နသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ ဒ်စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး ဒီးစီၤယိၤဘးအသိးဧါ
“ပှၤအအၢန့ၣ် အနၢ်တပၢၢ်ဘၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဃုယွၤန့ၣ် နၢ်ပၢၢ်တၢ်ခဲလၢာ်လီၤ.”—ကတိၤဒိ ၂၈:၅.
၁-၃. (က) လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပကဆဲးတီဒီးကစၢ်ယွၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
တၢ်အကတၢၢ် ဘူးထီၣ်လံ. တၢ်အၢတၢ်သီဒီး ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် အါထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် “မဲထီၣ်ဒ်နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤအသိးန့ၣ်” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၉၂:၇) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအါဂၤဂ့ၢ်လိာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပတကမၢကမၣ်ဘၣ်. စီၤပီလူး တဲဘၣ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ “မ့မ့ၢ်လၢသးလၢအသးဟ့တၢ်အပူၤန့ၣ်, မ်သုမ့ၢ်ဖိသၣ်အီၣ်နုၢ်တက့ၢ်. မ့မ့ၢ်လၢသးလၢအသ့ၣ်ညါ နၢ်ပၢၢ်တၢ်အပူၤန့ၣ်, မ်သုကဲလၢပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတက့ၢ်.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၄:၂၀) ပမၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂ ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်စံးဆၢလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးအပူၤလီၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအဃုယွၤန့ၣ် နၢ်ပၢၢ်တၢ်ခဲလၢာ်လီၤ.” (ကတိၤဒိ ၂၈:၅) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤသးခုယဟိဝၤယွၤအသးအဂီၢ် ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်နၢ်ပၢၢ်ဝဲခဲလၢာ်လီၤ. ကတိၤဒိ ၂:၇, ၉ သိၣ်လိစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ် ဝဲတၢ်ကူၣ်သ့လၢ ပှၤလၢမၤတၢ်လၢအဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်အ “နၢ်ကပၢၢ်တၢ်တီတၢ်လိၤ, ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်, ဒီးတၢ်အသးစၢၢ်ဆၢ, ကယဲၢ်ကျဲဧိၤကပူၤဧိၤ လၢအဂ့ၤအဘၣ်လီၤ.”
၃ စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး ဒီးစီၤယိၤဘး န့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့လၢ အဟဲလၢယွၤအအိၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၁၄:၁၄) ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. နၤမီၤ, နအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့စ့ၢ်ကီးဧါ. ဒ်သိးနက “နၢ်ပၢၢ်တၢ်ခဲလၢာ်” လၢကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးအဂီၢ် နကဘၣ်သ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်လၢ (၁) စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး ဒီးစီၤယိၤဘး န့ၣ်သ့ၣ်ညါထီၣ်ကစၢ်ယွၤဒ်လဲၣ် (၂) တၢ်သ့ၣ်ညါကစၢ်ယွၤန့ၣ် မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီး (၃) ဒ်အဝဲသ့ၣ်အသိး ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
စီၤနိအၤ အိၣ်ဘၣ်လၢပှၤအၢပှၤသီအကျါ ဘၣ်ဆၣ် လဲၤတၢ်ဒီးယွၤ
၄. စီၤနိအၤသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ယွၤအဃိ ကဲဘျုးလၢအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
စီၤနိအၤကွၢ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ
၄ စီၤနိအၤသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. စးထီၣ်လၢ စီၤအၤဒၣ်ဒီးနီၢ်အံၣ်အု အစိၤဒီးတုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် ပှၤသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လၢ ကျဲသၢဘိလီၤ. အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ခီဖျိထံၣ်ဘၣ်ဝဲယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့, မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်အအိၣ် ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်ခီဖျိ တၢ်ဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤအလုၢ်အဃိလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၈:၁၈) ခီဖျိလၢ စီၤနိအၤကွၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤအိၣ်အနီၢ်ကီၢ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤနိအၤ နၢ်ပၢၢ်ထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးမ့ၢ်ယွၤလၢအမ့ၢ်အတီ ထဲတဂၤဧိၤလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁:၂၀) စီၤနိအၤန့ၣ် နာ်ဝဲကစၢ်ယွၤ တကးဒံးဘၣ် အဝဲမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် အတၢ်နာ်စ့ၢ်ကီးလီၤ.
၅. ဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်န့ၣ် စီၤနိအၤ မၤလိဘၣ်ဝဲဖဲလဲၣ်.
၅ လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “တၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်နၢ်ဟူ” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢပနၢ်ဟူဘၣ်လၢ ပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်အဂီၢ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၀:၁၇) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤနိအၤ ကနၢ်ဟူဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လၢ အဘူးအတံၢ်အအိၣ်လီၤ. အဒိ, စီၤနိအၤအပၢ်စီၤလ့ၤမ့းန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအနာ်ယွၤ ဒီးအဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲ တချုးစီၤအၤဒၣ်သံဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢတၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.) တကးဒံးဘၣ် စီၤနိအၤကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဖုစီၤမသူၤၡလၤ ဒီးအဖုဖးဒိၣ် စီၤယၤရ့းအအိၣ်လီၤ. စီၤယၤရ့းန့ၣ် သံဝဲဖဲ စီၤနိအၤအသးအိၣ် ၃၆၆ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (လူၤကၣ် ၃:၃၆, ၃၇) စီၤနိအၤအဘူးအတံၢ်တဖၣ်အံၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အမါန့ၣ် ကသိၣ်လိဝဲ စီၤနိအၤ လၢယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တ့လီၤပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိအလံၤ ဒီးမၤပှဲၤဟီၣ်ခိၣ် ဒီးမၤအတၢ်မၤလီၤ. အဝဲကမၤလိဘၣ်ဝဲလၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ မ့ၢ်လၢနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အကမၣ်အဃိလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၈; ၃:၁၆-၁၉, ၂၄) စီၤနိအၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်လၢအမၤလိဘၣ်ဝဲတဖၣ် ဒီးထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၆:၉.
၆, ၇. တၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲ စီၤနိအၤအတၢ်နာ်ဒ်လဲၣ်.
၆ တၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်တၢ်နာ်လီၤ. စီၤနိအၤအမံၤအခီပညီန့ၣ်မ့ၢ် “တၢ်အိၣ်ဘှံး” မ့တမ့ၢ် “တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ” လီၤ. ၁ မိၤၡ့ ၅:၂၉) ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် စီၤလ့ၤမ့းလၢ ကတဲတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး အဖိခွါစီၤနိအၤအဂ့ၢ်ဒ်အံၤ “အအံၤတဂၤကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢ ပတၢ်မၤဒီး ပမၤတၢ်လၢပစုတုၤတၢ်ဘှံးပသးအဂ့ၢ် လၢဟီၣ်ခိၣ်လၢယွၤဆိၣ်အၢအီၤအဃိလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤနိအၤ မုၢ်လၢ်ဝဲလၢကစၢ်ယွၤ ကမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ. ဒ်စီၤဟ့းဘ့းလး ဒီးစီၤဃနိာ် နာ်ဝဲအသိး အဝဲစ့ၢ်ကီးနာ်ဝဲလၢ ပိာ်မုၣ် “အချံအသၣ်” ကမၤသဘှံးဝဲ ဂုၢ်အခိၣ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၃:၁၅.
ဖဲအဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ အမံၤအံၤအခီပညီန့ၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်အခါ အတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. (၇ စီၤနိအၤ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်စံးပာ်လၢ ၁ မိၤၡ့ ၃:၁၅ အပူၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤ ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်လီၤ. စီၤဃနိာ် အတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒီးဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဟးဂီၤကွံာ်ပှၤအၢပှၤသီလီၤ. (ယူဒၤ ၁၄, ၁၅) စီၤဃနိာ် အတၢ်ကစီၣ်အံၤ ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဖဲ အၢ်မက့းဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤနိအၤ နၢ်ဟူဘၣ် စီၤဃနိာ်အတၢ်ကစီၣ်အခါ ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ်ဒီးအတၢ်နာ်လီၤ.
တၢ်နာ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ကဒီသဒၢပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်လီၤ
၈. စီၤနိအၤ သ့ၣ်ညါကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဒီသဒၢလၢအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၈ တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် မၤစၢၤစီၤနိအၤဒ်လဲၣ်. စီၤနိအၤဃုသ့ၣ်ညါဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အဃိ အတၢ်နာ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒီး အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. စီၤနိအၤ အတၢ်နာ်ဒီး အတၢ်ကူၣ်သ့အံၤဒီသဒၢအီၤဒ်သိး အသုတမၤတၢ်လၢအမၤသးအုး ယဟိဝၤယွၤအသးတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လၢကျဲဒ်လဲၣ်. စီၤနိအၤ အဲၣ်ဒိးကဲယွၤအတံၤသကိးအဃိ အဝဲတဒီတံၤဒီသကိးဒီး ပှၤလၢအတနာ်တၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤလၢအဂ့ၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်ဝံတၢ်နါလၢ အဟဲလီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်စီၤနိအၤတန့ၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဒိၣ်ဝဲတၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ် အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ တကးဒံးဘၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၆:၁-၄, ၉) စီၤနိအၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိ ဒီးမၤပှဲၤဟီၣ်ခိၣ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၇, ၂၈) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ် ဟံးအမါဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အဖိတဖၣ်အခါ စီၤနိအၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကမၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဂ့ၤဂ့ၤဖဲ တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ် အဖိဒိၣ်ထီၣ် ဒီးအဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်န့ၢ်ဒံး ဖိသၣ်လၢအဂၤတဖၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. လၢခံ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤနိအၤလၢ အဝဲကဒုးဟဲလီၤထံလုၢ်ဘၢတၢ် ဒ်သိးကမၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အအၢအသီခဲလၢာ်လီၤ. မ့ၢ်လၢစီၤနိအၤ နာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဃိ အဝဲတ့ထီၣ်ကဘီ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိပူၤဖျဲးဝဲလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၇.
၉, ၁၀. ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ် စီၤနိအၤအသိးကသ့ဒ်လဲၣ်.
၉ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ် စီၤနိအၤအသိးကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်မၤလိလံာ်စီဆှံ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်လၢ ပမၤလိအီၤတဖၣ်, သူအီၤလၢပကဆီတလဲပတၢ်အိၣ်မူ ဒီးပကမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ကကဲဘျုးလၢ ပတၢ်အိၣ်မူအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၁:၁၃-၁၅) တၢ်နာ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ကဒီသဒၢပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤ ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ အတဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၂:၁၁) ပှၤအါဂၤန့ၣ် အဲၣ်တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး, တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ ဒီးမၤဖဲအသးန့ၣ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၂:၁၅, ၁၆) အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တနာ်ဝဲလၢ တၢ်အကတၢၢ်ဘူးထီၣ်လံန့ၣ်ဘၣ်. ပတၢ်နာ်မ့ၢ်တဂၢၢ်တကျၢၤဘၣ်န့ၣ် ပစးထီၣ် ဆိကမိၣ်တၢ်ဒ် အဝဲသ့ၣ်အသိးသ့ဝဲလီၤ. ဖဲကစၢ်ခရံာ်ထိၣ်သတြီၤဝဲ စီၤနိအၤအစိၤဒီးပစိၤအခါ အဝဲတတဲဝဲဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိး ဒီးတၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါအဂ့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤဒ်သိး တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ သုတမၤတံာ်တာ်ပှၤလၢ ပကပာ်ဆိယွၤအတၢ်မၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.—ဖး မးသဲ ၂၄:၃၆-၃၉ တက့ၢ်.
၁၀ သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘လၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ယပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယသ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤဂ့ၤဂ့ၤဧါ. ယတၢ်နာ်န့ၣ် ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ယၤလၢ ယကမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤတဲဝဲလၢအဘၣ်တဖၣ် ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤလၢ ကမၤဝဲတၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤဝဲန့ၣ်ဧါ.’ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နကသ့ၣ်ညါလီၤနသးလၢ မ့ၢ်နလဲၤတၢ်ဒီးယွၤ ဒ်စီၤနိအၤအသိးဧါန့ၣ်လီၤ.
စီၤဒၤနံးယ့လး အိၣ်လၢဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ် အပူၤဒၣ်လဲာ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကူၣ်သ့
၁၁. (က) စီၤဒၤနံးယ့လး အဲၣ်ယွၤအဃိ ပသ့ၣ်ညါထီၣ်ဘၣ် အမိၢ်အပၢ်အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) နအဲၣ်ဒိးကွၢ်လိ စီၤဒၤနံးယ့လး အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါမနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၁ စီၤဒၤနံးယ့လး သ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. စီၤဒၤနံးယ့လးအမိၢ်အပၢ်န့ၣ် ကသိၣ်အီၤလၢ ကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအကလုၢ်ကထါလီၤ. ဒီးစီၤဒၤနံးယ့လးစ့ၢ်ကီး အိၣ်မူမၤထွဲဝဲ ဒ်န့ၣ်တစိၤအသးလီၤ. ဖဲအဝဲအသးပှၢ်ထီၣ်အခါဒၣ်လဲာ် အဝဲမၤလိဝဲကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၉:၁, ၂) စီၤဒၤနံးယ့လး သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ် စီၤဒၤနံးယ့လး အတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအတၢ်ထုကဖၣ်အဂ့ၢ်ဖဲ ဒၤနံးယ့လး ၉:၃-၁၉ အပူၤလီၤ. ဖးတၢ်ထုကဖၣ်အံၤ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတက့ၢ်. ဒီးသံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘တၢ်ထုကဖၣ်အံၤ သိၣ်လိယၤလၢ စီၤဒၤနံးယ့လးအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.’
၁၂-၁၄. (က) စီၤဒၤနံးယ့လး အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤဒၤနံးယ့လး အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးတၢ်သးတီအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤဒ်လဲၣ်.
၁၂ တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် မၤစၢၤစီၤဒၤနံးယ့လးဒ်လဲၣ်. ပှၤယူဒၤဖိလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဂၤ ကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်အပူၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဘၣ်. အဒိ, ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ “ဃုဝ့ၢ်န့ၣ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိးဖဲ ယမၢသုလဲၤကဲကုၢ်” အပူၤတက့ၢ်. (ယံးရမံယၤ ၂၉:၇) တကးဒံးဘၣ် ကစၢ်ယွၤမၤလိာ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤလၢ သူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၄:၁၄) စီၤဒၤနံးယ့လး ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်မၤလိာ်ခံခါအံၤကသ့ဒ်လဲၣ်. စီၤဒၤနံးယ့လး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိ အဝဲနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ အကဘၣ်ဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ် အါန့ၢ်ဒံးဟီၣ်ခိၣ်ပဒိၣ်ပပှၢ် ဒီးစီၤလိၣ်စီၤပၤတဖၣ်အကလုၢ်လီၤ. အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ်ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤလီၤ.—လူၤကၣ် ၂၀:၂၅.
၁၃ ဖဲစီၤဒၤနံးယ့လးအစိၤန့ၣ် ပှၤထုးထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အသီ ၃၀ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် ပှၤကဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ထဲလၢစီၤပၤအအိၣ်လီၤ. ပှၤတဘၣ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယွၤအဂၤတဖၣ်အအိၣ်ဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ စီၤဒၤနံးယ့လး မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ဖး ဒၤနံးယ့လး ၆:၇-၁၀ တက့ၢ်.) အဝဲမ့ၢ်တဲပူၤဖျဲးအသးလၢ ‘ထဲဒၣ်အသီ ၃၀ လီၤ, တမ့ၢ်တစိၤသးဘၣ်’ န့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဒၤနံးယ့လးတမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်ဒိကနၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးစီၤဒၤနံးယ့လး မ့ၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လၢ တၢ်ခူသူၣ်အပူၤသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤအါဂၤ ထံၣ်ဘၣ်အဃ့ဘါထုကတဖၣ်တၢ် ကိးနံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. အဝဲတအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကဆိကမိၣ်လၢ အပတုာ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အသးသမူအဂီၢ်သနာ်က့ အဝဲဆဲးဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ် ဒ်ညီနုၢ်အသိးလီၤ.
၁၄ စီၤဒၤနံးယ့လး အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးတၢ်သးတီအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤ ဒီးဒီသဒၢအီၤ ဒ်သိးခ့ယုၢ်သုတအီၣ်အီၤဒၤနံးယ့လး ၆:၂၅-၂၇.
တဂ့ၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ မၤဒဲပၤရၣ် ဘီမုၢ်အပူၤတဖၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်လီၤ.—၁၅. ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ် စီၤဒၤနံးယ့လးအသိး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ် စီၤဒၤနံးယ့လးအသိး ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးပတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤအဂီၢ် ထဲဒၣ်ပဖးလံာ်စီဆှံန့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. ပကဘၣ်နၢ်ပၢၢ်တၢ်လၢ ပဖးအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၃:၂၃) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢပဖးအီၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ထီဘိန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲအခါန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဃ့တၢ်ကူၣ်သ့ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါန့ၣ် ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.—ယၤကိာ် ၁:၅.
တၢ်အိၣ်သးဂ့ၤမ့ၢ်ဂ့ၤ အၢမ့ၢ်ဂ့ၤ စီၤယိၤဘး မၤဝဲဒ်ကစၢ်ယွၤ အဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိး
၁၆, ၁၇. စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၆ စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်. စီၤယိၤဘးန့ၣ်တမ့ၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဒီဘူးဒီတံၢ်ယိၤဘး ၂၃:၁၂) အဝဲတဲ ယဟိဝၤယွၤလၢ “ယနၢ်ဟူတ့ၢ်လၢနဂ့ၢ်နကျိၤလၢ ယနၢ်” လီၤ. (ယိၤဘး ၄၂:၅) ယဟိဝၤယွၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တဲဝဲလၢ စီၤယိၤဘးတဲဘၣ်ပှၤဂၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ.—ယိၤဘး ၄၂:၇, ၈.
ဒီး စီၤအၤဘြၤဟၣ်, စီၤအံၤစဲး ဒီးစီၤယၤကိာ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်လၢအဂ့ၢ် ဒီးအတၢ်တိာ်ပာ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်အဂီၢ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် စီၤယိၤဘးကသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ကျဲတဘိဘိလီၤ. (၁၇ စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ခီဖျိအဝဲကွၢ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်လီၤ. (ယိၤဘး ၁၂:၇-၉, ၁၃) စီၤအလံဟူၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် သူဝဲတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် လၢကသိၣ်လိဝဲ စီၤယိၤဘး လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤအသးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကမ့ၢ်တၢ်ဆံးဆံးဖိလီၤ. (ယိၤဘး ၃၇:၁၄; ၃၈:၁-၄) ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကတိၤန့ၣ် ကဲဘျုးလၢစီၤယိၤဘးအဂီၢ်အဃိ လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ စီၤယိၤဘးတဲဝဲလၢ “ယသ့ၣ်ညါလၢနသ့တၢ်လၢာ်, ဒီးတၢ်တြီနတိာ်တၢ်တသ့ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်.” ဒီးတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢယ “ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤယသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အကမူၣ်ဒီး ဖၣ်ဆါအကျါလီၤ.”—ယိၤဘး ၄၂:၂, ၆.
၁၈, ၁၉. စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၈ တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် မၤစၢၤစီၤယိၤဘးဒ်လဲၣ်. စီၤယိၤဘး သ့ၣ်ညါဝဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤလၢ ကမၤတၢ်လၢအဘၣ်လီၤ. အဒိ, စီၤယိၤဘးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်တအဲၣ်ပှၤလၢအဃၢၤဘၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဝဲလၢ အအဲၣ်ကစၢ်ယွၤတသ့ဘၣ်. (ယိၤဘး ၆:၁၄) အဝဲတဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အဂ့ၤန့ၢ်ပှၤဂၤဘၣ် လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပှၤကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤအဖှီၣ်အယာ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲရ့ဝဲဒ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအသိးလီၤ. စီၤယိၤဘး တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအတ့ယၤလၢဒၢလီၢ်အပူၤန့ၣ် တ့စ့ၢ်ကီးအီၤ, တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.” (ယိၤဘး ၃၁:၁၃-၂၂) စီၤယိၤဘးန့ၣ် ကဲဒိၣ် ဒီးအိၣ်ဒီးအလီၢ်အလၤ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတပာ်ထီၣ်ထီအသးဘၣ် ဒီးတဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢအရ့ဒိၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤဘၣ်. အဝဲလီၤဆီဒီး ပှၤကဲဒိၣ် ဒီးပှၤလၢအိၣ်ဒီးအလီၢ်အလၤလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၉ လၢစီၤယိၤဘး အတၢ်ထံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်ပှၤလၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်ပာ်ဒိၣ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်အဂၤဒိၣ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အဝဲ “ကသမၢယွၤလၢထးန့ၣ်လီၤ.” (ဖး ယိၤဘး ၃၁:၂၄-၂၈ တက့ၢ်.) တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် စီၤယိၤဘး ထံၣ်ဝဲဒ်အမ့ၢ် တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအရ့ဒိၣ်လၢ မါဒီးဝၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ တကွၢ်ဝဲပိာ်မုၣ်လၢ တၢ်သးကတၢအပူၤဘၣ်. (ယိၤဘး ၃၁:၁) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပိာ်ခွါတဂၤန့ၣ် ဟံးအမါအါန့ၢ်တဂၤသ့လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤယိၤဘး ဟံးန့ၢ်အမါအါန့ၢ်တဂၤသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လီၤဝဲပိာ်မုၣ်တဂၤဒီးပိာ်ခွါတဂၤလီၤ. စီၤယိၤဘးဃုထၢဝဲလၢ ကမၤထွဲဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၈, ၂၄) အနံၣ် ၁,၆၀၀ ဃၣ်ဃၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီးသိၣ်လိဝဲလၢ တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်န့ၣ် သ့ဒၣ်ထဲနီၢ်ဒီမါဝၤ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ထဲ ဝၤတဂၤဒီးမါတဂၤလီၤ.—မးသဲ ၅:၂၈; ၁၉:၄, ၅.
၂၀. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤ ဒီးနၢ်ပၢၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဃုထၢ တံၤသကိးဒီးတၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသး လၢအဂ့ၤဒ်လဲၣ်.
၂၀ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒ် စီၤယိၤဘးအသိးကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးတၢ်လၢပသ့ၣ်ညါဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤထွဲအီၤလီၤ. အဒိ, လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးတၢ်မၤအၢန့ၣ် ယွၤသးဟ့အီၤလီၤ.” တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပတကြၢးရ့ဒီးပှၤလၢအသးဟ့ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်ဘၣ်. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁:၅; ၂၆:၄ တက့ၢ်.) ခဲအံၤသံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘လံာ်စီဆှံခံဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ် ယၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ်ဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ထံၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤထဲလဲၣ်. ဖဲယသူအ့ထၢၣ်နဲး, ဃုထၢတံၤသကိး ဒီးဃုထၢ တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသးအခါ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢယဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.’ နတၢ်စံးဆၢတဖၣ်န့ၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ နသ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤ ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတအဲၣ်ဒိးလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢအတဂ့ၤတဖၣ် လုၢ်ဘၢပှၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ်မၤလိပသးလၢပ “နီၤဖးတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢအဆၢ” ကသ့အဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ အတၢ်လီၤဆီလိာ်အသး တကးဒံးဘၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးပှၤလၢတအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့တဖၣ် လီၤဆီလိာ်အသးန့ၣ်လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၅:၁၄; အ့းဖ့းစူး ၅:၁၅.
၂၁. ဒ်သိးပက “နၢ်ပၢၢ်တၢ်ခဲလၢာ်” လၢပကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးအဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်.
၂၁ စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး ဒီးစီၤယိၤဘး န့ၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဃုသ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤ အဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢက “နၢ်ပၢၢ်တၢ်ခဲလၢာ်” ဒ်သိးကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးအဂီၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမ့ၢ်မၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် ပတၢ်အိၣ်မူကပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၁-၃) သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘မ့ၢ်ယသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤ ဂ့ၤဂ့ၤဒ် စီၤနိအၤ, စီၤဒၤနံးယ့လး ဒီးစီၤယိၤဘးအသိးဧါ.’ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤအဂ့ၢ် အါန့ၢ်ဒံးလၢညါအဃိ ပသ့ၣ်ညါယဟိဝၤယွၤ အဂ့ၢ်သ့အါန့ၢ်ဒံး ပှၤတီပှၤလိၤလၢညါတဖၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၄:၁၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မၤလိလံာ်စီဆှံ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ဆိကမိၣ်ထံအီၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးဃ့ယွၤအသးစီဆှံတက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢအတဂ့ၤတဖၣ် တဒိၣ်စိလၢနဖီခိၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် နကအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးနကဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး နပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ.—ကတိၤဒိ ၂:၄-၇.
^ လံာ်အဆၢ. 5 စီၤနိအၤ အဖုဖးဒိၣ် စီၤဃနိာ်န့ၣ် “လဲၤတၢ်ဒီးယွၤလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသံဝဲဖဲ တချုးလၢစီၤနိအၤ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ် ၆၉ နံၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၅:၂၃, ၂၄.
^ လံာ်အဆၢ. 19 စီၤနိအၤစ့ၢ်ကီး ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. ဖဲနီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ် တဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပိာ်ခွါအါဂၤ ဟံးအမါအါန့ၢ်တဂၤ ဘၣ်ဆၣ် စီၤနိအၤဟံးန့ၢ်အမါထဲတဂၤဧိၤလီၤ.—၁ မိၤၡ့ ၄:၁၉.