ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ သူၣ်​ဒီဖျၢၣ်​သးဒီဖျၢၣ်​တက့ၢ်

သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ သူၣ်​ဒီဖျၢၣ်​သးဒီဖျၢၣ်​တက့ၢ်

“တၢ်သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ပ​ကစၢ်​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်ဂ့ၤ​လီၤ.” —စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၄၇:၁, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.

တၢ်သးဝံၣ်– ၁၀, 

၁. ပ​မ့ၢ်​သးဝံၣ်​တၢ်​န့ၣ် က​မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်လဲၣ်.

ပှၤ​ကွဲး​တၢ်သးဝံၣ်​လၢ အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​တဂၤ တဲဝဲ​ဒ်အံၤ– “ဖဲ​န​နၢ်ဟူ​တၢ်သးဝံၣ်​အ​ဖျၢၣ်​အခါ ဒုးအိၣ်​ထီၣ်​န​တၢ်​ဆိကမိၣ် ဒီး​ဖဲ​န​နၢ်ဟူ​တၢ်ဒ့တၢ်အူ​အခါ ထိၣ်ဟူး​ထိၣ်ဂဲၤ​ထီၣ် န​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲ​န​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ တၢ်သးဝံၣ်​အခီပညီ​န့ၣ် က​ထိးဘၣ်​န​သးလီၤ.” ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​န့ၣ် ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ ပ​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ပ​ပၢ်​အိၣ်​လၢ​မူခိၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​ပ​အဲၣ်အီၤ​န့ၣ်​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​သးဝံၣ်​တၢ်​န့ၣ် ပ​တူၢ်ဘၣ်​လၢ ပ​ဘူးဒိၣ်ထီၣ်​ဒီး​အီၤ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​တဂၤ​အခါ​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​အခါ​မ့ၢ်ဂ့ၤ ပ​နၢ်ပၢၢ်​လၢ​တၢ်သးဝံၣ်​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ အမ့ၢ်​အတီ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

၂, ၃. (က) ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ် ပှၤ​တနီၤနီၤ တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်​မၤလိ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​တဲသကိး တၢ်​သံကွၢ်​မနုၤ​တဖၣ်​လဲၣ်.

ဖဲ​န​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ န​ကလုၢ်​ဖးဒိၣ် လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​အခါ န​တူၢ်ဘၣ်​ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်​န​မဲာ်ဆှး​ဧါ. တၢ်ဆဲး​တၢ်လၤ​တနီၤနီၤ​န့ၣ် ပိာ်ခွါ​တဖၣ် သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ​ပှၤ​အါဂၤ​အမဲာ်​ညါ တ​ဘူၣ်​ဘၣ်. လၢ​ပှၤ​တနီၤနီၤ အ​တၢ်ဆဲး​တၢ်လၤ​အဃိ မၤဘၣ်ဒိ​ဝဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သ့​လီၤ. လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ် တၢ်အိၣ်​ဖှၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ် သးဝံၣ်​တၢ်မ့ၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ် မ့တမ့ၢ် ဖဲ​ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်မၤ​မ့ၢ်​အါ တုၤ​ဒၣ်လဲာ်​သးဝံၣ်​တၢ် မ့ၢ်​တချုး​ဘၣ်​န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သ့​လီၤ.—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၃၀:၁၂.

တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်​စ့ၢ်ကီး​ကျဲ​တဘိ​လၢ ပ​က​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ ပ​တ​အဲၣ်ဒိး​ဟးထီၣ်​လၢ​တၢ်ချၢ​ဘၣ် ဒီး​ပ​တ​အဲၣ်ဒိး​ဟဲ​တုၤ​စဲၤခံ​ဘၣ်. အဃိ​ပဝဲ​ကိးဂၤ​ဒဲး ပ​ကြၢး​သံကွၢ်လီၤ​ပ​သး​လၢ– ‘ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ် ယ​ထံၣ်​အီၤ​ဒ်လဲၣ်. ယ​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ ပှၤဂၤ​အမဲာ်​ညါ မ့ၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်​န့ၣ် ယ​ဘၣ်​မၤ​ဒ်လဲၣ်. ယ​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ သူၣ်​ဒီဖျၢၣ်​သးဒီဖျၢၣ်​က​သ့​ဒ်လဲၣ်.’

တၢ်သးဝံၣ်​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အမ့ၢ်​အတီ​အဂီၢ်

၄, ၅. လၢပျၢၤ​န့ၣ် ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ် ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ​လၢ က​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​တၢ်​လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​အ​ပူၤ​ဒ်လဲၣ်.

လၢပျၢၤ​လံၤ​လံၤ ပှၤလၢ​အ​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ် သူဝဲ​တၢ်ဒ့တၢ်အူ​လၢ က​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​ယွၤ​အဂီၢ်​လီၤ. ဖဲ​ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ် အသး​တီ​ဒီး ယဟိဝၤ​ယွၤ​အခါ တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. အဒိ, ဖဲ​စီၤ​ဒၤဝံး ကတဲာ်​ကတီၤ​တၢ်​လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်​တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​အဂီၢ်​အခါ အဝဲ​ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ ဒ်သိး​ပှၤ​လ့ၤဝံ​ဖိ​အဂၤ ၄,၀၀၀ က​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​လၢ တၢ်ဒ့တၢ်အူ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​အကျါ ၂၈၈ ဂၤန့ၣ် “မ့ၢ်​ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်​သိၣ်လိ​တ့ၢ်​အီၤ​လၢ တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး” လီၤ.—၁ ကွဲးနီၣ်​တၢ် ၂၃:၅; ၂၅:၇, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.

ဖဲ​ပှၤ​ပာ်စီဆှံ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​အခါ တၢ်ဒ့တၢ်အူ ဒီး​တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အရ့ဒိၣ်​တခါ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. လံာ်စီဆှံ စံး​ဝဲ​လၢ– “တုၤ​ပှၤ​အူ​ကွဲၤ, ဒီး​ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ်ဖိ​န့ၣ် မၤ​သီၣ်ထီၣ်​တၢ်​ဒ် ပှၤ​တဂၤဃီ​အသိး, လၢ​အ​အူးထီၣ်, ဒီး​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​ယွၤ​သတးဒီး ဒုး​နၢ်ဟူ​တၢ်, ဒီး​ထုထီၣ်​အ​ကလုၢ်​ဒီး​ကွဲၤ, ဒီး​စှၢၣ်စှံး, ဒီး​ဒံၣ်ဒၢပီၤဒွါ, ဒီး​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​ယွၤ, . . . ယွၤ​အလၤ​အကပီၤ​ပှဲၤ​ယွၤ​အဟံၣ်​ပူၤ​လီၤ.” ဆိကမိၣ်​ကွၢ် တၢ်မၤ​အသး​တဖၣ်​အံၤ က​ဒုး​ဆူၣ်​ထီၣ်ဝဲ ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ် အ​တၢ်နာ်​ထဲလဲၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်.—၂ ကွဲးနီၣ်​တၢ် ၅:၁၃, ၁၄; ၇:၆.

၆. ဖဲ​စီၤနဃ့မယၤ တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​လၢ တၢ်​က့ၤ​တ့ထီၣ် ဝ့ၢ်​ယရူၤၡလ့ၣ်​အ​ခိၣ်ဒူ​အခါ အဝဲ​ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်ဒ့တၢ်အူ ဒီး​တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​ဒ်လဲၣ်.

ဖဲ​စီၤနဃ့မယၤ တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​လၢ တၢ်​က့ၤ​တ့ထီၣ်​က့ၤ ဝ့ၢ်​ယရူၤၡလ့ၣ်​အ​ခိၣ်ဒူ​အခါ အဝဲ​ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ​လၢ ပှၤ​လ့ၤဝံ​ဖိ​တဖၣ် က​သးဝံၣ်​တၢ် ဒီး​က​ဒ့တၢ်​အူ​တၢ်​လီၤ. ဖဲ​ပှၤ​ပာ်စီဆှံ ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ​အခါ တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် ဒုး​သူၣ်ခု​သးခု​အဝဲသ့ၣ်​ဒိၣ်မး​လီၤ. စီၤနဃ့မယၤ ကတဲာ်​ကတီၤ​ပာ်ဝဲ “ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ်ဖိ​ခံဖု​ဖးဒိၣ်​လီၤ.” ပှၤ​သးဝံၣ်​တၢ်ဖိ​တဖု​န့ၣ် လဲၤဝဲ​လၢ​ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ အထွဲ​တ​ကပၤ​ဒီး​အဂၤ​တဖု​န့ၣ် လဲၤဝဲ​လၢ​အစ့ၣ်​တ​ကပၤ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ခံဖု​အံၤ လဲၤ​ထံၣ်လိာ်​အသး​ဖဲ ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ​လၢ​အဘူး​ဒီး တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​အ​ကလုၢ်​န့ၣ် သီၣ်ဝဲ​ဒိၣ်မး​အဃိ ပှၤလၢ​အ​အိၣ်​လၢ​အယံၤ​တဖၣ်​ဒၣ်လဲာ် နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ​လီၤ. (နဃ့မယၤ ၁၂:၂၇, ၂၈, ၃၁, ၃၈, ၄၀, ၄၃) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​နာ်​သ့​သပှၢ်​ကတၢၢ်​လၢ ဖဲ​ပှၤလၢ​အ​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​တၢ်​တဖၣ် သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​အီၤ​လၢ သူၣ်​ဒီး​ဖျၢၣ်​သးဒီဖျၢၣ်​အခါ ယဟိဝၤ​ယွၤ က​သးခုဝဲ​ဒိၣ်မး​လီၤ.

၇. တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ မ့ၢ်​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​အဂီၢ်​န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​ဒ်လဲၣ်.

လၢ​ယ့ၣ်ၡူး​အ​စိၤ​စ့ၢ်ကီး တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​အဂီၢ်​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. အဒိ, ဆိကမိၣ်​ကွၢ် တၢ်​ကဲထီၣ်​အသး​ဖဲ​မုၢ်နံၤ​လၢ အရ့ဒိၣ်​ကတၢၢ်​လၢ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​အဂီၢ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. ဖဲ​ယ့ၣ်ၡူး​ဒီး​အပျဲၢ်​အဘီၣ်​တဖၣ် မၤဝဲ​ကစၢ်​အ​တၢ်အီၣ်​လၢ​ဟါ​အီၣ် ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ အဝဲသ့ၣ်​ခဲလၢာ် သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​လီၤ.—ဖး မးသဲ ၂၆:၃၀ တက့ၢ်.

၈. တၢ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​ယွၤ​လၢ တၢ်သးဝံၣ်​န့ၣ် ခရံာ်ဖိ​လၢ​တၢ်မၢဖိ​အ​စိၤ​တဖၣ် ပာ်လီၤ​တ့ၢ်​ဝဲ​အဒိအတဲာ်​ဒ်လဲၣ်.

ခရံာ်ဖိ​လၢ​တၢ်မၢဖိ​အ​စိၤ​တဖၣ် ပာ်လီၤ​ဝဲ​တၢ်​ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​ယွၤ လၢ​တၢ်သးဝံၣ်​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​န့ၣ် တ​လဲၤ​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​ဘၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​အ​ပူၤ​ဒ် ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ်​အသိး​ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ရိဖှိၣ်​လၢ​ဟံၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​အဟံၣ်​န့ၣ် တဃံ​တလၤ​ဒ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​အသိး​သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ တၢ်​သူၣ်ဆူၣ်​သးဆူၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ. စီၤ​ပီလူး​တဲဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​ခရံာ်ဖိ​တဖၣ်​လၢ– “သိၣ်လိ​လိာ်​သု​သး​ဒီး သဆၣ်ထီၣ်​လိာ်​သု​ခံ လၢ​ထါ​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ, ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်, ဒီး​အုၣ်​တၢ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး​သး​န့ၣ်, ဒီး​သးဝံၣ်​ထီၣ်​ယွၤ, အိၣ်ဒီး​တၢ်ဘျုး​တၢ်ဖှိၣ်​လၢ သု​သးကံၢ်​ပူၤ​တက့ၢ်.” (ကလီးစဲ ၃:၁၆) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ တၢ်သးဝံၣ်​လၢ ပ​လံာ်သးဝံၣ်​အ​ပူၤ​တဖၣ်​န့ၣ် ပ​ကြၢး​သးဝံၣ်​အီၤ​ပှဲၤ​ဒီး ‘တၢ်​စံးဘျုး​စံးဖှိၣ်’ လီၤ. တၢ်အီၣ်​တၢ်အီ​လၢ “အဆၢ​အကတီၢ်​ဘၣ်” လၢ “တၢ်​အ​ကုၢ်​အ​ပှၤလၢ​အ​ကလုၢ်တီ, ဒီး​အ​ကူၣ်တၢ်သ့” ကတဲာ်​ကတီၤ​န့ၢ်​ပှၤ​န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်သးဝံၣ်​လီၤ.—မးသဲ ၂၄:၄၅.

န​သးဝံၣ်​တၢ်​ဒူဒူ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်

၉. (က) လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ရိဖှိၣ် ဒီး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ်​န့ၣ် ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပှၤ​တနီၤနီၤ​သးဝံၣ်​ထီၣ်​တၢ်​လၢ အသး​ဒီဖျၢၣ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်​လဲၣ်. (ခ) ပ​ဘၣ်သး​ဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒ်လဲၣ် ဒီး​မတၤ​ကြၢး​တီခိၣ်ရိၤမဲ တၢ်​လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂီၤ​လၢ တၢ်​မၤလိ​အ​ခီၣ်ထံး​တက့ၢ်.)

ပှၤ​တနီၤနီၤ​န့ၣ် သးဝံၣ်​တၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ် မ့ၢ်​လၢ​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ​လာ်​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ​လီၤ. ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ် က​မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ် အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ မ့တမ့ၢ် အ​တၢ်ဆဲး​တၢ်လၤ​အဃိ တ​သးဝံၣ်​တၢ်​ကြီကြီ​ဘၣ်. မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ဒိကနၣ် ဒီး​ထိၣ်သတြီၤ​ဝဲ​အ​ကလုၢ် ဒီး​ပှၤလၢ​အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​တဖၣ် အ​ကလုၢ်​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​မဲာ်ဆှး ဒီး​သးဝံၣ်​တၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲ​ခဲလၢာ် ပ​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ က​သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ စိာ်​ထီထီၣ်​န​လံာ်သးဝံၣ် ဒီး​မိာ်ထီၣ်​န​ခိၣ် ဒီး​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ တၢ်​သူၣ်ဆူၣ်​သးဆူၣ်​အ​ပူၤ​တက့ၢ်. (ဧ့စြၤ ၃:၁၁; ဖး စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၄၇:၁ တက့ၢ်.) မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ လၢ​ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်​အါ​ဖျၢၣ်​န့ၣ် ပှၤ​အိးထီၣ်​ပၠး တၢ်သးဝံၣ်​အ​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် လၢ​တၢ်​မဲာ်ညါ​အဃိ မၤစၢၤ​ပှၤလၢ ပ​သးဝံၣ်​တၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်​က​သ့​အဂီၢ်​လီၤ. ဘီမုၢ်​တၢ်မၤ​အ​ကၠိ လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​အဂီၢ်​န့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​အဂ့ၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ အရ့ဒိၣ်​ဒိၣ်မး​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ် က​ဘၣ်​တီခိၣ်ရိၤမဲ တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ.

၁၀. ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​ဒိၣ်ဒိၣ် မ့ၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်​န့ၣ် ပ​ကြၢး​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

၁၀ ပှၤ​အါဂၤ​န့ၣ် သးဝံၣ်​တၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ် မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ အ​ကလုၢ်​က​သီၣ်ဒိၣ်​တလၢ မ့တမ့ၢ် အ​ကလုၢ်​တ​မုာ်​ဘၣ်​အဃိ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဆိကမိၣ်​ကွၢ်​ဒ်အံၤ​တက့ၢ်. ဖဲ​ပ​ကတိၤ​တၢ်အခါ ပဝဲ​ခဲလၢာ် “ပ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်​အါမံၤ” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပ​တဲ​ကမၣ်​ဘၣ်​တၢ်​အဃိ ပ​တ​ကတိၤ​တၢ်​လၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်​ဒ်​န့ၣ်​ဘၣ်. (ယၤကိာ် ၃:၂) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​ကလုၢ်​မ့ၢ်​တ​မုာ်​ဘၣ်​သနာ်က့ ပ​ကြၢး​သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ​လီၤ.

၁၁, ၁၂. ဒ်သိး​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​က​သ့​အဂီၢ် ပ​က​ဘၣ်​မၤ​ဒ်လဲၣ်.

၁၁ ပ​က​ဘၣ်သး​ဝံၣ်​တၢ်​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ် ပ​တ​သ့ၣ်ညါ​ဘၣ်​အဃိ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ် ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိး​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​က​သ့​အဂီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​အိၣ်ဝဲ​တနီၤ​လီၤ. *—ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.

၁၂ ဖဲ​န​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ န​မ့ၢ်​သ့ၣ်ညါ​လၢ န​ဘၣ်​သါထီၣ်​သါလီၤ ဒ်လဲၣ်​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ် က​ကဲဘျုး​ဒ်သိး န​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ န​ကလုၢ်​ဆူၣ်ဆူၣ်​ဒီး ဒိၣ်ဒိၣ်​က​သ့​အဂီၢ်​လီၤ. ဒ်​လီ​မ့ၣ်အူ​အသဟီၣ် မၤ​ကပီၤ​ထီၣ်ဝဲ မ့ၢ်​အူ​အသိး ဖဲ​န​ကတိၤ​တၢ် မ့တမ့ၢ် န​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ န​သါထီၣ်​သါလီၤ​န့ၣ် က​မၤဆူၣ်ထီၣ် န​ကလုၢ်​လီၤ. န​ကြၢး​သးဝံၣ်​တၢ်​ဒိၣ်ဒိၣ် ဒ်​န​ကတိၤ​တၢ်​အသိး မ့တမ့ၢ် ဒိၣ်န့ၢ်​ဒံး​န​ကတိၤ​တၢ်​န့ၣ်​လီၤ. (ကွၢ်​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​လၢ Benefit From Theocratic Ministry School Education, pages 181 to 184, လၢ​အ​ခိၣ်တီ​မ့ၢ်ဝဲ “Properly Control your Air Supply” တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံ​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​ဝဲ ပှၤလၢ​အ​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​က​ဘၣ်သး​ဝံၣ် စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​တၢ်​လၢ တၢ် “သူၣ်ဖှံ​သးညီ” အ​ပူၤ​လီၤ.—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၃၃:၁-၃.

၁၃. ပ​သးဝံၣ်​တၢ် ဒူဒူ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်. တဲ​နၢ်ပၢၢ်​တက့ၢ်.

၁၃ ဖဲ​န​မၤ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ တၢ်​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​အခါ မ့တမ့ၢ် န​မၤ​နီၢ်ကစၢ်​တၢ်​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​အခါ န​မၤကွၢ်​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​လၢ လာ်​တဖၣ်​အံၤ​သ့ဝဲ​လီၤ. လၢ​ပ​လံာ်သးဝံၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ် ဃုထၢ​တၢ်သးဝံၣ်​လၢ​န​ကနၣ်​မုာ် အ​ဒိၣ်ကတၢၢ်​တ​ယုၢ်​တက့ၢ်. အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ် ဖးထီၣ်​တၢ်သးဝံၣ် အ​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်​ဒီ​တ​ယုၢ် လၢ​န​ကလုၢ်​ဒိၣ်ဒိၣ်​ဒီး ဖး​အီၤ​ဒူဒူ​တက့ၢ်. ဝံၤဒီး​ဖးထီၣ်​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်​တ​ကရူၢ် လၢ​န​ကလုၢ်​ဒိၣ်ဒိၣ်​တက့ၢ်. န​ဖး​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်​တ​ကရူၢ် မ့ၢ်​တ​ကတၢၢ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ် က​သါ​တဂ့ၤ. ဒ်​န​ဖးလံာ်​န​ကလုၢ်​သီၣ်​ဒိၣ်ဒိၣ်​အသိး သးဝံၣ်​အီၤ​လၢ န​ကလုၢ်​ဒိၣ်ဒိၣ်​ဒ်​န့ၣ်​အသိး​တက့ၢ်. (ယၡါယၤ ၂၄:၁၄) န​မ့ၢ်​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ် ဖဲ​န​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ န​ထုး​န​ကလုၢ်​က​န့ၢ်​လီၤ. န​က​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​အဂီၢ် တဘၣ်​မဲာ်ဆှး​ဒီး ပျံၤတၢ်​တဂ့ၤ.

၁၄. (က) ဖဲ​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ ပ​မ့ၢ်​အိးထီၣ်​ပ​ကိာ်​ပူၤ လဲၢ်​လဲၢ်​န့ၣ် က​မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​လၢ “ ဒ်သိး​န​သးဝံၣ် န​ကလုၢ်​ကမုာ်​အဂီၢ် န​က​ဘၣ်​မၤ​ဒ်လဲၣ်”) (ခ) ဒ်သိး​န​သးဝံၣ်​တၢ် န​ကလုၢ်​ကမုာ်​အဂီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​လၢ​အ​မၤစၢၤ​နၤ​န့ၣ် မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်.

၁၄ ဒ်သိး​န​သးဝံၣ်​တၢ် န​ကလုၢ်​က​န့ၢ်​အဂီၢ် န​က​ဘၣ်​အိးထီၣ် န​ကိာ်​ပူၤ​မ့ၢ်​လဲၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​န​သးဝံၣ်​တၢ်​အခါ အိးထီၣ်​န​ကိာ်​ပူၤ​လဲၢ်​န့ၢ် ဖဲ​န​ကတိၤ​တၢ်​အခါ​န့ၣ်​တက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် န​မ့ၢ်​တူၢ်ဘၣ်​လၢ န​ကလုၢ်​လီၤ​တလၢ မ့တမ့ၢ် ထီၣ်​တလၢ​န့ၣ် န​ကြၢး​မၤ​ဒ်လဲၣ်. န​ဃုထံၣ်န့ၢ်​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​လၢ တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​အ​ပူၤ လၢ​အမ့ၢ် “Overcoming Specific Problems,” လၢအ​အိၣ်​လၢ Benefit From Theocratic Ministry School Education, page 184 အ​ပူၤ​သ့ဝဲ​လီၤ.

သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ​လၢ သးဒီဖျၢၣ်​တက့ၢ်

၁၅. (က) လၢ ၂၀၁၆ တနံၣ်​တဘျီ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ရိဖှိၣ်​န့ၣ် ပှၤ​ဘိးဘၣ်​သ့ၣ်ညါ​လီၤ​ဝဲ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ လံာ်သးဝံၣ်​ဘၣ်​တၢ်​မၤဂ့ၤ​ထီၣ်​က့ၤ​အီၤ​လဲၣ်.

၁၅ ဖဲ ၂၀၁၆ တနံၣ်​တဘျီ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ရိဖှိၣ်​န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​စတံၤဖ့ၣ် လဲး​ထ် လၢ​အ​ပၣ်ဃုာ်​လၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်​ကမံးတံာ်​အကျါ​န့ၣ် ဘိးဘၣ်​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ လံာ်သးဝံၣ်​အသီ​တဘ့ၣ် လၢ​အ​ခိၣ်တီ​မ့ၢ်ဝဲ သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ လၢ​သးဒီဖျၢၣ် န့ၣ်​လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​စတံၤဖ့ၣ် လဲး​ထ် တဲ​နၢ်ပၢၢ်​ဝဲ​လၢ ပ​ဘှီဂ့ၤ​ထီၣ်​က့ၤ​လံာ်သးဝံၣ်​အသီ​တဘ့ၣ်​အံၤန့ၣ် ဒ်သိး​က​လီၤပလိာ်​လိာ်အသး​ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်​သီ​တၢ်​ကွဲးကျိာ်ထံ​လံာ်စီဆှံ လၢ​ဘၣ်​တၢ်​ဘှီဂ့ၤ​ထီၣ်​က့ၤ​အီၤ အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. လၢ ဟီၣ်ခိၣ်​သီ​တၢ်​ကွဲးကျိာ်ထံ​လံာ်စီဆှံ အ​ပူၤ​တၢ်ကတိၤ​တနီၤ ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ​အဃိ တၢ်သးဝံၣ်​အ​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်​တနီၤ​စ့ၢ်ကီး ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​က့ၤ​အီၤ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်​ဖၢနုာ်​အါထီၣ် တၢ်သးဝံၣ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်မၤ ဒီး​တၢ်ပှ့ၤက့ၤ​အဂ့ၢ်​လီၤ. ဒီး​မ့ၢ်​လၢ​တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​အဂီၢ်​အဃိ ပှၤပၢဆှၢတၢ်​ကမံးတံာ် အဲၣ်ဒိး​ထုးထီၣ်​ဝဲ လံာ်သးဝံၣ်​လၢ​အဂ့ၤ​တဘ့ၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ လံာ်သးဝံၣ်​အ​ကု​ခိၣ်​န့ၣ် အလွဲၢ်​လီၤဂာ်​ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်​သီ​တၢ်​ကွဲးကျိာ်ထံ​လံာ်စီဆှံ န့ၣ်​လီၤ.

၁၆, ၁၇. လၢ​လံာ်သးဝံၣ်​အသီ​အ​ပူၤ​န့ၣ် တၢ်​ဆီတလဲ​မနုၤ​အိၣ်ဝဲ​လဲၣ်.

၁၆ ဒ်သိး​ပ​ဃု​တၢ်သးဝံၣ်​ကညီ​အဂီၢ် တၢ်သးဝံၣ်​လၢ​အ​ဘၣ်ထွဲ​လိာ်အသး​တဖၣ် ဘၣ်​တၢ်​ပာ်ဖှိၣ်​အီၤ​တ​ကရူၢ်​ဘၣ်​တ​ကရူၢ်​လီၤ. အဒိ, တၢ်သးဝံၣ်​အဆိ​ကတၢၢ် ၁၂ ယုၢ်​န့ၣ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး ယဟိဝၤယွၤ​ဒီး​လၢခံ ၈ ယုၢ်​န့ၣ်​ဘၣ်ဃး​ဒီး ယ့ၣ်ၡူး​ဒီး​တၢ်ပှ့ၤက့ၤ​အဂ့ၢ်​လီၤ. ဒ်သိး​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​လၢ က​ဘၣ်​ဟ့ၣ်​တၢ်​စံၣ်တဲၤ​တဲလီၤ​တၢ်​လၢ ကမျၢၢ်​အဂီၢ်​တဂၤ ဃုထၢ​ဝဲ​တၢ်သးဝံၣ်​ကညီ​အဂီၢ် လံာ်သးဝံၣ်​အဆိ​ကတၢၢ်​တ​ကဘျံး​န့ၣ် အိၣ်ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​အ​ခိၣ်တီ​တဖၣ်​လီၤ.

၁၇ တၢ်သးဝံၣ်​အ​လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်​တနီၤ​န့ၣ် ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ ဒ်သိး​တၢ်သးဝံၣ်​အခီပညီ​တဖၣ် က​ဖျါ​ၡဲ​ဒီး​ပှၤ​ကိးဂၤ​ဒဲး သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ​သူၣ်​ဒီဖျၢၣ်​သးဒီဖျၢၣ် က​သ့​အဂီၢ်​လီၤ. တၢ်ကတိၤ​လၢ​ပှၤ​တ​သူ​အီၤ​လၢၤဘၣ်​တဖၣ် ဘၣ်​တၢ်​ထုးထီၣ်​ကွံာ်​အီၤ ဒီး​တၢ်ကတိၤ​တနီၤနီၤ​န့ၣ် ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ​လီၤ. တၢ်သးဝံၣ်​အ​ခိၣ်တီ​တနီၤ​န့ၣ် ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. အဒိ, တၢ်သးဝံၣ်​အ​ခိၣ်တီ​လၢ “ပၢၤ​န​သး” န့ၣ် ခဲအံၤ​ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​က့ၤ​အီၤ​လၢ “ပ​ဘၣ်​ပၢၤ​ပ​သး” လီၤ. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်. လၢညါ​န့ၣ် ဖဲ​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်သးဝံၣ်​အံၤ​အခါ လီၤဂာ်​ဒ်သိး ပ​တဲ​ပှၤဂၤ​လၢ အ​က​ဘၣ်​ပၢၤ​အသး​န့ၣ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ကဲထီၣ်​တၢ်​မဲာ်ဆှး​လၢ ပှၤ​အသီ, ပှၤလၢ​အသး​အိၣ်​တၢ်မ့ၢ်​တၢ်တီ, ပှၤသးစၢ်, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​တဖၣ်​အဂီၢ် ဖဲ​အဝဲသ့ၣ် ဟဲထီၣ်​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ရိဖှိၣ် ဒီး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ်​အခါ​သ့ဝဲ​လီၤ. လၢ​တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ တၢ်သးဝံၣ်​တ​ယုၢ်​အံၤ​အ​ခိၣ်တီ ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​အမဲာ်​ဖျၢၣ်​တနီၤ ဘၣ်​တၢ်​ဆီတလဲ​အီၤ​လီၤ.

ဖဲ​န​မၤ​ဟံၣ်ဖိ​ဃီဖိ တၢ်​မၤလိ​လံာ်စီဆှံ​အခါ ကၠီးလိ​န​သး​လၢ တၢ်သးဝံၣ်​တက့ၢ် (ကွၢ်​လံာ်​အဆၢ ၁၈)

၁၈. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​က​ဘၣ်​ကၠီးလိ​ပ​သး​လၢ တၢ်သးဝံၣ်​အသီ​တဖၣ်​န့ၣ်​လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.)

၁၈ လံာ်သးဝံၣ်​လၢ​အမ့ၢ် “သးဝံၣ်​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ လၢ​သးဒီဖျၢၣ်” အ​ပူၤ​တၢ်သးဝံၣ်​အါ​ယုၢ်​န့ၣ် လီၤဂာ်​ဒ်​တၢ်​ဃ့​ဘါ​ထုကဖၣ်​လီၤ. တၢ်သးဝံၣ်​တဖၣ်​အံၤ မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး ပ​က​တဲ​ဖျါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​လၢ ပ​တၢ်​တူၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်သးဝံၣ်​အဂၤ​တနီၤ​န့ၣ် ကဲထီၣ်​တၢ်မၤစၢၤ​ဒ်သိး​ပ ‘ကအိၣ်​ဒီး​တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ ဒီး​က​မၤ​တၢ်ဂ့ၤ’ အဂီၢ်​လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၄) ဒ်သိး​ပ​သးဝံၣ်​တၢ်​က​သ့​ထီၣ်​အဂီၢ် ပ​က​ဘၣ်​ဒိကနၣ် တၢ်ဒ့တၢ်အူ ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​အမဲာ်​ဖျၢၣ် ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​အ​ထီၣ်​အ​လီၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​တၢ်သးဝံၣ်​တဖၣ်​န့ၣ် ပ​ဃုထံၣ်န့ၢ်​အီၤ​လၢ jw.org အ​ပူၤ​သ့ဝဲ​လီၤ. န​မ့ၢ်​သးဝံၣ်​ကၠီးလိ​န​သး​လၢ​ဟံၣ်​န့ၣ် န​သးဝံၣ်​တၢ်​ဒူဒူ ဒီး​လၢ​သးဒီဖျၢၣ်​က​သ့ဝဲ​လီၤ. *—ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.

၁၉. ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​ကိးဂၤ​ဒဲး ပၣ်ဃုာ်​လၢ တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ က​သ့​လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်.

၁၉ သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ တၢ်​သူၣ်​ဝံၣ်​သး​ဆၢ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​အရ့ဒိၣ်​တခါ​လၢ ပ​တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​အဂီၢ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. ဒီး​မ့ၢ်​စ့ၢ်ကီး ကျဲ​တဘိ​လၢ ပ​က​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​ပ​တၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​စံးဘျုး​စံးဖှိၣ်​အီၤ​လၢ တၢ်​လၢ​အ​မၤန့ၢ်​ပှၤ​တဖၣ်​အဃိ​လီၤ. (ဖး ယၡါယၤ ၁၂:၅ တက့ၢ်.) န​မ့ၢ်​သးဝံၣ်​တၢ်​လၢ တၢ်​သူၣ်ဆူၣ်​သးဆူၣ်​န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်​န​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ပှၤဂၤ​လၢ က​သးဝံၣ်ဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ ပှၤသးစၢ်​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤသးပှၢ်​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤ​အသီ​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤ​ခဲလၢာ်​ပၣ်ဃုာ်​လၢ တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ လၢ​ကျဲဒ်အံၤ​သ့ဝဲ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ တဘၣ်​မဲာ်ဆှး​လၢ န​က​သးဝံၣ်​တၢ်​အဂီၢ်​တဂ့ၤ. ဒ်​ပှၤ​ကွဲး​ထါ​စံးထီၣ်​ပတြၢၤ တဲဝဲ​အသိး– “သးဝံၣ်​ထီၣ်​ယွၤ” လၢ​သးဒီဖျၢၣ်​တက့ၢ်.—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၉၆:၁.

^ လံာ်အဆၢ. 11 ဒ်သိး​န​သးဝံၣ်​တၢ်​က​သ့​ထီၣ်​အဂီၢ် န​က​ဘၣ်​မၤ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ် ကွၢ်​လၢ December 2014 monthly program on JW Broadcasting (video category FROM OUR STUDIO) လၢ​ကီၤလၤဝါ​ကျိာ်​န့ၣ်​တက့ၢ်.

^ လံာ်အဆၢ. 18 လၢ​ကဝီၤ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ် ဒီး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖးဒိၣ် ဂီၤခီ​ဒီး​မုၢ်ဆါခီ အ​တၢ်ရဲၣ်​တၢ်ကျဲၤ​န့ၣ် ဘၣ်​တၢ်​စးထီၣ်​အီၤ​လၢ တၢ်ဒ့တၢ်အူ​လၢ​အယံာ်​ဝဲ အ​မံးနံး​တဆံ​လီၤ. တၢ်ရဲၣ်​တၢ်ကျဲၤ​အံၤ မၤစၢၤ​ပှၤ​ဒ်သိး ပ​သး​က​ဆူၣ်​ထီၣ်​လၢ ပ​က​သးဝံၣ်​တၢ် ဒီး​ဒ်သိး​ပ​ကအိၣ် ကတဲာ်​ကတီၤ​ပ​သး​လၢ ပ​က​ဒိကနၣ်​တၢ်​အဂီၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​တၢ်ဒ့တၢ်အူ စးထီၣ်​အခါ ပဝဲ​ခဲလၢာ် ပ​ကြၢး​ဆ့ၣ်နီၤ​လၢ​ပ​လီၢ် ဒီး​ဒိကနၣ်​အီၤ​န့ၣ်​လီၤ.