ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ယ​ပၢ်​ဘၣ်သး​ပှံၢ်​ထီၣ်​တၢ် ထဲ​န့ၣ်​ညါ​လဲၣ်. ယ​က​တဲဘၣ်​သု​လၢ ယ​ဂ့ၢ်လီၤ. ယ​အိၣ်ဖျဲၣ်​ထီၣ်​ဖဲ လါယူၤလံ ၂၉ သီ, ၁၉၂၉ ဒီး​ယ​ဒိၣ်ထီၣ်​လၢ သဝီ​တဖျၢၣ်​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ ဘူၤလါခၤ အ​ဟီၣ်ကဝီၤ​လၢ ကီၢ်​ဖံးလံးဖံ(စ်) အ​ပူၤ​လီၤ. ပ​တၢ်​တအိၣ်​တ​ယၢၤ​အါအါ​ဘၣ် အဃိ​ပ​အိၣ်မူ​ယိယိ​ဖိ​လီၤ. ဖဲ​ယ​နီၢ်ဆံး​ဒံး​အခါ ယပၣ်​အ​သုးဖိတဖၣ် ဟဲ​နုာ်လီၤ​ဒီး​တၢ်ဒုး​တၢ်ယၤ​ကဲထီၣ်​ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပ​သဝီ​အိၣ်​လၢ​တၢ်ချၢ​အဃိ ပ​တထံၣ်​ဘၣ် တၢ်ဒုး​တၢ်ယၤ ဒီး​တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​အါအါ​ဘၣ်. ဒီး​လၢ​ပ​အိၣ်​တၢ်လီၢ်​န့ၣ် ကလံၤ​ဒၢ, ကွဲၤဟူဖျါ ဒီး​လံာ်​တၢ်ကစီၣ်​တအိၣ်​ဘၣ်​အဃိ ပ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​တၢ်ဒုး​တၢ်ယၤ​အဂ့ၢ်​လၢ ပှၤဂၤ​အ​အိၣ်​တဆီ​လီၤ.

ယ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အိၣ်​နွံ​ဂၤ ဒီး​ဖဲ​ယ​အိၣ်​ဃိး​နံၣ်​အခါ ယ​ဖံ​ယ​ဖု ကိး​အိၣ်​ယၤ​လီၤ. ပ​ကဲ​ခဲးသလ့း​ဘၣ်ဆၣ် ယ​ဖု​တဲသကိး​ဝဲ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အဂ့ၢ်​ဒီး အ​သကိး​ဒီး​အဝဲ​ဟံးန့ၢ်​ဖး​ဝဲ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အဂၤ​အ​လံာ်​လၢ အ​သကိး​ဟ့ၣ်​အီၤ​န့ၣ်​လီၤ. ယ​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​ဒံး, ယ​ဖု​ပၠး​ယၤ​လံာ်စီဆှံ​ဒီး လံာ်​လၢ​အမ့ၢ် Protection, Safety, and Uncovered လၢ​ထ​ကါ​လိး​အကျိာ်​လီၤ. * (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.) ယ​ဖး​လံာ်စီဆှံ​မုာ်မး, လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ် လံာ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​လွံၢ်​ဘ့ၣ်​န့ၣ် ယ​ဖး​အီၤ​မုာ်​ဒိၣ်မး မ့ၢ်​လၢ​အ​ထိၣ်ဟူး​ထိၣ်ဂဲၤ​ထီၣ်​ယၤ​လၢ ယ​က​ပိာ်​ယ့ၣ်ၡူး​အခံ​လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၀:၂၇.

ဖဲ ၁၉၄၅ နံၣ်​န့ၣ်​ယပၣ်​အ​သုးဖိတဖၣ် ဟးထီၣ်​ကွံာ်​လၢ ကီၢ်​ဖံးလံးဖံ(စ်) အ​ပူၤ​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​အခါ ယ​မိ​ယ​ပါ​မၢ​ယ​ဟဲက့ၤ​အိၣ်​လၢ​ဟံၣ်​လီၤ. ဒီး​ယ​ဖု​စ့ၢ်ကီး မၢ​ယ​က့ၤ​အဃိ ယ​က့ၤ​အိၣ်ဒီး​ယ​မိၢ်​ယ​ပၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

ဖဲ​လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၉၄၅ နံၣ်​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​လၢ အ​အိၣ်​လၢ​သဝီ​အဲ​ကဲး​တဖၣ် ဟဲ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​လၢ ပ​သဝီ​လီၤ. ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး လၢ​အသး​ပှၢ်​တဂၤ ဟဲ​လၢ​ပဟံၣ်​ဒီး တဲ​နၢ်ပၢၢ်​ပှၤ​ဘၣ်ဃး​ဒီး “မုၢ်နံၤအခံကတၢၢ်” န့ၣ်​လံာ်စီဆှံ စံး​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅) အဝဲ​ကွဲမုာ်​ပှၤလၢ ပ​က​လဲၤ​ဒိကနၣ်​လံာ်စီဆှံ​တၢ်ကစီၣ်​လၢ သဝီ​လၢ​အဘူး​ဒီး ပ​အိၣ်​တၢ်လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. ယ​မိၢ်​ယ​ပၢ်​တ​လဲၤ​ဘၣ် သနာ်က့​ယ​လဲၤ​ထဲ​တဂၤ​လီၤ. ပှၤအဂၤ ၂၀ ဃၣ်ဃၣ်​ဟဲဝဲ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တနီၤ​န့ၣ် သံကွၢ်​တၢ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး လံာ်စီဆှံ​အဂ့ၢ်​အကျိၤ​လီၤ.

အဝဲသ့ၣ်​တဲ​တၢ်ဂ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်န့ၣ် ယ​တ​နၢ်ပၢၢ်​ဘၣ်​အဃိ ယ​ပာ်လီၤ​ယ​သး​လၢ ယ​က​က့ၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်​စးထီၣ်​သးဝံၣ်ဝဲ ဘီမုၢ်​အ​တၢ်သးဝံၣ်​လီၤ. ဒီး​မ့ၢ်​လၢ ယ​ကနၣ်​တၢ်သးဝံၣ်​မုာ်မး​အဃိ ယ​တ​က့ၤ​လၢၤဘၣ်. ဖဲ​ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ် ဒီး​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​တၢ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ပဝဲ​ခဲလၢာ်  ပ​ဘၣ်​တၢ်​ကွဲမုာ်​ပှၤလၢ ပ​က​လဲၤထီၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လၢ လၢခံ​တနွံ​အိၣ်ဘှံး​နံၤ, လၢ​အဲ​ကဲး​န့ၣ်​လီၤ.

ဒီး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​န့ၣ် ဘၣ်​တၢ်မၤ​အီၤ​လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခ​ရူ​အဟံၣ်​လီၤ. ပဝဲ​တနီၤနီၤ ပ​ဘၣ်​လဲၤ​လၢ​ပ​ခီၣ်​က​ယံၤဝဲ ၈ ကံလိမံထၢၣ် (၅ မံးလာ်) ဃၣ်ဃၣ်​ညါ. ပှၤ​လဲၤထီၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အိၣ်ဝဲ​အဂၤ ၅၀ ဃၣ်ဃၣ် ဒီး​ယ​ကမၢ​ကမၣ်​ဒိၣ်မး​လၢ ဖိသၣ်ဆံး​ဆံး​ဖိ​တဖၣ်​ဒၣ်လဲာ် ဟ့ၣ်ထီၣ်​တၢ်​စံးဆၢ လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ အ​ဒိၣ်​အယိာ်​န့ၣ်​လီၤ. ယ​လဲၤထီၣ်​ဘၣ် တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​တဘျီ​ခံ​ဘျီ​ဝံၤဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​ဒၤ​မ့​စၢ​ထိၤ လၢ​အမ့ၢ်​ပှၤလဲၤလၢညါ​တဂၤ ကွဲမုာ်​ယၤ​လၢ ယ​က​မံ​တ့ၢ်​လၢ အဟံၣ်​လီၤ. ပ​တဲသကိး လံာ်စီဆှံ​အဂ့ၢ် ဒီတနၤညါ​လီၤ.

ဖဲ​န့ၣ်​အဆၢ​ကတီၢ် ပှၤ​မ့ၢ်​သ့ၣ်ညါ​ထဲ လံာ်စီဆှံ​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ အ​ခီၣ်ထံး​ခီၣ်ဘိ​ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်​ဒိး​ဘျၢထံ​န့ၢ်ဝဲ​လီၤ. ယ​လဲၤထီၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ် ယံာ်​ထီၣ်​ယံာ်​ထီၣ်​ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​သံကွၢ်​ယၤ ဒီး​ပှၤအဂၤ​တဖၣ်​လၢ “မ့ၢ်​သု​အဲၣ်ဒိး​ဒိး​ဘျၢထံ​ဧါ.” ယ​စံးဆၢ​က့ၤ​အီၤ​လၢ “မ့ၢ်​ယ​အဲၣ်ဒိး​ဒိး​ဘျၢထံ​လီၤ.” ယ​သ့ၣ်ညါ​လၢ ယ​အဲၣ်ဒိး “မၤ​ကစၢ်​ခရံာ်​အ​တၢ်​လီၤ.” (ကလီးစဲ ၃:၂၄) အဃိ ဖဲ​လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁၅ သီ, ၁၉၄၆ နံၣ်​န့ၣ် ပ​လဲၤ​လၢ​ထံကျိ​လၢ​အ​အိၣ်ဘူး​ဒီး​ပှၤ ဒီး​ပ​ဒိးဘျၢ​ထံခံ​ဂၤ​လီၤ.

ယ​သ့ၣ်ညါ​ထီၣ်​လၢ ခရံာ်ဖိ​လၢ အ​ဒိး​ဘျၢထံ​ဝံၤ​န့ၣ် က​ဘၣ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​ထီဘိ ဒ်​ယ့ၣ်ၡူး​အသိး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ယ​ပါ​ဆိကမိၣ်​လၢ ယ​ညါ​ဘီၣ်​တလၢ​လၢ ယ​က​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​အဂီၢ်​လီၤ. ဒီး​အဝဲ​တဲ​စ့ၢ်ကီး​ဝဲ​လၢ န​ဘျၢထံ​ဝံၤ​အဃိ​န​က​ကဲထီၣ် ပှၤ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်ဖိ​န့ၣ်​တမ့ၢ်​ဘၣ်. ယ​တဲ​နၢ်ပၢၢ်​အီၤ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲ​လၢ​ပ​က​ဟး​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ အ​ဘီမုၢ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) တကးဒံးဘၣ် ယ​တဲ​စ့ၢ်ကီး​အီၤ​လၢ ယ​က​ဘၣ်​တီ​ဒီး ယ​တၢ်​အၢၣ်လီၤ​ဒီး ကစၢ်​ယွၤ​န့ၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ယ​ပါ​တဲပျံၤ​ယၤ​ဒ် ယ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​တ့ၢ်​လၢ ထး​အသိး​န့ၣ်​လီၤ. ဒ်သိး​ယ​သု​တ​ဟး​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​တဂ့ၤ​အဂီၢ် အဝဲ​ဂုာ်ကျဲးစၢး​တြီ​ယၤ​ဆူၣ်ဆူၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ အအံၤ​မ့ၢ်ဝဲ တၢ်​အဆိ​ကတၢၢ်​တဘျီ​လၢ ယ​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ်​တၢ် ဒီး​ဟ့ၣ်​လုၢ်ထီၣ်​ယ​သး​လၢ က​မၤ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​လီၤ.

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခ​ရူ အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ​ကွဲမုာ်​ယၤ​လၢ ယ​က​လဲၤ​အိၣ်ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​လၢ အဲ​ကဲး​န့ၣ်​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ယၤ ဒီး​အ​ဖိမုၣ်​သဒါ​လၢ​အမ့ၢ် နိရၤ ဒ်သိး​က​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​လီၤ. ဒီး​ပဝဲ​ခံဂၤလၢာ် ပ​စးထီၣ်​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​ဖဲ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၁ သီ ၁၉၄၇ နံၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နိရၤ မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​လၢ သဝီ​အဂၤ​တဖျၢၣ် မ့မ့ၢ်​ယၤ​န့ၣ် ယ​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​ဖဲ အဲ​ကဲး​န့ၣ်​လီၤ.

ဖဲ​ယ​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​န့ၢ်​ခံ​နံၣ်​အခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ် အဲ​ရဲၤ စ​တူ​ဝၢၣ် လၢ​အိၣ်​လၢ​ဘ့ၤသ့လး​န့ၣ် ဟ့ၣ်​ဝဲ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​လၢ သဝီ​အဲ​ကဲး ဒီး​ပှၤ​ဟဲ​ဒိကနၣ် အ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​အိၣ်ဝဲ​အဂၤ ၅၀၀ ဘျဲၣ်​ညါ. အဝဲ​ဟ့ၣ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​လၢ ကီၤလၤဝါ​ကျိာ်​ဒီး ယ​ဘၣ်က့ၤ​ကျိာ်ထံ​က့ၤ​လၢ ထ​ကါ​လိး အကျိာ်​လီၤ. တၢ်အံၤ​မ့ၢ်ဝဲ​ယ​ကျိာ်ထံ​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲတၢ် ခဲလၢာ်​အကျါ အဆိ​ကတၢၢ်​တဘျီ​လီၤ. ယ​ထီၣ်ဘၣ်​ကၠိ ထဲ​နွံ​နံၣ် ဘၣ်ဆၣ် ယ​ကျိာ်ထံ​တၢ်​သ့​ဒ်လဲၣ်. ယ​မၤလိ​ဘၣ်​လံာ်​ထဲ​နွံ​နံၣ် ဘၣ်ဆၣ်​ယ​သရၣ်​တဖၣ် သူဝဲ​ကီၤလၤဝါ​ကျိာ်​ထီဘိ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လံာ်​လၢ​ထ​ကါ​လိး အကျိာ်​တအိၣ်​အါအါ​ဘၣ်​အဃိ ယ​ဘၣ်​မၤလိ​လံာ်လဲၢ်​တဖၣ်​လၢ ကီၤလၤဝါ​ကျိာ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ ယ​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​အဃိ ယ​နၢ်ပၢၢ်ထီၣ် ကီၤလၤဝါ​ကျိာ်​ဒီး မၤစၢၤ​ယၤ​ဒ်သိး ယ​ကျိာ်ထံ​တၢ်​က​သ့​အဂီၢ်​လီၤ.

 ဒီပုၢ်ဝဲၢ် စ​တူ​ဝၢၣ် တဲဘၣ်​ဝဲ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လၢ​ပ​အိၣ်​တၢ်​အ​လီၢ်ကဝီၤ​တဖၣ်​လၢ မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်​တဖၣ် က​လဲၤထီၣ်​ဝဲ ၁၉၅၀ Theocracy’s Increase Assembly in New York, U.S.A အဃိ ပှၤ​လိၣ်ဘၣ်​ပှၤလဲၤလၢညါ​တဂၤ​ခံဂၤ ဒ်သိး​က​လဲၤ​မၤစၢၤ​တၢ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​လီၤ. ယ​ဘၣ်​တၢ်​ကွဲမုာ်​စ့ၢ်ကီး​ယၤ​လီၤ. တဘျီ​အံၤ​စ့ၢ်ကီး ယ​က​ဘၣ်​လဲၤ​အိၣ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​အဃိ ယ​ဘၣ်​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ် တၢ်လီၢ်​လၢ​ယ​အိၣ်​ညီနုၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

ဖဲ ၁၉၅၀ လါယူၤ ၁၉ န့ၣ် ယ​လဲၤ​တုၤလၢ ဘ့ၤသ့လး​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​အခါ ဘ့ၤသ့လး​န့ၣ်​မ့ၢ်ဝဲ ဟံၣ်​ဖးဒိၣ်​လၢ အသး​ပှၢ်​တဖျၢၣ် ဒီး​သ့ၣ်ထူၣ်​ဖးဒိၣ်​တဖၣ် အိၣ်​ဝးတရံး​အီၤ ဒီး​အ​ကရၢၢ်​န့ၣ် က​လဲၢ်ဝဲ ၂.၅ အ့​ကၢၢ်​လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခွါ​လၢ​အ​သဘျ့ ၁၂ ဂၤ​မၤတၢ်​ဖဲ​န့ၣ်​လီၤ. လၢ​ဂီၤခီ​ဂီၤဂီၤ​န့ၣ် ယ​မၤစၢၤ​တၢ်​လၢ တၢ်​ဖီအီၣ်​တ့ၤအီၣ်​အလီၢ် ဒီး​စးထီၣ်​က​ဒီး​လၢ ခွံ​နၣ်ရံၣ်​န့ၣ် ယ​လဲၤ​ထူး​ထး​ကိၢ်​လၢ တၢ်ဆှုၣ်​တၢ်​အလီၢ် ဒီး​ဟါလီၤခီ​စ့ၢ်ကီး​ယ​မၤ​အီၤ​ဒ်​န့ၣ်​လီၤ. တုၤလၢ မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်​တဖၣ် လဲၤထီၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ်​ဝံၤ ဟဲက့ၤ​တုၤ​ဒၣ်လဲာ် ယ​ဆဲး​အိၣ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​လီၤ. ယ​မၤတၢ်​လၢ ပှၤ​ဘိၣ်ထီၣ် မဲးကစံ​လၢ ပှၤ​က​ဆှၢဝဲ​အဂီၢ်, တၢ်မၤနီၣ်​မၤဃါ​တၢ်​စရီ​အလီၢ် ဒီး​တူၢ်လိာ်​တမှံၤ​လီၤ. ဖဲ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ် မၢ​ယၤ​တ​မံၤဂ့ၤ​တ​မံၤဂ့ၤ ယ​မၤခဲ​လၢာ်​လီၤ.

ဖဲ ၁၉၅၂ နံၣ်​န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​အဂၤ​ဃု​ဂၤ ဒီး​ယၤ​ပ​ဘၣ်​တၢ်​ကွဲမုာ်​ပှၤလၢ ပ​က​လဲၤထီၣ် ကံးလဧး​ကၠိ လၢ​ဘၣ်​တၢ်မၤ​အီၤ​ပှဲၤထီၣ်​အဘျီ ၂၀ န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​ယ​လဲၤ​တုၤလၢ ကီၢ်အမဲရကၤ​အခါ ယ​ထံၣ်ဘၣ် ဒီး​လဲၤခီဖျိ​ဘၣ် တၢ်​အသီ​ခဲလၢာ်​အဃိ ယ​ကမၢ​ကမၣ်​ဒိၣ်မး​လီၤ. ယ​မ့ၢ်​ထိၣ်သတြီၤ​အီၤ​ဒီး ယ​သဝီ​န့ၣ် လီၤဆီ​လိာ်အသး ဒ်​ထံ​ဒီး​သိ​အသိး​လီၤ.

အဒိ, မ့ၢ်​လၢ​ပ​တ​သူ​ဘၣ် စဲးဖီကဟၣ် ဒီး​တၢ်ပီးတၢ်လီ​တဖၣ် နီတဘျီ​ဘၣ်​အဃိ ပ​က​ဘၣ်​မၤလိ​ပ​သး​လၢ ပ​က​ဘၣ်​သူ​တၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်​တ​ဂီၤ​ဖဲ​ယ​မံ​ပၢၢ်ထီၣ်​အခါ လၢ​တၢ်ချၢ​န့ၣ် ယ​ထံၣ်​ထဲ​တၢ်ဝါ​ဝါ​တဖၣ်​လီၤ. ယ​ထံၣ်ဘၣ် ဘှ့ၣ်​အဆိ​ကတၢၢ်​တဘျီ​လီၤ. ယ​ကွၢ်​အီၤ​ဃံလၤ​ဒိၣ်မး ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဂိၢ်​ဒိၣ်မး​လီၤ.

ယ​ထီၣ်​ကံးလဧး​ကၠိ မုာ်​ဒိၣ်မး​အဃိ တၢ်​ဆီတလဲ​တဖၣ်​အံၤ တ​ကဲထီၣ်​တၢ်​တံာ်တာ်​လၢ​ယ​ဂီၢ်​ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ​အ​ဟ့ၣ် တၢ်​သိၣ်လိ​တဖၣ် အဝဲသ့ၣ်​သိၣ်လိ​တၢ်ဂ့ၤ​ဒိၣ်မး. ဒီး​အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး​ပ​က​ဘၣ် ကတဲာ်​ကတီၤ ဒီး​ဃု​သ့ၣ်ညါ​တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​တဖၣ် ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ကံးလဧး​ကၠိ​အံၤ မၤစၢၤ​ယၤ​ဒ်သိး ယ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ က​ဂၢၢ်ကျၢၤ​ထီၣ်​အဂီၢ်​လီၤ.

ယ​ဖျိထီၣ် ကံးလဧး​ကၠိ​ဝံၤ ယ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​မူဒါ​လၢ က​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​လီၤဆီ​လၢ တၢ်လီၢ်​လၢ​ဘၣ်​တၢ်​ကိး​အီၤ​လၢ ဘြီ(စ်) လၢ​အ​အိၣ်​လၢ ဝ့ၢ်နူယီး​အ​ပူၤ​တစိၢ်ဖိ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ ၁၉၅၃ နံၣ် လါယူၤလံ​န့ၣ် ယ​လဲၤထီၣ်​ဘၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ်​လၢ ပှၤ​မၤ​လၢ ဘြီ(စ်) အ​လီၢ်ကဝီၤ​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ယ​က့ၤ​လီၤ​ဘၣ်​မူဒါ​လၢ ကီၢ်​ဖံးလံးဖံ(စ်)လီၤ.

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​လၢ​အ​အိၣ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​န့ၣ် ဟ့ၣ်​ယၤ​မူဒါ​လၢ ယ​က​မၤ​ကဝီၤ​အပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤ​လီၤ. ယ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ ယ​က​ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူး​လၢ အ​ဟးဝဲ​လၢ​တၢ်လီၢ်​အယံၤ​လၢ​ဝ့ၢ်​တ​ဝ့ၢ်​ဘၣ်​တ​ဝ့ၢ် ဒီး​သဝီ​တဖျၢၣ်​ဘၣ်​တဖျၢၣ် ဒ်သိး​က​မၤစၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​န့ၣ်​လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) ယ​ဘၣ်​လဲၤ​မၤ ကဝီၤ​အပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤ​လၢ ကီး​လူ​ဆိး​လၢ​အမ့ၢ် ကီး​လၢ​အလဲၢ်​ကတၢၢ်​တဘ့ၣ်​အခၢၣ်သး လၢ​ကီၢ်​ဖံးလံးဖံ(စ်) အ​ပူၤ​လီၤ. ဒီး​ယ​ဘၣ်​လဲၤ​စ့ၢ်ကီး​လၢ ဘူၤလါခၤ, နူ ဘၤ စံ​ကၠၤ, ထါ​လဲၣ် (ခ်) ဒီး​စဲ​ဘၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဒ်သိး​ယ​က​လဲၤ​လၢ သဝီ​တနီၤ​အဂီၢ် ယ​ဘၣ်​လဲၤထီၣ်​ကစၢၢ် စံၤ​ရံ​ယါ မါ​တြ့ၤ​လီၤ. တၢ်လီၢ်​အံၤ လ့ၣ်မ့ၣ်အူ မ့တမ့ၢ် ကါ​ဘး(စ်) တအိၣ်​ဘၣ်​အဃိ ယ​ထံၣ်​ကါ​ဖးဒိၣ်​လၢ​အ​တီၣ်​သ့ၣ်​တခိၣ် ဒီး​ယ​ဃ့​လဲၤပိာ်​အဝဲသ့ၣ်​အခံ​လီၤ. အါဒၣ်​တက့ၢ် ပှၤ​နီကါ​တဖၣ် ဟ့ၣ်​ယၤ​အခွဲး​လၢ ယ​က​ပိာ်​အခံ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ​ဘၣ်​ဆ့ၣ်နီၤ​လၢ သ့ၣ်​လိၤ​အဃိ ကီဒိၣ်မး​လီၤ.

အါတက့ၢ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖဲ​န့ၣ်​တဖၣ် မ့ၢ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဆံး​ဆံး​ဖိ ဒီး​တနီၤ​န့ၣ်​အိၣ်​ထီၣ်​သီသီ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပ​လဲၤ​မၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​လၢ က​မၤ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ် ဒီး​ဟး​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​တဖၣ်​အ​သးခု​ဒိၣ်မး​လီၤ.

လၢခံ ယ​လီၤ​ဘၣ်​မူဒါ​လၢ က​မၤ​ကဝီၤ​အပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤ​လၢ ဘၤ​ခိၤ အ​တၢ်ပၢ​ဒီတဘ့ၣ်​လီၤ. တၢ်လီၢ်​လၢ​ပှၤ​လဲၤ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​တ​တုၤ​ဘၣ် အိၣ်ဝဲ​အါမး​အဃိ ပှၤလဲၤလၢညါ​လီၤဆီ​တဖၣ် စးထီၣ်​လဲၤ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​ဖဲ​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်​ဟး​လီၢ်​တနီၤ​န့ၣ် အိၣ်​ဒၣ်ထဲ တၢ်ပူၤ​ဖးဒိၣ်​တ​ပူၤ ဒီး​လၢ​တၢ်ပူၤ​အ​ဖီခိၣ်​န့ၣ် ပာ်လီၤ​ဝဲ​သ့ၣ်​ခံ​ကူာ်လီၤ. ဘၣ်​တဘျီ​ဖဲ​ယ​လဲၤထီၣ် တၢ်​ဟး​လီၢ်​ဒီး ယ​ယီၢ်လီၤ​သ့ၣ်​အခါ သ့ၣ်​န့ၣ်​လီၤတဲာ်​လၢ​တၢ်ပူၤ ဒီး​ယ​လီၤတဲာ်​ပိာ်​အခံ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ တချုး​လၢ​ယ​အီၣ် ဂီၤခီ​တၢ်အီၣ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ် ယ​ဘၣ်​မၤ​ကဆှီ​ယ​သးဖး​ယံာ်​ညါ.

ဖဲ​ယ​မၤ ကဝီၤ​အပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤ​အခါ ယ​ဆိကမိၣ်​ထီၣ်​က့ၤ နိရၤ လၢ​အ​စးထီၣ်​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​ဒီး​ယၤ​အဂ့ၢ်​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​အခါ အဝဲ​လဲၤ​မၤ​ပှၤလဲၤလၢညါ​လီၤဆီ​လၢ ဝ့ၢ်​ဒူၤ​မၤ​ခွဲ​ထံၤ ဒီး​ယ​လဲၤ​ဟး​အိၣ်သကိး​အီၤ​ဖဲ​န့ၣ်​လီၤ. လၢခံ​ပ​ကွဲး​အိၣ်သကိး​လိာ်သး​လံာ် ဒီး​ဖဲ ၁၉၅၆ နံၣ်​န့ၣ် ပ​ဖျီ​ပ​သးလီၤ. ပ​ဖျီ​ပ​သး​ဝံၤ အဆိ​ကတၢၢ်​တနွံ​န့ၣ် ပ​လဲၤ​ဟး​အိၣ်သကိး တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လၢ အ​အိၣ်​လၢ​ကီးရၤဖူရၤဖူ​န့ၣ်​လီၤ. ပ​ဘၣ်​ထီၣ်​ကစၢၢ် ဒီး​လဲၤတၢ်​ဖးယံၤ ဘၣ်ဆၣ် ပ​လဲၤ​ဘၣ်​ဒ်သိး​သိး ဒီး​မၤစၢၤ​ဘၣ်​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ တၢ်လီၢ်​အယံၤ​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ ပ​သးခု​ဒိၣ်မး​လီၤ.

ပ​မၤ​ကဝီၤ​အပှၤကွၢ်တၢ် တၢ်မၤ​လွံၢ်​နံၣ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ပ​ဘၣ်​တၢ်​ကွဲမုာ်​ပှၤလၢ က​လဲၤ​မၤတၢ်​လၢ ဝဲၤတြၢ်​လီၤ. ဒီး​ဖဲ ၁၉၆၀ လါယနူၤအါရံၤ​န့ၣ် ပ​စးထီၣ်​လဲၤ​မၤတၢ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​လီၤ. ဖဲ​ယ​မၤ​တၢ်မၤ​လၢ​ဘ့ၤသ့လး​အဆၢ​ကတီၢ် ယ​မၤ​သကိး​ဘၣ်​တၢ်​ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ​အ​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​ဖးဒိၣ်​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်​ကရၢကရိ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ. လၢ​အဝဲသ့ၣ်​အ​အိၣ်​န့ၣ် ယ​မၤလိ​န့ၢ်​တၢ်​အါမး​လီၤ. နိရၤ မၤ​ဘၣ်​ဝဲ တၢ်မၤ​အါမံၤ​လၢ ဘ့ၤသ့လး​အ​ပူၤ​လီၤ.

လၢ​ကီၢ်​ဖံးလံးဖံ(စ်) အ​ပူၤ​န့ၣ် တနံၣ်​ဘၣ်​တနံၣ် ပ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ ပှၤ​နုာ်လီၤ​လၢ တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ​အ​ပူၤ​အါထီၣ်​အဃိ ပ​သးခု​ဒိၣ်မး​လီၤ. ယ​ဟဲ​တုၤလၢ ဘ့ၤသ့လး​အဆိ​ကတၢၢ်​တဘျီ ဖဲ​ယ​ဖိၣ်သၣ်ခွါ​အခါ​န့ၣ် ထံကီၢ်​ဒီဘ့ၣ်​အ​ပူၤ ပှၤ​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်ဖိ အိၣ်​ထဲ​အဂၤ ၁၀,၀၀၀ လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ခဲအံၤ ပှၤ​အိၣ်ဝဲ​အဂၤ ၂၀၀,၀၀၀ ဘျဲၣ်​ညါ​လီၤ. ဒီး​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​လၢ အ​ကယၤ​တဖၣ်​န့ၣ် မၤတၢ်​လၢ​ဘ့ၤသ့လး ဒ်သိး​က​ဆီၣ်ထွဲ​မၤစၢၤ တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်မၤ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လဲၤ​ပူၤကွံာ်ဝဲ​အသိး ပ​လိၣ်ဘၣ်​အါထီၣ်​တၢ်လီၢ်​လၢ ဘ့ၤသ့လး​တၢ်ဖံး​တၢ်မၤ​အဂီၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပှၤပၢဆှၢတၢ်​ကမံးတံာ် မၢ​ပှၤ​ဃု​တၢ်လီၢ်​လၢ က​သူၣ်ဒိၣ်​ထီၣ်ဝဲ ဘ့ၤသ့လး​အဂီၢ်​လီၤ. ဒ်သိး​ပ​က​ဃု​ပှ့ၤ​တၢ်လီၢ်​အဂီၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ​အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​လၢ ပှၤ​စဲကျံး​ထုးထီၣ်​လံာ်​အလီၢ် ဒီး​ယၤ​ပ​လဲၤ​လၢ ဟံၣ်​တဖျၢၣ်​ဘၣ်​တဖျၢၣ် လၢ​အဘူး​ဒီး​ဘ့ၤသ့လး​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်လီၢ်​ဖဲ​န့ၣ်​န့ၣ်​အါတက့ၢ် အိၣ်​ထဲ​တရူး​တဖၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တ​အဲၣ်ဒိး​ဆါ ဟီၣ်ခိၣ်​နီ​တဂၤ​ဘၣ်. ဒီး​ပှၤ​တဂၤ​တဲ​ပှၤလၢ– “တၢ်​လၢ​တရူး​တဖၣ်​န့ၣ် တ​ဆါ​လီၤ​အ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဘၣ်. အိၣ်​ဒၣ်​အပှ့ၤ​ဝဲ​လီၤ.”

ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်​တနံၤ လၢ​တၢ်​တ​ဆိကမိၣ်​ဘၣ်​အ​ပူၤ တၢ်​ဟဲကဲထီၣ်​အသး​တခါ​လီၤ. ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​တဒူၣ် က​လဲၤ​သုးလီၢ်​သုးကျဲ​လၢ ကီၢ်အမဲရကၤ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​သံကွၢ်​ပှၤလၢ မ့ၢ်​ပ​အဲၣ်ဒိး​ပှ့ၤ​အ​တၢ်လီၢ်​ဧါ​န့ၣ်​လီၤ. ဝံၤဒီး​ပှၤအဂၤ​တဒူၣ်​စ့ၢ်ကီး အဲၣ်ဒိး​ဆါ​လီၤ​အ​တၢ်လီၢ်​တၢ်ကျဲ ဒီး​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢ​အ​အိၣ်​လၢ​အ​ကပိာ်ကပၤ​တဖၣ် ဒ်သိး​က​ဆါ​လီၤ​အ​တၢ်လီၢ်​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤလၢ​အ​တဲဝဲ​လၢ “တၢ်​လၢ​တရူး​တဖၣ်​န့ၣ် တ​ဆါ​လီၤ​အ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဘၣ်” တဂၤ​စ့ၢ်ကီး ဆါ​လီၤ​ဝဲ​အ​ဟီၣ်ခိၣ်​လီၤ. တယံာ်ဘၣ်​ဒီး ဘ့ၤသ့လး​အ​ကရၢၢ်​န့ၣ် လဲၢ်​ထီၣ်ဝဲ​သၢ​စး​လီၤ. ပ​နာ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်ဘၣ်သး​အိၣ်​ဒ်အံၤ​လီၤ.

ဖဲ ၁၉၅၀ န့ၣ် လၢ​ဘ့ၤသ့လး​အ​ပူၤ ယ​မ့ၢ်​ပှၤလၢ​အသး​စၢ်​ကတၢၢ်​တဂၤ ဘၣ်ဆၣ်​ခဲအံၤ ယၤ​ဒီး​ယ​မါ ပ​မ့ၢ်​ပှၤလၢ​အသး​ပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. ယ့ၣ်ၡူး​ဆှၢ​ယၤ​လၢ တၢ်လီၢ်​တတီၤ​ဂ့ၤ​တတီၤ​ဂ့ၤ ယ​မၤထွဲ​အီၤ​အဃိ ယ​သး​တ​အုး​ဘၣ်. ယ​မိၢ်​ယ​ပၢ်​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ်​ယၤ​ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ ဟ့ၣ်​ယၤ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ​ဖးဒိၣ်​လၢ အ​အဲၣ်​ယၤ​လီၤ. ယ​နာ်​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ပ​လီၤ​ဘၣ်​မူဒါ တတီၤ​ဂ့ၤ​တတီၤ​ဂ့ၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဟ့ၣ်​ပှၤ​တၢ်​လၢ​ပ​လိၣ်ဘၣ်​တဖၣ်​လီၤ. နိရၤ ဒီး​ယၤ ပ​စံးဘျုး​ဘၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒိၣ်မး ခီဖျိ​လၢ အ​ကတဲာ်​ကတီၤ​န့ၢ်​ပှၤ တၢ်​ခဲလၢာ်​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​ပူၤ​အဃိ​လီၤ. ဒီး​ပ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤအဂၤ​တဖၣ်​လၢ က​မၤကွၢ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ်​လီၤ.—မၤလကံ ၃:၁၀.

ဘၣ်​တဘျီ ယ့ၣ်ၡူး​ကွဲမုာ်​ဝဲ ပှၤ​ဃ့သွဲ​ဖိ​လၢ​အ​မံၤ​မ့ၢ် စီၤမးသဲ​လ့ၤဝံ​လၢ က​ပိာ်​အခံ​လီၤ. စီၤမးသဲ မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်. အဝဲ “ဂဲၤဆၢထၢၣ်​ဝဲ, ဒီး​ဟးသဒၣ်​တၢ်​ခဲလၢာ်, ဒီး​ပိာ်​ထီၣ်​အခံ​လီၤ.” (လူၤကၣ် ၅:၂၇, ၂၈) ယၤ​စ့ၢ်ကီး​ယ​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ် တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ ယ​က​ပာ်တ့ၢ်​ကွံာ်​တၢ်​ခဲလၢာ် ဒီး​ပိာ်​ယ့ၣ်ၡူး​အခံ​လီၤ. ဒီး​ယ​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤအဂၤ​တဖၣ်​လၢ က​မၤဝဲ​ဒ်​န့ၣ် ဒ်သိး​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ် တၢ်​ဆိၣ်ဂ့ၤ​အါအါ​ဂီၢ်​ဂီၢ်​လီၤ.