ကျဲလၢပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်
“ဖိခွါမ့ၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးသုဒီး, သုကထူၣ်ဖျဲးနီၢ်နီၢ်လီၤ.”—ယိၤဟၣ် ၈:၃၆.
၁, ၂. (က) ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ခီဖျိလၢ မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအါတက့ၢ်န့ၣ် တဲသကိးဝဲဘၣ်ဃးဒီး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့ ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဒ်သိးသိးအဂ့ၢ်လီၤ. ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်မၤနၢၤအီၣ်ဃီၣ်, တၢ်ကွၢ်တလီၤလိာ်သး ဒီးတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အပူၤလီၤ. ဒီးပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးအိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့လၢ ကတဲတၢ်ဖဲအသး, ကမၤတၢ်ဖဲအသး ဒီးအိၣ်မူဖဲအသးန့ၣ်လီၤ. ဒီးလၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲးန့ၣ် ပှၤအဲၣ်ဒိးအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လီၤ.
၂ ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခီၣ်ဖိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ပူထီၣ်ထီဒါပဒိၣ်ပပှၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့လၢအလီကီဝဲန့ၣ်ဧါ. တန့ၢ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်သံတၢ်ပှၢ်လီၤ. စီၤပၤၡလိၤမိၤ အတၢ်ကတိၤလၢ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၈:၉ န့ၣ် ဘၣ်ဝဲလီၤ. ဖဲန့ၣ်တဲဝဲလၢ “ပှၤပၢပှၤဂၤလၢ အတၢ်အၢအဂီၢ်လီၤ.”
၃. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ. ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ် စီၤယၤကိာ်တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢအကွၢ်ထံကွၢ်ဆး တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလၢအပှဲၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ထူၣ်ဖျဲး, ဒီးအိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢအပူၤန့ၣ်, . . . အဝဲဒၣ်ကဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢအမၤတၢ်အပူၤလီၤ.” (ယၤကိာ် ၁:၂၅) တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလၢအပှဲၤန့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်နီၢ်ကီၢ်အဂီၢ် တၢ်လၢပလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ် ဒီးဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤစ့ၢ်ကီးအဝဲသ့ၣ် ကယဲၢ်တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ.
ဖဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်အခါ
၄. နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၄ ဖဲပဖး ၁ မိၤၡ့ အဆၢဒိၣ် ၁ ဒီး ၂ အခါ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီး စီၤအၤဒၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့တကလုာ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်သးလီဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲခဲလၢာ်, တလိၣ်ပျံၤတၢ်နီတမံၤဘၣ် ဒီးပှၤတမၤအဝဲသ့ၣ် တတီတလိၤနီတဂၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်တလိၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, တၢ်ဖံးတၢ်မၤ, တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒီးတၢ်သံတၢ်ပှၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၇-၂၉; ၂:၈, ၉, ၁၅) ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဧါ. ပကကွၢ်သကိးတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤလီၤ.
၅. ပှၤအါဂၤမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤသနာ်က့ ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့အဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ပှၤအါတက့ၢ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ကယဲၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးမၤဝဲတဖၣ် မၤဝဲမ့ၢ်သ့န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်လီၤ. The World Book Encyclopedia တဲဝဲလၢ တၢ်သဘျ့န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ “ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဃုထၢတၢ် တမံၤမံၤဒီးမၤလၢပှဲၤအီၤလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်တထုးထီၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ တတီတလိၤ, အရ့တဒိၣ်ဘၣ်, ဒီးတလၢကွံာ်အခၢးဘၣ်န့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လီၤ. အခီပညီန့ၣ် ဒ်သိးပှၤခဲလၢာ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့အဂီၢ် ပလိၣ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတနီၤလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢကပာ်ပနီၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အတီအလိၤ, အရ့ဒိၣ် ဒီးတတလၢကွံာ်အခၢးဘၣ်န့ၣ်မ့ၢ် မတၤတဂၤလဲၣ်.
၆. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လဲၣ်. (ခ) ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဧါ ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၆ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲတ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ် ဒီးအဝဲမ့ၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ် အကစၢ်အဃိလီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၁:၁၇; လီၣ်ဖျါ ၄:၁၁) စီၤပၤဒၤဝံးသူဝဲ တၢ်ကတိၤလၢအဃံလၤ ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအလီၢ်အလၤအဂီၢ်လီၤ. (ဖး ၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၉:၁၁, ၁၂ တက့ၢ်.) မ့မ့ၢ်ကယဲၢ်တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်လၢ အအိၣ်လၢမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့ဖဲအကြၢးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပကနၢ်ပၢၢ်လၢ ထဲဒၣ်အဝဲတဂၤဧိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢကပာ်ပနီၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အတီအလိၤ, အရ့ဒိၣ် ဒီးတတလၢကွံာ်အခၢးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤတၢ်အခီၣ်ထံးလံၤလံၤန့ၣ် အဝဲပာ်လီၤဝဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.
၇. ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ် တၢ်လၢပကဘၣ်မၤတနီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၇ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့အါမးဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤထွဲဝဲန့ၣ်အိၣ်ဒံးဝဲလီၤ. ဒီးတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲတနီၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ အကီအခဲဘၣ်. အဒိ, ဒ်သိးနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ကအိၣ်မူအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်သါ, ကဘၣ်အီၣ်တၢ်ဒီးကဘၣ်မံလီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ ပတဲလၢအဝဲသ့ၣ် တအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့န့ၣ်ကသ့ဧါ. တသ့ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၄:၁၄, ၁၅; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁၂, ၁၃) ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပမ့ၢ်ကသါဘၣ်ကလံၤဆှံ, ပမ့ၢ်အီၣ်ဘၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢအဝံၣ် ဒီးပမ့ၢ်မံဘၣ်လၢလၢလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ပမၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပတတူၢ်ဘၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်ဝံတၢ်ယိးလၢပဂီၢ်ဘၣ်. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်စ့ၢ်ကီး ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ.
၈. ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၈ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်မၤလိာ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတခါလီၤ. ကစၢ်ယွၤတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ ထီၣ်ဖိထီၣ်လံၤ, မၤပှဲၤဟီၣ်ခိၣ် ဒီးကွၢ်ထွဲအီၤလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၁:၂၈) တၢ်မၤလိာ်အံၤ မၤလီၤမၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်သဘျ့ဧါ. လ့ၤတက့ၤတမ့ၢ်ဘၣ်. တၢ်မၤလိာ်အံၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကမၤကဲထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်လၢပၤရဒံစူး ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒီးအဖိအလံၤတဖၣ် ကအိၣ်မူဘၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ပာ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၄၅:၁၈) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပှၤလၢအပာ်လီၤအသးလၢ တဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ် မ့တမ့ၢ် တဟံးဖိဟံးလံၤဘၣ်န့ၣ် တမၤကမၣ်ဝဲ ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဒၣ်လဲာ် ဃုထၢဝဲလၢ ကဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးဟံးဖိဟံးလံၤလီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၆-၃၈) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ မ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်အဃိလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၂၇:၃) နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် မ့ၢ်ဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဘၣ်ဒီး အဟံၣ်ဖိဃီဖိမုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ် လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ.
တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဒ်လဲၣ်
၉. ကစၢ်ယွၤ အတၢ်တၢ်မၤလိာ်လၢ ၁ မိၤၡ့ ၂:၁၇ အပူၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ တမ့ၢ်တၢ်မၤလိာ်လၢ တတီတလိၤ, အရ့တဒိၣ် ဒီးတလၢကွံာ်အခၢးဘၣ်လဲၣ်.
၉ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်မၤလိာ်လၢအသီတခါလီၤ. ဒီးကစၢ်ယွၤတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ မ့ၢ်တဒိကနၣ်အကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတဲဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ အသ့ၣ်တထံးန့ၣ်အီၣ်အသၣ်တဂ့ၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မုၢ်တနံၤလၢနအီၣ်အီၤန့ၣ် သံဒီးနကသံလီၤ.” (၁ မိၤၡ့ ၂:၁၇) မ့ၢ်တၢ်မၤလိာ်အံၤ တတီတလိၤ, အရ့တဒိၣ် ဒီးတလၢကွံာ်အခၢးဧါ. ဒီးတၢ်မၤလိာ်အံၤ ဒုးလီၤမၢ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်သဘျ့ဧါ. တဒုးလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲဘၣ်. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အါဂၤလၢ အဃုသ့ၣ်ညါလံာ်စီဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ယွၤအတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးအဘျုးအိၣ်ဝဲလီၤ. ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဂၤ တဲဝဲလၢ ယွၤအတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် သိၣ်လိပှၤလၢ “ထဲယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်အဂ့ၤဒီး . . . တၢ်အအၢ . . . လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ‘တၢ်အဂ့ၤ’ အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်နာ် ကစၢ်ယွၤ ဒီးဒိကနၣ်အကလုၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်တဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ်အဂ့ၤ . . . ဒီးတၢ်အအၢလၢ အနီၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ.” ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် ကီတလၢလၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ.
နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အတၢ်ဃုထၢအဃိ အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉-၁၂)
၁၀. ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ပနီၣ် တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢန့ၣ် လီၤဆီလိာ်သးဒီး တၢ်ဃုထၢတၢ်လၢတၢ်သဘျ့လဲၣ်.
ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ပနီၣ် တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢလီၤ
၁၀ ပှၤတနီၤနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်စီၤအၤဒၣ် တၢ်သဘျ့လၢ ကမၤဖဲဒၣ်အသးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ပနီၣ် တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ လီၤဆီလိာ်သးဒီး တၢ်ဃုထၢတၢ်လၢတၢ်သဘျ့န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့လၢ ကဃုထၢဝဲလၢ ကဒိကနၣ်ကစၢ်ယွၤအကလုၢ်ဧါ တဒိကနၣ်ဘၣ်ဧါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ထဲဒၣ်ယဟိဝၤယွၤတဂၤဧိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကပာ်ပနီၣ်တၢ်အဂ့ၤ ဒီးတၢ်အအၢန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ “တၢ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်အၢအသ့ၣ်တထံး” န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်အုၣ်သးလၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၉) လၢပတၢ်ဆၢတဲာ်အဃိ တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါထီဘိဘၣ်. ဒီးပတၢ်ဆၢတဲာ် ကကဲဘျုးဝဲထီဘိန့ၣ် လ့ၤတက့ၤပတဲတသ့ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢပှၤတနီၤနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဃုထၢ မ့တမ့ၢ် ဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အမုၢ်လၢ်ဝဲလၢကကဲဘျုးသနာ်က့ လၢခံအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်အုးသးအုးန့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၄:၁၂) ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤတၢ်တသ့ခဲလၢာ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤနီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် တၢ်မၤလိာ်လၢ တဘၣ်အီၣ်သ့ၣ်သၣ်တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကသိၣ်လိ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်လၢ မ့ၢ်အဲၣ်ဒိးဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဒိကနၣ်အကလုၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၁, ၁၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိတက့ၢ်.
၁၁ လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်န့ၣ် ဃုထၢဝဲလၢ တဒိကနၣ်ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ဘၣ်. ဖဲမုၣ်ကီၤလံၢ် အၢၣ်လီၤဝဲနီၢ်အံၣ်အုလၢ “သုမဲာ်ကအိးထီၣ်အသး, ဒီးသုကလီၤဂာ်ယွၤ, ဒီးကသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢ” အခါ အဝဲဒိကနၣ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ်အကလုၢ်လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၅) နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဃုထၢဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် ဒိးန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်သဘျ့ ဒ်မုၣ်ကီၤလံၢ်တဲဝဲအသိးဧါ. တဒိးန့ၢ်ဝဲဘၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃:၁၆-၁၉) ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်အံၤလဲၣ်. မ့ၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်ဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် တၢ်သဘျ့လၢကပာ်ပနီၣ် တၢ်ဂ့ၤဒီးတၢ်အၢလၢ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲအဃိလီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၂၀:၂၄; ယံးရမံယၤ ၁၀:၂၃ တက့ၢ်.
၁၂ တၢ်အိၣ်သးအံၤန့ၣ်လီၤဂာ်ဒီး ပှၤနီကဘီယူၤဖိတဂၤ အတၢ်အိၣ်သးလီၤ. ဒ်သိးကဘီယူၤလဲၤတၢ် ကတုၤဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤနီကဘီယူၤဖိန့ၣ် ကဘၣ်လဲၤဝဲလၢ ကျဲလၢပှၤပာ်ပနီၣ်န့ၢ်အီၤ, ကဘၣ်သူဝဲတၢ်ပီးတၢ်လီလၢ တၢ်နဲၣ်ကျဲအဂီၢ် ဒီးကဘၣ်ဆဲးကျိးလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ကဘီယူၤလၢကလဲၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤနီကဘီယူၤဖိတဂၤ မ့ၢ်တမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးမ့ၢ်နီဝဲဖဲအသးန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့လီၤ. နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်ပှၤနီကဘီယူၤဖိလၢ အနီဝဲဖဲအသးန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆၢတဲာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ဒီးအဖိအလံၤတဖၣ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဒဲးဘး ဒီးတၢ်သံလီၤ. (ရိမ့ၤ ၅:၁၂) နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ် ဒီးအကမၣ်လၢအနီၢ်ကစၢ် ဘၣ်ဆၣ် တန့ၢ်အါထီၣ်တၢ်သဘျ့ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ.
ပဒိးန့ၢ်က့ၤ တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်ကသ့ဒ်လဲၣ်
၁၃, ၁၄. ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ပှၤတနီၤနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကတိၤန့ၣ် မ့ၢ်အဘၣ်ဧါ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့န့ၣ် ကကဲဘျုးဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အံၤတၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ လံာ်လၢအမ့ၢ် The World Book Encyclopedia ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ တၢ်ကရၢကရိတဖၣ် ထုးထီၣ်ဝဲန့ၣ် ပနၢ်ပၢၢ်အီၤ ကီဝဲဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ ဒီသဒၢဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဘၣ်ဆၣ် တကတီၢ်ဃီန့ၣ် မၤစှၤလီၤစ့ၢ်ကီး ပှၤဂၤအတၢ်သဘျ့အဃိလီၤ. ပကနၢ်ပၢၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤအဂီၢ် ကီဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်အဂီၢ် ပီၢ်ရီဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲအါမးလၢ ကတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤလီၤ.
၁၄ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်အဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးတဲနၢ်ပၢၢ်ပှၤ ဒ်အံၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “သုမ့ၢ်အိၣ်မ့ၢ်ဆိးလၢ ယကလုၢ်ကထါအပူၤဒီး, သုမ့ၢ်ယပျဲၢ်ယဘီၣ်အနီၢ်အသံးလီၤ. ဒီးသုကသ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒီးတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် ကမၤထူၣ်ဖျဲးသုလီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၈:၃၁, ၃၂) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်ခံမံၤလီၤ. တၢတမံၤန့ၣ် ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲတဖၣ်လီၤ. ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ပကဘၣ်ကဲထီၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤမး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သဘျ့ဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ကယဲၢ်ပှၤလၢအမၤတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်လီၤ.” ဒီးအဝဲတဲကဒီးဝဲလၢ “ဖိခွါမ့ၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးသုဒီး, သုကထူၣ်ဖျဲးနီၢ်နီၢ်လီၤ.”—ယိၤဟၣ် ၈:၃၄, ၃၆.
၁၅. တၢ်သဘျ့လၢ ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကဟ့ၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မ့ၢ်တၢ် “ထူၣ်ဖျဲးနီၢ်နီၢ်” လဲၣ်.
၁၅ တၢ်သဘျ့လၢယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကဟ့ၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်သဘျ့လၢ ပှၤအါဂၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ဖိခွါမ့ၢ်မၤထူၣ်ဖျဲးသုဒီး, သုကထူၣ်ဖျဲးနီၢ်နီၢ်” အခါ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ကဲကုၢ်အနးကတၢၢ်တခါလၢအမ့ၢ် တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်န့ၣ်လီၤ. ပကဲထီၣ်တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်ဒဲးဘးအဃိ ပမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ်လီၤ. ဒ်သိးပမၤတၢ်လၢအဘၣ် ဒီးမၤတၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ် သုတန့ၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်ဒဲးဘးမၤတံာ်တာ်ပှၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသးဘၣ်တံာ်တာ်, ပသူၣ်ဘၣ်ဒိသးဘၣ်ဒိ, ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးလၢခံပဘၣ်သံဝဲလီၤ. (ရိမ့ၤ ၆:၂၃) တၢ်မၢဖိပီလူး ကဲဝဲတၢ်ဒဲးဘးအကုၢ်အဃိ အဝဲဘၣ်တူၢ်တၢ်နးမးလီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၇:၂၁-၂၅ တက့ၢ်) တၢ်ဒဲးဘးမ့ၢ်လီၤမၢ်ကွံာ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့မး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ် ဒ်နီၢ်အံၣ်အုဒီးစီၤအၤဒၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတချုးလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်ကမၣ်ဒံးဘၣ်အခါလီၤ.
၁၆. ပထူၣ်ဖျဲးနီၢ်ကီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၆ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢ “သုမ့ၢ်အိၣ်မ့ၢ်ဆိးလၢယကလုၢ်ကထါအပူၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ ယ့ၣ်ၡူးကဟ့ၣ်ပှၤတၢ်သဘျ့န့ၣ် ပကဘၣ်မၤတၢ်အိၣ်ဝဲ တနီၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်လၢပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသး ဒ်ခရံာ်ဖိတဂၤအသိးအဃိ ပတအိၣ်မူလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ် ပဃုထၢလၢ ပကတူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၆:၂၄) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤဝဲအသိး ပမ့ၢ်ဒိးန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဘျုးခဲကိာ်န့ၣ် ပကထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအကုၢ် ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်လီၤ.
၁၇. (က) ပအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်နီၢ်ကီၢ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ ဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်နီၢ်ကီၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်ဒိကနၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် လၢခံကယီကယီ ပကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးဒီး တၢ်သံအကုၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၈:၁, ၂, ၂၀, ၂၁ တက့ၢ်.) တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကမၤလိသကိး ဘၣ်ဃးတၢ်သဘျ့လၢ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤခဲအံၤတဖၣ်န့ၣ် ပသူအီၤလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါထီၣ်တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢန့ၣ် ပမၤလၤကပီၤယဟိဝၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်သဘျ့နီၢ်ကီၢ်အယွၤ လီၤထူလီၤယိာ်သ့ဝဲလီၤ.
