ်သိး ကဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအဒိးဘျၢထံဝံၤတဖၣ် အမူဒါလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတက့ၢ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲ မူဒါအံၤဒ်လဲၣ်. ကကဲဘျုးလၢအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲကအိၣ်ဒ်လဲၣ်. တၢ်ကီတၢ်ခဲမ့ၢ်အိၣ်သနာ်က့ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုးအါမးန့ၣ် တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤတက့ၢ်. (မၢ်ကူး ၁၀:၂၉, ၃၀) တချုးလၢအဝဲသ့ၣ် ဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤလီၤ. မၤစၢၤနဖိတဖၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကဆိကမိၣ်ထံဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးအဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိကနၣ်န့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ဒီးမ့ၢ်တဒိကနၣ်တၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒ်လဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကနာ်ဝဲလၢ မ့ၢ်မၤထွဲလံာ်စီဆှံတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ကဂ့ၤလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ထီဘိလီၤ.—၅ မိၤၡ့ ၃၀:၁၉, ၂၀.
ဖဲပှၤသးစၢ်လၢအဘျၢထံဝံၤတဂၤ ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ
၁၆. ဖိလၢအဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤ အတၢ်နာ်မ့ၢ်လီၤစှၤန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ကြၢးမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ နဖိလၢအဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤ မ့ၢ်စးထီၣ်သးဒ့ဒီလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂ့ၢ်န့ၣ် နကမၤဒ်လဲၣ်. အဒိ, နဖိမုၣ် မ့တမ့ၢ် နဖိခွါန့ၣ် ကစးထီၣ်အိၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်သူၣ်လီသးကွံတမံၤမံၤ မ့တမ့ၢ် အသးကဒ့ဒီလၢ အဝဲအိၣ်မူဝဲဒ်လံာ်စီဆှံ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးသနာ်က့ မ့ၢ်အဘျုးအိၣ်လၢအဂီၢ်ဧါန့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၃:၁-၃, ၁၂, ၁၃) နတၢ်စံးဆၢန့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ် မ့တမ့ၢ် မၤဟးဂီၤ နဖိအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤသ့လီၤ. နဖိအနီၢ်ဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အနီၢ်ဆံးမ့ၢ်ဂ့ၤ တဘၣ်တဲအါလိာ်သးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအဃိတဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နအဲၣ်အီၤ ဒီးနအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤအီၤန့ၣ်တက့ၢ်.
၁၇, ၁၈. သးစၢ်တဂၤ မ့ၢ်စးထီၣ်သးဒ့ဒီဘၣ်ဃးဒီ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် မၤစၢၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၇ ပှၤသးစၢ်လၢအဒိးဘျၢထံဝံၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဝံၤလံ. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အအၢၣ်လီၤဝဲလၢကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကပာ်အတၢ်မၤလၢနီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ်လီၤ. (ဖး မၢ်ကူး ၁၂:၃၀ တက့ၢ်.) ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်နဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ် ဒီးပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကြၢးထံၣ်အီၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၄, ၅) ဘၣ်ဆၣ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ဖးဒီးမၤလိတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိ ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ်ဝဲလၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢအဂ့ၤ ဒီးတဲတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤနဖိတဖၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးတၢ်ဒိဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါမးလီၤ.
၁၈ အဒိ, နဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်လၢအမ့ၢ် Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 1, appendix “Questions Parents Ask” အပူၤသ့ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ ဖိတဖၣ် မ့ၢ်သးဒ့ဒီန့ၣ် တဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢၤဘၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဃုသ့ၣ်ညါလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဒ်အံၤလဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢတံၤသကိးအတၢ်ဆီၣ်သနံး မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိ ထဲတဂၤဧိၤအဃိလီၤ. မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ တန့ၢ်ထဲသိးဒီးပှၤသးစၢ်လၢအဂၤတဖၣ်ဘၣ်. လံာ်အံၤတဲနၢ်ပၢၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ နဖိအတၢ်သးဒ့ဒီမ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်ဒ်အံၤ ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်လၢနဖိတတူၢ်လိာ် နတၢ်နာ်လၢၤဘၣ်. အါဒၣ်တက့ၢ် တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဃိလီၤ. ဒီးလံာ်အံၤ ဟ့ၣ်ကူၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဖိသ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်စးထီၣ်သးဒ့ဒီဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ်မၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၉. ဒ်သိးဖိတဖၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤလၢအ “ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ် . . . လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” အဂီၢ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်မၤစၢၤဝဲကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ဒ်မိၢ်ပၢ်တဂၤအသိး နအိၣ်ဒီးမူဒါလၢအရ့ဒိၣ် ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကကွၢ်လုၢ်ဒိၣ်ထီၣ်နဖိလၢ “ကစၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးအတၢ်သိၣ်ဃီၣ်သီဃီၣ်အပူၤ” လီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၆:၄) ဒ်ပမၤလိဘၣ်အသိး နကဘၣ်သိၣ်လိနဖိတဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံ ဒီးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကနာ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်မ့ၢ်ဆူၣ်ထီၣ်န့ၣ် ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. မ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ကထါ, အသးစီဆှံ ဒီးနတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးန့ၣ် ကမၤစၢၤနဖိတဖၣ် ဒ်သိးကကဲထီၣ်ပှၤလၢအ “ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ် . . . လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 9 လံာ်လၢအမ့ၢ် “လံာ်စီဆှံ သိၣ်လိတၢ်နီၢ်နီၢ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်” န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ ကမၤစၢၤ ပှၤသးစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤသးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ်သိးကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လံာ်စီဆှံ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ်လီၤ. လံာ်အံၤနဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ jw.org အပူၤလၢကျိာ်အါမးသ့လီၤ. ကွၢ်လၢ BIBLE TEACHINGS > BIBLE STUDY TOOLS တက့ၢ်.