တၢ်မၤလိ ၄၂
ယဟိဝၤယွၤ ဒုးကဲထီၣ်ပှၤလၢ တၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤသ့
“ပှၤလၢအမၤဝဲ . . . ဒ်သိးသုသးကအိၣ်, ဒီးဒ်သိးသုကမၤတၢ် [“ဟ့ၣ်သုတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်,” NWT] န့ၣ်, မ့ၢ်ယွၤလီၤ.”—ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၄ သးစီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲမၤဝဲ တၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.
ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ သ့လီၤ. အဒိ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ ပှၤသိၣ်လိတၢ်, ပှၤမၤမုာ်ထီၣ်တၢ် ဒီးပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲ ဒုးကဲထီၣ်အသးလၢ တၢ်လၢအဂၤတဖၣ် အိၣ်အါမံၤဒံးလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၈:၁၇; ၂ ကရံၣ်သူး ၇:၆; ကလၤတံ ၃:၈) ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသူ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲအါဘျီလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄; ၂၈:၁၉, ၂၀; ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄) ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤ လၢတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါသ့လီၤ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး ကစၢ်ယွၤအမံၤအခီပညီ လၢပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ လၢဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံတနီၤ တဲဝဲန့ၣ်လီၤ.
၂. (က) တဘျီတခီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သူပှၤကသ့ဒံးဧါန့ၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂ ပဝဲကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ပအဲၣ်ဒိး ဒိးသူပသးလၢ ကစၢ်ယွၤအဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ် ပဝဲတနီၤန့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ သူပှၤကသ့ဒံးဧါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဆိကမိၣ်ဘၣ် ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ပှၤတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အသးအနံၣ်အလါ, အတၢ်အိၣ်သး မ့တမ့ၢ် အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် တအိၣ်အါအါဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ တန့ၢ်ထဲသိးဒီး အအဲၣ်ဒိးမၤဝဲန့ၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် အသးမံလၢ တၢ်လၢအမၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ်အဃိ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အတလိၣ်မၤအါထီၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကမၤလိဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်သ့လီၤ. ဒီးပကတဲသကိး လံာ်စီဆှံအတၢ်ကွဲးနီၣ်တနီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ အခ့အပှၤ ပိာ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပိာ်ခွါမ့ၢ်ဂ့ၤ လၢကသးအိၣ်မၤအတၢ်မၤ ဒီးကအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤအတၢ်မၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ်အီၤတဖၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်
၃. ဒ်ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပာ်စၢၤဝဲလၢ ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃ အသိးအဝဲကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကသးအိၣ်မၤ အတၢ်မၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၃ ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၁၃ တက့ၢ်. * ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသးအိၣ်မၤတၢ်အဂီၢ် သ့လီၤ. အဝဲကမၤစၢၤပှၤ လၢကျဲဒ်လဲၣ်. အဒိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤတဂၤဂၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ လိၣ်ဘၣ်ပတၢ်မၤစၢၤလီၤ. မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ကဖးဖျါထီၣ်ဝဲ ဝဲၤတြၢ်အလံာ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လီၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤန့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကသံကွၢ်လီၤဘၣ်ပသးလၢ ‘ယကဘၣ်မၤစၢၤတၢ် ဒ်လဲၣ်’ န့ၣ်လီၤ. မ့တမ့ၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤကဟ့ၣ်လီၤပှၤ မူဒါလၢအကီအခဲတခါ ဒီးပကဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ မ့ၢ်ပမၤကသ့ဧါ, တသ့ဧါန့ၣ်လီၤ. မ့တမ့ၢ် ဖဲနဖးလံာ်စီဆှံဝံၤအခါ နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ‘ယအိၣ်မူမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတခါအံၤ ဒ်သိးယကမၤစၢၤပှၤဂၤအဂီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်’ န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တမၢဆူၣ်ပှၤ နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲထံၣ်ဝဲလၢ ပဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢပမၤအီၤ ကသ့တဖၣ်အခါ အဝဲမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသးအိၣ်မၤ တၢ်လၢပဆိကမိၣ်အီၤတဖၣ် သ့လီၤ.
၄. ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢပကမၤအတၢ်မၤအဂီၢ် ဒ်လဲၣ်.
၄ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢပကမၤတၢ်အဂီၢ်သ့လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၉) အဝဲသူအသးစီဆှံ လၢကမၤအါထီၣ် ပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ. အဝဲမၤဝဲလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. (၂ မိၤၡ့ ၃၅:၃၀-၃၅) ဒ်သိးပမၤလၢပှဲၤ ပမူဒါကန့ၢ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ သူအတၢ်ကရၢကရိ ဒီးသိၣ်လိပှၤလီၤ. နမၤလၢပှဲၤ နမူဒါ မ့ၢ်တသ့ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် ဃ့တၢ်မၤစၢၤတက့ၢ်. တကးဒံးဘၣ် နဃ့ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ် လၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ညီတဂၤ “အစိအကမီၤဒိၣ်ကဲၣ်ဆိး” သ့လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇; လူၤကၣ် ၁၁:၁၃) လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤပိာ်မုၣ်ဒီးပှၤပိာ်ခွါတဖၣ် လၢယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးကသးအိၣ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးမၤဝဲကသ့အဂီၢ်လီၤ. ဖဲနမၤလိ အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်အခါ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဘၣ်ဃးဒီး နၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ သူနၤလၢ နကမၤတၢ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ်ဒ်လဲၣ်
၅. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤသူ စီၤမိၤၡ့အဆၢကတီၢ် ဒီးသူအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၣ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးကဲထီၣ်စီၤမိၤၡ့လၢ ပှၤလၢအမၤပူၤဖျဲးထီၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ သူအီၤလၢ အခါဖဲလဲၣ်. မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ သူအီၤဖဲ အဝဲမၤလိ “ပှၤအဲၤကူပတူးဖိ အတၢ်ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်ခဲလၢာ်” ဝံအခါန့ၣ်ဧါ. (မၤတၢ် ၇:၂၂-၂၅) တမ့ၢ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤသူ စီၤမိၤၡ့ ဖဲအဝဲမၤစၢၤ စီၤမိၤၡ့လၢ အကကဲထီၣ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤဝံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ (မၤတၢ် ၇:၃၀, ၃၄-၃၆) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်စီၤမိၤၡ့ လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒ်သိးအဝဲ ကကတိၤတၢ်လၢ အဲၤကူပတူးအစီၤပၤ လၢအစိကမီၤ ဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ အမဲာ်ညါလီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၉:၁၃-၁၉) ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤသူ စီၤမိၤၡ့အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ် ဒီးသူအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပမၤလိန့ၣ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ပှၤလၢအဂုာ်ကျဲးစၢး ကွၢ်လိမၤဒိး အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ဒီးပှၤလၢအသန့ၤအသးလၢအီၤတဖၣ်လီၤ.—ဖံလံးပံၤ ၄:၁၃.
၆. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ စီၤဘၢ်စံးလဲလၢ ကမၤစၢၤဝဲ စီၤဒၤဝံးန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၆ အနံၣ်လၢအကယၤတဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ် ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ စီၤဘၢ်စံးလဲ ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲ စီၤဒၤဝံးအဂီၢ်လီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံးဒီးအပှၤတဖၣ် ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ စီၤအးဘၡါလိၣ်အစုပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ် “တၢ်သၣ်ဝံၤအသး, ဒီးတၢ်ဘှံးအသး, ဒီးတၢ်သူအသးလၢထံ’’ လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤဘၢ်စံးလဲအသးပှၢ်လံ ဒီးအဝဲဒီးပှၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အသးသမူအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် လဲၤမၤစၢၤဝဲ စီၤဒၤဝံးဒီးအခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤဘၢ်စံးလဲ တတဲဝဲလၢ အသးပှၢ်လံအဃိ ကစၢ်ယွၤ သူအီၤတသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤဝဲ တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤ ကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁၇:၂၇-၂၉) ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိ မနုၤလဲၣ်. ပသးနံၣ် မ့ၢ်အိၣ်ထဲလဲၣ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်ဂ့ၤ ယဟိဝၤယွၤသူပှၤ ဒ်သိးအကမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ် လၢအအိၣ်လၢ လီၢ်ဘူးမ့ၢ်ဂ့ၤ လီၢ်ယံၤမ့ၢ်ဂ့ၤသ့လီၤ. (ကတိၤဒိ ၃:၂၇, ၂၈; ၁၉:၁၇) ပလဲၤမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢပနီၢ်ကစၢ် မ့ၢ်တသ့သနာ်က့ ပဟ့ၣ်လီၤတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်မၤအဂီၢ် လၢပကမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၈:၁၄, ၁၅; ၉:၁၁.
၇. ယဟိဝၤယွၤသူ စီၤစူၤမ့းအိၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၇ စီၤစူၤမ့းအိၣ် မ့ၢ်ပှၤသးပှၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီတဂၤ ဒီးအဝဲအိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအၢၣ်လီၤအီၤလၢ တချုးလၢအဝဲထံၣ်ဘၣ် မ့းၡံအၤန့ၣ် အဝဲတသံဘၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲအိၣ်ခိး မ့းၡံအၤအိၣ်လံ အနံၣ်အါမးလံအဃိ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအံၤ ကကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢအဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ စီၤစူၤမ့းအိၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်နာ် ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအဃိလီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် စီၤစူၤမ့းအိၣ် လဲၤဆူတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ခီဖျိ “ယွၤအသးဆှၢအီၤ” အဃိလီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဒီး ဖိသၣ်ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၢစီၤစူၤမ့းအိၣ် တဲဆိပာ်စၢၤဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဃးဒီး ဖိသၣ်လၢအကကဲထီၣ် ခရံာ်တဂၤအံၤန့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၂:၂၅-၃၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) အဝဲသံ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ်မၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ သနာ်က့ အသးခုဒိၣ်မးလၢ ကစၢ်ယွၤသူအီၤ လၢကျဲဒ်န့ၣ် ဒီးအတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ခါဆူညါအဂီၢ်အဃိလီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် အဝဲကထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပၢန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိကိးဒူၣ်ဒဲးအဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂၂:၁၈) ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်သူပှၤလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပသးခုလီၤ.
၈. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကသူပှၤ ဒ်အသူဝဲ စီၤဘၢ်နါဘၤအသိး ဒ်လဲၣ်.
၈ စီၤယိၤသးလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ် ဒီးအအိၣ်မူဖဲ တၢ်မၢဖိအစိၤန့ၣ် အသးအိၣ်ဒိးသူအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၄:၃၆, ၃၇) လီၤဂာ်လၢ စီၤယိၤသးမ့ၢ် ပှၤတဂၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤအသး သ့ဒိၣ်မးအဃိ တၢ်မၢဖိတဖၣ် ကိးအီၤလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤ လၢအခီပညီမ့ၢ် “ပှၤမၤမုာ်တၢ်ဖိ” လီၤ. အဒိ မ့ၢ်လၢစီၤစီလူး အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အမၤအၢမၤနး ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ယ့ၣ်ၡူးအဃိ ဖဲအဝဲကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိအခါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်အါဂၤ ရ့ဒီးအီၤတဘူၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဘၢ်နါဘၤ လဲၤမၤမုာ်ထီၣ်အီၤ ဒီးမၤစၢၤအီၤအဃိ အဝဲကသးခုဒိၣ်မးလီၤ. (မၤတၢ် ၉:၂၁, ၂၆-၂၈) လၢခံန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် ကီၢ်စူၤရံတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလီၤ. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆှၢလီၤဝဲ စီၤဘၢ်နါဘၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဃုထၢအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဃုထၢလၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးလီၤ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤ “သဆၣ်ထီၣ်ပှၤခဲလၢာ်အခံ ဒ်သိးအကသနံာ်သန့ၤအသးလၢယွၤလၢ အသူၣ်ကံၢ်အသးလဲလီၤ.” (မၤတၢ် ၁၁:၂၂-၂၄) ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤလၢ ပကကဲထီၣ် “ပှၤမၤမုာ်တၢ်ဖိ” တဂၤလၢခရံာ်ဖိ ကဒဲကဒဲအဂီၢ်သ့လီၤ. အဒိ အဝဲကသူပှၤလၢ ပကမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုး ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဂၤ သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤအဃိလီၤ. မ့တမ့ၢ် အဝဲကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပသး ဒ်သိးပကကိးလီတဲစိ မ့တမ့ၢ် ပကလဲၤအိၣ်သကိး ပှၤလၢအအိၣ်တဆူၣ် မ့တမ့ၢ် အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ ဒ်သိး ပကတဲမုာ်ထီၣ်အသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်နကပျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤသူနၤ ဒ်အသူ စီၤဘၢ်နါဘၤအသိးဧါ.—၁ သ့းစၤလနံ ၅:၁၄.
၉. ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤစံလံၤ လၢကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အဂ့ၤတဂၤန့ၣ် ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၉ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ ဘၢၤစံလံၤ ဒ်သိးအကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အဂ့ၤတဂၤလီၤ. ဖဲဘၢၤစံလံၤ ကဲထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အခါ အသးအိၣ် ၂၆ နံၣ်ဒီး အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အတအိၣ်ဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိလၢလၢပှဲၤပှဲၤ လၢကမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်လိ ခီဖျိလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိတဖၣ် ဒီးအထီၣ် ဘီမုၢ်တၢ်မၤအကၠိ အဃိန့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးကလဲၤထီၣ်လဲၤထီ အဂီၢ်လီၤ. အဒိ အဝဲပာ်လီၤ ဖီတၢၣ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီးဖဲအဝဲ မၤလၢပှဲၤ အဖီတၢၣ်တဖၣ်အံၤ တခါဘၣ်တခါအခါ အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး အါထီၣ်ဝဲလီၤ. ခဲအံၤ ဘၢၤစံလံၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်လၢအမၤပျံၤယၤတဖၣ်န့ၣ် ခဲအံၤမၤသးခုယၤလံ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤယၤ ဒ်သိးယကထံၣ်န့ၢ် လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အဂ့ၤကတၢၢ် လၢအကမၤမုာ်ထီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤဂၤအသးအခါ ယသူၣ်မံသးမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ.” နမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိး ဘၢၤစံလံၤ ဒီးဒိးသူနသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်အပူၤန့ၣ် အဝဲဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ နကမၤအါထီၣ်တၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤအဂီၢ်သ့လီၤ.
ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်
၁၀. နီၢ်အဘံၤကါယံးလး မၤတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးနမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢ အအိၣ်လဲၣ်.
၁၀ ဘၣ်တဘျီ စီၤဒၤဝံးဒီးအခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် စီၤပၤစီလူး လူၤဖီၣ်အဝဲသ့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလီၤ. အဃိစီၤဒၤဝံးအခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် လဲၤဆူစီၤနၤဘလး လၢအမ့ၢ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ အကဲဒိၣ်တဂၤအအိၣ် ဒီးလဲၤဃ့ဝဲ တၢ်အီၣ်တနီၤလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ဒီသဒၢ စီၤနၤဘလးအသိလၢ ပှၢ်လၢ်ကျါအဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်လၢ အဃ့တၢ်အီၣ်ကန့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤနၤဘလး မ့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ်လီၤထဲအသး ဒီးတဟ့ၣ်လီၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်အီၣ် နီတမံၤဘၣ်. အဃိ စီၤဒၤဝံး အသးထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မးဒီး ပာ်လီၤအသးလၢ အကလဲၤမၤသံ စီၤနၤဘလးဒီး ပှၤပိာ်ခွါကိးဂၤဒဲး လၢအအိၣ်လၢ စီၤနၤဘလး အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၃-၁၃, ၂၂) မ့မ့ၢ်စီၤနၤဘလးအမါ နီၢ်အဘံၤကါယံးလးန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢ အသ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်လီၤ. နီၢ်အဘံၤကါယံးလး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးချံးလီၤအခီၣ်လၢ စီၤဒၤဝံးအခီၣ်ထံး ဒီးဟ့ၣ်ပလီၢ်စီၤဒၤဝံး ဒ်သိးစီၤဒၤဝံး အသုတမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်သွံၣ် ခီဖျိလၢ အမၤသံ စီၤနၤဘလး ဒီးအပှၤဟံၣ်ဖိတဖၣ် တဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ အဝဲဟ့ၣ်ကူၣ်စီၤဒၤဝံးလၢ အကပာ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအစုပူၤလီၤ. နီၢ်အဘံၤကါယံးလး အတၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအတၢ်မၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့န့ၣ် ထုးန့ၢ်စီၤဒၤဝံးအသးဒိၣ်မးလီၤ. စီၤဒၤဝံး နာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤဝဲ နီၢ်အဘံၤကါယံးလးလီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၅:၂၃-၂၈, ၃၂-၃၄) နီၢ်အဘံၤကါယံးလး မၤအါထီၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ သူအီၤကသ့အဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် လၢအမၤအါထီၣ် အတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးတၢ်သ့ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသူအီၤလၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဂၤသ့လီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၄:၃; တံတူး ၂:၃-၅.
၁၁. စီၤၡၤလူၣ် အဖိမုၣ်တဖၣ် မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးလၢပစိၤခဲအံၤ မတၤတဖၣ် လီၤဂာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်လဲၣ်.
၁၁ နံၣ်လၢအကယၤတဖၣ် ပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံ စီၤၡၤလူၣ် အဖိမုၣ်တဖၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤလၢယဟိဝၤယွၤသူအီၤ လၢကဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အခိၣ်ဒူတဖၣ် အကျါန့ၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၂:၂၀; ၃:၁၂) အဝဲသ့ၣ် အပၢ်မ့ၢ် ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် သးအိၣ်မၤ တၢ်မၤလၢအကီအခဲ ဒီးအလီၤဘၣ်ယိၣ်န့ၣ်လီၤ. (နဃ့မယၤ ၄:၁၅-၁၈) အဝဲသ့ၣ်တလီၤဂာ်ဒီး ပှၤတကိၤဖိ လၢအအိၣ်ဒီးအလီၢ်လၤတဖၣ် လၢအ “ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ကမၤတၢ်” န့ၣ်ဘၣ်. (နဃ့မယၤ ၃:၅, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) ပှၤသူၣ်ထီၣ် ဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ ဝံၤဝဲလၢ ၅၂ သီအတီၢ်ပူၤအဃိ စီၤၡၤလူၣ် အဖိမုၣ်တဖၣ် ကသးခုထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. (နဃ့မယၤ ၆:၁၅) လၢပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် သးအိၣ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢကျဲလၢအလီၤဆီတဖၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် ဒီးတၢ်ဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အီၤဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်မၤတဖၣ်အံၤ ကကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်, တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ဒီးတၢ်သးတီတဖၣ်အံၤလီၤ.
၁၂. ယဟိဝၤယွၤ သူပှၤဒ်သိး နီၢ်တဘံၤသါ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၂ ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် နီၢ်တဘံၤသါလၢက ‘မၤဂ့ၤတၢ်, ဒီးဟ့ၣ်သးကညီၤတၢ်’ လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢ ပှၤမုၣ်ကမဲတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၉:၃၆) ခီဖျိလၢ နီၢ်တဘံၤသါ မ့ၢ်ပှၤလၢ အသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ် ဒီးသးကညီၤတၢ်ဒိၣ်မးအဃိ ဖဲအသံအခါ ပှၤအါဂၤ ဟီၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်မၢဖိပ့းတရူး မၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအီၤအခါ ပှၤအါဂၤ သးခုဒိၣ်မးလီၤ. (မၤတၢ် ၉:၃၉-၄၁) ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ နီၢ်တဘံၤသါအအိၣ်လဲၣ်. ပမ့မ့ၢ် ပှၤသးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤသးစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကျဲလၢအကဲဘျုးသ့လီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၁၆.
၁၃. ယဟိဝၤယွၤသူ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ရူၣ်(သ်) ဒ်လဲၣ် ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ တဲဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ရူၣ်(သ်) န့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အမဲာ်ဆှးသ့တဂၤ ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးမၤဝဲ မံးၡ့ၣ်နရ့ၣ်လီၤ. ဖဲအသးစၢ်အခါ အမ့ၢ်လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်န့ၣ် အဝဲမၤဝဲချ့ချ့ ဒီးအိၣ်ဒၣ်ဟးဟ့ၣ်လီၤဝဲ လံာ်ဖိလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် ရူၣ်(သ်) တဲဝဲလၢ “ယဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး တၢ်မၤအံၤဒိၣ်မး” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲကဘၣ် လဲၤတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤ လၢပဲတြီအမဲာ်ညါ ဒီးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်သးခုကစီၣ်န့ၣ် ကီလၢအဂီၢ်ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲမဲာ်ဆှးဆူၣ် ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအသးအိၣ် ၁၈ နံၣ်န့ၣ် အဝဲမၤပှၤလဲၤလၢညါလီၤ. ဖဲ ၁၉၄၆ န့ၣ်အဝဲလဲၤထီၣ်ဝဲ ကံးလဧး တၢးထီခိးတၢ် လံာ်စီဆှံကၠိ ဒီးလၢခံန့ၣ် လဲၤမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဖဲဟဝါယံၤ ဒီးကီၢ်ယပၣ်လီၤ. ဒ်သိးတၢ်သးခုကစီၣ် ကရၤလီၤအသး ဖဲန့ၣ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤသူအီၤအါမးလီၤ. ဖဲရူၣ်(သ်) မၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဘူးကအိၣ်အနံၣ် ၈၀ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲတဲဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ယၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ထီဘိလီၤ. အဝဲမၤစၢၤယၤဒ်သိး ယမၤနၢၤကွံာ် ယတၢ်မဲာ်ဆှး ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ယနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤ မ့ၢ်သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ကစၢ်သူအီၤသ့လီၤ.”
ဒိးသူနသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ
၁၄. ဒ် ကလီးစဲ ၁:၂၉ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဒိးသူပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၄ လၢပျၢၤလံၤလံၤန့ၣ် ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲသူဝဲ အခ့အပှၤတဖၣ် လၢကျဲအကလုာ်ကလုာ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပဝဲစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤကသူပှၤဒ်လဲၣ်. ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပသးအိၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤအတၢ် ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ကလီးစဲ ၁:၂၉ တက့ၢ်.) ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ဒိးသူပသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲဒုးကဲထီၣ်ပှၤလၢ ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိလၢ အသူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်, ပှၤသိၣ်လိတၢ်သ့, ပှၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး, ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢကမၤတၢ်, တံၤသကိးလၢအဂ့ၤ မ့တမ့ၢ် အဝဲသူပှၤလၢ ကျဲအဂၤ ဒ်သိးအကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်သ့လီၤ.
၁၅. ဒ် ၁ တံၤမသ့း ၄:၁၂, ၁၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဖၣ် ကြၢးဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤအီၤလၢ အကမၤ တၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်.
၁၅ နမ့မ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဂၤန့ၣ် နအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအါမးလၢ နကမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ဒ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်တဂၤအသိးလီၤ. ပလိၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဒ်န့ၣ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တနီၤန့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အိၣ်အါန့ၢ်ဒံး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်လီၤ. အဃိနမ့မ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်န့ၣ် မ့ၢ်နသးအိၣ်မၤအါထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ကသ့ဧါ. တဘျီတခီၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤ တဲဝဲလၢ “ယအဲၣ်ဒိးကဲဒၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိ ယိယိလီၤ.” နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဃ့ယဟိဝၤယွၤ ဒ်သိးနကသးအိၣ်မၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ် ဒီးဒ်သိးအကဟ့ၣ်နၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢနကမၤအတၢ်မၤ လၢနမၤအီၤသ့ ကိးမံၤဒဲးန့ၣ်တက့ၢ်. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၁၂:၁) ပလိၣ်ဘၣ်နတၢ်မၤစၢၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ.—ဖး ၁ တံၤမသ့း ၄:၁၂, ၁၅ တက့ၢ်.
၁၆. ပကြၢးဃ့ ယဟိဝၤယွၤ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၆ ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤအတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ် အဝဲသူနၤ လၢကျဲတဘိဂ့ၤတဘိဂ့ၤသ့လီၤ. အဃိ ဃ့အီၤလၢအကမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနက သးအိၣ်မၤ အတၢ်မၤ ဒီးနကအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢနလိၣ်ဘၣ်အီၤန့ၣ်တက့ၢ်. နမ့မ့ၢ် ပှၤသးစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤသးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ သူနတၢ်ဆၢကတီၢ်, နတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤတဖၣ် ဒ်သိးနကမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၁၀) ဖဲနဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤအခါ တဘၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်အီၤချ့ချ့ ခီဖျိလၢ နတူၢ်ဘၣ်လၢ နမၤတသ့ဘၣ်အဃိန့ၣ်တဂ့ၤ. ကစၢ်ယွၤကြၢးဒိးန့ၢ် ပတၢ်မၤလၤကပီၤအီၤအဃိ တသ့ဖဲအသ့ ပမၤလၤကပီၤဘၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဖးဒိၣ်တခါလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၇ ယကြၢးမ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်လၢ နအဲၣ်ဒိးမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤဧါ. မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်လၢ နမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တန့ၢ်အါအါဘၣ်န့ၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ သူနၤတသ့လၢၤဘၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ နတလိၣ်မၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢၤဘၣ်ဧါ. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး ဒ်သိးနသးကအိၣ်မၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ် ဒီးနကအိၣ်ဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢနကမၤအတၢ်မၤအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤနၤလၢ ကျဲအါဘိ ဒ်သိးအဝဲကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်တိာ်ပာ်အဂီၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 3 စီၤပီလူးကွဲးဝဲ လံာ်ပရၢအံၤဆူ ခရံာ်ဖိလၢပျၢၤတဖၣ်အအိၣ် ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ကဲဘျုးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤ ကိးဂၤဒဲးအဂီၢ်လီၤ.
