ကစၢ်ယွၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဒီးအီၤခဲလၢာ်ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးပှၤလဲၣ်
“ပကစၢ်ယွၤဧၢ, ပဟ့ၣ်ထီၣ်နၤလၢတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်, ဒီးပစံးထီၣ်ပတြၢၤနမံၤ လၤဒိၣ်ကပီၤအါန့ၣ်လီၤ.”—၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၃, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၁, ၂. ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ယွၤလၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လီၤ. တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤခဲလၢာ်န့ၣ် ဟဲလၢအအိၣ်လီၤ. ကယဲၢ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢခဲလၢာ်န့ၣ် မ့ၢ်အတၢ်ဒီးအဝဲသူဝဲ ဒ်သိးပကအိၣ်မူဘၣ်အဂီၢ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:၁၃-၁၅; ဃးကဲ ၂:၈) လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ ပမၤလိဘၣ်လၢ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ် လၢတၢ်လီၤလးအပူၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤအခ့အပှၤတဖၣ်လီၤ.
၂ အဒိ, ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်အိၣ်လၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢအနံၣ် ၄၀ အခါ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကိၣ်မၤနၤဒီးထံလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၁၆:၃၅) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၉:၂၀, ၂၁) လၢခံယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤဝဲ ဝံအလံၤၡါ ဒ်သိးကမၤအါထီၣ်ဝဲ မုၣ်ကမဲလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဂၤအသိန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်အံၤ မၤစၢၤဝဲမုၣ်ကမဲ ဒီးအဖိခွါ ဒ်သိးကဟ့ၣ်က့ၤဝဲအကမၢ် ဒီးဆဲးအိၣ်မူဝဲကသ့အဂီၢ်လီၤ. (၂ စီၤပၤ ၄:၁-၇) ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤစၢၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး မၤတၢ်လီၤလး ဒ်သိးကဒုးအီၣ်ဒုးအီ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီ ဖဲပှၤလိၣ်ဘၣ်စ့အခါ အဝဲဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလီၤ.—မးသဲ ၁၅:၃၅-၃၈; ၁၇:၂၇.
၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤကမၤစၢၤ အတၢ်ဘၣ်တ့အဂီၢ် အဝဲသူဝဲတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပှၤကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤကွဲမုာ်ဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢ ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ တသ့ဖဲအသ့န့ၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၆:၃-၇; ဖး ကတိၤဒိ ၃:၉ တက့ၢ်.) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပကဟ့ၣ်အီၤ ပတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လဲၣ်. လၢပျၢၤန့ၣ် ယွၤအခ့အပှၤတဖၣ် ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ စ့လၢပှၤဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကရၢကရိသူဝဲဒ်လဲၣ်. ပကမၤလိဘၣ် တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤလီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်
၄. ပမ့ၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
ပဟ့ၣ်တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပအဲၣ်အီၤအဃိ
၄ ပဟ့ၣ်တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပအဲၣ်အီၤဒီး ပစံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤအဃိလီၤ. ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤမၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်အခါ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤလီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်အခါ အဝဲစံးဝဲလၢ တၢ်လၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ဒီး တၢ်လၢပဟ့ၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢအဝဲဟ့ၣ်ပာ်စၢၤပှၤတဖၣ်လီၤ.—ဖး ၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၁-၁၄ တက့ၢ်.
၅. တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်တခါလၢ ပတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂီၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၅ ပဟ့ၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲတဘိလၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် အတၢ်ထံၣ်လၢညါခီအပူၤန့ၣ် အဝဲနၢ်ဟူဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်လၢမူခိၣ် တဲဝဲလၢ– “ယွၤပကစၢ်ဧၢ, နဂ့ၤဒိးန့ၢ်တၢ်လၤကပီၤ, ဒီးတၢ်ယူးတၢ်ယီၣ်, ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်, ဒီးမ့ၢ်နသးအိၣ်ဒီး, ကဲထီၣ်ဝဲ, ဒီးဘၣ်တၢ်တ့လီၤအီၤလီၤ.” (လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤကြၢးဒိးန့ၢ်ဝဲ တၢ်လၤကပီၤ ဒီးတၢ်ယူးတၢ်ယီၣ် ခဲလၢာ်အဃိ ပအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်အီၤ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မၢစီၤမိၤၡ့တဲဘၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ ကဘၣ်မၤဝဲမူးပွဲတနံၣ်သၢဘျီလီၤ. ဖဲအဝဲသ့ၣ် ဟဲဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢမူးပွဲတဖၣ်အံၤအခါ ကဘၣ်ဟဲစိာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် “တဘၣ်အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢ ယွၤအမဲာ်ညါအိၣ်ကလီဘၣ်.” (၅ မိၤၡ့ ၁၆:၁၆, ၁၇) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်တခါလၢ ပတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဒီး ပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအတၢ်ဖံးတၢ်မၤလီၤ.
၆. ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ဂ့ၤလၢပဂီၢ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၆ တမ့ၢ်ထဲပဒိးန့ၢ်တၢ်ဘၣ် ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်န့ၣ် ဂ့ၤဝဲလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၂၉:၂၁ တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဖိသၣ်တဂၤ အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် ကိၣ်ပှ့ၤလၢအမိၢ်အပၢ်အအိၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကိၣ်ပှ့ၤလၢအဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတနီၤန့ၣ် အဝဲသူဝဲလၢကပှ့ၤန့ၢ် အမိၢ်အပၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ အမိၢ်အပၢ်ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. မ့တမ့ၢ် ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ပှၤသးစၢ်တဂၤ အိၣ်ဒီးအမိၢ်အပၢ် ဒီးမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. အဝဲဟ့ၣ်စၢၤဝဲ အမိၢ်အပၢ် ဟံၣ်လဲဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီအပှ့ၤလၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ် တမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢအဖိအံၤအအိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဖိအတၢ်ဟ့ၣ်အံၤ မ့ၢ်ဒၣ်ကျဲတဘိလၢ ကပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်လိာ်ဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်အီၤပတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လီၤ.
ယွၤအခ့အပှၤလၢပျၢၤတဖၣ် ဟ့ၣ်တၢ်လၢကျဲဒ်လဲၣ်
၇, ၈. ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢညါတဖၣ် ပာ်လီၤဝဲတၢ်အဒိအတဲာ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤဘူၣ်တၢ်လၢ (က) တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤလီၤဆီဆီ တမံၤမံၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၇ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ် ဒ်သိးကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. တဘျီတခီၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤလီၤဆီဆီ တမံၤမံၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ, စီၤမိၤၡ့ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လၢ ကဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ် ဒဲစီဆှံအဂီၢ်လီၤ. စီၤပၤဒၤဝံးစ့ၢ်ကီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤဂၤလၢ ကဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၅:၅; ၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၅-၉) လၢစီၤပၤယိၤအၣ် ပၢတၢ်အစိၤ ဖဲပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်သူဝဲ ကျိၣ်စ့လၢ ပှၤဟဲမၤဘူၣ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၂ စီၤပၤ ၁၂:၄, ၅) ဒီးလၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ အိၣ်ထီၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ခရံာ်ဖိတဖၣ်ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကဆှၢလီၤဝဲတၢ်မၤစၢၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.—မၤတၢ် ၁၁:၂၇-၃၀.
၈ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဟ့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ, လၢစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤန့ၣ် ပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၢ်သါ ဒ်ပှၤအဒူၣ်လၢအဂၤတဖၣ်အသိးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဆံဆဲၣ်ပူတပူလၢ ပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်အံၤအဃိ ပှၤလ့ၤဝံဖိတဖၣ် သးစၢၢ်ဆၢဝဲအတၢ်မၤလၢ ဒဲစီဆှံအပူၤသ့လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၁၈:၂၁) ဒ်န့ၣ်အသိး ပိာ်မုၣ်လၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်တဖၣ် သူဝဲတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ် ဒ်သိးကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအတၢ်မၢဖိတဖၣ်လီၤ.—လူၤကၣ် ၈:၁-၃.
ပှၤကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤအဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်သ့ကိးဂၤဒဲး
၉. လၢပျၢၤန့ၣ် တၢ်မၤဘူၣ်တဖၣ် ပှၤဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၉ တၢ်မၤဘူၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဟဲလၢကျဲအဘိဘိလီၤ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒဲစီဆှံအဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဟ့ၣ်ဝဲ အတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ အဟဲက့ၤစိာ်ဝဲလၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤန့ၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃:၂၁, ၂၂; ၃၅:၂၂-၂၄) လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် ခရံာ်ဖိတနီၤ ဆါလီၤကွံာ်ဝဲ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤ ဒ်သိးဒီးတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ မ့တမ့ၢ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးစ့လၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် လဲၤဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်မၢဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်မၢဖိတဖၣ် သူဝဲစ့အံၤလၢ ကမၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၄:၃၄, ၃၅) ခရံာ်ဖိလၢအဂၤတနီၤန့ၣ် ပာ်ဖှိၣ်ဃာ်အစ့တနီၤလၢ ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၆:၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤအဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်သ့ကိးဂၤဒဲးလီၤ.—လူၤကၣ် ၂၁:၁-၄.
မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်
၁၀, ၁၁. (က) ပကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢပျၢၤတဖၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဘီမုၢ်တၢ်မၤန့ၣ် နထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်.
၁၀ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤကမၢပဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်လၢ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လီၤလီၤဆီဆီတမံၤမံၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ, ပှၤကမၢပဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်လၢ တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢအသီ, တၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤဝဲၤတြၢ် ဒီးတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ ခီဖျိလၢန့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ်
အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပဟ့ၣ်လီၤအီၤန့ၣ် မၤစၢၤစ့ၢ်ကီး မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်တဖၣ်, ပှၤလဲၤလၢညါလီၤဆီတဖၣ်, ကဝီၤအပှၤကွၢ်တၢ်တဖၣ်, ပှၤမၤတၢ်လၢ ဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒီးပှၤမၤတၢ်လၢဝဲၤတြၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ကဆှၢဝဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ် ဒီးဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.၁၁ လၢမုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ် ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပဟ့ၣ်တၢ်တမံၤမံၤ ဒ်သိးပကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိသ့ဝဲလီၤ. ပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ်အါတက့ၢ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါအမံၤဘၣ်. ဖဲပဖၢနုာ်စ့လၢ တၢ်မၤဘူၣ်တလါအပူၤ လၢအအိၣ်လၢဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢ jw.org online အပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပဟ့ၣ်တၢ်ထဲလဲၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ပတဒုးသ့ၣ်ညါပှၤဂၤဘၣ်. တဘျီတခီၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် စှၤတလၢလီၤ. နီၢ်နီၢ်န့ၣ် တၢ်မၤဘူၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤအါဂၤဟ့ၣ်ဝဲ တဂၤတစဲးတဂၤတစဲးလီၤ. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အတၢ်တအိၣ်အါအါတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ မၤက့းဒနံ လၢတၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် “အတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်ယိာ်ဝဲ” မ့တမ့ၢ် ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဝဲဘၣ်ဆၣ် ဃ့ကညးဝဲလၢ ကဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ် ဒီးဟ့ၣ်ဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၈:၁-၄.
၁၂. ဒ်သိးပတၢ်ကရၢကရိ ကသူဝဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၂ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ် သူဝဲတၢ်မၤဘူၣ် တီတီလိၤလိၤ ဒီးလၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၅) အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးကမၤတၢ်ဆၢတဲာ်လၢအဘၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးဒ်သိးကသူဝဲကျိၣ်စ့တဖၣ် သ့သ့ဘၣ်ဘၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးစ့ၢ်ကီးလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၄:၂၈) လၢပျၢၤ ပှၤတီပှၤလိၤတဖၣ်လၢ အကွၢ်ထွဲတၢ်မၤဘူၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သူဝဲတၢ်မၤဘူၣ်တဖၣ် ထဲလၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ, ဖဲစီၤဧ့စြၤ ဟဲက့ၤဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ အဝဲဟဲက့ၤစိာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢအမ့ၢ် ထူ, စ့ ဒီးတၢ်အဂၤတဖၣ်လၢ ပၤရၣ်အစီၤပၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤန့ၣ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် အလုၢ်အပှ့ၤကအိၣ်ဝဲ အမဲရကၤဒီလၣ်အကကွဲၢ် ၁၀၀ ဘျဲၣ်ညါလီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် စီၤဧ့စြၤထံၣ်ဝဲလၢအမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်လၢယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤခီဂာ်ဝဲတၢ်လီၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီအခါ အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်သိးပှၤကဒီသဒၢ တၢ်ထူးတၢ်တီၤတဖၣ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့စြၤ ၈:၂၄-၃၄) နံၣ်တဖၣ်ပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး ထၢဖှိၣ်ဝဲကျိၣ်စ့လၢ ကမၤစၢၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤ လၢအလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲရဲၣ်ကျဲၤဝဲ ဒ်သိးပှၤလၢအဆှၢစ့တဖၣ် ကကွၢ်ထွဲတၢ်မၤဘူၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးကမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤထဲ “ကစၢ်အမဲာ်ညါဧိၤတမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်လၢပှၤကညီအမဲာ်ညါစ့ၢ်ကီးလီၤ.” (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၈:၁၈-၂၁ တက့ၢ်.) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပတၢ်ကရၢကရိစ့ၢ်ကီး ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ စီၤဧ့စြၤ ဒီးစီၤပီလူး ဒီးသူဝဲတၢ်မၤဘူၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ.
၁၃. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတၢ်ကရၢကရိ မၤဝဲတၢ်ဆီတလဲတနီၤလဲၣ်.
၁၃ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတနီၤနီၤ မၤဝဲတၢ်ဆီတလဲဒ်သိး အကျိၣ်အစ့သု တလၢာ်အါန့ၢ် အမၤန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. မ့တမ့ၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် မၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤကန့ၢ်အဂီၢ် အိၣ်မူက့ၤဝဲယိယိဖိလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိစ့ၢ်ကီး မၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကရၢကရိစးထီၣ်ဝဲ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအသီအါမးလီၤ. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သူဝဲကျိၣ်စ့လၢာ်အါန့ၢ်ဒံး အဟဲနုာ်လီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပတၢ်ကရၢကရိန့ၣ် ဃုကျဲလၢကမၤစှၤလီၤ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ ဒီးမၤညီထီၣ်တၢ်မၤဒ်သိး ကသူဝဲနတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ကျဲလၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ.
နတၢ်မၤဘူၣ် ကဲဘျုးဒ်လဲၣ်
၁၄-၁၆. (က) တၢ်မၤဘူၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤသူအီၤလၢမနုၤအဂီၢ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ် ကဲဘျုးလၢနဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအပူၤ အနံၣ်ဖးယံာ်တဖၣ် တဲဝဲလၢအခဲအံၤ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လၢတၢ်ကရၢကရိဟီၣ်ခိၣ်သီတၢ်ကွဲးကျိာ်ထံ လံာ်စီဆှံ လၢကျိာ်အါမးန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂၀၁၄/၂၀၁၅ န့ၣ်ပမၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤသၢသီ လၢအခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်” န့ၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ ဝ့ၢ် ၁၄ ဖျၢၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးပှၤလၢအလဲၤထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်န့ၣ် သူၣ်ခုသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.
အအိၣ် အါန့ၢ်ဒံးလၢညါန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤပဒိးန့ၢ်ဘၣ် jw.org ဒီး JW တၢ်ဂီၤမူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး၁၅ ပှၤအါဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်သူၣ်ခုသးခု ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်လၢအဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကရၢကရိန့ၣ်လီၤ. အဒိ, ပှၤဒီမါဝၤခံဂၤလၢ အလဲၤမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ကီၢ်အ့ၡၢၣ်တကပၤန့ၣ် ကွဲးဝဲဒ်အံၤလီၤ– “ပလီၤဘၣ်မူဒါလၢ ဝ့ၢ်ဆံးဆံးဖိတဖျၢၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ် ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပအိၣ်ယံၤဒီးပှၤခဲလၢာ် ဒီးပသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်စ့ၢ်ကီး မၤဝဲယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပကွၢ် JW တၢ်ဂီၤမူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအခါ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပပၣ်ဃုာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တၢ်ကရၢကရိအပူၤလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲအံၤတဖၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် JW တၢ်ဂီၤမူတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢကိးလါဒဲးအဂီၢ် မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်ပနၢ်ဟူဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲလၢ အဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်လီၤ. ခဲအံၤအဝဲသ့ၣ်သးခုဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအပူၤအဃိလီၤ.”
၁၆ ခဲအံၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤသူၣ်ထီၣ်ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤအီၤ အိၣ်ဝဲအဖျၢၣ် ၂,၅၀၀ ဃၣ်ဃၣ်ညါ. လၢညါန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ဟီၣ်ဒူရး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် တဲဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်တဖျၢၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤ ဒ်အဝဲသ့ၣ်မုၢ်လၢ်ဝဲအသိး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲလံ. အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဒ်အံၤ– “ပအိၣ်ဘၣ်လၢယဟိဝၤယွၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိဖးဒိၣ်တဒူၣ်အကျါ ဒီးပအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တၢ်ကရၢကရိအကျါအဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ.” ပှၤအါဂၤန့ၣ် ဖဲအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ ဒီးလံာ်လဲၢ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အကျိာ်အခါ အသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဟဲမၤစၢၤအီၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါ ကဲဘျုးဝဲအဃိ အဝဲသ့ၣ်အသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ.
၁၇. ယဟိဝၤယွၤ ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ အတၢ်ကရၢကရိန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၁၇ လၢပတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ် ပသူထဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်အီၤလၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်န့ၣ် ပှၤလၢတၢ်ချၢတဖၣ် ကမၢကမၣ်ဝဲလီၤ. အဒိ, ပှၤလၢအမၤတၢ်လၢ ခီပနံာ်ဖးဒိၣ်တဂၤ ဟဲကွၢ်ဝဲပတၢ်စဲကျံးထုးထီၣ်လံာ်လဲၢ်အလီၢ်လီၤ. အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပတၢ်ကရၢကရိန့ၣ် တဃုကျိၣ်စ့ဘၣ်. ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပှၤလၢအဟဲမၤကလီတၢ် ဒီးပသူထဲတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်အီၤလၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်တဖၣ်အဃိ အဝဲကမၢကမၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ တၢ်လၢပမၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ လ့ၤတက့ၤ ကဲထီၣ်အသးတသ့ဘၣ်. အဝဲတဲတၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပသ့ၣ်ညါလၢ မ့တမ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိဘၣ်န့ၣ် ပတၢ်မၤတဖၣ်ကဲထီၣ်တသ့ဘၣ်.—ပဟ့ၣ်ဆၢက့ၤ ယဟိဝၤယွၤအဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ
၁၈. (က) ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢ ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဘီမုၢ်တၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤမနုၤလဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးပဖိဒီးပှၤအသီတဖၣ် ကမၤဝဲဒ်အံၤအဂီၢ် ပသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဘီမုၢ်တၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤလီၤ. (မၤလကံ ၃:၁၀) ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ. (ဖး ကတိၤဒိ ၁၁:၂၄, ၂၅ တက့ၢ်.) တကးဒံးဘၣ် အဝဲတဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ်ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သးခု မ့ၢ်လၢ “ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အါန့ၢ်ဒိးန့ၢ်တၢ်” အဃိလီၤ. (မၤတၢ် ၂၀:၃၅) ဒ်သိးပဖိဒီးပှၤအသီတဖၣ် ကဟ့ၣ်တၢ်မၤဘူၣ် ဒီးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါအါအဂီၢ် ပသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ် ခီဖျိပတၢ်စံးတၢ်ကတိၤ ဒီးပဒိပတဲာ်သ့ဝဲလီၤ.
၁၉. တၢ်မၤလိအံၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါနၤဒ်လဲၣ်.
၁၉ တၢ်လၢအိၣ်ဒီးပှၤ ခဲလၢာ်န့ၣ်ဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲပဟ့ၣ်ဆၢက့ၤအီၤ တၢ်လၢအိၣ်ဒီးပှၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်အီၤ ဒီးပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤတၢ်လၢအမၤန့ၢ်ပှၤတဖၣ်လီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၇) ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် “အသူၣ်ခုအသးခုလၢ အဟ့ၣ်တီနံဒၣ်တၢ်အဃိလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မၤဘူၣ်ဒၣ်တၢ်လၢအသးဒီဖျၢၣ်လၢယွၤ” အဃိလီၤ. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၉) ဖဲပဟ့ၣ်ဆၢက့ၤယဟိဝၤယွၤ တၢ်လၢအဝဲဟ့ၣ်ပာ်စၢၤပှၤတဖၣ်အခါ မ်ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်တက့ၢ်.