ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

တၢ်​မၤလိ ၁၉

တၢ်အဲၣ်​ဒီး​တၢ်တီ​တၢ်လိၤ လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​အအၢ​အသီ​အံၤ​အ​ပူၤ

တၢ်အဲၣ်​ဒီး​တၢ်တီ​တၢ်လိၤ လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​အအၢ​အသီ​အံၤ​အ​ပူၤ

“န​တမ့ၢ်​ဘၣ်​ ကစၢ်​တဂၤ​လၢ အဘၣ်​အသး​လၢ တၢ်​တတီ​တလိၤ​ဘၣ်, တၢ်အၢ​တၢ်သီ တအိၣ်​တဆိး​ဘၣ်​ဒီး​နၤ​ဘၣ်.”—စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၅:၄.

တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၂ တၢ်​မုၢ်လၢ်​လၢ အ​မၤဂၢၢ်​မၤကျၢၤ​ပှၤ

တၢ်​မၤလိ​အံၤ အ​တၢ်တိာ်ပာ် *

၁-၃. (က) ဒ် စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၅:၄-၆ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​အသိး ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်အၢ​တၢ်သီ​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဲ​သ့​လၢ တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ထီဒါ​လိာ်အသး​ဒီး “ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ” လဲၣ်.

ယဟိဝၤ​ယွၤ သးဟ့ဝဲ တၢ်အၢ​တၢ်သီ ခဲလၢာ်​လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၅:၄-၆ တက့ၢ်.) တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အ​လီၤပျံၤ​လီၤဖုး ဒီး​လီၤသး​ဘၣ်အၢ​ဒိၣ်မး​အဃိ ယဟိဝၤ​ယွၤ သးဟ့ဝဲ သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ ပ​မ့ၢ်​ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​အဃိ ပ​ကွၢ်လိမၤဒိး​ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒီး ပ​သးဟ့ တၢ်မၤ​ဒ်အံၤ တကးဒံးဘၣ်​ ပ​တ​ဟ့ၣ်​အခွဲး​လၢ အ​ကအိၣ်​လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ အ​ပူၤ​ဘၣ်.—ရိမ့ၤ ၁၂:၉; ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၁၅, ၁၆.

တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ထီဒါ​လိာ်အသး​ဒီး “ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ” လီၤ. (ကလၤတံ ၆:၂) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဲ​ဒ်​န့ၣ်​သ့​လဲၣ်. ဒ်​ပ​မၤလိ​ဘၣ်​လၢ တၢ်​မၤလိ​လၢ အ​ပူၤကွံာ်​တခါ​အသိး ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​န့ၣ်​မ့ၢ်ဝဲ တၢ်​ခဲလၢာ်​လၢ ယ့ၣ်ၡူး​သိၣ်လိ​ဝဲ ခီဖျိ​လၢ အ​တၢ်ကတိၤ​ဒီး အ​တၢ်မၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အံၤ ဒိးသန့ၤ​ထီၣ်​အသး​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ ဒီး​ဆီၣ်ထွဲ​ဝဲ​တၢ်တီ​တၢ်လိၤ​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ ခရံာ်ဖိ​နီၢ်နီၢ်​တဖၣ်​ ဒိကနၣ်​ဝဲ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အံၤ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ရ့​ဒီး​ဖိသၣ်​တဖၣ်​ဂ့ၤဂ့ၤ ဒ်သိး​ဖိသၣ်​တဖၣ်​ က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤ​အဲၣ်အီၤ​အ​နီၢ်ကီၢ် ဒီး​ပှၤ​ဒီသဒၢ​အီၤ​လီၤ. ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ပှၤလၢ​အ​အဲၣ်​လီၤ​ထဲ​အသး ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်မၤ​အံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်မၤ​လၢ အ​ကမၣ်​လီၤ. ဖိသၣ်​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​အ​အဲၣ်အီၤ​ဒီး ဒီသဒၢ​အီၤ တအိၣ်​နီ​တဂၤ​ဘၣ်.

“ပှၤအၢ​ပှၤသီ” ဒီး​ပှၤလၢ​အ​ပာ်မၤ​အသး အိၣ်ဝဲ​အါ​ဒိၣ်မး ဒီး​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​တနီၤ​န့ၣ်​ က​ဂုာ်ကျဲးစၢး​နုာ်လီၤ​လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၃) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ လၢ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဒီဘ့ၣ်​န့ၣ်​ ပှၤ​မၤ​တရီတပါ ဖိသၣ်​အိၣ်ဝဲ​အါမး ဒီး​လၢ​ခရံာ်ဖိ​နီၢ်နီၢ်​တဖၣ်​အကျါ​ဒၣ်လဲာ် တၢ်​ကဲထီၣ်​အသး​ဒ်အံၤ အိၣ်ဝဲ​အဃိ လီၤသးအုး​ဒိၣ်မး​လီၤ. ပှၤ​တနီၤ​န့ၣ်​ တဘျီခါ​အဝဲသ့ၣ်​ မၤ​ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်မၤ​ဘၣ်ဆၣ်​ လၢခံ​အဝဲသ့ၣ်​ မၤဝဲ​ဒ် အ​တၢ်သးကွံ​လၢ အ​တ​ကြၢး​တဘၣ်​အိၣ်ဝဲ​အသိး ဒီး​မၤ​တရီတပါ ဖိသၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ပ​က​တဲသကိး​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​လဲၣ်န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​ပ​က​တဲသကိး ဘၣ်ဃး​ဒီး ဖဲ​ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​တဂၤဂၤ မၤ​ဘၣ်​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​ ဒ်သိး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဘၣ်​မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ ဒီသဒၢ​အဖိ​တဖၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ် အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ. *

တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​တခါ

၄-၅. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဲ​သ့​လၢ တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ အ​မၤဘၣ်ဒိ ဖိသၣ်​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​လဲၣ်.

တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ​ပှၤဂၤ​ယံာ်​မး​လီၤ. အ​မၤဘၣ်ဒိ ဖိသၣ်​လၢ​အဘၣ်​ တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ တကးဒံးဘၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ​ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ, ခရံာ်ဖိ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​တဖၣ်​ ဒီး​ပှၤလၢ​အ​အဲၣ်ဘၣ်​ဖိသၣ်​တဖၣ်​လီၤ. တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​တခါ​လီၤ.

တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ အ​မၤဘၣ်ဒိ ဖိသၣ်​လၢ အ​တူၢ်ဘၣ်​တၢ်​တဂၤ​န့ၣ်​လီၤ. * တၢ်ကမၣ်​အံၤန့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ​ဒီး​မၤဆါ ပှၤသး​လီၤ. တၢ်​မၤလိ​လၢခံ​တခါ က​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​န့ၢ်​ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ​ဖိသၣ်​ နးနး​ကလဲာ် လၢ​ကျဲ​အါဘိ​လီၤ. ပှၤ​ဖိသၣ်​ နာ်​အီၣ်​အီၤ​ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲ​မၤ​ဟးဂီၤ​ကွံာ် ပှၤ​ဖိသၣ်​အ​တၢ်နာ် ဒီး​ခီဖျိ​လၢ အ​မၤဝဲ​ဒ်အံၤ​အဃိ ဖိသၣ်​က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အ​တအိၣ်​ဒီး​တၢ်ဘံၣ်​တၢ်ဘၢ​ဘၣ်​ ဒီး​က​တူၢ်ဘၣ်​တၢ်​လၢ အ​တ​ကြၢး​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ပ​က​ဘၣ်​ဒီသဒၢ ပှၤ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​ ဒ်သိး​အဝဲသ့ၣ်​ သု​တထံၣ်​ဘၣ်​ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​ဒ်အံၤ တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. ဒီး​ဖိသၣ်​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ ပ​က​ဘၣ်​မၤမုာ်​ထီၣ်​အသး ဒီး​မၤစၢၤ​အီၤ​လီၤ.—၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၄.

၆-၇. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဲ​သ့​လၢ တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ အ​မၤဘၣ်ဒိ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ ဒီး​အ​ထီဒါ​ပဒိၣ်​ပပှၢ်​လဲၣ်.

တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ အ​မၤဘၣ်ဒိ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လီၤ. ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​တဂၤဂၤ မ့ၢ်​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ က​မၤဘၣ်ဒိ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​မံၤ​လီၤ. (မးသဲ ၅:၁၆; ၁ ပ့းတရူး ၂:၁၂) ဒီး​မၤဘၣ်ဒိ ခရံာ်ဖိ​လၢ​အ​အိၣ်ဒီး​တၢ်သးတီ လၢ​အ​ကကွဲၢ်​လၢ​အ “ဂုာ်ကျဲးစၢး​ဒုးတၢ်​လၢ တၢ်နာ်” တဖၣ်​အဃိ အဝဲ​အ​တၢ်မၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ အ​တတီ​တလိၤ​ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ. (ယူဒၤ ၃) ပ​တ​ဟ့ၣ်​အခွဲး​လၢ ပှၤလၢ​အ​မၤအၢ​မၤသီ​တၢ်​လၢ တ​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​တဖၣ်​ ဒီး​ပှၤလၢ​အ​မၤဘၣ်ဒိ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​မံၤ​တဖၣ်​ ကအိၣ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​ဘၣ်.

တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ အ​ထီဒါ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​လီၤ. ခရံာ်ဖိ​တဖၣ်​က​ဘၣ်​ “ပာ်အသး​လၢ တၢ်စိ​တၢ်ကမီၤ အ​ဒိၣ်​တဖၣ်​အ​ဖီလာ်” လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၃:၁) ပ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်​လၢ ပ​ဒိးပၢ​ပ​သး​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အ​ဖီလာ်​သ့​ခီဖျိ ပ​ပာ်ကဲ​ဒီး​မၤထွဲ ထံကီၢ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လီၤ. ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​တဂၤဂၤ မ့ၢ်​မၤ​ကမၣ်​ဘၣ်​ ထံကီၢ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ ဒ်သိး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဒၣ်​အ​ထီဒါ​ဝဲ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​လီၤ. (ထိၣ်သတြီၤ​ဒီး မၤတၢ် ၂၅:၈.) တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ တအိၣ်​ဒီး​တၢ်စိ​တၢ်ကမီၤ​လၢ က​စံၣ်ညီၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤ​ကမၣ်​ ထံကီၢ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​န့ၣ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ တ​ဒီသဒၢ​ဝဲ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​ လၢ​ပဒိၣ်​အ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​န့ၣ်​ဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၃:၄) ပှၤလၢ​အ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်​တဂၤ က​ဘၣ်​တူၢ်ဝဲ တၢ်​လၢ​အ​ဟဲ​ပိာ်ထွဲ​ထီၣ်​အသး​ခီဖျိ တၢ်​လၢ​အ​မၤဝဲ​တဖၣ်​အဃိ​လီၤ.—ကလၤတံ ၆:၇.

၈. ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ မၤ​ကမၣ်​ပှၤအဂၤ​တဂၤ​အခါ ယဟိဝၤ​ယွၤ တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်.

လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ် တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်မၤ​ကမၣ်​ ကစၢ်​ယွၤ​လီၤ. (စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၅၁:၄) ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ မၤ​ကမၣ်​ ပှၤအဂၤ​တဂၤ​အခါ မ့ၢ်ဒၣ်​အဝဲ​မၤ​ကမၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. ဆိကမိၣ်​ကွၢ် တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​ဟ့ၣ်လီၤ​ဝဲ ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. စီၤ​မိၤၡ့ အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤ​မ့ၢ်​ဟုၣ်န့ၢ် မ့တမ့ၢ် လံၣ်အီၣ်​လီအီၣ်​ ပှၤလၢ​အခိၣ်​အ​ဃၢၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​အ “မၤ​တၢ်ဒဲးဘး ဒီး​မၤ​ကမၣ်​ယွၤ” လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၆:၂-၄) ဒ်​န့ၣ်​အသိး ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ပူၤ​တဂၤဂၤ မ့ၢ်​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ လီၤဂာ်​ဒ် အ​ဟုၣ်န့ၢ်ဝဲ ပှၤ​ဖိသၣ်​အ​တၢ်ဘံၣ်​တၢ်ဘၢ​အဃိ ကစၢ်​ယွၤ​ထံၣ်ဝဲ​လၢ အမ့ၢ်​တၢ်​လၢ အ​တတီ​တလိၤ​ဘၣ်​လီၤ. ဒီး​ပှၤလၢ အ​မၤဝဲ​ဒ်အံၤ​န့ၣ်​ မၤဘၣ်ဒိ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​မံၤ​ဒိၣ်မး​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​တၢ်မၤ​ကမၣ်​ကစၢ်​ယွၤ ဖးဒိၣ်​လီၤ.

၉. လၢ​အ​ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ်​အါမး ဒီး​တုၤ​ခဲအံၤ​န့ၣ်​ ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တၢ်​ကရၢကရိ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​အါမး လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်.

လၢ​အ​ပူၤကွံာ် အ​နံၣ်​တဖၣ်​ ဒီး​တုၤ​ခဲအံၤ​န့ၣ်​ ပ​တၢ်​ကရၢကရိ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​အါမး လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါဖိသၣ်​န့ၣ်​လီၤ. အဒိ တၢးထီခိးတၢ် ဒီး ပၢၢ်ထီၣ်​ (Awake!) ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​တဖၣ်​ လဲၤခီဖျိ​ဝဲ အ​တၢ်သူၣ်အုး​သးအုး က​သ့​ဒ်လဲၣ်, ပှၤဂၤ​တဖၣ်​ မၤစၢၤ​အီၤ​ဒီး​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​အီၤ က​သ့​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ ဒီသဒၢ​အဖိ​တဖၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဘၣ်​မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​ ပ​တၢ်​ကရၢကရိ သိၣ်လိ​ပာ်စၢၤ​ဝဲ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ လၢ​လံာ်စီဆှံ​အ​ပူၤ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ကျဲ​လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤ​ဘၣ်​ထီၣ်​က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်ကီ​ဒ်အံၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ ပ​တၢ်​ကရၢကရိ အဲၣ်ဒိး​လၢ အ​က​လီၤပလိာ်​ဒီး ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အဃိ ပ​တၢ်​ကရၢကရိ က့ၤ​ကွၢ်ကဒါက့ၤ​ဝဲ တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​အံၤ ထီဘိ​လီၤ. ဒီး​တဘျီတခီၣ်​န့ၣ်​ ပ​တၢ်​ကရၢကရိ က​မၤဂ့ၤ​ထီၣ်​ တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​လီၤ.

ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်

၁၀-၁၂. (က) ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ​တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​ လၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤ​မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်​ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ အ​တၢ်တိာ်ပာ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်. (ခ) ဒ် ယၤကိာ် ၅:၁၄, ၁၅ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​အသိး တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဂုာ်ကျဲးစၢး​မၤဝဲ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

၁၀ ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ ရဲၣ်ကျဲၤ​ဝဲ​တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​ လၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤ​မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​အခါ ထီဘိ​န့ၣ်​အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အဲၣ်ဒိး​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ရ့​ဒီး သိ​တဖၣ်​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ, မၤတၢ်​လၢ​အဘၣ်​ ဒီး​မၤ​အီၤ​တီတီ​လိၤလိၤ​လၢ ယွၤ​အမဲာ်​ညါ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပှၤ​တဲဘၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​လၢ ပှၤ​တဂၤ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်​ဆိကမိၣ်​ထံ တၢ်ဂ့ၢ်​အါမံၤ ဒီး​ဆိကမိၣ်​ထံ​အီၤ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ အ​မူဒါ​လၢ​အရ့ဒိၣ်​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​အဝဲသ့ၣ်​ က​မၤ​လၤကပီၤ ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​ဒီသဒၢ​ကစၢ်​ယွၤ အ​မံၤဂ့ၤ​သၣ်ဂ့ၤ​န့ၣ်​လီၤ. (၃ မိၤၡ့ ၂၂:၃၁, ၃၂; မးသဲ ၆:၉) ဒီး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ် အ​မူဒါ​အရ့ဒိၣ်​လၢ အဂၤ​တမံၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ဒ်သိး​က​မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​မုၣ်​ခွါ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​တဖၣ်​ ဒ်သိး​အ​ကအိၣ်​ဘူး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​က​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ ဒီး​မၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢ​အဘၣ်​ တၢ်မၤ​ကမၣ်​အီၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ.

၁၁ ပှၤလၢ​အ​မၤ တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​တဂၤ မ့မ့ၢ်​ပှၤ​တဂၤဂၤ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဘၣ်​ဂုာ်ကျဲးစၢး ဃု​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤ​အံၤ မ့ၢ်​အ​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​ဧါ, ဒီး​အဝဲ မ့ၢ်​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​န့ၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​မၤစၢၤ​အီၤ ဒ်သိး​အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး ယဟိဝၤ​ယွၤ က​ဂ့ၤထီၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၅:၁၄, ၁၅ တက့ၢ်.) ခရံာ်ဖိ​တဂၤ​လၢ အ​မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​ခီဖျိ အ​မၤ​လၢပှဲၤ အ​တၢ်​မိၣ်န့ၢ်​သးလီ​လၢ အ​တဂ့ၤ​န့ၣ်​ လီၤဂာ်​ဒ် ပှၤလၢ​အ​အိၣ်​တ​ဆူၣ်​ဘၣ်​တဂၤ​လီၤ. အခီပညီ​မ့ၢ်ဝဲ အဝဲ​အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ တဂ့ၤ​လၢၤဘၣ်. * တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ လီၤဂာ်​ဒ် ကသံၣ်​သရၣ်​လၢ နီၢ်သး​တခီ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ က​ဂုာ်ကျဲးစၢး “အုၣ်က့ၤ​ခီၣ်က့ၤ ပှၤဆါ [လၢ​တၢ်အဒိ​အံၤ​အ​ပူၤ, ပှၤ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်]” လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ က​သူဝဲ​လံာ်စီဆှံ အ​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​တဖၣ်​ ဒီး​က​မၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢ​အ​မၤ တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​တဖၣ်​ ဒ်သိး​အဝဲသ့ၣ်​ အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​ယွၤ က​ဂ့ၤထီၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး အ​နီၢ်ကီၢ်​မး အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး ဒီး​ယွၤ ဂ့ၤထီၣ်​က့ၤဝဲ က​သ့​လီၤ.—မၤတၢ် ၃:၁၉; ၂ ကရံၣ်သူး ၂:၅-၁၀.

၁၂ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ အိၣ်ဒီး​မူဒါ​ဖးဒိၣ်​လီၤ. မ့ၢ်​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ ဟ့ၣ်လီၤ​အဝဲသ့ၣ်​မူဒါ​လၢ က​ကွၢ်ထွဲ ကစၢ်​ယွၤ​အခ့အပှၤ​တဖၣ်​ လၢ​တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ ဒီး​တၢ်တီ​တၢ်လိၤ​အ​ပူၤ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ အဲၣ်ဝဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​ ဒိၣ်မး​လီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၅:၁-၃) အဝဲသ့ၣ်​ အဲၣ်ဒိး​လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဖၣ်​ က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ အ​အိၣ်ဒီး​တၢ်​ဒီသဒၢ လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပှၤ​တဲဘၣ်​အဝဲသ့ၣ်​လၢ ပှၤ​တဂၤ​မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​ ဒ်သိး​ဒီး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ရဲၣ်ကျဲၤ​တၢ်​ချ့ချ့​လီၤ. ဆိကမိၣ်​ထံ တၢ်​သံကွၢ်​လၢ  လံာ်​အဆၢ ၁၃,  ၁၅ ဒီး  ၁၇ အ​ခီၣ်ထံး ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​န့ၣ်​တက့ၢ်.

၁၃-၁၄. ဖဲ​ပှၤ​တဂၤဂၤ​တဲဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဘၣ်​မၤထွဲ​ဝဲ ပဒိၣ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤ​က​ဘၣ်​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​ အ​အိၣ်ဧါ. တဲ​ဖျါထီၣ်​တက့ၢ်.

 ၁၃ ဖဲ​ပှၤ​တဂၤဂၤ​တဲဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤ​မၤ​တရီတပါ ဖိသၣ်​အခါ ထံကီၢ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ မ့ၢ်​အိၣ်​လၢ ပှၤ​က​ဘၣ်​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​ အ​အိၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ပ​မၤထွဲ တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အံၤဧါ. ပ​မၤထွဲ​ဝဲ​လီၤ. လၢ​ထံကီၢ်​တနီၤ​န့ၣ်​ တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အိၣ်​လၢ ပှၤ​မ့ၢ်​နၢ်ဟူ​လၢ ဖိသၣ်​တဂၤ ဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​က​ဘၣ်​တဲဘၣ်​ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​လီၤ. တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​လၢ အ​အိၣ်​လၢ ထံကီၢ်​ဒ်​န့ၣ်​တဖၣ်​န့ၣ်​ ဘၣ်​မၤထွဲ​ဝဲ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အံၤ​လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၃:၁) ဒီး​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​ဒ်အံၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ တ​ထီဒါ​လိာ်အသး​ဒီး ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​ဘၣ်. (မၤတၢ် ၅:၂၈, ၂၉) ဖဲ​ပှၤ​တဂၤဂၤ​တဲဘၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​လၢ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ပှၤ​ဖိသၣ်​တဂၤ ဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဆဲးကျိး​ဒီး​ဝဲၤတြၢ် တဘျီဃီ ဒီး​က​သံကွၢ်ဝဲ​ဘၣ်ဃး​ဒီး အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​မၤထွဲ​ဝဲ ပဒိၣ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.

၁၄ ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ တဲတၢ်​ဒီး ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ ဒီး​အမိၢ်​အ​ပၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢ​အ​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လၢ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ ဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​အခါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဒုး​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်ဒီး​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ က​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​အ​အိၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​တၢ်​တဂၤ မ့မ့ၢ်​ဘၣ်ဖုး ပှၤ​တဂၤဂၤ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ ဒီး​ပ​မ့ၢ်​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​အ​အိၣ်​န့ၣ်​ လၢခံ​ပှၤ​အါဂၤ က​သ့ၣ်ညါ​ထီၣ်ဝဲ​အဃိ ပ​ကြၢး​မၤ​ဒ်လဲၣ်. မ့ၢ်​ခရံာ်ဖိ​လၢ အ​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​တဂၤ ကြၢး​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​အ​မံၤ က​ဘၣ်​တၢ်​ဒုၣ်ဒွဲၣ်​စံးအၢ​အီၤ ခီဖျိ​လၢ အ​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဃိ​ဧါ. အဝဲ​တ​ကြၢး ဆိကမိၣ်​ဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​ဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်​န့ၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤဘၣ်ဒိ ကစၢ်​ယွၤ​အ​မံၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ပှၤလၢ အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​လီၤ.

၁၅-၁၆. (က) ဒ် ၁ တံၤမသ့း ၅:၁၉ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​အသိး တချုး​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤဝဲ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ ကမံးတံာ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ်​ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ လိၣ်ဘၣ်​ပှၤအုၣ်​အသး ခံဂၤ​လဲၣ်. (ခ) ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤဂၤ​တဲဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​တဂၤဂၤ မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ က​မၤဝဲ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

 ၁၅ မ့မ့ၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​န့ၣ်​ တချုး​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤဝဲ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ်​ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး ပှၤအုၣ်​အသး ခံဂၤ​န့ၣ်​လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​မ့ၢ်​အိၣ်ဒီး​ပှၤအုၣ်​အသး အစှၤကတၢၢ်​ခံဂၤ​မး အ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​န့ၣ်​ က​မ့ၢ်​တၢ်​လၢ အတီ​အလိၤ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ ဘၣ်​တၢ်​ပာ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ​အလိၤ လၢ​အဝဲ​မၤ​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​အခါ အဝဲ​မ့ၢ်​တဲဝဲ​လၢ အ​တ​မၤ​ဘၣ်​န့ၣ်​ တချုး​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤဝဲ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ်​ ပှၤအုၣ်​အသး​က​ဘၣ်​အိၣ်ဝဲ ခံဂၤ​လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၉:၁၅; မးသဲ ၁၈:၁၆; ဖး ၁ တံၤမသ့း ၅:၁၉ တက့ၢ်.) ဘၣ်ဆၣ်​ မ့ၢ်​အခီပညီ​အိၣ်​စ့ၢ်ကီး​လၢ ဖဲ​ပှၤ​တဂၤ ဘၣ်​တၢ်​ပာ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ​အလိၤ လၢ​အဝဲ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ တချုး​ပှၤ​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ပဒိၣ်​ပပှၢ်​တဖၣ်​အ​အိၣ်ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ်​ ပှၤ​က​ဘၣ်​အိၣ်ဒီး ပှၤအုၣ်​အသး​ခံဂၤ​န့ၣ်​ဧါ. တမ့ၢ်​ဒ်​န့ၣ်​ဘၣ်. တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​တခါ​အံၤန့ၣ်​ တ​ဘၣ်ထွဲ​လိာ်အသး​ဒီး တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤဂၤ​လၢ အ​က​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤ​မၤ​ကမၣ်​ပဒိၣ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ န့ၣ်​ဘၣ်.

၁၆ ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ် နၢ်ဟူ​ဘၣ်​လၢ ပှၤ​တဂၤဂၤ​တဲဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​တဂၤဂၤ မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဂုာ်ကျဲးစၢး​မၤထွဲ ပဒိၣ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ လၢ​အ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤ​တီၣ်ထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​လီၤ. ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ က​ဂုာ်ကျဲးစၢး ဃု​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ တၢ်မၤ​အသး​တဖၣ်​ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး ဒီး​ဒ်​လံာ်စီဆှံ အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အိၣ်ဝဲ​အသိး အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်​ဘၣ်​မၤ တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​န့ၣ်​ က​မၤဝဲလီၤ. အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​သံကွၢ်​ပှၤ​တဂၤ​အံၤ ဒီး​အဝဲ​မ့ၢ်​တဲဝဲ​လၢ အ​တ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​သံကွၢ်ဝဲ ပှၤလၢ​အ​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ တၢ်​ကဲထီၣ်​အသး​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ပှၤလၢ​အ​က​ပာ်ဂၢၢ်​ပာ်ကျၢၤ​ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ မ့ၢ်​အိၣ်​ခံဂၤ​န့ၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​မၤဝဲ တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​လီၤ. * အဒိ ပှၤလၢ​အ​တဲဘၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​လၢ တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ ဒီး​ပှၤအုၣ်​အသး မ့ၢ်​အိၣ်​အါထီၣ်​ဒံး​တဂၤ​လၢ အ​တဲဝဲ​လၢ ပှၤ​တဂၤ​အံၤ မၤ​တရီတပါ​ပှၤ​ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ မ့တမ့ၢ် လၢ​အ​ပူၤကွံာ်​တဘျီ အဝဲ​မၤ​တရီတပါ ဖိသၣ်​လၢ​အဂၤ​တဂၤ​န့ၣ်​ ပှၤ​က​မၤ တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​လီၤ. ဒီး​ပှၤအုၣ်​အသး အဂၤ​တဂၤ​လၢ အ​က​ပာ်ဂၢၢ်​ပာ်ကျၢၤ​ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​အံၤ မ့ၢ်​တအိၣ်​ဘၣ်​သနာ်က့ အခီပညီ​တမ့ၢ်​လၢ ပှၤ​တဂၤ​အံၤ တ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်ဘၣ်​န့ၣ်​ဘၣ်. တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လၢ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ ပှၤ​တဂၤ​အံၤ အ​က​မၤ​ဘၣ်​ တၢ်​တမံၤမံၤ​လၢ အ​မၤဘၣ်ဒိ​ပှၤဂၤ နးမး​လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ဒ်သိး​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​ဒီသဒၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အဂီၢ် ထီဘိ​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ က​ပ​လီၢ်​အသး ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤလၢ​ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အ​မၤ​တရီတပါ​တ့ၢ် ဖိသၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—မၤတၢ် ၂၀:၂၈.

၁၇-၁၈. တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ် အ​မူဒါ​မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်န့ၣ်​ တဲ​ဖျါထီၣ်​တက့ၢ်.

 ၁၇ တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​န့ၣ်​ အ​မူဒါ​မ့ၢ်​မနုၤ​လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ဆၢတဲာ်​တၢ် ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤလၢ​အ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်​တဂၤ ဆဲး​အိၣ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​သ့ဧါ မ့တမ့ၢ် တ​သ့​လၢၤ​ဧါ​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တ​ဆၢတဲာ်​ဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​တဂၤ ကြၢး​ဘၣ်​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​အီၤ ခီဖျိ​လၢ အ​မၤ​ကမၣ်​ ပဒိၣ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​အဃိ​န့ၣ်​ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ပျဲဝဲ​လၢ ပဒိၣ်​တဖၣ်​ က​ဆၢတဲာ်​ဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​အ​မၤ​ကမၣ်​ ထံကီၢ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​တဂၤ ကြၢး​ဘၣ်​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​အီၤ​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၃:၂-၄; တံတူး ၃:၁.

၁၈ ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ မၤဝဲ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​ကမံးတံာ်​အခါ အဝဲသ့ၣ်​အ​မူဒါ​န့ၣ်​ ဘၣ်ဃး​ထဲ​လၢ နီၢ်သး​တခီ မ့တမ့ၢ် လၢ​တၢ်ဘူၣ်​တၢ်ဘါ​တခီ​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ သူဝဲ​လံာ်စီဆှံ​အ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ ဒ်သိး​က​ဆၢတဲာ်​ဝဲ​လၢ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​တၢ်​တဂၤ ပီၢ်ယၢ်​လီၤအသး​ဧါ, တ​ပီၢ်ယၢ်​လီၤအသး​ဧါ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​အဝဲ မ့ၢ်​တ​ပီၢ်ယၢ်​လီၤအသး​ဘၣ်​န့ၣ်​ အဝဲ​က​ဘၣ်​ တၢ်​ဟီထီၣ်ကွံာ်​အီၤ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ ဒီး​ပှၤ​က​ဒုး​သ့ၣ်ညါ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ဖိ​တဖၣ်​လၢ ပှၤ​တဂၤ​အံၤ တကဲ​ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​လၢၤဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၅:၁၁-၁၃) အဝဲ​မ့ၢ်​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​န့ၣ်​ ပှၤ​တ​ဟီထီၣ်ကွံာ်​အီၤ လၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ က​တဲဘၣ်​အီၤ​လၢ လၢ​အ​နံၣ်​အါမး​အတီၢ်ပူၤ မ့တမ့ၢ် လၢ​အ​တၢ်အိၣ်မူ​ဒီ​တစိၤ​န့ၣ်​ အဝဲ​တန့ၢ်ဘၣ်​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ နီတမံၤ​လၢၤဘၣ်​ ဒီး​အဝဲ​ဟံးထီၣ်​မူဒါ​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​အ​ပူၤ တ​န့ၢ်​နီ​တခါ​လၢၤဘၣ်. ဒီး​မ့ၢ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ် အဲၣ်ဒိး​ဒီသဒၢ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​အဃိ လၢ​တၢ်​ခူသူၣ်​အ​ပူၤ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဟ့ၣ်ပလီၢ်​ဝဲ ခရံာ်ဖိ​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ လၢ​ကအိၣ်​ဒီး တၢ်​ပလီၢ်ပဒီ ဖဲ​အဖိ​တဖၣ်​ အိၣ်ဘူး​ဒီး ပှၤ​တဂၤ​န့ၣ်​အခါ​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​အဝဲသ့ၣ်​ ဟ့ၣ်ပလီၢ်​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​အခါ က​ဘၣ်​ပ​လီၢ်​အသး ဒ်သိး​အ​သု​တ​တဲ​ဖျါထီၣ်​ ပှၤလၢ​အဘၣ်​ တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​တဂၤ​န့ၣ်​ တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ.

န​က​ဘၣ်​ ဒီသဒၢ​န​ဖိ​တဖၣ်​ဒ်လဲၣ်

ဒ်သိး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ် က​ဒီသဒၢ​အဖိ လၢ​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် သူဝဲ​တၢ်ဂ့ၢ်​တၢ်ကျိၤ​လၢ တၢ်​ကရၢကရိ ထုးထီၣ်​ဝဲ​တဖၣ် ဒီး​ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်မံဃုာ်​အိၣ်ဃုာ်​အဂ့ၢ်​လၢ အဖိ​တဖၣ်​ကြၢး​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်​တဲဘၣ်​ဝဲ အဖိ​လီၤ. (ကွၢ်​လံာ်​အဆၢ ၁၉-၂၂ တက့ၢ်.)

၁၉-၂၂. ဒ်သိး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ က​ဒီသဒၢ​အဖိ​အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​မၤဝဲ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂီၤ​လၢ လံာ်ကုခိၣ်​တက့ၢ်.)

၁၉ မတၤ​တဖၣ်​ အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ က​ဒီသဒၢ​ဝဲ ဖိသၣ်​တဖၣ်​လဲၣ်. မ့ၢ်ဝဲ​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​လီၤ. * မိၢ်ပၢ်​သ့ၣ်​ဧၢ, န​ဖိ​တဖၣ်​န့ၣ်​ “မ့ၢ်​တၢ်န့ၢ်သါ​လၢ​ယွၤ” ဟ့ၣ်လီၤ​နၤ​လီၤ. (စံးထီၣ်​ပတြၢၤ ၁၂၇:၃) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ န​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ န​က​ဒီသဒၢ န​ဖိ​တဖၣ်​လီၤ. န​ဒီသဒၢ​န​ဖိ​လၢ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​တၢ် အစုပူၤ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

၂၀ အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ်​ ဃု​သ့ၣ်ညါ​အါထီၣ်​တၢ်ဂ့ၢ် လၢ​ဘၣ်ဃး​ဒီး ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​တၢ် အဂ့ၢ်​တက့ၢ်. ဃု​သ့ၣ်ညါ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်​ပှၤ​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​ဒ်သိး​အဝဲသ့ၣ်​ က​ကွဲန့ၢ်​လွဲန့ၢ် ပှၤ​ဖိသၣ်​အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်​သူဝဲ ကျဲ​ဒ်လဲၣ်​တဖၣ်​လဲၣ်န့ၣ်​တက့ၢ်. ပာ်သူၣ်​ပာ်သး တၢ်အိၣ်​အသး လၢ​အ​လီၤဘၣ်ယိၣ်​ ဒီး​ပှၤလၢ​အ​က​ဒုးအိၣ်​ထီၣ်​ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ ဒ်အံၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. (ကတိၤဒိ ၂၂:၃; ၂၄:၃) ဒီး​သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ညီနုၢ်​န့ၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ပှၤလၢ ဖိသၣ်​သ့ၣ်ညါ​ပာ်စၢၤ​အီၤ ဒီး​နာ်န့ၢ်​အီၤ​လီၤ.

၂၁ ခံခါ​တခါ​န့ၣ်​ တဲတၢ်​ဒီး​န​ဖိ​တဖၣ်​ပျီပျီ ဒီး​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်​လၢ က​တဲတၢ်​ဒီး​နၤ ပျီပျီ​တက့ၢ်. (၅ မိၤၡ့ ၆:၆, ၇) န​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​န့ၣ်​ ဖဲ​န​ဖိ​တဖၣ်​တဲတၢ်​အခါ န​က​ဘၣ်​ဒိကနၣ်​န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်​ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. (ယၤကိာ် ၁:၁၉) သ့ၣ်နီၣ်​ထီၣ်​လၢ ညီနုၢ်​န့ၣ်​ ဖိသၣ်​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ တ​အဲၣ်ဒိး​တဲဘၣ်​ဝဲ ပှၤ​နီ​တဂၤ​ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်​တဲဝဲ​န့ၣ်​ ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်ယိၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤ​တ​နာ်​အီၣ်​အီၤ​ဘၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​အီၤ​တဂၤ က​တဲပျံၤ​တဲ​ဖုး​ပာ်စၢၤ​အီၤ ဒ်သိး​အ​သု​တ​တဲဘၣ်​ပှၤ နီ​တဂၤ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. အဃိ န​မ့ၢ်​ဆိကမိၣ်​လၢ န​ဖိ​တဖၣ်​ ဘၣ်​တၢ်​တမံၤမံၤ​န့ၣ်​ သံကွၢ်​အဝဲသ့ၣ်​လၢ တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်​စံးဆၢ​နၤ ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ​ဒ်လဲၣ်​ဂ့ၤ ဒိကနၣ်​လၢ တၢ်​သူၣ်စူၤ​သးစူၤ​အ​ပူၤ​တက့ၢ်.

၂၂ သၢခါ​တခါ​န့ၣ်​ သိၣ်လိ​န​ဖိ​တဖၣ်​တက့ၢ်. ဘၣ်ဃး​ဒီး တၢ်မံဃုာ်​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​ တဲဘၣ်​အဝဲသ့ၣ်​လၢ တၢ်​လၢ​အကြၢး သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​တဖၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်. ဒီး​န​ကြၢး​တဲဘၣ်​အဝဲသ့ၣ်​ တၢ်မနုၤ​လဲၣ်န့ၣ်​ က​ဒိးသန့ၤ​ထီၣ်​အသး​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ အသး​အနံၣ်အလါ ဒီး​အ​တၢ်​သ့ၣ်ညါ​နၢ်ပၢၢ် အ​ဖီခိၣ်​လီၤ. ဒီး​သိၣ်လိ​န​ဖိ​တဖၣ်​လၢ ပှၤ​မ့ၢ်​အဲၣ်ဒိး​ဖီၣ်​အဝဲသ့ၣ်​လၢ ကျဲ​လၢ​အ​တ​ကြၢး​တဘၣ်​န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ က​ဘၣ်​မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​က​ဘၣ်​တဲဝဲ​ဒ်လဲၣ်​ န့ၣ်​တက့ၢ်. ဒီး​မၤထွဲ​တၢ်​ကရၢကရိ အ​တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး​န​က​ဘၣ်​ဒီသဒၢ န​ဖိ​တဖၣ်​ ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​တက့ၢ်.—ကွၢ်​တၢ်လွံၢ်နၢၣ်​လၢ​အမ့ၢ် “ ဃု​သ့ၣ်ညါ​တၢ်ဂ့ၢ် ဒီး​သိၣ်လိ​န​ဖိ​တက့ၢ်.”

၂၃. တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ပ​ထံၣ်​အီၤ​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​လၢ​တၢ်​မၤလိ လၢခံ​တခါ​န့ၣ်​ ပ​က​တဲသကိး တၢ်​သံကွၢ်​မနုၤ​လဲၣ်.

၂၃ ဒ်​ပ​မ့ၢ် ယဟိဝၤ​ပှၤအုၣ်​အသး​တဖၣ်​အသိး တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ပ​ထံၣ်​အီၤ​ဒ် တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​ ဒီး​အအၢ​အသီ​ဒိၣ်မး​လီၤ. ပ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​လၢ အ​အိၣ်​လၢ ခရံာ်​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ အ​ဖီလာ်​န့ၣ်​ တ​ဒီသဒၢ​ဝဲ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​တၢ်​တဂၤ လၢ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​န့ၣ်​ဘၣ်. ပ​ဒီပုၢ်ဝဲၢ်​တဂၤဂၤ မ့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ ပ​မၤစၢၤ​အဝဲသ့ၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်. လၢ​တၢ်​မၤလိ လၢခံ​တခါ​န့ၣ်​ ပ​က​မၤလိ​ဘၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်​အံၤ​လီၤ.

တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၃ ပှၤကွၢ်သိ​တဖၣ်—တၢ်ဘျုး​တၢ်ဖှိၣ်​လၢ​ပှၤကညီ

^ လံာ်အဆၢ. 5 လၢ​တၢ်​မၤလိ​အံၤ​အ​ပူၤ ပ​က​ထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး ပ​ဒီသဒၢ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​လၢ တၢ်မၤ​တရီတပါ က​သ့​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​ပ​က​မၤလိ​ဘၣ်​လၢ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ ဒီသဒၢ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်​ ဒီး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ ဒီသဒၢ​အဖိ​တဖၣ်​ က​သ့​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 3 တၢ်ကတိၤ​အခီပညီ– တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​မ့ၢ်ဝဲ ပှၤလၢ​အ​ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ​တဂၤ မၤ​ဖိသၣ်​တမံၤမံၤ​လၢ တၢ်​သးကတၢ​အ​ပူၤ ဒ်သိး​က​မၤ​လၢပှဲၤ အ​တၢ်​သးကတၢ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​န့ၣ်​ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မံဃုာ်, တၢ်မံဃုာ်​လၢ​ကိာ်​ပူၤ မ့တမ့ၢ် ခံ​ပူၤ, ဖူးလဲး ဖိသၣ်​အ​မုၣ်ခွါက့ၢ်ဂီၤ, အ​နုၢ်, အခံ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤ​လၢ​အ​လီၤရၢၢ် လၢ​အဂၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ အါတက့ၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ဖိသၣ်​ပိာ်မုၣ်​ဘၣ်ဆၣ်​ ဖိသၣ်​ပိာ်ခွါ​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲ​အါမး စ့ၢ်ကီး​လီၤ. ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​ အါတက့ၢ်န့ၣ်​မ့ၢ်ဝဲ ပှၤ​ပိာ်ခွါ​ဘၣ်ဆၣ်​ ပှၤလၢ​အ​မၤ​တရီတပါ​ဖိသၣ်​တနီၤ​န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲ​ပိာ်မုၣ်​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 5 တၢ်ကတိၤ​အခီပညီ– လၢ​တၢ်​မၤလိ​တခါ​အံၤ ဒီး​တၢ်​မၤလိ လၢခံ​တခါ​အ​ပူၤ တၢ်ကတိၤ​လၢ​အမ့ၢ် “ပှၤလၢ​အဘၣ်​ တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ” န့ၣ်​အဲၣ်ဒိး​တဲဝဲ ပှၤလၢ​အဘၣ်​ တၢ်မၤ​တရီတပါ​အီၤ​လၢ အ​နီၢ်ဆံး​ခါလီၤ. ပ​သူ​တၢ်ကတိၤ​အံၤ ဒ်သိး​ပှၤ​က​သ့ၣ်ညါ​လၢ ဖိသၣ်​လၢ အဘၣ်​တၢ်မၤ​အီၤ ဒ်အံၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​ တူၢ်ဘၣ်​တၢ်နး​ဒိၣ်မး, ဘၣ်​တၢ်မၤနၢၤ​အီၣ်​အီၤ ဒီး​အ​တၢ်ကမၣ်​တအိၣ်​ဘၣ်​န့ၣ်​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 11 ပှၤ​တဂၤဂၤ မ့ၢ်​မၤ​ဘၣ်​တၢ်ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​ ခီဖျိ​လၢ အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ လီၤစၢ်​ဝဲ​အဃိ​န့ၣ်​ အခီပညီ​တမ့ၢ်​လၢ အဝဲ​အ​တၢ်ကမၣ်​ တအိၣ်​ဘၣ်​န့ၣ်​ဘၣ်. ပှၤလၢ​အ​မၤ​ကမၣ်​တၢ်​တဂၤ​အံၤ အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ​လၢပှဲၤပှဲၤ​လၢ တၢ်​လၢ​အ​မၤဝဲ ဒီး​အ​တၢ်​ဃုထၢ​အဃိ​လီၤ. ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ က​စံၣ်ညီၣ်​အီၤ ခီဖျိ​တၢ်​လၢ အ​မၤဝဲ​အဃိ​လီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၄:၁၂.

^ လံာ်အဆၢ. 16 ဖဲ​တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​တဖၣ်​ တဲသကိး​တၢ်​ဒီး ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်​ပာ်​တၢ်ကမၣ်​လၢ​အလိၤ​အခါ အဝဲသ့ၣ်​ တ​မၢ​ပှၤ​ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ အိၣ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​အမဲာ်​ညါ နီတဘျီ​ဘၣ်. ဒီး​မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပှၤ​ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ​လၢ ဖိသၣ်​နာ်န့ၢ်​အီၤ​ဒီး တဲတၢ်​ဒီး​အီၤ​မုာ်​တဂၤ က​တဲဘၣ်​ဝဲ တၢ်​အိၣ်ဖှိၣ်​သးပှၢ်​လၢ တၢ်​လၢ​ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ တဲဘၣ်​အီၤ​တဖၣ်​န့ၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​ မ့ၢ်​မၤဝဲ​ဒ်အံၤ​န့ၣ်​ တ​မၤဘၣ်ဒိ​အါထီၣ်​ ဖိသၣ်​တဂၤ​အံၤ အသး​လၢၤဘၣ်.

^ လံာ်အဆၢ. 19 ပှၤလၢ​အ​ကွၢ်ဒိၣ်​ထီၣ်​ဖိသၣ်​ မ့တမ့ၢ် ပှၤအဂၤ​လၢ အ​ကွၢ်ထွဲ ပှၤ​ဖိသၣ်​တဖၣ်​ စ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီး​မူဒါ​ဒ် မိၢ်ပၢ်​အသိး​လီၤ.