တၢ်မၤလိ ၃၁
“ပတလီၤဘှံးဘၣ်”
“မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ပတလီၤဘှံးဘၣ်.”—၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၆.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၈ အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ တုၤအကတၢၢ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ဒ်သိးခရံာ်ဖိတဖၣ် ဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ် တုၤလၢအကတၢၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ်လီၤ. ပမ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အစးထီၣ်ဃ့ၢ်ပြၢတၢ်သီသီမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပဃ့ၢ်ပြၢတၢ် မ့ၢ်အိၣ်လၢ အနံၣ်အါမးလံမ့ၢ်ဂ့ၤ ပကဘၣ်ဃ့ၢ်တုၤလၢ အကတၢၢ်လီၤ. ဒ်သိးပဃ့ၢ်ပြၢတၢ် တုၤလၢအကတၢၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ စီၤပီလူးဟ့ၣ်လီၤဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ ဖံလံးပံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ပဂီၢ်သ့လီၤ. ဖဲခရံာ်ဖိလၢ ဖံလံးပံၤတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် စီၤပီလူးအလံာ်ပရၢအခါ ပှၤတနီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အိၣ်လံအနံၣ်အါမးလံ. အဝဲသ့ၣ် မၤတ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဒံး အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးဆဲးဃ့ၢ်တုၤလၢအကတၢၢ်လီၤ. ဒ်စီၤပီလူးမ့ၢ် ပှၤလၢအ “ဃ့ၢ် . . . ဆူတၢ်ပနီၣ်အအိၣ်” အသိးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲသ့ၣ် ကကွၢ်လိမၤဒိးအီၤလီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၃:၁၄.
၂. ဖဲစီၤပီလူးဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဖံလံးပံၤအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်လဲၣ်.
၂ ဖဲစီၤပီလူးဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဖံလံးပံၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဖံလံးပံၤတဖၣ်န့ၣ် မၤအၢမၤနးဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် စးထီၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကဲထီၣ်လံၤလံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ခ.န ၅၀ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် စီၤပီလူး ဒီးစီၤစံလၤ တူၢ်လိာ်ဝဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကွဲမုာ်လၢက “ခီဂာ်တၢ်ဆူမၤက့းဒနံ” အဃိ အဝဲသ့ၣ်လဲၤလၢ ဖံလံးပံၤ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် ဖဲန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၉) ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်လိာ်သးဒီး ပိာ်မုၣ်တဂၤ လၢအမံၤမ့ၢ်နီၢ်လူၤဒံ ဒီးပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ “နၢ်ဟူတၢ်ဒီး, ယွၤအိးထီၣ်အသူၣ်အသး” ဒ်သိးကတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁၄) တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲဒီးပှၤလၢအအိၣ်လၢ အဟံၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ဒိးဘျၢထံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ် စးထီၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ သတူၢ်ကလာ်လီၤ. ပှၤပိာ်ခွါလၢ ဝ့ၢ်ပူၤတဖၣ် လဲၤတွံၢ်ဝဲ စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဆူပဒိၣ်တဖၣ်အအိၣ် ဒီးပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤတီၢ်အဝဲသ့ၣ်, ပှၤထၢနုာ်အဝဲသ့ၣ်လၢဃိာ်ပူၤ ဒီးပှၤမၢအဟးထီၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤလီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၁၆-၄၀) ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တဟ့ၣ်အၡူ နီတဘျီဘၣ်. ဒီးမ့မ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အကဲထီၣ် သီသီတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ခီဖျိဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ အဒိအတဲာ် သပှၢ်တၢၢ်လီၤ.
၃. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ စီၤပီလူး ပာ်လီၤအသးလၢ အတဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၆) အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်သိးအဃ့ၢ်ပြၢတၢ် တုၤလၢအကတၢၢ် ကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲကဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢဝဲ အဖီတၢၣ်လီၤ. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ စီၤပီလူးအဒိအတဲာ်လဲၣ်. လၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး မတၤတဖၣ် အဒိအတဲာ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်တြီမၤတံာ်တာ်တဖၣ်လၢ တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအပူၤ သ့ဝဲန့ၣ်လဲၣ်. ဒ်သိး ပကဆၢတဲာ်လီၤပသးလၢ ပသုတဟ့ၣ်အၡူ နီတဘျီတဂ့ၤအဂီၢ် ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်.
စီၤပီလူးအဒိအတဲာ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ် သ့ဒ်လဲၣ်
၄. စီၤပီလူးအတၢ်အိၣ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ အဝဲဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤဒ်လဲၣ်.
၄ ဆိကမိၣ်ကွၢ် စီၤပီလူးအတၢ်အိၣ်သး ဖဲအကွဲးလံာ်ဆူ ဖံလံးပံၤအခါန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲအိၣ်လၢရိမ့ၤ ဒီးအမ့ၢ်ပှၤဃိာ်ဖိတဂၤလၢ အအိၣ်ဘၣ်လၢဟံၣ်ပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲဟးထီၣ်လၢတၢ်ချၢ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တသ့ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤလၢအဟဲအိၣ်သကိးအီၤတဖၣ် ဒီးကွဲးလံာ်ပရၢဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ အအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အယံၤတဖၣ် အအိၣ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ခရံာ်ဖိလၢ အဟးထီၣ်က့ၤလီၤလၢတၢ်ချၢ တသ့ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် တသ့ဖဲအသ့ အဝဲသ့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤလၢအဟဲလၢ အဟံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် ကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤလၢပထံၣ်လိာ်ပသးဒီးအီၤ လၢပနီၢ်ကစၢ် တသ့ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၅. ဒ် ဖံလံးပံၤ ၃:၁၂-၁၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်မနုၤမၤစၢၤ စီၤပီလူးဒ်သိး ကဆဲးသးစၢၢ်ဆၢ အဖီတၢၣ်အဂီၢ်လဲၣ်.
၅ စီၤပီလူးတပျဲဝဲလၢ တၢ်ဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်အၢလၢ အမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ် ကကဲထီၣ်တၢ်တြီမၤတံာ်တာ်လၢ အကမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲတဲဝဲလၢ ဒ်သိးအ ‘ယူာ်ဃီၤအသးဆူ တၢ်အိၣ်လၢအမဲာ်ညါ’ မ့တမ့ၢ် ဃ့ၢ်တုၤလၢအကတၢၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် အဝဲကဘၣ် ‘သးပ့ၤနီၣ် . . . တၢ်အိၣ်လၢအလီၢ်ခံ’ လီၤ. (ဖး ဖံလံးပံၤ ၃:၁၂-၁၄ တက့ၢ်.) တၢ်မနုၤတဖၣ် ကဲထီၣ်တၢ်တြီမၤတံာ်တာ်လၢ စီၤပီလူးအဂီၢ်သ့လဲၣ်. တၢတခါန့ၣ် တချုးလၢ စီၤပီလူးကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိဒံးဘၣ်အခါ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဖျိးစိ လၢပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အကျါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲထံၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဒ် “တၢ်အ့ၣ်” အသိးလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၃:၃-၈) ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢအမၤအၢမၤနးတ့ၢ် ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် အတပျဲဝဲလၢ တၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤတံာ်တာ်အီၤ လၢအကပတုာ်မၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ်ဘၣ်. စီၤပီလူး တဆိကမိၣ်လၢ အမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အါမးလံအဃိ လၢပှဲၤလံ ဒီးအဝဲတလိၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဝဲ လၢၤဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်ဒ်သိးဒီး ဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ, ပှၤတီၢ်အီၤ, ပှၤကွံာ်အီၤလၢလၢၢ်, ကဘီဟးဂီၤ, အတၢ်ကူတၢ်သိးဒီး အတၢ်အီၣ်တၢ်အီ တအိၣ်ဘၣ် အဆၢကတီၢ် အိၣ်ဝဲသနာ်က့ အဝဲမၤတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဝဲ အါမးလီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၁:၂၃-၂၇) စီၤပီလူး ဝဲမၤတၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ် ဒီးထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်ဆဲးဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်လီၤ.
၆. ‘တၢ်အိၣ်လၢပလီၢ်ခံ’ တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ ပကွၢ်လိမၤဒိးစီၤပီလူး ခီဖျိပ ‘သးပ့ၤနီၣ် . . . တၢ်အိၣ်လၢပလီၢ်ခံ’ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပဝဲတနီၤန့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ် ခီဖျိပတၢ်ကမၣ် လၢအပူၤကွံာ်အဃိလီၤ. နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် မၤနီၢ်ကစၢ်တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ပှ့ၤက့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ပမ့ၢ်မၤလိ, ဆိကမိၣ်ထံ ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ကကိညၢ်ထီၣ်လီၤ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတတူၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုး ခီဖျိတၢ်ကမၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ဝဲဝံၤလံအဃိန့ၣ်လၢၤဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်မၤလိအဂၤလၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူးအအိၣ်တက့ၢ်. ပှၤတနီၤ အဲၣ်ဒိးမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအဃိ ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မၤလၢ ကန့ၢ်ဘၣ်စ့အါအါန့ၣ်လီၤ. နမ့မ့ၢ်ပှၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် တၢ်လၢနပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤတဖၣ် ခီဖျိနတလီကီထွဲက့ၤတၢ်လၢ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကန့ၢ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ကသ့ဧါ. (၄ မိၤၡ့ ၁၁:၄-၆; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၇:၁၀) ဒီး ‘တၢ်အိၣ်လၢပလီၢ်ခံ’ န့ၣ်ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လၢပမၤတ့ၢ်အီၤ လၢယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအပူၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤကွၢ်လၢ ပလဲၤခီဖျိတ့ၢ်အီၤ လၢတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပဆိကမိၣ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ဒီးအတၢ်မၤစၢၤလၢ အပူၤကွံာ်တဖၣ်အခါ ပဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ကစၢ်ယွၤသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပတကြၢးဆိကမိၣ်လၢ ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ထဲန့ၣ်ဒီး လၢပှဲၤလံန့ၣ်ဘၣ်.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၈.
ဖဲပဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ်အခါ ပကဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢ ပဖီတၢၣ် ဒီးဟးဆှဲးတၢ်လၢ ကကဲထီၣ် တၢ်တံာ်တာ်လၢပဂီၢ်တဖၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၇)
၇. ဒ် ၁ ကရံၣ်သူး ၉:၂၄-၂၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပဃ့ၢ်ပြၢတၢ် ကနၢၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်, ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၇ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ဂုာ်လဲၤ” တၢ်န့ၣ်စီၤပီလူးနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၁၃:၂၃, ၂၄) စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး တုၤလၢအကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲထိၣ်သတြီၤဝဲ ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူ ဒ်ပှၤဃ့ၢ်ပြၢတၢ်အသိးလီၤ. (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၉:၂၄-၂၇ တက့ၢ်.) ပှၤလၢအဃ့ၢ်ပြၢတၢ်တဂၤန့ၣ် သးစၢၢ်ဆၢအဖီတၢၣ် ဒီးတသးစၢၢ်ဆၢ တၢ်အဂၤတဖၣ် နီတမံၤဘၣ်. အဒိ ဖဲပှၤဃ့ၢ်ပြၢတၢ်တဂၤ ဃ့ၢ်ဝဲအခါ လၢကျဲန့ၣ် အကထံၣ်ဝဲ ပှၤဆါတၢ်အလီၢ် ဒီးတၢ်အဂၤလၢ ကမၤတံာ်တာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ အကအိၣ်ပတုာ်ကွၢ်ဝဲ တၢ်လၢပှၤပာ်လီၤဆါအီၤတဖၣ်ဧါ. အဝဲမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးနၢၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢကအိၣ်ပတုာ်ဘၣ်. ဖဲပဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ်အခါစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်လၢကမၤတံာ်တာ်ပှၤတဖၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်သးစၢၢ်ဆၢပဖီတၢၣ် ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်စီၤပီလူးအသိးန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ခိၣ်ဖးလီၤ.
ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ သနာ်က့ ပဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်
၈. တၢ်ကီတၢ်ခဲသၢခါလၢ ပကတဲသကိးအီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၈ ပကတဲသကိး တၢ်ကီတၢ်ခဲသၢခါ လၢကမၤလီၤစၢ် ပသးအဂံၢ်အဘါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အဆိကတၢၢ်တခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲပမုၢ်လၢ်အီၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခံခါတခါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲပနီၢ်ခိအဂံၢ်ဘါလီၤစၢ် ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အဆၢကတီၢ် ဒီးသၢခါတခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ယံာ်ယံာ်ထၢထၢန့ၣ်လီၤ. ဖဲပမၤလိဘၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤအါဂၤ လဲၤခီဖျိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ ဒ်လဲၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးသ့လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၃:၁၇.
၉. တၢ်မ့ၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသးဖဲ ပမုၢ်လၢ်အီၤအဆၢကတီၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၉ တၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲပမုၢ်လၢ်အီၤ အဆၢကတီၢ်. ညီနုၢ်န့ၣ် ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ပမုၢ်လၢ်လၢ ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်အဂ့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲဃဘးကူာ်တဲဝဲလၢ အအဲၣ်ဒိးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤပတုာ်တၢ်အၢတၢ်သီလၢ ကီၢ်ယူဒၤအပူၤဒိၣ်မးအခါ ယဟိဝၤယွၤတဲအီၤလၢဆဲး “အိၣ်ခိး” တက့ၢ်. (ဃဘးကူာ် ၂:၃) တၢ်လၢပမုၢ်လၢ်အီၤတဖၣ် မ့ၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲပမုၢ်လၢ်အီၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်လီၤ. ဒီးပသးဂံၢ်ဘါ လီၤစၢ်ကွံာ်သ့လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၃:၁၂) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤလၢ အအိၣ်မူဘၣ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤအါဂၤ မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲအဝဲသ့ၣ်မုၢ်လၢ်ဝဲအခါ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဖၣ်န့ၣ် လဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအံၤ ဒ်လဲၣ်.
ဖဲ ၁၉၁၄ န့ၣ်ရီယၢၤ ဒီးဖၢရၢၤ စပဲၣ်(စ်) အတၢ်မုၢ်လၢ် တလၢပှဲၤထီၣ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးဆဲးမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အနံၣ်အါမး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၀)
၁၀. ဖဲတၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲအဝဲသ့ၣ် မုၢ်လၢ်ဝဲအခါ ခရံာ်ဖိဒီမါဝၤခံဂၤ မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီခံဂၤ မၤနၢၤကွံာ် အတၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရီယၢၤ စပဲၣ်(စ်) န့ၣ်ဒိးဘျၢထံဖဲ ၁၉၀၈ နံၣ်ဒီးဖဲန့ၣ်အခါ အသးအိၣ်အနံၣ် ၂၀ လီၤ. အဝဲနာ်ဝဲလၢ တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် အကလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲ ၁၉၁၁ နံၣ်, အဝဲဃ့ဖျီအသးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဖၢရၢၤ အခါအဝဲတဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ဖၢရၢၤလၢ “ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါလီၤ. အဃိ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဖျီပသးန့ၣ် ပကြၢးဖျီပသး ချ့ချ့လီၤ.” ဖဲခရံာ်ဖိဒီမါဝၤခံဂၤအံၤ တလဲၤထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်ဖဲ ၁၉၁၄ နံၣ်အခါ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အသးအဂံၢ်အဘါ လီၤစၢ်ကွံာ်ဧါ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် သးစၢၢ်ဆၢ လၢကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဒီးတသးစၢၢ်ဆၢလၢ ကလဲၤထီၣ်ဆူ မူခိၣ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အသးတလီၤစၢ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ ကဆဲးဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအပူၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ဒီးတၢ်သးတီအပူၤ လၢအနံၣ်အါမး တုၤလၢအသံတစုလီၤ. နကအဲၣ်ဒိးထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်စီဆှံအမံၤ, ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကပၢတၢ် ဒီးမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤခဲလၢာ် သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. တချုးလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤ ဟဲတုၤဒံးဘၣ်န့ၣ် မ်ပဆဲးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးတၢ်မ့ၢ်တဟဲကဲထီၣ်အသး ဖဲပမုၢ်လၢ်အီၤ အဆၢကတီၢ်သနာ်က့ မ်ပသးအဂံၢ်အဘါ သုတလီၤစၢ်လၢ ပကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ န့ၣ်တဂ့ၤ.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအါသၢၤ စံခိၤ အသးပှၢ်ထီၣ်သနာ်က့ အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁)
၁၁-၁၂. ပနီၢ်ခိအဂံၢ်အဘါ မ့ၢ်လီၤစၢ်သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤသ့လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၁ ပနီၢ်ခိအဂံၢ်ဘါလီၤစၢ် ဖဲပသးပှၢ်ထီၣ်အဆၢကတီၢ်. ပှၤဃ့ၢ်ပြၢတၢ်ဖိတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးနကဆဲးဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လၢ နီၢ်သးတကပၤအဂီၢ် တလိၣ်လၢ နနီၢ်ခိအဂံၢ်အဘါ ကဘၣ်ဆူၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပှၤအါဂၤလၢ အနီၢ်ခိအဂံၢ်အဘါတဆူၣ် အါအါလၢၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်ဒံးလီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၆) အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အါသၢၤ စံခိၤ * လၢအသးအိၣ် ၈၈ နံၣ်န့ၣ် မၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလၢ ဘ့ၤသ့လးအိၣ်လံ ၅၅ နံၣ်လံ. ခဲအံၤအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်တနံၤ ပှၤကွၢ်ထွဲပှၤဆါတဂၤ ဟဲလၢအလီၢ်မံကပၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤလီၤ. ဒီးလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ပှၤလၢအကွၢ်ထွဲအီၤတဂၤအံၤ တဲအီၤလၢ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်စံခိၤ နမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်အါမး” လီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်စံခိၤန့ၣ် တသးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢအမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. အဃိ အဝဲနံၤကမှံပၠးဝဲ ပှၤလၢအကွၢ်ထွဲအီၤတဂၤအံၤ ဒီးတဲဝဲလၢ “မ့ၢ်, နတဲတၢ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢပမၤတ့ၢ်အီၤလၢ အပူၤကွံာ်န့ၣ် အရ့တဒိၣ်ဘၣ်. အရ့ဒိၣ်လၢ ခဲအံၤန့ၣ် ပကဘၣ်ဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ” လီၤ.
၁၂ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ အိၣ်လံအနံၣ်အါမးလံ ဒီးခဲအံၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ နတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တဂ့ၤလၢၤဘၣ်အဃိ နမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ထဲသိးဒီးလၢညါ တကဲလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. နနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်နီၣ် ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ တၢ်လၢနမၤတ့ၢ်အီၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၆:၁၀) ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ထဲလဲၣ်န့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ နမၤအတၢ်မၤ ထဲလဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ သ့ခီဖျိ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢအဂ့ၤ ဒီးမၤတၢ်လၢ ပမၤအီၤသ့ ကိးမံၤဒဲးန့ၣ်လီၤ. (ကလီးစဲ ၃:၂၃) ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးတမုၢ်လၢ်တၢ်လၢပအိၣ် အါန့ၢ်ပမၤအီၤသ့န့ၣ်ဘၣ်.—မၢ်ကူး ၁၂:၄၃, ၄၄.
အနထိလံၤ ဒီးလံဒံၤယၤ မဲန့ၤ တူၢ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ အါမးသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးတၢ်သးတီ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃)
၁၃. အနထိလံၤဒီးလံဒံၤယၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ် ဒီးပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမး သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ယံာ်ယံာ်ထၢထၢ အခါ. ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတနီၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မၤကွၢ် ဒီးတူၢ်ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤနး လၢအနံၣ်အါမးလီၤ. အဒိ အနထိလံၤ မဲန့ၤ * န့ၣ်ဖဲအသးအိၣ် ၁၂ နံၣ်အခါ ပှၤက့ၤဖီၣ်အပၢ်, ပှၤထၢနုာ်အပၢ်လၢဃိာ်ပူၤ ဒီးဆှၢအီၤဆူ ဆဲးဘံရံယါလီၤ. တၢ်လီၢ်အံၤ အိၣ်ယံၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ မိၤဒိဘၤ အမံးလာ် ၄,၀၀၀ ဘျဲၣ် (၇,၀၀၀ ကံလိမံထၢၣ်) လီၤ. ဒီးလၢခံတနံၣ်န့ၣ် ပှၤဆှၢ အနထိလံၤ, အမိၢ် ဒီးအဖံအဖုဆူ ဆဲးဘံရံယါလီၤ. လၢခံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် လဲၤထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဆူ သဝီအဂၤတဖျၢၣ် ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်လဲၤဝဲလၢအခီၣ် အမံးလာ် ၂၀ (၃၀ ကံလိမံထၢၣ်) လၢမူခိၣ်ဖီအကျါ ဒီးတၢ်ချံၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢခံန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ် အနထိလံၤ ဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်ပူၤ သၢနံၣ်အဃိ အဝဲဘၣ်အိၣ်ယံၤဒီး အမါလံဒံၤယၤ ဒီးအဖိမုၢ်လၢ အသးနံၣ်အိၣ် တနံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်သးကီဒိၣ်မးဘၣ်ဆၣ် အနထိလံၤ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်န့ၣ် ဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤလီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် အနထိလံၤ အသးအိၣ် ၈၂ နံၣ်ဒီးအဝဲ မၤတၢ်ဒ် ကီၢ်အ့ၡၢၣ်ခၢၣ်သး အဝဲၤတြၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်အနထိလံၤ ဒီးလံဒံၤယၤအသိး တသ့ဖဲအသ့ မ်ပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ဒီးဆဲးအိၣ်ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒ်လၢညါအသိးတက့ၢ်.—ကလၤတံ ၆:၉.
ဆဲးသးစၢၢ်ဆၢ နတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါ
၁၄. ဒ်သိးစီၤပီလူး ကလဲၤတုၤလၢ အဖီတၢၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ စီၤပီလူးနာ်ဝဲလၢ အဝဲကဃ့ၢ်ပြၢတၢ် တုၤလၢအဝံၤ ဒီးကလဲၤတုၤလၢ အဖီတၢၣ်လီၤ. ဒ်ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဂၤအသိး အဝဲမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အကန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်ဘျုးဘၣ်ဃးဒီး ယွၤအတၢ်ကိး” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဒ်သိးအကတုၤလၢ အဖီတၢၣ်အဂီၢ် အဝဲကဘၣ်ဆဲး “ဃ့ၢ်” လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၃:၁၄) ဒ်သိးစီၤပီလူး ကမၤစၢၤဝဲ ပှၤဖံလံးပံၤဖိတဖၣ်လၢ ကဆဲးသးစၢၢ်အဆၢ ဖီတၢၣ်အဂီၢ် အဝဲသူဝဲ တၢ်အဒိလၢအဂ့ၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ.
၁၅. ဒ်သိးခရံာ်ဖိလၢ ဖံလံးပံၤတဖၣ် ကဆဲး “ဃ့ၢ်” အဂီၢ် စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဒိမနုၤလဲၣ်.
၁၅ စီၤပီလူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ ဖံလံးပံၤတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကကဲဘၣ် မူခိၣ်အဘီဖိမုၢ်ဖိလီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၃:၂၀) ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤလဲၣ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ်အစိၤန့ၣ် ပှၤလၢအမ့ၢ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအါမးအဃိ ပှၤအါဂၤ အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိ ဒိၣ်မးလီၤ. * မူခိၣ်အဘီအမုၢ် အတၢ်ပၢတၢ်ပြးန့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ရိမ့ၤအဘီအမုၢ် အတၢ်ပၢတၢ်ပြး ဒီးခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကကဲဘၣ် မူခိၣ်အဘီဖိမုၢ်ဖိအဃိ အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအါန့ၢ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိလီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဲဘၣ် မူခိၣ်အဘီဖိမုၢ်ဖိန့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အကဲဘၣ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ပှၤဖံလံးပံၤဖိတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်က “မၤတၢ်လၢအကြၢးဒီး ခရံာ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်” န့ၣ်လီၤ. (ဖံလံးပံၤ ၁:၂၇) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “မၤတၢ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ “ဆဲးအိၣ်မူဒ် ထံဖိကီၢ်ဖိအသိး” မ့တမ့ၢ် မၤတၢ်ဒ် ထံဖိကီၢ်ဖိအသိးလီၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ခီဖျိဂုာ်ကျဲးစၢးလဲၤလၢ အဖီတၢၣ်လၢအမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်လၢ မူခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၆. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒ် ဖံလံးပံၤ ၄:၆, ၇ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကဘၣ်ဆဲးမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကထီၣ်ဘၣ်ဆူမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပကအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပကဘၣ်ဆဲးဃ့ၢ် ဆူပဖီတၢၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပတဘၣ်ကွၢ်က့ၤ တၢ်လၢအအိၣ်လၢ ပလီၢ်ခံသ့ၣ်တဖၣ် ဒီးပတကြၢးပျဲလၢ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ ကမၤတံာ်တာ်ပှၤလၢ ပကပတုာ်မၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤန့ၣ်ဘၣ်. (ဖံလံးပံၤ ၃:၁၆) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပအိၣ်ခိးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်န့ၣ် အိၣ်လံအနံၣ်အါမးလံ. ဒီးပသးပှၢ်ထီၣ်ဒီးပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်မၤအၢမၤနး လၢအနံၣ်အါမးလံန့ၣ်လီၤ. နတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်အိၣ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤတဘၣ် “ဘၣ်ယိၣ်တၢ်နီတမံၤတဂ့ၤ.” နမ့ၢ်ဃ့ကညးယဟိဝၤယွၤ ဒီးတဲဘၣ်အီၤ နတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်န့ၣ် အဝဲကဟ့ၣ်နၤ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ နဆိကမိၣ်အီၤ တသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ဖံလံးပံၤ ၄:၆, ၇ တက့ၢ်.
၁၇. တၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ ဖဲပှၤဃ့ၢ်ပြၢတၢ်တဂၤ ဃ့ၢ်ဘူးကတုၤလၢ အဖီတၢၣ်အခါ အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး အါန့ၢ်အလီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဖဲပဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ် ဒီးပဘူးကတုၤလၢ ပဖီတၢၣ်အခါ မ်ပကဆဲးသးစၢၢ်ဆၢ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလၢ ခါဆူညါအဂီၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်တက့ၢ်. ခဲအံၤန့ၣ် တသ့ဖဲအသ့ ပကဘၣ်ဆဲးမၤ ဒ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကဆဲးဃ့ၢ်တၢ်လၢ ကျဲလၢအဘၣ် ဒီးပကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢပကြၢးပာ်ဆိအီၤ လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဒီးပကသ့ၣ်ညါနီၤဖး “တၢ်လီၤဆီတဖၣ်အဆၢ” မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၁:၉, ၁၀.
တၢ်သးဝံၣ် ၇၉ သိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိး ကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤအဂီၢ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ မ့ၢ်ယံာ်ထဲလဲၣ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ပအဲၣ်ဒိး ဆဲးလဲၤထီၣ်လဲၤထီ ဒီးကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤလီၤ. တၢ်မၢဖိပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးအသုတဟ့ၣ်အၡူ နီတဘျီတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. ဖဲပဖးစီၤပီလူးအလံာ်လၢ အကွဲးဝဲဆူ ဖံလံးပံၤအခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးပကဆဲးဃ့ၢ်ပြၢတၢ်လၢ သးသမူအဂီၢ် လၢတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအပူၤလီၤ. တၢ်မၤလိအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ပမၤထွဲ စီၤပီလူး အတၢ်ကတိၤတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 11 ကွၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါစံခိၤ အတၢ်အိၣ်မူတၢ်လဲၤခီဖျိဖဲ “My Part in Advancing Right Worship,” လၢ The Watchtower, June 15, 1965 တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 13 ကွၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မဲန့ၤ အတၢ်အိၣ်မူ တၢ်လဲၤခီဖျိအဂ့ၢ်ဖဲ “Taught From Childhood to Love God,” လၢ Awake!, October 22, 2004 အပူၤတက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 15 ဖံလံးပံၤန့ၣ် အိၣ်လၢရိမ့ၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်အဃိ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ဖံလံးပံၤအပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိ အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တနီၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲ တၢ်အဒိလၢ စီၤပီလူးတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
